장음표시 사용
601쪽
illius, qui bene utitur malis. Ipsorum autem esset peccata, quibus , oe bo a malὸ faciunt, quia ea no fideli. sed infideli, hoc est, stulta, O noxia Doluntatefaciunt: hec , & alia plura ibi dicit Augustinus . Eodem modo intelligendus est, cum in lib. do Nup. O Concup.cap. . dicit, infideles non habere veram virtutem pudiciti ε virginalis, vel coniugalis in cap. s. cum dicit, infideles habentes pudicitiam coniugalem propter motivum aliquod humanum, non habent donum Dei: at non dicit haec facta , esse petcata ; sed quod non siunt ferar virtutes conducentes ad salillem, eo quod a fide non dependent; illa enim est salutis initium, sine ea impossibile est placere Deo in ordini 1a salutem: ex quibus omnibus collige , quod dum docet opera infidelium non esse bona, debet intelligi de bonitate , quam afferebat Iulianus, idest conducente ad salutem , sine gratia Dei; d hoc si quidem puncto erat disputatio , non de bonitate naturali, seu morali. Du vero dicit esse mala, loquitur de operibus moralibus ex se bonis,sed factis cum circlistantia mala, vel contra prscepiti Dei: exempla clara sunt; quia exemplificat d Iudice accipiente personam pauperis, & de Saule contra Dei praeceptum non occidente Agag Regem Amalecitarum: Et existimo non poste aliter explicari, neque hic, neque alibi S. Augustinum; alioquin ipse peccasset, cum usque ad annum etatis 29. honorauit parentes, laudauit Deum, quoquomodo in Manicheismo appraehensum; si lege
naturae seruauit secundum rectam rationem operans.
7s. Neq, est dicendu malum, atq; peccatum opus misericordis factum a Samaritano in eum , qui in Latrones inciderat , & spoliatus , ac vul
602쪽
Aliquando dieit,quod virtutes infidelibus 1
neratus iacebat in via semiuiuus; quod tamenta opus a Christo suit commendatum , Lucae Io. &legis perito , qui interrogauerat eum , quis ennieus proximus , post narrationem praefatae historis , seu parabolae, dixit, vade, tufac similiter. Ideo supradicto modo intelligendus est Augustinus. Quando dicit opera infidelium , etiam rectae rationi conformia , non esse bona, loquitur de bonitate supernaturali, seu conducente ad salutem sine gratia. Quando dicit esse mala, loquitur de operibus secundum se, seu ex obiecto bonis; sed ex fine, vel alia circumstantia mala, sunt ma
T Iinino obseruo in quibusdam Augustini locis, quod non solum negat omnia infidelium opera esse peccata; sed aliquando esse bona,& ex Dei auxilio facta. Adducam aliqua . In lib. de Praedest. SS. cap. 7. habet, Solet diei deo
credere meruit, quia vir bonus erat, ein aritequam crederet, quod de cornelio diei potest, cuius accepta senteleemosinae , ct exauditae sunt orationes antequam credidisses in christum . Nee tamen sine aliqua fide donabat, oe orabat. Ham quomodo inuocabat, in quem non crediderat λ &c. ergo Cornelius licet Gentilis , Dei saltem fidem habens , licet adhuc non Christi, Deo iuuante , eleemosinas, & Orationes faciebat ; ideoque eius opera non omnia erant peccata per Augustinum. 77. In lib.4. contra Iulianum cap. I. Ioques de virtutibus, quas Iulianus admittebat in infide- Iibus , dicit. Quanto satius, haec ipsa in eis donata Dei esse fatereris , sub cuius occulto iudicio, nec iniusto ; alij natura leues, alty spadones, σc.Et paulo post, quanto ergo tolerabilius illas , quas dicis ista impiis esse virtutes, diuino muneri potius, quam eo-
603쪽
rum tribueres tantummodo Noluntati. Si ergo virtutes infidelium aliquando diuino muneri possunt adscribi, non sunt peccata semper . 78. In epist. 136. concedit continentiae coniugalis, & castitatis virtutes etiam in infidelibus
a Deo prouenire ; utenS argumento bonorum corporis, quae in eis a Deo sunt, sic . Ipsius nam
que corporis, quod est infirmum nostrum , se qua bona sunt , scut forma , ct vires , oe salus , oe si quid
eiusnodi en , non D ut nisi a Deo creatore , ac perfectore natura; quanto magis animi bona donare nullus alius poteR Quid enim superbias , vel ingratius cogitare potest humana Necordia, s putauerit, curara carve pulchrum facere Deum hominem,auimo calium ab bomine fieri l Scio quemlibet dicturum , quod sicut pulchritudo, vires, &c. pertinent ad ordinem naturae, sic & continentia , atque castitas , quas S. Augustinus dicit infidelibus a Deo concedi . Hoc mihi suis cit ; non enim contendo, quod virtutes infidelium pertineant ad ordinem gratiae, & quod sint conducentes ad salutem, ἱsed quod non sint peccata : si enim a Deo dantur, peccata non sunt . q79. In serm. I a. de temp. cap. a. maxime commendat charitatem humanam in parente S,.in
coniuges, &in filios, sic . charitas alia est diuina, alia humana . Humana autem alia licita , alia illicita. Humana charitas non solum licita est , ut concedatur ; sed ita licita, ut si defuerit reprehendatur . Liceat nobis humana charitate diligere coniuges, mlios, amicos, cte. sed videtis istam tbaritatem esse posse ct impiorum , idest, Paganorum, Iadgoruuia,
Haereticorum. actis enim eorum non amat πxorem,
filios, Oc. Si ergo tali quisque crudelitate fertur, Pt perdat etiam humanum dilectionis assectum, Θ novi,
604쪽
T ita DE GRATIIS ACTUALIBUS, &c.
amet filios suos, σ non amet coniugem suam,nec imter homines nominandus en et non enim laudandus
est, qui non amat filios suos, sed damnandus est : Oferi amant filios aspides . Ergo qui non amat filios suos, etiam Leone peior est. 8o. In lib. I.de Gratia Christi cap. 24. conis siderans factum Assueri erga Ester dicente Scriptura, Deus transsulit indignationem eius in lenitatem, ait. Intueantur , atque fateantur, non lege, atque doctrina insonante forinsecus; sed interna , atque occulta mirabili, atque ineffabili potestate operari Deuin eoiadus hominum, non fovem veras reuelationes ;Factum An sed etiam bonas voluntates . Notum enim est Ef-dar: ' O .iter i . quod Assuerus ad petitionem Ester mutari uit voluntatem sinam laedendi populum Hebraicum , qui erat trucidandus , in voluntatem ei fauendi , ut fecit. 48r. In epist. I3O. loquens de continentia Polemonis, quem intemperantem habituatum, ingressum tamen in Scholam Xenocratis discurrentis de virtutae temperantie, huius sermo repente conuertit in temperati minum; Augu1tinus in-Fast mPo.iquit, fuisse donum Dei, sic: γ ne ipsum quidem, laudi in quM melius in eo est,humano operi tribuerim, D v, sed diuino : &in lib. q. contra Iulianum cap. 3.
videns negari, dari posse quaedam bona, ac virtuosa opera inter infideles , inquit ea a Deo esse,sier Ex quo colligituae, etiam ipsa bona opera, quae faciant infideles, non ipsorum esse, sed illius, qui be-uὸ utitur malis . In homil. 23. qui est: de muliere peccatrice , introducit Deum sic loquentem homini infideli. Adulter non fuisti in tua vita preterita plena euorantia , nondum illuminatus, nondum bonum, malumque discernens , nondum credens
in illum, qui nescientem regebat . Hoc dicit tibi
605쪽
Deus tuus. Regebam te mihi, servabam te mihi, ut alterutrum non committeΥes. Suasor defuit: visua- for deesset ego feci. Adfuit Dasar, non defuit locus, non defuit tempus, ut non consentires, ego terrui . Agnosce ergo gratiam eius, cui debes, O quὸd non admisset. ullum est enim peccatum, quod ferit bo-Mo, quod non potest facere alter homo , si desit rector, quo factus est homo. Alia plura extant S. August. dicta, quibus non solum non asserit omnia opera infidelium esse peccata; sed multa asserit ne dum Iona, sed a Deo facta' Asserit quidem non esse era bona, idest ad salutem, sternamque vitam ronducentia : at ea laudat, ut bona. 48a. Postremum huius Augustini sensus xemplum, ut huic quaestioni finem imponam, adlucam, ex ijs, qui scribit ad Macedonium Chri tianum . & forte male operantem . 83. In epist. sa. Abihimus, inquit, falsoram Philosophorum vanitates : quia nec vinus vera uO- iis erit, vise adsit ipse quo iuuemur: nee beatitudo , is adsit ipse, quo fruamur . Deinde de virtutibus Iardinalibus discurrens, dicit. Itaque, si omnis trudentia tua, qua consulere conaris rebas humanis ri omnis fortitudo tua, qua nullius iniquitate aduem ante terreris, si omnis temperantia, qua in tota labe tequissima eonsuetudinis bominam, te a tarpitudini ius abnines t si omnis ianitia, qua certὸ iudicando, Ma eu'ae diffribais, adlaborat, idnitituν , ut hi inibus vis, ut bene sit, salui sint corpora, ct ab om-ii cuiusquam ιmprobitate tuti, atque pacati, σαta non erunt νers virtutes tus, sicut nec istorum bea-ithdo : & postea . Si qualibet inquam administraio tua istis quam commemoraui inItructa virtutibus oe intentionis siue determiηatar , t homines secunum carnem nullas iniquas molestias patiantur ; nec
lCur damnae Philosophori mvirtutes.
606쪽
ad te exi Rimas pertiuere , qui istam quietem, Visam praestare niteris,referant,seen t verbis non ambiant , quomodo Deum verum, ubi ed quieta vitae omnis fructus, colant, nihil tibi proden ad vitain xere beatam tantus labor . Si enim virtutes , quas accepissi , a quo accepcris scutiens , eique gratias agens , eaS ad ipsius cultum, etiam in tuis secularibus honor bus conferas, tuaqxe potestati subditos homines ad euvia colendum exemplo tua religiose vita, ipso sudio consulendo, seu fouendo , seu terrendo erigas, in adducas , nihilque aliud, quod per te seuerius vitiunt velis, nisi, ut hinc illum promereantur, apud quo beate vivunt vera virtutes erunt, ct illius opiatulatione , cuius largitate donata sunt, ita crescent , ac perficientur , νt te ad vitam verὸ beatam, qvs nonnis aeterna est, sue ulla dubitatione perducant. Ex quibus habemus, quod omnes illas morales , seu
Cardinales virtutes, quas Macedonius exercebat,
non damnat, tamquam peccata, sed dicit, quod non perducunt ad beatitiulinem, nec illos homines, quos regebat Macedonius, nec ipsum Macedonium, nisi eas referret in Deum, a quo virtutes illae obtinentur. Immo ex hoc Augustini dicto, aliud validius desumitur argumentum, quod non sint peccata: Si enim per eum a Deo dantur, nec peccata, nec alia mala sunt, sed bonae qualitates ; quae enim facit Deus in omni rerum genere in suo genere bona sunt. S . ' Et insuper confirmari potest, quod de hac veritate virtutum semper locutus est Augustinus, quando dixit infideles non habere veras vir-ltutes ; siquidem semper eas sic vocavit, que ad lueram, perfectam , 8 sternam beatitudinem perducunt: confirmatur inquam ex ijs , que dicit contra Iulianum Pelagianum lib. q. cap. q. Ideo
607쪽
veras virtutes habemus, quibus versi est propter quod facimus, idest, hoc natura noIIra consentaneum est ad salutem, oe veram 'licitatem . Rou euim absurdἡ virtus desinita est ab eis, qui dixerunt, en animi habitus naturae modo, atque rationi consentaneus . Verum dixerunt: sed quid sit, consentaneum liberandae, ac beatificanda natura mortalium nescierunt: EM post. Si ergo ad consequendam veram beatitudinem, quam uobis immortalem fides, qua in christum ent vera,promittit, nibit prosunt homini virtutes, nullo modo verae possunt ede νirtutes. Sy. Patet ergo, quod ca3 qualitates veritatis virtutibus moralibus infidelium negat, quae ad fglicitatem aeternam conducunt; at non dicit esse peccata , nisi ex fine malo , humanae gloriet Verb gratia, vel ut falsis Dijs placeant, exerceantur. Pru dentia enim, Iustitia, Fortitudo, ac Temperantia, cum suis speciebus , seu partibus potestativis, Vel considerantur, ut habitus tantum;vel ut actus tantum, vel ut actus procedentes ab habitibus: quocumque modo considerantur, secundum se sunt rectε rationi consorines; recta autem ratio specificat bonitatem in actibus,quos dirigit. Si autem infidelis habituatus in his virtutibus, vel in earum aliqua veniret ad fidemun eis, vel in aliqua, quam haberet, Operaretur tunc eadem facilitate, ac pro-plitudine, sicut prius operabatur. At post receptam fidem, sunt eqdem qualitates, qui erant ante fidem: tunc post fidem malς non sunt; ergo neque ante: in hoc disserunt; quia si post fidem exercentur in gratia sunt meritorie, non autem ante. At dato, quod post fidem non exercentur in gratia ,
vel neque explicite propter Deum, sed propter sinem virtutis; numquid mals sunt' Absit. Ergo neque ante. Quae de hoc puncto dixisse sussiciat.
io fine si sit. Dissiliam by Cooste
608쪽
An in omniabus infidelibus infidelitas sit peceatum; ct an alia in eis adsint peccata ; oe quae . 86. A Du. quod licet prima facie quaesitum
Lx hoc non videatur ad disputationem istam de gratia sussiciente pertinere, quia ad peccandum non requiritur gratia; cum peccatum sit opus solius voluntatis 'permisi ae a Deo operari pro libito: adhuc tamen haec quaestio disputationi de gratia accessoria est, quatenus infidelis, &quilibet homo non peccaret, si gratiam haberet, per quam impediretur peccare : & quamuis ad lnos non spectet statum infidelium , eorumque in-ldagare opera , quia dum in peruersitate perm nent , sufficit eis predicare errorem infidelitatis ;& dum conuertuntur, per baptismum omnia ipsorum delentur peccata: utile tamen est scire a qui peccata committunt ; tum quia possimi eis improperari etiam tamquam indigna, sed proueniemia ex carentia fidei, ut fecit Augustinus in volumine de Civit. Deis tum etiam , quia diam . Veniunt ad fidem , in Cathechismo peccata illa possimi eis cum sua grauitate insinuari, ut de eis doleant, tum tandem in utilitatem fidelium , ut sciant qualis ignorantia excusat a peccator quod enim dicitur de infidelibus circa fidem , & consequentia ad eam , dicendum videtur de fidelibus circa alia principia positiva, & eorum consequentias,circa quas peccare possunt. 87. Adv. a. ut clare procedamus , sensum
huius quailiti esse; an infideles, idest non baptiet ii habeant peccatum infidelitatis , si habent, vel
609쪽
oΡVSCVLVM TERTIUM. 391 habere possunt notitiam fidei Christianae; de his
enim infidelibus, nemper post Christi aduentum loquimur. a. an si inuinci biliter ignorent fidem Christianam, habeant peccatum infidelitatis. 3.an priter peccatum infidelitatis, habere possint
alia peccata, vel contra legem nature patrata , vel etiam contra alias leges positivasa fide dependentes ; vel, an quo ad istas excuset ignoran
88. Adv. 3. & recolo, quo in precedenti dicta sunt Capite ; quod ut de nostrorum temporu, idest post Christi aduentum , infidelibus loquamur, nulla fere Natio in quavis mundi part constituta excusari potest de Christi fidei,& consequenter de Trinitatis , ac vitae ζterne ignorantia . Si quidem, ut ibi diximus cum S. Augustino , & cum eodem mox confirmabimus, in omnibus praecipuis mundi partibus predicatum est Euangelium, vel per Apostolos , vel per eorum Discipulos , aliosve Missionarios, sicut egomet clare in tomo de Fide parte secunda, ex Chronistis historice demonstraui, Nec ulla mundi pars est, in qua nota non sint martiria, quae pro praedicatione, ac defensione fidei Christianae tot hominum omnis status, & sexus passi sunt, hodi ne
eorum extant apud omnes memoria ; δc proinde omnes infideles , ex eo motivo excitati potuissent,hodieque possent inquirere de veritate istius fidei. At non modo non inquirunt, sed resistunt pridicantibus , qui volunt eam pridicare, & eos resiciunt, & occidunt: non ergo laborant inuincibili ignorantia. Dico I. Infideles omnes post sufficientem notitiam Euangelii, seu fidei Christianae laborare caeperunt, hodieque laborant grauissimo infi
eibiIis ig-n ratia de fida Christi . Infideles
610쪽
391 DE GRATIIS ACTUALIBUS, Sc.
delitatis peccato, quo non laborarent , si nullam omnino illius notitiam haberent , vel haber possent. 89. Prob. ex ipsius Saluatoris oraculo, Ioann. I s. aa. ubi de Iudiis dicit. Si non venissem, σ locutus eis fuissem, peccasum non haberent. une autem excusationem non babent de peccato suo : & in cap.s. eiusdem Ioannis dixerat. Si caeci essetis . non haberetis peccatum . Nync dicitis,qnia Didetis, peccatum veHrum manet. At loquebatur de peccato infidelitatis, seu incredulitatis in eum, eiusque doctrinam , non enim alijs carctant peccatis , ut notauit S. Augustinus in lib. de Corrept. Donatis .cap. 29. Non omne peceatum intelligi πο- luit, quandoquidem pleni erant multis , Nagnisque
peccatis, sed aliquod proprium peccatum, idest, quod
in eum Nementem nou crediderunt et idemque confirmat in lib. I. contra duas epist. Pelagianorum cap. 3. explicans illud Ioann. 16. Spiritus Sanctus arguit mundum de peccato, inquit, infidelitatem intelligi voluit, hoc enim cum exponeret,ait, de peccato quidem, quia non crediderunt in me; o ubi ait snon venissem, oe Iocutus eisfuissem , peccatum no Ohaberent, subdens, quod infidelitas facit homines mlios Diaboli: idem confirmat in tract. 6. in primam Ioannis epistolam. 69O. At plenius, ac diffusius S. Augustinus mouet, ac soluit hanc qiuestionem de peccato infidelitatis in tract. . in Evang. Ioannis: vbI quς- rit, an folis I udaeis, quibus locutus en christus, O
multa coram eis, magnaque, illis Llupentibus, patrauit miracula, eo quia in eum non crediderunt, imputanda st residelitas; an etiam Gentibus, quibus locutus non est, nec eius viderunt miracula r & pro sol