Claudii Chiffletii I.C. Sequani Eorum quae de iure pars prior, in qua continentur, De substitutionibus lib. 1. De portionibus legitimis. Lib. 1. De iure fideicommissorum lib. 4. De secundo capite legis Aquiliae ..

91쪽

IO CLAVD. CHI FLETII I. C.

Vent. Magis probaret l.pen.C. de instit.& substit.&restit. sub cond. fac. In qua cum vulgaris expressa, sl non nascatur postumus, pupillarum contineat, ergo&pupillaris expressa tacitam vulgarem eo casu continere debet argumen .d. l. iam hoc iure. Dicerem po

xius hac ratione niti Crassi sententiam, quia si filiusprarieritus fuerit postumo herede instituto, si non

nascatur postumus, nihilominus contra tab.bon. possessionem filio competere respondit Iulianus. l. non putauit. .a primo .in sin. D.de bon .poss.contritab. Non competeret autem, nisi testamentu adhuc

subsisteret forte substituto , aut coherede dato. Haec enim bon. possessio testamentum petit, i. illud. D. eod. Quod ubi nullum est, nullum etiam potest

oppugnare. Itaque eo casu , cum ad intestati causam non de niamus , sequitur etiam substituti habendam rationem. Pro Scevolae tamen sententia, coloratas quasda rationes multas adinvenit Viglius bene meritus Praeses in tit.Instit de pupill.quas lege re & excutere non erit indignum, dummodo sci mus post Diuorum fiatrum constitutionem l. iam hoc iure. inutilem videri dubitationem. Putemque praecipuum fundamentum Scaeuolae, in urgeda scriptura& verbis constitisse. Tentauit porto Bartol. Ibstinctione controuersam hanc lcmperare, dum vult

ex vulgari admitti substitutum , si paulo antE, aut Paulo post mortem testatoris spes substitutionis delecerit, aliter si diu ante, arg.l.3.C.de inofflestam.&l. tractabatur. D. de milit. testam. Defecerit autem spes substitutionis , si diu ante mortem uxorem tostator ei tam & annosam habuerit, vel post test mentum factum diu in viduitate fuerit.Quia certum 4 cst ei

92쪽

est ei postumum nasci non polle qui uxorem mn habet,aut ei tam habet.

mper verumst per expresionem vulgara , Iuputare sub titutionem comprehendi.

CAP. XV.

SE c VND A vulsaris substitutionis utilitas in eo

versatur ut per eius expressionem pupillaris sub stitutio tacite comprehendatur, & primus casus an bitu suo secundum contineat. Qua in re personas eas cile oportet,quibus in secudum casu substitui possit, re quae in e idem possint substituere,iacmpe ut patcrsit is qui substituit, dc filius impubes in potestate is

cui substituitur. Quod ius ut diximus Diuor.fratrum cotistitutione est introductiun d.l.iam hoc iure.Quartamen regula fallit, s substitutio vulgaris fiat imp beri in logitima tantum instituto. Nam non vulgarem , sed pupillarem tantum casum comprehcndet. Etsi enim heres non sit pupillus, habebit nihilomunus legitimam. At in legitima,etiam substitutio pupillaris habet locum,l. ex tribus. C.de inoff. tcstam. Sunt & alij casus, quibus haec interpretatio non a Gmittitur.Tres referunt interpretes qui ad duos possutcoangustari. Primus est, hanc interpretationem admitti,nis contraria voluntas fuerit.d. l. iam hoc iure. Lquamuis.C.de impuber. Cum enim ex verisimili &conicctata mente testatoris id fuerit admissum , ea si repugnet, locus huic substitutioni nequicquam dandus erit. Cyiusmodi exemplum dari potest in i f. C. de instit. &substit. ubi substitutus ex tacita pupillari Don admittitur, propter verisimilem testatoris,mcn-

93쪽

ῖ, CLAVD. CHI FLETI 1 I. C.

constitutionis exceptio cst inter distares personas aetate,aut conditione, vel inuicem substitutas,d.l.iam hoc iure.actate,ut si alter pubes,alter impubes :co

ditione ut si alter in potestate,alter non. vel quibus viris', substituitur,ut si quis uxori & impuberi substituat,d.I.quamuis.C.de impub. Tuc enim nulla vis est,nullu1que effectus, tacitae pupillaris. Ergo si quis

duos alterum puberem, alterum impuberem, inuice substituat,inutilis erit interpretatio iacitae pupillaris, d.l.iam hoc iure. Vbi ex Veri & Antonini constitutione id 1us manaise dicitur,cum D. Marcus eius auctor dicatur in I.1.C.de impub. Ergo continebimus

huiusmodi substitutionem intra primi casus , id est, vulgaris, terminos , cum ad secundum extendi non possit,cuius capax no est pubes. Atque hoc est quod ait Imp. in eum casum senseri factam substitutione, quo virique substitui possit, nempe in vulgarem, d. l.quamuis.Et ratio haec reddi potest,quia est rationi congruens , ne plus iuris circa personam substituti testator habeat, quam habuerat in eo cui eum substo tuebat,i.qui fundum.87.g. qui filiosiam.in fi. D.ad L falcid. Quae tamen ratio magis respicit inuicem sub stitutos. Hinc etiam pendet quaestio l.Lucius. D. de vulgan qua Titianum filium legitimu pro adoptiuo intelligendum ess cui naturalis recte opponitur, id est , naturalis & legitimus, bene monuerunt Gabri Paleot. in lib.de not. & spur. Molin. in 3. solemni lectione Dolana,&ante eos Anton. August.emedat. lib. 3.cap 8. In ea igitur l. si naturalis filius inuicem substitutus legitimo, sit capax pupillaris substitutionis,puta quia impubes, & in potestate,ex tacita popillari succedet, matre exclusa. Non item, ii in eius persona

94쪽

persona intelligitalis substitutio non possit, nempe quia iam pubes fustus,& proinde legitimo impuli

eti aetate dispar. Haec est enim vis illoruit,vcrborum Iurc usulti, cumismaturesis lis 1 persona,duplex subjum tutio lacum habere non poterit.Sic enim Florentamclius legitur quam quod vulso habetur , non post, ut adius Papiniani verba reserantur, non ad fac tilin, qua ii hoc velitis eueniat ut in filii naturalis persona locum habere non possit si bsti cutio pupillaris puta, 'ui a mancipatus,vel pubes, & lcgiturius semel heres fumis in pubertate de dat,mater ad eius succes sonem vocabitur excluso subsidulo. Quia nullam hic comminisci possitiuus, inter dispares personas, substitutionem pupillarem. Tertia exceptio locatur ab interpretibus in duobus substitutis,quorum alter in primum,alter in secundum casum sit expresse su stitutusAdque nituntur probare L cu exsilio.=silio. D-de vuli. Ego veram illorum esse sententiam statuo, sentcntiae auctoritatem & fundamentu repudio. Ex tali enim substitutione ananifesta in testatoris voluntas olentis primum casum ad secundum i ac retati e porrigi,cuna exprestealimn eidem p

pillo in secundum sustuuerit. In hac igitur specie

prioris exceptionis exemplum verius constituemus quam ut noua exceptionem inducamus. Nam quod

illi in hanc rem adfertit d. filio. decepti videntur scripturae vulgaus corruptela cum in Pandecti Flor duobus locis absit hoc vocabulum, hores Et suo tempore in eo vatiatum fuisse, pro solita sua dilia sentia monet Accuis. Denique ibi in primum castura iacta non fuit prima sivistitutio, sed tuli hac conditione , si sine aliis liberis docesserit testator. Hanc

95쪽

8ι CLAVD. CHi FLETII I. C.

vim hetbent meo iudicio i ta verba, Si ibi filivi nulluc fuerit. Quia usitate non dicimus, si sibi illius nullus f .etarit heres,sed magis,si heres non erit plius. Est & alia su

perioris re uiae exceptio ex interpretum sententia,

quae controuersi valde iuris est,& in qua non conueniunt,seu vetustiores, seu qui deinceps sequuti stat, Doctores. Aiunt enim communi fere calculo mintrem excludere iubstitutiun ex tacita pupillari venientem,id est,matrem ab intinaxo pupillo succede T cellante testamentaria causa. Hoc est enim quod illi dicunt, matrem elle in medio. Quam sententiam vulgo receptam Placentinus admodum v iustus auctor in iumma C. profitctur , & constanter Accuri. sequitur passim,d.l.vlt.C. de instit.& subst.& rest.d.l.Lucius. de l. Centurio. de vulg. Nec enim assentior Bactolo qui glossas cade re contrarias ait. Ab eo deinde quotquot sunt intcrpretes in cam sententi om concesserunt, exceptis ex antiquioribus eodem Placentino , idque non semel, ex antiquis Fuugosio ex nouissimis Decio, aliisque quibusdam. Sane Placentinum huius sententiae auctorem Acciita. in Li.vicinominare non est dignatus, ei ob alias nescio quas causas offensus , ex quem insectatur potius quam laudet. Vtraque pars verba legum ur-get. A communi credunt faccre d. l. Lucius. quod

falsum est. Quia ibi tacita pupillaris inrelligino potest . ut vere notauit Accuri . & diximus iupra. N tuntur citam d.l. vlt.C. de instit. s. bit. & restit. iubcond. quae contrariam potius sentenciam iuuat , ut

videbimus. Fundamentum huius sententiae est in i precibus.C. de impub. ubi diserte & nominatim iditatuitur, cui nunquam vidi mi legi aptissimum a

contra

96쪽

DE s VCCESSIONIBUS. Si

contradicentibus dari responsum. Nam quod aiunt Viglius,& ali j, in ea l .per tacitam pupillarem matreui excludi , quoniam de militis agatur testamento qui cum fi Iium heredem instituerit, & si lilius heres non erit, Maevium sub ituerit, non videatur cogitasse docasii quo intra pubertatem pupillus decederet. Quia qudd vulgaris substitutio tacite inest pupillari,ex iuris interpretatione accidit magis, quam voluntate de functorum. Militum autem meram intuemur voluntatem. Sed haec iure dici non poste ipsa l. verba osten dunt quibus dicitur , pupillarem excludere matrem etsi sub compendio verborum concepta sit, quod si ne iuris interpretatione fieri non potuit. Denique tu ris interpretatio nihil aliud est, quam voturitatis defuncti declaratio. Ideoque iuris interpretatio, de quae

agimus,locii non habet repugnante testatoris voluntate , d. l. iam hoc iure. ut supra ostendimus. Minus

etiam placet quod Fulgos. & alij comminiscuntur, filium defunctum non in pubertate sed post puber

tatem , itaque tacitam pupillarem cositari non potuisse. Quod falsiim eis e probant eiusdem legis verba, si quidem in patris militis possitus pot6late. Quorsiunx enim potestatem patriam urgeret Imp. nisi tacitae pupillar1s intuitu Z Denique cinii filius testatoris, de cuius agitur successione , in patris militis potestate fuerit,non dubitauit Imp. quin pro certo habuit, ut ostendit initium rescripti. Est igitur lex illa sola,qua commode frequentior illa sententia de matre substia tutum excludente niti possit. Contrariae vero partissmiora simi munimenta.Nam si haec matri via pandatur,x in eius gratiam id admiserimus, idem iuris patri, matri testatoris,idem auiae,idem fratri, sorori ve

97쪽

M CLAVDO, CHI FLETII I. C.

impuberis concedendum erit, praesertim cum hodie fratres,& sero res,ad intestati successionem cum ris tre admittantur, auth.& cum selas. auth- defuncto C. ad S C. Tertul. Idem deni que tribuendum p tri impuberis , cui auus in primum casiim iuinitutum oedit, D sic intestatar potius quam testarmentariae successioni fluebimus,contra L qii adiu- D-de ad i. hered. & voluntates testatorum a lege praesiimptas intercipiemus,quae potius adiuuandae erant,debila que & infirmas tacitae pupillaris vires reddemu& contra m Etem d. L iam hoc iure .ubi par tacitar& cxpr sae ratio haberi videtur, ut dc alias in iure solet, I sed

si no 8 de leg i.& Impp manifestura faciunt idem ius tribui tacitae pupillari, quod directae Sc expleia

tressa pupillaris matrem excludit L Papiniacius 1ed nec impuberis. D. te inossita testament viinimore quaslibet ab intestato sit essiones,l. sitestam οὐ

o de impub. Denique animaduerto, matrem tan-quani ab intestato ad impuberis seccessionem in necem Cibstituti non admitti, nisi duobus cai bus. Primus eri si substitutio impuberi facta pugnet contra iuris regulas, l- Scaevola. D. ad Tre L. Vii tamen benigha interpretatione sustinctur adhuc, quantum fieri potest,substitutio &in vim fideicol misit valet. Atque in hac quaestione,nullae simiturix regulae quae contra stubstitutum dirigantur,quin po- , tius ex carum consequentia ius illius pendet. Alter

casus est, si de vulgari non possit sequi pupillaris, ei propter substituti

qetiam uis. C

ri' , quod s

tiparitatem d.L Lucius. le vulg. l. i.

de impub. Ex quibus licet argument eiusdem' eonditionis fuissent inuicem

98쪽

substituti, aut quibus substitutio facta est, locus sit substitutioni non intestatae successioni. Vel denique

substituto mater praefertur, ex verisimili testatoris mete,ut ind.l.vit.C.de instit.substit. restitaub condia Quae cum Iustiniani sit, ac proinde nouissimi iuris

constitutio,tamen inea contra substitutum mater no

admitteretur,nis filio impuberi coheres data fuisset, ut Placentinus rectissime censiit, Ergo si nec fuerit

coheres data, nec aliunde mens testatoris constet

eam substituto praeserentis, ius commune rescriyti Diuorum fratrum sequemur, & substituto potius locum dabimus, idque a contrario sensu probat d. l. sit. Sunt qui putent pro hac Plac. & Fulgos. sun-tentia facere. l. quamuis. C. de impuber. Quo non sequimur, quia ibipupili ris tacit nulla collisi potest. Idque ostendunt illa verba finalia,nium qium est. in eum casum factum subjiitutionem quo utriquc bcretam substitui potuit, id est, in vulg rem tantum casum s etam substitutionem, cum vulgaris tantum sit partia

ceps mater. Denique potius ex ea bsumemus exemplum disparitatis personarum,unde tacitae PuPiliaris. nascitur impedimentum. Et quia tot vis contraria sintcntiae pendet a d.l. precibus. cui diximus satisfactum adhuc non esse, videndum est an commodiusui responderi possit,quam fecerint alij. Et vero cxi . pugnet aduerius manifusta iuris principia i quis firmaret scripturae corruptelm disputationi occasi nem dedisse,ut & cepe alias in iuro atque apud alios

auctores,audaciae suet p trocinio non careret, si pro, omni rudo,legendum esse,nullomodo,contede t.Nam in dictione, nullo, tot sunt apices litterarum quot indictione contraria, mini excepto quod litera o, traii

99쪽

cienda esset a principio ad finem vocis. Quae in saepe veteres libracii peccant. Accedit etiam quoa Fulsos. venit in mentem, unicam esse illam legcm& singulaerem,quae tantopere matri faueat, cum t

men, nihil videntur adferre in pr iudicium iuris veteris,sed limpliciter si aluat no este incerti iuris, SI Vnde praesumptio est nulluri hic adferri ab eo noua exceptionem ad Diuorum fratrum constitutionen d. l. iam hoc iure. nullum nouunt ius ab co statui-Denique potius ad emendationem dc suspicionem in libris recurrendum est,quam ut aliquid contra regulas iuris admittatur. Tentabo nihilominus Maliam viam,omniaque potius experiar, qNam ut virium faciam seripturae. Dicam enim, dubiam huius legis interpretationem reddidisse prece quibus spe cies facti continebatur Imperatori oblatas. Contentuy enim Dic Iustinianus rescripto, precibus illiς Patronae reiectis. At vero qualis fuerit species , dcquid precibus expositum, ex rescripti tantum teno re possumus coniicere. Quod cum iure nitatur

Iecepto , aut saltem non controuerso , effingenda est ea species quae iuri non repugnet. FietquCcommodissimJ , si dicamus imatrem coheredem da tam pupillo , ideoque ex tacita pupillari matrem praeferri substituto, propter ius scilicet non incertum Papinianae sententiar. l. vlt. C. de instit. substit. m. In qua duplex tacita pupillaris apparet, una Diu tum fratrum qua substitutus nititur,altera Papiniani Iustiniano comprobata, qua mater venit & substitutuni excludit. Itaque in ea specie mater, non ta

quam ab in restato, sed ex tacita pupillari, ad filii sui

hcreditatem vocatur , quam primus Papinianus in induxiste

100쪽

induxisse videtur,cuius responsa& quaestiones tunc in iudiciis frequentabantur, maximoque in honore erant. Quin imo alias ostendi aperte, non esse nouum,ut species factorum a Iureconsilitis imperfecti, relatae ex eorum responsis ad easdem factorum spe

dies suppleantur, quod de hic faciendum est. Itaque illa verba, ad re omnimodo tuu pertinea succesio, interpretabor, ut mater insoliduim sit heres filio , proindeque patri eius marito, non ab intestato, sed ex illa racita pupillari , quam primus Papinian.induxit, dccomprobauit Iustin.d.l vltim. Et quia toties d.Lulta meminimus , euellendus est nobis error qui male habet interpretes, eum putant matrem praeferri sub stituto , dc venire tanquam per ius adcrescendi, δίquasi coniunctam impuberi. Quod falsum esse vel hinc patet, quia non in bona patris tantum succedit, sed etiam pupilli. Duae fiant autem, patris Mpupilli, hereditates , l.1. . illud potest D. de hered. Vel act. vend. . igitur. Instit. de pup. substit. Atqui certum est, in diuerss hereditatibus adcresi endi vis locum non habere.l. sed si sab conditione. D.quib.

mod.vsusse. amitt. Praeterea notum est ius adcrescen-

di substitutibne impediri.l. r. .si duo. D. de bono.

poss. secun tabat.vni C. de cad. toll. auth. hoc amplius.C.comm.de legat. Novi de hered. & Falc. .siquis autem non implens. g. de haec quidem omnia. Vt verius dici possit , matrem . ex tacita pupillari in ea l. admitti, & concurrere cum alia tacita pupillari, quae ex Diuorum se. itrum constitutione manabat, lal.iam hoc iure.eamque vincere propter clariorem dc uberiorem interpretationem voluntatis dem