장음표시 사용
181쪽
Hebr. R. & alios, quos in Sacro Textu legimus usque ad Ioannem Baptistam, quem Tertullia Us ait fuisse clausulam Veteris Testamenti. In lege gratis icimus tot hominum utriusque sexus , & Omnis ordinis, omnisque status, tam Ecclesiastici, quam Saecularis, omnisque conditionis millia multa, sanctos , ac in bono perseuerantes usque in finem decessisse: inter quos Mater Iesu Maria, Apostoli, & Christi discipuli, Martires , tam mares , quam foeminae : Pontifices Magni, &Maximi. simplices Sacerdotes, Virgines, Viduae , Monachi, alijque diuersorum Institutorum I eligiosi, Diaconi, Subdiaconi, Acoliti, Exorcistae , Lectores , Hostiaria , Laici celibes,& uxorati, mulieres simplices omnis generis. Domini, famuli, & in qualibet professione, aut arte constituti. Ex omni, inquam, istorum genere legimns in Martirologio multos in Dei gratia perseuerantes defunctos; ideoque ab Ecclesia, ut Sanctos venerari: hi ergo secundum propositum vocati, ac iustificati, & in bono perseuerantes,postea defuncti diuersis donorum, ac Charismatum , & ministeriorum generibus a
Deo constituti ea gesserunt & alia nunc gerunt opera, quo glorie , ad quam praedestinati sunt,
An Praedeninatoram numerus augeri
post, vel minui. 298. Du. I. Sensum uuaesiti clarum esse; an ,
, scilicet dentur aliqui homines, qui adhuc praedestinati non sunt, & possint pr desti-X nari;
182쪽
est ad seri-ben clunia duos libros .
nari; quo casa cresceret numerus praedestinatorum , qui iam ab aeterno supponuntur praedestinati. Item ab opposito ; an aliquis ex praedestinatis pomit damnari; quo casu, minueretur numerus pr destinatorum .
299. Adv. a. rationem dubitandi pro prima quaesiti parte, esse, quia si populi sciunt, praede
stinatorum niamerum augeri non polle , cum in peccata consuetudinaria continuo labuntur , praescitos se putantes, ac damnatos, non curarent pro suo posse ad bonam frugem redire; quia in praedestinatorum numerum ingredi non posisent. Ratio autem pro secunda parte est; quia si dicatur praedestinatorum numerum minui noni poste predestinatos damnari non posse ; videtur primo laedi eorum libertas; quia non essent
indifferentes ad bene , vel male operandum , t secundo, magna concederetur socordia prςdestinatis in bene operando . Quilibet enim sic discurreret. Vel sum praedestinatus, vel non. Si sic, vel operer, vel non; vel bene , vel male, non possum a praedestin adorum numero excidere. Si non sum praedestinatus, quidquid boni agam is , non poterit me ad predestinatorum numerum perducere: igitur edamus, & bibamus, & voluptatibus indulgeamus; quae absurda sunt. goo. Adv. 3. ex his precilis motiuis inductu futile S. Augustinum ad scribendum praeclaros illos libros de Correptione, oe gratia , oe de Bono perseuerantια . Eo igitur duce haec quaesita solue- must in omni si quidem schola, licet diuersis lo-i quendi formulis , utraque pars quae liti negative
defenditur.3o I. Dico I. Praedestinatorum numerus ab aeterno i a praede finitus augeri nequit, nec minui. 3Oa. Prob.
183쪽
OPvSCVLVM PRIMUM. 2633oa. Prob. ex pluribus Sancti Augustini locis . Primus est ex lib. de Correp.& Gratia c. I 3. initio . de his loquor , qui praederimati sunt
in regnum Dei; quorum ita certus en numeras , ut nec addatur eis quisquam, nec minuatur ex eis. sude his, qui cum annunciasset, oe loculus esset eis , multiplicati sunt super numerum, al. . Ipse enim vocati dici possunt, non autem electi , quia non δε-
eundum propositum vocati . certum vero esse numerum electorum, neque augendum, neque minuendum,
quamuis , ct Ioannes Baptista significet, ubi dicit facite ergo fructum dignum poenitentia, oe noli dicere apud vos metipsos , Potens est Deus de lapidibus istis suscitare filios Abrabae , ut ostendat sic istos esse amputandos, s non fecemni fractum,ut non desit numerus , qui promissus est Abraba; tame aptius in Apocalipse dicitur, Tene quod babes , ne
alius accipiat coronam tuam. Si enim alius nos en accepturus , nis se perdiderit, certas est numerus:& pluries ibidem replicat,certissimum, de immutabilem esse M licium illorum numerum. 3o3. Secundus locus est ex epist. Io6. Certus en ergo Dei praescientia definitus namerus, O multitudo Sanctorum, quibus diligentibus Deum omnia cooperantur in bonum. 3o . Tertius ex lib. de Bono perseu. cap. 8. Deus autem melius esse iudicauit miscere quosdam uon perseueraturos certo numero Sanctorum D orum . 3Ps. Quartus locus est ex tradi. Iaa. in Euan. gel. Ioann. ubi docet non futurum aliquem praedestinatum supra numerum iam praefinitum ante mundi constitutionem. Non eRcinquit, liquis δε-pra numerum, sed certus O numerus: & in ser. Is . de tempore I. ait ; In congregatione cisiniam quantum pertinet ad commκnionem , oe participatio-X a nem
184쪽
austinum. s. Prosperse scribit ad August. Id-m scrinit Hilar. Cur impugnabant Augiistinii
nem Sacramentorum multiplicati funt super numerum ex Val. 39. Alius est ergo numerus , alui super numerum . ' umerus est de quibus dicit Apo Itolus, noti it Dominus , qui sunt eius Super numerum autem , quoniam in magna domo sunt non solum vas , aurea, ct argentea , fed lignea , O milia , oec. Hudierks ergo vasa in bouorem , supernumerum, να- fa in eo vlumeliam .
3o6. Immo hoc fuit unum ex ijs, qtiae in Augustino sugillabant Massilienses, quod scilicet
i docuisset numerum Praedestinatorum sic fuisse a Deo praefinitum, ut nec augeri pollet, nec minuit ita scripserunt ad Augustinum Prosper, & Hilarius . Primus sic . Vec acquiescunt praedectinatum electorum numerum , nec augeri posse, nec minui, ne locum apud infideles , ac negligentes cohortantium incitameuta habeant, ac superstua sit industriae , ct laboris indictio, cuius Rhdιum c effante electione Du- strandum sit. Haec Prosper. Idem quoque insinuauit Augustino Hilarius. Si pr.e desinati sunt, inquiAut, ad νrramque partem , ut de alijs ad alios nullus post accedere , quo pertinet tanta extrinsecus correctionis instantia δ 3e poli multa , Inde est, quod oe illud pariter non accipiunt, ut eligeudorκm , rej-cienaorumque esse desiuitum ua meruis Nelint, 327. Id autem impugnabant Massilienses; non quia ipsi negarent prs destinatorum numerum certum , di praedefinitum esse ; sed negabant in sensu Augustini defendi poste, qui ante praeuisionein meritorum docuerat factam praede lunatIonem: ipsi vero qui docebant faciam esse ex meritorum prae uisione, cum in eo casu liberi arbitri
usus concurreret , non agnoscebant eam repugnantiam , quam in sententia Augustini agnose re diceban L. At
185쪽
3o8. At si fuisset ab eis quaesitum, an ad ea merita fuisset necessaria gratia essicax , idest faciens facere , nec ne, si secundum igitur ex nati turae viribus essent merituri, & sic, ut Pelagianiloquerentur; vel si gratiam aliquam vertibilem admitterent, quam homines merituri possent efficacem , vel inessicacem reddere, in aliunvinciderent scopulum meo videri non minus incom modum praefato, quia ipsi se discernerent, contra
Apostoli dogma, ahis te discernit Quid habes , quod non accepisti dicere enim quis potest , ego
me dignum reddidi, ut praedestinarer . Si vero asseratur , ut deberet, primum, de gratia per se efficaci requisita ad illa merita, occurrent eadem ab eis asserta in conuenientia, quae de praedestinatione ante merita, de de definito , ac certo praedestinatorum numero: nam Deus ex se solo praedestinasset ad eam gratiam ex se essicacem , & adnumerum certum talium praedestinatorum . 3 . Prob. vlterius conclusio ex dictis in a, ct 3. capite, omnia quae Deus facturus est in creaturis usque ad mundi finem , immo per totam
aeternitatem a parte post quoad nos decreuit ab aeterno ex parte ante quoad nos quia Deus
non habet ante, & post: decreta autem Dei absoluta sunt immutabilia, immo etiam conditionata; quia haec etiam adimplentur in statu conditionato . Ergo si iam ab aeterno praedestinauit certum hominum numerum, hic non poterit atre- rari per augumentum , vel per diminutione. Maior,&consequentia probatur ex S. August. in epist. Io6. Nouit quippὸ Deus quid agat, ct quantus numerus esse debeat, primitus omnium bominum , deinde Sanctorum,sicut siderum, sicut Angelorum ; neque, νt de Ierrenis loquamur, scut pecorum, pisium,
remissiua. De inin utabilitat Dei .
186쪽
in suo est ea scienti Dei qnomodo produ
tecretia n6 mutetu Deus obiectum de mutatione e rc is
volatilium'suut arborum , O berbarum, sicut denique foliorum, oe capillorum nostrorum . Ratio autem supposita fide infinitae sapieotiae, & potentiae Dei videtur euidens ; nam Deus sua infinita sapientia ab aeterno praevidit omnia, de infinita possibilia immo ut ex tractatu de Scientia Dei ipsemet per cognitionem suae essentiae infinitis modis participabilis producit ea possibilia in ense possibili, seu, ut dicitur,obiectivo, ac ideati, Visis autem eis , decreuit facere pro tempore suo in omni possibilium genere ea , quae sibi placuit facere. At quoniam nihil nouum, aut inconsid ratum potest ei accidere,quod inducat ad mutandum decretum, quia , & Omnes res , Omnia tempora, & temporum momenta, omnesque etiam minimas circumstantias ex tunc habuit praesentes, ac si tunc extarent, sicut modo; ideo nunquam poterit habere motivum, seu occasionem mutan
di consilium ; & propterea immobilia permanent diuina decreta, ne dum quoad predestinationem, S reprobationem, sed quoad omnia fienda per
3Io. Neque valet ob ijcere factum circa Nintilitas a Iona relatum, in quo putatur, quod Deus mutauerit decretum; praecepit enim Ionε, ut pridicaret Niniuitis, adhuc quadraginta dies, eae subuertetur. Et tamen eo tempore elapso, non solum subuersa non suit Ninive, sed conquaerente de hoc Iona, quasi e flet propheta falsus e Deus ei dixit, quomodo nou parcam Viniue ciuisati magnae, in qua sunt plusquam IzO. millia , qui nesciunt inter dextrum, Osinistrum,3 II. Non, inquam, valet hoc, vel aliud simile ex Sacris litteris ob ijcere, quasi Deus mutauerit , vel potuerit mutare sententiam i nam facilis
187쪽
est solutio r primo cum D. Hieronymo in cap. 3. Ionae dici potest ex Glos. ord. 2 Diue illa euersaen, qua mala erat, oe bona aedificata, quae non erat; stantibus manibus, O domibus euersa est ciuitas in perditis moribus, oe quamuis non sit factam, quod illi homines timuerunt, I ona pradicante , futurum ;l factum an tamen , quod fuerat Deo praecipiente prae- dictam . Et sic moralis Ninive per Hieronymum, id est mores,& peccata Niniuitarum per pqnitentiam, quam egerunt, euersa, seu deleta fuit. I 66. Et puto, quod Glosa male citat Hieronymum pro hac sentetia, vel Hieronymus ad verbuaccepit ab Augustino, qui in lib. a I. de citiit. cap. a . multo post medium, ubi de eversione Niniue malet intelligi, ait, & Ionas intelligebat deis
materiali Niniue silc. Euertuntur enim peccatores
duobus modis, aut sicut Sodomae,ut pro peccatis fuisipse homines puniantur : aut sicut Nisiuitae , ut ipsa hominum peccata paenitendo destruan tu T. Factum est ergo, quod praedιxit Deus, euersa en 2 iniue,quae mala erat; ct bona ad cata est, qua non erat. Stantibus enim maenibus, atque domibus euersa est clantas in perditis moribus: ac sic, quamuis propbet fuerit contristatus, quia non est factum, quod illι ho, mines timerunt, illo prophetante , factum est tamen, quod fuerat Deo prascie re praedictum quoniam uouerat, qui praedixis , quomodo in melius esset implendum . Et in lib. I 8. cap. M. dixerat, quod si per illam ciuitatem reaὸ aeeipitur Ecclesia Gentium propheticὸ figurata eaersa scilicet per panitentiavia,
ut quatis fuerat iam uou esset .
Itaque secundum hos Ecclesiae Doctores , non fuit mutatum Dei decretum, sed impletum . l3 Ia. Responderi potest secundo , quod si literaliter,& de materiali Niniue intelligatur, com- i
188쪽
t Comminavitici erat e fi vitionata, si ἰ non pini
In aliqn sensu diei potest , quod praedestinatus potest dam.
minatio eversionis fuit conditionata ex parte Dei, quod scilicet, si non paenitebat, subuerte da erat; at quia per Regis edietum tota Ciuitas cum dolore peccatorum, de ieiunio egit pgnitentiam, subuersionem effugit. Multae similes comminationes Dei de malis inserendis Populo Hebraico leguntur in facro textu, qui caruerunt e fectu, eo quod Populus pqnituit, de ad Dominum est reuersus. 3I3. Dico secundo consequenter ad dicta ,
licet in aliquo sensu dici posset, quod praedesti
natus, potest damnarii tamen nunquam damnabitur .
3 I . Prob. prima pars . A compluribus defenditur , quod si accipiatur praedestinatus in sensu composito, seu reduplicatiue , ut praedestinatus,damnari non potest ; si vero in sensu diuiso, idest, praecisa pridestinatione,damnaripotest, de hoc euidens est. Exempla clara sunt de impeditis ad aliquod opus faciendum, cum tali impedimento illud efficere nequeunt ; eo vero sublato possunt. Scotus dicit hoc modo tantum esse veram propositionem illam, quod predestinatus potest damnari,quatenus poterat non pridestina
ri. Ego dicerem & redit in idem quod quan
tum est de se potest damnari, quia capax est damnationis ; sed ab sterna, Dei efficaci voluntate , cui nemo potest resistere, impeditur, ne talia faciat, per quae possit damnari, ac damnetur.3 II. Prob. a. ex Augustino lib. I3. de Trin. cap. 16. Horum praedestinatorum nemo eum diabolo peribit. Dino usque ad mortem sub diaboli potestate remanebit. Io. Confirmatur ex Rom. II. 29. Seckndum eleisionem autem charissimi propter Patres. Sine
189쪽
paenitentia enim sunt dona, oe vocatio Dei. i praedestinati autem habent hoc Dei donum &vocati sunt secundum propositum , ut saepe dictum est. Igitur nefas est putare , quod Deum, paeniteat de illo dono , & vocatione , & donum samoueat praedestinationis , & sic aliquis pereat Sic enim dicit Glos. ord. Electio ab aterno sine paenitentia est , scilicet sine immutatione eoUl Dei . Nam,vr dicit Iacobus, apud Deum non est transimutatio,nec vicissitudinis obumbratio. Idem S.Augustinus de Civit. lib. I 8.cap. I.circa finem, ait. Quoniam cogitantur immutabilia dia uina promissa, ait Apostolus , nouit Dominus , qui
sunt eius. Quos enim praesciuit , O praedestinauis conformes fieri imaginis fili, fui, ex eis perire nullus potess.
ADu. quod licet de reprobatione, & reis
probis adhuc locutus non sim , &comparatio fieri nequeat , nisi utroque extremo cognito ; quia tamen sub hac disputatione de praedestinatione omnes de hoc puncto loquuntur,& res soluta sit facilis , sub eadem nos etiam lo
t 3I8. Adv. a. quod comparatio haec fieri pol test tripliciter. Primo inter fideles , ac infideles. a. inter ipsosmet fideles ; an inter hos sint plures electi , quam reprobi. 3. inter homines, & Angelos , cum infidelibus solis, vel cum his, & demoniblIS . Fugienda vero Origenis haeresis, quod Y demo-
190쪽
Operariarnim in vineam diuersit h 3- vis, sunt homines nati in mundo ditier sis cc poribus . Pavet autε praedestinari. onsiderat Α-
de mones aliquando acturi sint penitentiam , Scsaluandi sint, cum Saluator Matth. a s. dicat, ignem aetervum paratum esse Diabolo , oe Angelis eius .a IV. Dico I. Si comparatio fiat inter fideles,stu Christianos tantum , pauciores sunt praedestinati quana reprobi. 32o. Prob. ex clarissima Christi attestatione
Matth. 2G. I 6. O cap. 22.l multi sunt vocati, priu-cι vero electi. Interi. utrobique vocati,dicit, ad I dem, Cr electi, dicit, ad regnum, vel Floriam ν .
At nota, quod in primo loco Saluator pr.emittit parabolam de Patre familias mittente operarios ad laborandum in sua vinea, quorum aliqui misesi fuerunt primo mane ἱ alio circa tertiam, & sex tam horam , alii Circa nonam , & undectivam;&quod saeta solutione denariJ, Rc. Saluator dicit, multi sunt vocati pauci vero electi. Inquit Lyr.' Moraliter hanc parabolam significare, quod a principio lmuudi vocati fueruat bomiues ad fidem , Pt Adam, iiij eius oec. Sic an prosecutione Enos Enocb, oec .p91 ea 23 oe cum ijs, cyc. Et sic prosequente de Abraham , Ic ali Is in lege Moisi, de tandem omnest Christiani in lege Christi, de ex his omnibus i. 1 l omni lege vocatis in vinea Domini , idest in Ec- . cletia , ac c tu fideliuin, pauci sunt electi. Et v&nam ita non esset. Nam ut ominamus status illos legis nariarae, ac inos aicae, si statum nostrum legis gratiae, consideremus, multas Chrimanorum miriades numerare possemus, omnes quidem ad Cluilii fidem vocatos, ac in Christo baptiZa-tOS , maiorem tamen partem damnacioni addictos didemus, si Haereticos, Schinnaticos, S m los Catholicos sine penitentia decedentes numeremus . Nam extra Carholicam Ecclesiam nor est salus ex can.loquitur Dominus, ct can. Alienus