장음표시 사용
321쪽
lato illa verba ostendunt,quasi de hoc quoque trafactior. fuisset. Vnde colligimus, nisi id paruisset, pronuntia
turum non videri fideicommissum remissum.Itaque non de iustitia aut iniustitia sententia quanti debet ibi quam neque Iureconsultus in dubium vocat, sed dubitatur tantum virum paena stipulationis commissa sit. D iuilio igitur non magis fideicommissum com s hendet, quam summam pecuniariam , cuius nulla mentio in instrumento diuisonis continetur, ut loquitur tureconsultus in l. tres fratres. D.de pacti
De dualus conditionibus, se liberos non habebit, etsi liberi H liciant. CAP. XVII.
VT c LAVO ATVRhaec disputatio, licendum est paucis de duabus aliis conditionibus huic
Ufinibus,&cognatis. Si ergo reliquerit testator sub conditione,cum liberos habuerit, aut ab aliquo fideicomissum relinquat,si liberos no habebit, nato filio statim proprietatis fideicommissi dies cedit,quasi perempta
aut existente conditione. Neque oberit, si natus decedat,l.cum uxori. C.quando dies legat. vel fid.ced sicque respondit Oldradus cons. I I.num.I. Puto decas conditiones sic concipi posse, si in tempus aut ad tempus liberorum aliquid relinquatur, l.solemus dicere. D. le cond. & demon .l. sed & s. ro. D.ad Treb.. In summa, non exigimus, ut in superiore coditione, liberos esse superstites,sed tantu natos. At longe alia
est natura conditionis,si deficiat liberi,quar b utraque superiori differt. Nam conditio, si liberos non habuerit, momentanea est,& ut dixi, nato filio defiςit,d.l.cum uxori. Item conditio i sine liberis decesscri ad tempus mortis instituti refertur, nec ultra fere progredi so,
322쪽
let,l. ex facto.=.pcn. D. ad Treb.Haec vero conditio, si liberi deficiami, ulterius porrigitur , nec sufficit Ino- metaneum per natiuitatem implemetum.Non enim satis est,superstites tempore mortis fuisse Iiberos,sed quamdiu liberi erunt, iamdiu erit incertum , existat conditio necne. Atque ita respondit Alexin .cons. 3.
neat in persona liberorum deficietium, indubitatam debet includere fideicommissariam dispositionem
non meram conditionem, ut voluit communis sententia,quam supra exagitauimus. Nam mortis mctio fideicommissum inducit, ut notat Accuris quem alij probant,in l. in testamento.C.de test .milit.sequiturque Bald .colici 89 vol.I. videturq; hoc pacto parens,rogatus liberis restituere , quia de hi u moriantur, fideicommisso grauati intelliguntur, argum. l. ab eo.C. desid.
Sextu diuisio deicommissorum alia esse ex pressa, alia intellecta, alia tacita.
CAP. XVIII. V p E R E s T vltima fideicoimmissoriim diuisio, 3 quae tripartita erit, ut alia snt expressa,aria utiliasue intellecta, alia tacita. Et quidem quia de tacitis abunde diximus in tractatu substitutionu , hoc loco nihil repetemus. Expressa vero sunt , quae ex verborum, aut scripturae figura cognoscuntur, de quibus intelligenda regula l. ille aut ille. de leg. 3. ciun inueris bis,inquit Iure cons nulla ambiguitas est,non debet admitti uoluntatis quae1lio. No desinunt autem expressa videri,
323쪽
etsi verba quaedam sensui faciendo desint, dum tamequae eguntur , cum his quae scribi debuerunt, coimgruant.Tunc enim non voluntatis sed orationis potius est quasio, meritoque fideicommissa sic relicta expressa dicemus,arg.l.verbum volo. C. te fid.l.si intcstamento. Io 6.de leg.i .l. unu ex semilia.β.si omissa. de leg. 2.cum ctiam institutio heredis , quae expressa esse debet,hoc modo suppleri possit, i. i. in fi. D. de hered. instit. Vtilia sue intellecta sunt,quae cotra aut praeter verba,ex sententia & voluntate relinquetium inducuntur, exemplo utilium actionum. Sicque ii telligendum utile fideicommissi in l. si pecunia-77. de lcg.i ubi videtur heres rogatus, cum tamen non sit. Sic item utile fideicommissum accepit Iureconsultus in I.Titi s .in princ.de leg.2. Idque maxime fit, cum ut ait alibi Iurec. parum quidem apte scribiatur,verum intelligedum est, heredis fidei comissum,l.si seruus.io 8.I.pen.deIeg. I.
De intestinis fideicommissas υniuersalitas
CAP. XIX. V Tici A fideicommissa sunt tam uniuersalia
quam singularia, de contra seu praeter verba inducuntur tam directa, quam precaria. De uniuersalibus ergo prius. Et ex substitutione directa contingit precariam fieri, si in codicillis nempe facta sit l. Scevola. D. ad Trcbellianum. Itemque si substitutio vulgaris, ultra tempus aditae heredibratis porrigatur, nimerim si in substitutione mortis mentio fiat, quae quidem cum notissimos termianos vulgaris exeat, & aditae hereditatis tempus pra acta rediatur,
324쪽
tergrediatur, in fideicommissima degenerat. Quod
ex Accursio in i .in testamento.C.de testamento milit. notauimus ante. Idem & de pupillari substiti tione statuendum, quae etsi verbis directis fiat a milite, ultra decimum quartum annii,pubertate vertitur in fideicommissum, l.precibus.C.de impub. In pagano non idem , l. vernis ciuilibus. D. de vulg. nisi coniecturis aliter de voluntate constet. Idem autem
dicendum, si puberi aut extraneo fiat, .ulti Instit. de pup.substit.quo genere mater filio substituere potest. Quamquam his tribus casibus etiamsi nihil petierit testator, directam tamen verti in precariam melius st: quae fuit Accursi probata sententia in I. verbis ciuilibus. D. de vulsaribus. Ex cuius δίBarioli aliorumque traditionibus regula haec constia tui potest, verba directa, quae vi & natura propria nunquam valuerunt, in fideicommissum sine aliix
voluntatis adminiculis eo ipso deflecti: de qua in clausulae codicillaris explicatione plura posthac dica. Quid veris de ea substitutione, quae verbis directis compundio pagano st, dicendum Z Accursius de ali j passim potestate d.l. verbis ciuilibus.victi, visemant finita pubertate prorsus mori. Quod non probo. Nam verba illa, quandocumque desesserit sili tu, ita
ei heres fit, tractum temporis & mortis mentionem cum contineant, quibus signis fideicommissa deprehendimus , de fideicommisso autem inducendo hic agarur, quod ex vi verborum non pendet, sed mente potius , cur saltem eo casia hanc interpret tiostem non admittimus Z Nemo sine mediocris artifex investigandae voluntatis, & cui fideicommisi rum natura probe cognita fuerit, hoc etiam nota
325쪽
rςceperit. Itaque consultior iam Bariolus aliter sen .st in l.Centurio.numero 32. vers.secundo oppono. D.de vulg.& pup. Non obstat d.l. verbis ciuilibus. quae etsi directam substitutionem ultra tempora pubertatis excludat, precariam tamen non excludit. Quod aute est Iureconsultus nefat contra uoluntatem, propter substitutum dictum fuit, qui ut heres adiectus non admittitur, non ut interpretatio fideicommmissi expungeretur. Deputo praeterea utilis fideis commissi exemplum in 1pecie l.Titia. 87.β. Sela. de legat. 2. In qua reciprocum fideicommissum inter tiabertos a Iureconsuli. statuitur, quamuis testator ita tantum reliquit, qui ultimus decesJerit. Id adeo fieri Accursus sentit rectissime, quia insuper fidei commiserat libertorum, ne fundum venderent. Quo ge-ncresdeicommissum reciprocum induci notissimum Vst, i peto. .fratre.de legat. 1. l. filiussam .g. Diui.cum seq.de legat. r. Et haec tamen Accurii j interpretatio reiicitur , & a Bariolo , Paulo , aliisque damnatur .
Ipse V lius in g. vel singulis. Instit. ic pup. substit.
minime recipit. Maluit enim regulariter , cum ulti mo decedenti precario substituitur, reciprocum a G. mittere fidei commissum , quam circumstantias cxpendere , quae Iureconsuli. ad respondendum inui tarunt. Ita vero ideo statuunt, ut eam differentiam firment, quam inter fideicommissarias de directas substitutiones inducunt, cum ultimo decendenti fiunt. Has siquidem reciprocam non continere vomiunt,ael. vel singulis.& d.9.vel singulis. illas contra, d. .Sela. Nobis tamen Accuriij potior visa est sen tentia , casum singularem & circumstantiis suis mi nitum ibi contineri, quo communi fideicommissoru
326쪽
& substitutionum iuri, inter quae ob id differentia poni non debet, contra quam illi existiment, dero getur.Ipse Paulus auctor responsi manifestum facit, cum modum relinquendi & qualitatem personarum
expendens ita scripsit, uideri in eo fideicommiFo, de quo
qum tur,crc. quasi absolute & in uniuersum id videri non possit. Nouissimus au i, non partem sed totum fundum restituere deo et, quia totus ad cum quasi familiae ultimum peruenit. Illud Viglius male narrat, superuacue adiectam a solicito testatore prohibitionem , cum substitutioni res subiacentes alienari non possint. Contra, ut dixi, existimo eius asiectionem causam esse inducendi reciproci fideicommissi, quod a iuris regulis abhorrebat, d. l. vel singulis. quae tam ad directam pupillarem quam fide commissium pertinet , praesertiricum pupillaris aetatis nulla ibi mentio fiat. Erit & utile fideicomissum, ac intellectum potius quam expressum, clim relin'quitur patri pro se & filio. Nam etsi videatur filius
simul vocatus cum patre , propter naturam copular, quae pariter iuncta determinat, i. reos. D. de duob. reis.tamen ordine successivo videntur fili j per fideicommissum vocati, ut rectissime sentit Accursus, quem alii sequuntur,in l. Gallus.β. quidam recte.D. de libe.& postum. Potior enim est nepote filius , l. vltim. I. filius. de legat. 3. & patris contemplationc videtur filius vocatus, i. sed si plures. .in adrogato, D. de vulg. Idque obtinet tam in descendentibus quam collateralibus, & sue iam nati sint, sue non, Vt notant DD. d. . quidam recte. Craueta consiliuar. numero a. quod de obseruamus , si sub nominueollectivo inuitati sint, nempe, si panem de filios
327쪽
vocaverit. Quia cum simul admitti non positim, domodo pollunt admittuntur , l. omnia. 32. . in deicommisse.l.petos. fratre.de legata2.l. vltim.C. de verb.sgn.
Desingulatibin intellictis fideicommissis.
CA XX. VIoεAMVs de verbis directis , dc legato in
fideicommissim verso. Contingit plerumque cum legati forma verbis expresIa non seruat aedab ea receditur cx voluntate praesumpta, argum. l. regatum. D. de usust. l . ubi quod initio Iegatum erat,postea fideicommissum appellat Iureconsultus. Itaque si aestimatio pro re legata petatur , tamquam ex fideicommisso id fiet, argumen.L Sela.in princi. D. de auro , argent legat. Idem euenit, cum facto heredum aut legatariorum ius legati sic immutatur, ut nisi ad asylum voluntatis, & fideicommissi benis gnitatem decurratur, inane fiat relictum. Cuius rei exemplum praebet l.vltima.*.quatuor.. de legat 2.in qua praeceptionis legaxum exit in fideicomimissum, propter fundum per praeceptionem heredibus log tum, εἴ ab eis creditori obligatum, atque ex lege pignoris coheredi venditum. Et hac ratione fideia cominissiim interpretor, non legatum , in l.qui soliadum .78.I. I.de legat.1. l. quibus diebus g. dominus. D.de cond. dc demonst. Quamuis enim Iegati sp eic aperte ibi relictum esset, tamen quod Legatum in effectu esse non potest, transit saltem in fideicommissum, secundum mentem testatoris,& quod ciuile debitum esse non potuit in d. .dominus.saltem n
turale erit. Quid,quod licebat quod legatario legatu
328쪽
utrovis genere petere , vel tamquam legatum, legistoam actionibus, vel tanquam fideicommissum quasi ex voluntate relictum Z l. penultim. in princ. D. si seruit. vindic. Ea gratia Iureconsulti interrogati legatum debeatur , necne , respondent neque legati,neque fideicommissi petitionem habere, l.TNtia. 3 .in fin .prin .de legat.2. In summa quotiescunisque ad voluntatem potius quam ad scripturam res. hiciunt Iureconsulti, cum mentis coniecturas, non seriem verborum attendunt, cum pugnant Pro se tentia contra verba , utile ac intellectum fcleicommissum est potius, quam expressiam, l. unum ex familia.in sin. l.filiusfam. ii . .ut quis.de leg.I. iuncta l.ex facto.in princ. ad Trebellian.l.cum pater. .fidei tuae.&F.filius matrem.de legat.2.l. Pamphilo.3 s. ira princ.de legat. . l. a patre. D.eod.l.Caio.in princ. M .r.de ali & cib.leg .l.qui filium. .D.ad TrebelLI. Publius. .Titia. D.de cond.& demonst.l.quamuis.
C.de fideicommis. Si igitur a debitore fuerit relictu
fideicommissum, videtur heres rogatus id remittero debitori, quamuis expressum non sit, quasi ex utili fideicommisto, l.s pecunia.de legat. i. Idem, si cum alius rogatus sit, alius fideicommisso obstringatur, ut in specie l.si seruus.Ior g. qui Margarita.de leg. I. Item, si cum legatarius rogatus sit, nihilominus fideicommissum praestat heres , l. Modestinus. I9. D. de adempt.leg. Item, si cum fundus esset in herediatate , per quem potest praestari via legatario usis -ctus alterius fundi,secundum voluntatem defuncti, videtur tamquam ex fideicommisso exigi ab herede osse, l.damnas. . r.D de ususe. leg. Itemque, si t
alox rem vel struum alienum pluris redimi, quam quanti
329쪽
quanti est, voluerit, domino rei vel serui erit utilia fideicommissi persequutio , ut praeterpretium veru, id quod ei iussus est heres dare consequatur, quamuis dictum non sit, i.sed si alienare.3a. D. de fid.lib. Similiter, cum testator debiti falsa confessione ut
tur, pro fideicommisso interpretamur,l.Lucius. pen. g. Lucius. te legat. 2.l.Lucius. . g. I.de legat. 3. Deniaque quod haec conditio, si sine liberis, a fideicon
missunt invitet, ut ostendimus ante, id contingit non tam ex verborum expressione , qu m mente M voluntate relinquentis. Ex quidem etiam consili j specie , intuitu certae Personae verba prolata, etsi ape tum fideicommissiana non contineant, tamen ad
utile ac intellectum possunt deflecti, l. fideicomissa. g.haec verba de legax 3.l penultim β. matre .de leg. r. Sive igitur conditionis forma , siue consilij specie,
intuitu tamen certar personae loquaxur defunctus,ad hanc interpretationem decurremus , argument. d.l. penultim. I.mat ide legat.2. l. Uxorem. I.β. heres.
de legat. 3 in cuius specie si fideicommissum valere potuisset, nec euanuisset vitio rej relictae, utilitatem ideicommissi sensissct persona , cuius intuitu relinquebatur. Itaque cum quaerit Bartol. in l. paterfam. in fin. D.de hered. instit. si testator priuet hereditate rogatum, nisi fdqicommisso satisfaciat, quid iuris sit, probo quidem eius sententiam, non priuari he redem direct5,sed eam poenam transire in fideicom, missum. At vero , cuin idem auctor non. vult rem tui personae, cuias intuitu facta est priuatio, sed a substitutos venire, si qui sint, alias ad yςnientes ab 4ntestato sic enjm verba*artoli corruptis jm.a eme
.danda iudico j id eo errare mihi videtur, & pessime uti
330쪽
uti consequentia d. l. uxorem. β. eius heres .ex qua
aliud, ut ante dixi, deprehendo. Quin & contra
Bariolum faciunt, da.penultim. β. matre.& d.l.fidci- commissa.β.haec verba: Non obstat Nou. denupt.β. Iratatae. quia ibi ratione certarum personarum prohibitio nuptiarum facta non fuit, ideoque commodum conditionis no imple ad substitutos & alios secundum Nouellae illius prouisonem defertur , in qua&ipse Iustinianus nihil se in praeiudicium voluntatis defuncti constituere velle testatur.Postremo utile fideicommissi im est, cum ab iis praestatur, qui non sunt rogati, l.penultim β.filiam deleg.2. itemque cum ex testamento imperfecto quamuis desti tuto clausula codicillari nihilominus debetur, ut in specie l.m testamento.D.defid.lib de qua dicam postea plenius. Denique his casibus utile est fideicommissi im, quibus testamento euerso deberi nihilominus legata dc fideicommissa Imperatores in cognitionibus decreuerunt, i. cum mater. D. de in off. testam.l.vltim. D. te heredib. instit. Ex quibus omnibus patet utilia fideicommissa esse non tantum ex
testamento, sed & ab intestato. Distuli in hunc vutimum locum fideicommisit intellecti speciem, qua
ex responso Scevolae colligunt interpretes in l.pater filium. β. mater filios. penultim. de legat. 3. In qua
quod fideicommissum non admisisset, sed absolute respondisset, nihil de fideicommisso proponi, post Accursum Bariolus & alij colligunt verbis quidem
non niti fideicommissum, sed ex mente tamen posse induci. Qua interprexatione supplent imperfectum Iureconsulti reisonsum, quia scilicet mera verba non mentem respiciat. Ego vero non puto necessarium