장음표시 사용
521쪽
Cur ista Gratia faciens facere, fea σcax, non detur omnibus, o semper.
Du. I. quod hic loquimur non de gra-
IX. tia siussieienti quaecumque illa sit
nam de ea loquemur postea, sed loquimur dogratia efficaci, seu faciente facere bonum, & ab- itinere a malo , habente semper secum coniun- ictum effectum principale, ut in Praecedentibus Ca jsensius init pitibus saepe dictum fuit ; 3c quaerimus causam, i fi i si quae inueniri potest cur Deus eam non concedat omnibus omnino, & singulis hominibus, sed
aliquibus tantum ; & cur non pro omni tempore, omnique occasione , in qua operandum est bonum ex praecepto , aut consilio, vel abstinendum est a malo.
3ω. Adv. a.quod sicut potest considerari homo in diuersis statibus, nempe infidelitatis, & fidelitatis ; ita pro diuersis actibus indigere potest gratia ista, quae faciat facere bonum , & cauer i malum; & propterea diuersae assignari possunt causae denegationis illius . Declaratur: homo in statu infidelitatis indiget gratia vocationis ad fi-dε,tantae essicaciae,quq faciat, ut vocatus sequatur vocantem, & veniat ad fidem et homo autem fidelis, siue talis sit ex baptismo in infantia , sitio , quia in adulta aetate vocatus , conuersus est , ac baptizatus , pro obseruantia praeceptorum Dei,& Ecclesiae, aeque consiliorum , aliorumque Operum virtutum ex supererogatione eliciendorum, indiget gratia faciente ea facere , & cauere a ma-Io; alioquin ea non faceret. De omnibus itaquer , istis
522쪽
so DE GRATIIS ACTUALIBUS,&c. istis hominis statibus inquirimus si inuenire pos-
ssimus quare Deus noin omnibus concedat gratiam facientem facere Opera bona necessaria, vel utilia ad salutem proportionata omni statui. De gratia autem perseuerantiae usque ad mortem, loquar postea. Ideoque quaeri potest, cur non pin-nes omnisNationis homines efficaciter vocentur ad fidem. a. cur vocati, & conuersi non habeant eam pro omni actu, ita ut semper faceret bonum , semperque cauerent malum , sed eis permittatur Peccare l367. Dico I. Vniuersaliter loquendo , pro omni statu hominum nequit assignari alia conuincens, Ac adaequata ratio cur Deus , nec omnibus , nec in omni temporis circumstantia concedat gratiam facientem facere, seu efficacem, sicut in casu vocationis ad fidem, aut ad pinite tiam, siue in casibus exercendi alia bona opera, & cauendi mala,nisi voluntas Dei iusta, & ab acceptione personarum, ac iniquitate alienissima. 368. Prob. prima pars ex Rom. II. 3 . O H-titudo diuisiarumsapientiae, scientiae Dei, quam incomprabensibilia sunt iudicia eius, O inuestigabiles via ejus t auis eognouit sensum Domini , aut quis consiliarius eius fuit φ aut quis prior dedit ei, σ retribuetur illi φ Igitur sciri non potest causa euidens , aut conuincens , cur det , vel non det
omnibus, & singulis in omnibus casibus operandi bonum, & cauendi malum, gratiam facientem ista facere 369. Idem habetur Sap. s. 13. Quis enim bo-ininum poterit scire cοUlium Deil aut quis poteriteogitare , quid velit Deus t euitationes enim mortaliam timida, ct incertae prouidentia nostrae. Idem dixit Isaias cap. o. 13. Quis audivit spiritum Do- Mini
523쪽
OΡvSCVLVM TERTIUM . 3 3mini, aut quis consiliarius eius fuit, oe ouendit illi' Cum quo inuit consilium , σ instruxit eum , ct do euit eam semitam iustitiae , ct erudiuit eum scientiam, Scc.
3 7o. S.Ioan. Chri s. hom .ao. in epist. ad R man. in illum locum , O altitudo, &c. ait: O profunditatem , &c. 2 ou mim incompraebensibilia tantum funt iudicia Dei; sed inscrutabilia, ct imperuestigabiles via eius , hoc est, dispensationes ; nam ct ipsae, non solum cognosci nequeunt, sed nee quaeri. Neque enim inquit, ego omnia inueni Philipp. I. Sed modicam tantummodis partem , non totum. Ipse quippὸ solus in sttituta sua elarὸ eognouit. μηdὸ, σsubiungit, quis enim nouit mentem Domini, aut quis
37I. S. Augustinus utramque huius Conclusionis partem probat pluribus in locis , sed praesertim in lib. de bono Perseu. cap. II. inquiens . Proindὸ scut Apostolus ais, non volentis , neque currentis, sed mi ferentis en Dei , cte. quibus non
vult subuenire non subuenit; de quibus in sua praedestinatioue Oeeultὸ quidem , sed iustὸ aliud iudicauit ;von enim eri iniquitas apud Deum, sed inscrutabilia sunt iudicia eius , o inuestigabiles via eius . Vniuerse autem via D omini, misericordia, σ veritas. Inuestigabilis ergo est misericordia , quia cuius vult miseretur, nullis eius praeedentibus meritis,oe inuestigabilis veritas, quia quem vult obdurat, eius quidem praecedentibus meritis, sed eum eo cuius rei feretur plerumque communibus . Sis duorum geminorum, quorum virus assumitur,alius relinquitur, dispare eXιlus, merita cem munia. In quibus tamen sic alter magna Dei bonitate liberatur , ut alter sine ulla eius tuiquitate damnetur. Numquid enim iniquitas
est apud Deum l Absit: sed inuestigabiles sunt viasss ipsius.
524쪽
Alia plura S. Aug. loea Voluntas Dei lusta in his casi
166 DE GRATIIS ACTUALIBUS, &c. ipsius. Itaque misericordiam eius in his , qui libe rantur,oe veritatem in his , qui puniuntar , sine dubitatione credam Is .
37r. Idem S. Doctor in lib. de Gratia, & lib. arb. cap. 22. inquit: aliqua do filijs infidelium pra-Ωatur haec gratia, cum multa Dei provideutia in manu piorum quomodocumque perueniunt : aliquando Deliuis fili, non eam consequuntur , aliquo impedimento exissente, ne possit periclitantibus subuenisi . Fiunt verb ista per occultam Dei prouidentiam, cuius inscrutabilia iudicia , ct in uestigabiles viae: & ii
cap. a r. ait. Ad occulta Dei iudicia reuocate, quando videritis in una causa , quam eertὸ habent omnes paruuli haereditarium malum trahentes ex Adaura ,
huic subueviri, ut baptinetur, illi non sub aeuiri, ut in ipsa obligatione moriatur: illum bapt iRatum in , lbae vita relinqui, quem prasiuit Deus impium futurum ; i IIuin vero baptizatum rapi ex hac vita , ne malitia mutaret intellectum eius: γ nolite in ictis ldure iniustitiam, vel insipientiam Deo, apud quem iu- Istitiae fons est, ct sapientiae . Sed sicut vos exhorta- Itus sum initio sermonis huius, in quod peruerustis η eo ambulate: oe hoc quoque vobis Deus reuelabit, se non in bac vita, certὸ tu altera. l
373. In lib. de spir. & lit. cap. 3 . in l
mouens praesentem quissionem, cur uni detur gra- Itia faciens facere , alteri non, ait : Iam si ad illam profunditatem scrutandam quisquam nos coarctet , itur illi ita suadeatur, vi persuadeatur , illi autem lnon ita : duo sola occurrunt interim , qt e respondere lvi ibi placeat: baltitudo diuitiarum ; cr numquid i-lniquitas apud Deum . cui respousio ista displicet.', iqua rat doctiores , sed caueat , ne inueniat praestim- lptiores .
525쪽
me quaeratur cur Deas eis persetierantiam non dederit, qui eam, qua Christianὸ viverent, dilectionem dedit, me ignorare respoudeo . Plon enim arroganter , sed i agnoscens modum meum , audio Apostolum dicentem : o homo tu quis es, qui respondeas Deo: o altitudo diuitiarum sapientiae , O scientia Dei, quavis incompraebens bilia sunt iudicia eius, ct inuestigabial les viae eius η Quantum itaque nobis iudicia Damanifestare dignatur , gratias agamus . Quantum Nero abscondere; non aduersus eius consilium mtirmuremus . sed hoc quoque nobis saluberrimum esse credamus t & prolixo , dignoque discursu prosequitur hoc argumentum docens ex iustissima, licet imperscciuabili Dei voluntate id prouenire, & concludit eaput illud, ct cur alijs detur, alijs non detur ,sne murmure aduersus Deum dignentur ignorare
37s. Ex quibus satis constat nos ignora causam, cur Deus aliquibus denegat gratiam facientem facere , seu essi cacem, tam in ordini vocationis ad fidem , quam in ordine perseuerantiae, siue finalis, siue etiam temporalis, S ideo clamare debemus cum Sancto Augustino, & cum ipsomet S. Paulo, O altitudo diuitiarum sapientiae, scientiae Dei, quam incompraebensibilia Dut iudiaeta eius, ct investigabiles via eius i & cum Davide psal. 33. 7. Iudicia tua Domine abyssus multa . Neque de hac notitia curare debemus , iuxta Pauli iom. Ia. 3. documentum; on plus sapere, qMa' oportet sapere , scd sapere ad sobrietatem : & Ecclesiastici 3.aa. Altiora te ne quaesieris; oe fortior. , te ne scrutatus fueris. Sed quae praecepit tibi Deus, illa cogita semper, in pluribus operibus eius fueris ouriosus. est enim tibi necessarium e tis , qua abscondita faut videre oculis tuis: eo vel irra- S s s a xime,
ignoffare cuiuia ii cur Deus non deto
526쪽
xime, quia fide credimus, Deum iustum esse, ab Lque iniquitate, ac personarum acceptione, & nos opera manuum suarum non despicere; & misericordem quidem esse; vexum tamen etiam iustum, unde David in psalm. Ioo. misericordiam, oe iudicium cantabo tibi Domine: ideo Secunda pars conclusionis, quod denegatio talis gratiae facientis facere, seu essicacis proueniat immediate a Dei voluntate, facili me probatur: ex piat. I7. Saluum me fecit, quoniam voluit me: psal. a I. Saluum faciet eum, quoniam vult eum t& psal. i 34. Omnia qπaecumque voluit fecit. Cum ergo gratia haec, ut fides docet, sit donum Dei, si aliquibus non datur , ex Dei voluntate dare nolentis prouenit: & Apostolus aperte id docet, Rom.9. CAius vult miseretur,oe quem vult indurat:& obiiciens sibi ipsi , dicis itaque mihi. Quid adhuc quaeritur: nam voluntati eius, quis resuit. Respondet: o homo tu quis es , qui respondeas Deo t
umquid diciι figmentum ei, qui se finxit , quid δε- cisi fiasn non habet potestatem figulus luti ea ea
dem massa facere aliud quidem vas in honorem, aliud verbiu contumeliam i Deinde 1latim subnectit ex- cecationem , R indurationem Pharaonis , sicut Deus pluries dixerat Moisi. Exodi . a I. Ego indurabo cor Pharaonis: & in toto illo libro decies replicatur hec Dei voluntas; & Paulus loco citato dicit hoc Deum fecisse in ostensionem iustitiae suae: igitur denegatio gratis facientis facere bonum , & cauere malum , in quocumque hominis statu , & in quocumque operandi ordine, prouenit a Deo ex iusto , & inscrutabili suae sapientiae motivo dare nolente . 376. Quod vero iuste Deus eam deneget, ne
mo dubitabit, nisi insanus, vel Manichaeus alia quis
527쪽
quis stulte afferens Deos duos, unum bonarum rerum, alterum malarum; vel demens Caluinus,
qui ut in opust. de Praed. pluries dixi, blasphe
mavit dicens, Deum velle em caciter , ut homo peccet, ut eum puniat, & propterea ei gratiamem cacem denegare . .
st 77. Iuste autem Deus denegat, sicut iuste operatur omnia. Vniuersae canonicae Scriptura: Deum iustum , ac rectum praedicant: incipiendo a Deuter. Up.32. . in cantico illo. Audite eaeliquae loquor, in quo Moisies Dei perfectiones, ac magnalia confitetur, versu q. ait, Dei perfecti sunt opera, ct omnes viae eius iudicia. Deus fidelis, absque νlla iniquitate iustus, o rectus: piat. IO. Iustus Dominus, ct iustitias dilexit, aquitatem vidit vultus eius e psal. m. Misericors, miserator, O iustus Dominus: idem habetur in psalmo II . &psal m. II 8. ac psal. 128. & in omnibus libris Veteris Testamenti saepe legitur haec magna Dei persectio: in Nouo pariter innumeris ferer vicibus praedicatur Dei iustitia in omnibus suis operibus circa creaturas rationales, praesertim in epistola ad Romanos. Si ergo alicui aliquod denegat donum , iuste eum negare credendum est. 373. Quod pariter sine personarum acceP tione deneget, luce meridiana, supposita fido , clarius est . Primo, quia Deus nulli debet, ideo in donando non potest esse acceptor. a. ex Ro. a. II. Fon en acceptio personarum apud Deuma , idem dicit ad Ephes. s. s. & ad Coloss. 3. 2I. &Act. Io. 3s. Cum Deus misisset Petrum ad Co nelium Centurionem Gentilem, ut eum baptiza-j rct, admiratus de hoc, aperiens os suum dixit. Ins veritate coniperi, quod non est personartim acceptori Deus a
528쪽
1 1 o DE GRATIIS ACTUALIBUS,&c. 379. Quod tandem sine omni iniquitatis scrupulo Deus eam gratiam deneget aliquibus, nulli Absque ini dubiu est; quia nulli tenetur dare, immo titato inodis, 'a. 'iustitia: Omnibus hominibus lapsis in Adam con- negatera ' flantibus massam damnatam, ut in opusculo de Praedestinatione dictum est, iuste potuit negare; iquia omnes in Adamo eam demeruerunt. Quod ergo aliis dat, alijs negat, cum illis operatur musericorditer, cum his autem iuste. a. prob. ex Sacra Scriptura, quod DeuS non est capax iniquitatis . Deut.3 a. ut supra . Deus absque vita Ε, s se Ip. iniquitate. Psal. F. Nou Deus volens iniquitatem , tu es. Rom.9. I . Humquid iniquitas apud Decimi
absit: &, sicut patet, ibi loquitur Paulus de pre-
destinatione aliquorum,& reprobationet aliorum,&in cap. 3. ait. Numquid iniquus est Deus , qui infert iram φ secundum hominem dico , absit. Alioquis, quomodo iudicabit Deus hunc mund4m ' Alia plura suppetunt Sacrae Scripturae loca , quae Dei summam , ac infinitam sanctitatem, ac benignitatem ab omni iniquitatis niuo alienissimam patefaciunt .
38o. S. Augustinus pluries de hac gratis de
S. Ana plu- negatione , vel concessione loquens, ad Dei vo-k loquitu, luntatem refert , vel iuste denegando , vel musericorditer concedendo. Primo in lib. . coni. Iul. cap. 8. videns, quod Pelagianus iste, ut saluaret, quod opera bona hominis , non ex necessitate , aut fato eueniunt, docebat gratiam ob merita dari, prae caeteris hec dicit . N s autem, cum vitiata originis mala merita esse dicamus ; iratia dicimus intrare paruulum iu Regnum Dei,quoniam bonas est Deus; oe estum merito non intrare, quoniam iunus es Deus: cr in neutro esse fatum ,
quoniam, quod vult facit Deus. Sed cum sesamus ab
529쪽
OPVSCVLVM TERTIUM . SI Ieo , eui misericordiam , ct iudicium fideli voce e ramus , sum, secandum iudicium damnari; illumia , fecundum misericordiam liberari nos quid fumus, qui respondeamus Deoi umquid dicit figmentum ei, qui Ad 'ei iu-fesinxit, quare mese fecim l An non habet potest tem figulus luti ex eadem massa originis vitiata, a que damnata facere aliud vas in honorem secundum misericordiam, σ aliud in coninmeliam fecunda iudicium l38 I. In lib. a. cap. 7. contra duas epistolas Pelagianorum prolixe hoc idem argumentum discutit, ostendens, quod gratiae consecutio non
est ex fato; neque in eius diitributione adest personarum acceptio ; sed ex Dei inscrutabili sapie-tia, & iustitia aliquibus non datur; multa ibi dicie ; sed pauca , & paucis referam . I. Nonne attenditis, nonne pernicitis, non a nobis diuinae gratiae nomine fatum apri: sed ὰ vobis potius diuinam gratiam fati nomine nancupari. Item quod acceptio personarum ibi rectὸ dieitar, ubi ille qui iudicat, relinqueus causa meritum de qua iudicat, alteri contra aiaterum suffragatur , quia inuenit aliquid tu personais , quod honore, vel miseratione sit dignum. Si aatem quispiam duos habeas debitores, o alteri vellet diamittere debitam, O alterum exigere, eui vali donat, sed neminem fraudat, nee acceptio personarum dicenda est , quando iniquitas nulla est: Deinde adducit exemplum Euangelii de Patre familias cum operariis vineae, qui in sero voluit dare aequalem mercedem illis, qui una hora laborauerant in , vinea, ac illis, qui tota die, cum quibus conuem tionem fecerat de denario pro tota die: his enim murmurantibus, quod aequalem cum illis acciperent mercedem, Pater familias dicit, Nonne ex ηario conuenisti mecum' accipe, quod tuum est, ct
530쪽
si a DE GRATIIS ACTUALIBUS,&c.
νade . Volo autem, O huic nouissimo dare, sicut tibi . An non licet mihi , quod volo facere oculus tuus nequam est, quia ego bonus fumi SisAt ergo hic nulla eli acceptio personarum, quia scut alius gratis honoratur, σ alius debito non fraudatur; scetiam secundum propositum Dei alius Pocatur, alius
non vocatur; vocato datur gratuitum bonum, cuius
boni est vocatio ipsa principium t non vocato reddituν malum ἱ quia omnes rei sunt , ex eo quod per νnum hominem peccatum intrauit ista mundum: & post aliqua. Vbi autem dieitur,cuius vult miseretur , ct quem Nult obdurat, quod facit aliud vas in honorem, aliκd in contumeliam, bonum quidem immeritis , oe gratis datur, quia ex eadem massa est, cui datur; malum vero merito, oe debitum redditur, quia in massa perditionis malum malo non
inalὸ redditar ; o ei cui redditur, malκm est quia supplicium est ei veris ὰ quo redditur bonum est,quia recte factum eius est. 2 ec acceptio personarum est in duobus debitoribus aequaliter reis,s alteri dimittitur, alter exigitur, quod pariter ab utroqtie debetur: postea adducit aliud exemplum de duobus geminiSunius meretricis filijs, quorum unus ante baptismum expirauit, alius vero baptizatus fuit: in
hoc facto, inquit, non adest personarum acceptio ; uterque enim erat debitor, at uni remissum suit, alteri non . 'Nsque , inquit, fatum adest , quia nulla stellae ina decernunt; nec fortuna , quia nullι fortiati casus hac agunt; nec personarum , nec meritoram diuersias boc fecerunt, quid restate quantum ad baptigatum attinet, nisi gratia Dei, quα να- sis factis is bonorem gratis datur; quantum attinet ad non baptizatum , ira Dei, qua vasis factis in eo tumeliam pro ipsius massa meritis redditur. 38 a. In lib. 1. de Pecc. mer.& remis. cap. a Ide