장음표시 사용
201쪽
ΟΡVSCVLVM PRIMUM. I 8 Idus sit, sed pro singulis generibus hominum , in
quiens . Praeceperat enim Apostolus, ut oraretur pro
fugalis hominibus. σ specialiter addiderat pro regiabus. σ bis qui in sublimitate sunt, qui putari poterant fastu superbia seculari a fidei christima hu
militate abhorrere. Proinia dicens , hoe bonum encoram Saluatore nostro Deo, idest, ut etiam pro talibus oretur, oe statim, ut desperationem tolleret,addiadit : Qui vult omnes homines saluos fieri, oe in Quiationem veritatis venire. Hoc quippὸ Deus bonum iudieauit, ut orationibus humilium dignaretar fatalem
praestaresublimium . Quod utique iam videmus impletum . Deinde adducit phrasim loquendi Christi Domini eum Pharisaeis Matth. 23. Derimatis
mentam, ct rutam, oe omne olus, in quiens, neque enim Pharis ei, quaeumque aliena, Oper omnes te ras omnium alienigenarum omnia olera decimabant. Sicut ergo hic omne olus omne olerum genus ; ita tialis omnes homines , omne hominum genus intelligere possumus . Et tandem concludite O quocumque alio modo intelligi potest, dum tamen eredere non cogamur, aliquid omnipotentem Deum voluisse fieri, factumque non esse; quia eritas cantat, omnia quecum-
eumque voluit fecit is caela, oe in terra. 337. Secundus S.Augustini locus pro hac intelligentia habetur in lib. corrept. Irat.cap. I ubi assumit probare, quod Deus quidquid vult de voluntatibus, & in voluntatibus hominum, tacit;& quod dari nequit creatura aliqua, quae diuinam superet, seu impediat, potestatem, ne fiat quod vult, & inquit ; De bis enim, qui faciunt, quae non vult facit ipse, q- νust. Et quodscriptum est, quὸd vult omnes homines saluos fieri, nee tamen Om-
πει fudui fiunt,multis quidem modis intelligi potest, ex quibus in Hirs opusculis nostis aliquos comm
impediri . Diuitiaco by Corale
202쪽
morauimus: sed hic unum dicam . Ita dιctum evult omnes bomiues saluos fieri, νι intelligautur omnes praedestinati, quia omne genus hominum in eis est,sicut dictum est Phari is decimatis omne oἱus,ν-bi non est intelligendum, ny omue, quod habebant .
Neque enim omne olus, quod erat tu toto orbe tena .rum decimabant. Secundum istum locutionis modώς
dictum eo , I. corintb. Io. sc γ ego omnibus per omnia placeo. N mquid enim , qui hoc dixit, plaeebat etiam tam multis persecutoribus fuist Sed placebat omni peneri hominum, quod christi congregabat Eeelesia, siue tutus positis , sua iutro tendis in eam . Vones itaque dubitandam , Noluntati Dei , qua in calo, ct in terra omnia quaecumque voluit, ferit, o qua etiam illa, qua futura sunt, fecit,hamanas voluntates non pos μὴ sere . i 338. Tertius S.Augustini locus desumitur ex lib. de Praedest. Sanctorum cap. 8. ubi locum iulum, Deus vult omnes homines saluos fieri, hoc exe-plo explicat; Sicut ergo integrὸ loquιmur , cum de aliquo litterarum musro, qui in ciuitate Dius es; ieimus, omnes iste bis titeras docet; non quia omnes distunt,sed quia nemo nisi ab illo disii quicumque ibi litemus discis: ita reuὸ dicimus, omnes Deus
docet venire ad Chrinum; non quia omnes veniunt; sed elua nemo aliter Nenit,
339. Alia plura sacri textus loca Augustiuus
obseruat, in quibus verbum,omηes,non supponit
distribuitiue pro singulis generum, sed , vel pr mulaithidine aliqua, vel pro singulis generibus: interna. Is 8. notat illud i.Corinth. Is . Sicut in Adam omne3 moriuntur; ita in chisso omnes γiuificabuntur.
Patet autem , quod in prima parte omnes signiticat distributive pro singulis hominibus naturaliter ex Adamo descendeutibus excepto B. Virgi-
203쪽
OPVSCVLVM PRIMUM. I syne 8e tamen in secunda parte non supponit eodemodo, ut in prima ; quia non singuli homines vivificantur in Christo. Item de hominibus legis Gratiar dicitur Isaiae s . & Saluator illud recitat
Io: 6. erunt omnes docibiles Dei; & tamen maior pars est indocibilis, & infidelis : N in lib.6. coni. Iul. cap. 23. notat illud Apostoli , Per unius iustitiam in omnes homines in iustificationem vitae ; & tamen non omnes, nec iustificantur , nec iustifica, buntur. Sicut si diceretur per Nnam ianuam omnes intrant in talem domum, sensus non esset, quod omnes personae mundi, vel ciuitatis intrant in eam , sed seu sus est, quod omnes qui intrant, per eam intrant. 3 o. Confirmari potest haec Augustini explicatio, quod nempe omnes non intelligatur de ab soluta voluntate pro singulix hominibus , immo nec de singulis mundi ciuitatibus, ac ProuinciIs. Sine Cognitione Euangelij, ac sine baptismo nemo potest saluari ; At naultae sunt Ciuitates, e&Prouinciae, in quibus non adest notitia Euange
li), I baptismi; & etiamsi in aliquibus olim fuit
per plura saecula, dcfecit, nec patet ad eas accessus: quomodo autem credere poterunt, di baptu. Zari, nisi de eiusmodi lege instruantur ἰ Si autem Deus absolute vellet illos saluos fieri, inueniret modum evicacem , ut pollent ad eaS penetraro Militonari ,& populos conueiure; At non facit: Ergo signum est ,riincompraehensibili , de iu-iruiestigabili illius iudicio, curitanon faciat, nec velit, absolute eos saluos fieri: Quis enim ad ampli Isimam illam terram , quam dicunt incognitam in finibus Americae inuexit Euangelium t &quis in ipsam notam Americam ante eius inuentionem per Americuin Vespucium,& Columbum, cum antiqui omnes terri habitabilis in occiden-
204쪽
te columnas Herculeas statuerint, Abilam ex parte Aphricae , Calpem ex parte Europae ; montes scilicet sic dictos , in laudem Herculis sic appellatos, qui eo usque terra,marique pugnauit Quis ad Antipodas, gentes scilicet nobis ex diametro sub terra politas attulit Euangelium, cum plures Autliores tales habitatores negauelint i prae caeteris Plinius in lib. a. cap. 67. & inter Catholicos praeclarii simi illi Eeclesiae Doctores , Gregorius Nazianzenus , & Augustinus. Sic enim ait Irias lib. 36. de Civit. cap. 9. Quos vero Aurpodas esse fabulastin , idest bomnes a eontraria parte temel ubι sol oritur , quindo occidis nobis , aisessa pedibus
nostris calcare vestia, nulla ratione credendum est, σc. Adsunt tamen, ut omnes tenent; quomodo aucem vult Deus eos fatuos heri, si media satu. tis eis non concedit i certe fatendum cum Augustino , quod Pauli dictum de singulis generum , nequit Intelligi, quamuis ut dicam in opusculo de Gratia, omnibus omnino adultis gratiam
sussicientem Deus largiatur. lMI. Confirmatur a. Ex Christi dictis pern lcesse concluditur, quod non singulos generum , lut Augustinus docet, taluos fieri essicaciter velit, nam Matth. I . 13. assignans rationem cur no νclare, sed in parabolis, ac limilitudinibus loqueretur Pharii eis, ait. Idc. in pu abolis loquor eis, qaia videntes non vident, o audieates non audiunt , neque intelligunt , oe adimpletaν in eis propheti Isaia dicentis, anditu audιetis , oe non inreligetis , lσ ωιdentes videbit s, o non πιώbιιιs et incrassatum est enim cor populι huius, oe aiatibus grainter audi runt, oe oculos suos Hauserunt,ne qaarido videant o eatis, oe aurιbus aMιant, o corde ιntelligant, o conuertantur, σ sanem eos. Et Exodi 33. 1μDeus. dicie
205쪽
dieit Moisi. Miserebor cui volvero, oe clemens ero in quem mihi placebit. Et hoc est quod exagerat Paulus Rom. o. I . Quid ergo dicemus,numquid MLquitas apud Deum t absit. Mois enim dieit: miser bor cui misereor , ct misericordiam practabo , cuius
miserebor, igitur non volentis, neque currentis , sed miserentis est Dei. Dicit Scriptura Pharaoni. Quia in boe ipsum excitaκi te, ut ostendam virtutem meam in terra . Ergo cuius vult inferetur , ct quem vult indurat: dicis itaque mihi, quid adhuc qucritur, πο-luntati enim eias quis resistit ιο homo tu quis es,qui respondeas Deo smquid dicit figmentum ei, qui se finxit, quid me feci fili sie δ' An non habet potestatem figulus luti ex eadem massa facere aliud quidem
vas in honorem, aliud verδ in contumeliam ' Quod si Deus volens ostendere iram, notam facere potentiam suam sustinuit in multa patientia vasa ira apta in iu- teritum , ut ostenderet diuitias gloriae sua in vasa miserico Giae, quae praeparauit in gloriam . QRos γ νο- cauit non sol si ex Iudaeis, sed etiam ex Gentibus,& cetera plura.Si ergo iuxta Pauli doctrinam, ex Veteri etiam Testameto desumpta, Deus cuius Nult tantum miseretur, O quem νult indurat; si quosdam homines fecit vasa honoris in gloriam, quosdam contumeliae in interitum ; si per ipsum Paulum motitium Dei ad sic faciendum, fuit ostensio iustitiae in interitum vasorum contumeliae ; & misericordiar in gloriam vasorum honoris: quomodo potest locus ille epist. ad Timot. Devs Nult omnes homines saluos fieri intelligi nisi in sensu Augustini, scilicet, omnis generis homines, non omneS ,& singulos omnium generum ' alioquin sibi manifeste contradiceret; cum in epist. ad Rom. dicat non omnes, sed quosdam ; in epist. vero ad Timot. dicat omnes,cum tamen non omnes salui fiant.
206쪽
18s DE PRAEDESTINATIONE; 3. Quod autem sensus Pauli fuerit illo, quem docet Augustinus, inde colligitur, quia in
nuper relato loco ad Rom.dicit, quod Deus vo- eauit ex Iudais, ct ex Gentibus : notandum, quod non dicit omnes Iudaeos, nec omnes Gestes , sed ex omni natione, ac religione aliquos, Se hos voluit salvos fieri; quia hos , dc non omnes praedestin uit. Idem colligitur, ut Augustinus notauit, ex loco ad Timot. ibi enim Apostolus praecipit, ut Mut orationes pro omnibus bominibus, pro legibus, ct omnibus , qui in sublimitate sunt; hoe enim bonum, ct acceptum est coram Saluatore noro Deo, ut omnes bomines vult falaos fieri,oe ad agnitionem veritatis νenire. Cur dicit hoc t quia tunc totus mundus erat infidelis, ipsique Reges, & caeteri sublimes Domini;& quia poterant fortasse Timoteus , aliique putare frustraneum este pro infidelibus, ac idolatris orare, Paulus tollit dubium, addens, quia de his omnibus salvos facit; de omni si quidem natione aliquos praedestinauit , dc mediantibus sanctorum orationibus, ac miraculis interdum, ex illis vocat ad fidem . Dices: saluari potest apparens contradictio Pauli, si dicatur. quod in loco ad Rom. Deus
vellet salvos facere omnes, de facere omnes vasa honoris; at quia praevidit aliquos bene usuros libero arbitrio cum gratia alios vero non, ideo illorum fuit misertus, eosque fecit vasa honoris: aliorum vero non fuit misercus, de fecit eos vasa
3 3. Resp. S. August. iam respondit ad eiusmodi obiectionem , cum semper docuerit, quod post praeuisionem lapsus Adami, ac totius posteritatis cum eo, sine ulla meritorum praeuisione exmasia illa perdita aliquos discrevit tantum ex miseri
207쪽
sericordia, relinquenS caeteros in eadem , ex mo-
tuto iustitiae. Si vero, ut dicit argumentum, discretio illa electorum fieret ex prae uisione illorum consensuum, qui ab aliquibus praestandi essent vocationi diuinae, quos alij non esient praestaturi; iam priores dici non postent, neque e flent vasa honoris ex misericordia, ut docet Apostolus,sed
vasa gloriae , 8c retributius iustitiae ; de electi illi a semetipsis se discretiistent; seu praeuisi fuissent se-
metipsos discreturos a massa damnata , contra Apostoli dogma I. Corinth. . 7. Quis enim te discerniti Quid autem habes , quod non accepiΠi l Si autem accepisti, quid gloriaris, quasi non acceperis lQusmodo autem saluari posset in sententia prs fati argumenti, quod electi in eo casu non se discernerent, de non ex semetipsis facerent se vasa honoris, de gloriae, non video : Quod pro sententia S. Augustini clarius explicare operi pretium censeo . Supponamus unum ex duobus impossibilibus pro possibili, quorum unum non censetur ab aliquibus impossibile, maxime ab Aristotile;& eit hoc . Si plures homines fuissent creati ab aeterno, dc Deus omnibus dedis et squalia auxilia illuminationum , & inspirationum dependentia tamen ab eorum arbitrijs sicut dicemus factum cum Adamo) ut eis uterentur, si vellent; R ijs qui uterentur vellet dare gloriam; si aliqui uterentur, de alij non; certe primi ex semetipsis se discrevissent a secundis , de dicere hi pollent: licet Deus dederit nobis , sicut 3: vobis, media , ut eligi pos-s emus ad gloriam , si vellemus; nos quia voluimus, de usi sumus med ijs illis, discrevimus nos a vobis, de ideo electi sumus : hanc discretionem ab hominibus facitain , dc non a Deo impugnat Paulus ubi supra, R ideo hic modus dicendi non A a a sub-
208쪽
188 DE PRT DESTINATIONE subsistit. Secundus casus, licet impossibilis , est
hic. Supponamus, quod non ab aeterno , sed in tempore vitae cuiuscumque hominis Deus praedestinet, & reprobet: ac det, sicut dicit argumen tum, omnibuS aequales illuminationes , ac inspirationes dependenter a liberis eorum arbitrijs, S decernat eligere consentientes, & reprobare dissentientes ; & aliqui consentirent, & eligerentur; alij non consentirent,& reprobarentur; Consentientes, iure optimo dicere possent, nostra voluntate in pari conditione secrevimus , seu discrevimus nos ab illis . Hoc non placet Paulo dicenti ubi supra, Quis te discernit ' Quid habes , quod non accepi ti l N ad Plutipp. I. Deus dat velle, oeperficere pro bona voluntate . Ideo modus hic iustineri nequit . 344. Ita prorsus dicendum de casu, seu hipothesi argumenti; si Deus hoc modo elegisset , ac reprobati et, ac feci stet vasa honoris , & contumeliae: vidiit et enim homines , cum aequalibus auxiliis a se dandis, eorum aliquos consensuroS,& alios non; & priores elegisset, posteriores vero reprobasset. hesic vidistet, quod illi ex semetipsis discreturi se ellent a posterioribus, & sic in tempore suae vitae actualiter,& in futuro se discernent: hos redarguit Paulos . 3 3. Igitur auo illa loca Pauli per dicti argumenti sententiam nequeunt conciliari, praeser- tun , quia Deus quecumque voluit fecit. Haec pro Augultino, S meo sensu. At unusquisque in suo sentu ab unaet. CΑ-
209쪽
Aniinaduersones qMedam circa doctrinam de Praedesinatione.
Λ Du. quod, ctim doctrina de Prcedesti-Ix natione in sententia praesertim S. Augustini graues videatur pati dissicultates,sicut insito loco diximus, iam excitatas a Fausto, ali)sque Massiliensii bus, ut ex epistolis Sanctorum Prolperi, & Hilarij ad Augustinum patuit; idem Sanctiis Doctor Pauli sententiam secutus, quia debitores sumus sapientibus, ct insipictibus, in lib. te bono Perseu. quamuis Massiliensium, Faustique argumenta soluisset; quia tamen adhuc sibimet quo qu mysterium hoc obscurum videbatur fore Christia. nis, sapienter, ac Die, de more, studuit pusillis succurrere, ne desiidia in bene operando , vel desperatione in restipiscendo obruerentur , certi quod, quidquid fecerint, nequeant eorum mutari decreta, iam ab aeterno, & ab immutabili Deo praede finita; quaedam tradidit documenta pro modo loquendi de hac materia , ut in eius intelligenti , tranquillitalcm inueniat conscientia . I. Dico ergo I. Secundum Augustinum , docentes materiam de Praedestinatione ab aeterno facta, adhuc debent populos instruere , ac monere, ut diuinam legem observent, & in virtutibus se exerceant, ita S. August. in lib. de bono Perseu. cap. a I. in fine: eius verba sunt sequentia . 48. Prob. ex August. ibidem . Postquam senim docuit perseuerantiam finalem in bono, esse donum Dei praedestinatis collatum, inquit. mia contentionis en praedemnationi contradicere, vel de
musterium hoc obseri. Tum videbatur a
Monendi sunt populi de Obsernantia le- eis, & de
210쪽
de praedestinatione dubitare . Qua tamen ita populis praedicanda est , ut apud imperitam vel tardioris intelligentiae multitudinem redargui quodammodo isto sua praedestillatione videatur, sicut redargui vid tur ipsa praescientiaDei, qua certὸ negare που pos Aut, si dicatur hominibus,siuὸ curratissκὸ dormratis, quod os prUrimi, qui falli non poten,iae eritis. Dolosi autem , vel imperiti medici es etiam utile inedieamentum sic alligare, ut aut non pνo sit, aut obsit. Sed di-eendum ea, sic currite, ut eom abendatis, atque in ipso cμrsu vestro ita vos esse praeognitos noueritis, vilegitimὸ curratis, re se quo alio modo Dei prascisutia praedicari potest, ut hominis segnitia repellatur. 369. Documentum consistit in hoc , quod praedestinatus debet bene operari, & Dei, atqui Ecclesiae leges seruare; quia per harum obseruantiam consecuturus est gloriam, & dum Deus eum praedestinauit ad gloriam , praedestinauit etiam ad gratiam , & ad merita , ideo ait Paulus , sic
currite, ut comprahendatis . Quod autem Deus
praesciat opera illa a praedestinato facienda, non impedit, quin faciat, nec prohibet, aut dispensat ne faciat. Propterea segnis esse nec debet,
nec potest in benὸ operando. 3 so. Hinc est, quod sapientes a Deo illuminati in sacro textu relati, ut in Ueteri Testamento Moises, Dauid , Salomon, Prophetae, ipsequi
Ioannes Baptista clausula,ut ait Tertuli. Veteris Testamenti) quamuis optime callerent, Deum ab aeterno Omnia praesciuisse futura, item electos, Sc reprobos s indifferenter tamen Omnes ad bene
agendum inuitasse; omnibus paenitentiam , Dei cultum in fide, spe , & charitate consuluisse.Sciebat Moises, ut Exodi 3 3. quod dixerat Deus, Miserebor cini voluero, σ clemens ero inquere mihi placebit,