장음표시 사용
281쪽
possidebis omnes gentes. Tunc enim oes elem in1- mobiliter expectabiit sua miam: reprobi aute sua iustitiam. PSALMVs LXXXII. In hoe psalmo propheta ad litera petit auxilium .ini confra i Sennacherib rege Aseriorum, er contra asios bo res populi is raehuelpotest legi ut si oratio eccissae corra infide es, sarracenos uel Turchas,qui ecclesia multu affigunt, occupant enim terras populam,quom hic sit mentio hiemiatoru mo er aetate 'nostra mala musta chri, anisintularis, Anno enim dat i s 2 7. orchae qui paulo antea R b G Belgradu exput is ebristia nisui eripuerat, animati ut creditur ciuisibus disidiis ebristi norum ingressisunt Hungaria , magna a chri; ianis uictoria oportata , imo er occiso Catholico rege Hungariae Ludovico, occupatas de incesa Buda riuitate regia totu pene regnu Hungariae uno impetu vastaverut , multis milibus ebristianoruinterfectis,musti milibus in captiuitatem cum incredibili praeda abductis. Dicit ergo: .
. Eus quis similis erit tibi'J . s. in virtute & pes
tui tuoJ sis alterutJ -i. ea de causiacu strepitu armoru& sonitu veneriit f& qui oderunt te, extuleriit caputJcotra te sit perbietes. OSuper populum tuum maligna- Derunt cosiliuJad eum deprimedum & decipiendii et cogitauerutJ maligne & astu id aduersus salios tuosJ Sacerdotes & Levitas ad hoc deputatos, ut tuo cultui prospicerent, sic & etia res inanimati dicii tu an eis eo in sunt diuino cultui deputatae, ut vasa et vestes & huiusmodi. Dixeriit fad inuice se mutuo exhortates: s venite & disiperdamus eos degento . i. sic deleamus 'eos,ut nulla remaneat huius generis memoria & non memoretur nome Isiuel ultra. Qincogitauerunt unanimite .i .c5corditer, sed malignἡ simul ad itersum te testamentum J. l. pactum firmum ad destruedum terra A teplum ubi coleris fdisposueruntJ. i. firmiter statue-
282쪽
gregationes IdumaeorumJ. i. idumaei,dicti ab Edom, est sc Esau f& IsmaelitaeJ isti origine sita tr*xerui ab Ismahel filio Abrahet .sMoabd. i.gens Moabit ru,quet
ydnt a Moab filio Loth f& AgareniJ dicti ab Agar,et
defiths Cethure uxoris Abrahet, origine sim referunt. Gebal & AmOJ.i .ges A monitaru . Amoeni fuit etiantius Lot & AmalechJ qui primo inuasit filios Israel in destrio, cum ascederent in AEgyptum salieni- genetJ. i. Phyli steti scum habitatibus Tyrum Jhic populus terra incolebat lsraelitarum populo proxima, ac grauiter admodum multum infestauit eos,et incitauit
Sennacherib ad opprimedum Ezechia rege Iuda: ideo subditur, Etenim Assiir venit cum illisJper cuius opera facti sunt in adiutorium filijs Loth J . i. Moabitis et Ammonitis ac cetteris nationibus pdictis. Illicdem ad hunc modii aduersum nos insurgunt: sed tu ο d DFacillis sicut Madian et SisareJquos miraculos Ede
bellasti per Barach, Iudicum . sicut IabinJrex Chanaan in torrente Cison Jubi deuictus est,et omnes perierunt . Disperierunt in Endor, facti siunt ut stercus terraeJ putrefaeti et coculcati: ila cadauera eorum re' manserunt insepulta,et putruerunt. Pone principes eorum sicut Oreb et Zeb et Zebeae, et Salmana.Jlltos debellauit diis miraculose per Gedeone,et per trece tos illos viros qui cu illo erat, Iudic. 7. Omnes principes eorumJ.i. populorum,quorum supra meminimus qui dixerunt haereditate possideamns sanctuaria dei J . i. Hierusalem in qua collocatu erat teplum dei, et percosequens terra Iudeae, cuius Metropolis erat .Hierusalem. Illi quide hqc dixerunt:sedo Deus meus pone illos viro taJ. i. redde illos instabiles et mobiles, sic ut evanescat in cogitatioibus suis Det sicut stipula)sragilem fante faciem ventiJeacircunquam impellentis. Sicut ignis qui coburit sylvad prae nimia vehem tia iasumens ea fet sicut flama cohurens montes J prorardore vehementi destruendo eos. ita persequeris il-
283쪽
los In tempestate tua, et in ira tua turbabis eosJet hoc, impletu fuit quado angelus diat pcussit in castris Assyrioru cetu octogintaquinq; milia,& corpora mortuo runiersit redacta in puluere& cineres, ut sic lade Eze chias & sui possent spolia colligere abs in ulla disticulo late. impie facies eoru ignominiaJ & hoc impletum fuit psenacherib,udu videret peste suborta in suis castris,magno cu timore aufugit cu paucis quetrsit nomen tuli dia Haliqvidelicet illi qmpsti testueriit, vid testua potetia. Erubescat& coturbetur in saeculii eo culiJ. s. Sennacherib,& oes in malo pseuerates & con fundatur & pereatJ hic in psenti vita,& in futura inaeo ternu, VtJ sic cognosca p experieti a poenae sibi inflictae qa nomen tibi Jsoli est diasJessentialiter: qa nulli stersi tibi soli diuinitas attribueda est. Hocem detin Ones& damnati agno sicunt. Et vastu solus altissimust& poisitissimus cs sin omni terraJ.Lin terra mortuoru in inferno: in terra moriet in in mundo: in terra vi uentiu in caelo. Ilii enim soli copetit infinita potentia. PsALMVs LXXX i II. Inhoe psalmo promta agit deserueti desiderio iustoru da ore muturin hoc mudo,cupientes perduci ad gaudiu ciuiusupernorum:agitide qua uia ueniatur ad is sum. Et primo Ppbeta in rere a iustoru in tribulatione uel tentatione exi, tentium. i
mis bene c5postis tabernacula tuaJcillia si perna & qterna supernom ciuiu,in qbus nulla inuenitur pHira o diae VirtutuJ c testiti. Caningetorii.Tabernacula ista, sunt masiones illet celestes,desbusdn dicit: In domo patris mei mali. multae sunt. Et dicit tabernacula in plurali ppter diuersoru beatornstatus,secudu varia eoru merita. Et verEdilecta,qa c5-
cupiscitJ i. desiderat &Jpnimio amore videdi ilia deficitJ1se,ac desiderio laguet fata meaJ tedens sin atriadniJaeterna. fCor meliJ .i. homo meus in terior . L. alas& caro meaJ. i. homo exterior .s.corpus sexultauerulla deu viuu qa facit vivere corpus & animam. Et hoc
284쪽
propter spe qua cocepi peruenturii me in atria &rari Dernacula tua glerna. fEteniJ.i.aa spasserJ.i.ratiosi ueni ibi subiJdu quaereret exercedo se in virtutibus domuJnsi manufacta in qua permaneatf& turturJ.i. caro casta inuenit ibi nidii sibi J& masione ubireponat pullos suos .i. opera: vel, Et merito in futuro Scin pienti gaudebo. EtenimJ. i. quia passerJ .i. cor per
cogitatione quodam oco volans sinue. sibi do.J.i. ala mea inuenit cetlestem asione,ad quacu se recipit,seci
ra est,ac sic gaudet, ut solet passer , qui asylua domu se recipiat f& tur. J .i.aia hic poenites & gemes sinue.sbini dud. Laeternu tabernaculu ubi re.p.LJ.i. opera bona ne perdatur, luet lucibi reponiatur,quado in spe re
tributionis aeternae fiunt. E t quet sit illa domus,vel ni diis, ille determinat,d: Altaria tuaJo dne virtutuJcPIestiti. i.angeloria frex meusJ qui me regis du propero ad illa altaria & deus meusJqui me ad hoc creasti, hoc est,caeleste patria,& diuersas sanctorii masiones secu-du varia eoru merita, in quibus iugiter sacrificia diuinae laudis offeriatur: ubi aiae coelelli couiuio epulatur, ubi ala quas in domo sit,gaudet:& caro reponit opera sancta.Haec quippe sunt illa in quibus appetitus humanus acqescit.CcIestis patria dicit tabernaculu propter inhabitatione. Atria propter latitudine. Domus. a pter Rete. Nidusippter securitate. Altaria Spter corporis & alet placta oblatione,ubi iste ia suspirat,d: Beaeti sui et habitat in domo tua cetlesti no manu facta,a, ui J in illaeni cilesti domo no manu facta,beatus est
cui ola optata succediat. Et ibi ut dicit Aug.ocud voles eris,& qcquid noles ito erit. Deus eni e tota in Oibus .i.susticietia oim,& illa de causa laudabui diim,& fra tias aget,unde addit: in sicula saeculoruJ.i. inarterniet laudabiit teJ inpter beneficia a te collata,& Ppter bonitatε tua: qa hoc unu solu curabim ut sem p in laudem que senap amauim'.Deide ostedit cui' auxilio, M. cuius ope ad domu dei venia ,d: fBeatus vid .f. nuc in spe & indui re cureliauxiliu absteJ.tate,hoc elt,a tot
285쪽
matisiliu couocat: qa qui hoc praestare possit suisViribus & meritis,nullus est. Et modus subditur: qala censionesJ .i. gradus quibus ascendat in corde suo dispositiq.Lille vir,deo tamen inspirante.s proficiendo semper ad meliora. Et hoc in valle lachrymarumJhoc est in statu pientis miseriae. s. in loco que posuitJ
ipse deus hoibus ad deflenduibi peccata, ad pugnaduco tra hostes & vitia,&ad cosequedu praemia aeterna. Auxiliabitur aut ei diis. ΓEtenimJ . i. quia RenedictioneJ .gratia colaret ei, quae dicitur benedictio l. bo nu donum dabit legissatorJ.LChristus utriusq; testamenti autor.Et hoc lugentibus propterremissionem eulpae,& propter dilatione glorior,hoc alit efiicit gratiae benedictio,in per ea ibutJ fideles de virtute in vi tuteJ semper aspirates ad opus perfectius. Et sic tandefvidebitur deus deor l .i .sanctorii angelorum,& electoria, qui dicuntur dii participatiuδ in Syon J.i .incq-lasti speculatione & cotem platione. Syon enim spe culatio dicitur. Et ut ego videam,& ad lata pinia quae electis promissa sunt,peruenia. DAeJ a quo regimur, deii , quo creati sumus virtutu caelestiu. i. angeloria,quibus me adiungere cupio ,& humanaru infusor, quia dator es Oim virtutu, quibus ascenditur ad te videndii sexaudi oratione meaJ ut ad beatitudinem me perducas, & virtutib' angelicis astocles fauribus percipe lea ostendendo per natae effectu &adimpledo desideriumeum ὁ deus IacobJ.i. luctantiu vel supplatatium,ut dii luctor,me iuves ,& Israel me facias, ut videa te sicut vidit Iacob que iuuisti,& fecisti Israel dum illi apparuisti. Protector nosterJi repugna aspiceJoculo miae super nos,& protege o deusJpaterf&J vinostri facilius miserearis frespiceJ .i. attende fila facieim Christi tuiJad litera. Respice eunde ipsum , holem factit,cosputu, flagellatu, crucifixu, mortuu Spter nos,q.d:Si hoc abs te impetrare no pollamus, salte impe-eret filius tuus, qui nostra no abhorruit carne vestiri. Respice nos intuitu meritorum eius,no nostroru . Per
286쪽
meritum enim Christi oes orationes ecclesiae sortiuis tur effectum. Atm ob id in Oibus orationibus ecclesiae ponitur in fine,Per dnm nostru Iesum Christia,vel aliquid simile.Ad hoc autem exaudiri cupio ut habitaro merear in domo tua. Quia melior est dies una in atres tuisJ.i. in coelestibus masionibus: Vel dies unaJ. i.immutabilis Sc aeterna sup mili ad hoc est,dies una apud te transacta superat infinitis partibus dies has quibus in hac vita degimus. Et ideo ut ad illa atria admitti merear, DE legi abiectus esseJ .i. in humilitate vivere, qtia si no habeamus,ad illa beatitudine no possumus. peruenire in domo dei meiJ.i. in ecclesia militate,quet est domus dei i nferior,sicut ecclesia triumphas,est domus dei superior magis qua habitare in tabernaculis peccatoriij nepe apud illos qui honoribus tument .Lmagis qua costitutii esse in hac gloria mundana,& inister peccatores potentes & superbos: qa superbia includit in se omne peccatu mortale, per quod homo subtrahit se debita obedientia dei. Et hoc faciedum est, Qui amiam & veritate diligit de'Jmiam, peccata condonando: veritate,promista reddendo: vel, Quia mi L& ver.di.deus J.i. misi:reri in psenti,&δmisia reddere in futuro gratiaJ in praesenti f& gloriaJ in futuro dabit diisJ vere humilibus . No privabit bonisJspiritualibus .f. gratiae in psenti, nec bonis gloriae in futuro eos qui ambulari .i. perficiunt in innocetiaJ.i. qui cauerit ne deu vel proximu laedant. Et b. Berna dus addit: Nec eos dite qui ambulant in poenitentia. Et couertens sermone ad deu, subdit: Et quia no privabis,ergo ὁ diae virtutiiJ super cetlestiit: vel, virtutulci .miraculorii effector: vei,fvirtutuJ Theologicarum dator beatus homoJ in psienti per spe,& in futuro per rem qui speratJ & speponit fila ted& in aeternis, non
in trasitorijs & caducis Aug.Deus finis est,& terminus adque eiadu,& ubi immoradu,quicqd citra deii est,uia est: in illa aut no est immoradii. PSAL. LXXXIIII. In hoc almoΤpheta loquitur de incareationis chri sti mysterio,
287쪽
ter collatis. Vaticinatur aut hic futura tanqua praeterita Psh tica certitudine. Maledictioni ergo Adae opponens benedicti
carne nostra & ecclesia tua,populu videlicet christianii. Deditent fruetsi situ,& natus est Laluator ipsius. Et per eusauertisti captiuitate IacobJ. i. peccatuoriginale, per quod genus humans captius; detinebatur a diabolo. Et bene dicit lacob,sa hac gratia solum illi accipi ut,qui in baptismo supplatat aduersaris,abrenuciates Sathanae& popis eius. Nec tantii phoc de- .letur peccatum originale, sed fomes debilitatur: unde
addit, RemisistH. i. refrigerasti per baptismul iniquitatem plebis tuaeJ . i. materia peccati,seu inmitem, vel cocupiscentia. Nec hoc solii, sed & actuale peccatu per baptismum aufertur: unde addit, operuistiJ baptismo sola peccata eorii J ne videres & punires. Et sic Mitigasti lo deus pater per aduentum ij tui somnem iram tuam J.i .vindi ei a qua in praesenti propter peccatu infligere decreueras fauertisti J. i. auersus es ab ira india .gnationis tuaeJ ut .s recoci liares tibi holem per mediis atore Christu:vel, Mitig.o iram tuaJ ut no inartem risi punires, licet teporaliter exerceres. Male quide ilis tum habebat peccatum primi hoas,sed postv iij e factus est homo, oem ira deposuit uertistiJ nos penitus ab . ira indignati.tuo ci ii poein,qua cu graui indignatio e exercebis in futuro iudicio,q.d: erimus tuti,& cessabiit poenae. Et quod spiritu prophetico quasi praeteritu aia
firmauerat,precatur ut eueniat,d: Couerte nosJad 1idein filij tui Christi, o deus salutaris nosterJquinos saluare promittis per illiu tuum: vel, fCouerte nosJavit ijs & 1 malis culpet,ad te bonum inc5mutabile,nos ad tua gratia recipiendo deusJper creatione salui.Jia saluator nosterJ pcrredeptione& iustificationem, Scauerte ira tuam a nobisJ caret ado,qua obnoxij er
mus propter peccatu primi hois, quod factum est per Chri
288쪽
IN LIB. Pq NORVM. I et Christi satisfactionε.Vsm enim ad illa,oes quavis iusti essent,descendebat ad internii vel lymbum,&sie deus no remiserato em iram sua. NunquidJ enim usq; in-zeternu J. i. usq; in fine mundi sirasceris nobis J differedo aduentu fit ij,& prolongando exiliu nostrum' q.d: Non ,cii parcere & in sereri propriti sit tibi aut exicia des iram tua , generatione)quae fuit ab Adam usq; ad . Christit,usq; in generatione'Jquet est sub gratia baptismi tepore iiij,q.d: No. Nouareni generatiot reseratus est aditus regni, si fuit clausus generationi veteri. ErgosDestu couersus Jab ira tua in aduetu fili, tui vivificabis nosJp tua gratia &Jtuc plebs tua nihil psum es de se,senties bonitate tua fletabitur in teJ. s. de beneficijs tuis gratula do,ac letto vultu& deuote tibi serui edo: vel slaetabirin teJp deuotione. Et viligc oia fiat, tu q cle- messostede nobis J4fdnel pater in iam tuaJ. i. Christucorporaliter &spiritualiter,ut& humanitate videam' oculis corporis,& diuinitatem oculis cordis,qui dicitur mia,quia in illius gratia,deus misertus est nostri &salutare tuum J.i. saluatorem nostru,nempe Chri mimsda nobisJ in futuro amplectendit,& possidendum vino tollatur amplius a nobis: consistit tota nostra beatitudo in visione Christi. Deinde propheta quasi petitionis suae c6pos fuisset,dicit: AudiaJattetἡ in cordesquid loquatur in me per interna reuelatione,et mihi
suggerat diis deusJ.s.spiritus sanctus. Et quid sit illud subdit qm loquetur pacem Jaddes,& ad proximii per Christit inJ. i. super plebe suaJet sibi subdita.i .ecci Ita
sua.Vnde Christo nato , angeli staticata uertit in terra pace hoibus,et paceqternitatisquet habet d utraquillii est pectri unde dicit Pace relinquo vobis, pace mea dovobis . Sed in plebe sunt duo genera holm.Lpfecti,&ima secti: unde illos subdiui dedo, subiugii: f Et psalictos J. i.pfectos quos recipit pro plebe sua. Attame ne peccatoribus ianua pacis clausisse videret , adiecit: see inJ.i.super eosJqui de omnigete coirertutur ad cordo. veraciter, & ex animo couertutur ad fidem, peccata
289쪽
praeterita relinquεtes,& cor ad des eleuantes .Et licet pace supero es loquatur. Verunta me salutare ipsusIdei. s. Christus eri is prope timentes euJ.i .inter Iudetos qui acceperunt spiritu seruitutis cum timore. Qua uis enim per en data si pax oibus, tamen specialiter minsus est ad oves quae per. do. Israel, ut ipse dicit Math. s.vel VeruntameJ specialiter sal. ip.J.i. saluatio,quor per ipsum confertur, erit prop. ti .eu .i. iis tantii qui dii stant, cauent ne cadant ut inhabitet gloriaJ.i .immortalitas in terra nostraJ. i. in corpore mortali, siderit in futuro: vel, Et inha. gloriaJ . i. Christus, qui est gloria patris sin terra nostra fsusci p i edo carne humana,quod factu est,quado verbii caro facts est etc. in de ostedit quomodo apparuerit hic gloria,&quet ipse Christus fit pniturus,d: MiaJexhibita in nouo testamento, qua misertus est nostri f& veritas J . i. impletio promissionii veteris testamenti sobviaverunt sibiJ. i. . simul couenerui in persona Christi. Quia Christus exmia, carne 4 nobis assiimpsit, & per hoc veri tate qua
patribus a miserat,adimpleuit. Et sic iustitiaJqua fatis fecit , pro culpa primi parentis f& paxJ qua recociliauit deo genus humanu osculatae sunt .i.simul iun- in Christo. Deinde ostendit quomodo & per quid haec facta sunt. VeritasJ.i. Christus qui dicit aego sum
via,veritas & vita. Christus est via in exepto,no erras. Veritas in promisso, no falles. Vita in pinio .caeterno .no mortes de terra orta estJ.i .ex carne processit:quia ex humili & foecuda virgine Maria,natus est. Vt enim
quae oriuntur ε terra, no prodent excomixtione maris &foeminae: sicut beata virgo Maria cocepit &peperit sine virili comixtione . Et propter hoc de tanto coceptu & ortu , pdixit Ese. 3. Ascedet sicut virgultu o. e.& sicut radix de terra sitienti. i. de virgine no Deiacundata virili semine & iustitia de caelo prospexit' .i. pater iustus,vel tota trinitas voluit, ut dei filius acciperet ex Virgine carne, ut sic lade per viaiustitit homo verus satis laceret , qui primus deii Offend at. Deinde ostendi
290쪽
ostenditur qua virtute beata virgo fuerit foecundata. Etenim diis dabit benignitateJ . i. gratia uae plenitudine beata virgine foecunda reddedo , no solii quam ad satisfactione metis, sed etia quatit a3 -cunditatem ventris & terra nostraJ. i.Virgo intemerata, quae ut terra humilis est,sertilis& stabilis dabit fructu fusiJ pariedo filiv.f. Iesum Christu,quae in partu virgo pe mansit & post partu. Sed quia ta insignem & utile ad-- uentus debuit a quoda praecursore de nunciari, subi gitur: IustitiaJa. Ioannes Baptista,qui dicitur iustitia, eo ci, poenitetia pdicauerit,qua ex iniustis, iusti efficimur.Etetia iustitia dicitur,quia fuit iustissi mus, tua
tore dicente: Inter natos mulieru nolur. ma. Ioh. Ba
ptista ante euJ.LChristu fambulabitJpraedicando &ponetJide Ioanes in viaJpoenitetiq.L& iustitiae gre sus suosJut quod in se experimento discit, id&alijs
faciendum praedicet. PSALMUS L X X X v. - In hoc psalmo propheta in persona christi bomnis,mia peris ferentis,clamat ad patrem, orando ster
NclinaJθ diae pater qui excelsus es aure tuaJ.i.cl l mentia tua et exaudi meJdando mihi fortitudinem Ida patior qm inopsJaboibus destitutus & paupera qui ex me nihil pos tum fsum egoJ & ideo ad te recurro. Custodi alamJ& vita meaJne deficiat ab obedie-tia sibi iniuncta sqni sanctus sumJ .i. i n noceter me aia
lit eos docedo, & infirmos curado,oibus benefaciens. Christus etia propriὲ sanctus est,quia alios sanctificat, I saluti fac seruutuuJ.i. me,qui dii tibi obediens sum .iforma serui accepi deus meus sperate in te n5 in alio c5fidente: qano est in hole salus. ΓQua tu diae suauist.i.dulcis & benignus es: ideo iucundu redde mea affe- in tantis tribulationibus & mitisJhis,quos expectas &reuocas, iasi exasperas ad te re seutes Sc miij toesinitimulta,& multis, &multoties peccata dimittedo,& eos in gratia recipiedo. Et hocsoibus inuocatibusJno labiis tantussed toto & puro corde stri non dico sum