Beati Theodoriti, episcopi Cyrensis, In Canticum Canticorum explanatio, interiectis Maximi, Nili, Psellique notationibus, Petro Francisco Zino canonico Veronensi interprete. Index rerum et verborum

발행: 1573년

분량: 157페이지

출처: archive.org

분류: 그리스도교

81쪽

' Interpretat iri Libo

DENTES. mihi intolligito diuinos doctores sacrosanctam nobli scripturam FInterpretantes,qui detonsis reiectisque missollicitudinibus,dc conscii ntiae laua cro mundati tum antinae , tum corpom,piuitatem quamgemellos set tha re cuntur . Sicut funiculuρ co meus labis rua, & o uium tuum de roriuata popiisl hi mrius comite M'. Tu rem persum lum .sdemii ldmeanam 'c: penes quium ex os omni, dissipam p rationem Ggrati tueitii datis di isqvit. cxcellis,ut naul superfluum,nihil absurdum excidat e labris tuis. Si quid enim ali, quando vi&loqui quae ad fidei promulgationeni doctrinamque pertinent,loqueri . hccς pulcbia esip pinqua aura , ecce pulchra es. Geminam: hic' ue protulit laudem pulchritudinis .:Genis enim vult as eius a purpurooimodestiae decore ces-l daxis, animae quoque commendat pulchritudinem,ut taceam, inquiens, silentis Gd usani me tuae. Haec enim extrinsecus quidem iucundum spectaculia mi pr enu

tum Patrum . .

xi COGII AT ID N ES scilicet tuae, me adimonem qui ne in q,irini ad c5 templationem pertinent, sermones, & reruni diuinarum , quis cogntitionem sape Hran studia, mente tua vi capite comae spiritaliter omnia nascuntur:&ad ea, quae in carne mundo'; sunt,s msu,carent .vii florentes eaprarii hi pili Θ reuel e t ex monte inuisibili Galaad ; quae nimirum retectis sunt ex tenebris malitiae, de ignorantiae,&impietatis,ex quibus ad veritatem,& scietiam, & pietatem quasi d migrarunt, per euangelium, quod fidelibus futurum iudicium attestatur. Galaad euim si interpreteris , testii noni; significat migrationem.

sentes tuscuigregeston arimet, quae ascenderami de Galaa ' 'omnesvmellis fetibus , cs seritis non ea liter eas . iMEDITATION hs tuae. , quibus tanquam dentibus quibusdam corporea legis tum scriptae tum naturalis cralsitudo in veros sensus extenuatur, & ad esum spiritalem idonea redditur, caprarum tonsarum instar, salsis omnisus opinionibus amputatis eiectisque,circa veritatem selam immorantun & quasi lauacro putet to terrenas istis atque. car ibus sublimes ad spiritalia atque caelestia, conscend Hint. Omileique per supradictas leges geminos virtutum Arus tum diae, tum ruetis edunt. Et sterilis atque inutilis cogitatio hon est in eis.

cur funiculta coccineus labia , o elioquium tu dero .

V E R V M sermonem, instar laniculi dimensi, atque coccinei, promunt labra x tua. Quamobrem eloquium tuum omnino secorum est. H--γuli Sicucciet mali inuige tuae, extra silenti: tu

CO, TICI scilicet mali punici similes sunt genae tuae, ut severita remnam tes, a '; ab omni dissolutione .remore,quando etiam non taces. Licet enim in con pressibus mutuisiue sermonibus incunditiis inesse soleat, tu tam ii propter tuam an illis quoque temperantiam, quod profusum ac dis lutum est reprimis. Sicut

82쪽

C miles Canticorum I

PRO Thalphioth muta posuit, propugnacula: summachus autem, altitudinem . Remaamodum igitur,inquit,turris a Dauid aedificata superat propugnacula,in quibus constructa est,sublimis'; extatiatq; conspicua: ita collum tuum excelsum eu, & sublime, altaq; circumspicit, & contemplatur. Neque enim brutorum more pronum in terram despicite neque in ventrem vergens , siles imitatur: sed erectum atque arduum est,& mille clypeos gerit N; sortium omnium iacula. Hic autem numerus pro qualibet multitudine positus est.Habet collum tuum,quod eaput tuum,& faciem sustinet,omnes aliorum doctrinas, quibus tanqua iaculis cunctos aduersarios transfigis. Habet item clypeos multos,quibus protegeris, & igni ta hostis tela extinguis. Munita enim es spiritus armatura,& facile hostes vulneras, cum omnibus fomum sagittis abundes: Eosque modo per Prophetas , modo per apostolos redarguis,atque ipserum retegis imo illitatem.

Sicut tinis Dan,id collum tuum.

E T haec muliebri more cum sponse loquitur.Cum enim vellet collum eius vehementer laudare, turri illud celsis siluae come auit, quae a diuino Davide in Thalphioth fuerat exaedificata ad curruum omnium defensionem,cum externis bellis finem imposuisset. Tu vero mihi,princeps Stepheyhore, sanctae ecclesiae collum magnum Paulum intellige,qui caput omnium Christina gestauit,&si quos alio; itali similes didicisti. Ex his enim suspensi sunt ordines corporis expertium,quos hiemille clupeos vocat. Neque vero cur mille dixerit, quaeras . Solet enim scriptura eo vocabulo fresuenter uti. Sicut,inquit,lex oris tui super millia auri, & ardenti D Et alibi, millia, inquit, laetantium. δ' ti

Sicut turris Dauid collum tuum quae aedistata es in Nalphictb.

Trium Patrum .

sIC V T turris David, est interior mentis tuae tum actione , tum eontemplatione maxime praestantis ratio, quae per virtutem diuinis mandatis aedificata est siuper propugnacula, id est, super aduersa ij tentationes. Tollitur autem per scientia in altitudinem spiritalis contemplationis. David enim significat, manu Genuus &acer visu. Collum autem est ratio, ut dictum est. Nam illud: Quae aedificata est in Thalphioth , Aquila quidem vertit imper propugnacula: Symmachus autem . in altitudinem . Vnde ex iis quae meta sunt patet, sponsae rationem actione quide hostis consilia superare : contemplatione vero tolli ad verae cognitionis sublimitate Mille clypei pendent super eam. Horum videlicet actiones decies diuina praece multiplicantes ; quae rursus per legem naturalem decies multiplicatae numersi emylent millenarium s & tanquam csypei, quibus ab hostis sagittis in uulnerabilis eo serueris,ab ea parte,quae in te est ratione prirdita, tanquam e collo dependent: nee hanc enim anima quaerit bonam Dei voluntatem: ac Parti quidem eoncupistia ἡ ρομ

83쪽

Interpretatio in

persuadet, ut eam de ret: iraic imi ver , ut pro depygm i &- rationis praescriptis ad bonum diiudicandre tor loquim 'i autem facultatem adhibeat,

ad ipsum promulgandum: gignendi veto vitii id idem adaugendum. Ex decem his facultatibus, nempe rationabili, concumscibili Pascibili, quinque sensibus, pr nunciandi, gignendique vi constat lex naturas is, quae ad bonum peragendum , d cem diuinis praeceptis id illi suggerentibus, adiuuatur. Atque haec quidem decem raecepta, quae lege scripta comprehenduntur,dum ea ipsa iactis exequitur ecies

nultiplicati, lex naturalis, numerum centenarium abseluit. Actionesque iterum ex si iectas ipsis decem facultates decies multiplicando millenarium im et . Et oc modo, ut dictuin est, mille pendentes clypei significant legem tum scriptam stum naturalem, quae sibi mutuo sunt ornamento, dum ex ea sponsae parte, quae ra- G, Quis est compos,tanquam ex collo ipsius dependent, eamq; ab omnibus hostium insidijs protegunt. Neque vero clypei tantum pendent super eam , Verum etiam . omnia Ionium iacula, quae quidem sunt disciplinae a sanctis & caelestibus virtutiabus sponsae per contemsationem subministratae, quae contra biritus nequitiae in quam iacula coiiij ciuntur ad eorum machinas aduersiis sponsam instructas eue tendas. Sed quia rationis quaestionibus a sanctis angelis edocta eli,quo modo insidiantes sibi debeat iaculari, ideo hae Liciplinae,tanquam ex collo, ex ratione ipsus dicuntur dependere. 'O,

Duo ubera tua ,sicut duo bimmii gemelli capreae , qui pascuntur in lilijs,donec astiret dies, ct inci

H AE C inteIligimus eodem pado, quo superiora : ut per ubera. sursuit dominae sontes accipiamus,qui singulis aetatibus congruentia subministre alijs qvidemlac,alijs autem solidum cibum . Et iccirco hinnulis capreae ubera sponsae dicit esse

similia, a te intuendi, & contemplandi vim ipsisrum admirans . Hinnulos autem timida dicit, de capreae, quoniam, ut beatus inquit Paulus , nunc cognoscimus ex parte . tunc autem cognosceinus, sicut & cogniti sumus. Et quia nunc ex parte cognoscimus, & ex. Parte prophetamus, hinnuli capreae vocantur doctrinae ubera. Cum autem, quod persectum est, venerit, tunc destruetur id , quod ex parte est. Pascuntur autem inter lilia , quia herbam odoriseram , id est, spiritus doctrinam perci- sunt . At Symmachus dixit, flores pascere. Eos enim, qui facti sunt digni, ut sint spiritus flores , ubera sponiae, ex quibus doctrinae latices fluunt, rascunt, & nutriunt,donec aspiret dies,& aestus,hoc est,uitae labores,desinant: & inclinentur um brae,id est, negocia praesentia, quae umbris, ut dictum est, comparantur, finem habeant . Ita sponsae membris collaudatis .

ii Vadam, inquit, mihi ipsi ad montem mirabae, ad

collem turis. . A N D O , inquit, adeo decora es, adeo somnosae, adeo pulchritudine e

cellens, & amoris erga me vulnere sauciata, pro te mortem oppetam , & myrrhae montem sponte conicendam . Sed iterum surgam , di reuertar ad collem turis: ut per myrrham mortem significet per tus autem naturam diuinam. Quaerendum est itur, cur montem, de morte loquens, dixerit: collena autem de diuinitate.Quia illud tam excultum, im arcanum est, ut ab hQmine animo & cogitatione nequeat

84쪽

C ntici Canticorum.

A eomprehendi: eum is forma Dei esset, non rapinam amistrarum esse,se esse Hua- lam Deo, sed exinanisse semetipsum formam serui accipientem , & in similitudinei hominum factum,& habitu inventum' ut hominem, humiliasse semetipsum usque ad mortem,mortem autem crucis .. Vt autem ad propriam uJoriam rediret, & clarificaretur ea gloria,quam habitit antequam mundus fieret,id vero nee mapnum nec laboriosiim,immo sedile admodum fuitu Iccirco montem myrrhae dixit, colaum autem turis,ut hoc sibi facile demonstraret: illud autem amitum in primit Propter humanitatem . Itaque clim ad mortis cruciatum appropinquarἡτ , nunc .mqttit, anima mea turbata est . Et,I ater,si possibile est,traii: eat a me calix iste. Et rursum stibiscit: Et quid dico p Pater I uua me ex hora hac. Sed propterea veni in B horam hanc. Id hoc etiam loco significans , vadam, inquit, mini ipsi ad montemi myrrhae,& ad collem turis . Utrumque enim libens facto , nulla vi , nulla 'coactusi necessitate. Potestatem enim habeo ponendi animam meam: & potestatem habeo iterum sumendi eam. Nemo tollit eam a me: Sed ego pono eam a me ipso,ut ite

rum sumam illam . -

Duo ubera tua, icut duo hinnuli capreagemelli, qui pascuntur inter lilia.

psilli

l C E T conuenienter ad mulieris decorem extrinsecus dictum est. Intrinsecus venerabilem continet expositionem,& gratiam. Gemina enim diuinae ecclesiae ubera intellige sanguinem & aquam illam sanctam verbi & saluatoris , ex quibus ani mae fidelium silutem hauriunt. Donec aspiret dies, ct moueantur umorae vadam mihi ini ad montem myrrhae, ad collem turis. I N his innuit eruciatus & mortem flauatoris . Hos enim tu per myrrhae montem intellige. At per collem turis intellige gloriam ipsius,qua pater uesuper eum D & solum illustrauit. Totum hoc igitur, quod loquitur virgini, factum est. Age tu mecum,qui cruci affixus sum,crucifigere,Vt magna item a patre gloria mecum af ficiare. Sponte enim volo-sane mortem oppetere,ut fidelibus diem tautis aspirem,& umbras discutiam impietatis. Mihi,inquam,ipsi vadam,hoc est,uolens ac libens. Verum quia scit ipsam secum esse crucifixam , & omnibus praeceptis suis o temperasse, rursus eam commendat his verbis . Tota pulchra es propinqua mea, totapulchra in m

a Trium Patrum.

A C tale quidem est collu tuum. Duo vero ubera tua siciat duo hinnuli ea egemelli: Moralis videlicet,& naturalis doctrina,ex quibus veluti uberibus lac infantulis adhuc suggerens,eos alis & nutris ad perinctionem,ex te simul fluunt utpote quae nec mores sine ratione doces:nec rationem sine moribus.Quamobrem capreae assimilata es tum propter acumen in contemplando, tum propter cursus celerit tem in peragendo . Hinnuli, inquit, qui pascuntur inter lilia,quousque dies aspiaret,& inclinemur umbrae. Disciplime videlicet moralis dc naturalis, quae in ania E x ni us

85쪽

Interpretatio in Lib.

.. l D abus es omni vires icitudine remotis , dum limpertiuntur, coalescunt,&iise pcrementum aςcipiunt , donec claris dinus ille suturi temporis dies illucescat&onmia , quae umbris sunt inuoluta, pertranseant . Verum , quoniam incari eme niNns ego sponsus tuus te ita formosam reddidi. iam vadam inihi ipsi ad molitem myrrhae, ad collem turis . id est, sponte mea ad moros,tanquam ad montis nayrrhae, sublimitatein, quae quidem est elux,proficiscar. Voluntaria enim per crucem mortis se sceptio communem omnibus animalibus ab ea abhorrentis natum infirmitatem superauit. Et rursum vadam ad me ipsiim, ad patrem rediens, a quo exia ui, re in mundum veni. Qui sane pater per collem intelligitur, quoniam, ut cau- .ci se, est me unigenito, & Spiritu saneto,qui sumus illi consubstantiales. Mo talitatis eniim symbolum est myrrha ; ius autem diuinitatis . Quare illiud: vadam Gmihi ipsi : tum voluntarium per crudem ad mortem aditum innificat: tum diuiniae. tatis cel studinem per reditum ab humilitate nostra suscepta ad seipsum Deum verbum,dum ad patrem vadit. Sic autem, inquit, vadam,quoniam opus Patris,quod ad te pertinet, perfeci Etenim

Toea Plibra es nopinqua mea, ct machia non est hi te.

MENTE nimirum,&anima,&camet pulchra es : came quidem, ut peractis nem a V. ari)s Poturbarionibus purgata, Sc virtutum moribus excellens. Anima autem ut ab omni improba cupiditate seiuncti, & sermohibus decorata mandatorii. HNente vero, ut ab exili s etiam cogitationibus liberata ac splendida, & per gratiam in Spiritu i uicto diuina effecta. Et propterea macula non est in te, quae mihi

ob persectionem propinqua es.

Tota pulchra es pro impia mea, tota pulchra es, stim cula non est in te.

Eph. s. H AE C beati PauIi verbis similia sunt ; cum de sponso Ioquens, ut exhiberet, inquit, i se sibi gloriosam ecclesiam, non habentem maculam, aut rugam,aut aliquid Husimodi : sed ut sit sancta , immaculata. Immaculata autem & milchra euasit, quia propinqua sponsi effecta est, atque ita omnes splendores suscepit,& lucida ex ipsis Iuce reddita est. Utinam n lis etiam concedatur,ut reuelata facie gloriam domini speculantes, in eandem imaginem transformemur a claritate in claritatem tanquam a domini spiritu, qui cum Patri, de cum Santi. spiritu gloria in

86쪽

BEATI THEODORITI

EPISCOPI CYRENSIS

IN CANTICA.CANTICORUM

O R A N D V M est nobis; diligenter,inquam, & studiose orandum est,ut o

B li nostri columbae fiant: quibus spiritaliter intuentes, & littere velum transibolan tes,mysteria recondita dilucide interpretemur. Neque enim aliter fieri potest, ut diuinae scripturae, in primisque Cantici canticorum intelligentiam consequamur . nisi eum,qui scriptoribus illis largitus est spiritum, gratiae radus oculos nostros ii lustret,& sensum reconditum aperiat. Age ergo auxilio illius, qui reuelat myst ria,ut sapiens ait Danie implorato,ad institutam interpretationem incripti sequen- Dan tes ordinem , accedamus . In fine superioris orationis sponsum audiuimus si nispulchritudinem sic admirantem,ut singulas eius partes laudibus efferret, & totam ipsam denique ut immaculatam commendaret.Nullam enim habet maculam , n due nigam,aut aliquid eiusmodi,ut beatias inquit Paulus,animarum virtute perfe- Ephec Marum chorus . Hic autem sponsam appellans, vocat eam de libano.

Veni, inquiens , de libano ,sponsa mea: ueni de libano, uenies, transibis a principio deca capite Sanis,

Aermon, cubilibus leonum,de montibus pardorum. Π AE C mihi cum illis videntur congruere,quae in . Psalmo ad sponsam dicta

sunt: Audi filia,& vide,& inclina aurem tuam,& obliuiscere populit tuum & d mum patris tui: & concupiscet rex speciem tua . Quoniam ipse est dominus Deus tuus. Nam illic quoque monetur sipontis,eique datur consilium, ut obliviscatur populuin suum s aliter enim sponsum, nisi id secerit, nulla ratione pulchritudinem D eius concupiturum. Porro populum eiu s, re domum patris appellat antiquos ni res,de quibus beatus Paulus, Eramus enim,inquit, liquando & nos insipientes iis Tit rcreduli,errantes,seruientes desiderijs,& voluptatibus variis, in malitia, & inuidia 'agentes, ibiles,Odientes inuicem. Cum autem benignitas,& humanitas apparuit saluatoris nostri Dei,non ex operibus iustitiae, quae fecimus nos,sed secundum sui misericordiam saluos nos secit per lauacrum re enerationis, & reuouationis Spiritus sancti,quem effudit in nos abunde: & quae sequuntur.Hic autem de libano vo cat eam, & de Sanir, per libanum quidem significans cultum idolorum per Sanir autem,qiiod est lucernarum via legis instituta. Lucerna enim est lex, quae in nocte fulget. Sol autem Christus,ut qui splendet in die.Quapropter & Deus per propheg tam,timentibus,inquit,me,orietur sol iustitiae,& fanitas in pennis eius.Subiicit autem : Et Aermon montem,per ipsem legem indicans. Nam magnus David in Psal- ΡΩ3mis,sicut ros,inquat,Aermon,qui descendit super montes Sion : hoc est lestis praecepta,quae super montibus Sion tradita sunt. Montes autem virtute persectos viros debemus intelligere, qui excelsi sunt, & insignes, & diuino sensu praecellunt Eo igitur sponsius vocat de libano, qui idolorum cultui deseruiebant. Illos autem de Sanir & Aermon,qui legis rorem, & diuinorum mandatorum lumen acceperant His addit: de cubilibus leonum,de montibus pardorum. Leonum quidem cubilis vocat audacissimos,& furore insanientes Iudaeos: Pardos autem gentilium s plen

87쪽

Interpretatio in Lib.

tes,qui orationis copia,& argumentorum artificio contegentes falsitatem , homi-πnes rudes ac simplices decipiebant. Cum ita vocasset sponiam, eamque diuersis.e montibus congregasset, ac per fidem illi tautem tribuisset , pulchrituduiem illius inde conceptam intuitus sic ipsam alloquitur. A. . .

Vulnerasti cor nostrum, soror ina,*onsa, vulnerasti cor nostrum in uno oculorum tuorum , in uno torque culi tui.

I L L V D, vulnerasti a Summacho versum est,excitasti. Hoc autem dicit: Ambo quidem oculi tui sitiit admirandi , ac spiritales , & columb. ae merito nominati. Sed alter eorum,qui diuina contemplatur, qui philosophariir de Deo , qui reco dita mysteria contuetur , cor meum stupore afficit. Et cum omnia colli tui ornamenta suspicio . Per haec autem virtutes eas intelligit, quae in actione consistunt, collum enim diti inorum mandatorum iugum serens ius liti ae sulcos infindit ac dirigit.Cum igitur reliqua virtutum ornamenta in collo tuo splendetia luspicio atque sommendo,tum in primis unum admiror & obitupesco. Ac pulchrituuinem suspi- . ciens tum unius torquis tui,tu oculi diuina haec intuentis, amore vulneratus summo.Quaeramus autem, quodnam sit unum ornamentum illud , quod sponsae collo circumdatum ceteris antecellit,dilcamusque a sancto Paulo, qui manent, inquit, fides, spes,caritas tria haec ue maior autem horum est caritas. Et rursum : Plenitudo I 3 ergo legis est dilectio . Et alibi: uniuersa lex & prophetae pendent ex eo : Diliges dominum tuum ex toto corde tuo :& proximum tuum sicut teipsum . Torquem Hhunc ergo sponsae sponsus admiratur . Ipsius quoque oculum unum ita suspicit, testerum minime spontemnat . Iam enim utrumque collaudauit. Sed rerum intelliugibilium contemplationem s ensibilium comitioni longe anteponit. Vulnerasti e

go cor meum, id est, tali oculo praedita, & eiusnodi torque decorata me in am rem ac desidetium tui concitasti.

e silli.

. T V M ad maiorem hanc gloriam inuitat. Veni de libano sponsa. Age de libano venies. Mando, inquit, venisti ad myrrhae montem , ad collem turis mecum conscenduit: hoc est, mecum passa es,& simul gloriam accepisti,age de libano ad I- sublimiora quaedam resectionis loca celeriter alcende. Nec mecum desinas progredi longius declinatis pardorum leonumque cubilibus . Hoc autem re ipsa de faciis cum esset expletum , dc sponsa cum Christo puro sponsis simul exaltata esset , .unici progrestione virginis Oustupefacti,sic eam canentes fiant allocuti.

Visierasti cor nostrum foror nostra, θω a.

D E Deo nos quiddam amplius docuisti, dum oculum animae tuae, o Pnia , . andenter in verbo de sponso defixum, dumque animae tuae collum leui Christi iugo

subditum contuemur. Vere cor uoltrum, inquiunt, excitasti posteaquam ex te didicimus verbi incarnationem . Atque ad hunc quidem modum amici virginem collaudarunt.

Trium Pa trum.

S E P quoniam tota es adeo pulchra,veni de libano sponsa, veni de libano. Adme,qui comprehendi nectueo,progredere semper ex fide, quae quidem Deo non litur a ius,id autem est libanus,offertur per spem proficiens ad caritate , propter

88쪽

Cantici Canticorum sue

A ego Actus sum homo & tu esscem Deus. Etenim venites,atilue peruenies ab

uritio ridet,a capite Sanir & Aemon: Et venies quidem ad me cum omni caritate , peruenies autem vehementi cum impetu per fornacem variarum tum carnis, tumimundi tentationum spe infirmata.Sic autem 'enies,&peruenies, quoniam ad me,

non per incredulitatem,ut pristius homo,qui spe diuinitatis deceptus est,iter fac re coepisti, sed per fidem,qui quidem fides,ut caput,principium est ad virtutem du ris viae,quam indicat sanu, ius interpretatio est, lacerme via. Et per mem've' leueris & recreeris ab onere ataue aestu grauium laborum de molestiaru. Quod

per Aermon tutelligitur,quam quidem vocem rorem interpretamur.Atque ita cu-bula leonum, pardorumque montes incolumis euitabis: contentum videlicet caria2,nalium voluptatum,quae leonum instar magno im letu in te , ut a virtute deficias . ruunt: Et tentationes illas quae ex virtutis praestantia,tanquam ex altis montibus,vearrogmatia est aris,libi struunt insidias fraudulenter. Od quidem pardorum v rietas indicat ., ni es,& peruenies,3c seruaberis,ut dictum est. Quoniam vulnera sti cor nostrum,soror mea,sponsa. Uia scilicet in amorem & desiderium tui conciues unius diuinitatis persenas, cui mente, ratione, & spiritu placuisti, o quae mihi inter carnis colunJionem es ibror:propter voluntarium autem caritatis vinculum,atque 'nionem spiritus,desimnsata es mihi qui sum una ex tribus per nis unigenito nimirum patris filio. Etenim cum sancta scriptura plurali utitur numero Ioquens de Deo sanctissimas ilicis indicat tres personas,mystice significans modum C substantiae sacrosanctae illius initio'; carentis unitatis . Quia unitas in trinitate , &trinitas in unitate Deus est. Et rursus; vulnerasti cor nostrum.hoc est in tui desiderium innam masti,tum in uno oculorum tuorum,mente scilicet tua, qua res intum inteuigibiles, me veritatem , atque omnium intelligibilium finem cognitione perpetua contemplaris: tum in uno torque colli tui,ratione videlicet tua,qua tu veluti ornamento colli decorata in cunctis actionibus,me summum bonum, finem omni tim,sequeris,& re ipsa benignitatem meam experiris . Sponsus enim Christus est ipsa veritas,& summum bonum. Ac veritas quidem esse intelligitur, quatenus per ellentiam es minutabilis: summum autem bonum quatenus ex operibus beneiacus dem onstratur.

suam 'librae factae sunt mamme t Horor meastum ar

uuam pulchrafacta μα ubera tua a uino. Et odor ν stimentorum tuorumsuper omnia aromata.

Theodoriti.

E x vino enim spiritali, & mystico poculo maiorem hauriunt pulchritudinem

ubera tua.Ubera autem esse doctrinae sontes iam exposuimus . Vestimenta tua sunt ornatissima, eorumque odor omnium fragrantiam aromatum superat. Me enim B. spontum induisti,idque antea teststus est Esaias, Exultet inquiens, anima mea in do La mino. Induit enim me vestimento salutis & indumento laetitiae circumdedit me Illa tua vestimenta tantum emittunt suavitatis,ut fragrantia ex illis passim diffusa virtutem legalem,quae per aromata metaphorice significatur,antecellat. Vocat aultem iliam non lotum sponsam,seia etiam tbrorem, quandoquide beatus etiam Pau- Ius, ut sit, inquit, primogenitus in multis fratribus . Et ipse cominus cum resurre- vrim xisset,mulieribus ad sepulcrum stantibus,tte,inquit,dicite fratribus meis Petro .

ecce praecedo vos in G ilaea. Ipsius est ergo & norocide sponsa, &propinqua . Pro pinqua quidem,iuxta illud.Adsist anima mea post te. Spousa auζem,quoniam ab I M.,

89쪽

Interpretatio m Lib.

ipso doctrinae semina suscipiens parit pietatis fructiim. Soror vero quia, quantum

attinet ad humanitatem, eadem est natura circumdata. Manet igitur illam,& Iau dationem prosequens,ait:

riuum distillant labia tua, sponsa: mel

o odor uestimentorum tuorum Rut odor turis. P E R AE pretium est,his adiungere ea, quae docet apblibliis, sicut, inquiens

corpus unum est, & membra habet multa : omnia autem membra corporis Vmus cum sint multa , unum tamen corpus sunt: ita & Christias. etenim in uno nos omnes in unum corpus bapti rati sumus,sive Iudaei, siue gentiles,sive serui, Π-ue liberi: & omnes in uno spiritu potati sumus. Nam & corpus non est unu mem brum,sed multa. Et paulo post: 'od si essent,inouit,omnia unum membrum,Vbi corpus λ Et rursum: Vos autem estis corpus Christi, & membra ex parte. Ex multis igitur membris constans ecclesia corpus unum ab luit. Itaque cogitemus, in Wa quosdam oculorum , quosdam aurium , quosdam labiorum locum obtinere. Quamobrem sponsus,Fauum,inquit,distillant Iabia tua: mel,& Iac sub lingua tua. Ecclesae doctores significat, qui piam tradunt disciplinam,& quas fauos apum in labris gerunt, & mellis diffluunt stillis. Nec vero mel tantum habentes, sed etiam . lac, cuique cibum promunt salutarem,& cum infantibns commodum,tum persectis etiam congruentem. Iam faui mellis,qui in doctorum gestantur labris, sunt diuinae scriptum, quae continent apes tum cere , tum mellis effectrices,sacros nimi- Hrum prophetas, de apostolos, qui per spiritiis sancti prata volitantes, Se divinarum scripturarum construentes cellas, easq; doctrinae melle ac nectare distendentes utilitatem ad nos transmiserunt. Ac cerae quidem littera videtur similis, melli vero sensus,qui in eo reconditus est. Huius mellis stillae piorum doctorum e labris manant: eorum item e lingua lac fluit indigentibus lacte . Sed rursus in admiratione vestimentorum sponsae commoratur: Et odor vestisnentorum tuorum . sicut odor turis.s P O N s V M ipsum sponsae factum esse indumentum iam diximus . Teiltis estes. 1. beatus Paulus, Quicunque in Christum,inquiens, baptietati estis, Christum indui- Istis. Sponsus autem & Deus est aeternus,& homo in extremis diebus ex fancta vim ne natus,qui manens id, quod erat, assumpsit quod nostrum est , sponsam'ue olim nudam induit. Quamobrem ad eam,odor,inquit,vestimentorum tuom sicut odor turis. Christum enim induta est, qui Deus est, & homo. Diuinitatem autem indicat tus,quod Deo ex legis veteris innituto offerebatur.

suam pulchrae factae sirent ma ae tuae,soror mea sponsa :Quum pulchra faba sunt ubera tua a uino. x

HIC rursum laudat diuinae ecclesiae uberum,hoc est disciplinarum incrementum . Cum enim,ut mater liberorum amantissima, eos , populum scilicet ex gemtibus enutritum, ad diuinae aetatis mensuram videat peruenisse,nec amplius in sancta fide balbutire,aut haesitare, pro lacte vinum condit qu tidie,altiora illis suggercus instituta . Prius enim, ut rudiores, docebat eos, ut patrem,& filium,& spiritum sanctum Deum unum adorarent. Quod quidem erat veluti doctrinae lac. Nunc autem monet, ut modestiam, castitatem, temperantiam amplectantur,ut iustitiam diligant. Quae quidem sunt veluti doctrinae vinum.

90쪽

Cantici Canticorum 37

Et odor vestimentorum tuor super cinda armata. . V E M enim ex te vestimentorum amictum gero .ex iis, inquam, sest ij j .. quae mihi absqnem ur,illud arbitror omnibus aromatibus Prierare. anuum digilant labia tua ,sponsa . D O C Τ R IN A enim,qua nutris filios tuos , Duo & melle descior est.

M et laesit lingua tua. N E M E enim eadem omnes ratione alis, sed pro sua quemque natura atquς B aetate. Nam imbecilliores lacte pascis, melle autem persectiores. odore vestimoniorum tuorum, 'ut odor turis. C V M ecclesiae vestimentorum odorem superius cunctis aromatibus anteposuerit, nunc turi fimilem dc parem esse pronunciat. Tus autem est omnium arom tum p stantissimum. i .l

Trium patrum.

Quam pulchrae factae siunt mimmae tuae, soror mea sponsa.

C MI R V M in modum profecto diuina sunt pulchritudine decoratae,sipeculatio nimirum,& actio,quibus tanquam mammis non praeter naturam , nec super naturam, sed secundum naturam verbis & moribus, tanquam infantes, animas ad pietatem alis, quas in his instituendas sitscepisti. Quam libra facta sunt ubera tua a Vino.

H AE C quippe tam mirifice effecta sunt pulchra ex diuinitate tibi gratis concessa a qua tanquam a vino efferuntur ipsa tum per asii dua veritatis cognitionem, tum per firmam boni effectricς' fidem. Hinc etiam diffunditur odor vestimento rum tuorum super omnia aromata.Vestimenta autem sponsae,quae quidem magnus D apostolus Paulus electis Dei sanctis,ut induant, praecipit, sunt benignitas 5c humilitas: quae primo quoque homini diuinum mandatum assignauit, quo illi praescriptum fuit,ut bonum ageret,idque per humilitatem custodiret. Huius autem trans. gressio exuit illum spe diuinitatis allectum , & naturam contra se ipsam efferati it . Hanc vero Deus verbum rursus induit exemplo suo. Humilitatis enim normam ostendit nobis anam cum in forma Dei esset,semetipsum exinanivit, se ani semiaccipiens. Benignitatis autem,quia pro salute nostra, qui sontes eramus , innocens ipse monem subi jt. an obrem & odor vestimentorum in illis . qui haec animo sunt induti,utpote qui senignitatem & immutabilitatem Dei prae se serant, re propterea diuini sint,quod eiul ori amicti sint indumentis, est super omnia aromata. Ε Nihil enim comparari potest stagrantiae diuinitatis, quam Deo de ponsata non pernaturam obtinet,sed per gratiam adipiscitur. Ac vestimenta quide tua talem emi tunt suavitatem . Cetera vero quid λ

DOCENDI rationem ac modum seruant labia tua sic instructum, ut ab apiacula favum consectum cernimus . Neque enim Vnica ratione cunctis audientibus affers utilitatem : sed pro cuiusque modulo te singulis accomodas,ut & perfecti ribus,& rudioribus satisfaciasinc mentem quidem eorum , qui sunt perlecti diui- moribus

SEARCH

MENU NAVIGATION