장음표시 사용
421쪽
natura vigorem cogitare , aut eligere, aut Euangelii
praedicationi credere absque illuminatione, ct inspi-l ratione Spiritus Sancti, qui dat omnibus suauitatem in consentieudo , ct credendo veritati ; haeretico fallitur spiritu , non intelligeus vocem Dei in Evangelio dicentis, sine me nihil potectisfacerer &.postea in cap. s. iterum declarat illud dictum,& modun ,, quo per Christum , & cum Christo opera bona fiunt , inquiens . Diuini est maneris cum O rectὸeogitamus, ct pedes nostros a falsitate, σ iniustitia detinemus: quoties enim bova agimus, Deus ira nobis , atque nobiscum, νt operemur, operatur. 163. Prob. a. eX COr. 3. F. Fiduciam aute
talem babemus per christum; non quodsi scie tes βι- mus cogitare aliquid a uobis, quasi ex nobis,sed suffieientia noBra ex Deo est: Glos. ord. ait: commeu- dat gratiam, quae non datur secundum merita: Ied efficit omnia bona merita: & omnes Sacrae Scripturae interpretes; omnes Patres , ac Doctores , &omnium maxime S. Auguilinus infra referedus,&Concilium Araus. a. cap. 7. hunc locum de necessitate gratiae ad bene operandum interpretantur. I . Prob. g. ex Romanorum Pontificum
literis, ac decretis, quibus statuunt necessitatem gratiae, seu diuini adiutorii ad opera bona ad salutem conducentia. Sic decernit Innocentius I. in epistolis et . a1. & as. ita Celestinus I. in epistol. I. cap. I. 6. & 8. Ita Gelasius in epistol. I.
r6s. Prob. ex Concilio Africano cap. 8o. hoc autem Concilium , ut notorium est , ita dicitur ,
quia est collectio omnium Conciliorum Prouincialium , quae per quinquennium sub Caelestino , ac Bonifacio in diuersis Africae Prouincijs celebrata sunt: in praefato autem cap. 8o. sic statui-
422쪽
Concit. de creta pro nece uitate
tur.Item placuit,vi quicumq; dixerit, ideo nobis gratiam iustificationis dari, ut quod facere per liberis iubemur arbitrium facilius posmus implere per gratia , tamquam etiam gratia non daretur, non quidem fa-eile , sed tamen possimus etiam sine implere diuinata, mandata, auatb. sit. De fructibus enim mandatoriam loquebatur Dominus , ubi non ait siae me discutias potestis facere : sed ait, sine me nihil potessis facere . 156. Idem docuit Concilium Dio spolitanum cap. 7. idem pariter Concilium Mileuitanum,
I67. At Concilium Arausicanum secundum, ut in praeced. capite dictum est, pluribus capitibus necessitatem , & modum operandi gratiae lcum libero arbitrio statuit, ac decernit ex praesicriptione Felicis A. vi initio testatur. At quOniam contra Faustum , & Massilienses , qui necessitatem gratiae contra Pelagium admittebant
excepto initio fidei, ut postea dicam suppo
nentes Patres illi gratiae necessitatem , de modo tantum , quo cum libero arbitrio concurrit loquuntur. Ideo in eo. 3. statuit ; gratiam facere,ut invocetur a nobis Spiritus Sanctus in e q. statuit gratiam quoque facere, ut nos velimus a Pec l cato purgari: in cap. s. statuit , quod etiam ad
j initium fidei est necessaria gratia: in cap.6. statuit
gratiam facere , ut velimus credere, credamus , & alia bona opera, ut oportet, faciamus: in cap.
7. statuit, sine gratia nullum opus pertinens ad salutem fieri posse: & sic prosequitur usque ad c put ultimum, in quo statuit, quod etiam Patres tam legis naturq, quam scriptae incipiendo ab Α-bel, & prosequendo per omnes Patriarcas, Om nesque alios, quos enumerat Apostolus Hebr. II.
Omnemque multitudinem, quae in us legibus in
423쪽
Deum credidit, eumque dilexit, non potui , nec credere, nec diligere , nec alia bona opera , ut oportet, facere sine auxilio gratiae . 168. Tandem, ut alia omittam Concilia Prouincialia, Valentinum Secundum, Santonense, Moguntinum quartum , &alia similia, quae de ne celsitate gratiae sua ediderunt decreta, Con-l cilium generale Tridentinum hanc necessitatem tam in ordine ad iustificationem, quam in ordine ad alia opera ad salutem pertinentia definiuit .Siquidem in sess.6. cap. s. statuit exordium iustifica
tionis a gratia praeueniente sumendum esse: & quod tali gratiae liberer assentiendo ad eam homo disponitur: & quod illuminationem, & inspiratio
nem illam potest homo abi,cere, si velit. In cap. 6. docet, quod homines disponuntur ad iustificationem, dum excitati diuiua gratia, oe adiuti, libere incipiunt credere , quae reuelata , & promissa sunt, & Deum tamquam omnis misericordis sontem diligere incipiunt, &c. In eap. IO. agens diiustificationis incremento, docet, per bona ope ra cum gratiae adiutorio nicta augeri ; & ideo S. Mater Ecclesia petit a Deo, da nobis Domine fidei, spes, ct charitatis augumentum : addenda sunt alia eiusdem collectae verba, O ut mereamur assequi , quod promittis, De nos amare, quod pracipiβ , qui
necelsitatem gratiae indicant. In eap. II. quod
est de obseruatione mandatorum Dei ab ipsismet iustificatis, statuit Deum non praecipere impossi bilia. Nam impossibilia non iubet, sed iubendo mo set, oe facere , quod possis, O petere, quod uon possis , ct adiuuat, ut possis : & infra docet , quod Dei mandata cum diuino auxilio obseruari posissent. In cari. postea primo anathema dicit ei, qui dixerit horainem suis naturalibus viribus sine diuina
424쪽
Per multas rationes id desinit. Libri in quibus rei Euliariter
S. August. de gratia en Prose se tractauit.
gratia per christum iunifica ri posse . In can. a. dicit anathema ei, qui dixerit diuiuam gratiam per Christunon esse necessariam, oe dari, vi homo facitius iusὸνiuere, ac vitam at emam promereri possis , quasi per libetum arbitrium sine gratia νtmqne, Vrὸ tamen , ct disclitter post: in 3. dicit anath. ei, qui dixerit , quod sine Spiritus Sancti inspiratione , atque adiutorio bomo post credere , diligere, sperare , aut paenitere, sicut oportet, ut ei iustificationis gratio conferatur: incau. q. dicit anath. et , qui dixerit, quod gratia excitanti , ut quis ad instificationem,
disponatur , non post dissentire , se velit: ergo de
fide est Conclusito. I 60. Quamuis autem , quae hucusque dicta sunt ad gratiae necessitatem pro bene operando adstruendam, & de fide tenendam, satis superque sint; quia tamen pro ea unus pro omnibus singulariter , strenueque laborauit, & contra aduersarios gratiae,ac necessitatis eius pugnauit S. Augustinus; libet hic referre aliquos peculiares libros, in quibus de hac materia peculiariter tractauit, licet in omnibus suis libris eam attigerit. Loca autem eorum librorum adducam in sequentibus capitibus, cum de operibus , ad quae neces arta
est gratia agam & de effectibus illius, de subiectis capacibus , de concordia gratiae cum libero arbitrio , & alijs eiusmodi punctis loquar. Libri ergo, in quibus ex profesto probat necessitatem gratiae ad bene operandum, & modum operadi gratiet,& eius effectus tam in infidelibus, quam
in fidelibus in ordine ad iustificatione;& in iustis
in ordine ad opera iustitis, respeetiue, sunt seque-tes. Liber de Gratia Christi, colastans ex capitulis 3 P. quem scripsit contra Pelagium , & Celestium inimicos gratiae. Liber de P erfectione iuytia bo-
425쪽
minis , constans ex capitulis a I. quem scripsit contra Celesti, ratiocinia contra necessitatem gratiae. Liber de Gratia, oe libero arbitrio , constans ex capitulis etq. quem scripsit ad Valentinum, de Monacos Adrumctinos, quia ut ipsemet Sanctus dicit in lib. a. Retras. cap. 66. Monaci illi , sicut ad ipsum scripserant, timebant, quod gratia illa qua, seu essicax, faciens facere, laederet liberum arbitrium; ideo in eo ostendit non sic esse, ut postea videbimus . Liber de correpti ne , ct Gratia, constans ex capituliS I 6. quem , ut ipse dicit in lib. a. Retract. cap.67. scripsit ad eosdem Monacos Adrumctinos , eo quia dicebant, quod si gratia talis naturae esset, non essent corripiendi, qui Dei prscepta non obseruant, sed solum pro illis orandum esset, ut Deus gratiam iIlis tribuat qua faciat eos illa Obseruare; demonstrans esse corripiendos, & quare . Liber I. de Praedestinatione Sanctorum , constans ex capitulisa I.directus ad Prosperum,& Hilarium, in quo agit de Sanctorum electione aeterna ad gloria G, re gratiam, siue meritorum praeuisione; qui liber in Massiliensibus fuit causa, cur obloquerentur deS.Augustino, quod noua, & inaudita doceret ;qua de re scripsit ad eosdem Hilarium , & Proinsperum librum secundum , qui inscribitur Debono, seu dono perseuerantis,constaentem ex capitulis a. in quo de materia gratis, & dono perseuerandi in ea ad salutem necessarijs tractat. Liber de Iutura, ct Gratia directus ad Timasium, &Iacobum continens capita 7o. Libri sex prolixi contra Iulianum Pelagianum continentes capita 3 s. & alij plures tractatus. IIo. Item plures epistolae ad diuersos scripte super materia gratii ue nempe una ad Valentinum, estque
scribendi eos libros. Diuiti bν Gorale
426쪽
estque 46. quam praeponit libro de Gratia, G libero arbitrio: altera ad eumdem, estque 'quam praeponit Libro de corr. oe Gratia et epist. I s. ad Sixtum Prasbiterum , qui fuit postea Rom. Pontifex, eaque prolixa , in qua diffuse de Gratia , eiusque necessitate agit: epiit. 1 quq est ad Vit lem Cartaginensem , eaque etiam prolixa . Vir iste docebat, orandum non esse .pro incredulis ssed iis solum legis doctrinam proponendam. Augustinus eum corripit, docens propositionem le-lgis non sussicere ad eorum conuersionem , sed necessariam etiam esse Dei gratiam, plures in ea assignans regulas huius materiar. I i. Prster hos libros, in quibus ex prosesii agit de necessitate Gratiae ad operandum sancte, seu sicut oportet ; in alijs fere omnibus suis operibus sparsim de ea loquitur, aliquando de ne cessitate ad omnia opera bona conducentia ad salutem in genere, aliquando de necessitate eius ad specifica quaedam et aliquando de modo operandi gratis cum libero arbitrio ; aliquando, & sere semper, de collatione eius sine meritis, & de csteris eiusmodi gratiam consequentibus ἱ pro quibus in suis locis propria Augustini loca adducemus ,
I72. Sanctum Augustinum ante definitionem Conciliorum secuti sunt,in primis, eius coaetanei Sancti Prosper, Hilarius , & Fulgentius, postea ceteri, quos retuli initio primi opusculi; postea omnium Scholasticorum turba, totaque tandem Ecclesia . Que de necessitate diuinae gratiae dixisse lassiciat. Sancta enim Mater Ecclesia hanc gratis necessitatem pro omni bono opere essicie-do Deum pro suae diuins gratiae adiutorio in omni collecta Ossicis diuini, ac Missi exorat, prae-
427쪽
sertim autem in Dominica octava poli Penthecostem, clamans, Largire nobis qussumus Domiae sempeν Diritum cogitandi, qπα recta sunt proprius , σ agendi: ut qui me te esse non possumus , secundum ta,igere valeamus . Per Christum, &c.
Pro quibus operibus, ct quibus eonditionibus praditis sit necessaria gratia .r73. A Du. i. & recolo, quod hic semper i II. quimur de gratia actuali, seu auxilio
diuino requisito ad facienda opera bona. Qvq-rimus modo, quae sunt ista opera bona,pro quibus faciendis est necessaria gratia , seu auxilium
diuinum . a. quales conditioneS requirantur in
i)s operibus bonis, ut Deus ad ea concurrat cum sua gratia. I . Adv. a. quod opera bona, seu iustitis, quae idem sunt ex Sacro Textu,generaliter sumpta, sunt omnia opera legis diuing, siue naturalis,& in corde scripti , siue diuinae positivae, siue ecclesiasticet ; siue opera consiliorum, siue operta supererogationis. In specie autem opera bona sunt omnia virtutum, siue Cardinalium , sivo Theologicarum, & omnium specierum potest tiuarum sub illis contentarum : de quibus ego egi in tomis duobus de virtutibus Cardinalibus,&Theologalibus : omnia ergo prε latarum virtutum, legum, & consiliorum Opera ex genere suo, seu ex obiecto sunt bona.
17s. Ada. 3. quod ut opera ista legum, ac virtutum sint adaequale bona, & ad salute conserentia, debent esse facta sicut oportet, & ad ea in-
428쪽
Paulus prin O usus est ijs verbis is D er moed e Iocus Pauli eκ-plicatur ἔsed in sub
Auit gratia diuina ; que do, trina fundamentum habet in cap. octauo versiti 16. epistolae ad I pis. Se hac phrasi usus est postea S.Augustinus , Concit. Aratis. a. & tandem Concit.Trid.fess 6.can. 3. vide omnibus patebit. Paulus enim Ioco citato dicit. Spiritus adiuuat infirmitatem nostrae operationis . 2Nam quid oremus sicut oportet, nescimus; sed e spiritus postulat pro nobis gemitibus inena rabilibus. Qui autem scrutatur corda scit, quod desideret spiritus; quia secundum Deum postulat profanctis: &c. Interi. postulat, ait, facit postulare , cri inpetrare. Cum autem Concilia, ut dixi , &probabo , utantur hac phrasi, statuendo necessariam esse gratiam ad facienda opera bona , seu virtutum, ac legum , sicut oportet, videndum est , quid importet, sicut oportet. 176 Adv. igitur 6. quod interpretes loci pr fati Apostoli diuersis loquendi formulis locum illum explicant; sed in substantia idem dicunt .
Nam Interi. vi oportet dicit, ut congruit. Glosa Lyr. dicit, ut ad salutem expediens es . S. August. in lib. de videndo Deo ad Probam cap. I . multis , & dignis sententi Is docet, quid si t orare s-cut oportet, & ex hoc Opere faciendo, ut oportet, concluditur , quae sint alia facta , vel facienda sicut oportet. Tunc dicit orari Deum sicut opo tet, quando oratur, ut faciat, quae suae placent voluntati. Saepe enim, inquit, aliquis in tribulationibus carnis , aut spirituS positus,orat Deum ab eis liberari: quia tamen , inquit Augustinus,sspe Deus ad probationem , & meritum alicuius eas immittit, qui petit ab eis liberari, non Orat sicut oportet; ideo ipsemet Paulus a. Corint. I 2. vexatus a stimulo carnis dicit, ter Dominum rogaui, ut auferretur a me: & exauditus non fuit ; sed
429쪽
opvs CVLVM TERTIVM. 6 II. dixit oi Dominus , fuscit tibi Paule gratia mea s, quia virtus in infirmitate perficitur. Orasset autem l sicut oportet, si petens liberari dixisset, Domine aufer a me , sed fiat voluntas tua; vel si hoc cedit in gloriam tuam, sicut, ait Augustinus, fecit Christus Matth. ω6. Pater transeat a me calix ine, veru m- tamen non mea, sed tua voluntas fiat: ct exaaditus e It pro sua reuerentia. Orare ergo, sicut oportet, est orare cum consormitate ad Dei voluntatem , .
Hinc concluditur , quod facere alia opera, si ui praecepti, siue consiliJ, siue supererogationis in quacumque virtute, sicut oportet, aliud non significat nisi facere illa cum omnibus circumstantiis honestis ,& propter Deum, seu ut placeant Deo, praecipienti, aut contaςnti, fiatque eius v Iunias , sicut quotidie in oratione Domiuica
377. . De his autem alias operibus faciendis sicut oportet, loquitur Augustinus in Encbir. cap.
Ia I. Inquiens : omnis itaque praecepti finis est charitas , idest ad charitatem refertur omne praeceptum . Quid vero ita sit, vel timore poenae, vel aliqua intentione carnali, πι non referatur ad illam charitatem , qua dissundit Spiritus Sanctus in eordibus nostris, nondum sit, quemadmodum fieri oportet, quamuis fieri via deatur. QuacumqMe ergo inaudat Deus , ex quibus unum est , non maechaberis; σ quaecumque non iubentur, sed spirituali consilio monentur, ex quibus unum eR, bonum exi homini mulierem non tangere tune recte fiunt,ckis referuntur ad diligendam Deum.
θ proximum propter Deum: sic Augustinus. I78. Adv. tandem , quod ut supra dixi, &iterum infra dicam, bona opera , sicut oportet, ad quae peragenda est necessaria gratia, reperiri ponsulitin homine in triplici statu constituto . Primo
Tres status hominum Diuiti bν Gorale
430쪽
adulto est nece uiri a gratia ad Upera
eationem; sed sicut oportet . Ex Trid,eRprecth id definiente.
in homine infideli illuminato, & excitato, ut ad fidem veniat, & per baptismum iustificetur, & in Hsretico illuminato, & excitato, ut ad Catholicam fidem conuertatur, & per paenitentiam iustificetur. a. in homine iam iustificato , sed lapso
per peccatum , & illuminato, & excitato , ut ad Deum redeat per Sacramentum penitentiae. 3 in homine iustificato , ac permanente iniustitia , sed se exercente in obseruantia praeceptorum , vel etiam consiliorum, vel in supererogatorijs r doliis omnibus videndum est , an ad haec opera exercenda fusti oportet, sit eis semper nectitaria gratia.
I79. Dico I. In homine adulto infideli , ut conuertatur, & se disponat ad iustificationem, est necessaria gratia praeueniens , &adiuuans ad facienda Rut oportet, illa opera, quae ad iustificationem disponunt, ut sunt credere , diligere, sperare, ac pq niterer est de fide . 18o. Prob .cx Concilio Tridentino expressis verbis totum hoc definiente. Nam insess. 6. cap. s. sic statuitur . Declarat praeterea ipsius iustificationis exordium .n adultis a Dei per Iesum christum
praeveniente gratia sumendum esse,hoc en,ab eius νο- eatione, qua nullis eorum exinentibus meritis vocantur , &c. In cap.6. habetur. Disponuntur ad ipsam iunificationem , dum excitati diuina gratia,σ adtuti fidem ex auditu concipientes, libeνὸ mouentur ista Deum credentes vera esse, qua diuinitus reuelatara ,
σ promissa suns, atque illud in primis a Deo ianim
cari impium per gratiam eius,&c.illumque tamquam omnis misericordia fontem diligere incipiunt, oe propterea moventur aduersus peccatam hoc en, per odium aliquod, ct detestationem , &c. Et postea in can. 3.
sic definit. Si quis dixerit sine preveniente Spiritu Sancti