장음표시 사용
341쪽
ση HISTORIA SCHIsMATIs Donatis aete, potestatibus seculi quasi venundari, librietumque arbitrium a Deo creatum sibi adimi, multa que contra Regum aliorumque Magistratuum auto. ritateni blaterabant , ut Vιdere licet ex iis, quae din Petilianus apud Augustinum libr. 2. e. 92. Persecuis R ' quas patiebantur verae ecclesiae notam esse
gloriabantur, & se quidem his passionibus beatos praeiadicabant, in catholicos autem tanquam in persecutores suos non sine multis calumniis invehebantur. Con feratur optatus libr. v. p. 46. August. libr. I. contra Petil. c. i8. libr. 2. e. 33. &seqv. c. n. 63. libr. 4. contra Cre- scon c. 46. libri et contra Gaudent. c. I l. de una . ecclesc. 17. brevicul. Collat. 3. in dc passiones suas & mor tes pro martyrio Venditabant, ad quod e twam perdς - ρν' ἀυjhis D. , adspirabant. Conserantur quae Augustinus de Donato Presbytero , qui se in puteum, ut periret, miserat epistola ao4. & de Gaudentio, qui se cum aliis quibusdam perditis in ecclesia incendio perditurum mi
nabatur libro I. contra Gaudent. c. I. memorat. Cum' enim Donatistarum majores traditores fuissent, Judae traditoris mortem amabant, juxta Augustinum libro a. contra Gaudent. c. 26. in catholicorum mortibus suam laetitiam, dc in suis voluntariis mortibus catholicorum tristitiam quaerentesjuxta Augustinum epistola 61. Videantur quae supra de Circumcellionibus dicta sunt, qui cum latronum instar Viverent,ut martyres mori cupie. - bant iuxta Augustinum epist. 66. C XXVII. Contra catholici ex Scriptura Magusinitae. stratui reverentiam exhibendam probabant, & Dona- tistas ipsos sub schismatis sui initium imperatoris praesidium implorasse regerebant. Non omnem unisis lu
342쪽
DONATISTARur L i u bertatem relinquendam esse dicebant, nec omnem persecutionem injustam esse, cum saepe filius de patre, servus de Domino, reus de judice persequente injuste conqueratur. Non aliter se Donatistas persequi aiebant, quam veritas falsitatem, aut medicus aegrotum, nec se homines, sed eorum vitia persequi. Ad verba Christi:
reconde oladium eo Matth. c. deprompta inter alia reis
spondebant, dextram Donatistarum auriculam fiorte gladio praecisam, cum Christum ad dextram Patrisse,
dentem audire noluerint. Porro martyrem non ex/ poena, sed ex causa dijudicari debere docebant, siquidem alias dicendum foret, facinorosorum carceres martyribus plenos esse. De Rariae autem facto, quod ex Maccabaeorum historia Donatistae voluntarias suas mortes defensuri frequenter objicieb/nt, prolixe dispu- tat Augustinus libr.2.contra Gaudentium c.23. CXXV HI. Cum Ario sensisse Donatistas tradit uinisu, i Theodoretus libr. q. c. 6. de haeret. fabul. Et ipsius qui- cum Arianisdem Donati tractatum de Spiritu S. Ariano dogmati congruere Hieronymus quoque resert de Scriptor. eccles. c. 93. iinyd dc Augustinus eonfirmat in libr. delueres. c. 69. Verum idem Augustinus addit Donatistarum multitudinem ad istum Donati de Trinitate errorem attentos non fuisse. Aliquos tamen aequalitatem Filio cum Patre negasse scribit sermon. 3r. de verb. Apostol. & in
epistola ad Bonifacium reseri, quod Donatistae Filium quidem& Spiritum S. ejusdem cum Patre substantiae, sed tamen aliqui Filium Patre & Spiritum S. Filio minorem dixerint, & quod nonnulli eorum, ut Gothos sibi conciliarent, quos plurimum pqsse viderint, in eorum gratiam se idem cum illis credere dixerint. Atque hinc
343쪽
Donatistaia Tum error de Iibertate arbitrii. De earne
De visionibus. Iuramenta Donat starum.
' IlIsTORIA SCI IsMATIS Anselmus Havelbergensis libro r. dialogorum a Luea Dacherio tom. 13. spicilegii sui editorum p. io6. Donati haeresin descripturus, Dis, inquit, Donatus Fulum Patre,
Spiritum S utroque minorem Aperia contentione docens. Posset & hoc ad Donatistarum errores referri, quod homi- ni liberum credendi dc in fide perseverandi arbitrium concesserint, ut videre licet ex Augustinis tractatu de uniti eccles. e. 9. item quod de carne Christi non recte senserint, quem errorem attigit optatus libr. I. p. 8. Quod de visionibus gloriati fuerint, testantur acta passionis Maximiani&Isaaci a Macrobio composita , acta passionis Marculi a Donatista quodam descripta & Augustinus epistol. 16s. traELI'. in Johan.&de unit. ecclesiae c. i6. Neque hac in parte a Donatistis alienus fuit, Vincentius Victor, qui iactabat Vincentium Rogati astam sibi apparuisse, sibique in duobus libris de anima ejusque origine adjutorem extitille, ut refert Augustinus libr. 3. de anim. c. a. ubi etiam sibi relatum narrat, quod hic Vincentius Victor Donatista q uondam seu potius Rogatista tuerit, & postea catholicae ecclesiae se addixerit, & tamen Vincentium Rogati succestarem
adhuc tanquam magnum & sanctum virum animo tenuerit, & ab eo Vincentii quoque nomen adsiciverit. Iuramenta Donatistarum per animam Donati perstringit Augustinus in enarratione Psalmi io. quemadmo- . dum & optatus libro 3. eorundem iuramenta per maris res perstringit. In ritibus etiam nonnullis Donatistae a Catholicis dissenserunt, Epiphani ortim enim diem non cum Catholicis celebrarunt, ut notavit Augustinus sermone 32. de tempore. Verum de his non magna fuit Catholicorum cum Donatistis concertatio,
344쪽
sed imprimis de ecclesia,baptismo,magistratu, perlecuistione,& martyrio iitrinque disputatum fuit. In quibus
controversiisDonatistas Augustinus, ut eos propriis arismis iugularet, Dequenter Maximianistarum exemplo pressit.Cu enim Primianistae contra Maximianistas Magistratus opem imploraverint, eosqVegraVissime peris secuti fuerint, ac Praetextatum & Felicianum, cum desertis Maximianistis ad Primianistas redirent in honori. bus suis susceperint, & eorum quoque, qui schismatis tempore ab illis baptizati fuerant, communionem non reformidaverint, nihil Catholicis opponere amplius poterant Donatistae, quod in eos retorqueri non potuisset. ina de re Augustinus libro 4. contra Cresconium prolixe egit,ut alia ejus loca taceamus.
CXXIX. Caeterum etsi inter Donatistas non deo essent, qui scriptis sectam suam propugnarent, aegre tamen adduci poterant, ut coram cum Catholicis conferrent. Consessum enim cum Catholicis vitabant, &colloquia negabant, ut testatur Optatus libro I. pag. Colutione s. occulte ovibus insidiabantur, & pastoribus tamen respondere sor dabant, ut loquitur Augintinus li- D, tui ribro I. contra Petilian. c. 26. Conserantur etiam ejusdem epistola 68.-δc liber I. contra Cresconium c.
8. & seqv. ubi Donatistis Catholicorum colloquia vitantibus opponit, quod Paulus cum Stoicis & Epic reis & Christus ipse cum Pharilais &Sadducaeis, quin&cum ipso Diabolo disputaverit. CXXX. Quamvis autem Augustinus Donatistas ad collationes & disputationes frequenter prOVO I plerumqVerepulsam tulerit, ut in ejus vita per Possidi-
345쪽
Collatio Auis gustini cui portunio.
1 o HISTORIA SCHIsMATis: umscriptae. 9. relatum est, anno tamen 397. cum Foristunto apud Tubursium collationem habuit, cujus acta ab Augustino epistola i'. reseruntur. Resert se cum illis, quos secum habebat, ad Fortunium venisse, dc rumore sui adventus disperso magnam turbam conis fluxisse, etsi plerique magis adspectaculunt quam ad instructionem alutis christiana devotione accesserint, unde etiam debitam attentionem a praesentibus praesti. tam non fuisse queritur. Resert ulterius se in ipse disputationis exordio postulasse, ut Verba utrinque prolata a notariis exciperentur , idqVe Forthmium , etsi reluctantem, tandem tamen concessasse, sed notarios,
qui adsuerunt, id praestare noluisse, ideoque se egis.st, ut saltem fratres, quos secum habebat notariorum vicem subirent & verba exciperent , verum eos ob in is ordinatas perstrepentium interpellationes , quae etiam disputationem Augustini cum Fortunio turbulentiorem reddiderunt, id muneris per totum disiputationis actum sustinere minime Voluisse. Quibus. praemissas narrat, qualis inter se & Fortunium disceptatio fuerit,&qua ratione de ecclesia, de persecutione aliisque materiis cum eo disputaverit. Verum ista hue transcribere supersedeo. Dixi autem hanc cum Fortunio disputationem anno circiter 397. contigisse. Etsi enim Baronius & alii Augustini cum Fortunio colloquium ad annum 4ret. reserre soleant, Benedictim tamen in ordine chronologico epistolarum Augustini varias rationes proserunt, ob quas hoc Augustini cum Fortunio colloquium ante annum 4ii. habitum fuisse ju cant,
statuentes Tubursicense hoc colloquium exeunte anno.
397. Vel ineunte anno 398. habitum fuisse.
346쪽
DONATISTARULL. ut CXXXI. Congressum Possidii Calamensis Episcopi cum Crispino Donatistarum in eadem urbe Epi- Crispino cona
stomPossidii verbis describere lubet. Sic ergo ille in
vita Augustini c. Ia. cum forteum ex iis, quos de suo monasterios uero Episcopos ecclesia Augustinus) propagave
rat ad iam curam pertinentem Caiamensis ecclesia diaece visitaret, qua didicerat pro pace ecclesia contra istam his
Is praedicaret, de se ipPPossidius suppresso permodestiam suo nomine loquitulo factum es, ut medio itinere eo um Nonatistarum ins dias incurrisset, caetervasum cum omnibus i F comitatibussub aris animatibus rebus iniuriis
caede eumgravissimaasfecissent. m injuriam Crispinus Crispini Cala mensis Epistopi presbyter & cognatus Possidio intulit ab Augustino in epistola ad Donati- stas dc libro 3. ad Cresconium c. 46. dc 47. prolixius destriptam Dervarene pacis ecclesiae amplius impediretur pro feritus, defenser ecclesia inter leges non sitait. Et praeceptus est Crispinus , ris iisdem Donatistis in Calamens cilitate regione Osopus fuit praedicatus Filioe cs multi temporis
edoctus, ad mulctam teneri aurariam pubAciae legibus contra haereticos constitutam. mi resultans legibus praesentatus tum apud Proconsulemst negaret haereticum, oborta es necessitas , ut illi recedente ecclesiae defensere a catho ico Epimpo re eretur-comnisceretur eum esse , quo esse negaverat, soniam Fab eodem disimularetur, forte catholicus Episeopus ab ignorantibus haereticus crederetur, uisse quoderat negante, at γe ita ex Medesidia infirmissandalumnasieretur. Et memorabiti Augustino omnimodis instante , ad controve flam amboisiici amenses*sopivenerunt, de ipsa diversa communione tertio con ictum secum egerunt , magna post Drum christianorum multitudine cause exitumwapud Case
347쪽
342AESTORIA SCHISMATIS . thaginem per totam Afrisam expectante. Atfve Age Criastinus proconsitari.libesiarisententia pronunciatus es hae, reticus. Pro quo isse apudCognitorem catholicus Episeopus inter celsit, ne auraria mulcta exigeretur.
CXXXII. imprimis vero celabris est triduana ita Calatio Car. Ia collatio inter Catholicos & Donatistas sub auspiciis GUi''Riis, peratoris Honorii in thermis Gargilianis Carthagine pr ide seu moderatore & cognitore Marcellino Tri huno dc Notario A. C. 4ii. calendis Iuniis item d. 3. &8. Junii habita, cujus collationis gesta , prout ex integris actis quae coram Marcellino conscripta fuerant, a Acta eollaei Marcello Memoriali qui collationi huic interfuerat, ad uηdi . nutum Severiani3c Juliani abbreviata sunt, adhuc extant, etsi extrema sui parte mutilata. Et primus qui-
dem illa edidit Papyrius Maonius Parisiis is89. postea vero Petrus Pithoeus illa cum MSC. collata & emendata iterum vulgavit. Eadem in quibusdam Optati editionibus legere est. Tandem vero Stephanus Baluzius in nova collectione conciliorum gesta collationis Carthaginensis emendatiora edidit, & notis suis illustravit . in qua editione ultima tertiae cognitionis capita, quorum soli tituli in actis a Maonio editis supersunt, ex Augu-
stini breviculo supplentur. Cum enim Augustinus gestorum collationis Carthaginensis tantam esse prolixita. tem animadverteret, ut ea lectores fatigarentur, breviculum illius collationis composuit , in quo breviter, quid in illa collatione gestum fuerit, commemoraViti CXXXIII. Inter recentiores Scriptores historiam collationis Carthaginensis contexuit Franciscus Balduinus, quae postea in una eademque optati editione Parisiis per Carolum Paulinum procurata re Α, 163l.cum. Alba-
348쪽
Albaspinaei notis & observationibus edita bis repetita fuit. Nam delibatio historiae Africanae, qVae p. I99.legitur,nihil differt ab historia Carthaginensis collationis, quae p. 399. sequitur, nisi quantum prima illius historiae editio a secunda differt. Nimirum Balduinus primum singularemlibellum edidit, quem ab argumento historiam collationis Carthaginensis inscripsit. Cum
vero postea secundis curis Optatum ederet, hanc historiam separatim antea editam recognovit & Optato adjecit. Et secunda haec Balduini editio a prima in eo dif- seri, quod Balduinus in prima editione nonnulla ad ar- gumentum minus spectantia invehendi in Calvinum &Begam studio admiscuerit, quae in secunda editione detraxit, alia magis ad rem pertinentia eorum loco addens. pauca si excipiantur in utraque editione eadem & historiar & verborum series occurrit. Parisienses autem typographi utramque Balduini editionem coniunxerunt, & priori Balduini editioni historiae Carthaginensis titulum reliquerunt, secundam autem editionem, ne lectores eundem librum in uno volu nine. bis editum ex ipsb titulo deprehenderent, delibat ion erit historiae Africanae appellarunt, quo nomine eoS Mericus Calaubonus in praefatione adoptatum Mile itanum eodem anno Londini a se editum perstrinxit. E. 'git praeterea de collatione Carthaginensi peculiari dissertatione historico-Theologiea Johannes Bidericus Heilbrunnerus, quam Argentorati 16, I. sub Dann hau eri praesidio publice ventilandam proposuit. CXXXlV. Donatistarum nomina, qui ad hane collationem venerunt, recitata sunt, ut in aciis Primae Collai totis cognitionis e. 213. & in breviculo Augustini d. I. c.
349쪽
344 HISTORIA SCHIsMATIssertur, et q. annumeratis etiam nonnullis absentibus, pro quibus tanquam praesentibus Donatistae caeteri sub Icripserant, dc uno defuncto. Donatistae enim Episcopi cum magnum suae communionis numerum affectarent, non istum pro nonnullis absentibus,sed etiam. pro quodam defuncto subscripserunt, quandoquidem cum quidam recitato suo nomine non responderet, eum' in itinere defunctum caeteri dixerunt, Catholicis autem quaerentibus, q uomodo Carthagine subscribere potuerit,qui in itinere jam defunctus fuerat, post magnas an-. gustias perturbationis atque inconstantis & variae responsionis, tandem aegrum subscripsisse & in patriam reversurum in itinere defecisse dixerunt, cujus rei Αugustinus etiam in c. 23. tractatus sui post collationem mentionem fecit. Minores igitur numero fuerunt Donatistae in collatione Carthaginensi. Nam Catholici numerati sunt 186. ut ex actis collationis primae c. 2Iq. dietis.& ex Augustiniani breviculi cir4.liquet. CXXXV. Etsi vero Catholici numero Donatistas superarent, non tamen ea pompa, qVa Donatistae Carthaginem ingressi sunt, ut Augustinus in hreviculo primae diei c. I t. refert, modestiam suam in eo quoque testati, quod episcopatum pro Christi unitate depon re parati essent, dc infrequenti fere trecentorum conis cilio unus tantum senex aperte reluctatus fuerit, alius quidam austeritate vultus sui sibi id consilium dimit- cere significaverit, quin etiam senex ille, cum eum staterna reliquorum correptio obruisset, sententiam suam, &simul alter ille vultum suum mutaverit, ut Augustinus in libro de gestis cumEmerito narrat, qui hanc' CathO
350쪽
Catholicorum pro studio pacis unanimitatem rem sua. vissimam dc dulcissimam appellat. CXXXVI. Cum autem ad hanc collationem dc Catholici dc sonatistae magno numero ex tota Africa
confluxissent, septem ex utraque parte , qVi sermonem ultro citroque conferentes disceptarent, delecti sunt, qui totidem alios velut consiliarios dc praeterea qVatuor Notarios adjunctos sibi habuerunt. Excatho- N ina ilicis ad colloquium delectiAurelius Carthaginensis,Ali- u Ahq . pius Tagastensis, Augustinus HipponensiS, Vincen- collationem tius Cululitanus, Fortunatus Constantiniensis, Fortunatianus Siccensis, dc Possidius calamensas. Ex Donatistis delecti Primianus Carthaginensis, Petilian Constantiniensis, Emeritus Caesareae Mauritaniae, Protasius Tubiniensis, Montanus Zamensis, Gaudentius Thamugadensis, dc Adeodatus Mileuitanus. Nomina Consiliariorum 8c Notariorum utrique parti adiunctorum cognosci possunt ex indiculo, quem Balmius actis - collationis subiunxit, etsi ex Donatistarum Consiliariis .
quatuor tantum nominentur, cum reliquorum nomina exciderint. Idem vero Baluzius etiam nomi na Episcoporum sive Catholicorum, sive Donatistarum, qVae . in collationis actis occurrunt, collegit, dc juxta alphabethi ordinem recensuit. Sunt autem nomina Catholicorum et66. Etsi enim a86. collationi interfuerint, Viginti tamen in actis haud nominati sunt, quorum tres in notis ad collationem p. 229. dc 249. ex conjectura 'supplevit.Donatistas autem numeravit 3I3. etsi ex collatione primi diei constet,quod tantum 279. Donatistarum nomina recitata fuerint,unde colligit,quodaliqua superi