장음표시 사용
261쪽
Tlianis est ciuitas regia sita in AEgypto,in qua freque- ter rex habitabat:& verisimile est quod ibi dece plagis fuerint affecti, quae propter planicie, hic capus vocatur. InterrupitJ. i. diuisit sinueJ.Lrubru s& perduxit eosJ.C. popujos, pede sicco,ad aliud litus & statuitJ .i. stare permisit aquas quasi in vireJ vase coriaceo clausas,ut no deflueret. Et deduxit eos in nube dieiJ. i.incolumna nubis per die, quae protegebat eos ab ardore solis & tota nocte in illuminatione ignisJ.i .in co-lsina ignis per nocte, quq ostedebat eis via in tenebris. si ii terrupitJ .i. diuisit & intercidit petra in haeremoJ.i. in loco sicco,ubi gratior est aquae copia f&adaquauit eosJ. i. abundater potauit velut in abysso multaJ.i.Velut in aquis profundissimis. Prolanda erit aqua dicitur abysius,quasi sine basi .i .sine fundo .i.abundater & copios L Adaquauit inqua: quia D Et eduxit aqua de petraJ interruptas& deduxitJ ulterius, no parii:sed
stan qua flumina aquas J.i .copios ἡ,& in deserto latam aquae copia remanere iussit. Secudii August. aqua sequebatur eos quocum ibat. Haec quide secit illis deus. EtJ tam e beneficijs & tantis miraculis nodii perculsi sapposuer ut adhucJad peccata praecedentia speccare eiJ per incredulitate .i. adiecerunt, ut etia dii tatis beneficiis ornarentiir, no tame crederet fin ira excitaueruntJ. i. ad ira prouocauerunt excelsumJ.Ldeu sininaquoso J i. in loco arido .Excitauerni inci: quia Et t tauerunt dela in cordibus suisJ haesitates de promissis diuinis ut peteretJn5 credendo,sed tentando festasJno spirituales, sed carnales aiabus suis J.i .rogauerunt eum cibum, qui & animis illorum et cocupiscelijs Laistis faceret. EtJ tunc final G .s. detractoriE locuti sunt de deoJ de omnipotentia eius diffidentes. Quia dixe
runt,nunqd poterit deus parare mesam in deserto J.i. an refectione quae in mensa exhiberi solet, poterae deus ornare carnibus' hoc dicit: qa tu coeperatiastidis
re esum manete, q d:Ambigimus Et haec diffidelia,deo est inivi
262쪽
inimica. Et arguetes 1simili,subdunt: ΓQua percussit
petra,& fluxerutaquarJindE. Et hoc tanta abundatia, ut storretes in udaueriat,J q.d.dubitative.Poterit istud deus,qa quod mirabilius visum fuit, olim potuit. At videtur tame* no poterit. Qui ergo sic eduxit aquam de petra, NuquidJ ideo & pane poterit daretJ .i .cibudelicatu :accipitur hic panis pro eo cibo, q solet quotidi4 sumi. Iaeni eos nausea mouebat mana aut parare mesamJ. i. copiosam resectione spopulo suoJ.f. tothoibus,q.d dubitamus. Et ac ne videretur non posse, IIdeo audiuit d5sJ eorii petitione, cocedendo ei spetitione,no Opter ipsoru merita 'dadsiae poteti et declarationet& distulitJ in serre eis poena. Sed qa differtur,no tame aufertur, postea ignis accentus est in Ia
cobJquado deuorauit extrema parte castroru , f& ira ascenὸit in IsraelJ. i. superpopula illu qui per Iacob& Israel intelligitur nimiru ad punieau ipsum. usa Vero tantae irae,subditur: Quia no crediderut in de J.Cqui promiserat se ducturum illos in terra promisso onis nec sperauerunt in salutari eius J . i. quod eos is desertum a fame & siti seruare posset. DEt madauit nubibus desuperJ.Luteis daretur cibus zquia nubes quis erant in superiori parte aeris,ita obedierunt ac si m dasset tum enim mana quae illis data fuit, prodibat ex aere,in quo sunt nubes, & ianuas caeliJaerei saperuitJut inde mana descenderet: ideo subditur, Et pluit i lis mana ad maducandu .J Ad similitudine enim roris& pluuiet,descendit mana circa castra Israel & panem coeli .Lformatum in caelo aereo fdedit eisJ petetibu , ne videretur no posse. Naneangelorum aducauit hormoJ.sfactum &' praeparatum ab angelis, quia mar . formabatur & descendebat min i sterio angelorii, vel quia significat Christum qui est panis angelorusci b ria misit eis in abundatiaJ quia quilibet ex illis colligebat quatu edere poterat. Et ad Catisfaciendii desiderio eorum in edendis carnibus. Trastulit austrum de caeloJ.i. ventum australe a s periori parte aeris,nsta R. staret.
263쪽
Ε'x vos ITIO flaret, s& induxit in virtute maJ & fortitudine vetum s AffricuJqui est ventus occidetatis,ut flaret ab ea parte ubi esset multitudo magna coturnicum,quas Ventus transportauit ultra mare rubru ubi erat castra He-hretorii:ideo subditur, Et pluit super eos sicut pulli rem .i .abudὶ scarnesJ& quas carnes dederit, subdit: sicut arena maris volatilia pennataJ.s coturnices. Hyperbole est,q.d: Cu tata ab udantia attulit eis casenes volatiliu ,ac si plueret puluere vel arena: qa cibus qui tuc datus suit, potuisset suffecisse us* ad mensem, Nu. D. Et ceciderunt in medio castroru eoruJduobus cubitis super terra volatia, sic ut caperet sine difficulistate.Et circa tabernacula eoruJ itinere unius diei ex omni parte. Et maducauer ut & saturati suntJ vetre,n5mete nimisJ.i. valde f&desideriti eoru attulit eis).i. copleuit illud, dado eis quod desiderabat: no sunt fraudati a desiderio suo Jimo cosecuti sunt illud du habuerut carnes multas,quod ideo factu est, ne Oipote-tia dei repliederetur.Et hoc b. Greg.catari instituit in comunione d nica ante cineres ad refrenandam castria
margia,cui tuc pcipue addicti sunt christiani , ne ipsis sit causa mortis corporalis vel spiritualis,sicut istis eis venit.Na statim subditur: fAdhuc escet eoruJ. L. mana& coturnices serat in ore ipsoruJ.i. dii adhuc erat comedetes & ira dei ascendit super eosJ ad puniedu eoscii potestate deo subditur: fEt occidit pingues eo risii β.superbia pualetes & electos Israel J. i. honos impedivit Jne aliquid eis prodessent,quibus paterno affectucosulere cupiebat. At tame hic generatio praua & exasperas. Inoibus hisJno ad meliorernete reuersi. i. noobitatibus pdictis dei beneficijs & correptionibus seu plagis speccauerunt adhueJ ex nimia ingratitudine Seno crediderutJ.f. promissionibus dei sin mirabilibus eiusJ.i.,ppter mirabilia eis ostrea,q.d: Visa ab eis mi. rabilia,dei fide eis persuadere no potuerui: & ideo puniti sunt in deserto:vnde subdit, fEtJ ideo sdefecerue in vanitate dies coruJa. Illa vanitate qua editi erat.
264쪽
eitius pera erutf& anni eoru cusestinationeJoe multorii fuit accelerata propter rebellione Chare, &per serpetes ignitos,& in peccato Beelpheghor.Veruis tamet CuJde' occideret eos,quaerebat euJdepcado,&auxilis eius quetredo, no qui occisi essent,sed et supererat & reuertebaturJ T. poenitedo & diluculo veniebat ad euJm Iam petedo. Et rememorati sunt,sia deus adiutor est eoruJ in bonis f& deus excelsus redeptoreorsi es Ja malis. Vexatio enim dabat eis intellectum. s Et dilexersit eu in ore suoJ .i. ore tantu colasti sunt, quod diligeret eo, s& lingua suaJ qua dixerut eu dilicere,& pcepta eius velle seruare metiti sunt eiJ qa noiecerut nec senseriit in corde, quod ore expresserant: unde seqtur, Coraute ipsoru no erat recta cu eod per vera dilectione snee fideles habiti sunt in testamento eiusJ.i. in praeceptis factedis: qa ea no obseruauerunt
sicut inmiserat. Et licet illi tales sint, Ipse autJdessest misericorsJ peccata eoru dissimulas f&propitius fiet eccatis eortiJ punies eos citra c5dignus& nodisperis et eosJ orno delendo sicut meruerat. Etabudauitamia dei, videlicet sut auerteret ira suaJ .i. vindictam, quae est effectus iret.s poena qua tu dem v inflixerat f&n5 accedit oemira suaJ.s tota vindicta exercedo , quatame meruerat .Et hoc ideo , qa Et recordatus estJ.i.
admodu recordatis se habuit uacaro suntJ .i .s agiles& proni ad lapsum .Et ga spus J hois est vades3 2 c dens per seipsum in peccatu s& risi rediesJac resurges
per seipsum a peccato :& ideo diis expendes c5ditione 1iumanet fragilitatis p sua gratia & msain reuocat homines:qa per seipsos redire n5 possunt: vel, vadens lex hoc miado & nored.Jad corpus in hoc mundo beet ad huc modii parceret eis .ipsi tame Quoties e acerbauerulea in desertoJ peccata multipliciter iter res sin ira excitauerut e si in inaquosoJ .i. in haeremo, ubi aquae non erant. Deinde exponit quomodo exacerbauerint. Et conuersi sunt ad mala praeterita s α illius conlepserum
265쪽
s&sanctu IsraelJ .i. deum qui sanctificat Israel sexacerbaueruntd. i.verbis&factis acerbis sibi reddiderui, qui natura sua dulcissimus est. Et sic: LNo sunt reco dati manus eius J.i. potentiae dei ostes ae in die qua reis demitJ.i .liberauit eos de manuJ .i. potestate stribulatisJ.LPharaonis , qui eos tribulabat per opera luti &lateris.Non sunt inquam,recordati SicutJ. i.qualiter
sposuit in AEgyptoJ specialiter signa suaJ . i. decem plagas, quibus percussit Aῖgyptii f&J qualiter posuit prodigia sua in capo & regione fThaneos J .i. in pro
uincia AEgypti,cuius Metropolis erat Thanis ciuitas, vi supra dictu est. Deide incipit exponere plagas propter Iudaeoru liberationem in AEgypto factas. instasEt couertit in sanguinem flumina eoru J.s Egyptiorum & imbres eorum J.i. cisternas, quae ex imbribus impletur ne biberetJ Egypt ij. Misit in eosJ. s. aegyptios cynomia J.i. musca canina cum multitudine maxima, & comedit eosJ mordendo & pungendo f& ra-nM. i. multitudinem ranarum . s. immisit f& disperdidit eosJquia in nullo loco poterant tuti esse a ranis.sEt dedit aerugini J. i.Vento vehementi,qui coburit segetes fructus eorumJqui nascebatur per se no adhibita cultura & labores eoruJ. i. fructus, per labores eorum productos. s.fata & huiusmodi,dedit locustaeJ. i. locustis. Et occidit in grandine vineas eorum4 vites destruendo & moros eorum in pruinaJ .i. in frigore nocturno congelante. Et tradidit grandini iumenta eorum dexistentia in capis .Ex abundantia enigrandiis nis fuerunt interfecta &possessionem eorum igni Jua grado & ignis pariter mixta ferebatur, Exod. v. sMisit in eos ira indignationis suarJ. i. effectum irae suae Scindignationis per plagas praedictas, & sequentes in indignationem,&ira, & tribulatione.JEt pter hic pdiacta,misit in eos sim missiones Jalias per angelos ma-Ios Jqui fuerunt executores diuinae iustitiae in his plagis Egyptioria: vel sic, Misit in eos ira in dig.J .i. perinmisit eis ut amitteret fratia quaeres est ira deliindi.&
266쪽
iriniJTuc enim duplicatur ira dei & indignatio , cum post amissione gratiet, cadit homo de peccato in peecatu. Via fecit semitae irae suetJ qa dum puniret AEgyptios,deflectebat ab Hebretis no pepercit a morte ala- .rum eorsiJ indiffereter percuties magnos atql paruos, s& iumenta eorsi in morte c5clusitJ interficiedo etiam animalia eorti .Quod melius aperit,cti subdit: Et percussit omne primogenitii in terra ΑἱgyptiJ ta ex hominibus uex animalibus .Et percussit fprimitias Ois laboris eoruJut ordeum &lina,& similia , quae citius maturesciit fin tabernaculis Chal.i. in domib'AEgyptioru ex Cham prodeuntiu bi no erant Iudaei. Deinde post comemoratione plagaru AEgyptioru,subiungit liberatione filioru Israel,d: Et abstulitJ.i .liberauit sicut ovesJ.f. tranquillae,&sine tumultu pugnar populit suumJ Israel & perduxit eos tanqua gregem in desertoJ quod erat inter mare & AEgyptii . s. culto-diedo eos, sicut solet pastor seruare grege situ. Et de duxit eos in speJperueniedi ad terrainmissionis & notimueruntJ. f.boni t Moyses,Aaron & alij boni.Namali timueriit ut habetur in Exodo f& inimicos eoruJ.LAEgyptios operuit mareJsubmergedo eos. Et induxit eos in m 5te sanctificationis suaeJSyo: ubi postea populus sanctificatus est,&teplum aedificatum,fmotelinqua, quem J eis facquisiuitJ inde expelledogetes dextera eiusJ.i. potetia &sortitudo, quq pcipu)solet in dextera apparere. Et eiecitJh terra promissionis 1facie eoruJ.i .a psentia Iudaeors fgentesJ. s. sep te
ibi habitantes & sorte diuisit eisJ .LIudaeis terraJill isin funiculo distributionisJ . i. secundu mesura diutu-onis qua ipse pscripserat . Et habitare secit in taberis naculis eortiJ.i.in domibus &villis dictorum septem populoru tribus Israel duodecim. Et me his talis
beneficηs reiectis tentaverutJdiffideles aediuina virtute & exacerbaverutJ.i. ad ita prouocauertit in terra
promissionis deii excelsumJ singulariter & potentE in puniendo & testimoniaeiusJ .i. lege quae testim . , R iij nium
267쪽
testificalia sn5 custodieriit sicut imiserat. Et auerte esit se adeo & no seruauertit paetiiJqd fecerat, dicetes: Osa quicum dixerit dns facie.etc. queadmodii patres eorti J qui multipliciter offenderet deii in deserto sco- Mers sunt in arcii prauuJp proptitudine ad malἡ agendii,sicut arcus cs impetu emittit sagittas . Deinde hoc plenius aperit,d: sin iraJ. i. ad vindicta exercendam in seipsis cocitauerunt eu in collibusJ& excelsis suisJ si immolado in locis excelsis ritu gelium,S no in tabernaculo diii:vnde sequitur, f& in sculptibilibus suis J.i. idolor u statuis,quq adhibita sculptura fiebat ad imulati oneJ. i. i ndignatione es prouocauerutJ idola adorates,coletes creatura pro creatore. t Audiuit deusJ.i.
aduertit praedicta populi nequitia f& spreuit eu propter sua nequitia f&ad nihiluredegit valde Israel Jtrades eum in potestate alioru populorum,post mortem Iosue. Et repulit tabernaculii SiloJ tepore Heli,qa cap ta arca dni qui fuerat in Silo p Philisteos,ciuitas Silo fuit diruta tabernaculii sus ubi habitauit in hoiblis 3 .inter hoIes:qa ibi deus resposa dabat. Et tradiditia.tradi permisit sin captiuitate virtute eorumJ .i .sorores eorum in manus Philisti norit dc pulchritudinem
eorumJ .i. arca testam eli,quae erat totius gloriae instar
populo Istaei, & propter qua ab olbus honorabatur, in manus inimiciJ . s. Phylisti norit a quibus capta est. sEt c5clusitJ.i .c5cludi permisit in gladioJ. i. per occisione gladijspopulu suum Jque inter multas getes elegerat f&haereditatem suaJ.spopulum Israel que diligenter coluerat Ospreuit quia spreuerat eu . fluuenes eorti comedit ignis J.i .furor vel gladius inimicorus&virgines eoru no sunt lametatae)quia nec hoc licebat propter meiam hostile, cum sola salus in fuga quaereretur. Sacerdotes eorum in gladio cecideruntJ .s. filii Heli .i. O i & Phinees f& viduae eoru no plorabaturi sciit uxor Phinees viduata, quae mox in partu m Oseetia propter perturbatione,plangino potuit. Deinde
268쪽
' IN L I B. ΡsALMORVM. NI ostendit ultione in ipsos aduersarios detorta,d: EG post has miseriassexcitatus est diisJ ad vindicta hosti bus inferenda tanti dormiens &flanci potensJ.i.sortis cita putatusJ.i .ebrius th vinoJ qui dii a vino victus est,no potest uti sua fortitudine. Atq; ita existimabant de ipso deo multi Israelitarii costituti in tanta afflictione,sed tuc visus fuit ex cis excitatus, quando coepit eos iuuare,& inimicos eoru percutere, ideo subditur: Et percussit inimicos suosJ.LPhylisteos sin post riora,J id est,in secretiori parte natium Jbi m ures rodebant extra prominentia eorum, & demit coputresecebat opprobriu sempiternum dedit illisJ quia poena qua tunc sustinere coacti sunt,nulla memoria dei bitur.Ita inimicos suos percussit, sed suos reqdificauit eligedo tribu pro regia dignitate, quod ostedit d: DEe repulitJa regia dignitate stabernaculuJ .i. familias Io sephjne per eam occasionem crearetur rex f& tribum Estraim simul sno elegitJut esset rex. Sed elegit triabum IudaJ.i. euexit ad regia dignitatem ,& ex ear ses accepit, quia ab ea de tribu David originem suam reserebat: unde Christus carnem suscipere voluit . Et morem Syon quem dilexitJ.Lelegit ad cultu suum, di pro sede totius regni: quia altare ex mandato eius fuit ibi aedificatum per David, & postea templum per Salomone. Et aedificauit, J id est,aedificare iussit Γsicut unicornium sanctificium suum,J id est, templum. in quo reponebantur sancta, & ibi homines sanctifieabantur per oblationes & sacrificia. Et dicitur uni cornis quia sicut unicornis non permittit aliud animal accedere ad latibulum suum , sic deus prohibuit alienigenam intrare templum ad ministradum, quod solis lacerdotibus fuerit Iicitum sin terraJ .s. Iudaeasquam fundavit' pro suo cultu sin saeculaJ .i. stabiliter quantum in se fuit, nisi peccata populi impediuissent. Et elegit David seruum suum J de tribu Iudas& sustulit, 3 id est, tulit seum de gregibus ovium,3
Quia ex pastore ovium, factus est rex ad regendum
269쪽
T N P o sI Tros omines & de post laetatesJ .i. post oves laetas accepit euJquia pascebat oues , quado vocatus fuit,ut Vngeretur in rege. Sed ad quid'spascereJ .i. ad pasce u ®endia Iacob seruusuuJ.i. populusuit,qui ab Iacob seruo suo traxit origine. Deinde repetit f&Jpro .i. sis rael hqreditate suaJ.i. t costitueretur rex super Iacob .i.Israel,quia id e sunt, Iacob & Israel . Et vocatur populus Israel ,haereditas diti, eo in fuit specialiter adeo electus .Et ita fecit: uas Et pauitJ.i. rexit & gubernavit eos in innocetia cordis suiJ.i. in puritate costientiae,&intellectibus manuum suaruJ .i. prudenter se ha- ,ens in operibus suis deduxit eosJ per vias institiar,& veritatis. PsALMUS LXXVIII. In hoc almo propheta deplorat devastatione Hierusale, desolatione Iudaeoru tempore Anthiochi, qui Iudaeos uehementer affixit. sed de persecutoribusfidelium,qui ab infidelibus er haereticis hoc tempore multa indigna patiuntur,potest sic expo-ei,ut dicat ecclesia: - . .
DLu venerunt getes in haereditate tuaJ .i iniim serui ecclesia,quam Christus redemit sanguine suo spolluerunt temptu sanctum tuu J .Lipsam ecclesia:vnde apostolus emptu dei sanctu est,qd estis vos. Quod teptu persecutores tu maxime polluerunt, cu minis & terriculis adigerent christianos ad negadu Christit. Et hodie maxime polluitur per deprauatos mores holm, posueriat HierusaleJ.i. eande ecclesiamsin pomorii custodiaJ.i .sic vasta uersit ut desertu vide ri posset. fposueriit morticina seruoru tuoruJ . i. sanctoria martyrii festas volatilibus coeliJ quia insepulta rem astrui. Quod exponit, d: carnes sanctorii tuorsia obiicitatur besti s terretJ ad deuoradu, Effuderiit sanguineipsoru J. s. scruori tuoru tanu aquaJ.i tam viliter ac cssunditur aqua Cin circuitu Hierusale quando ab Oi parte ecclesiet, cuius circuit' per totu orbε se ditalandit,maxima psecutio Ruiebat s& no erat qui sepeliretJprq timore persecutorii et prq multitudine occisoru Facti sumus opprobrius& terror propter tam Θ . diram e
270쪽
diram morte vicinis nostrisJ.i.assectione propinquis iam volentibus credere subsannatio & il luso his qui
in circuitu nostro suntJ.i. despicabiles inimicis eccle sae,qui sunt in toto orbe: qa no eis quidem,sed in co-
spectu diat preciosa est mors sanctorn.Sed Vsquequolo dite irascerisJ nobis. irasceris ne usq; in sine'Jq.d: Noli irasci in fine,sed cessa iam. Et usquequo saccedetur velut ignis zelus tuus'J.i. indignatio tua: permit tendo seruos tuos tantis &ta prolixis afflictionibus premi'q.d:Vtina cesset ira tua qua suscepisti erga nos. Non quod ira & zelus cadat in deu,sed ira dei dicitur ea vindicta quae punit nostras iniquitates, zelus eius, exactio castitatis. Ne igitur irascaris nobis qui te novimus,sed potius Eminde imitaJ.i .indignatione ingentesJ.i. gentiliter viventes, in luxurijs,& auaritia, quae est idolorii seruitus: vel in gentes quae te no no ueruntd per vera fide, nec unqua coluerutf& in regna quae nometuit no inuocauertitJ sed solu nota idolorusuoru seu daemonioru & creaturaria n5 creatore . Tria sunt regna quae nomen dei no inuocant. s. regnii mii di ,regnii carnis siegnu diaboli. Regnii in udi, sunt cupidi. Hoc regnii fugiunt boni religiosi pervo tu paupertatis.Regnu carnis, sunt luxuriosi. Hoc regnu fugiunt boni religiosi, per votum cotinentiae. Regnum
diaboli,sunt superbi. Hoc regnii fugiunt boni religio in si per votu humilis Obedietiae. Et debes dne effunde re iram tua in illos. Quia comederiit IacobJ.i. destruxerunt popul ichristianii,adque nome Iacob & Israel est translatu & locu eiusJ .i.ecclesia OdesolaveruntJ.i. desolata reliqueriit.Sed cu scia ista deberi nostris flagi-lijs: ideo pcor Ne memineris iniqtatuitostraraJ haec colassio delictoria,venia Muocat fantiquaruJ.i .co tractarii 1 patribus nostris,& a nobis,in nostra iuuentute scito anticipent nos mior tuaeJ ante morte & iudiciu, ne adiudiciu danadi veniamus, quia pauperesJa me- meritis,& infirmi ad statis faciendu de peccatis,& bene