Breuis et pia Psalterij Dauidici, et canticorum ecclesiasticorum, & canonis missae explanatio, ex doctoribus ecclesiasticis. Nunc primum emissa in lucem per D. Ioannem a Pastura monasterij Gemblacensis priorem, ordinis S. Benedicti

141쪽

deus o im per creatione deus meusJp speciale vocationesqua reJ ergo stristis es ala mead in lata spe cose roboratam quare coturbas me/Jobnubilas serenitatem gaudij mei interni, q. d: Ne hoc facias, sed potius Spera in deoJnsi in te.i. expecta dnm remuneratore:& co solare qm adhucJpost has miserias c5fitebor illi J laude cotin uacu electis. Et haec est,& erit mea cofessio. s. salutare vultus meiJ quia me salvasti & deus meusJila me creasti. Et haec est magna causa sperandi, quia saluator meus est vultus mei .i. habens eandem imaginem,& formam, ac pro me factus est,&ipse est

dcus meus. PSALMUS XLIII. In hoc psalmo propheta in psona iustoru praecipue marinorum recolit beneficia populo antiquo exhibita,petits ab asi-hionibus mu lanisliberari. In persona ergo marbrii Cr quoru-ὶibetsanctoru tribulationibus exposito ru, petit propheta a do

mino auxilium,dicens:

DEus auribus nostris audiuimus J opera magna

p te facta patribus: Na, patres nostri J . s. Patri archae & prophetae,quo rusum sith spuales,sequendo eoru fide narrauertit nobis J p scripturas suas in libris auteticis . Et qdannucia veruti opusJ.f. miraculorii quod operatus es in diebus eoruJ educedo eos cx AEgypto per mare rubrii traducedo,custodi edo in deserto f& in dieb' antiquisJ . s. opus quod fecisti in exordio creationis caeli & terret,& eoru quq coli gerulante diluuiu. Manus tuaJ. i. virtus & potetia fgetesJ terret promissionis Ddisipdidit morte & alijs modis &platasti eosJ. s. patres nostros in eade terra afflixisti populosJqibi erat p multa bella tepore Iosue &expulisti eosJde terra sua. Haec itam tu fecisti,no patres no stri. Necent in gladio suoJ. i. ivirtute armoru suoru , patres nostri possederiit terraJ illas & brachiii eoAEI .i .fortitudo naturalis,& robur no saluauit eosJex manibus inimicoru,q.d: Nec p se habueriit terra,nec per se sunt seruati, sed dextera tua & brachiii tuuJ .i. po-xentia & fortitudo qua eis dedistis& illuminatio vul- tus lud

142쪽

tus tuiJ.i.claritas &manifestatio tuet praesentiae certis signis ostest.Et hoc fecisti no propter eoru merita,sedium coplacuistiJ tibi,& placitu tuu collocasti in eisd.i.ex beneuoletia tua: quia placuit tibi ut illis hoc faceres .Etua tot & tatafecisti eis corporaliter,spero qa similiter mihi facies spiritualiter. Na Tu es ipseJqui hoc illis fecisti frex meusJ& rector,reges me spiritualiter in bonis morib'& virtutibus &deus me'Jcrea tor&coditor qui mandas J fieri salutesJ corporales IIacob .i .illi populo antiquo vigente sua refereti ipsi Iacob.Et per salutaria madata tua spiritualiter saltias eos qui luctatur,& vitia supplantat,q.d: Tu es unus &ide deus modernorii & antiquoru fideliu. In teJpropugnatore nostro,& p te, oes inimicos nostrosJ corporales &spuales vetitabimusJ . i. dispgem' scoria uJ.i.potestate a te nobis data &innote tuoJ .i. innois tui inuocatioe spernemus insurgetes in nobisJ.i .co-tra nos,& nos impugnates. N5 eni in arcu meo spera-hod .i.in defensione mea, quae fit p arcu &p alia arma bellica &gladius meusJ.i .violeta mea defensio non salvabit me,J sed tu Saluasti eni nosJ .i. saluabis: ubi pleritu pro futuro ponit, qa lacertia sit ac si sactu fuerit de affligetibus nosJ inimicis visibilibus& inuisibilibus,q nos affligsit & odietes nos cofudistiJ .i. confundes,quado danabutur, ostededo eis mala quae feceriit:& salus iustoria, est cofusio detinonii & malorumhoim. Cofusis autet nimicis InJ te Neo laudabimurJno arrogates nobis gloria,sia tu es gloria & laus nostra tota dieJ.i .inppetuitate, quae n5 est admixta noctib', sed ppetua dies est, f& in note tuoJ.i.ad honore noli tuiscofitebimurJ tibi cofessioe laudis sin si culuJ.i.semp,& sine fine. DNuc ait in hoc tepore repulistiJ i.videris repulisse,permittedonosaffligi, & cofudistinosJin facie iniquoru,qbus hic habemur opprobrio, s& no egredieris' . i. no videris egredi euideter in virtutibus nostri ostededo tua prssentia cotra hostes,Vt quoda patrib' faciebas, ΓAuertistiJ.i avertere pini sisti

143쪽

snos retrorsum post inimicos nostrosJut nos vinctos post se trahat f& et oderiit nos diripiebat s biJ nos ad

P da,alios flagellates,alios occideis, alios in carcerem

mittetes. Dedisti nosJpsecutoribus ad interficiendii, Vel feris, ad deuoradu flanu oues escariiJq interficiu-tur,ut abhoibus et lupis deuoretur f& in getibus dis persisti nosJ.i .dispergi p misisti per captiuitate,& Venditione: qa Romet Petrus crucifixus est:Thomas in India mortu': Ioanes evagelista, in exiliu relegat':& innumeri martyres per innumera loca occisi sunt. LVε-didisti J. i. vedi permisisti spopulu tuuJ.s.sanctos sinepcio qa nulla utilitate inde secutura fore putabat Tyran i,f&Jsecudit opinione eo G no fuit multitudo inc5mutationib'eor J.i .ex illis,qδpter fide occisi sunt,

no remanserunt multi credentes: sed falso credebant

illud, o a p sanguine martyru, fundata est ecclesia. Posuisti nos opprobri si vicinis nostris J . i. persecutorib' nostris,et vicini sunt secitdu habitatione humana: &sposuisti nossubsannationeJ naso &derisumJore hiso in circuitu nostro suntJq nos circsidat, ut cruciat Moccidat. Posuisti nos in similitudine getib Jutcu alicui co uitiu inferre velint, a nobis formula coviiij sumat, dicetes: Sic pereas ut Laurenti' & huiusmodi. Et posuisti nos scomotione capitis in populisJ ad insultadu nobis et deridedii. Ostest solb: q martyres patuitur exterius,hic osteditquq patiatur interius: unde dicit, Tota dieJ.i .assidith verecudia meaJ qua naturali corruptio e habet animus hois,quado viliter tractatur .i .illa insultatio verecudiar ex spu δcedens scotra me estJtutas ratione,ut ei cosentiat et cos o faciei meet .i .isacie pqueda rubore appares cooperuitJab omni parte meJqa no solu faciei rubore ostedit,sed etia to-tsi corp'abhorret .Et hetc cofusio euenit mihi, A facie ex ibratiq.i .insultatis, et in facie maledicetis aperte set obloquerisJ .i. dolose mordetis,et detrahetis o

cultΦ a facie inimiciJ.i.odio habetis corde et pseque tisdin actu et opere,q.d: Aduersarij mei psequutur ins

144쪽

ore,corde,et opere. Haec oIaJ pdicta mala svenerunt: super nosJet amore tui ea toleram' nec obliti sumust dimittedo cultu tuu,tasi obliti essem'tui fel iniquano egim' in testameto tuoJ.i.testametu nouet legis, qdseruadu accepim',seruauim',&adimplevimus.Iniqueeni agit, si testamem qd exequedia accepit mortuo testatore, exequi nolens,perire sinit. Et no recessit retro cor nostruJpapostasa fide,sed deo p charitate in separabiliter adhaesit & declinastiJ.i. ab inclinatione ad rectitudinereduxisti semitas nostrasJ.Lcarnalium cogitationisi,desideriorisi,voluptatu,&lsiperitatu .Et hoc avita tuaJ . i. exeplo viae tuae,&ostendisti nobis

via tuastqueda. Qin humiliasti nos i loco afflictisiisd.i.sub carnificina tyranorit,ubi martyres affligebatur: vel in hoc mudo,ubi affligimur,ppter te,qesiloc' aia fictiois& miseriae f&cooperuit nosJ.i.Vndit circu- dedit umbra mortisJ.i.mors teporalis,& corporalis, quae no est nisi umbra respectu mortis spualis & moristis aeternet,quae vera mors dicis, gapmanes inarternit.

Sed pp ter haec ota mala,no sum'obliti te,qa Si obliti sumus nomeJ.i.dignitate dei nostridui ab ei cultu recederem'M si expadimus man'nostras ad deu alienuJ scelus idololatriae comittedo. None de reqret ista ta manifesta ad puniedu suo iusto iudicio, q.d, Vtim. Na&occulta regret:vnde sequiti ipse eni nouit ab stodita cordisJ& ideo solus potest iudicare,no Golum aperta,sed etia occulta: no ergo requiret a nobis, ipse eni nouiteta n5sum' eu obliti,qd ex eo apparet, Qmwpter teJ6 deus mortificamurJ.i.diuersis tribulatio nib' opprimimur tota dieJ.i.incessanter qstimati sum'JImalis sicut oves occisioiGqa no reputamur ido

nei, nisi ad occisione. Igitur qawpter te ista patimur. ExurgeJferedo ope tuis fidelib'fqre obdormis dnedisi.Videris negligere exurgetana vigilas s& ne repel-Iasqnos,&pces nostras isineJ.i. finaliter. Quarc facieti J& gratiae tuet psentia uertisJac beneuolentia tua qu4 erga nos habes, no ostendis,quasilinuis obliuis

eris inopiae nostradnodado nobis spin fortitudinis:

145쪽

quo si destituamur inopes sumus, f& tribulatiois nostrarJqua propter te patimur.Et si nos nesciamus,no ignoras tame id iustἡ differas .Etia 5 debes obliuisci,sQuonia humiliata est in puluere J supra nos in signupoenitetiet sparso fata nostraJrecordatione peccatoru. Hoc est, ad petilitentia copiieti sumus,aiam peccatorii memoria cruciado, secundia more poenitetiti, cineres sup capita sua ponetiu coglutinatus est in terraJ.i.ad haesit terret Deter noste in eadep nitetia tota corporis abiectione exteis. Et ideo ExurgedneJ & ne di δε simules velut dormiens adiuva nos)laborates & redimeJ.i.libera nos talis malis oppressos flpter no- me tuuJdilatadu & glorificadu, no A pter meritu nostrisi,ut cognoscaris ab omnibus. PSAL. XLIIII. In hoc psalmo propheta plenusspilsagit de nuptiis christier ecclesiae,ac de ipsus Christitorii,et ecclesae'aelosae mu tiplici laude . Et primo propheta dicit:

RuctauitJob insigne& immenam beneficetiam

diuinae gratiaespiritualis cor meuJ .mes mea intus plena gratia verbii bonuJ qa est mystern Christi & ecclesiae repsentatio. i.hymnia deo .f. carmeci uod dicturus sum .Et exprimes ad cuius honore eru-etet verbsi,subdit: dico ego opera mead .i. dictata &

146쪽

vo ten latere erroritu a parte aiet,quet aprincipio creario is ,o 1 bus gratijs & scietijs repleta fuit: vel ideo speciosos,sa solus immunis a peccato,quae res summa &Vera est pulchritudo.Seclido c5medat eu 1 iplendore /Ho Eretriar,d: diffusa est gratiaJ .s. eloquetiar fructuosae Liri Iala ijs tuisJ qa mirabatur oes de verbis gratiaeque

procedebat de ore eius: Vel 'a eo praedicate, mundus gratia recociliationis accepit. Napoenitεtia in remisissiorie P eccatorii pretdicauit proptereaJ.i. propter hac gratia, p te naudo data Obenedixit teJhoiem deusJpater ira orternuJ dado tibi nomen,quod est super omnerio me,& regnu cuius no erit finis. Deinde laudat eu a potestate & sortitudine, d: Et tu talis rex fAccingereJad pugnandii gladio tuoJspirituali .s. verbo dei,pra

scindendo vitia &errores super Demur tuuJ .i. super carri e siue corpus .Et hoc potentissimeJ .i. fortiter &viriliter utere verbo praedicationis tuae, vel secudum

Chryso. gladius, est crux Christi, quo accinctus Christus,diabolia vulnerauit.Dicit enim ide Chrys. sia isto gladio diabolus Iethale vulnus accepit. ΓSpecie tuaJquantu ad morsi sanctitates& pulchritudine tuaJqua- tu ad diuinitatis decorem,etia accingere.Et accinctus sintende prosperri .i.intentus sis pro prosperitate ecclesiae,liberans holas pereules sprocedeJper via huius vitae,regnii dei praedicado & cotra diabolii pugnado, sic mudo deuicto ac tuo sanguine redepto & diabolo superato regnaJnuc in ecclesia militate,&aetemnaliter in tritiphante.Rergna inqua: DPropter veritai teJ.Lvitae&doctrinae f&masuetudineJqua sustinuisti, patieteriniurias & molestias & iustitiaJ abudate, quai ostedisti in tua passione:offeredo te deo patri propterii offensam humani generis & deducet teJde sinu patris in uteru virginis,inde in praesepiu, inde ad cruce,inde

ιν ad sepulchrit,inde ad caelu, dc sine macula per oem viis, tae cursum mirabiliter J qa tota illa deductio fuit ples na miraculis,ac mirabilia fecit Nextera tuaJ a. forti-- ludo,virtus,& potetia tua.f.deitas, cuius organu fuit 3 . huma-

147쪽

ΕYPos ΥΤ humanitas:& ideo in Oibus mouebatur seeudu moin deitatis.Et Sagittae tuaeJ .i. Verba praedicatiois tuet Mapostoloru tuoru, emissa sunt acuiqJqa vulnerat co da hoIm,vulnere amoris & timoris almoris,ut a malo reuocent amoris i ad bonii prouocent.Et pereas sagittas vulnerati spopuli inimicoruJ qui sunt ex numero inimicoru regisJ.stui,qui es rex magnus .Hoc est,multi ex inimicis tuis sub te cadetJ.i.supponet se tibi & obediet.Et hoc in cordeJ.i. ex ratioe et volutate.Deinde laudat eu a dignitate regali,& iudicio, de Sedes tuaJ.i. regalis & iudiciaria tua potestas o deust Christe,qes dei filius,est in RculusqculiJ.i. sternassiesvirga regni tuiJ.i .soeptru ac gubernatio,& correctio tua:est virga directionisJSc regula diuinae aequitatis, uuae vere recta est,&nuna curuatur: haec iustos regit,

ininuos percutit,& distortos dirigit.Et bene dico vise a tua esse directiois virga:qa Dilexisti iustitiaJ in te,&in alnsf&odisti iniqtate no holes,sed vitiat pie rea unxit teJspualiter secudu holem in rege& facem dote os deus illi deus tuusJ.i.tibi c5substatialis.Cp ter oleo letticiaeJ .i,spu s. qui laetitia pstat alae prae co-

sortibus tuisJ.i. prae caeteris hoibus,qru mortalitatis factus est particeps t eos tuet immortalitatis & regni faceres tecti esse cosortes.Deinde laudat eu ab ornatu,

d: I Myrrha & gutta & cassia.J Per has species aromaticas siqnificatur virtutes fideliu,spirantes bonu odore aliis p bona fama &exeplu:Per myrra,mortificatione carnis:Per gutta,humilitate:Per cassia,quet&fistula dicitur fide significat. uae Virtutes δced ut a vestimetis tuisJ s. Idomib'eburneisJ .i.asinis tuis qui dicuturvestimeta tua ,sia ornat te Vita&doctrina:Dom ,Mineis habitas:Eburneqwpter costatia ac virtutu spledore&vitae puritatesexsibusJvirtutib Melectauerulis .i.deIectabiles & amabiles tibi factet sunt:vel, de teJ.1. dulce & delectabile te habuerutffiliae reguJ.i. ecclesiae sinstulet:quas porbe apostoli se & alios in virtutibus res tes fonte baptismati genuerutfui honore tuoJ.I.

148쪽

ries tot honore& gloria:vel filiae re.Jad litera:vtvrsuis Ια, atherina.Ex his Oibus facta est una spona regi,quet Hicitur ecclesia,1 cui' dignitate eu comendas,d: Asti tit regi naJ.i.ecclesia tua spona a dextris tuisJ.i. in potior iti' bonis tuis, ut satis apparet in ecclesia tri uph te,quae est cu Christo seues bonis cetlestis gloriet.Simi- 1 et in militate,quet astat ipsi Christo frues bonis graistior,quae sunt maxima bona cestiadapsentis vitet: vel, LAni.re. .c catholica ecclesia parata seruire Christo

regi sposo:qsub Christo bene reget filios suos Ide. t.Jα rio asinistris ruasema ei accepta, nec nunqcOtraria o patur: ideo sequitur in vestitu operist bonoru deauratoJper sapietia,q estgternoria coteplatio,&pgustatici circudata varietateJpopuloru,personaru, statuit, officiorii,gradua,linguarsi,meritorist,& donorisi. Hae varietate repsentat ecclesia investimetis,nuc aliterato aliter coloratis 2 in calicis &catuli vocib'ta diuersis. Deinde allositur,ppheta regina, veluti esset alter pares

eiusde,hoc est,ac si esset apostoP,d: Audi filia meaJ.i. meapdicatioe genita,Christit in euagelio loquete f&videJei'doctrina intelligedo,& vita cosiderado &inclina aure tuaJad obediedia humiliter. s. in opere,ea,qdocet impledo &obliuiscere populu tuuJunde veni sti.Ωvitia perpetrata quisi regi Babiloni et inseruires s&domisi patris tuiJ.i. diaboli c5sortis,& couersatione, seu vanitates hui'mudi, in quo quin Opria domo ad hoc us 3 lepus diabol'regnauit, cui' filia per maloruo peru imitationefuisti. Deinde laudat ea, & primo a forma,d: Etlluc cocupiscet rexJcetlestis.Cfili' decore tuu).i. te decora,ppter pulchritudine spuale qua tibi per gratia sua dedit.Et debes libeter audire qmJ ille qui cocupiscit te ipse est dias deus tu'Jde' p creatione, tae,per regenerationes& adorabia tJoes populi a obus origine duxistiseuJ.Lrege tuu adoratioe latriae. Et Gliet TyriJ.i.getiu,hoc est,getes, partem pro toto signi ficas: veniet ad rege tuu in muneribusi se & sua Christo deuotὶ offerendo vultum tuumJ & praesentiam,

o ruina deprecabuntur J αὶ deo potent i ut det eis

149쪽

ΕxΡos ITIO posse peruenire ad tuu vultu .i. praesentixne eva nida ecclesiae positi,designet opera sua, sed in vultu sponsae .l. in unitate ecclesiae oes diuites plebisJ.i.habetes diuitias spirituales, vel etia boni habetes diuitias tep rates. Deinde laudat eam a gloria d: Ois gloria eius .s I filiae regisJquae ia dicebatur regina .i. ecclesiae. Eu ab intusJ. i. cosistit in puritate coscientiae. Et etia sinwmbrijs aureisJ. i.in honesta couersatione,&in operibus bonis: quae bene per fimbrias intelligutur, quia patent sicut symbriae scircu amictaJ. i. ornata varietatibusJvirtutu,Vti fuar.J . s. diuersorii statuta , qui sunt in ecclesia dei, & in varietatibus charismatu & virtu- tu,quae inuenititur in personis huiusmodi statuit. D

inde laudat ambosa societate, d: Adducet J praedicatione,& gratia adiuuate regiJ Christo ad seruiendusvirginesJad litera: vel, virg J& pudicae. s. integrae in aia & corpore,quq sunt in primo gradu: per q uas robusti & fortes accipititur post eaJ .f. Vniuersale ecclesia,quae est generalis mater fideliu . Et etia sproximae eiusJ in fide & virtutibus ut viduae castet,quq secunduobtinent locu , & in matrimonio ab aliena colunctione c5tinetes,quq tertiu locu tenet,p quas infirmi &imbecilles designatur asseretur tibiJo rex Christe, quivis et sitis salute o im ,ad honore tuu , in tuu colom He ergo oes virgines et proximor fAsseretur in Ictitia et exultationeJ.i. in gaudio interiori et exteriori : cain presenti quom ecclesia,sancti valde de puritate succosci tie et pectoris sui traquillitate lettatur. Et ex hac deinde adduceturJ ministerio angelorii Lin teplure-oisq.i .in superna Hierusale facti per Christu regnu, et sacerdotes dei. Deinde laudat eos a prole , alloquens sponsam, et dices: Fro patribus tuis J 5 ecclesia. 1.proo atriarchis et prophetis: Vel, Pro patrib.t.J a .loco apostoloru,si te genuerut spirituali generatio ne filati sunt tibi filij tui imitatores eoru .s episcopi,doctores,

et alij quos genuisti c5stitues eo si in sede patrii principesJ in spiritualibus. i. praelatos, magistros,et do-

150쪽

ctores ad regendu popuIudei superoem terraJ.ri suis per uniuersale ecclesia in oes terret partes diffusam .Et quia ita Ordinata est ecclesia: ideo ipsa velut exultans, alloquitur dnm,d: Memor ero nola tui diaeJ.i. famae& gloriae tuet memoria recola,& semper te pretdicabo

sin omni senerationeJ diffusa in omni terra &genem rationeJ succedete usq; in finemudi: vet,ipsi filij nati &pricipe&costituti memores erutJ sempsnois tui dii

uap succestione,sem p in oes generatioes pseuerabiit.

ProptereaJetia populiJqui futuri sunt,Videtes tanta gloria in ecclesia tua scdfitebutur tibiJ .i laudabiit texanq auctore & gubereatore insternuJprqsentis Rculi .i .per tota ha vita & in saeculuJquod subsequetur saecul .i.in futuro, ubi est laus et terna,quq nun a fine inuenieto foetices & nimia beati,qdiam laudare merebiatur in saeculii saeculi: qabeati qui habitat in do.t.

trabulationes sanctis instarein aduentu Christisub eorum per

sona diciti.

EusJoim creatorici est hoste . i. nobiscomuis nis,carneassumpta est nobis refugiuJ.i.securiis tas cotra periculam virtusJ .i fortitudo in aduersis,ut possimus sustinere.Et adiutor eston tribuislationibusJvincedis quetinueneriit nos nimisJqatribularemur supra qua ferre posset fragilitas carnis nisi iuuaremur auxilio diuino . Propterea L freti tanto

adiutore imo timebimus dii turbabitiirterraJbi .peccatorterrenus & transfereturmotesJ.i apostoli caeleste rorerecipietes,& radios solis suseipientes sin cor marisJ.i.ducentur ante iudices huius mundi&Tyra nos. Τurbatis rebus omni, dei sertius manet immobilis,