장음표시 사용
541쪽
OPUSCULUM TERTIUM . sa Alij alio modo gratia ex sufficienti fieri efficace declarant,ut cum S. August.teneat, I a prelata sententia recedant, quem modum idem Belarininus refert in dicto Capite, & iterum in Capite I 3. respondens ad 3. Obiectionem: quem modum non curo referre , quia illum non impugno , sed relinquo in suo statu ; tum quia forte non bene capio; tum etiam , quia omnem modum dicendi admitterem , dummodo salvet gratiam sussicientein, distinctam ab efficaci, & libertatem voluntatis , de quod homo non se discernit , sed Deus .
Alij vero, qui se Sancti Augustini magis sequaces prosirentur, quibus subscribo docent
gratiam efficacem , de suisicientem esse duas species diuersas ex sui natura, nec posse hanc euadere illam: sed ut in toto hoc sere tractatu diximus, dicunt, essicacem esse illam, Quae ex sua natura , vel ex diuino decreto talis est , quae infallibiliter semper habet annexum effectum principalem, ad quem faciendum a Deo datur ; sussicientem vero esse eam,quae effectum principalem annexum non habet, undecumque hoc proueniat ; sed dat posse tantum potentiae , ut exemplis patebit. Vnde vero sortiatur nomen fulmi tis, cum reuera, se sola, & sine alia, nempe adiuuante, ad faciendum de facto opus non sussiciat, & ad quid detur, quoad me fateor ingenue,hoc opus, hic labor est; ideo o I. Adv. q. Quod licet ex tempore Augustini, immo ab initio Ecclesiς , etiam in Vetcri Testamento , ut in cap. . patuit, de mox patebit agnita fuerit gratia ista inefficax, que effectum principalem secum annexum non habet undecumque hoc proueniat non potui tamen inuenire quisnam ex maioribus , SI antiquis nomen hoc fuscientis, de qua ratione, ei imposuerit. Autho. Viiu a res
542쪽
, scit, uis fiet inuentor vocabulis ussi eientis Pro Fratia inefficaci . Aliqui niscite assigna iurationemr alii non fie fa cith .
res enim, qui docent omnem gratiam secundum se, & in suo ordine esse activam , si voluntas velit
ea uti; at non agere, quia voluntas ea non utitur,
facile assignant, cur dicatur, & sit sufficiens, quia, inquiunt, in genere gratiae, & comprincipii supe naturalis nullo alio indiget, ut exeat in actim , sed expectat, ut voluntas ea utatur ad faciendum adium supernaturaliter bonum , ac liberum,& meritorium, siue de congruo , ut in se disponentibus ad iustitiam, siue de condigno, ut in iustis bene operantibus . Isti, inquam , supposita eorum sententia de submissione, ac dependentia
gratiar ad voluntatem , nullo negotio, immo euidenter ab hac dissicultate se liberant. At qui dicunt certius se Sancti Augustini, S. Fulgentij, S. Prosperi, S. Thomae , & Scoti sententiam sequi , nempe, quod gratia essicax ex sui intrinseca natura sibi a Deo indita habet , ut delectabiliter trahat ut supra diximus voluntatem ad faciendum opus bonum, se habens ad voluntatem , sicut festor ad iumentum , ut ait S. Augustinus, non quidem cum omnimoda paritate , ut phanatice putauit Lutherus negans liberum arbitrium hominis , quia docuit, quod sicut iumentum caret libertate, quae tota in sessore est, ita homo sub gratia essi caci, demens enim est, qui putat in hoc sensu loqui Sanctum Augustinum ; sed cum aliqua paritate, ut ostenderet praecellentiam gratii , quae liberum arbitrium ex diuina virtute alliciendo illud trahit ad bonum operandum , Rideo facit, ut voluntas faciat; ac propterea sit,& dicatur essicax; alia autem species gratiae hanc naturam, seu qualitatem a Deo non habet, ideoque inessicax , dissicilius assignant rationem ,
cur dicatur sufficiens, cum ipsa in genere grati , sola
543쪽
sola non satis, & valens sit, ad trahendam voluntatem , ut cum ea faciat opus bonum , sed sit necessaria gratia adiuuans, qui facit facere; cur autem sic vocetur, dicam .
4 2. Dico I. Omnino admitti debet Gratia dictas sciens, contradistincta ab efficaci ; talis quidem ex sua natura sibi a Deo indita ; & absque ordine ad voluntatis determinationem , sed dans ei posse bona facere. Prima pars nunc de fide est. Secunda vero disputatur donec ab Ecclesia expresse definiatur ; at existimatur S. Augustini, & eius Discipulorum esse, inter quoS minimus ego censeri cupio ; quamuis opposita ab alijs, qui S.Augustinum quoque profitentur sequi,
defendatur,quos non impugno. Qῖ. Prima pars ex cap. . manet probata Inihilominus eas rationes recolere, & alias adiungere, inutile non erit. In Veteri Testamento legimus , quod Φpe Deus populum suum vocavit, repraehendit, admonuit, ac amixit; & tamen non Obedivit, restitit vocationibus , spreuit monitiones , & peius aliquando peccauit e ergo . Ante
ced. prob. ex pluribus locis: psu. . Quadraginta annis idest in deserto proximus fui generationibute, σ dixi sempeν bi errant eoiae; ipsi verὸ nona
cognoverunt vias meas, quibus iuraui in ira mea , se introibunt in requiem meam : Et ita accidit in poenam , quia ex innumerabili sere illo promiscuo populo, qui, duce Moise,egressiis fuit de AEgipto,& vagatus annis o. per desertum, duo soli,Iosue,& Caleb in terram promissionis intrarunt. a. ex Prou.r. 26. Deus dicit. conuertimini ad correptionem meam. En proferam vobis spiritum meum . oeonendam vobis verba mea. Quia vocavi, oe rena Ris ; extendi manum meam, oe non fuit, qui aspicerat;
det,et sta iis suinci sex sua irat tira s
544쪽
Eη Isaia. Εκ totove. teri Test. probari potest. Ad obiee ticinε,quod
fuerint eR- ternae Foeationes Teia
reti, despexistis omne consilium meum , Ur correptis-nem meam: ego quoque in interitu vestro eidebo, o subsannabo, eum id, quod timebatis ,aduenerit. O . Confirmatur ex Isaiae I. ubi Deus conqueritur de Populo Haebraico, quod ei non obedieritaede ius admonitiones spreuerit, & inuitat, ut ad ipsum redeat per paenitentiami qui tamen pertinax in Idolatria perseuerauit. Filios enutria
ui, ipse autem spreuerunt me . cognouit bos possessorem suum , ct asinus praesepe Domini fui; Israel au
tem me non cognovit, O populas meus non inteli xiν :& infra. Lavamini, mundi essote, auferte malum euitationum Penrarum ab oculis meis, quiescite peruersὸ agere, etc. venite, O arguite me , etc. Se
tamen conuersio populi secuta non est, immo hic Propheta ob has monitiones ab impio Manas Rege Iudeae per medium se citus , & occisus est. 6OS. Confirmatur a. ex omnibus libris Veteris Testamenti , S praesertim Omnium Prophetarum , per quos Deus populos Haebraicos post diuisionem Regni sub Roboam , et Ieroboam , hortatus est ad poenitentiam, & miraculis veritatem ab eis praedicatam confirmauit; & nihilominus conuersi non sunt. Has autem gratias vocamus fuscientes, contradistinctas ab emcacibus , quibus annexi sunt effectu S , nempe conuersiones ad fidem , vel poenitentiam, vel ad alia bona peragenda.
O6. Neque potest dici, quod pridicationes
illae, & exhortationes Prophetarum, vel aliorum Sanctorum Dei iussu factae populis , aut priuatis personis fuerint externae tantum gratiae , puta locutiones , ac verba, sicut est ipsa lex a Deo data, non autem interna qualitas in anima a Deo infusa; I ideo sicut lex non in omnibus, qui eam legunt
545쪽
legunt producit effectum, quem dictat, ita neque praedicationes illae. o7. Respondetur enim , hanc fuisse unam ex propositionibus Pelagi, Haeretici iam damnaei ; ideo non posse ab ullo Catholico amplius adduci . Quod vero prs dicationes illae, & aliorum
a Deo missorum non fuerint, nec sint simpliciae , seu externa tantum verba; sed i s praedicantibus externe, Deus tunc interner loquatur illuminando, ut veritatem audientes agnoscant; & inspirando, ut eam cognitam diligant, alioquin fruitra fieret praedicatio; luculenter hoc docuit Sanctus Augu-
stimis Doctor Gratiae tract. 3. in epist. I. Ioannis, lubi explicans illud, Unctio spiritus docet nos , ii ' 2quit, Videte fratres magnum Sacramentum : sonus ponsio. verborum noctrorum aures percutit, Magis ter intusen: admonere possis mus per Rrepitum vocis no Bra: si non sit intus, qui doceat, inanis est Rrepitus noster. Et post aliqua subdit . Magisteri aforinseca , adiuroria quadam sunt , in admonitiones t cathedranta in caelo habet, qui corda docet; propterea dicit thia Euangelio, nolite vobis Magistrum dicere in terrata. Unus ergo Magi ter est cisinus; ipse ergo nobis in i. i. i. prius loquitur, quando nemo hominum illis en : dc in-idieat; Deutfra. Interius ergo est Maginer , qui docet; Christus ' . ' docet ; inspiratio illius docet. Ubi illias inspiratio, γ unctio non eri r forinsecus in iter perstrepunt verba : & a stignat exemplum de Agricola, qui arborem irrigat, sed nec dat ei incremuntum , nec ipse poma producit. Ideo dicit Apostolus . Ego plantavi, pollo rigaviti, Deus autem incremen tum dedit. Ergo cum Deus per Prophetas, alios Dεus pestque ministros manifestare facit hominibus verbialem doctrinae , ac morum, & facit eos hortari, tua sxtern het admonere, ut conuertantur ad fidem, vel peni-l . ' '
546쪽
dictis . Ex dicto S. Stephani.
118 DE GRATIIS ACTUALIBUS, &c.
tentia; vel ad exercitiu virtutu, ipse benignissimus Dominus tunc intus loquitur illuminando ; et inspirando; quamuis audientes saepe numero non conuertantur ad ea, ad quae admonentur . o 8. Prob.iterum eadem pars prima ex Nouo Testamento. Saluator post praedicationenti, o. sere mensium, cum pauci conuersi essent res. pectu tantae multitudinis Iudrsorum , Matth. 23.37. dixit. Ierusalem, Ierusalem , quoties 'volui co- regare filios tuos quemadmodum galliva congregat
pullos suos sub alis , O uoluisti . Ioann. s. ait . Quem misit ille Pater huic non creditis, screta mini Scripturas , quia vos putatis in ipsis Nisanu aetemnam habere, σilla sunt, qua testimoηium perbiabent de me, O non vultis venire ad me , Ni Nitam aeternam habeatis: & alia plura eiusmodi dicta Christi in Evangelio legimus. ChristuS autem , ut nuper patuit, non externe tantum loquebatur, sed etiam interne, illuminando, & inspirando;& tamen auditores non crediderunt, ergo confitenda est gratia interna contradistincta ab eff- caci , cui voluntas resistit, et effectum principalem connexum non habet. 6O9. Primus omnium , qui post Christum
de hac sussicienti gratia testimonium perhibuit,
est Protomartir Stephanus . Is cadi. 7. post longam illam concionem , qua omnia beneficia populo a Deo collata, & ingratitudinem, ac duritiem cordium ipsorum ad Deo obediendum exprobasset, mox ob ipsorum perfidiam lapidandus, dixit. Dura ceruice,oe incircumcisis cordibus, O auribus vos femper Spiritui Sancto res Ilisis ρ δε-cut Patres veliri , ita oe vos. Ergo datur gratia, cui voluntas resistit, & quae effectum principalem
547쪽
Io. Confirmatur viceritis ex aliquibus Pauli locis. Rom. IO. 26. Sed uou omves credunt Euangelio : Isaias enim dicit , Domine quis credidit auditui vostro ἐ Cum autem Apostoli Euangelium
externe praedicabant, Deus , ut ex Augustino patuit, interne loquebatur auscultantibus; & tamen non omnes credebant: & in die Pentecostes prε- dicatio eorum confirmata fuit cum miraculo linguarum; & tamen cum tot millia hominum audissent, & illuminati, ac inspirati essent; tria millia tantum conuersi fidem susceperunt. Sic etiam quando .act. 7. Petrus, & Ioannes , sanato
claudo, protestati sunt se in nomine Iesu miraculum patrasse; & ideo eius sanctitatem , ac diuinitatem annunciarunt, afferentes, nullum sine eius
fide saluari posse , quinque millia hominum tantummodo conuersi stini; caeteri vero , etsi illuminati , ac inspirati, in sua infidelitate perstiterunt. Similes autem plures casus acciderunt Petro , &Paulo, & caeteris Apostolis, ut ex toto libro Act. Apostolorum constat ; pauci enim ad eorum praedicationem conuertebantur. ut Paulo prςdicante Athenis; & interdum unus , ut de Lydia purpuraria ad praedicationem Pauli Act. 16. solacu domo couersa Philippis. Hinc est, quod Antiochiae Pisidiae Act. I 3. cum toties Haebreis praedi- eastet, & rarissimas ipsorum conuersiones expertus esset, sancto zelo repletus, dixit. Vobis oportebat primum loqui verbum Dei; sed qhoniam repellitia illud, ct indignos vos iudicatis aterna vitae ecce conuertimur ad gentes: sic enim praecepit nobis Dominus . Posui te in lucem Gentium . Audientes autem gentes gauise sint, O glorificabant verbum Domini , ct crediderunt quotquot erant praordinati ad vitam αternam . Ecce in hoc facto duplex glatiae X x x ge
diebant L .eiones; sed pauci eonvertebitur
548쪽
ex se habet quod iio se effica a
13o DE GRATIIS ACTUALIBUS, &c. genus ; in prioribus illuminatis, & inspiratis sus
ficiens , nam sitne conuersione: in posterioribusessicax, quia cum conuersione .
II. Alia argumenta , quibus probatur haeco ratia dicta suffciens, desumpta ex Concit. & ex definitione Sedis Apostolicae, & ex S.Augustino , in Capite 4. huius opusculi relata sunt; & alia infra adducentur, cum ostendemus gratiam sus-ficientem ad credendam omnibus , etiam infidelibus, dari; & gratiam ad poenitendum,& ad opera legis , atque consili, omnibus quoque fidelibus p at non omnes, nec illos, nec istos conue ii ad faciendum: ideoque suppositis fidei principijs , euidens est, dari gratiam contradistinctam ab essicaci, quae communiter nostris temporibus appellatur susciens. S. Augustini clara loca adduxi in praefato Capite A. ibi videnda. Quamuis,nec in illis, nec in alijs locis umquam hoc nomine sufficientis inmodernorum sensu appellat aliquam gratiam:
in re tamen conuenit, admittendo gratiam vocationis , quam homo non sequitur. Hoc autem
de eius mente nobis suisicit , quod scilicet detur quodam gratiae genus, qua homo illuminatur, ac inspiratur ad conuersionem, vel ad poenitentiam, vel ad aliud virtutis opus, quod tamen homo no
facit, & non curamus de nomine , an adaequale eam exprimat, nec ne & cum communi mode norum nomine vocamus suscientem, mox cum
ali)s dicturi sub qua proprietate talis dicatur. qta. Secunda pars conclutionis, quod stilicet ex se habeat gratia ista, ex Dei dispositione , ut non sit efficax, seu faciens facere ; non vero respectu voluntatis non consentientis , ita quod ficonsentiret, illa eadem lassiciens , euaderet cm-
549쪽
am,probatur.S. Augustinus,cuius intentio in omnibus suis libris gratiam tangentibus principaliter fuit in probando, & firmando necessitatem gratiar facientis facere , seu efficacis, & per accidens aliquando de gratia non faciente facero, seu inessicaci locutus est, in duplici tantum casu admittit gratiam istam quorumdam modernorum modo lassicientem , nempὰ cum ordine ad voluntatem , a qua fieri posset effcax, in casu scilicet Angelo rum,& Adami innocentis:pro Pro Adaia alijs autem casibus, aut personis post lapsum
Adar, neuuaquam,ut Drye superius ex eo ostendi- minit susti.
mus . Immo, cum In libro de Bono Perseuer. p. l demissum. 9. quaerens , cur ex duobus vocatis, unus sequa- Q Ai tur vocantem, alius non sequatur, non assignat voluntatem non sequentis, sed recurrit ad inscrutabile Dei iudicium, sic autem ait: Ex duobastate grandibus impiis, eurine vocetur, ut vocaritem sequatur; illa autem , aut non vocetur, aut non
vocetur, inscrutabilia sunt iudicia Dei di ex duobus autem piis, cur uni derar perseuerantia usque in M,. nem , illi non detur, incoae ab sibilia sunt iudicia Dei. Si autem a voluntate dependeret , ut effectum haberet utraque vocatio, Augustinus ad vo- iluntatem non sequentem recurrisset, non vero ad inscrutabile Dei iudicium, quod diuersae rationis
vocationem illis impartiatur . . f
et 3. Praeterea in lib. I. ad Simplicianum qu. a. ut diffuse retulimus in eap.ε. differens de duobus illis fidei principiis, uno Mm.'. non volentis, no ' 'que eurrentis, sed Dei in miserentis, & alio, Mart.2O. multi sunt Noeati , pauei νπὸ electi, multa diacit ad rem nostram. Primo si dicatur , quod ex voluntate hominis penderet vocationis effectus; igitum, inquit , non miserentis est Dei, sed currentis X x x a G
550쪽
Cur ex duobus voeatis Unus se rii. tu . alius non; ex Αugust. addiuersitatem gratiae refertur .
13a DE GRATIIS ACTUALIBVS, dec. en hominis; quoniam non potest effectus misericordie Dei esse in bominis potenate, πt f ustra ille misereatur ,s bomo nolit: qui se vellet etiam ipsorum idest
vocatorum non sequentium misereri, posset ita ovocare quomodo illis aptum esset, ut oe monerentur, ct intelligerent, ct sequerentur: postquam autem impugnauit modum illum dicendi, his temporibus , vel paulo ante renouatum , quod gratia secundum se sufficiens est, ut effectum producat, si voluntas velit, declarat, quomodo verae sunt due illae propositiones , multi sunt vocati, pauci Nero electi, & alia, non volentis, neque cumentis , sed miscrentis est Dei, totum hoc tribuens , non VO-luntati humanae diuersimode volenti , sed gratiae diuersitati diuersimode ex Dei dispositione, et inscrutabili iudicio inclinanti; dicit enim . Verum est ergo, multi vocatι, pauci vero electi: illi enim electi, qui congruenter Nocati: qui autem non con gruebant,neque contemperabaηt νocationi non electi, quia non secliti, quamuis vocari. Item verum eIt, non voleutis, neque currentis, sed nuferentis est Dei, quia etiams multos vocet ; eorum tamen mi feretur, quos ιra Nocat, quomodo eos vocari aptura est,ut sequaΠtur. Deinde adducit multa exempla Dilcipulorum Christi, et aliorum, quorum aliqui ex diuersis vocationum rationibus statim secuti sunt Dominum, etiam nullo viso miraculo , alij , vel non secuti, vel post plures vocationes, visis qui miraculis; ut videre est in cap. . ergo ex sua conditione istς gratiae vocationum habent, vel non habent virtutem , ut faciant sequi, vel non sequi
vocantem , non vero dependenter a voluntat consentiente, vel non consentiente. 4Iq. Dico a. Gratia ista, quae nunc commu