장음표시 사용
301쪽
nibus celsior in solo Deo fiduciam ponet, Certus nec fallere ipsum posse, nec velle. quae res omne complacendi aliis studiis in
Superiore tolli t. E quo placedi suis desiderioinnumera proph nasci mala videmus. du ne offendant, a quorum siue industria, . siue ingenio ac dexteritate domesticae res pendent,quaecunque etiam cum instituti ratione pugnantia faciles concedunt Su . periores: non facerent, si diuinis, non humanis viribus res metirentur. Verum cum
diuina fiducia vacui, humana circumspiciunt, ad Religione indigna dilabuntur;
cumque placere studeant, quos Commodis suis utiles arbitrantur,aut eXperi Untur, aut parandis rebus solertes, negare rogantibus nil audent; nec delinquentes monere, ne operam illi suam subtrahant, aut difficiles se ad obsequia praebeant. tanta Cplacendi studio trepidatio nascitur, Omnia ut ante Concedant, amica illa aut inimica Religioni sint . quam offendant. qui si animos in Deum erigerent, viderent ab illius manu promptius certiusque quam ab humana beneficia sperari posse. e Caelorum scilicet nubibus copiosiusquam e pertenui humano stillicidio aquam de- pluere. Et
302쪽
LIBER I. CAP. XXVII. 287 Et fere contingit vitales in manu con
siiij sui destituat Deus: & frustra,irrito qu
conatu magna CXspectant; cum in misera plerumque spe languentem trahant animam, infelicique fere euentu humanas has cogitationeS claudant. omnem proinde spem fiduciamque suam in Deum Coniiciat Superior: ille & potest, & sperantibus adesse vult & solet. quod utrius tuo
fortunae in utramque rem exemplis omni historia teste docemur; usuque rerum ma
gistro discimus plus semper referre e diui- te illius penu,qui in illo solo sortiter spem figunt. nam &. iniuriam non leuem irrogare videtur Deo, qui ad . humanam potius opem quam ad diuinam oculos Circumfert, plusque a deciduis rarisque illius guetis, quam ab immeso huius oceano sperat. Regia proinde incedat via Superior, te nacissimus regularum etiam minimarum exactor, nec ad sinistram nec ad dextram deflectat, sed laudati stimorum maiorum ingrediatur via, eo certior quo constitutionum accuratior obseruator;& nihil sibi suisque, non modo deesse, sed superesse
etiam non pauca comperieci.quae non tantum ad religiose tuendam Vitam suorum, sed &. aliorum propellendam ac propulsandam indigentiam necessaria sunt. neque
303쪽
que enim se vinci ab homine patietur Deus;aut munificentiam suam ab humana fiducia superari. audet qui, fidere ξ maiora donare audebit Deus. audet sperare magna vincet humanam spem Deus, &c locuplete caelorum thesauro, longe maioribus beabit. ut ad humanam egeitatem pellendam, satis sit spem suam in Deo posuisse, ac de illius liberalitate magna sperasse. quo enim spes maior est, maiora caelestia dona sitnt; ut non tantum aequari, sed innumeris modis vinci a diuina benignitate, humanam spem fiduciamque vi
Et vero nobilissima illa concertatio est dignissimaque spectatore cςlo, ingenS hΟ- minis in Deum fiducia, cum immensa huius liberalitate composita; quasi aemula virimque fiduciae dc munificentiae largitione: tanquam si vinci nollet homo, cum tamen vinci non possit Deus. felix victore Deo homo, in nobilissima fiduciae Sc libe
ralitatis arena. vincere quamuis ac pariari in hac benefica lucta non possit homo; audet tamen imparibus licet viribus, ingentibus animis prouocare in certamen Deum: vicum victoriae laudem sperare non possit, c conatu tamen validoque ausu, clarum referat decus, tanto gratior futurus
304쪽
LIBER I. CAP. XXVII. 28sturus Deo,quanto In maiorem exsurreXerit fiduciam; ut etiam hanC vltro prouocare gaudeat Deus, ac quasi subditis flammis incendere, quo maiora largiendi caussam nanciscatur.gaudet enim beneficijs Deus.& munificentiae suae dona spargere. nam ipse fiduciam omnem excitat & implet: factus in homine fiduciae incentor & auctor, ut illam benefica prodigaque manu expleat, ac longe etiam supra spem votaque munificentissimo sinu excipiat, tanquam si situlam petenti tota flumina
maria expandat. Quod si contrahat contineatque munificam suam hanc manum Deus, nec liberalitatis sitae nubem explicet,aut nonnisi per leni issima stillicidia depluat,aut tanquam siccatis benignitatis imbribus, nec deciduis quidem a rarissimis stillicidiis,
guttulis,sperantium in se sinum foueat re-Creetque; tacitus secum cogitet Superior, quis caelestem illam nubem, pendulam semper, pronamque paratamque in imbres siccauerit stiteritque; se inquam cogitet,delicta sua, teporem languoremque suum, negligentem supinamque regularum obseruationem, reliquaque generis huius.si quid erroris sui repererit,seria manum emeudationi admoueat, alta de imo
305쪽
pectore ducantur suspiria, prodigantur lacrymae, densetur oratio, excitetquc dem- de se in spem magnam; dc audeat quasi iure quodam suo nubes deposcere, EM. pro stillici dijs imbres speret. impedimentis enim sublatis nunquam non pluent illae nubes; nec iam speratos imbres, sed toto caeso flumina mariaque iaculabuntur; ut anhelum validumque fiducia pectus munificentiae suς sepeliant aquis .neque enim sposionibus quam factis locupletiorDeus.
etiam montes promisit transferendos, mortuos ad vitam reuocandos. audeat
proinde sperare homo, maiora qui potest,
largietur DeuS.& pro monte uno, regna etiam transferet, siccabit maria. pluraque audeat homo. plura maioraque perpetuus in hac fiduciae ac munificentiae palaestra victor riumphator concedet De US, VC-rumq; sponsorem inueniet illum, qui spem. 96. ranti in se, Super assidem es bastili sicum ambulabis, se conculcabis leonem se dracone; cum in-Vi . clamauerit: Domininfirmamentum meum,or refugium mesi, se liberator me-.gloria mea,s Psal 3. exaltans caput meum. non timebo misita populi Ps. 16. circumdantis me. Dominud salus mea, quem timebo Zprotector vitae meae,a quo trepidabo iconsistat aduersum me castra, non timebit cor meu.
-s1- ιnDeosteraui, Non timebo quid faciat mihi caro.
306쪽
CL udax hunc librum omnis prudenin
tis gubernationiS, Omniumque virtutum firmamentum & mater, Vera que, non fucati; sapientiae comes indiuidua pietaS. Cum enim a moderatrice Dei dextera fortunata sperari, infortunata metui imperia debeant,quis non videat quo studio illa paranda, haec fugienda Superiori sinisthinc illa omnium merito Calamis & ore laudanda morientis Seueri imperatoris verba: Firmum imperium meis relinquo,s bo- ni erunt; imbecitam,simuli. Ad robur & firmitudinem dux pietas probitasque, ad imbecillitatem impietas improbitasq; semper fuit.Vidit hocTheodosius, cuius Nicephoro teste, grauissima ad filios monita sunt Pietatem colerent,nec aliud. quasi in illa sola uniuersa imperij moles verteretur. Et ante hunc Cyrus, qui Cambysem filium in hortatur,nequid publice, ne quid priuatim inconsulto numine agat. potuit christianius Imitati Constantinus Magnus ScMagnus Carolus, ac e recentioribus Al
307쪽
292 SUPERIORIS RELIGI os IRudolphus Habspurgensis imperium sibi posterisquc eo validius firmarunt, quo
fortius in pietatem incubuerunt. segumque ante alios Deo carissimus David omnibus exemplo praui. hinc illa toties inpietati, praemium repetita Domini verba: Propter Dauidseruum meum, post immania scelera ignoscentis ic parcentis regibus de
Israeli. cum contra impietas igneoS m - ruerit imbres,ut nusquam iam Sodoma dc
Gomorrha, paradisi aemula dum pietas staret. accessit impietas, & regio exin nulla,& cinis omnia, adeoque &ipsum mare de vicinia mortem ex impietate bibit. Euenit idem regibus, Pharaoni infelici undarum concordia, fluctibus cum exercitu
insepulto; Antiocho minas in Dei populum spirant Herodi post gratas adulantis populi blasphemiae voces, vermibus hic impietas repressa. Iam Nabuchodonosoricum diuinos statuae honores imperat, foeno, unguibus, capillitio, bestiae non homini, quae eripuerat impietas sceptra, pietas reddidit. Manassen vero non impietas regno exuerat, vin Culis induerat 3 exemit Compedibus, regnoque pietas dedit. Sennacherib dc blasphemum Rapsacem, Mimpium Nicanorem quis ignorat quis Heliodorum dc flagrat quis Holofernemin
308쪽
in muliebri dexteraὶ quis bis acie de Abimelech in imbelli feminea manu Z quis in Iezabel canes' in Danielis accusatoribus leones' quis in semine Ieroboam, Baasa, Achab,&tot regum Israel, impietatem in nepotibus vindicatam 3Quod siChristiana intueamur imperia, tela videmus in Iuliano, ignes in Valente, vivam defossionem in Zenone,famem in Basilisco, in Anastasio fulmina, praesectas in Heracleone nares, exempta in Philippico & Michaelelumina, Maximum in Theodosiana castodia, Phocam manibus pedibusque trun-
Catum, Leontium equis raptatum, Mur-χyphilum minutatim concisum, mulierum etiam manibus Andronicum Com-nenum . ita fere non patitur impietatem diu impunitam Deus,nec irremuneratam
pietatem. Prima ergo Principi, Dei cura, inde regni & suorum. & exemplo ipse praeeat, si sequi suos volet. Bene Plinius: Vita Principis censura egeas perpetua. ad hanc
dirigimur, ad hanc conuertimum.nec tam imperio nobis opus, quam exemplo. Hinc audet Cicero : Mubiles in republica Principes fuerinst, tales erunt dr ciues. audet & Claudianus felicitatem sub pio Principe extollere: siquam libertas gratior ex hiis
309쪽
vera nimirum libertas, quam unam Christianus vovere debeat. nam illa scelerum licentia fere cultores suos in medio improvidos Cursu sorbet: ut liceat dicere,
Rara felicitas pio Principi subdi; infelix
conditio impium pati dominum. aut C-nim morum illiu S aemulus audebis eadem,
peristi; aut damnata eius impietate, pietatem coles, dc gratia & fortunis excides. sors dura in eum locum redigi, ut afflimpius esse debeas, aut displicere Principi. vi nimis vere Plinius: Vt in corporibus,sic imperio, graus m eis morbus, qui a capite dissunditur, a nobilissima & principe parte, cuius nihil occultum esse potest. Monet
Seneca Tibi non magis quam Soli latere contingit. multa circa te lux es, omnium conuersi
sunt oculi. in imitationem maxime. Vnde illud: Hubet hoc magna fortuna, quod nihil tectum, nihil occultum esse patiatur. Principum vero non modo domus, sed cubicula ima, intiamosii recessin recludit, omniat arcana, noscenda fama proponit atque explorat. Privatus tegere improbitatem potest. Principum dicta factaque omnia ex edito prospectanda proponuntur, nec magis abdi quam sidera cςlo positant. quo magis adnitendum ne duces suis ad impietatem fiant, trahantque exemplo in interitum quos debebant
310쪽
bebant in salutem. ne delicto tantum suo, sed suorum rei iaceant, ut quibUS exemplo pranuerunt in scelera, eorum poenis socientur. nisi quod magis illa: se uiant in auctores, bis reos, suo &. suorum deliino: quare & bis aeternum sua & suorum poena
Iam si amores 1 ac venerationem suorum Princeps desideret, pietatem induat. nam, ut plurima desint, steterit tamen Principi sua in Deum pietas, nescio quam eXcusationem mereatur. ut Una quasi pietatis spongia deleri reliqua minus proba ta videantur, aut plurimum sane minui, tanquam si venustis coloribus cariosam tabulam integas, aut nobilibus aulaeis, in quibus docta manus &. ingenium luserunt, rusticum parietem vestias. quid quod Deus piorum amator, conatus fere prosperet, felicibusque non raro euenti-huS, minus fors prouida consilia claudat' Cum enim pientissimus quisque magna plerumque feratur in Deum fiducia, prosperosque successus non industriae aut sapientiae suae, sed diuinae bonitati adscribat, solet fiduciam hanc Deus fortunare. audet homo sperare 3 sipem superabit Deus. audet preces tanquam semina iaculari Caeso Z uberiore messe foecundabit vota