장음표시 사용
321쪽
ais HISTORIA SCHISMATIS tari coepit. Cum enim Parmenianus Donati Carthaginensis succetardiem suum obiisset, ejus in locum electus est Primianus. Verum anno sequenti Maximianus contra Primianum, a quo immerito ut sibi videbatur damnatus & exautoratus fuerat, insurrexit, & alios qVoqve,ut contra eum insurgerent,excita vit. Qua in causa, ut Augustinus libr. 4. contra Cresconium testatur, duo concilia a Maximiano contra Primianum
habita fuerunt. Et primum quidem ex duobus istis
Carthaginest conciliis Carthaginense fuit, a 43. Episcopis faetum,exM- 'Miδ' ' duo concilio Maximianus eiusque complices ad Prilium. m Ianum semel Iterum atque tertio legatos miserunt, ut si ipse ad eos venire nollet,ipsos ad se venire permitteret. Cum vero utrumq; recusaret, ei in Qq venti dc solenniori concilio respondendi dc se purgandi locum reliquerunt. Cabarsusita- Cl. Indictum ergo est A. G. 39 . alterum a Maxinum e run' nitanistis concilium nempe Cabaruisitanum, in quo
centum & amplius Epistopi convenerunt, qui numerus ab Augustino ponitur in trast post collat. c. 11. Cum vero etiam ad hoc concilium venire detrectaret Primianus, eum sine ulla sententiae suspensione damnandum censuerunt. Conseratur epistola huius concilii synodica, quae legitur apud Augustinum in conc. 2. ad P 36. Equidem cum Augustinus hanc epistolam ex concilio apud c vernas Susis celebrato datam esse scribat. &tantum s3. Episcopi illi subscripserint, Baronius ad A. C. 394. suspicatur, epistolam hanc synodicam ad prius Maximianistarum concilium pertinere, ideoque priorem Augustini locum, quo Carthaginensi concilio M. Episcopos interfuisse scribit, emendandum esse, cum in hac
322쪽
hac epistola 3 3. Episcopi nominentur. Et ne Augustinus sibi contradicere videatur, qvi concilium hoc apud Cavernas Sulis habitum dicit, quod alibi Carthagine celebratum dixerat,hinc concludit, Cavernas Susis locum Carthagini propinquum fuisse. Quam Baronii sententiam &alii plures sequuntur, ut Schel stratenus in eccles A frie. p. 167. & i68.4 illius in Dissertatione de schism. Donatist. quae inter eius miscellanea prodiit P, PTO, CII. Verum probabilius est concilium, quod apud Cavernas Susis celebratum Augustinus dixit,non aliud esse, quam quod alibi Cabarsusitanum appellavit Nam libr. q. contra Crescon. c. 6. dc 7. dicit, Maximianistas in priori concilio seu Carthaginensi Primianum nondum damnare auses fuisse. In synodica vero epistola, quae in cqne. 2. ad Ps 36. legitur plena damnationis sententia continetur. Vix ergo est, ut dubitemus, epistolam illam synodicam e Cabarsusitano concilio scriptam fuisse. Quod autem tantum Episcopi sa. subscripti reperiuntur, cum alibi Augustinus plures quam centum Episcopos huic concilio interfui me dicat, ex eo colligi potest, non omnium subscriptiones apud Augustinum recitari, quod etiam testantur nomina Anastasii&quo. rundam aliorum , qui in principio huius epistolae nec tamen in fine nominati sunt. Conserantur Benedirent in notis ad Augustini cone. a. in Ps 36. Quorum observationi addi potest, quod in MSC. antiquis, quae Balu-Σius contulit, hoc concilium non apud Cavernas Susis, sed Catarsusi habitum dicatur,ut in nova collereconcit. p. 9S. retuliti
CIII. Caeterum in loeum damnati Primiani ab hae
323쪽
3i3 HISTORIA SCHIsMATIs Donatistarum factione electus est ad Carthaginensem Episcopatum Maximianus, ut testatur Augustinus decli aeres c. 69. At Primianus hoc Maximianistarum in se judicio insuper habito in civitate Numidiae, quae Bagat dicitur d. 8. Cal. M . trecentos Sc decem Episcopos congregavit. Q d concilium Maximianum dc duodecim Episcopos , qui eum ordinaverant, & Clericos qui ejus ordinationi interfuerant, damnavit, dc caeteros quoque ejus asseclas, nisi intra diem octivum Calend. Januar. Maximiani partes relino verent, eidem damna. tionis sententiae subsecit. Conseratur de hoe concilio Augustinus in libro de gestis cum Emerito, qui sententiam hujus concilii dictavit, it. libr. a. contra Parmen. c.
3. libr. 3. c. 6. lib. I. contra Perii. c. Io. contra Cresc. lib. 3. c. II. I9. ΣΙ. 22. Sa. 3. q. 6. lib. q. contra Crescon. c. a. i. 4. 6. Io. II. q. 3I. 32.38. contra Gaudent. libr. I. c. 39. libr. I. c. 7. tract. post collat. c. I9. enarrat. Pc 34. epist. 236.
Ex quibus Augustini loeis sententiam concilii Bagriensis collegit Baluzius innova collectione concit.p.97. CIV. Nec hac sententia contenti Primianistae apud Proconsules procurarunt, ut Maximianistae ecclesiis suis eiicerentur, quod testatur Augustinus libri I. contri Gaudent. c. 39. Vel juXta alias editiones libr. 2. C. 3O. Quorsum etiam pertinet Titiani Advocati actio contra Felicianum Masticanum dc Praetextatum Assuritanum Episcopum, qui inter ra. Maximiani ordinatores fuerant, coram Herode Proconsule, eX qua nonnulla excerpit Augustinus libr. 3. contra Crescon. e. 36. NeqVehic omittenda actio contra Salvium Membresitanum,
qui itidem inter Maximiani ordinatores fuerat, & post actionem coram Serano Proconsule miserabili pompa
324쪽
DONATISTARUM. 3 9 triumphatus est. Nam Abitinenses ad eius collummo tuos canes alligarunt, eumque ad turpes suas voces &cantilenas, quantum ipsis libuit saltare coegerunt, qua de re videri poterit Augustinus libr. 3. contr. Parmen. e. uir. libr. 4. contra cresco n. cap. q. 48.49. dclepistolaaS6. CV. Abusi autem sunt Primianistae 'n hac Maxi. mianistarum persecutione legibus, quas ImperEtores pro catholica ecclesia contra Donatistas aliosque haereticos tulerant. Rui dolus per Magistratuum inscitiam vel conniventiam ipsis non male successit, ut Augustimis in enarratione Psy7. queritur. Et haec Maximia. nistarum persecutio, quam a Primianistis passi sunt enfecit, ut Felicianus Musticanus & Praetextatus Assuritanus desertis Maximiani partibus cum Primiano ingratiam. redirent, quos sine ullo honoris sui detrimen.
to dc salvo quoque quem schismatis sui tempore dederant baptismo a Primianistis susceptos Augustinus vel
I. Sic igitur Donatistis inter se pugnantibus vires eorum non mediocriter imminutae lunt, quas etiam
Catholici Doctores sermonibus suis pariter & scriptis infringere sategerunt. Idque non solum sermonibus publicis sed striptis etiam factum est, quemadmodum& Donatistae striptis editis sthisma suum stabilire non
cessarunt. Nam ut de Donati, Tichonii, dc quorunis Donatistariundam anonymorum innatistarum seriptis, quae superius suis locis memorata sunt nihil repetamus, fuit inter Do- natistarum Episeopos Macrobius, cujus mentionem Maerois
Optatus Milevit. in libris suis secit. Is vero librum ad confectres & virgines composuit, qui a Gennadio Mansili
325쪽
3ro HISTORIA SCHISMATIS Asiliensi c. s. de Scriptor. ecclesiast. memoratur. Idem vero etiam epistolam ad plebem Carthaginensem scripsit de passione Maximiani &lsaaci Donatillarum , cujus fragmentum extat apud Mabilloni iam T. IV. anais lect. veterum p. Ii9. dc seq. in qVo fragmento resertur, Isaacum dc Maximianum post multa tormenta ad exilium damnatos, Isaaco vero ante sententiae executionem in carcere post visionem quandam mortuo, mortuum pariter Isaacum dc vivum adhuc Maximianum
maris fluctibus immersos , sed a mari ad sepultura ni fratribus suis redditos fuis . Quae a Macrobio non sine magno verborum ambitu ita narrantur, ut in Catholicorum, quos Traditores appellat, crudelitatem non leviter invehatur.
CVII. Idem Gennadius a quo Macrobium inter Scriptores ecclesiasticos relatum diximus, Vitellii etiam Afri meminit, quem c. q. Donatianum schisma defendisse ait, δc de eo scripsisse, quod mundus Dei servos odio prosequatur, in quo tractatu Catholicos sub persecutorum nomine perstrinxit. Scripsit idem Vitellius adversus gentes&adversus orthodoxos, qVos tanquam Scripturarum Divinarum traditores insectatus est , ut idem Gennadius testatur, qui addit eum sub Constante Constantini M. Filio claruisse. CVIlI. De Parmeniani Carthaginensis Donati. starum Episcopi epistola ad Tichonium supra thesdiximus. Scripsit vero Parmenianus praeter hanc epistolam ab Augustino refutatam, alium quoque tractatum, cuius confutationem optatus Mileuitanus in se suscepit. Et tantae quidem inter suos autoritatis fuit Parismenianus , ut ab ipso Donatistae Parmeniani quoque
326쪽
DONATISTARUM Cognominarentur, ut rζsert antiqvus Autor labPra dei gnati nomine a Sirmondo editus saerec69. ClX.l Neque hic praetermittendus Petilianus, ovem Donatistae cum adli9ς cainchumenus esset, ex ca- .inolica ecclesia abreptum mortiferi honoris vinculo li gaverqnt, ut Augustini verbis utar ex libro a. contra Petil. c. Io4. qui etiam libr. 3. contra Petil. c. I 5. indicat,
Petilianum quondam Advocatum fuisse& Paracleti sibi nomen imposuisse, quasi Spiritus S. cognominalis fuerit. Huic, inquam, Petiliano inter Scriptores Donatistas locus suus relinqvehdus est. Cum enim a Donati stis Cirtensis seu Constantinensis Episcopus factus suis set, δι quibusvis modis de hac secta bene mereri animum suum induxisset, epistolam ad Presbyteros sui schismatis commisjt, quam etiam postea ex parte βd .versus Augustinum vindicare conatus est , ceu iii ferius audiemus, ut ejusdem Petiliani de unico baptismό librum taceamus. Caeterum cum Cresconitis Grammaticus ea legisset, quae Augustinus prim' contra Petilianum libro scripserat, Augustini confutationem aggressus est, cui Gaudentius, Centu rius,&alii quidam Donatistae, qui scriptis sectam suam con E mandam duxerunt, adjungi possent C X. Sed ad orthodoxos properamus, qui ad versus Donatistas calamum strinxerunt, inter quos primo loco memorandus venit optatus Mileuitanus . a quὀsex libros contra Parmenianum scriptos Hieronymus in catalogo Scriptorum ecclesiasticorum asseris Et to tidem libros ipse Optatus a se scriptos innuit, nec plures in prima editione Optati comparuerunt. Cum autem nune septem optati Mileuitani libros habeamus.sr dicen.
Petiliani. Crescolati. Gaudentii.
327쪽
3M HISTORIA SCHISMATIs dicendum erit, septimum illum librum vel post sex prio res ab Optato seorsim, vel ab alio editum nitta. Et de hoc optati Mileuitani in Numidia Episcopi opere sive
sex sive septem libris constante praeter Balduinum, Al-haspinaeum , C aubonum, Priorium & alios , quo-- rum notae in optatum prostant bene meruit doctissimus Gronovius , qui in monobiblo observatorum in mono ius Scriptores ecclesiasticos cap. 13. loca nonnulla optati μη- - non infeliciter emendat & illustrat. Nam ut unicum exemplum asseramus libr. I. optati in historia concilii
tartensis legitur : jam omnes haere,isi coeperunt murmur re. Gronovius autem legendum conjicit: jam omnes er Eti coeperunt murmurare, qVae lectio cum Sangermanensi
codice, cuius supra in concilii Cirtensis historia mentionem secimus, plane convenit, dc sequentibus optati verbis optime respondet reserentis,Secundum dixisse: sedete omnes, i coli, omnes sedisse. CXI. Imprimis vero scriptis Donatistas Aurelius Augustinus impugnavit, qVorum aliqua sapersunt,alia Augustin perierunt. Perierunt liber contra epistolam Donatis j ς' ' Carthaginensis, libri duo contra partem Donati, liber 2 contra id, quod attulit Centurius, probationum &testi-Horum aliqua moniorum contra Donatistas liber, liber contra incerti Πν- - nominis Donatistam , brevis admonitio Donatistarum de Maximianistis, item alius liber prolixior de Maximianistis contra Donatistas, dc liber ad Emeritum Epi. scopum post collationem, quorum omnium Augusti
CXlI. Perierunt quoque nonnulla in Possidii indiculo memorata Augustini contra Donatistas scripta, ut
328쪽
DONA 11,IARVI. tractases tres de traditione in persecutionibus & falibbaptismate , commonitorium ad Primianum, & quaedam alia, quibus epistolam ad Mercatorem a Sagitta - .rio in introductione ad historiam ecclesiast. p. 94o. peris tibi is ''peram addi censeo. Nam neque periit epistola ad Mer-Catorem, quam Benedictini T. II. Operum Augustini integram ediderunt, neque illa contra Donatistas sed Contra Pelagianos scripta est, unde etiam a Possidio iuindiculo operum Augustini inter scripta Augultini an . tipelagiana memoratur, ut taceam ipsium Augustinum in libri de octo quaestionibus ad Dulcitium qu. ubi verba quaedam ex sua ad Mercatorem epistola allegat . expresse dicere, quod illam epistolam a Mercatore de uvibusdam Pelagianorum quaestionibus consultus scri
CXIII. Etsi vero non pauca Augustini contra Do- Aumstinimatistas scripta temporum injuria interciderint, supersunt tamen praeter psalmum alphabeticum contra par- st supresentitem Donati libri tres contra Parmeniani epistolam ad Tichonium, libri tres contra literas Petilia ni, quorum primo partem epistolae' Petiliani, cum integram nactus
nondum fuisset, & secundo integram Petiliani episto. lam insertis & responsione sua intersectis ipsis Petiliani
verbis confutavit, tertio autem, quae Petilianias ad priNmum librum regesserat, discussit, liber de unico bapti ismo, liber de unitate ecclesiae, libri 4. contra Cresconium, libri . de baptismo contra Donatistas , breviculus collationis inter Donatistas &catholicos Carthagine habitae. liber ad Donatistas post collationem, libri tres, vel juxta aliarum editionum accuratiorem distributionem, libri duo contra Gaudentium , quorum primo duas Gaudentii epistolas ad Dulcitium ita refutat,ut ipsiis - Ss ι Gau-
329쪽
as HISTORIM SCHIMATIs Gaudentii verbis prius positis suam resp'nsionem mox apponat, altero autem libro qVae Gaudentius contra hanc Auguilini lucubrationem exceperat, refellat; liber de gestis cum Emerito, sermo de iisdem gestis, nec non liber contra Fulgentium DOndtistam . . Et haec quidem Augustini scripta tom0septimo operum Augustini hactenus insertam novissima Parisienti editione nonum ejus operum tomum constituunt. Occassionem autem& argumenta horum tractatuum , & quid in eorum nonnullis emendari cupiat,in suis retractationibus Augustinus exponit. Nam de Psalmo abcdario, qyem ingratiam vulgi composuit, agit libr. I. retra Ei. cap. 2o. de tribus libris contra Parmenianum lib. a. cap. 17. de septem libris quos de baptismo scripsit c. I8. de libris contra literas Petiliani c. ets. de libris contra Cresconium c. a6. de libro qu em de unico baptismo scripsit c. 34. de breviculo collationis Carthaginensis c. 39. de tractatu post collationem c. 4o. de gestis cum Emerito c. si. & de libris contra Gaudentium Q 9. Augustini CXIV. Nullam tamen mentionem fecit in suis re- liber de unita. tractationibus tractatus sui de unitate ecclesiae, & tra-LEhz. ctatus contra Fulgentium. Et priorem quidem tracta. tum quantum attinet, Vocatur ille in concilio generalis. collatione s. Augustini epistoia ad cathoi cos. Inseribitur etiam in quibusdam codicibus: epsola ad cathoticos dein epistolam Petiliani ad Catholicos de secta Donatistarum. Cum autem hic tractatus in epistolae modum scriptus sit, hinc eum ab Augustino in retractationibus omissum Lovanienses suspicantur. Quamvis enim etiam liber primus contra Petiliani lite. ras epistolae in modum scriptus sit, ejus tamen rationem Augustinus insularetractationibus ob reliquos duos libros
330쪽
DONATISTARUM iis 'bros contra literas Petiliani habere potuit. Sunitamen Benedictinis in novissima Augustini editione praeter Aogustini in retractationibus suis silentium aliae quaeda m rationes , ob quas hunc librum suspectum ci cinr. Nam illam salutationis formulam, aqua hic tractatus incipit, Augustino novam & insblitam observant. Dejnde locutiones , figuras & transitioiues inelegantes dc improprias in hoc tractatu animadvertunt. Praeterea in hoc tractatu nonnulla occurrere notant , quae cum aliis Augustini scriptis minus conveniunt, &-ulta quoque Scripturae loca non iuxta solen .nem A ugustino versionem allegari. Quas rationes ali. is ponderandas nunc relinquimus. CX V. De tractatu autem contra Pulgentium non dubitandum est, quin alium quam Augustinum Auto- Fulgentium rem habeat. Nam non solum Augustinus in retrai'a- ipvUR 'tionibus de illo tractatu silet, sed Augustini etiam ingenium δc eloquentia in eo desideratur , ut ineptam partitionem multaque ab Augustino aliena in hoc trassitu
CXVI. Non solum autem Augustinus in istis seriptis , quae Benedictini T. lX. complexi sunt, contra Donatistas egit, sed etiam in reliquis tomis passim Donatistas impugnavit. QDe loca Benedicti ni in praefatione ad T. lX. collegerunt, ex qua indicem epistolarum Augustini contra Donatistas scriptarum hic exhibere ilubet. Spectant igitur ad Donatistarum causam ex epi- huairi 'ha 'stolis Augustini, quas Τomus II. complectitur episto-Boiintistarumla XXIII. edit. novae ad Maximinum,quae est in aliis
editionibus ros. XXXIII. vel rari ad Proeuleianum, ' XXXIV. vel 168. ad Eusebium, XXXV. vel i69. ad eundem, XLIII. vel 16 ad Glorium 3c Eleusinum,