장음표시 사용
481쪽
auxilio, ut subleuetur , & sortificetur ad superandas passiones concupiscentiae, & irascibilis , &bonum opus efficiat; quod de fide esse docuimus
in c. s. Ex hac ergo necessitate gratiae ad operandum bonum, ciun dixerimus, authore S. Augustino, quod gratia ista debet esse talis naturq, ut trahat liberum arbitrium ad faciendum bonum , &faciat facere bonum; oritur prisens quςstio, an per hanc tractionem, liberum arbitrium is datur, id est necessitetur , vel aliquid de sua libertat deperdat. 3o7. Adv. q. ex Doctore Grati et S. August. in libro de Gratia,inlibero arbitris cap. i. quod non ita defendendum est liberum arbitrium in ordine ad bonum, ut negetur gratia, ut fecit Pelagius ,
quasi ad Deum sine ea vocemur , vel a malis meritis sine ea liberemur, vel sine eadem bona merita comparemus , quibus ad vitam sternam perueniamus . Neque ita defendenda est gratia, venegetur liberum arbitrium , sicut Caluinus , Ne sicut Monachi Adrumetini olim putabant, quasi
defendentes alterutrum negarent alterum ; sed utrumque conciliari debet . Qua de re illum librum composuit, ut ostenderet, ad OpuS bonum gratiam, & liberum arbitrium, nedum non leni, sed instaurata libertate, concurrere. 3o8. Dico I. Gratia efficax , seu faciens facere opus bonum quam docet S. Augustinus, ut hucusque dictum es non infert libero arbitrio violentiam, seu coactionem: est de fide. 3os. Prob. I. pars generali principio S. Aisei guttini de Civit. lib. 7. cap. 3O. dicentis , I es, quas Deus condidit sie gubervat, ac regit, vi motus Dos agere senat. Ergo sinit liberum arbitrium in quo- Cumque statu, pr tertim eleuationi S ad superna
tura- Non ita defende iri vis gratia , Uenegetur Ii.
Gratia esseax S. Aug. non Iaed itliberari a
482쪽
turalia, agere libere, ac spontanee sine ulla violentia , aut coactione . a. ex alio principio eiusdem S. Doctoris , aut voluntas non est, aut libera dicenda est. Dum autem in operatione boni cum
auxilio gratig essicacis elicit actum, voluntas est; ergo libera est. 3 Io. Prob. a. Si coactionem, aut violentiam inferret libero arbitrio gratia haec emcax, opus
Quod nonlbonum ex coacta , ac violentata voluntate emat'. ώ. -'irans esset violentum . Sed hoc est falsum, primo quia ex Philosopho , mrolentum est illud , euius principium en extra non conferente vim passo dest, 'non conserente inclinationem . Sed opus bonum elicitum a voluntate pridita , & adiuta grati ν , non est a principio extra , sed a principio interno; & passiim , idest, voluntas, in qua reciperetur opus bonum, quod est immanens , inclinata est ad illud recipiendum,& multum in eo delectatur,& gustat eius dulcedinem, Gustate, inquit David, ct videte , quoniam suauis est Dominus. a. quia
Deus exigit tunc actum voluntatis , nam Prou. xx s se,ἱm dicit, prabe mihi cor tuum, de in utroque Testamento precipit, Diliges Dominum Deum tuum ex toto corde tuo, ita est' proximum tuum , Fcut rei sum;& alia mandata , quae Opera per gra- . tiam fiunt: igitur non violentat per gratiam . y. Quia sequitur, quod perseverans in bono, seu iustitia ex Dei dono esset in statu violento ; idemque sequeretur de confirmatis ingratia r hi enim omnes ex gratie dono id haberent; qui maxima absurda sunt , immo verius fatuitates demen
3II. Confirmari potest ex Glos. ord. in cap. 6.Ioann. in locum illum , Nemo venit ad me, nisi piob ut DPater meus , qui misit me traxerit eam: verbo tr
483쪽
x erit, ait. Tractio hae non est violentia, nee necessitatis , nec inulti: sed en νoluntatis, idi desider*,vn-dὶ dicitur trabit sua quemque voluptas: & sequitur. Si ergo in his , in quibus non est vera dilectio trabia tar homo amore, oe desiderio , quanto magis trabitur aliquis vehementi delectatione , eui Pater reuelat panem, qui en vita, o bearitudo , oe .omne bonum : in quo comme datur magna gratia: Haec Glos. Commentarium S. Augustini super hunc locum , alias a me adductum , iterum infra adducam loquens de modo , quo gratia facit , ut voluntas faciat bonum: neque de hoc est dissicultas , si Calutinum excipias,qui blasphemavit, Deum vim inferre homini, ut peccet ; at hoc non dicit de operi bono, sed latum,quod gratia necessitatem insere
voluntati, ut operetur bonum.Contra quem
3Ia. Dico a. Gratia essica , quae scilicet secundum Augustinum facit infallibiliter facere Opus bonum, non inseri necessitatem phisica , seu naturalem voluntati, nec laedit eius liberi tem: est de fide. 3I3. Prob. I. argumento, quo utitur S.August. in lib. de Gratia, ct libero arbitrio cap. a. in ,
quo demonstrat in homine adimpleturo precepta quod ex ipso, & ex fide fit per gratiam adesse liberum arbitrium, & per illud impleri ; hoc
enim ab homine exigit Deus , ut velit implere: &loca plura ex S. Scriptura adducit. Ecclesiasticias. dicitur . Deus ab initio fecit hominem, oe r liquit eum in manu eoufiiij fui. Si volueris conseruabis mandata,σsidem placita seruare. Appo et i bi ignem, oe aquam; ad quodeumque volueris extende manum tuam. In eonspectu hominis vita , in mors, re quodcumque placuerit, dabituν ei: Eccl
ait Augustinus, apertissimὸ videmus expressum libe-
ficax non infert necessitatem a
484쪽
Ex Autus multa seripturet loca iudicantia Iibertatem Code Insise Iara de li
rum humaue voluntat s arbitrium . Quid beatus ille de quo psalmus dicit, quod in lege Domini fuit vo- .luntas eius fune satis indicat voluntate fa a hominem in lege Dei consistere Deinde tam multa ma data, quae ipsam quodammodo nominatim conueniunt volun atem , sicut est. Noli vinci a malo . Nolite fieri sicut equus, ct mulus, in quibus non est intellectui. Noli repellere consilia matris tuae. No
li esse si iens apnd temetipsum . Noli deficere a dii sciplina Di ini. Noli negligere legem . Dii ab-
stinere benefacere egenti. Hyli fabricare in amicum tuum mala . Noluit tutelligere , ut benὸ age et innumerab/lia alia in veteribus lιbris diuinorum eloquiorum , quid o Rendtint nis liberum arbitritim voluntatis humanae ' In libris etiam nouis Euataelicis , oe Apostolicis, quιd aliud ostenditur , ubi dicitur , lite vobis condere Thesatiros in Ierra, nolire timeare eos, qhi occidunt corpus; Qui vult venire poII me abneget semetipsum : σ pax in terra hominibus bonae νolliciatis . Et refert alia plura ex Epistolis Pauli, Iacobi, & Ioannis: & concludit. Vbi icithrnoli hoc, ct uoli illud ; ubi aliquid faciendum, , νel non faciendum in divinis monitis, opus voluntatis exigitur satis liberum demostratur arbitris. Veiso ergo Deum iudicet in corde suossed sibi imputet quisque , cum pecca . Neque cum aliquid secundum Deum operatur, allevet hoc a propria Voluntatera , Quando enim volens facit ;htunc dicendum est opus bonum; tunc speranda est merces boni operis ab eo, ὰ quo dictum ess,reddet unicuique fecundum opera sua. Cum ergo ista opera fieri nequeand sine diuina gratia, quae facit ea facere; Se tamen voluntas libere ea facit; manifeste sequitur , quod a gratia non nece litatur , sed libere, ac voluntarie faciat.
485쪽
3I . Confirmatur in eodem S. August. de lιbero arbitrio cap. . ubi in Dialogo cum Euodio de libertate humana absque necessitate operante , non obstante , quod Deus , & praesciat actus liberos ab ea fiendos, & actuali cum ea concursu adsit quando eos elicit;concludit S. Doctor, quod 1emper libera est ; & si necessario operaretur, nec libera , nec voluntas esset; ergo per gratiam non nece stitatur.3I . Prob. 2.ex multis S. August. dictis super hoc puncto , quod scilicet voluntas per gratiam , quam ipse docet ex se essi cacem , non patiatur necessitatem : ex libro de spiritu , & litera cap.
o. liberum arbitrium per gratiam non evacuatur,sed statuitur , oe fanatur ; ut per eam libere diligat bonum; quia ubi spiritus , ibi libertas i in lib. M contra epist. Petil. cap. 8 . laberum arbitrium non laeditur per hoc , quod Deus per variam trahis homines ad filiam: In lib.a.de pecc. mer.&remisi .cap. 2libertim arbitrium eum gratia spontὸ concurrit ad opus bonum . In lib.de Gratia, & lib. arb. cap. 2 O. Per gratiam liberum arbitrium non tollitur; sed de malo mutatur in bonum . In lib. I. contra duas Ε- piit.Pelagianorum cap. 19. Gratia trahit ad chrinum, fle in cap. 2 o. Gratia conuertit cor escacissimὸ, oe non laeditur libertim arbitrium. In lib. 2. cap. 8. Gratia facit, ut homo non sit invitus , nec repugnans legi ,σ tamen arbitrium non Dditur . De Nuptias,& concupiscentia lib. I .cap. 3o. Gratia facit, ut homo condelectetur legi Dei secundum interiorem ho- reinem : lib.de Spirit.& lit. cap. 3 . Deus operaturia nobis ipfum velle bonum, sed consentire, voluntatis est. At in cap. 3. dixerat, quod boc modo Deus per patiam iuuat libertim arbitrium, oe cum eo concurrit . Accipit homo Spiritum Sanctum, quo sit in
486쪽
Αperta Io-Ca s quod Per gratifinon uda tu e liberii arbitrium. Argum. ἡ sufficienti
468 DE GRATIIS ACTUALIBUS, &c.
eo delectatio, dilectioque fummi, O incommutabialis boni; ct sic inardeat in rere Creatori, ct instam-
metur accedere ad participationem veri luminis i nisi delectet non agitur, non fuscipitur , non bene vi-uitur . Lib. 2. de pecc. mer. & remisi. cap. I 8. ait. Gratis non ita funt omnia tribuenda, vi atiferatur liberκm arbitritim , nec libero arbitrio sine gratia funt omnia tribuenda , ne ingrati Nideamur: & in cap. s. dixerat, Deum pcrgratiam concurrere cum Noluntate ad bonum, sponte concurrente escacia voluntatis. In lib.de spir. Id lit. cap. II. Gratia Duat liberum .i arbitrium, itaut cognoscat bonum, delectet. Lib. aconi. duas epist. Pelag. cap. a 8. Deμs per gratiam facit, ut homo faciat; oe prsaratur Noluntas d Domino . Lib.de Grat. & lib. arb. cap. Iq. liberum, arbitrium pulsatur a gratia, ut velit consentire , Deus aufert cor lapideum , O dat cor canneum . In cap. II. ait.Deus praecipit,vi seruentur mandata, ct
fiant bona opera, ct ipse dat gratiam, ut fieri posnt,
ct tunc habet homo tantam voluntatem , quanta ei suscit, ut impleat: & in cap. I 6. dicit. Dat Nires escaeismas, ut impleat, quod multis Scripture locis probat: in cap. 17. ait. Vt Nelimus , Deus sine nobis operatur . cum autem volumus, O sic volumus,ut saetamus, uobiscum cooperatur.3I3. Prob. vlteritis. Tota ratio , cui innititur Caluinus , cur gratia ista faciens facere bonum, seu essicax S. Augustini videtur imponere necessitatem voluntati, est, quia sistit eam, ut non possit actum oppositum malum facere, & ssic re- manet determinata ad unum , quod est proprium agcntis necessario. Sed hoc ratio ex pluribus capitibus ruit, & nulla est ; ergo. Min. prob. primo ex S . August. lib. a a. de Civit. cap. 3 o. in De
iis erit liberum arbitrium , licet peccare non possint:
487쪽
OPVSCVLVM TERTIUM. 469immd erit magis liberum per hoc , quod peccare non possunt. Immd , in Deo etiam est , ait, liberum arbitrium, licet peccare non post. Numquid persectionem aliquam importat posse peccare ' absit; immo maximam impersectionem . Ideo , quamuis Saluator omnes humanas ineulpatas miserias,n aturale';assiimpserit imperfectiones; non tamen assumpsit peccabilitate.Licet igitur gratia faciens facere bonum impediat tunc voluntatem,ne pec cet , faciatque actum contrarium ei ad quem faciendum data est; non propterea liberum arbitrium laeditur, vel impersectionem aliquam incurrit ; quoniam hec gratia relinquit in hominet ibertatem ad posse peccare, ut docet Concilium Tridentinum. 316. Secundo prob.eadem minor sic. voluntas praedita gratia illa faciente facere,seu efficaci, quantum est in se potest eam non sequi, sed maxima delectatione, ac suauitate ut infra dicam assicitur a gratia, ab eaque suauiter trahitur, sed cum sua libertate :& hic est illa communis Sch lasticorumAugustini sequacium distinctio de sensu diuise , & composito, nempe considerata voluntate secundum se,& ut informata gratia actuali , & actualiter cum illa cooperante , at semper in utroque sensi libera confitenda est. 317. Addenda existimo quaedam Augustini loca de libertate non isse,immo instaurata a gratia faciente facere, seu essicaci. In epist. . ait. Voluntas tanto erit liberior, quanto sanioris tanto autem saaior, quoto diuisanctis, misericordiaque subiectior. In lib. I. operis impersecti, dignam Augustini inuenimus sententiam de necessitati voluntatis in bene agendo . Intelligere debemus esse qsamdam beatam necestatem , qua Deus iniu-
488쪽
Loea S. Au. pust. pro libertate voluntatis cum gratia
terminatiuum facie necessitatε
το DE GRATIIS ACTUALIBUS,&c. flus esse non potest . Immo vero se necessitas dicenda est, q ua necesse est aliqo id, vel esse, vel fieri, beatissima ista omnino necestas, qua necesse est non mori necesse est in deterius non mutari. Hac necestate , si necessitas etiam ipsa dicenda eu , non premuntur Sancti Angeli, sed fruiιntur. Nec enim dicere audemus, Deum non Noluntatem liberam habere, sed neces statem iustitiae , quia non potest velle peccare: optime quidem. Quanta autem perfectio viatorum4ominum esset, sit essent in gratia confirmati, ita ut nec peccarent, nec possent peccaret Quis nam non cuperet hanc necessitatem semper bene operandi in via , ut posset in aeternum faeliciter vivere , & frui in Patria i o utinam. Ideo merito ait S. Anselmus, ut refert S. Bonau. in assent. dist. 7. q. de lib.arb. Potestas peccandi non est libertas, nec pars libertatis . Nullum ergo esset inconuenienS, nullaque humanae libertatis imperfectio, si gratia ita a
determinaret voluntatem , ut neque proxime, neque remote, neque in sensu diuiso posset facer matu, bono ad quod se determinaret oppositum;& tamen , ut dixi secundum se, & in sensu diuiso potest, quia Concit. Trid. dicit voluntatem posse eam ab ij cere, si velit.
3I8. Tertio prob. min. Tunc principium cia etiuum determinatum ad unum, necessario agitia Scoti, &, ut puto, vera sententia , quando determinatiuum est illi principio intrinsecum essentialiter, ut v. g. intellectus respectu sui obiecti,ta omne sensus respectu suorum obiectorum, Omnes enim propolitis sibi obiectis in debita distantia , & non impediti, non possunt non tendero in sua obiecta . Voluntas autem intrinsece libera est I gratia autem , quae illi infunditur , licet ipsi inlis reat tamquam forma subiecto; est tamen
489쪽
accidens adiurans eam ad bonum actum faciendum .
3Iς. Quod vero illa determinatio ad unum proueniens a gratia non imponat naturalem, seuphisicam necessitatem operandi, prob. a fortiori . Potestas peccandi, & inclinatio ad peccatum est ita intrinseca homini, ut nisi a gratia iuuetur , peccaret; & tamen nemo nisi Caluinus dicet hominem a Deo necessitari ad peccandum; vel Manicheus aliquis dicet hominem fato compelli ad agendum male, vel bend : Catholicus autem cum Sacra Scriptura, & Conciliis confitebitur esse ire, hominis potectate facere Has fuas bonas, vel malas: bonas quidem cum adiutorio diuinae gratiae, malas vero propria voluntate et ergo si principium
intrinsecum impellens voluntatem ad malum ν , eam non nece stilat; multo nainus principium extrinsecum alliciens, & delectans voluntatem ,
ut est , & facit gratia , dici potest necessitare voluntatem , eo quod eam determinet ad solum bonum . Anteced.de principio intrinseco impellente ad solum malum, nisi a gratia iuuetur, prob. Per peccatum Adar in uniuersum genus humanum transfusa est concupiscentia , qus intrinseca est homini, & ab Apostolo appellatur peccatum , &tamen a Concilio Trid. dicitur sic, quia a peccato est, & ad peccatum inclinat, de qua dicit Apostolus Rom. 7. Video aliam legem in membris meisrcpugnantem legi mentis meae, O captiuantem in tu lege peccati, quae en in membris meis: & paulo ante dixerat. Non enim qkod volo bonum hoe ago; fer quod nolo malum illud facio : & S. August. im, lib.de f r.er lit. cap.s. & in lib. 7.contra duas epist. Pelag. cap. b. & alibi saepe, docet, quod liberum arbitrium captiuatum est, quia attenuatam , &debi l
necessitae ad malum. lDiuitiaco by Gorale
490쪽
num seminpex necessi Laret, nuIIum esset malum fa cienti bonum
debilitatum , de non nisi ad peccandum valet ; aenisi Dei gratia adiuuetur ad bonum meritorium non valet ; unde dolet de humana miseria, quod
per lapsum Adae , fuccessit in homine precandi
dura necessitas , non cuti necessitetur volun
tas , sed quia debilitata est et sic in lib. de Persea. Iustitiae cap. q. de in illo , & in tribus libris
de libero arbitrio,& in libro de Gratia, o libero arbitrio, o in libro de corr. σ Gratia, de alibi, totus est in probando, quod homo libere peccat ; alioquin non posset ei imputari peccatum; quia , inquit, peccatum adia en volunt rium, H nallo modo esset peccatum, nisi esser voluntarium. 3ao. Si ergo inquam, hoc intrinsecum hominis principium retrahens a bono, inclinans,&captiuans voluntatem ad malum, Zc faciens etiam exequi, nisi voluntas adiuuetur a gratia, non infert necessitatem peccandi; quomodo gratia, quae retrahit voluntatem a peccato, estque accidens , 3c extrinsecum comprincipium retrahens amato , de inclinans, & captiuans ad bonum relinquens in voluntate posse peccare , dici poterit inserre necessitatem l Minime vero. At dato, de non conceo , quod inferret necessit tem aliquam moralem faciendi bonum, de perseueraudi in bono usque ad mortem , prosequendi postea in Patria in bono perfectissimo, charitate nempe consumata , quid mali tandem esset tali facienti bonum ι sed necessitatem non insert. 3a I. Adde. Confirmati in gratia, ut S.Ioann. Baptistain B. Virgo,ut tales sub Dei protectione peccare non poterant; concursum enim Dei naturalem permittentem faciendi malum non habe bant, de tamen merebant, quia bona, & sancta Opera continuo exercebant s ac proinde liberer o