장음표시 사용
151쪽
ca Huminis impetusJ. i.inundatio charismatu amote sancti spiritus emanatiu istificatJ suis donis ciuitate deiJ.i.sancta ecclesia,virtutibus munita.Et sanctificauitJ p illu fluuiu stabernaculii suuJ .i. eogregationa
fideliti, in qua habitat p fide altissimusJ.cipse Christus .Et dicitur spus sanctus numen: quia ima petit, ScVacua replet Chumiles. Ite reddit cor foecudii. Sitim peccadi extinguit.Submergit illos qui profunda quγrunt &rimantur.Ecclesia vero dicitur ciuitas propter concordia habitantiu. Nec solu laetificat vel sanctificat deus ecclesia sua ,sed etia Deus in medio eiusJ.Ωciuitatis ,& ecclesiae fideliu est,ad protegedu , malo roboradu in bono.Et ideo fno c5inouebit J a veritate fidei,vel ex bono ad mesu.Et ut no moueatursadiuvabit ea deusJ in labore huius saeculi,ad profici edu maneJ.i. in principio couersiois, Vel boni operis.Et hocsdiluculoJ.i .per diluculu.sper illuminatione spiritus sancti.Quod sequitur est dec5uersionegεtin, per qua ciuitas ecclesiet facta est populosa & copiosa: unde statur, Coturbatae sunt getesJsalubriter, & bonac turbatione ad poenitetia isis miraculis,& turba fid Ilii f& inclinata sunt regnaJ.i.principes et regio nes,
humiliati per fide:qasdedit vocri praedicationis suri
deus per orapraedicatorsi: mota est terraJ.i.terreni ad couersione .c ab infidelitate ad fide. Et subdi modus conersionis,cu dicitur in personadisicipuloru pdicatiu,fDi virtutuJcaelestio .Langelorit,en nobisculcofirma sermoes nostros virtute miraculoru eINO.
vir.J.i.,quo dona virtutu ventu siest nobisJEmanuel in carne assumpta.Et ideo,est susceptor nosterJqa natura nostra suscepit,& nos ad poenitet larecipiet, si ad ipsum vesimus couerti:vel, fiasino. post labore vitae psentis,ad gloria viis cetlestis,in d IacobJ.i. significatiu p Iacob.Lluctatiu,& supplatatili vitia .Et ga mirabilis & salubris est ista gratia:ergo sVenitrio gentes fide,& credi te, videteJ.i.itelligite opa diis que tis
porc incarnationis fecit squae posuit prodigiaJ .i. insigniun
152쪽
IN LIB. PSALMORVM. 73Ggriri Cmper terraI .i. super terrenos.Et subiugit quas sint ii la. L. Duserens bellaJ . s. spiritualia. Pepigit inter Heli Mhoiem,&inter angelos &hoses. Et hoc fuso a firi 'terranno tantia localiter in omni terra mundi, sed etia teporaliter usq; ad fine saeculi . In cuius pacissigriri ipse fArcu coleretJ.i.occultas malorsi cotra fi-: Heles insidias,destruet, & costi riget armaJ .i. publicas M apertas impugnationes f& scutaJ.i. vanas erroru Scintiorii defensiones coburet igniJ . i. destruet spirituasancti igne & calore. Et qm talia Christi diuinitatena declarant: ideo subditur in personadni, VacateJ.ia cessate ab operibus malis, nulla macula sit in mente, oia sintdnundata, & videteJ.i. intelligite deuauctoreoimium ego sum de et feci, Sc nuc modo reficio vos, cui nemo potest resistere. Et exaltabor in gEtibusJqacouersae ad fide me depcabui f& exaltabor in terra .i.in holes,prius terrena appetetes, eos ad poenitentia
vocado .Et sic dicet: Diis virtutuJest nobiscuJ& susceptor nosterJest deus IacobJ qui facit vincere po pultichristianu,qui a Iacob significatur. PsAL.XLVI.
in hoc psalmo propheta inpersona apostolam uel ecclestae, imitat omnes fideres ad dei laude, er bae propter eius excetis tiam ac benesicia in eo e collocuta, er propter sua gloriosam inc sum ascensione,dicens: '
beneficiu gratiae dei plaudite mani bd. i.gaudete bonis opib' iubilate deoJ.i. laudate deusin voce exultatioiq.i.in voce cxprimete metis exul ration 3 qternis acceptis.Iubil',est ineffabile gaudiu, δd nee taceri potest, nec exprimi possit propter gau
diu.Et subiugit causas, & qtiterlaudadus sit. Q a diis adesus Christ et prius apparuithumilis, est excelsusIiri poteria,sia potest qd vult. Et si prius apparuie lari
ded',est terribilisJ ua iudicaturus in potestate, puniet malos. et frequa suos spiritaliter regiis magia qa rex regu &do.do. sup oem terraJ no tantu Iudaeoru , sed euasontium. Et ex eo apparet quod sit magnus: quia
153쪽
mus pauperes &abiecti, vel uniuersali ecclesiae αgentesJβ.Gentiles credentes sub pedibus nostrisJ.i. sub praedicatione nostra cui obediunt . Et Elegi sua gratia,ut det nobis haereditatem suamJcaelestem:hoe est vita aeternam .s. fspeciemJ a. pulchritudinem sIacobJ.i. visionem Christi claram in deitate & humanitate:quae dicitur Iacob, eo quod diabolu supplatauit,squemJ Iacob sdilexitJ .sdns, & vitia sic supplatantesdns diligit, & caelestem haereditatem dabit. Ascendit MusJ.LChristus deus,& homo in caelii sin iubiloJ. s. angeloru iubilantiu de Christi victoria,& sui ordinis reparatione: & similiter in iubilo discipulorum, qui
eius admirantes ascensione,& gaudentes iubilabant,&sd Iascendit in voce tubaeJ .i. in manifesta voce angeloru clamantiu,Viri Galilaei quid etc. Quia ergo' cedit,ut nobis ppararet locaeideo monet propheta in perlana apostoloru vel ecclesiae ut psallamus: unde sequitur, Psallite deo nostroJ creatori.t.bonis operibus laudate. Et repetit, psalliteJ ut bene imprimatur in animo fpsallite regi nostroJ .i. Christo secundum humanitatem oreΓpsalliteJetiam corde.Psallendu est deo,quia nos creauit: psallendu est regi, quia nos redemit. Ideo etiam et psallendu est. Γ J ipse est Dexois terrae,Jquia gubernat res creatas,& deusJ qui ola errauit:Ideo psalliteJad laudem eius sapienterJut qd dicitis,intelligatis. No enim is sapienter legit qui n5 intelligit.Deinde ostendit quomodo sit rex Ois terrae, cu subdit,fRegnabit deus sup gentesJ .Loes qui olim in una gentem Iudaeorum regnabat fdnsJ.CChristus Uedet ad dexteram patris supersedem sancta suam .i.super caelos,regnas in saecula: vel ,super angelos &ac ius has alas, quia anima iusti se.est Δ.i.sic regnat ingentibus t tame remaneat in solis sanctis. Dico quia regnabit in gentibus,quia DPrincipes populoruJ oini. .primitiae gentiu,vel reges 2 aliae potestates cogregati suntJperfidem.i. couenerui credendo scum deo
154쪽
AbrahaJ. i. in Christo , qui est deus Abrahae:& sic suncitauit Deus de lapidibus filios Abrahae:vel cum deo, cui credidit Abraham, similiter & populi cu eis.Ideo
aut accesserui ad fidem in m dij fortes terra .i.aposto-Ii ci praedicatores sania:dij terret per gratia:fortes,per
iidem vehementer eleuati sunt J & illustrati vita&virtutibus,& signis ac miraculis: et ideo factum est ut multi euocarentur ad fidem. PsAL. XLVII. In hoc psalmo propheta laudat deu pro costitutione Gel sae fundatione ipsus, quae est esuit assummi dei . Primo ergo
commendans Auitatem ecclesiis a dignitate conditoris, dicitin Persona apostolorum:
Christus,qui est dns oim creaturaru & laudabilisJ.i. dignus laude , quia bonus est bonum enim laudabile est.Et hoc nimisJ.i .valde:Vnde: GlOrificantes do.qua .po. super.adhuc sin ciuitate dei nostri4.i .in ecclesia,quae est munita virtutibus, & in qua fideles uniuntur in fide & charitate. Ciuitas,dico,posita sin monte sancto eiusJ .f. ciuitatis .i. in Christo,
super quem est fundata. FundanturJhaec ciuitas.i.ecclesia exultationeJ .i. in exultatione , Vel per exulta tionemfuniuersae terraed quia gavisae sunt gentes ob praedicationem apostolorum, & cum exultatione re
ceperunt verbu dei: ideo in Christo sunt fundatae &radicatae per fidem: ut enim prius fundata fuerat ecclesia per Christu praedicantem Iudaeis in propria persona ita et perapostolos,ad quorum praedicationem multi crediderut.Post de istis .f. Iudaeis & gentibus asbus costructa est ecclesia generalis, subiugitur: smos SyonJ.i.populus Iudaeus.quia in monte Syon caput totius regni Iudaeorii erat collocatu.Et flatera AquilonisJ.i. getes,quq torpentes Digore infidelitatis ad
lis ebant tanqua latera diabolo: qui per Aquilonem vetustigidii, significatur:sunt ciuitas regis magniJ.i. det,qui ex duabus na effecit: atq; hosce populos in ecclesia suaper fidem collocavit: quia eorum unus est
155쪽
dns, a fide; nu baptisma. Deus in domibus eiu ciuitatis.Lecclesiet.i .in singulis fidelibus:qdictitur domus,ua in eis per gratia habitat diis: cognosceturJga ipsi cognitionem nabebui de eo scuJper gratia suscipiet eaJ tuenda,&,ptegenda ab inimicis:vel pluraliter
dictu est,in domibus,rpter diuersos ordines ecclesia-Tu,cu Vna tame sit ecclesia Et verἡ suscipiet. ΓQm eca gesJ.stres Magi cogregati sun simulscoueneriat ha nuJ.sΜagi in unitate fidei,ad adoradu Christunati
ru Iesum,& eius matre virgine, dira irati suntJde visis,& coturbatisun de peccatis & commoti sun ad fidem .LMagi stremor apprehedit eosJ .s. Magos pro
eatet rei dignitate:vel, col. s.com .suntJ .s. Herodes Millius fautores:hic eni Herodes audies verba magoru, coturbatus est, & ois Hier.cu it. &stremor ap.eosJ.LIudet os & Herode timebat aut, ne cogererdeserere res suas teporales. Ibi dolores ut parturietisJLmatae,qrufilios,Herodes iussit occidi Christo adhuc puero inuides in spu vehemetiJ.i .in ira magna.CHerodis c5te res naves TharsisJqa Herodes audies Magos redisse in terra sua p mare,cii nauib'Tharsis,ira ,eas succedit,' habetur in historia Scolastica .Et Iicet IIerodes eas c
triueritIn hoc factu dno attribuit, & qadns pmiserit eas coieri,& ga occasi5e,natiuitatis suet c5tritet merui. Et culta sit,ergo Sicut audiuim Jin pinistioe& prophetia sic vidimusJ in exhibitione dc in euagello.OIaeniquet modo copletur,ante δphetata lanein ciuitateJ.i .in ecclesia soni virtutuJO diis virtutii angelicaruves dator virtutu,possidet ecclesia & tuetur sin ciuitate dei nostriJ.i.in catholica ecclesia. Ipse si est dns virtutu,ipse est de' noster .i. diis &delangeloru &hoim, DeusJ&homo Christ' Iesus fundauitJ in fide cathois lica eaJ.secclesia inaeternuJmasura,n5 ad lepus sicut Synagoga.Quet eni est militas ecclesia,eade erit & yiumphas.Fudauitauideus ecclesia,mittedo siliu suu ecredetes in ipso,habeat vita aeterna:ob qua re ecclesia
156쪽
o ualiter imam tua l.i.filiu tuu misericorde,quemia cepit Symeosin medio tepli tuiJqd tuc factu est,cu nostror carnis supbia detestat', matre virgine suit psentatus: veI, Suscep .deusJfide m iam tua).i.filiu tuu in me.w.t.4 in loco publico populi tui.Bene mia dei,dicitur fili ,qa p eu miserti est nobis pater. Et sia de t to beneficio nEpe mis dei,no debem' esse ingrati,ideo natur: Secudu nometuuJo de sicJ est f& laus tua in
Ius tua,qua in mia tua operaces in medio terret,dissu sum est nome tuu in ecclesia, q in toto orbe terram diffusa est,ita ut osis illi et miam tuareceperut,laudet te;&adeo laudent,sia iustificasti eos:vnde addit iustitiaJ.Labudate , quae cotinetur in veritate euagelij splena est dextera tuaa .i. ,ppiciati o seu liberalitas tua,quq p O be diffusa est.Et propterea Letietur mos SyonJ .i. Iu-dqa,quq primo radios fidei suscepit & exultet filii Iu-dMJ.i .cofessionis.Lgetes ab apostolis,p fidei cofessione genitessit hoc inpleriudicia tuadneJqbus no fallaris,du separas grana a paleis. Et vos uteri populus cludeta,& getilitas Circudate Sy5J.i.defendite ecclesia,& munite p fide & operatione f&coplectimini eaJamplexibus charitatis narrateJ.i.predicate alijs Iaude& gloria christi,& ecclesiet in turribus ei'J.i.in altitudine munitioni & virtutu ecclesiae costituti.No enim verbu dei praedicare debet, qui adhuc praue viuedo inimis iacet. Ponite corda vestraJa.inretione,& affectu vestra:notantii ora in virtute eiusJciuitatis.s. in ch ritate,quet est virtus ecclesiet,quasustinetur &Jsic adepta charitate distribuite domos eiusJ.i.ordinate loca ad culmipsius v sicisnarretisJ praedicado magnalia dei in progenie alteraJ.i.in omni generatione Sc generatioe viqi ad postremos aenarretis inu hoc. s. Qui
157쪽
alius reget nosJquia rex est. Et hoc in saecula l&sine
fine. PsALMVs X L VII i. In hoc psalmo propheta agit deIectatoribus muri er deuanitatibus,quibus uni addictu dicit quia cum omnibus uanisi quibus confidunt sunt aeterealiter perituri. Et primo reddens
AVdito haecJ quae sequutur somnes gentes J in
tis&corporis percipiteJhoc est,intelligite,&memoriae comendate somnes qui habitatis orbeJ .s. terra uniuersam,quq orbicularis est. Quiq; terrigenae& fiiij holmJ.i.quarticum nationu & statuu simul in unu diues & pauperJ venite ad audiendu: nussu excipio. Et apponit causam quare debeat audiri, cuin dit:quia Os meu loquetur sapientiaJquet ipsissima est notitia seu cognitio diuinorum & meditatio cordis meiJ.i. prius explorato aio,loquetur Os meum pri dentiaJquae est de institutione,seu instructione moru. Ex his duob',ois sermo diuinus cesseri debet.Nec hic a me loquor, sed Inclinabo in parabola aure meaJ.i. applicabo intellectum meu ,ad intelligendii verba legis,& prophetarum,quae frequenter sunt parabolica. Et cum intellexero aperiaJ.i. lucidἡ tradam sin psalterioJ.i .in huius psalterij pjalmo spropositione meaJ.i. Iocutionem obscuram mihi proposita,&a sancto spiritu mihi reuelatam . Quid audierit in hoc piaruterio prius manifestat,d: Cur timebo in die m la'J.i .in die iudicij, quae dicitur mala si respicias ini stos, qui tunc damnabuntur. Et respondet,quiasin quitas calcanei meiJ.i.finalis iniquitas, quae mihi debetur in fine vitae fcircundabit meJ .i. ex omni pa te opprimet me,& faciet me timere,q.d: Ob eam causam mihi iudiciu timendum fuerit si iniquitas ct cundet me,ostendens me damnatu. Et in eo patet orposita pars,quia absoluti ab iniquitate, non sentient tunc timore,sed gaudebui. Vnde illi timeant & diem
iudicij formidentsQui confidunt in virtute suad .i. in sua
158쪽
sua iustitia,no in Christo:vel, Qui cofi.in viri.*M.t. fiduciam totam & finem collocant in potestate teporali,vel in viribus corporis &animi,aut dignitate et huiusmodi et in multitudine diuitiaru suaru glorianturJet superbiunt scelicitatem in eis tanu in summo bono qnaerentes. les inquam timere debent in iudicio futuro.Sed quia sunt qui cosidunt in amicis, ideo 'ostendit eos deceptos,cum subiugii: FraterJ.LChristus,qui est primogenitus in multis fratribus .Et tantus frater non redimitJ talos aventura ira fredimetJaliquis homo Jpurus,in quo condunt,q.d:Non.Nec
ipse peccator,poterit se redimere,ideo statur: nodabit deo placatione suamJ.i. poenitentiam no aget,nec sacrificiu offerret,unde deu sibi recociliet. Elprecium redeptionis alae suaeJ.i.eleemosynas,per quas peccata redimuntur,similiter dare no poterit, ut per eas alam
sua redimat:quia no poterit amplius mereri fetJ ideo hic talis laborabitinaeternumJ.i. affligetur in perpetuis tormentis: qui ad lepus delectatus est diuithset deli*s set vivet adhuc in fineJ et sempredintegrabis, ut semper sentiat poena, quae ano Viventibus no senis titur.Et ideo:Vet tibi mala cupiditas, quam malὸ tuos decipis amatores.Ideo aut laborabit, quia fN5 vid bit loculo metis,nec intelliget interituJVerii,& aeteris nuscu viderit sep ietes morietesJ temporaliter sicut &stultos .i.quia videt eque mori bonos ac malos,expectat p teporale morte qua Oibus comune videt:sed odintersit no videt, qa cu sapies quipiἡ desi colit,trasit morte ad vita simulJ cu morte temporali sinsipies &stult'peribu interitu mortis sternq,vel simul incor Iore Manima.ΓEt relinquen iniqui salienis diuitias hasJpropter quas acquiredas multipliciter peccaus rutf& sepulchra eoruJsuntsdomus illoruJq ut palatia aedificauertit inaeternuJhuius seculi,q.d:In sepulchris Q in fine mudi manebunt, no in palatijs quae extruxerui.Et abernacula eoruJ .i.alta palatia,& domus
159쪽
Εx Pos ITIOrum Sc progenieJ nepotu suocauerut nola sua .i.su rut in causa cur nota eorsa haberetur in memoria sinterris suisJ.i.in vicinia,no ubiuis terrarum . Costruuleni aliquado magna palatia per plures generationes
duratura, Ut per ea remaneat eoru memoria & fama.
Cotra hos pertinet illud quod dicit Chrysost. O in pies homo quid prodest tibi post morte ista memoria,
si ubi es torqueris,& ubi no es,lauderis'Hoc aut ideo faciut,qa EtJ tam in hoc quam in caeteris homo cuin honore essetJcostitutus,habes ratione& intellectu,
dei', similiuidi nefno intellexitJulu honore,& sua diagnitate, ,ppones sibi perpetua memoriam extruendo magna qdificia, cu potius debuisset qrere terna:vnde amissa ratione coparatus est iumetis insipietibusJ no
alia de causa q rpter insipientia &Jin actu similis factus est illisJcu summa Delicitatequetrit in pretsenti vitavia sicut iumeta terrae, & vetri tantu inseruiui,sic hi amatores inlidi, terrenis rebus tantudediti sunt. Hic
via illoruJnon Dei.i.talis vitasecundu quod ipsi terrena tantu appetiit,in scadaluJ.i.offensio sipsisJ-- Iis,M facit eos ruere de peccato in peccatum:Γ&posteaJcu fuerint facti tales, ut non conquirant alia nisi temporalia,& ditati fuerint in ore suo coplacebuntJ sibi: iactant se de tali vita, tanquam assecuti sint scolicitatem homini non denegata. Sed quia non vident poenam sibi parata post mortem,ideo subditur: Sicue ouesJductaead occisione hoc ignorates: sic isti sin inferno positi sun .i.ponentur post morte. Et dicit in praetcrito prophetica certitudine morsJ.sgehennae:& diabolus depascet eosJ deuorado, ut semper reuocentur ad poena, hoc dicitur a simili tumetorum,quoano radicitus herbas vellui, sed summitates carpunte unde iterum herbae repullulant: sic illi morte cepisni reuiuiscut ,quia no deficiut. Versius iste, sicut oves etc.sic explicatura beato Bernardo, quia, inquit, detracto vellere terrenarum diuitiarum, purE, pressem
detrusissempiternis deputabuntur tormentis, semper
160쪽
IN OB. PSALMORVM. 77 morientur ad vitam,& vivent ad mortem. Sequitur degloria beatore,qui sunt iudicaturi. ΓEt dominabuntur eorum iustiJ.i .praeeminebuteis ,& iudicabile eos:quia iudicabunt Lan .nati.&do.populis in matutinoJ.i.in resurrectione &iudicioNirando iudex venturus sua claritate illuminabit uniuersa, & auxilium
eoruJquod habebat in hoc mundo,nempe de diuiths, de potentia, de amicis, de viribus corporis, & huius modi sueterascet in infernoJ .i.ad nihilum redigetur, Vt pannus putrefactus I gloria eorumJ .i.prop ter hoc quod gloriati sunt in eis: vel, glor. eorumJ suppleerit transitus ad maxima cofusionem . Deinde loques in persona iusti,subiungit: VeruntameJlicet non re
dimat anima talium fdeus redimed.i.liberabit Iam meaJ.Lveri poenitentis&iusti de manu inseriJ .i. de potestate eius, & diaboli scum acceperit meJ per gratiam ad bene operandu, per baptismum ,& alia sacramenta: Vel, cum accep. meJ de praesenti vita ad persem dc summam beatitudine. Et quia sic peribunt ma- Ii,& deus redimet suos: ergo quicum fidelis es, Ne timuerisJquasi sis miser,&priuatus bonis cu diues factus fuerit homoJi niquus ,& tu iustus, sis pauper, id
est,cum videris malos in praesenti prosperari: quia in futuro omne illud periturii est, set cum multiplicata fueriSin honoribus saeculi Ogloria domus eiusJ quia non solum ipse, sed et omnes qui ad eum pertinent, honoraturi Quon ia cu interieritJ per morte, cito et repentEsn5 sumet omniaJminus dicit, et plus indicat .snullas secum hinc auferet possessiones,nisi peccata, neq; descendet cum eoJ ad inseros fgloria eiusJ.LDelicitas praesentis vitae. Ideo aute illuc descendet,et nodescedet cum eo gloria eius. Quia anima eiusJsensualis, non rationis sin vita ipuusJ praesenti tantum menediceturJ .i.laudabitur ab adulatoribus,cum illo epulantibus, atque, qui eu bene sacere dicunt, et bonum ei optant L confitebitur tibi, J id est, laudabit m,et sinuas tibi aget, tunc tantuJ Deus Dum bene-