장음표시 사용
321쪽
.i.portaui sin sinu meo J.i.apud me dissimulando,&patienter sustinedo. QuodJopprobriu fexprobrati runt inimici tui diaeJ. f. Iudaei & pagani,dicetes Christu omnino perisse. Et repetit squod exprobraueriitIVt exaggeret scelus. Et subiugit quid illud sit quod illi obiecerint. s. 'simulationeJ. i. morte ChristituiJ. i.fili, tvi crucifixi .Hocent obiecerut nempe quod mortuus esset Christus, ob crucifixus,quae cu dicun tur, blasphematur Christus deus & homo. Sed non debet opprobriu vocari quod obhciunt,quia hoc solii est mutari a temporali vita ad aeterna. Illi quidem exprobrant,sed nos illii laudantes dicimus. fBenedictuq sit fdns in- aeternitJqui ex ista comutatione nobis peperit rem tasalutare,nepe remissione culpae,& gloria beatitudinis aeternor. Et ad cofirmandii sententia & benedictione,
ne quis sit qui addubitetJubditi fiat, fiatJ fiat in tempore gratiae,fiat in tempore gloriae. PsALMVs LXXXIX. In hoe psalmo propheta agit de reparatione generis humanI, nee no de breuitate π miseriis uitae praesentit,ae de Iongitudinserfaesicitateillius uitae quaesequetur. In persona ergo ecclisae loquens propheta,er ale incipiens,ait:
Domineasummet mio: ct clemetiet refugiit factus
esJ per fide tuae incarnationis snobisJ ad te c5- uersis: ut si ad te confugere & tibi adhaerere lubeat,tuti sumus ab illis qui nos infestare node sinu trageneratioe in generationeJ. i. sem p. Eilicet ex tεpore sanctus sis,nobis refugiia,tame Priasu molesJ.i .ang ii fieretJ de nihilo. Et priusqua formaretur terra).i.
holes de limo terrae. Adverte oem rationale creatura
hac disseretia distincta esse, ut motiu note significetur celsitudo angeloria,& note terrae,humilitas holm &J priusqua fieret forbisJ .i. uniuersitas rerii fa saeculo Min saeculumJ. i.ab arterno absim ullo initio, & i naeteris num sine fine tu es deusJ.Limmutabilis.Ac si diceret, Etiam si tu ex virgi ne teporaliter carneassumens,lii
mano generi lactu. sis refusium , tamen ante ipsam Sc
322쪽
IN L IB. PsALΜORVM. I romne creatura,tu es deus. Cum ergo sis refugium nostrii, Ne avertasJ.i.ne repellas homineJ a tuis bonis aeternis in humilitateq.i. in temporalium & terreno. rum cocupiscentiam f&J. i. quia dixisti conuertiminissab amore mundi & terrenorum, ad me Sc ad amorem
aeternorii 5 ffiiij holmJqui potestis istud facere: unde
alibi, Filii hominu usquequo gra. cor.Vt q.d. vanitate etc.q.d hoc a te peto quod ipse iussisti petedum esse: precem ergo petetis exaudi . Ideo aut debemus ab his fluxis rebus ad te &adtuli re sugiu conuerti . Qilo nia mille anniJ.i. quantumlibet longa vita qua hic viis uimus ante oculos tuosJ.i .ad comparationε aeterniis talis qua tu vides, sunt stanqua dies hesterna qua . s.fpraeterhtJ.i.similis est diei hesternet, quae & praeterieis rit, & quae iam nihil habeatur. Si aut mille anni nullius sunt momenti respectu illius,quod aeternu est, s quitur vita alicuius hoIs, qui non dii ad mille annos Vnqua peruenit momentaneum esse,q.d: Res vilis est homo,nisi respiciat altera vita,atq; ideo necesse est ista vitam postponere,& in altera diligenter oculos diri
gere. Nec solum tanqua dies una sunt mille anni, verum etia Eqtanqua custodia in nocteJ.i. sicut vigilia noctis,quae triu horarii spatio censetur. Atm quod magis facit ad demostrada huius vitet psentis vilitate, ecce anniJmillefersatJex numero eoru .i. interea co- putabutur quet pro nihilo ac nullius pch habetu .unulla reputabuntur veluti somnia. Sed absit ut ego te incusem qui hac inqqualitate c5seceris,imo diuineti stitiet acilesces dico. ManeJ primo.Ωpueritiet traseat homo.i.qlitate mutet fsicut herbaJ quae cito admittis altera qlitate adueniete sole. Et secudo mane floreae& traseat .i. mometaneh vigeat, & cito pagat q faciue ad delectatione. Et postea vespereJsrigidae senectitiis DecidatJ .i. incidat in morte finduretJin cadauere Scaresca .i.sicce in puluere.Haec aute poena a pcto inlis .
tiu sumpsit: unde subdit, sQuiaJab imortali statu deis secim di an has misera inortalitate dςlapsis itin ira
323쪽
maJ qua iratus es primis parentibus. Nec solii secundum corpus defecimus in firmitate, sed etia secundum alam amigimur mortis timore:vnde seqtur, & in furore tuoJ.i .in effectu furoris tui turbati sumusJrela midates mori, & quod grauius est post morte puniri. Infirmi facti sumus,& tamen cu infirmitas fine capit, trepidamus. Et tu Posuisti iniquitates nostras in co- spectu tuoJ .i. sub oculis posuisti ola originalia peccata nostra. Et etia saeculia nostru J.i .cursum teporum nostrors.s. vita nostra praua,&aAualia peccata,quartadiu qua in hoc saeculo viximus,comisimus: posuistisin illuminatione vultus tui J. i. pala & cora te,sicut illud quod expositu est lumini,q.d: No iudicasti ea venia digna, sed posuisti ante te Vt puniretur.Hoc aut ex effeetu probatur. Qin oes dies nostriJ .i. vitae nostrae DesecerniJ .i. a pter ira tua ad paucitate redacti sum
id p propter peccatu f&J ita sin ira tua defecimusJ ae
passibiles & mortales facti sumus, 'a ea quet cito auo. Iat,amauimus.Deinde exprimit melius miseria & bonitate vitet huius: qa Anni nostri sicut arenaJ ta inanes inutiles meditabuturJ.i .reputabuntur. Naillaque hic agimus ta fragilia sunt & transitoria, ut sunt tela arane ,ut enim aranea conectit fila, & huc illucis dita currit,tota q3 die texit,labor', quidem grandis videatur,sest profectus exiguus,imo pene nul lus,ita & vita im huic araneae coparari potest, huc eni illuc 3 disia
currit ad occupationes inanes & inutiles,laborati vires corruptibiles.s.diuitias&honores acarat, nec inteIligit o ita se cruci ado araneae tela texat,cum ola inino mcto amittit Et sicut anni nostri commuturin labore vano, sic etia pauci sunt numero,ila dies annom
nostroruJita breues sunt, in ipsisJsunt septuaginta anniJ si cursu c5mune respicias. Si aut in polsitatib'J i. in bene affectis sunt octogita anniJin statu c5uenietiam plius ultra illud tepus est eoria labor Sc dolor
ac multa miseria quae isic multiplicatur. Senectus eniipsa quida morbus est & languor . In tepore vero tami breui
324쪽
breui no posset homo de peccatis satisfacere nisi deus suppleret sua benignitate qd deest: ideo subditur, Qui supuenitJ in senectute baiasuetudo dei. Deus erat propter clemetia masuet', nosipter senectute efiicit ma-
suetos &J sic corripiemurJ&em edabimur ab intepe ratibus adole cetiae motibus. Et cu hoc ita se habeat, Quis nouitJ .i. noscere& sitagere cognoscit potestate irae tuaeJqua exerces cotra illos quibus hic parcis &Jquis sprae timore tuoJ. i.te times, nouit ira tuam dinumeraretJ.i .c5 praehedere & distinguere: quia dum plerisq; irasci videris, placatu te praebes, qbusda ver3 tunc placabile te ostedis,quado irasci existimaris. Illis enim parcis ad poena, hos punis ad salutem,q.d: Pauci sunt qui hetc intelligant. Si ens intelligerent,no ta imis prudeter&facile laberetur in peccatu . Et quia sine te hcc intelligere no possum',ergo si diae Dextera tua sic notu facJ .i. Christia, sic fac notu ut pereu discant tui, ira tua noscere,& ira tua dinumerare: vel , Dexte. tuaj i. aeterna Delicitate,qua oues ab haedis separabis sse nota facJ ut dictu est. L. flagellando que tu recipis, nec Iermittendo Vt prosperhcu illo agatur in liporali istis,sed emendado ut illu ad dextera tua col loces f&Jsac eruditos corde in sapietiaJadpdendu ista. Et fC5- uertere dileJab irato in benignu , respici edo nos mior tuae oculis usquequoJ.i .aliquantulisi,no ex toto quia multum prodest si aliqua tribulatio super nos comonefaciat &depcabilis esto super seruos tuosJpces eoru exaudiendo,q.d: Iustitia tepera, taleq; te exhibe quin Orecuses exorari a peccatoribus. Sed iste homo dei iam futura bona spe anticipans quasi de factis dei non addubitans,ait: Repleti sumus maneJ. i. in aeternitate mia tua qua nos a malis Oibus liberasti,& abundatia bonorusatiasti &Jibi exultauim'Jforis: vel exu. Jin laude tua s& delectati sumusJ in te , qui es summa dulcedo sin o Ibus diebus nostris J qbus nul la nox sit
ni sunt. Ibi etia aetati sumus pro diebus quibus nos V humi
325쪽
humiliastiJ. i. humiliari permisisti & affligi .c. annis
quibus vidimusJ & experti sumus malaJpoenalia huius exiiij,& angustias corporis & afflictiones. Na mala poenae niic cu patientia transacta sunt aeternae vitae meritoria. Sed quia homo no potest hic malu euadeis re, et in bono perseuerare,nisi speciali tuo adiutorio cofirmetur:ergo Respice in seruos tuosJeos in bonocoservado,&etia dirigedo f& in opera tuaJqa ipsi serui tui sunt, & opera nostia,sed tua,q.d: φpter hoc debes respicere:ua ipsi serui sunt opa tua f& dirige filios eoru J. i. imitatores, ut sint recti corde, a si recti cordo fuerini,habebui deurpit ita: velJ filiosJ.i.opera,ne incurvetur & impellatur ad mala. EtJut ad hoc pualeamus fsit spledor dni dei nostriJ. i. tu me vult' tui,& lux spualis .f.gratia fsuper nosJ metes nostras illuminas, s& opa manusi nostrarii dirigeJ ut .screscat& dirigae ad aeterna,hoc est,quod addit super nosJ.Lad et lestia ut n5ς mercede terrena,sed pro dei gloria,& aeternis bonis ea faciam'. inde in singulari numero,subdit: f& opus manuu nostraru dirigeJ visio m oia opera bona nostra,vnu opus esse debeat in charitate,& tedere ad unu fine,qui deus est, Amen. PSALMus XC. In hoc GaImo propheta sperati in deo, in tetatione or pugna imittitprotectione diuina, ac dema post protectisne, uictoria: er post uictoria,corona. Propheta ergo de quolibet sancto ait:
. i h bit xJ.i qui more habitatis, se o fiducia
habilivit in adsutorioJn6 suo, sed altissimillei . i. qui tota spe sua in deo & in eius adiu-orio semper collocauit in g,tectione dei cilicomorabiturJ. i. Oibus modis a deo Ptegetur, Sc pe seueranter habebit eu protectore in tentationibus,ri nec eleuetur prosperis, nec deῆciatur aduersis. Et talis sDicet dominoJ corde & ore fsusceptor meus,3 id est,mei infirmi es tuJutpote medicus, ua ipse recis pit nos curandum ut solet medicus aegrotus& resi gium meuJ quia ad ipsum refugimus, ut ab immin tibus tentationibus & periculis liberemur . Et Ddeus meus d
326쪽
IN LIB. Ps ALNORVΜ. I smeus J quia creator noster est, & resormator rationi hnostrae. Et ideo si perabo in eum J ut futura bona adipiscar, nec de me psuma,q.d: Omne malu fugiet, & ad deum conuertetur,atm istud praestare, est habitare iasperare omnino in adiutorio altissimi. Et meri id sperabo in eo. Qm ipse libera it me de laqueo venantium J. latentatione tam daemonu quam holm, dum tentamur ipsis factis & verbo aspero J. ita tentatione,quq ipsis verbis exprimitur, siue illa sint aspera,vtpote couitia,detractio & similia, siue blada , ut adula tio doli & huiusmodi. Sed ab his Oibus liberata deo, is a spe sua ponit in eo: vel, Q ni p. li .m .dela. Ue.Jχ-cudia Bernar. Venatores,sunt detinones,q tuba no perstreput ne audiatur,sed sagittat in occultis immaculatu. Et laqueus diaboli, diuiti et sunt quae in hoc saeculo coquirutur: unde Apost. Qui volui diuites fieri inci . in tet .va. Ergo liberauit me de laqueo venati si in psenti, s& verbo aspero J in futuro. Qui enim hic incidit,&moris in laqueo venatiu, in futuro audiet verbia asperii. Quia verbu asperii erit illud ,cu audiet:Surgite mortui,venite adiudiciu . Asperius illud: Esurivi,&node. m.etc. Asperrimu verd illud: Ite maled. inig.qter.etc. Et ut liberet Scapulis suis J. i. humeris,in qbus c5sistit sortitudo .i. sua virtute Opriasobumbrabit tibiJ et habitas in adiutorio altissimi,ne tentationis qstus te ex
urat f& sub penisJ vel alis eius sperabisJqui possit te a malis eripere: vel, Scapulis suis ob. tibi & sub pen. eius J .i .sub brach ijs extensis in cruce spera.J quia sanitas in pennis eius, Malach. . Sic enim moriendo sanaui t nos a peccato, & a morte redemit aeterna. Et tanqua Scuto J misericordiae fcircundabit teJ . i. proteget te veritas eiusdid est, obseruatio praeceptorum eius, quae cotinentur in Iege, quia lex ani est vetitas, quae nullam habet admixtam falsitatem. Veritas eius
erit tibi scutum, id est, si custodieris mandata illius, defenderis 1 malignis hostibus . Et ita snon time
bis a timore nocturno, 4 id est, a leui, & occulta V ij tenta.
327쪽
tentatione quae plerum nobis ignoratibus eotingit, seu I tentatione ignoratiae.N5 timebis etia A sagitta volante in die'.i., leui & manifesta tentatione, quae fit nobis scietibusJeu a peccato quod scimus esse peccatii fanegotio perambulate in tenebrisJ .i., graui &occulta ten latione,quae infertur ignorantibus. Et ab incursu & daemonioJ.i .ab incurrente daemonio MeridianoJ.i. 1 graui&aperta tentatione, quae fit nobis scientibus, quae dicitur daemon tu Meridianti propter vehementis tentationis aestin Cadent Matere tuoJ.si sinistro milleJdaemones, qui te tentationibus vera. uerunt,diuinatame virtute victi & dece milia a de tris tuisJcadent. Et ponitur hic numerus determina- tus pro indeterminato, ut per mille & dece milia, intelligatur daemo ou multitudo sad te auteJ qui in diuino adiutorio tota spe collocas sno appropinquabitJdgmon iv,vel tentatio per c5 sensum. Verunta me
oculis tuisJinterioribus scosiderabis3 tale protectione diuina tibi gratis exhibita f& retributione peccatoruJ.i poena debita de peccatis suidebisJ in fine: garetribuet abundanter facientibus superbia.Et sic gratia dei non destitutus, dices: fQm tu es dne spes meaqtuta&secura,&Ite solo cui nemo potest resistere,c
fido.Et sic altissimuJ. s. ipsum deii posuisti refugium tuuJad querelagias si quaeda mala occurrat. ia qui
ad illurefugit,no est quod timeat dimones, qui in f rius deiecti sunt, nec holes malos qui terret adhaerent. Et No accedet ad teJeo et, tam altum refugi ii elegerisImaluJ.Lmortalis culpet,ut noceat alae:quod tuc prima ad holem accedere dicitur , quado homo iustiis in illud cosentit f& flagelluJ.ctemporalis poenae n6ap. Propinquabit tabernaculo tuo J .s. corporis, ut sic te dehciat a via virtutis & firmitate fidei. No sic appropinquabit vino sit,sed ut no obsit, qa habitati in adisiutorio altissimi,nocere no poterit. Cuius ratio suboditur Qin angelis suis quos ad custodia hominu,de quide electorii deputauit adauit tanqua sitis minis
328쪽
IN LIB. PsΑLMORVM. Is stris de ted ut tui cura habeant ut custodiant teJab ornocumento in omnibus vijs tuisJ tam in prosperis, si in aduersis.Vnde magna debemus angelis reuerentia, eo quod sint nobis a deo adseruandu nos delecti. Et ipsi angeli In manibus J. s. potentia & virtutesportabunt tedad bona dirigedo & iuuado, & malis eleu do ac protegedo,q.d: Sic te custodiet tan si si in manibus te portet fiae fortἡ offendas ad lapideJi.ad peccatum Ortale, quod lagraue est qua est lapis spede tusiJ. i. assectu perc5 sensum & malu propositit, Bernar. TamsaciIE transit qui illis portatur manibus,qua facile natat cui alter sustinet metu, & ita quotiens grauissima imminet tentatio , inuoca custode tuu . Et angelis teportatibus. fSuper Aspide & Basiliscu ambulabis, decoculcabis leone& draconeJ. i.oem virtute & potesta te diaboli,diuino adiutorio aspirante,superabis. Qui propter varias astutias & diuersos tentadi modos hic coparaturaialibus. Ipse enim est aspis,cu occultὸ veneno percutit, & holem p ignoratia, mortaliter peccare facit.Basiliscus cum pala flatu venenat, & hosem scieter mortaliter peccare copellit. Ipse est leo dii sa uit aperth & persequitur violenter. Draco, dii insidiatur occulth,& deuorat negligentes. Deinde sequuntur verba dei collantis virit iustu & ecclesia in tribulati onibus cui hic defensione atq; in suturo praemia promittit . Qinin me sperabitJno in se, vel in alio liberabo es J ab illis tentationibus,&a malis Oibus quas in hoc mudo inferuntur protegaeuJapericulis, ideo squaJvere cognouit nomenaeuJ crededo,laudado,&alijs nuciado. Haec aut cognitio no cosistit soluin scientia,sed in bona vita & operatione. Quatucunq; enIscire dicatur, si tame opera scietiae no appareat,dicitur potius ignorare deu,qtia cognoscere. Et qua Clama
bit ad meJorado f&Jego exaudia eu J finaliter. Et si cis Primia no videar illii audire,ia tamen scii ipso sum in tribulationed in psenti vita , sicut fidelis adiutor, dulcis cosolator ne scilicet deliciatIeripia euJ a morte,1
329쪽
carcere corporis,& a periculo tetationis & glorifica
ho euJ post labores tracacios. aeternis prςm ijs in caelis illuc5stitites. Et tuc Longitudine dieru).i. Vitalter Na,quae no inuenit fine replebo eum Jquia sufficit habenti: unde alibi,Satiabor cii apparuerit gloria tua f&ostenda illiJ per specie& apertam vissionem statutare meuJ. i.Christum,per quem saluaui genus humanum. Per esi enim,saluus factus est homo a poena: & per ipsum saluus erit in gloria: vel ostenda illi salii. meriJ. iameipsum,in quo consistit salus aeterna. Haec visio est tota merces, ut dicit Augustinus.
PsALMUS XCI. In hoc psalmo propheta exhortistur fideles ad dei laudem pro diuersis beneficiis in eouem exhibitis, ae de finali impiorum perditione,er iustorum retributione,Dicit ergo propheta:
BonuςstJ qa honestii et utile, iucundum et delectabile confiteri J confessione laudis. Confiteri enim,est laudare deu,qui est fons omnisi bono rum: unde addit d noJin cuius manu cosistunt omnia bona. Et couertens sermone ad dnm mutata perinna, dicit: etJbonii est psallere nomini tuoJ .i. bene Operari ad honorem nominis tui, Do temporale laudem spectantes o saltissimeJPsallere,est tangere,et per tactum,desgnatur operatio . Laus autem nostra de
bet eo spebare. Ad annuncianduJ .i. vi laudet maneJ id est, inprosperis misericordia tuaJqua pi Epasecis: quia cum aliquid propsere nobis euelut, id totum prouenit ex misericordia et gratia dei, et veritatem tuaJqua iustὶ flagellas per noctemJ .i. in aduersis: qacu aliquid asperia et aduersum nobis contingit, iusto dei iudicio fit, idq; propter peccata nostra illum haec facere,credere debemus. Bonu est etia psallere in decachordo psalterioJhoc est, in dece prsceptorii obsero uatione scii calico in cytharaJ i. cu gaudio per carnis mortificatione. Ideo a sit bonii mihi est psallere et co-fiteri. Quia delectasti med neJ . i. delectatione interna mihi infudistisin facturat J.s.coeloci tQua et qua2 imuis
330쪽
IN LIB. PSALMORVM. I sin illis c5tinentur,necno in decore eoru & in obediε-tia etc. Video eni factura,& benedico factores& in operib' manu D tuaru exultabOJdia creaturis tuis utor,
vel admiror earia pulchritudin ε&utilitatem,quaroia mihi seruiut.Creaturae enim a deo productae, materia praebent exultationis & delectationis homini , tu ila
creaturae corporales factae sunt ad eius obsequis,tumga per gradus creaturarii, animus hoIs eleuatur ad deucognoscendu & amandu . Verunta me quia homo rationes creaturaru no potest perfecte assequi,siibdit cuadmiratione: Qua magnificata suntJ.i. valde magna
sunt,quia coprehendi no possunt sopera tuaJ ὁ dAed
in substatia,in forma, in vi & in caeteris. Nullus enim est qui possit ea otia operuestigare. Bene ergo seu tur: snimis profundet factae sunt cogitationes tuaeJquibus talia fecisti®is quia intellectu & ratione attingi non possunt. Sed Vir insipiensJcui non sapit beniiciupropter ipsius creationis illi collatu non cognoscetIbeneficia diuina meditando & stultus Jqui math uiuitsno intelliget haec quae dicta sunt,& quae sequutur,ut deu ex suis operibus laudet,ob qua re dignus est qui adeo puniatur,ac de talibus subditur: Cum exorti fuerint peccatoresJ i. posta in temporalibus excreuerint,& temporaliter ad horam floruerint, sicut scenumqquod ubi statim oritur,cito siccatur. Nam et si peccatores in hoc saeculo florere videntur, posthac tamen arefient. i.ad nihilum redigentur f& apparuerintJ in-sgnes &famosi somnes qui operantur J pertinaciter finiquitatemJ praeponendo terrena caelestibus, &illi qui amat cu illis ambulare:vel, f&J postea sapparue.J in iudicio velint nolint foes quid nuc ope. ini.J.i.ipsi peccatores ubi apparebunt,no quide ad illorii gloria, sed ad cofusione: unde seqtur, ΓVt intereatJ miserὲ in sarculus vli4. i. qternaliter & sine fine Ppterppetra
ias intutates.Illorueni fructus erit aeternus interitus,
quod insipietes &stulti no intelligui , eo et, teporalia solii cognoscat bu aut altissimusJ& potetissimus ad