장음표시 사용
351쪽
intestato contribuatur,quasi exaequata. Nam si heres in edictum incidisset,prius legatorum quam fideico--ssorum ab intestato relictorum habenda esset ratio Et sic Iuliani sententiam interpretatur Vlpianus d.l. quia autem. .i .Quintus clausula effectus cst , ut pecuius adiectionem constet, noluisse defunctum abi lute condere testamentum, quod aliquando ambiguum est,t.illud.I.i. D.de iure cod.
Adiectione clausula codicillari loquam eicommissa ab intestatopraeitari, qua in testamento sit praeteritione nulis,aut postumi natiuitate rupto relicta sunt
CAP. VIII. SE x τ V s clausulae effectus, quidem omnium
maximus,hic est,ut eius adiectione, quavis filio aut postumo praeterito, id est, vel nullo vel rupto testamento,uertatur eius causa in fideicomissium. Hoc totu ut clarius intelligatur,disquirendu est,an omnia in testamento scripta hanc murationem admittant,&tam institutiones,qua legata,ceteraq; ab intestato debeantur. Et vero hoc ite comode explicari no potet
nisi prius inuestigauerimus ia dudu agitata quanti
filio suo, aut postumo praeterito.Na si eo usq; porrigi
dicamus, legata ex testamento ipso debebuntur, ut monuimus ante, institutio sola in fides missu ve tetur. At vero ex veteribus,tis deq; lectissimis,no d sunt,qui fines d.auth.eo usq; porrigi negent. Et quisede in postumo nominatim loquitur Acc s. in l.I. C. de post.her.inst. Azo in sumina C. de lib.prael. Od foedus, O ldradus,Martinus, Dy nus,Butrigarius, alilaquea
352쪽
que,quos refert & sequitur Bart.cos I 3.nu. Io .extatq; in ca rem consoldradi.I38.1 9. Cotra quos surrexit comunis schola,ut Alex. ait in d.auth. nu. I7.quae ad
postumos vult etia Nouella pertinere.Sed & Petrus Iacobus vetustissimus interpres, ubi ex professo de hac auth. agit,propositis talibus vestru sentetiis, hac c5munem sequitur,qua Bistolus superioris sementi fautor in d.auth. ex causa. ut in re dubia & ancipiti fieri solet, distinctione temperat. Alii deinde alias adinveneriit,quae repeti possut a Tiraq. in lai unqua.
Nobis potior videtur veterii sententia,ut rupto natiuitate postumi testamento,non solii institutio irritast, sed &in eo scripta. .postumi Inst.de exher.lib.l. I. C. de post. hered .inst.qua producenda putamus,&ad omnes casu quibus ic stamentum infirmatur, aut rescinditur, excepta via querelae inofficios, ut ad ea
omnia vitia pertineat,de quibus illo titulo agitur, de iniusto,rupto, &c. Eoq; magis in hac descedo, quia tot circuitus distinctionu, quas passim D D. in uchur, respuit& simplicitate legibus amica magis coseruari ut omitta rationibus no destitui,quibus Oldradus,&Bariolus resposa sua fulciut.Nobis his potissimu niti placet,ut dicamus Iustiniani Novella lege ad inofficiosa tantu testam eta pertinere, no quide,ut querela tollatur, aut vis cius infringatur,quod ex veteribus ab Accursio relatis male quida existimarui, sed ut iura eius clariora certioraq; reddatur.Na cu oli exhered
tio r teritio sine causis fierent,de quaru iure apud
centuuiros disceptabatur,& quaru numerus incertus atque arbitrarius erat,primus Iust. Nou.sua iis . .aliud quoq; capitulu. cu seqq.exprimi causas in exhered
353쪽
tione ac praetcritione constituit,numeriique earu definiuit, sic ut hodie scper cxheredatio aut praeteritiochi elogio fiat,no arbitrario, ut olim,sed iure legeque cognito, quod ante no erat. l. I.β.ide ait. D.de Carb.cd. Itcq; adiecit, ut subuerso per querela testamento, institutio sola rescinderetur, legatis & ceteris in tuo robore manentibus,atq; ea parte testamento minime couulso. Haec aute maxime firmatur Iuliani antecelsoris Nou.interpretis probatissimi auctoritate,qui in .siue isitur. d.Nou.Iis .vnde cxccrpta auth.ex causa.
C. de lib.prael. hac epigraphe praeposuit, De inoffcioso
testameto. Vnde coiicere licet definitione Nou. casus illos respicere,quibus de inoff.qucri licet.Id vero fir, vel propter iniusta exEcredatione, aut propter indiagna praeteritionc,l.3.cu seq.D.de inoff. test. Cossit tio igitur de vera exheredatione, id est, quae a patre, de vera ite praeteritione, ne pe quae a matre sit, loquis tur, quod & monuit rectissime Accurs. in d. .aliud. nec omisit teporibus iisde no cotenendus interpres Odost. l. auth.ex causa. Cu enim haec duo,praeteritio, dc exheredesio,iugutur,illa perpetuo ad matre:haec ad patre resertur,toto tit. D. te inoff.test. Quo ex io, puto etia praeteritione hic intelligi,quae pro exhered. est,qualis est emacipatorii. Itaq; de hi si querela ager, locus erit constitutioni, sicque visu cst Odraldo cos.
I38. Dico igitur,siue causa in exhered.aut praeteritionen5 fuit inserta, siue inserta nec probata,querela eo nOmine copetere. Et quavis nultu diceremus, no tamen esset impedimeto querelae.Non enim ut ceteri interpretes existimant,& ex vetustioribus Odo fr.tain d. auth.ex causquim l. statres. C. te inoffipso iure nul-
tu est testametum causa no inserta,quod satis verba a Iustiniani
354쪽
Iustiniani refellunt in ci Nouella, cum his non semel viatur,t tamentum subucrs ,res: sumque: idque cu formam exheredationis praestribit tam ascendentibus, quam descendentibus. Necesse est ergo ante futile. Non enim rescin litur aut rumpitur, quod ab initio non valuir, aut ipso iure fuit infirmatum, arg. l. nam etsi sub conditione.vers puto.D.de iniusto. rup .l. in causae. D. de minor. l.si libertus. D. de iure patro apse Iulianus antecessor ind. Nov. ait institutiones infirmari, tolli, refutari. Quae verba nemo latae sententiae esse dixerit. Ex quibus patet de praeteritione paterna non loqui Novellam,sine suus sit & iam natus , silue postumus. Nam ut de suo loquar, statim & semper nullum est iure ciuili testamentum, Li. D. de iniusto rupto .Postumi autem prςteriti natiuitate totum rum pitur,l. 3. . ex his .D.eod.I.postumi Inst. de exhered. lib. Et ex rupto testameto nihil deberi,nec peti polle, i uris e sie explorati rescripsit Imp.Li. C. te post.bcred. inst.Nec opus est querela,cu ipso iure fiat,ut dixi. Et quamuis dubitari maxime possit de iure querelae eo casu, quo causa inscrta no est cxheredationi aut prς- teritioni,quasi tunc rite fustae non fiterint,& quarum forma,quam Iustinianus dodit,neglecta sit,sic ut st tim laquam non iure factu testametum, nullius momenti esse videatur,d. l. i. D. de iniusto rup.rumenon dubitabimus querelam testamento rescindendo con cedere edicti perpetui cxemplo, quo nonidenegatur bonorum possessio etia filio suo pr terito,ac promao nullo testamento,I.isqui.in princ.cii l. seq. D.de leg. praest. Quinimo nec postumo praeterito,quauis natus ruperit testametum,l.vlt.de ventre in post.mitt.Lvit. C. debon.pois contra tab.quam praetor lib.pollic. Et
355쪽
quamuis tam querela qua bonor possessio testam tum rescindat,l. ut liberis. C.de coli.tanae bonorum possessio ut in suis no ta rescindit testametum,quam nouit iis tribuit auxiliit, sic querela eo casia,quo cotraritum exheredationis aut praeteritionis causia minime fuerit inserta,non ta subuertet qua Audans auxiliupraestabit. Si vero emancipatus fuerit praeteritus, non
solu remedio Pr torio ei succurritur, &illa edicti pa te qua praetor contra tab. bon .post .ei pollicetur, sed& querela,ut intractatu legitimae ostedi. Inter utruq; aulcm haec crat disterentia, ut si querela agat emacia patus.Nouellς tenor ad ea porrigatur,& rescisa institutione cetera firma remaneant. At si contra tab. pos
sessionem maluerit,intestatum patremfam. faciat, sic tame ut legata exceptis personis praestetur,ex edicto
de leg.prast. Quod si diceremus,& ad suos,& ad postumos praeteritos NovelIa pertinere,quata mutatio aut potius euersio iuris facta esset a Iustiniano3Na &querelae ius maxima ex parte sustulisset,& distincti ne rupti ac nulli consedisset,eaq; parte Praetoris albucorrupisset,qua bon. post .cotra tabulas emancipato tribuit, quae illo casu ito magis videretur necessaria, qua sitis olim erat. Hasque iuris plagas timueriit rincipere veteres illi,quoria vestigia fere sequimur. Ideo contra sententiam aliorum stant audentius, & ius,
quod aperte mutatum non est, in aula retinere moliuntur,arg. l. praecipi inius. C. te appellat.Sane cu It
stinianus in l. maximii vitiu.C.de Iib.pr ter. has iuris partes intactas reliquisset,ut ex eius lectione manifestu est,nemo conte lat eas sublatas,nis clara& aperta c5stitutionc Praeterea,ipsc Odofredus Accursj cote-poraneus bon .poss.contra tab .etia hodie utilem,nec Nouues.
356쪽
Nou.iure sublata,manifeste ad firmat in l. filio. C. de rep. bon.postfut vero, S c.Vt vero ad principale qua stione reuertamur,si in testamento praeteritione fili j sui nullo, aut natiuitate postumi rupto,aut pcr contra tabulas ab emacipato rescisse,adiecta sit clausula codicillaris, his omnibus casibus vertitur testamen tu,cuctaq; in eo scripta, in ius codicillorii,& pro fideico missis ab intestato valent, l.ex testamento.C.de fi d. l. si iure.C.de iustam.man .l. s. D. te milit.tcsta. quod in testamento rupto natiuitate postumi nominatim constituitur,l.generaliter. .ex testamento. D. de fi l. lib. Et libertates ergo,& lcgata,ceteraque in eo icri-Ita valebunt ab intestato, nihil hic iuris obtinente
.authen. ex causa. sue in futurum concepta fuerit clausula, siue in praesens tantum, ut ante ostendi, S inueteratum errorem expunxi, quem de clausula futuro modo scribenda inuexerunt consiliorum auctores, quos refert Craueta , consil.3 .nu. .
An scripta omni casu in testimento coaleant perfn eicommissum se ab intestito. C A P. IX.
VT Hic clausula: cflectus magis clarescat, in
disputationum reuocandum est, utrum omni casu scripta in testamento valcant per fideicommisia sum ,& ab intestato. Nam Bariolus distinctionem induxit in l.I. q.6.D.de iure cod.& in responsis pase sim, qua scientiae & ignorantiae testatoris casus separat, ut illo vigeat clausulae' potestas, hoc vero etianescat. Baldus autem, aliique, quos refert Alexand. numero I .scrupulosam Barioli distinistionem reiecerunt, & omnimodo clausulam efficacem esse voluerunt.Mouenturquo idemquia respoindit Iuliarius,
357쪽
eum qui post codicillos factos natus csset proximus agnatus, vel suus hercs , debere fideicommissum raestare , quasi intelligatur is quoque heres scriptus, si quis cum. D. de iure cod. Paulus quoque idem de postea nato statuit, dc adiicit: quicumque enim ab iti: tuto successerit, locum habent codicilli. Naan unus carisus est. Nec interest qui succedit, dum intestato succedat.
l. ab intcstato. D. lc iure codicit. Quibus verbis damnari videtur distinctio casus scientiae & ignorantiae a Bariolo posita, cum in huiusmodi fideicommissis unus dicatur esse casus. At vero prudentiae plena est Barioli sententia, & quae voluntatem, quam solam
in fideicommissis attendimus,maxime luctUr. Certe
veteribus Iureconsultis , in aliis facti speciebus,suit etiam probata. Nam & Papinianus indaganda: v luntatis defuncti summus arti sex eam admisit , in specie minus fauorabili. In qua cum quidam existimaret, ad solam consobrinam iure legitimo bona
sua peruentura, quar nihilominus casu ita contingen te ad duos iure successionis contra eius existimationem peruenissent, pro parte legatorum ab intcstato relictorum consobrinam esse heleuandam respondit,l .cum pater. cum existimaret.de legat. r. Fulcitque responsum Papinianus rationibus aequitatis,& edicti perpetui exemplo. Ratio sumitur a natura legatorum, ad quorum praestationem non tenentur heredes regulariter , nisi pro partibus hereditariis, i. sue a certis. D.de duo b.reis. Ergo diuisa hereditate, diuiditur
dc legatorum praestatio. Eadem aequitatis ratione Imp. Marcus Antoninus decreuit, heredes, quibus pars bonorum ablata est, non in ampliorem partem, quam pro ea qua relicta est,tegatoru nomine teneri,
358쪽
l.in ratione. I. β.a. D.ad legem salcidiam. Sed & resicisse pro parte per querelam testamento, pro parte etiam legata esse praestanda rescriptum est a Gordi: no , l.cum duobus. C. de inoff. testam. Poterat etiam niti Papinianus Scnatusconsulti Trebelliani exemplo , quo transfertur legatorum actio in fideicom-- missarium pro parte restitutae hereditatis, l.I. in prin. D. ad Trebelliam Maluit tamen niti edicti pcrpetui exemplo, quibus verbis edictalem bonorum possesesionem contra tabul.intellexit. Ait enim generaliter Scevola de illa bonorum pollessione scribens, quom
modo augentur legatu ubi amplius est in bonorum post Usio, ne , sic cr ubi minus est deducitur,l.fin .in fin. de legat.3. Quam definitionem ipse Papinianus eius discipulus
sequitur, l. etsi contra. D. de vulg. quae etiam locum, habet in edicto de leg. praes .contra tab. Nam& Omnes qui contra tab.bonorum post .acceperunt,coguntur legata exceptis Dersonis pro parte prςstare,l. nomnunquam. in fin. l. si duo. D.de leg. praest. Sive igitur sit filius suus, siue emancipatus, qui committat edictum , siue patronus , siue ad exemplum patroni purens ex tit. H quis a par.putarem his omnibus casibus a praestatione legatorum heredes releuari. Et de patrono videtur nominatim expressum , l.Plautius. D. de condit.& demonst. Haec pro Papiniani sententia declaranda dicta sunto, a qu a nec abhorret Vlpianus, sue quis alius Marcelli reprehensor in l.penulti. D. de iure codicili. Duas enim species cum tractasset Marcellus , ac in utraque ignorata tiae casus subesset,& nihilominus legata omnia deberi respondisset, costigatur ab Vlpianeo , qui duntaxat partem deberi adnotauit, quoniam, inquit, illi non fuerit filio
359쪽
ablaturus, nisi solum putaret successorem sibi sutorum, id est, tantumdem de hereditate non fuisset delibaturus, & heredem in tantum non onerasset, si coheredem habiturum sperasset. Illis enim verbis, filio ablaturus , respexit Iureconsulti ad legati definitionem , quae delibatio hereditatis I Florentino dici tur. Irrepsit autem in Marcelli responsum,ut& hoc obiter dicam, trium verborum clausula ex nota subiecta,ut credibile, est conflata. Nam in prima specie illa verba,pro parte dumuia, notha spuriaque esse non dubitamus,& sequetia secudi casus verba satis ostendiit, simili modo dici potest omnia perinde debere filium, adque scripti sunt codicilli. Ex quibus euidens est qualiter utramque speciem proposita determinasse Marcellum. Sed nec ratio diuersitatis vlla reddi potest,quia, ut dixi, casum ignorantiae utraque continet. Certe& alibi Papinianus utramque speciem pariter definit, i. 3.D.de condict.indeb. itemque Imperatorii sicum vel in utero. C.detest.milit. quorum etiam auctoritas ad mendum in Marcello detegendum valere debet. Credo autem Marcellum , ut eius etiam rationes excutiam, ideo neglexisse scientiae & ignorantiae distinctionem, quia nominatim a filio leg tum erat, quasi aliud esse putauerit, si a quocumque legitimo herede fideicommissa data fuissent,i.si quis
eum. l. ab intestato. D.de iure codicit.quod totum t
men improbat censura Vlpiant,quem ut libri vulgari praeferunt,notae illius auctore fuisse ideo credo,quia alibi respondit, etsi ab uno ex filiis herede instituto nominatim alicui parentum aut liberorum legatum datum sit, accepta bonorm possessione contra tab. eii aliis qui edictum commiserunt , omnes qui eam
360쪽
acceperunx,cogi ad legati praestationem: unde partis solutionem illo casu eum probasse colligimus , L non minquam.in fin. D.de legat. praest. Vbi cum ait, ructius. 6ι probare, Erc. credibile est ad Marcelli sententiam contrariam respexisse,quam alibi notauerat. Florentina editio Vlpiani nome non habet , ei tametribuendum existimo ob eam quam dixi causam, ut omitta quod notissimu est,Vlpianum in Marcellum notas scripsisse. Et hactenus de Marcelli sentetia dictum sit a nobis, quam placuit etiam luci suae reddore,licet parum nobis ad hanc quaestionem dilucidandam affulgeat, cum a Papiniano, quem magis a plectimui, sit diuersus. Idem Papinianus non leue huius rei argumentum praebet,quo casu ob inopin tam causam hereditate ablata, forte nato postumo aut filio ab hostibus reuerso, cum utrumque ignoraret testator, tuta legata condici permittit laqua ii debita,l.3.D.de cond. indebit. Sed & alibi respondit, utilibus actionibus ob improuisum calum esse reuocanda, l. militis. . miles.χ.D.de milit. testam. Quam legem Papiniano, ut vulgo , quam Paulo, ut Florentina editione, potius esse adscribendam reor. Sed multo magis impedienda erit solutio, quam facta reuocanda, argumento l.vltim. C.in quib. causis restit.in integ.non est nec. Quod & si ob testatoris ignoratiam,testamentu no iure factum defendimus,l Titius.I. Lucius. D. M liber.& postum. Si hereditas
caduca, aut quae est in causa caduci, sustinetur praetextu ignorantiae testatoris,quasi adita esset, l.tracta bxtur. D. de milit. testam. non erit nouum clausulae
effectum ex eadem causa restringere, ob quam & ascripto herede Seuerus I .decreto suo hereditatem