장음표시 사용
411쪽
t tis se ad eius pei sicere Volontatem ; ita , ct liberum arbitrium , quod vulneratum vivit in homine, gratia Dei a prahend tur de armento luxuriaseculi, in quo sub pallore Diabolo vagabatur per incongruas voluntates : passorem diabolum dixi secundum Zacchariam D.o Panori, idolum apprahenditur ergo gratia, ut dixi ad domandum liberum arbitrium ; ut O malae conuersationis deposita feritate , humilietur, ut ad obediendum in opus Domiuo necessarium corriagatur ; ct ita per eius semper curam incipiat in Dei perficere voluntate. Sic enim iumentum illud, duntain viam dirigitar , fessoris manu regitur, Ni iter rectum, siue leuiter , siue cursim fecundum sedentis ista se voluntatem possit incedere , quoad usque ad locum perueniat destinatum: ita liberam arbitrium , dum in via, Hen in Christo, qui est via, veritas, o vita, caeperit esse; gratiae regimine regitura , ut in seisitio Domini, siue patientia Charitatis, siue feruente Dis tu post ambulare quoad que ad promissum R. gnum Caelorum perueniat, ideo in Psal. ΙΑΟ. dicitur, spiritus tuus bonus deducet me tu terrare rectam r σωt illud , cum aliquoties sub fessore pastum largior bas cibarijs incumbeus fraeno cursu extollitur, fessoris flagello caeditur, ut secundum eius ambulet voluntatem : similiter , O liberum arbitrium , dum homo gratiae Dei immemor in prosperis ocitur , ct tamquam de sui posbilitate gloriatus extollitum, eius stasello corripitur , cum in varijs tribulatiouibus , Oublictionibus paululsi subiugatur rivi humiliatus homo in sua humilitate ad gratiae recurrat auxilium. Siacut homo sedens in iumento,dum peregerit iter , quod lucest, dicit, feci hodie,ut puta, triginta milliariata, cum, illo sedente, iumentum cucurrerit triginta milliaria di, sed uou ea cucurrisset, nisi . fessore, tam directum is via, quam gubernatumsuimet. Recte ergoses
tio, in qua grati et vir. tus elucet.
412쪽
pra voluntatem . Et grati stctim volun . tale opera-
sor, quem gratia figurat, dicit, feci triginta militiaria: ipse eni in fecit, quod iumentum facere fecit; O ta-Men utrisque labor itineris imputathr. Ita O gratia , ct liberum arbitrium peragit sine dubio ites fidei liberum, dum Dei christianus facit praecepta: sed non ut supra dixi siue gratia dirigeute, νel gubemante Propter quod dicitur in psalm. 36. Dirige in eo pectu tuo viam meam , ct a Domino gressus bominis diriguntur , dec. Non poterat aliud exemplum melius exprimere concursum gratiae, & liberi arbitrij ad opus bonum , & dominium suaue gratiar supra arbitrium facientis illud facere , quam
exemplum selioris supra equum,dominantis eum,& facientis illum ambulare. III. Ideo cognoscens Augustinus dominium gratiae supra liberum arbitrium,& quod facit, ut arbitrium faciat, orabat saepe Deum , ex lib. Io. Confessionum cap. 29. Domine iube, quod vis, sed da quod iubes, quem orandi modum etiam Angelicus Doctor Sanctus Thomas secutus, eo frequenter utebatur. Re siquidem vera nisi Deus per gratiam traheret alliciendo humanam libertatem ad spiritualia opera peragenda ; haec ab ignorantia boni, & qualitatum , seu conditionum, ac utilitatum eius obfuscata ; dc a concupiscentiis carnalibus, seu terrenis oppressa , puto quod numquam ad spiritualia, ac supernaturalia aspiceret I iinmo quotidie , quolibet nouo concupiscentie stimulo, in deterius prolaberetur, nec bonum aliquod sicut oportet, operaretur. Hanc ergo gratiam qua facientem Operari, quam S. Au-mitanus declarauit, & docuit, confiteri debemus;& hanc a Deo humiliter poscere satagamus. CAP.
413쪽
Quinam feeuti sunt ugustini sententiam de gratia
qua, ac auxilio quo, seu eseaci. I sa. A Du. non fore inutile quaesitum hoc ijs, qui veritatem in hac materia inquirunt, & S.Augustinum vere Doctorem Gratis sequi volunt, quem uniuersa sequitur Ecclesiar licet aliqui profitentes, verbo tenus, eum sequi, sic tamen explicant, ut in sententiam contrariam illum trahant. Propterea, quamuis , ut patuit, clarissime loquatur, ut eius doctrina sana sit, &1ta per Ia. secula habita ἱ ut tamen omnibus nostris saltem tyronibus pateat, quod & Sancti, de Doctores , & Romani Pontifices , & Concilia approbata, eam, ut ab Augustiuo traditam, approbarunt ; & si in ea dissicultatem aliquam inuenerunt, de ea non curarunt, sed cum ipsos. Doctore, immo cum Apostolo Paulo ad altili dinem sapientiae,& scientiae Dei, & incomptaehensibilitatem iudiciorum eius recurrerunt ; nec plus sapere, quam oportet sapere voluerunt: Sic, denos, ac Tyrones nostri nobiscum sentire,tenero, ac dicere debent. Is 3. Adv. a. quod in hac materia de Gratia, in qua elucubranda tot lustra consumpsit S. Rugust. haec praecipue docuit. Primo, contra Pelagium, & sequaces, quod ad facienda opera bona, ut Oportet, &ad salutem necessaria , vel utilia, non sufficit homo cum suis viribus naturalibus, sed indiget auxilio ; de quo puncto loquemur postea. a. quod docuit contra Semipelagianos est, quod Gratia sic necessaria non consertur
. Authoris intentio in hoc quae fi
414쪽
Neeessitas gratiae. Quod detur sitne mertitis .
Et quod faciti acer dicta quas Gratia quam do cute Ruga approbata a Roma Pontis.
a Deo ex meritis hominis , sed gratis datur; doquo etiam puncto dicam postea. 3. quod docuit est, quod Gratia , quae pro statu naturae lapsae est necessaria homini ad bona opera facienda , non
est sicut illa, quae data fuit Adamo in statu innocenti dictasiue qua subdita libero arbitrio illius,
ut ea uteretur, si vellet, & quando vellet; sed est potentior illa, quae facit facere opera bona, non
trahenda libero, sed trahens illud alliciendo,
de dicitur gratia qua . Alioquin, inquit, non si iis prouisum esset naturae lapsi, ut bene actu operaretur . Si enim Adam sanctus , innocens , sine passionibus, & tot diuinis muneribus vallatus, &gratia sne qua usus non. est, quid faceret homo lopsus, debilis , tot desectibus ignorantiae, & concupiscentiarum circumdatus t Hanc ergo gratiam docuit Augustinus necessariam ad bene operandum actu.
Is . Dico .Sententia Augustini de Gratia qua, meo videri, videtur approbata saltem implicite a quibusdam Romanis Pontificibus. Prob. & declaratur ly impliciu . Romani Pontifices, Innocentius, Zosimus, Cllestinus , Scalij, quos initio primi opusculi retulimus approbarunt doctrinam S. Augustini de Gratia ; immo Hormisda in epist. 7o. in fine aperte, & claris verbis dicit, quod doctrina de Gratia, ct libero arbitrio , quam sequitur Romaua Ecclesia est illa , quam tradit sanctus iAugumnus in suis libris maximὸ ad Hilarium, ct Prosperum. Sed Augustinus in omnibus suis libris, & maxime ad Hilarium, & Prosperum, doctrinam tradit de Gratia qua,eiusque necessitate ad actu bene operandum, credendum,
&c. eamque defendit scribens ad Hilarium , NProsperum , qui ei scripserant, quod quid an , ,
415쪽
nempe Massilienses, de ea murmurabant, & impugnabant , tamquam nouam , doctrinam suam de praedestinatione ad gratiam , & gloriam sine meritis, ut in primo opusculo vidimus: & mortuo Augustino, Caelestinus, utibidem diximus,in epistola ad Episcopos Galliae , non solum com mendat S. Augustini doctrinam ; sed miratur , quod ipsi non compescant ora quorumdam contra S. Augustini doctrinam mussitantium . Reliquos Pontifices omitto: & sic arguo. Sancti R mani Pontifices, & collaudarunt, & acceptarunt
pro tota Ecclesia Augustini doctrinam de Gratia exp licite; sed inter praecipua principia Augustini de Gratia, hoc est unum, scilicet, de Gratia quo, seu de auxilio gratiae quo , gratia nempe, qili facit facere, & satis non est pro natura lapsa illa , quam habuit Adam innocens, idest, sene qua;quia
cum hac tantum natura lapsa , non operaretur ,
bona opera: ergo hanc gratiam sub hoc nomine qua , seu auxilio quo implicite approbarunt Romani Pontifices. Quod vero hanc docuerit At gustinus necessariam ad aetii operandum, in praecedentibus capitibus patuit. Is s. Confirmatur ex sequenti conclusion , quae licet dicatur Concilii , est tamen Sedis Apostolicae. Dico a. Concilium Arausicanum secundum contra Massilienses celebratum ann.Domini sa9.
cum instructione Sedis Apostolicae in materijs de Gratia, & libero arbitrio hanc sententiam Sancti Augustini de Gratia qua, seu auxilio quo liberum arbitrium trahente , & faciente facere, secutum est, eamqu e sententiam tenendam definiuit; quod Concilium a Bonifacio . successore Felicis . fuit quoad omnia confirmatum.
mortem a Cttes inodesenditur Auxust. Cla ra Conelii sio de
416쪽
DE GRATIIS ACTU AMBUS,&c. Prob. prima pars . In primo Capit habetur. Cum ad dedιcationem Basi licae conuenissἡ ;hst,u- semus, oe de rebus, quα ad Ecclestastica regulam peris ctione d stinent, oe inter nos fuisset spiritualis oborta colla- h,E .aitio; peruenit ad nos esse aliquos, qui de gratia,O Π- Opita dφ bero arbitrio minus cautὸ, ct non secundum fidei catholicae regulam sentire velint . Undὸ , or nobis focundum authoritatem, o admonitionem Sedis Apostolieae iustum, O rationabile visum est, ut paucata capitala ab Apostolica nobis Sede transmissa,quae ab antiquis Patribus ex certis Scripturarum volumis bus in hae praeipuὸ causa collata sunt, ad docendos eos, qui alιter,quam oportet sentiui ab omnibus obseruada proferre, oe manibus nostris subscribere deberemus . Quibus lectis , qui bucusque non sicut opostebas de Gratia, ct libero arbitrio credidit, ad ea quae fidei catholica conueniunt , antinum ioclinare non deerat. Haec sunt proemialia Concilii illius Prouincialis verba: ex quibus aperte concluditur,quod Concilium illud,nedu ex Sedis Apostol. auctoritate, sedente Felice q. ea decreta ediderit,
M. 22 qui subsequutur,sed quod illamet decreta fuerint
iis, ista a. directa illis in Concilio congregatis Episcopis zἰ ut ea subscriberent, ac promulgarent, & Obseruari curarent. Puto fortasse,quod hoc ab eis exigeret Pontifex, quia eorum aliqui aliter sentiebant. At quomodocumque sit: ea capitula , seu decreta, & canones erant Papis ut ipsi fatentur. Videndum ergo, quid inter alia ad rem nostram contineant decreta illa, seu canones illi: ideo 1 36. Prob. secunda pars, quod scilicet Concilium hoc secutum sit sententiam Augustini
Gratia qaa, seu auxilio quo , necessario ad actu bene operandum sibi ab Apostolica Sede insinuatam . In can. enim 3. habetur. Si quis ad
417쪽
muoeationem humanam gratia Dei dieit eonferri, non autem gratiam facere, ut invocetur a nobis, contradicit Isaia Fropiata cap. 63. vel Apostolo m. Io. idem dicenti . I nuentus sum is non quarentibus me . palam apparui iis, qui non interrogabant. In cap. . habetur . si quis , ut a peccato purgem arvoluntatem nomam, Deum expectare eontendit; non autem, ut etiam purgari velimus , per Spiritus San-ιti infusionem, oe operationem in nos fieri eonfitetur,resstit ipse Spiritui Sancto per Salomonem Pro M. I . iuxta Io. dicenti; Praeparatur voluntas a Domiano , ct Apostolo Philipp. a. falubriter praedicanti. Deus ect, qui operatur in nobis velle, oe perficere pro bona voluntate . In cap. 6. apertius rem tangit ostendens non voluntati gratiam , sed voluntatem gratiae obedire, sic . Si quis sine gratia Dei Dolentibus, credentibus, demeroribus, couantibus , laborantibus, vigilantibus, nudentibus, petentibus, quarentibus , pulsantibus nobis miserie ordiam dieitconferri, non autem diuinitus, Ni credamus, velimus, Ῥel bae omnia, sicut oportet, agere valeamus periu-
fusionem , em innisationem Socti Spiritus in nobis fieri eonfitetur ; ct aut humilitati,aut obedientiae humana subiungit potius subigit gratiae adiutorium, nee ut obediens, ct humillimus ipsius tralia donum esse eonsentit, resistit Apostolo dicenti; Quid habes, quod non accepisti, oe Gratia Dei sum id, quod sum. In cap. o. habetur. Diuini est muneris, eum O rectὸ cogitamus, oe pedes nostros a falsetate, ct iniunt-tia retinemus . Quoties enim bona agimus, Deus rata nobis, atque nobiscum, Ni Operemur, Operatur . In
cap. 18. Debetur merces bonis operibus, s fiant : sed gratia, quς uon debetuν, praecedit, ut fiant. In cap. a 3. habetur . Suam voluntatem homines faciant , non Dei, quando id agunt, quod Deo isplicet. Quando
418쪽
S. August. excerpta sunt . QuInania
oo DE GRATIIS AC VALIBUS , dec.
do autem ita faciunt, quod volunt, vi diuina serviant voluntati, quamuis Nolentes aga i , quod agunt ; illorum tamen voluntas est illius, a quo praeparatur , ct obitur , quod volunt : alia plura capita
necessitatem gratiς concernentia in suis locis adducenda ex praescriptione Sanctae Sedis sunt in eo Concilio statuta; omnia autem sunt 23. quq ut in S. Augustini operibus versato, patere potuit , omnia ex illis excerpta sunt: ea subscripsere via decim Episcopi, quatuor Praesecti Praetorii Gal-l iarum , & sex Consules . Eam ergo Augustini sententiam de gratia qua, seu auxilio quo , necessario ad actu faciendum opus bonum, & trahente , & alliciente voluntatem, & faciente , It faciat opus bonum, ipsum Prouinciale Concilium
Araulicanum, Papa praescribente, secutum est.Ιpsum autem Concilium nullam aliam affert causam necessitatis huius gratiae facientis facem , ut homo credat, diligat Deum,& alia bona opera faciat, ut oportet, nisi quia per Adae peccatum humanum liberum arbitrium fuit debilitatum , de attenuatum, ideoque potentiori indigebat gratia , seu auxilio, quam indiguerit liberum arbitrium Adae forte, ac validum tantis donis , habituali, & originali praesertim gratijs Praeditum , , Se a nullo passionum, siue corporalium , siue spiritualium stimulo vexatum. I S.Augustinum secuti sunt omnes patres Sancti, atque Scholastici, quos initio primi opusculi retulimus ; omnium autem primi, Hilarius Arelat. Prosper, Fulgentius,& post plura saecula ceteri ibidem relati.Tandem Scholastici, Magister
sententiarum , Alexander Alensis , S.Thoma S, S. Bonau. Scotus, caeterique germani eorum discipuli usque nunc . Scholae famosae , Parisien-
419쪽
sis , Lovaniensis , & aliae. An autem ista ab Augustino praedicata gratia qua, seu auxilium quo, sit illa, seu illud, quod,& quet pro faciedo opere bono,ut Oportet,suerit,& sit necessaria, seu necessarium,alias nullatenus fieret, dicam infra.
operandum.118. Du. I. quod homo in triplici stam con-α, siderari potest. Primo in statu infidelitatis. a. in statu fidelitatis, & gratiae habitualis, idest sine peccato. g. in statu fidelitatis
tantum, sed in peccato . Ideo quaeri potest, a homini in omni hoc triplici statu sit necessaria gratia actualis, seu supernaturale Dei auxilium ad benὰ operandum. II9. Adv. a. quod opera bona , quae potest homo exercere,duplicis generis sunt; quaedam sunt mere naturalia , idest a solo lumine naturaedictata, & facta absque ullo fine superuaturaliter, seu per fidem cognito , quae scilicet faciunt infideles , quibus finis ultimus reuelatus, ac per fidem notus non est, ut v. g. succurrere alicui in nece ssitate existenti ; esse gratum benefacienti; iustitiam exercere vim patienti, & alia similia , quae lex naturae cuilibet homini insita dictatiliane enim quilibet homo in se experitur,quia signatum ei super nos lureen vultus Domini, ait Dau.psal. .& ideo Ethnici etiam principes omnis nationis, vel ex se immediate , vel ex consilio iurisprudentum multas bonas, rectas,ac iustas leges con-
420쪽
Ad bona opera gratia est ne- , cessaria. is, scrip.
diderunt , quibus ignota erat vera fides , ac supernaturalis finis, ad quem legum earum obse uantia dirigere potuerit. Quaedam vero sunt opera supernaturalia, quq nota sunt per fidem;&propter finem ultimum per fidem notum fiunt, quaeque ad finem illum consequendum, & perpetuo po .sidendum fiunt; & hqc sunt, quae facienda sunt, sicut oportet; dicemus autem infra quid significet hoc , sicut oportet; & pro his agendis dicemus gratiam esse necessariam. I 6o. Adv. 3. quod hic quaerimus tantum necessitatem gratiae ad bene operandum, idest opera ad salutem, seu sternam vitam conferentia :de abstinemus a prolixa, M post S. Augustinum non amplius necessaria historia Pelagi, negantis gratiae internae necessitatem ad opera salutis; sed eam supponimus et & de gratiae necessitate cum Sacra Scriptura,cum Sancta Sede, cum Conciliis,& cum Sanctis Patribus loquemur. Postea erit sermo de qualitate , seu speciebus operum , ad quae est necessaria ; & de qualitate etiam, seu specie gratiae ad ea facienda necessaria . I 6 i. Dico ergo . Ad opera bona ad salutem
conserentia , non susscit sola voluntas humania,
cum suis naturalibus viribus, sed est ei necessaria actualis Dei gratia cum illa ea opera faciens: Est de fide.
I 62. Prob. I. ex Sacra Scriptura. Ioan . II.
Saluator ait , sine me nihil potestis facere; S. Augustin. tract. b I. in Ioann. vi stpe dixi inquit , nec multum , nec parum , sed nihil. Concit. Araus. a. ex praescriptione Sedis Apollolicae , ut initio se a declarat in eap. . hunc Christi sermonem sic intelligendum decernit. Qui dixerit nos posse bonum aliquod, quod ad salutem pertineaς vita aeteraue, per