Beati Theodoriti, episcopi Cyrensis, In Canticum Canticorum explanatio, interiectis Maximi, Nili, Psellique notationibus, Petro Francisco Zino canonico Veronensi interprete. Index rerum et verborum

발행: 1573년

분량: 157페이지

출처: archive.org

분류: 그리스도교

111쪽

Interpretatio in Lili

Hil. 2 et uuando assumptus est,ualde supplicarent ac dicerent: tollite Imrtas principes tuas,de introibit Christus rex gloriae: illi dispensationis , inquit, arcanum non intelligentes,ut haesitantes te bonderunt : quis est iste rex gloriae a M sponis quidem custodes sta dixerunt. Illa vero reIpondet angelis ipsis i

Nepos inquiens,meus descendit in horarem suum ad phialas aromatis,ut pascat in hortii I ct Gilligat lilia. ARCANA, inquit, ille ratione destendit, sicut imber super Ianam, scutos

an Vellus in uterum purae atque immaculatae virginis ut in aromatum diuinorum Phialam mundam . Vndesne tumine progrediens , eo quidem modo , qui uti toti Geli cognitus,in animas libinitium puras influxit'. Has enim tu,rex, phialas arom

V E L V M, quo planius inquit, vos doceam : die mihi proisus est similli 'Ad

militudinem enim suam me prius ipse' auli. st autem grauiter collisam re inouauit, formam meam ex viis ne suscipiens. Si e letit.r aneelos spola est allocu

S P O N s V S auditis sponsae verbis,quae sui languebat desiderio, noctesque ac dies de sessum cogitabat,tum disserebab Na,ulchritudinem suam laudibu= in re-ha eius mi Fricordia commotus . te illi conspicuum praebet, ac dicit i . . , Pisubra es, propin a mea flant probatio: decora sicut Hierusum: torribilis, ut acies ordinatae.

1iLE X re, quae propter sponsiun facta est, illi nomen imponit. Nam quia dominus psil. s. probauitterram istam , vi conuertit captiuitatem Iacob: remisit iniquitates plebi' . tuae, de operuit onmia peccata eius , merito sponsam appellat probationem . Et Tmadmodum ipsa in superioribuς sponsum desiderium nominauit, ex affectione et,qua illius ardebat desiderio, ei nomen imponens: sic etiam Vie erobans , &volens eam sibi sponsam adiungere , probationem ipsam vocat. Sic enim, inquit, pulchra,vt probata a me atq; dilecta. Nec vero solum es pulchra sed etiam decora . nec decora simpliciter, sed sicut Hierusalem ; non hac inferior,sed superior GaI. Tu Me qua beatus Paulus; Quae autem, inquit, iursum est Hierusilem, libera est , q in est mater omnium nostrum . illi sintilis es, propinqua intra . Angincam enim α. Cor. uiuendi rationem imitaris. Meditaris in terra,quae caelestia sunt. Et in carne ambu ili p. 3 lans,non militas secutidum carnem. Disecuhdum propositum persequeris ad br Col.3 uium supernae vocationis. Et quae sursum sunt j ris, ubi tho sum in dextera 'hei sedens. Iccirco decora es,sicut Hierusalem. Nec decora modo, sed terrorem, te aspicientibus inij ciens. Ordinem enim tuum spectantes admirantur. Nam in te nihil inordinatum, nihil incertuntia nihil confusu ', sed 'o pia or ala, & certa sunt. Rerum ordinem dili penter retines. Quippe quae sponsum scis rebus ςsse om--itibus anteponendum, bd Mundum spisnsiim,eos potissimum o eruantas,qui ad . eum proxime accedunt . His additi λ ζ Auerte oculos tuos a me.QEia ipsi mea uolare secerunt. l. Q V o D autem dicit, eiusmodi est. Oculorum mora pulchfitudo,& acumta in

112쪽

Cantici Canticorum

xineontemplando,& mentis acies,me ad te amandam incitariant. Sed cave, ne ina moderatius in me oculos intendas tuos, ne tibi ex ea re contingat aliquid detrimeti . Inaccessus enim sum, & comprehendi nequeo, omnemq; non hominum tan- . tum, sed angelorum captum supero. Quod si terminos volueris transilire,d ad ea curiosius contendere, quae viribus tuis antecedunt, non modo nihil assequeris,sed aciem etiam oculorum hebetiorem reddes atque obtusorpin. Ea namque lucis naitura ta,ut luemadmodum oculum illustra , uc etiam laedat, si suerit insatiabilis. . Auerte igitur oculos tuos a me . Altiora te n quaesieris , re sertiora te ne fueris scrutata: sed quae praecipit tibi Deus, ea cogita temper . His rursum adimi laudes isuperiores, & ait:

capilli tui sicut greges caprarum, quae reuelatae sunt Ie

. t Ii salaad. Dentes tui sicut greges tonsarum,quae ascena . derunt de lauacro,sumesgemellissetibus, sterilis. non est intereas.Sicut funiculus coccineus labia tua,' er eloquium ita 'decorum. icut cortex mali pimici genae tuae, praeter silentium tuum .

. -H AE C, cuiri supra sint a nobis exposita, superuacaneum ducimuri iterum e planare. Siquis enim eorum,quae diximus,oblitus sit, ad superiora confugiens, po C terit,declariationem inuenkre . Non simpliciter alitem , aut temere sponsae repetitinas ima laude ,ied ut propriae memor pulchritudiniis, eam tueatur, nec ulla infici labe permittat, s 3nsidera enim,inquit,qualis antea sueris,& qu. alem ego te eddideri' ' ' te cpre exordari qu*ntum pulchritudinis tibi largitus sim. Hanc tu milii perpetuo integram conserva, Semper enim tecum manen membra tua perscrutabor,studioseqtie operam dabo,nequid pulchritudini tuae detrahatur.

Tris ni Patrum,

VI R T V T V M decus in his adolescentulis, id est, in animabus sponsus ipse

considerans, veluti sponsuri alloquitiar ad hunc modum.. Pulchra es, propinquλD mea, sicut probatio. Bona es,propinqua mea, ex diuinae sapientiae,& tinnitatis pariaticipatiove, utpote quae voluntati meae, per quam ex nihilo facta es inime repugnes, ised ex ea tota pendeas , dum imaginis & similitudinis. deciis conseruas .mi aliam rem decora etiam es, sicut Hierusalem . Formosa nimirum, dum notan in ea n , t j habitum ab omni perturbatione remotissimum defendis, in te ipsa me pacem patris contemplaris, qui te illi conciliavi. Nam Hierusalem, ut docuimus , pacis eli visio uuaproster es etiam terror, 't acies ordinatae.Tota videlicet stupor, dum in contemplatione natur meae incqmprehensibilis obstupescis .Quemadmodum & diuini atque anselicto dines admiratione limpidi, inaccesta pulchritudinis meae reuerentia & formidine contremiscunt .Proinde auerte oculos tuos a me, ε quoniam ipsi me ai lare secerunt. Id est,ne coneris me qui s*bstantiam supero, ex subflantia comprehendere: Quanto enim magis in me comprehendendo laboraueris,tanto toti ius a mentis tuae oculis incomprehensus auolabo.sed eos a tu stantia mea,quae spectari non potest,ad pulchritudinem, quae ex operibus perspici-itur,contemptandam conuerte. Et cernes me beneficum,3e omnipotente. Spiritales enim fiunt oculi tui . Capilli vero sicut greges caprarum , quae apparuerunt ex G laad. Cogitationes videlicet,quae , yt ex sapite coinae, sic ex mento pnoueniunt tua spiritaliter,nullum rerum huius vitae senium habentes, sed in agendo, εοῦ contem

113쪽

Interpretatio m Lib.

pilis,quae per altum quendam Sc obstarum montem,qui dicitur Galaad conspicuae

apparuerunt. Siquidem ex malitiae,& ignorantiae,atque impieratis tenebris,ad vir tutis,& icientiae, pietatisq; lucem commigrarunt per euangelium , quoa ndelibus iudicii futuri testimonium reddit. Galaad enim significat,migratio testimoni . Ac de capillis quidem hactenus. Dentes tui sicut greges toni arum, quae ascenderunt de lauacro,omnes gemellis fetibus,& sterilis non est inter eas . Cogitationes tuae hi quibus corpoream legis crassitudinem in verin sensus extenuas,& ad spim ein cir. - bum idoneum redigis,instar caprarum,quae tonsae sunt,ueritate tanrum conseruata falcis omnes rei jciunt opiniones: Et tanquam in lauacro a salsis opinionibus ablutae,geminos Virtutum eaentes fructus, a rebus terrenis atq; carnalibus ad spiritales& caelestes conscenderunt. Neque ulla inter eas inutilis est,aut infructuosa . Sicut G funiculus coccineus labia tua,& eloquium tuum decorum. Vt funiculum dimit sum,atque coccineum,sermonem proserant verum,unde praeclara quoque est eius pronunciatio. Sicut cortex mali punici genae tuae,praeter utentium tuum . Propter constrictam ac minime susam orationis vim senae tuae sunt similes cortici mali P nici.Et quando non taces,breuitate corrigis in concionibus dissolutionem.

H AE C cum angelis sponsa loquebatur, eum humanissimus dominus & s n-sus,eam clamantem,& anxiam, ac vehementius sollicitam, in se indagando conspicatus,rursum ad laudes eius se se conuertit inuisibiliter,pulchra es,inquiens, pr pinqua mea sicut bona voluntas,decora scut Hierulalem, terror sicut acies ordinatae. Pulchra,inquit,facta es & macula non est in te,merito bonae voluntati meae e parata. Nam tu quoque vis omnes homines saluos fieri. Praeclare etiam assimilata' es ipsi Hierudiem,in qua cum patre meo requievi. Quamobrem & terrorem o tines,de formidabilis es,ut angelorum meorum aries ordinatae . Mihi,inquit, locu tus est venerandus sponsus meus. Auerte oculos tuos a me. Iam coniice in me ocum&r los tuos . Lux enim oculorum tuorum auolare me fecit, de omnia mundi negotia

despexi. Sed qui voluntatem diligentium te sicit, confestim diui hos oculo uos in sponsam coniecit, vidensq; eam virtutibus exomatam , coepit illam his verbis collaudare: Capilli tui sicut greges caprarum,quae apparuerunt de Galaad.Dentes tui Isicut greges tonsarum,quae ascenderunt de lauacro,omnes gemellis fetibus,&rilis non est in eis.Sicut funiculus coccineus labia tua,& eloquium tuum decorsi. Sicut cortex mali punici genae tuae, praeter silentium tuum . His sponsam laudibus ad mulierum mores & nuptiarum amores aptissimis sponsus extulit.Sed harum tu omnium explanationem,Stephephore,superius a nobis accepisti. Quare iam Canticorum finem audiamus.

Sexaginta sunt reginae, ct octoginta conci bina, ct adrisim

tulae, quarum non en nimis s. Vna est columba mea, pes

fecta mea, ima est trisuae, electaeng tricisiuae. Vide- nmit illam filiae, beati a praedicabunt eam. - concia ina abutit eam. sapientissimus ille Salomon,mirabilis ille propheta tanquam in speculo propheticis oculis, animarum, quae salutem assequuntur,mores,di vir tes, imm', ut v re dicam,ordines & gradus aspexit. Tres enim, ut mihi persuasi, sunt ordines e rum qui taliantur. Aut enim sunt filii,aut mercenarij, aut serui Qui enim a tela ris unguiculis ex toto corde Deum rerum omnium auctorem optimum diligunt ,

114쪽

ε & amore ipsius, mundum, & quae in mundo sunt,contemnentes, Ch Isto verbo &sponso coniunguntur, diuina gratia filiorum ordinem obtinent. Qui autem regni caelestis cupiditate adducti,ut eo potiantur, Christo diligenter inseruiunt, in me cenariorum loco constituuntur. At qui Peccatis omnibus obruti,ut πο infelix,cruciatuum de suppliciorum sermidine resipiscunt, & paenitentiam agunt, quorum in numero utinam ipse quoque sim per gratiam tuam,o Christe verbum saluator in seruorum, qui tamen salui fiunt, ordine collocantur. Has classes atque hos o dines Salomon ille prospiciens, & diuino amatus spiritu, tanto ante cernens verbi sponsi purissimi incarnationem, & quae ipsum sine semine genuit, sanctissimam

Dei genitricem Mariam illam immaculatis imam,quam omnibus,omnes omnium v hominum generationes,vocibus nunquam cessantibus,beatissimam praedicat,quia totius mundi peperit saluatorem ,hoc in sponsi persona Caticum cecinit. Tu vero princeps Stephephore,cum sexaginta reginas audis, eos intellige, qui sexagenarisi tibi traditum numerum talentorum decies bonis operibus multiplicantes diuina gratia filiorum Iocum sunt assecuti. Concubinas autem eos esse cogita, qui talentum sibi a domino assignatum,laboribus salutiferis octogies multiplicantes verbi& sponsi facti sunt mercenarij. Innumerabiles vero adolescentulas agnosce peccatores illos,qui orae nimia inertia talentum a domino acceptum in terra desederunt illi quidem,sed tamen salutem obtinuerunt. Inter tot animas omnium hominum qui saluantur,ut electa columba est una illa sola,quae Christum genuit vireto mater

C puella Maria,quae puritate prosecto cherubim & seraphim antecellit.

Peroratio.

M A N D A T A tua, rex , explicauimus. Ecce enim canticorum Canticum ad umbilicum peruenit. Mod si, princeps optime, idemque sapientissime, quaeras . quidnam in summa ex huius prophetici voluminis puritate colligatur: Mortaliuni naturam olim prolapsam,dc errabundam,verbum, a quo fuerat condita perquisiuit, inuentamque , atque humeris suis impositam dominus in cxlum sustulit naiamque obtulit,atque angelis si iblimiore declarauit. Quod spiritu prophetico or spiciens Salomon , rem vario & multiplici carmine est persecutus . Nos vero iussa D tua,Stephephore,capessere cuprentes, ut imperio subiecti tuo, idem arquinentum pro virili nostra citrilibus versibus exposuimus . Quod si sorte a veritatis tramite alicubi deflexerimus, id mirum, aut nouum nemini videri debet. Nostrum enim erat prouinciam hanc non attingere. Cum enim hic liber spiritu totus resertus sirnon dedit nisi ab iis,qui eodem pleni sunt spiritu, tractari. Verum, quando id ausi simus,mus omnipotens Christus mihi det veniam .delli co mentariorum in canticorum

, cariticum finis., Trium Patrum .

s p x A G IN T A sunt reginae,& octoginta concubinae,&adolescentulae qualia non est numerus. Animae scilicet,quae non suppliciorum metu, sed promissum Dei regnum assequendi desiderio, per rationem quinque sensibus imperantem amue una cum illis senarium numerum conficientem sexies duplicant decem praecepta Animae item illae,quae cupiditate quidem ad malum inclinant, sed poenariam con minationibus territae ad vitia operibus implenda immotae manent. Nam octo en rius numerus immobilitatem, si per se ipsum sipectetur ostendit, septuatenarii a tem numeri,qui impar est Otum amplectitur. Et animae postremo,quae adhuc in

G fide

115쪽

Interpretatio in Lib.

fide sunt rudes, & adolescunt, sed ad mensii ram aetatis plenitudinis Christi nondu piustitiae operibus mundatae,atq; illustratae peruenerunt: & quia mortuam adhuc in se fide gerunt,nondum ad earum,quae saluantur,ordines ascribuntur. Ex omnibus aute ordinibus,quos comemorauimus,una est columba persecta matri suae , electa genitrici suae. Gae nimirum postquam Deo credidit, de poenarum sormidine pii gata est,& me promissionum illustrata caritatis assectione bonii colit, & nulla aliace causa,sed ipsum propter se,ut natura bonum,complectitur: haec enim una profecto est,utpote per dii ii nitatem uni di soli Deo coniuncta, & apud ipsum immobilis manens.Columba autem,ut spiritalis atque persecta,cum omnium effectrice fi Pientia per amplum virtutum cultum coniuncta,atque in ipsa per singularum vim tutum fructus progrediens . Qua quidem sapientia ab ancillis & mercenarijs exi- Gmitur, & in filiam adoptata atque eleeta diuinitatem per gratiam adipiscitur. Via cerunt illam filiae, & beatissimam praedicabunt eam , reginae & concubinae laudabunt eam. Recta & p eclara illius facta fideles tantum eius discipulae,quas in lauacro regenerationis ipsa genuit,expertae sitnt,& solo verbo diuinam ipsam praedicabunt. Dae autem iustitiae operibus illuminatae regnum Dei conlequuntur, uaeque suppliciorum timore a vari)s peccatis abstinent,ipsani etia operibus collaudabunt.

Theodoriti.

H AE C item ad eas sponsus dicit,sposam adhortantivi pulchritudine tueatur HSexaginta sunt reginae, octoginta concubina, ct adolescentulae, quarum nω est numerus. M V L T O S ae varios esse piorum ordines non ignoramus . Quod dominus etiam docens,multae,inquit, mansiones sunt apud patrem meum. Et in disti ibuti ne talentorum,non quina singuli talenta acceperunt,ied Vnus quinque,alter duo, tertius unum,pro sua quisq; virtute. In seminis item parabola,Aliud inquit,cecidit in terram boni,& fecit fructum tricesimum,& sexagesimum & centesimum.Terra appellat bonam,non solum illam quae fructum centesimum tulit,sed eam quoque, I quae sexagesimum,& quae tricesinu. Numerus enim tricesimus laudatur, quia te nario denarium ter coniungit. Sexagesimus autem duplicem habet commendati nem. Nam tricesimus Reminatus emcit sexagesimum . Cente fimus vero est persoctissi inus,tum quia a sinistra manu separatus, dexterae principium tenet: tum quia denario completur decies multiplicato. Tetragonum autem,quadratumq; vocant; qui res eiusmodi profitentur . Quamuis igitur centesimus numerus perfectus sit, tamen sexagesimus et am,Sc tricesimus commendatur. Omnes enim terram bona dominus nominauit.Sponsam igitur animas omni philosophia & virtute per asintelligamus, quae sola sponsi caritate impulsae labores excolendae virtutis amplectuntur,omnia'; & facere,& pati volunt. Quali, erat beatus Paulus,cum diceret: κCcrtus sum enim,quia neq; mors,neq; vita,neq; angeli,neque principatus, neque virtutes,neque instantia,neqile futura,neque sortitudo,neque altitudo,neque pr fundum,neque creatura alia poterit nos s cparare a caritate Dei tuae est in Christo aesti domino nostro . His enim verbis ostendit, se non propter regnum caelorum

Christum diligere sed malle se regno excidere, & in gehennam detrudi diligente Christum,quam ipsius priuatum caritate regno potiri. Quamobrem animae , quae sunt eiusmodi, de solo sponsi desiderio mouentur, sponsae implent ordinem atque institutum. Sunt autem quidam quasi mercenarii,qui suturorum bonorum desiderio

116쪽

Cantici Canticorum. Jo

A rio pro virtute sudores suscipiunt.Hos ego reginas hic arbitror appellari,qudd regni cupiditate concitati pietatis labores terant.Ali; praeterea sunt,sui nondum d nati sunt libertate ted adhuc sponte seruiunt, & gehennae formidine diuinis legibus parent.Hi meo quidem iudicio vocantur concubinae. Cum ipsis enim quoque sponsus colungitur,omnibus factus omnia. Multi sunt deniq; inertes & ignaui, qui

nec sponsi amore flagrant,irec regni trahuntur cupiditate,nec gehennae metu commouentur; sed vitam traducunt negligenter,cum tamen & fidem immobilem retineant,& pietatis instituta integra tueantur,& ab omni haeretica ac Peregrina disciplina abhorreant.ac segnius quidem viventes,modo videntur seipsos curare, modo rursus ad ignauiam redire; nunc se peccatis inuoluere, nunc resipiscere,& per B pomitentiam lacrymas fundere. Hos sponsus hoc loco appellat adolescentulas. Et quoniam reginas,dc concubinas superant multitudine,ideo, Et adolescentulae, inquit,quarum non est numerus. Adolescentularum,inquit,non eli numerus,non rem quia prae multitudine numerari non rossunt, verum etiam quoniam indignae sunt,quae numerentur. Dignarum enim etiam capilli apud patrem numerati sunt. sed tamen & his sponsus est,quando coniunΠitur, ut & ab ignauia illas amoueat,& ad ea,quae persecta sunt,ducat,& illius undique salutem conquirat. Verum eurreginas sexaginta,concubinas autem octo inta dicat,consideremus. Numerus sexagenarius denarium numerum sexies amplectitur. Denarius autem indicat persectionem Senarius vero creationis mundi numerum continet. Sex enim diebus reruC omnium Deus mundum condidit uniuersum . Quaecunqtie igitur in hoc mundo virtute persectae sunt animae,regniq; cupidae, sexaginta reginas nominauit. Sponti enim mundum hunc regit,& extra ipsum existit,& supra illum volat,& sponsi emacitur tota,& de illo nunquam non cogitat. Ipsae vero in hoc mundo versantur ®ni cupidae ad virtutis persectionem pro viribus contendunt. At illae, quae iudicii metu legibus obtemperant,merito nominatae sunt octoginta . Nam diuina scri plura iudici j tempus appellat octavam. Itaque beatus David cum ea,quae ad iudicium pertinent,persequeretur,pro octaua, psalmum inscripsit, cuius quidem psalmi initio, mine anquit,ne in surore tuo arguas me, neq; in ira tua corripias me. Et paulo post: Qitoniam non est in morte, ut memor sit tui. In inferno autem quis

D confitebitur tibi ibus verbis indicat, ijs qui peccauerunt, & non resipuerunt, nullum paenitentiae locum datum iri. Cum igitur haec se lidantes non regni desiderio,n-ue sponsi amore permotae diuinas leges obseruauerint, merito dicuntur octoginta. Numerus enim octauus illam octauam significat, decimus autem perseiactionem . Sponsam igitur de sexaginta, dc octoginta dicit esse prirstantiorem . Vna enim,iliquit,columba inea,persecta mea, rursus eam nominans spiritalem , atque viaicam.Nam supra sexaginta dc octoginta est una matri strae. Matrem autem habet sacram pistinam superiorem illam Hierusalem.Electa autem est genitrici suae,quae, cum illas quoque genuerit, hanc tamen omnibus praetulit,& filiam electam litat. Itaque viderunt eam filiae,& beatam praedicabunt,hoc est adolestentulae, nec selut adolescentulae,sed etiam reginae,& concubinae eam laudibus concelebrabunt.Omnibus enim ipsa praestitit, uippe quae nec spe praemiis,nec metu supplicij,sed sponsi

desiderio ad suminum philosophiae fistisium aspirarit.Atque utinam nobis ite concedatur,ut diuina gratia adiuti ad sponsae persectionem perueniamus. Quod si e sequi non poterimus, ter reginas salte numeremuriat si ab ipsis quoque defeceri mus,haud procul certe a concubinis recedamus: sin hoc elis gradu fuerimus indigni,saltem ad numerum adolescetularum ascribamur, puramq; pietatis professione conseruemus,neq; omnino sponsi priuemur societate, sed per eius gratia, ipsius

pulchritudine perfruamur. Quoniam ipsi est gloria in saecula seculorum. Amen. G x BEATI

117쪽

BEATI THEODORITUE PISCOPI CYRENSIS

IN CANTICA CANTICORUM

latth. A V XI LI O eonfisi illius,qui dixit:petite, & dabitur vobis : quaerite, & inu nietis:pulsate,& aperietur vobis: omnis enim,qui petit, accipit: dc qui quaerit, m- uenit:& pulsanti aperietur: in praesentia petemus , ut nobis reliqua verba Cantici sal. 1 18 canticorum patefiant,& lapplici voce clamabimus: Aperi oculos nostros,&considerabimus mirabilia de lege tua . Nam ipse dat verbum euangelirantibus virtute Psal. 6 multa. Idem aperi, inquit, os tuum , di implebo illud . inlinetiam ad multorum commodum indignis saepe gratiam impertitur.Quamobrem speramus, eum nobis quoque huius partis profunditatem planam dilucidamque facturum,non quod eo munere nos simus digni,sed propter eorum,qui interpretationem hanc legent, vel audient,utilitatem . Hac igitur fiducia steti, ad id, quod reliquum est, explicaim II

dum accedamus. ν

μή est ista, quae progreditur , quasi aurora consurgens, pulchra νι luna,electa ut sol,lerribilis,ut acies ordinatae. I N superioribus sponsae pulchritudine sponsus oratione descripsit.Et cu singu-Ia eius membra c4mendauit,tum comunem rursus adhibuit laudatione,qua quide veluti ex arte confecta,usus est etia comparatione,sic eam cu adolescentulis,& c cubinis ,reginisq; conserens,ut illa multis partibus antecellere demonstraret,eius . . modi enim inquit eam esse formae praestantia,ut contendere Omnes recusarent,seque victas confiterentur, ipsamq; beatam,immo vero beatissimam praedicarent. Hic au item sponsi ministri,cum ab eo sponsae pulchritudine,& ornatum, & decus cogia' uissent,ad eam accuratius spectandam conuersi , dc prie Pudii magnitudine ania mae enim ipsius pulchritudo adhuc sub corporis velo delituerat clamantes .

Quae est, inquiunt,sa, qμae sicut aurora conmrgit λE X parte hactenus , sponsae lux mortali hoc corpore contecta cernebatur. Et , quemadmodum aurora noctis est dieiq; confinium, atq; huius quidem initium, iusius autem indicat finem, & solem ificat aduentare : sic in hac vita animae pietate sapientiaq; perfectae,quas eccles A sponseri; nomine vocat diuina scriptura, ex. r. propria virtute quosdam emittunt splendores : cum autem, ut inquit beatus Paulus,corruptibile noc induerit incorruptionem , & mortale hoc induerit immorta- xlitatem,tota ipsarum lux aperietur.Quod quidem ministri sponsi praeuidentes,eam non solum comparant aurorae,sed pulchram,ut lunam esse dicunt electam, terribilem vi solem fulgore suo spectantium oculos perstringentem. Addiderunt,electa , non solum, ut diserimen inter illam & stellas indicarent,sed etia ut ipsius lunae per- . Dctionem ostenderent. Quasi dicerent: ut luna plena nitens, non exilia ostentans cornua, non semiplena, non decrescens, sed persecta ac toto orbe splendida, non suidpiam retinens imperfectionis, sed totum globum lucidum prae se serens . Sic igitur,tiaeuiunt, est pulchra, ut electa luna. Tradunt autem qui in rebus eiusmodi sunt

118쪽

Cantici Canticorum. JI

A sunt periti, Iunam ex solis radijs lucem mutuari,ac lumen quidem ex uum si scipere, cum paruula ipsius particula solena aspicit: cum autem exaduerto totum stalein ut speculuna contuetur,maculas absumens sitis,illustratur tota,nec ullam cor riss irrem 'bicuram retine; Sic igiitur dc Christi ecclesia animarum virtute per semium coetus reuelata facie glori ita dothini speculam,ut inquit beatus Paulus, .ci in eadem imaginem transformatur a claritate in claritatem tanquam a domini spiritu,& fit tota splendida,ut lunae similis videatur, lunae, inquam, electie,id est,plznae. Nec solum lunae videtur similis, verum etiam seli: sblianquam, stuporem spectantibus inij cienti. Neque vero simpliciter huc ordinem positum existimo. Haud enim temere haec ita dicuntur a diuino spiritu. Sed, quoniam vita nox est ex beati B Pauli sententia, qui, Nox, inquit, praecessit, dies autem appropinquauit,necessario ut in nocte quasi luna quaedam est ecclesia, quae iter facietibus lumen praebet,& r ctam ostendit viam. Est etiam ut aurora. Nam tempus,' uod domini aduentum est subsecutum , fuit veluti quaedam aurora, quae tranquillitatem futuram, quasi diei praesentiam significabat. Sicut auroram , inquit, paratum inueniemus eum. Cum autem magna illa dies domini manifesta venerit, ut ait propheta, de qua beatus OsdhPaulus, dies,inquit,appropinquauit: tunc non iam ut luna fulgebit, sed ut sol ad- nommirationem asserens non solum hominibus infidelibus, sed adolescentulis,& concubinis, & reginis, atque etiam ipsis virtutibus incorporeis. Quod quidem dominus ipse testatur, tunc, inquiens, fulgebunt iusti, sicut sol. Et beatus Paulus, alia, Mare C inquit, est claritas solis, & alia est claritas lunae,& alia est claritas stellarum. Stella i. ienim a stella differt in claritate. Progreditur ergo sponsa Christi, sicut aurora. Ex parte enim hoc tempore cognoscitur illius pulchritudo. Et pulchra est,ut luna electa, quae domini luce plena, radijs suis totum orbem illuminat.Quapropter & d minus in euangelijs dicebat ad discipulos suos: vos estis lux mundi. Et declarans, qualis nam lux, subi jcit: sic Iuceat lux vestra coram hominibus, ut videant opera vestra bona, & glorificent patrem vestrum, qui in caelis est. Nec sbium est sponcscut electa luna , verum etiam ut sel in futura vita splendebit, & fulgore sito cunctis stuporem inij ciet. Admirabuntur autem ipsius non modo lucem,sed etiam o dinem . Nihil enim incompositum , nihil incertum , nihil confusum in sponsa d D mini. Ad amussim enim actiones dirigit, vitamque suam , quasi regula ac norma

quadam viens , componit.

Trium Patrum.

A N D O gloria magistrae est discipularum illuminatio,& purpatio,de qua

etiam dicunt: in δ' aestim quaen editurq aurora consurgens pulta

ut luna Zelicta uisu terribilis , ut acies ordinatae λς VERE admiranda est magistra nostra. Nam discipulis suis, quae per purgati

nem a tenebrarum operibus recesserunt, sed per cognitionis illustrationem no dum ad iustitiae opera peruenerunt, ut docendi ratio requirit, se se accommodat ac praebet quasi lucem matutinam , ea celans mysteria, quae nondum valent comprehendere , atque illa tradens , quibus perciplindis sunt idoneae , suturarumque poenarum minis eas ad fidem atque obedientiam adducens . Illis vero, quae cum veritatis crediderint praedicationi, a malitiae tamen operibus tenebrarum nondum

lunt pulsatae , ita se exhibet bonam , ut paenitentiae disciplina quasi lunae quandam lucem suppeditans,ignorantiae noctem ab eis repellat. At cum animabus illis,quae G a virtute

119쪽

Interpretatio in Lib.

virtute praeditae tanquam in die decore ambulant, se ele m gerit, qualis est BI, Fqui tum amplitudine, tum splendore ceteris caeli luminibus anteceuit ω vere cognitionis lucem subministiat. Atque ita stupore ac terrore assim te intuentes , ut instructi atquε ordinata agmina angelorum. Ac de magistra quidem sua duc pu ita locutae sunt.

Theodoriti.

POST sponsi ministrorum laudes sponsa de se ipsa disserens.

In hortum nucis, inquit, descendi , viderem in germinibus torrentis,ut viderem,an floruisset ν inea, an ruissent mala punica. Illic dabo ubera tibi. nouit

anima mea possit me cui rus Aminadab.

VERBORVM obscuritate valde abstrusus est senis.Sed diuinae gratiae auxialium implorantes,ex profunditate thesaurum estodiemus . Ostendit,homines pios duos diuit in scriptura sponsam appellat propria non esse talute contentos,neque illis fatis esse, quod ipsi soli nuptias optatas sint assecuti: sed totis viribus in eam curam incumbere,ut reliquos omnes homines ab infrugifera vita dimoueant, quq ' fertiles effecti virtutis fructum serant.Qu'd quidem dum pristant,& ceteris homi

nibus vacant instituendis,similes sunt curribus Aminadab. vel, ut Symmachus in- Ηterpretatus est,curribus populi praeeuntis . vel , Ut Aquila vertit, curribus populi onte imperantis. Per hortum nucis praesentem intelligimus vitam, quae cum a- inara sit,& aerumnis, atque laboribus plena, reconditum tamen habet virtutis fructum. Nam & nucis fructus,cum extrinsecus corticem priorem amarum habeat' alterum autem asperum ac durum,intus, tanquam in penu quodam nucleum obculentum continet reconditum,qui sine labore non potest cxriphi. est etia pr-sens vita . cum enim dolorum & molestiarum acerbitate reserta sit, Iabores habet illa quidem,& sudores, on tamen inutiles, aut in fiugi seros . Quamobrem beatus l. et etiam Paulus, Vita, inquit, nostra abscondita est cum Christo in Deo , cum antem Christus apparuerit vita nostra, tunc & nos apparebimus . In hortum igitur nucis Idescendi, hoc est, in vitam humanam. Cur autem descendisti,o sponsia,ut videres iii perminibus torrentis λ Rursus caduca haee torrentem appellauit. Torrens enim non est perennis,sed hyeme qusdem fuit,aestate vero fuere desinit,& arescit. Huiusmbdi sunt,quae iucunda videntur in hac vita. Torrentis enim instar tum gloria, tum opes,tum regnum,tum deliciae,atque alij huiusce vitae flores dilabutur. Cum autem apparueri; vita sutura,corrumpentur, dc desinent, & tanquam torrens, celsantes exare ent. Descendi igitur,inquit, in nucis hortum, ut viderem in torre tis germinibus, & animaduerterem,an floruisset vinea,an mala punica floruissent. In hac enim vita,ex varijs virtutum ossicijs, quidam per transsationem yites,quidam autem mala punica nominantur. Nam alij caritatem colunt, & concordiam

dilistunt, animi sensu sic inter se coniuncti, ut mali punici grana coniunguntur Alii autem vacantes contemplationi, vinum patrijs torcularibus dignum ferunt. Descendere autem se dicit, quoniam aliorum naturae & moribus se accommodati,di , Quandoquidem & beatus Paulus fiebat infirmis tanquam infirmus , ut infirmos lucrifaceret: id ijs qui sine lege erant, tanquam sine lege esset, cum tamen non esset sine lege Deo , sed in lege esset Christo, ut eos , qui fine erant lucrifaceret. cendi ergo,inquit,in nucis hortum, torrentis seminum, & vineae, & mali punici Buctuum curam gerens.No recedam a te millic quidem, sed dabo tibi ubera

m mea,

120쪽

Cantici Canticorum.

A mea,hoc sontes.Quae enim illis tribuuntur,ea in te e serri potas: amdiu,inquiens,fecistis uni ex patuis istis minimis, mihi fecistis.his subi jcit, Mattdion nouit anima mea. Posuit me currus Aminadab. Clarius vertit hoc Symmachus,dicens: Anima mea dubitauit a curribus populi ducentis . Haec, inquit, dum facio,dubito, & obstupet co , quoniam ego studiose operam dedi ut salvi fiesrent , ipsi autem imposqerunt mihi,dum parent imperio diaboli,& tanqua curru uiuis tantatque 3b eo gubernati nix. Aminadab enim significat , populi ducentis: aut populi imperantis , quod facile licet intelligere ex interpretatione Aquila, minachi: & ex quinta editione . sponsa iqitur, id est, eorum, qui virtute per fecti sunt, chorus , mo , inquit, omne studium de curam adhibui, ut incredulill ad fidem accederentinoissem conseq'erentur . sed quid' eorum tanquat currus principis saeculi istius , quibunc, ut beatus Paulus ait, operatur in filijs Eph. dissidentiae, mala pro bonis retribuentes, imposuerunt mihi. inuod quidem per spicue possumus inuenire, tum in Actibus apostolor , tum in beati Pauli epia Tolis.Pietatis enim sermonem promulgantes lijs quidem persuadebat, ut credorent , ab incredulis autem eiiciebantur verebantur, torquebantur, innumerabilia mortis genera sustinebant. Ac testis quidem beatus est Paulus , In laboribus, inquiens,plurimis,iti carceribus abundantius,in plagis supra modum,in mortibus . frequente ,a Iudaeis quinquies quadragena una minus accepi,ter virgis caesus sum, ter Iapidatus sum, ter naufragium laci,nocte,&die in profundo maris fui. In itin

Ctibus saepe,periculis numinum, periculis latronum, periculis ex Senem, periculis ex gentious,periculis in ciuitate,periculis insolitudine,periculi minari, periculis inflisis fratribus,&quae sequuntur. I

Trium Patrum.

H AE C quidem discipulae de magistra dixerunt. Ipsa vero dediscipulis ad sponsum ita loquitur: In hortum nucis descendi,ut viderem in germinibus torrentis, ut viderem,an floruisset vinea,an floruissent mala punica. De musticae conti lationis siblimitate descendi ad animas virtutis excultrices, tanqua aci nuces,quam cortex ab exterior alter quidem amarus iter autem durus est,nucleus autem, qui his cortia cibus includitur,iucundus : dulcedo nimirum virtutis, quae tum amaritudine grauium tentationum,tum asperitate laborum spote lasceptorum, a perturbationibus& vitiis in desectu atque excessu consistentibus in meaio conseruatur. Vt viderem Ioam in patientia ipsarum, quae veluti partus quidam ex tribulatione tanquam ex torrente tentationum tribulatio enim patientiam operatur vel per gratiarum actionem,

vel per lamentatione offertur tibi non acerbe,sed medici more castiganti. Vt vide re rurius,an is,qui in euaneelijs dixit:ego sum vitis,in hac patientia appareat scutilos botri vinu naturam obstupefaciens per diuinitatis gratia producetis.Qui enim ipsam quoq; natura propriam per patientia despicit, diuinitatis gratia natura prae-ὰ stantiorem acipiscitur. An floruinent mala punica. An quae instar malorum pum ni eorum, quibus cortex quidem extrinsecus adest astringendi vim habens, intrin- , iecus autem inest fructus gustantibus dulcedinem afferens virtutes illae timoris tui austeritate conseruatae,gustantium autem animos spei in te dulcedine delectantes,nempe prudentia dc simplicitas ad similitudinem fructus florescentis extarent in patientia. prudentia Quidem fide erga te ab hostis ictibus,veluti caput quoddam . 1 integrum seruans: simplicitas autem dilectionem erga proximum in variis tent tionii inuasionibus. Quemadmodum in euangelijs ipse dixisti: Ecce mitto vos sicut Mattioues inter lupos. Estote ergo prudeles sicut serpentes, oc simplices sicut colum

SEARCH

MENU NAVIGATION