장음표시 사용
341쪽
debet clausi ilae intellemi prasiudicium eis inferri, Min odium corum couerti quod fauore inductum est. Nam nullo vel rupto testamento, succedent cum aliis fratribus ab intestato viriIiter:per clausulet verbintellectum legitimam tantum cosequentur.Si vero
de inofficioso agamus, quomodo intelligi poterit clausula,quae etia expressia nihil efficiatil.Titia. D.dein ostest. Quod si inesset clausula hoc casu, solui deberent legata & fideicomissa. Atqui non debentur, nisi a legitimis petitu sit,id est, nisi expressa sit cla
Gla,l.generaliter.*.ex testamento. D.de fid.lib.Cre do autem Accursium tacite ab illa friuola sententia recessisse,cum in auth.ex causa.C.de lib. praeter.querit,an per clausulae expressionem ,heredes scripti possint,tamquam ex fideicomis , petere a legitimis hereditatem.Na si tacite inesse putaret,cur eius expressionem urgeret. Nihil enim addere iuuat, quae saris intelliguntur. Secundus casus intellectae clausulae constituitur a Doctoribus in militari testameto, arg. l. 3. D.de mil.tcst.In qua potius hoc dicitur, eum qui voluit testari iure communi, non renuntiasse priuia legio militari. Ideoque imperfectum eius, iure communi testamentum , iure militari valebit, non vi clausulae tacitae , sed ex priuilegio militari , cui non renutiauit,quodque pinguius est clausulae potestate. Miles enim,quandoctique vult & potest testator etiasne testibus,toto tit.de mil.test. cum tamen, ut diximus,codicilli testes desyderet.Praeterea codicilli in testatum militem ficiunt,priuilegium militare testatum,inter quς longa est disterentia. Denique militare testamentum in codicillos non vertitur, contra codicilli iure militaris testamenti censentur, l. confi
342쪽
ciuntur. .s miles. D.de iure cod. In d. l. .compar tio, quam instituit Iureconfiitt.pagani & militis nostros in errorem rapuit. Atqui eo fit consilio, ut ostendat utroque genere tam milites quam paganos disponere de rebus suis , ut quod uno non valet, alio saltem teneat.Melius inde colligas,quod & facit Bartol. cons.22o .in princ.clausulam , si non ualet turre communi, ualeat iure milituri, potius in militum testamentis semper inesse , quam clausulam codicili rem. Differunt enim inuicem hae duae,clausula codiacillaris intestati causam respicit, illa testamentariam. Tertio fingitur a nostris clausula inesse ob ardorem,
ut illi volunt , liciti amoris. Quod quidem ex consequentia primi casus maxime admittunt, utunturque argumento , l.in testamento. D.defid.lib.Cuius etiam amoris occasone, legatum rei alienae, quam suam esse putauit testator,valet contra iuris regulas,l.cum alienam. C. de leg. Sed ut item hunc casum commentitium csse pulcm,nec eius praetextu ad clausulae interpretationem descendendum , ex primi casus refutatione adducor.Nam si in testamento inter liberos non intelligitur clausula, nec illius etiam ii, citi amoris praetextu debet alias admitti.Neque iuuat eos d.l. in testamento. quae decretum Imp. continet, quo confirmatur manumissio alumnae a filiis facta, cui pater libertatem in testamento impersecto reliquerat,probatque Imperat. officium filiorum in exequendo patris voto , & libertate , quam neque testamentario, neque legitimo iure debebant, prae standa. Non quid e testamentario,quia imperfectum manserat testamentum : non etiam iure legitimo,
343쪽
quia nihil ab iis pater ab intestato petierat. Non igitur filios coegit Imp. ad manumissionem, sed eam
probauit,ac pronuntiauit recte manumissam.Fateor
nonlinteruenisse esausulam, fatisque ostendit Iu cons. his verbis , etiamsi nihil ab intestato pater petisset. Sed ad manumissionem si iij processere , non ciuili
aliquo vinculo coacti, verum naturali tantum oblugatione inuitati. Et ideo pietatem, tamquam naturalis obligationis causam , urget Imp. cum ait: pios tum filios debuisse manumittere eum. Quae verba naturale potius , quam ciuile vinculum respiciunt. Consequens igitur erat, ut cum ex parte voluntati patris liberi ultro paruissent, in reliquum cogerentur,& ad fideicommissa cum libertate relicta pariter praestanda tenerentur. Et iure meritoque ita decreuit Imp.ind.l.in testamento. ne manca esset defuncti patris volutas, cui iam pro parte libere paruissent filij Ex qua
id demum colligere nobis licet , eum qui parere ca pit pio defuncti voto , cogi posse adimplere, quamuis ab initio non potuisset. Idque extraordinario auxilio cognitione potius quam iure actioni Sicut in in alia non multum dissimili specie iudicis officio seruo praestari puto,quod actione non deberetur, puta,cum in i .pe.β.illo videlicet.C.de necess. & ser. hered .instit. Iustinianus ait: non tui nen ita impij bcredes existat, ut liberalitate testatoris seruiles Iabores debitu remuneratione defraudare conentur,σ non derelictum licet tabueseruis constitutis donent. Qui casus ab hac nostra principali cognitione distat, quia expresse legatum se uo sine libertate relictum est. In cognitione autem
d.l.in testamento.utrumque tacitum erat,dc libertas,
α legatum. In specie Iustiniani no pri cesserat libertatis
344쪽
tatis datio, hic secus. Non igitur vi clausulis subi tellectar processit decretum, ut falso interpretes p tant , sed inceptae executionis : cum multa quae ab initio sunt voluntatis, ex post facto necessitatis existant, l.sicut.C.de act.& oblig. Alioqui satis habuisiset Imp.libertatem confirmare, arg.l. Antoninus. D. de fidaib Itaque modestius ceteris Bald. in l.si iure. C.de testam.man putauit d.l.in testamento. dispos-tionem tum demum locum habere , chm de fauore libertatis agitur, nec ideo facile ad alias species producendam. Postremo, ne clausulae tacitae interpret tionem propter affectum personarum iuuabit l. cum alienam. C.de legat. Quia etsi coniunctio ac charitas personarum in testamento , vertat legatum in fideicommissum, & benigniorem ac humaniorem sententiam recipiat, non tamen efficit, ut a causa test menti ad intestatam deueniamus, nisi aperte testator voluerit. Dissimilis est igitur a clausulae intellectar potestate species d.I.cum alienam . nec ad eam interpretatione trahenda est, & in qua ex fideicommisso testamentario potius, quam legato, debetur res aliena ignoranter legata, ut ex iis manifestum est quae initio huius diuisionis diximus, non autem ex fideicommisso ab intestato.
Per clausula adiectionem in testamento insimo, fideicommissu aliquando ex testamento, liquando ab in salo deberi. C A P. IIII.
EF F v c T v s autem primus clausulae est, ut destituto aut infirmato testameto,transire liceat ad fidei commissi interpretationem. Haec enim duo opponuntur, ex testament o agere,& ad fideicomissum migrare,
345쪽
migrare,l. vltim.C.de cod. Destituitur autem , non
aditione: infirmatur aliis vitiis, de quibus sub tit.
Instit.quib.mod.test. infir. Et quemadmodum si nomo subeat hereditatem , omnis vis testamenti soluitur, l. si nemo. D.de reg. iur. quinimo & ipsa fideicommissa testamentaria, I.ille a quo. .I. D.ad Treb. l.ex testamento.C.de fid.l.a .in fin. D.de iure cod. Sic confirmatio quae si per clausulam, ad omnia in t stamento scripta extenditur. Ergo de heredis instit rio , & legata, ceteraque in testamento relicta migrabunt in fideicommissum. Haec porro fideicommissa, quae parit clausulae adiectio , aut sunt ab int
stato, aut ex testamento debita. Ab intestato debentur , cum unum est & singulare testamentum , non item ex testamento, Itaque ex imperfecto aut nullo restamento , ne quidem ea quae ndeicommissorum verba habet,peti post l,l.ex ea. D.qui test . fac.posse. l.fideicommissa.g.1.de leg. . Nam cum ut fideicommissa restamentaria relicta fuerint, non possunt ab intest to deberi,nis petitum fuerit,i. i. D.ce iure cod. I.ex test mento.C.de fid. Sic enim in cocordiam redigentur iura superiora, prima facie alioqui discrepanti . Dςbentur autem ex restamento , cum plura sunt, destinatione magis quam effectu.Hoc enim casu tamquam in codicillis testamento confirmatis relicta videtur.Finge aliquem decessisse duobus testamentis relictis, quorum prius validum est iurequefactum, posterius imperfectum. Primum per secundu non infirmabitur,l .cum in siccundo. D. de iniusto ri
pio. sed secundo relictu beneficio clausulae adiectae, in vim fideicomissi testametarij sustinebitur. Alioquisne clausula nihilax eo debcretur,l .s iure. de leg.3.
346쪽
arii. I. D. de iure cod. Exaduerso,si ponamus duobus testametis rite perfectis aliquem decessisse prius ipso iure infirmabitur, .posteriore. Instit. quib. mod.tem infir. omnia tamen in eo scripta Lillem ut fideicommissum valebunt,& in causa fideicomissi erunt, si id petierit in secunda voluntate testator,t. postumus. . vlt, D .de iniusto rup .in qua forte Iurec. verba sic distinguenda sunt, fidei heredis committere, ut priores tambula ualerent omnimodo, id est, ι ut ait Iurec. l.ex ea. D. qui tes .fac. poss. Quid vero dicendum,si in primo clausula adiecta sit, in secundo non item, an per posterius clausula fideicommissaria extincta eritὶ Idque Bariolo visum est in l. I.n.2O.D. de iure cod.quem sequor,& laudo.Ratio ipsius est,omnia quae in primo scripta sunt posteriore infirmari. At Vero ex praecedenti collectione validiorem huiusce rei petendam rationem existimo.Nam cum eiusmodi prius testamentu no possit valere,nis ut codicilli ante testimentu confecti,non aliter etia valebunt,quasi testamento quod postea factum est,uel sequetibus codicillis confirmentur.In hoc enim disserunt codicilli ante testamentum,ab iis qui post facti sunt. Hi
enim confirmatione non desyderant, i. si quis cum. in fi. D.de iure cod.illi non valent,nisi voluntas eoru quocumque iudicio retineatur,l. ante tabulas. D.eo.
Ex quibus aptanda est interpretatio l. si quis priore. D. ad Thebeti. ut in eius specie dicamus fideicommissi verba non primo sed secundo testamento inserta fuisse , quod ibi tamen plane non exprimitur. His ergo casibus, ut dixi, quibus plura sunt testameta numero magis quilin potestate, non potest valere
fideicommissum ab intestato vi clausulae, sed quasi
347쪽
ex codicillis confirmatis, id est, tamquam fideico mista testamentaria solent. Confirmantur enim codicilli , aut in praeteritum, aut in futurum, l.conficiuntur.D.de iure cod.l.siuc initio. C. de cod. Nam ab intestato non valere , ex eo manifestum est,quia subsistit testamentum.Qui autem ab intestato venit,
nihil ex testamento debet, l. si quis testamento. 8r. de legat. i. Atque ex his apertum est male Baldume istimasse in l. si filius qui in potestate. D.de libe. δίpost.ab intestato tantum locum cise clausulae, cum etiam potestas illius testamentarium heredem a stringat.
semper verum sit, clausula in testamento apposita habente effectum, cause te
Let v xc clausularius est, ut cum effectum ac vim habet testamentum, in quo inseritur, nunquam ut testamentum valere possit, i.vltim.C. de cod. Clausulae enim effectus & testamenti nunquam possimi concurrere , l. 3. D. de militari testam. Itaque cum clausula incerta cst , ab intestato petitum dicitur , i. ex testamento. C. te fid. & hereditas ciata ab intestato successoribus est postulanda, Leam quam. C.eod. Quod intelligo , cum unum &singulare est testamentum. Nam si plura sint, aliudex praecedentibus esset costituendum. Sed fingamus ex testamento aditam hereditatem, quo demum s quuto omnis defuncti voluntas rata constituitur,l.si
patroni. a. D.ad Trebellianai tamen clausula fuerit CAP. V.
348쪽
inserta, an proderit saltem ad fideicommissum testamentarium inducendum in iis, quae iure direcho v lare non possunt, & pro voluntate contra verborum natura pugnandum critξQuod interpretes existimat, putantque clausulae formulam, si non ualet, Erc. hanc interpretationem recipere , quatenus non ualet, Vt qua parte iure testamenti non valet,lure singulari codiciuiorum sustineatur.Bartol.in l.Papin β.meminisse. D .
de inoistest.& in l.quamquam. C. ad leg. Falcid. Sane non dubito,quin proprius usus clausulae sit,cum vnu est testamentum, ut per eam petatur aliquid non ςx testamento,sed ab intestato, ut supra dixi. Si testamento valido adiiciatur, quod aditione confirmatusit benignius & humanius erit, clausulam sic inte pretari , quasi dixisset testator, si non ualet iure directo,ueleat iure1ideicomisi: aut vero sic omnem uolotatem mea fidei heredum meorum committo. l.codicillis. in fin. D.devsu δί vsun.leg. ex qua costat in ima parte testametiadiici solitam eam clausula fideicommissariam. Ergo clausula codicillaris in fideicomissariam vertetur eo casu. Nam dc fideicommissa maximὶ, ut alias dixi, fiunt in codicillis.Neque hoc casu videtur confundi
ius testamentorum & codicillorum,cum ex testameto valeat fideicommissum,non ab intestato:sed humanior interpretatio adsumitur volutatis conserua-dα gratia. Si ergo mater, si extraneus impuberi dire- substituunt adiecta clausula, putarem directam substitutione in fideicommissiam utile couertendam, ac si in codicillis facta est et,ar.l. Scevola. D. ad Treb. talique adiectione iurgium Barioli & alioru in I.ve bis ciuilibus. D.de vulg. de quo iam supra non semel imus,tolleretur manifeste. Huius interpretationis
349쪽
beneficio,sunt qui putat vi clausulae tantu fideicomissum induci in ea specie,qua testator pupillii institue
xit, eiq; substituerit sub coditione, si inc libet is doce eis
rit. Na in pupillari aetate,inquiui, valebit ut directa, extra ea ut fidei comissaria, idq; vi clausulae:Mathesi sing. i U.nu.2. Ego & sine clausula id fieri contendo, vi cu effectus huius conditionis referre,adnotaui supra. Excedit enim limites pupillaris substitutionis,& statos eius fines, cum impubes filios suscipereno possit. Ergo ex voluntate fidei comissiim interpretamur' post impubere aetate, siae adminiculo clausulae, quartam e si adiiciatur, nihil huic interpretationi nocitura sit. Neque obstat i quod fideicommissum. 03. de Ieg. r.quia fideicommissum tantii ab impubere ibi relictu fuit, non autem etiam a pubere, ut in hac quasione. De iure eisio vis competente heredi ex bens is l. vlt. C., cie codic. C A P. VI.
TE R τ et v s effectus est,ut ius eligendi competat heredi,qualibet via succedere velit,l. vlt.C. de cod. Ex qua non potest aptari excplum ad i.quoties. D. de reg. iur. qua dicitur, quoties duplici iure defertur alicui successio, repudiato nouo iure, quod
ante defertur, supereste vetus.Nam hic,non ante defertur succcssio ex testamento,quam ab intestato,sed
simul, eademque dispositione : neque repudiatione opus est,sed electione. Eadem l .vit.& ius electionis,& tempus eligendi definitum est. Electionis autem huius ut & reliquarum, hoc comune ius est,ut ea semel consumpta, ad via qua dereliquir, adspirare amplius non possit, quod de alias obseruari solo, l. cum pater. V. variis .de Ieg.2. l. quCd in heredcm. I.cligere. D.de
350쪽
D.de tribui.l.nemo ex his. .quoties. D.de reg. ivr.Sane si ex earum personarum numero sit,quae testatori affectu dc charitate coniunctae sint, variare poterit,d. l.vlts.si quis vero. quo tamen loci promiscua electio minime datur , sed tantum a testamentaria causa ad intestatam vergere coceditur. Tepus autem optionis
Impcrator vult esse ab ipsis intentionis exordiis, dc statim inter ipsa iuris auspicia. Ergo antequam vel bonorum possessio praetoria ei detur,vel in possessionem mittatur ex beneficio l.vit.C.de ed. Diui Ha r. toll. Ex quibus manifestum est , aditione hereditatis confirmato testameto,vim clausulae evanescere, quom ad intestatam successionem. Nam ut in secundo effectu dixi, benigne quidem fideicommissum test mentarium potest adhuc producere.
Clausula codicillari adiecta veredem impune tem- menti causam deserere. C A P. VII.
QVAκτο efficit clausula, ut ex voluntate testatoris, ab intestato pol sideat hereditatem scriptus heres. Itaque impune testamenti causam d seret,neque incidet in Praetoris edictu, si quis omissa
causa. cum usus sit ea facultate,quam testator ei co- cessit,i. quia autem.in princ.&β. I. D. si quis Om.ca
se test. Sicut de eodem herede dicitur,& instituto, Msubstituto, qui in edictum illud non incidit,quas ei
testator hanc facultate dederit,i 1.I.2 D.eod.No minus tamen cogetur prestare legata conuersia in fideicommissa ab intestato. Sed haec erit ratio diuersitatis, ut cum ex volutate defuncti causam testamentariam