장음표시 사용
531쪽
de gratia liberante loquens multa ad rem nostram, dicit, sic. Haec gratia, cur ad illum veniat, ad illum non veniat, occulta esse eausa potest ; iniusta non potest. N que frustra dictum est, in psalm. 31. Iudicia tua , sicut abyssus multa . cuius abus altitudinem veluti expauescens exclamat Paulus e daltitudo diuitiaram, &c. Referens totum Pauli dictum Rom. II. subdit . Ualdis ergo paruum senosum habemus ad discutiendam luctitiam itidiciorum Dei : ad discutiendam gratiam gratuitam nullis meria tis praecedentibus: non iniquum, quod non mouet eum praestatur indignis, quam eam aquὸ indignis alijs δε- negatAr . Adducit postea exemplum duorum paruulorum, quorum unus accipit baptismum, alius non accipiet deinde aliud de duobus, qui praeuiderentur male operaturi, si vivunt; & tamen svnus rapitur, ne malitia mutet intellectum eius , Sap.ε. alius relinquitur,etmale vivit,& damnatur:
in quibus casibus, inquit, clamandum est, o ait rudo diuitiaaeum, &c. & concludit Caput illud . Uxu ista tanta diuersitas, ni se quia inscrutabilia sunt
iudicia eius, ct inuestigabiles via eius. 383. In lib. a. de pecc.mer.& remisi. cap. 18. in fine, postquam dixit, gratiam sumi pro misericordia, & e contra, quia in psalm. I O. dicitur. Misericordiam, oe iudicium cantabo tibi Domino: inquit, Quarὸ a ut em illos velit conuertere, illos proauersone punire, quaquam, O iu benesteio tribuendo, nemo iuste re' hendat misericordem, O in vindicta exercenda nemo iustὸ reprahendat veraeem,sicut in illis euangelicis operarijs, aliis placitam mercedem re dentem,alijs etiam non placitam largientem,nullus iu-Bὸ eulpaverit: consilium tamen oeeultioris iunitia, penes imum en . 3 8 . In lib. I. ad Simplicianum qu . a. proli-T et XC
532쪽
Ex Dei mi. sericordia prouenit dare gFatiam; de axeius iusti ita no dare
xe discurrit super Pauli verbis Rom. s. II aque non volentis, neque currentis, sed mi ferentis est Deis ubi probat, quod volentis quidem hominis etiam est opus bonum; sed non ideo Dei miserentis , quia homo vult ; sed quod ideo homo vult, quia Deus miseretur, & facit, ut velit; ideoque Paulus Philipp. 3. dicit. Deus dat velle, operari, quia misertus hominis , dat ei gratiam , qua facit .vi veliς .cr cum bomine escit velle . At inibi etiam dicit,
etiamsi multos vocet, eorum tameu miseretur , quos ita vocat, quomodo eos vocari aptum est, ut feran
tur . Affert multa exempla eorum,qui ad primam vocationem secuti sunt; de aliorum , qui non ita,& multi Iudaeorum , qui visis tot miraculis Christi, non crediderunt, immo eum crucifixerunt,&tamen postea Apostolis praedicantibus , crediderunt, & subdit . cum ergo alitis se , alius autem sic moveatur ad fidem, eademque res sepe alio modo ui
cta moueat, alio vero modo dicta non moueat,alium que moveat, alium non moueat, quis audeat dicere
esuisse modum vocandi, quo etiam Esau ad eam fiadem mentem applicaret, volantatemque coniungeret,
in qua Iacob iustificatus est. Quod si tau a quoque, potest esse obstinario voluntatis, vi contra omnes ms-dos vocationis obdurescat mentis aduersio ; quaeritur etiam utram de diuina pana sit ipsa duritia ὸ Cum e rin Deus deserit non sic vocando, quomodo ad fidem moueri potent Q Sis etiam dieat modum , quo eι pem suaderetur ,νt crederet, etiam omnipotentiae defuisset Et iii bdit quod dicit Apostolus Rom. s. de tacto Pharaonis, quod obdurationem Deus permitit in Pharaone, ut suam in eo potentiam ostenderet, sic. Dicit enim Scriptura Pharaoni, quia ad bocte excitaui, ut ostendam in te potentiam meam ; σνt anuli ietur nomen meum in uniuersa terra: hoc
533쪽
αiate in subiecit spostolus documelltum, quo prob νet quod supra dixerat . Igitur non volentis, neque etirrentis , scd miserentis est Dei, & hoc argumentum usque in prolixi capitis finem prosequitur,aaciens, quod carnalis non capit quae iunt Dei, ει denegationem gratiar in reprobis uiue vocatis, siue non vocatis reducit ad suum proprium sistem a massar damnatae , ex qua in ostensionem mi- I sericordiae alios elegit ad gloriam, & gratiam ;alios in ostensionem iustitiae in ea massa reliquit, α vocare noluit, vel non eo modo, quo sequendo obedirent, & hoc ex suo inscrutabili, iusto tamen, iudicio. 38 . In lib. q. de Trin. cap. I. declarans illud p sal. 67. Pluviam voluntariam segregabis Deus hareditati tuae, Er infirmara en ; tu vero perfecisti eam, ait. Pluviam quippὸ voluntariam , non nisi gratiam vult intelligi non meritis debitam, sed gratis data uri νndὶ er gratia nominatur. Dedit enim eam, non quia digni eramus, sed quia Noluit. Hoc eu Oscentes, non sidentes in nobis erimus 1, oe hoe est insim mari . Ipse vero perficit nos, qui etiam Paulo Apo- nolo dixit, se cit tibi gratia mea, quia virtas in infirmitate perficitur. 386. In lib. a. contra Faelicem Manichaeum cap. 7. expendens illud I. ad Tnnot.6. Deus habitat lucem inaeeessibilem , dicit primo Sanctos ad eam accedere, quia in psal. 33. dicitur; Accedite
ad eam,ct illuminamini: Sc Mati. s.Beati mundo com
de , quoniam ipse Deum videbunt. At dicit a. sed quia non ad eam potin aecedere , nisi cui Deus ipse domuerit, ut accedat; ideo per se ipsam inaccessbilis
est. Nemo ad eam potest accedere , quem Deus noluerit, ut accedat; cu i autem donauerit ipse aceedi trdicitur enim in psal. 3 8. Gratiam, oe gloriam dabu
534쪽
predictis. Pueri eum originali desincti ea
Christum gratia esseaci catae.
,16 DE GRATIIS ACTUALIBUS, &c.
j Dominus: igitur, quod aliqui neutram , vel alterutram non habeant, ex Dei voluntate iusta prouenit, sed ex secreto, & inscrutabili iudicio. 37. In lib.de cognitione verae vitae cap. 26. discutiens admirabilem Dei prouidentiam , cur non singulis creaturiS cuncta suae gratiae dona , tribuat, cum in cunctis inexistat, sed singula singulis , discurrendo per omnes creaturas vegetabiles , &sensitivas , sicut anima existens in toto corpore, non omnibus membris eumdem actum tribuit, postquam multa dixit, concludit sic . cur autem Deus uni creatura dulcedinem fuae praefentia perfrumdam exhibeat, alteri subtrahat, ratio nullo acumine penetrare valet; sed terribilem Deum ,
in iudiciis fuis Bupet. 388. Ex his ergo dictis insertur primo.Quod
pueri omnes , qui ab initio mundi usque nunc mortui sunt cum peccato originali, quia scilicet non fuit eis applicatum remedium a Deo ab initio institutum pro lege naturae, ac pro scriptε , pro Hlbreis,incipiendo tamen ab A braham,idest annis 4oo. ante Moisem, & pro lege Euangelica pro omnibus, isti, inquam, pueri caruerunt gratia essicaci liberante eos a massa damnata. 389. Insertur a. quod omnes homines adulti, qui ab initio mundi usque nunc extiterunt , &veri Dei fidem non habuerunt,sed Solem,vel Lu
nam, vel militiam Coeli idest alios planetas
aue elementa, vel post diluuium, Idola adorauerunt, aut nunc adorant ; gratia essicaci vocationis, & conuersionis caruerunt.
39o. Insertur 3.quod post Christi aduentum, omnes homines, cuiuscumque Nationis, ac Regionis, qui Christi fidem per baptismum sum, nis, aut flaminis, aut sanguinis non receperunt,
535쪽
ve I non recipiciunt, gratia hac efficaci , seu fa- Cierito facere, caruerunt, & carent, quousque a Deo emcaciter vocentur . 3s I. Insertur .quod omnes, qui fidem Christi per baptismum receperunt, & tamen extra
Ecclesiam Catholicam reperiuntur, vel quia prius Catholici fuerunt, & ab ea recesserunt ; vel quia a genitoribus Sectariis orti, in Sectis educati, ad Catholicam fidem non veniunt, g ratia ista em- Caci , seu faciente facere carent, de ali1 desuncticaruerunt.
3sa. Infertur 3. quod Schismatici, quorum Schi ahqresi coniunctum est sicut hodie est , vel etiam si haeresi non sit coniunctum, gratia ista essicaci faciente venire ad unitatem carent;&qui
293. Infertur 6. quod Catholici veri, ac puri decedentes in peccato mortali, gratia hac efficaci faciente resipiscere, & pqnitentia ad Deum
394. Insertur 7. quod Catholici praedestin Dii, ac sancti, qui in bono perseuerantes sunt morituri, si in gratia confirmati non sunt, & interdum in peccata mortalia,& grauia labuntur,dum eos labi Deus permittit in eorum humiliationem,
tunc gratia essicaci, faciente cauere malum , &superare tentationem , carent; eaque posteR potiuntur, cum ex Dei misericordia resurgunt.
s. Cur autem hoc diuerso modo procedat Deus cum uniuersitate hominum omnium a s creatorum , & per Unigeniti Filii sui Domini nostri Iesu Christi passionem , ac mortem redemP-t0rum , qui hoc scire vult interroget Sanctum Paulum , qui respondebit se quoque nescire , &dicet: O boino tu quis es, qui respondeas Deo l agis
536쪽
118 DE GRATIIS ACTU AMBUS, &c.
eonsiliaritis eius fuit ἰ O altitudo,cte. quam dico . praeben ilia sunt ladisia eius, O investigabiles via eius i consolatur nos tamen, dicens. Apud Deum non est personarum acceptio, nee iniquitas : Haec scire nobis sussiciat: γ non scratem in profundo,ne labamur in profundum, inquit Augustinus.
cu stultem gratia dicta sum ciens, eoncedatur omnibus hominibus, oe in omni tempore .
A Du. I. quaesitum hoc plura atquὰ dissi-l
ac cilia complecti, aeque pariter scitu digna . Primum est, an detur ista species gratie dicta fasciens , & qualis sit, seu in quo consistat; &cur ita dicta, cum effectum principalem non producat : R quamuis in cap. q. huius opusculi do illa nonnulla dixerimus, non tamen complete. &lpro dignitate de ipsa disseruimus,reseruantes eiusldiscussionem usque ad locum istum . Secundum ldubium hic resoluendum est: hoc supposito,quod ladmittenda sit species ista gratiae sufficientis, sicuti de facto admittimus , quaeritur, an detur omnibus, & singulis hominibus, cum omnes , & singuli sine capaces gloriε , & mediorum , quae disponunt,atque conducunt ad gloriam; de omnes,& lsinguli redempti fuerint a Christo Domino . Tertium qussitum in hoc loco resoluendum est et supposito, quod gratia sussiciens admittatur,& Concedatur , siue omnibus , siue aliquibus , quireri-ldum est, an continuo, & pro quolibet temporISi momento , ac pro qualibet actione facientia , , I
537쪽
nabimur; & distinctionis, atque claritatis gratia per plura Capita ea distribuemus: primo tamen de eius existentia loquemur in sequenti s .unico. 397. Adv. a.quod iuxta diuersum hominum statum, gratia, tam efficax, quam sufficiens ad haec quatuor Operationum genera potest esse ne
cessaria, scilicet ad credendum pro infidelibus
sperandum , ac diligendum, dec. dum creditur . a. ad pqnitendum . 3. ad struandum praecepta , vel consilia, & virtutum opera facienda , sicut o portet ; 4. ad superandum tentationes , & ad cauendum mala ; &haec omnia pro fidelibus , qui in his operibus mereri possunt: & ideo inquirendum, an tam infidelibus , ut veniant ad fidem , quam fidelibus , ut prisaea bona opera faciant , Deus, si efficacem gratiam non concedit; saltim concedat sufficientem, & continue illam eis prestet, illuminando,& inspirando. s. Vnicus.
An admittenda sit gratia sufficiens , eontradi uincta ab eseaci, O in quo consistat. 398. A Du. I. quod vocabulum hoc sufficiens,
derivatum a verbo sufficio , sumi potest dupliciter, grammaticaliter, ac theologice: primo modo sumptum significat rem aliquam non indigentem aliquo alio in suo genere ad effectum aliquem producendum. Theologice vero sumptum , & applicatum gratiae, sumptum est a Theologis ad significandam speciem quamdam gratie contradistinctam a gratia emcacie unde autem putauerint Theologi sumi arthimologiam, suffieientis , cum reuera ad effectum principalem
Ad quae opera gratia est necessa. rias sumetens
dupliciter sumi potest Diuili eo by Gorale
538쪽
InterThais Iogos etifidupliciter sumituaesiissiciens.
producendum in actu non sussiciat,ut mox dicam, sed tantum ad posse producere 399. Adu a. quod inter Theologos ipsos as huc aequivocum est vocabulum hoc sufficiens gratia . Quidam enim appellant gratiam sufficientem omnem illam, per quam nullo alio requisito effectus habetur ; & sic insensu grammaticali accipientes suffieientem , solam essicacem appellant sussicientem; quia ipsa sola in suo genere, ac omdine comprincipi; nullo alio requisito sussicit ad ponendum effectum in esse. Sic eam tanti Ri cardus de S. Victore in ferm. de m sione Spiritus Sancti, post medium, ubi plura dicit de gratia sussiciente , sed eam dicit sussicientem, quq effectum producit, & de Apostolis ait,ante Penteco
stem habuisse gratiam dictam praesentem sed in
Pentecoste per infusionem Spiritus Sancti haberecspecimi gratiam sufficientem , & subdit. Qualis, fuerit prima gratia testatur Petri casus: qualis fue-lrit Deunda testatur eonfiamtia Stephani. Certὸ , neel Petrus eaderet, si gratia plenitudinem baberet i nee Stephanus in tanto virtutum fastigio staret, si gratiae plenitudine careret: dicit deinde , quod Apostoli gratiam sufficientem habuerunt, sed non omnem plenitudinem gratae . Tertio dicit , quod de , Christi plenitudine omnes accepimus , secundum
praesentis vitae statum , & capacitatem omnes habere ad gratia sufficiente: dicit 4.Siquidemgratiam suffieientem habuit Adamus ad Malum cauendum.=Omne debitum soluendum: alioquin non potuit rit re peccoum et & alia plura. Itaque sumit sufficie rem diuerso modo, quam moderni Theologi sumant ; & ut patet grammaticaliter potius , & in ultima propositione de Adami gratia , de in alia de gratia Petri cadentis, videtur accedere ad sensum
539쪽
ΟΡVSCVLVM TERTIUM. sa Isum modernorum: & ipsemet S. Augustinus loquetis de gratia necessaria post lapsum Adae, ait,
quod illa dat vires suscis tissimas, ad faciendum opus bonum: at de gratia hoc modos scient e in
hoc loco non loquimur.Αli; autem Theologi docuerunt , nullam dari gratiam sussicientem ; sed omnem gratiam esse essicacem r at hi diuisi sunt. Quidam sic suam declarant sententiam: omnis gratia facit suum effectum , verbi gratia, dunia, Deus illuminat intellectum alicuius, & inspirat voluntati actum credendi, pqnitendi, prς ceptum adimplendi, dcc.Gratia illa facit suum effectum, quia illuminat, ac inspirat, etiam si illuminatus sac inspiraeus non faciat actum credendi, p aeni tendi, etc. & in hoc sensu potest admitti , quod omnis gratia sit effcax : sed cum bona eorum venia existimo, non posse sic absolute pronunci ri, omnis gratia est efficax, sed cum aliqua limitatione, scilicet,in aliquo sensu,seu ordine, non vero absolute; quia talis illuminatio,& inspiratio non habent semper conluctum effectum principalem , quem respiciunt, nempe actum credendi, pqnitendi, dcc. Alii vero dicunt, non dari aliarro gratiam diuinam, quam nobis meruit Christus, nisi essicacem, quae scilicet, semper habet co
niunctum effectum, & cui voluntas numquam
resistit, quae sententia damnata est ; & etiamsi damnata non foret, ex Sacrae Scripturae, &SS. Patrum principi; s conuinceretur falsa, & iniqua: de ista ergo fuseienti gratia, ut contradistincta ab essicaci, hic loquimur . Oo. Adv. 3. quod quamuis Authores Omnes , qui gratiam sussicientem admittunt , contra distinctam ab emcaci eam asserunt; non ta men omnes eodem modo contradistinguunt . V u u Qui-
540쪽
eientem tum ex ea-xeritia consensus libesti & peretim fieri
distingusit sufficientε ab emeaei.
Quidam enim Authores dicunt contradistingui per carentiam consensus liberi; licet etiam ipsi inter se in declarando rem istam dis entiant. Declaratur . Conueniunt in hoc , quod omnis gratia necessaria ad bene operandum est indifferens ad ponendum, & non ponendum effectum principalem ad quem a Deo consertur; ita quod, si voluntas consentit, fiat essicax; si non consentit, remanet fugit ira s, eo quod quantum in se est ex parte comprincipii gratiosi, sussicit ad producendum essectum, quia nullo alio indiget in genere gratis, at effectum non facit, quia aliud comprincipium,
quod vitale est , non vult ea uti. Quando autem vult ea uti, & concurrit ad opus, tunc gratia est sufficiens , & efficax . Hanc sententiam non sumus secuti, ut patuit in cap. .etc. quia si alio modo explicetur , putamus non elle S. Augustini: &Cardinalis Belar. in lib. i. de Gratia , O lib. arbit. cap. I a. ingenue fatetur non elle sententiam S. Augustini: R nos insuperioribus notauimus a S. Austino potius impugnari pro statu naturae lapis , admittente talem gratiam a voluntate determinandam in solis Angelis , & Adamo, asseren Spro ratione , quia ut Deus exerceat miserico diam suam cum creaturis , non indiget consensu
earum , neque illum expectat; sed ipse facit, ut consentiant, alioquin a posteriori frustra diceret Paulus, ad is te dis emit i quid habes, quod non accepisti etenim homo consentiens , dicere posset, Ego me discerno , quia ego feci, ut gratia euset efficax , & volui facere, ac seci bonum opus: hunc ergo modum declarandi gratiam lassicientem, qui ab Augustino , ut video reiicitur, sequi non possum,& qualiscumque valoris sit, non curo amplius discutere, sed non impugno .