장음표시 사용
631쪽
cidivus, aut consuetudinarius, vel raro confitetur , aut semel in anno: hic enim suis negoti; sdomesticis, vel publicis incumbit, vel in suae professionis exercitio sedulus est , & totus in eo positus, si Lector, si Iudex, si Aduocatus , si Notarius, si Artifex, si Agricola, &c. quilibet enim aliorum , dum suo muneri incumbit, nullam experitur cogitationem ad paenitendum. Si autem sordidis occupatur negotijs, ut usurae , concubi natus , meretricij, &c. dum ijs incumbit experitur se totum tunc in eo esse , & de opposito nihil cogitare. Sic de vindicativo, R de alijs hi se neccatoribus discurrendum . De studentibus pa- iter euideus est , quod dum per plures horas in ii scutiendis legum dissi eultatibus sunt immersi , nihil de poenitentia, aliisve praeceptorum Operi
Ius cogitant ; igitur . non singulis momentis a Deo vocantur, sed, ut dicemus, statutis a diuina apientia, atque prouidentia temporibuS . 3P. Dico A. neque est explicite reuelatum , auod hominibus iustis Deus continuo, & singulis in omentis concedat gratiam sufficientem ad om-ria, & singula opera perficienda, sed statutis tem oribus . 3i. Prob. eisdem argumentis. Nuspiam :nim in Sacra Scriptura legitur hoc pactum , seua aec promissio ; vel assignetur ubi 32. Prob. a. experientia. Quivis enim Ca-
holicus potest in semetipso experiri; quod dum amni qua potuit diligentia suorum peccatorum aron sellionem secit, absolutionemque obtinuini Juper, & sacratissima Eucharistia resectus est; non zontinuo, & singulis momentis obtinet illum in tiones, ac inspirationes ad facienda aliqua opera sancta; sed aliquando, ac interpolatis tempori-
Cone usio prohatur experiεtia. Neque est explieith
632쪽
Quilibet prosessioni allevi ad dictus hoe
biis, & dum urgent praecepta: ergo .
333. Probari potest generaliter de omnibu siue infidelibus , siue fidelibus, & de his, siue peccatoribus, siue iustis, sic. Omnis homo ali professioni praesertim intellectuali addictus , Philosophiae, Metaphisics, Mathematicae, Astrlogiae, Algebrae, Iurisprudentiae , aut Theologiae , dum in contemplando aliquo suae professionis puncto applicatus est, ita absorbetur , ut extra sepositus, & suimet oblitus videatur, & per multum tempus sic remaneat: exemplum de Archimedeo pr stantissimo Mathematico adducere sufficiat, cuius etiam S. Augustinus meminit de ciuit.lib. I. eap.6. Is enim cum Siracusae Ciuitas ipsius Patria Oppugnaretur, & catapultis , caeterisque bellicorum tunc temporis instrumentorum fragoribus , & oppressorum clamoribus quateretur, Mathesis, ac Geometriae circulis pangendis sic erat intemtus , ut tot rumores, clamores, ac ruinas non aduerterit, & capta Patria in eisdein operibus suae scientiae perseverans inuentus , occisus sit. Similes fere distractiones praefati omnes professores patiuntur, dum suis vacant studijs, de plures horas, noctesque integras, ut de multis audimi quos numquam imitari curaui in suis speculationibus sunt intenti, ut nullam at iam cogitationem, nec diuinam , nec humanam in seipsis experiantur . Isti ergo, cuiuscumque conditionis sint, siue infideles, siue fideles; siue peccatores, siue iusti, pro iis temporibus, immo nec pro alijs functionibus, quas exercent, edendo, ludendo, dormiendo,&c. illuminationes , ac inspirationes diuinas experiuntur: ergo Deus eas non largitur singulis momentis, sed dum adest necessitas. 33 . Dico I. Neque est explicite reuelatum,
633쪽
quod Deus Iargiatur iustis pro singulis momentis gratiam lassicientem ad perseuerandum in iustitia , seu gratia, siue ad tempus, siue usque ad fi
3 3 s. Prob. eisdem prorsiis argumentis; negatione nempe reuelationis,& experientia contraria . Complures siquidem iusti speculatiuis scientus praediti sunt, in eisque immorantur; & quamuis aliquando, & pluries incipientes sua studia ,
illa ad Deum reserant, & pro eo, & proximorumi beneficio velint ea facere, cum tamen in eis progrediuntur, & speculationibus insistunt; alias co-lgitationes non experiuntur. Gratia autem sum- ciens ad perseuerandum in accepta iustitia, aliud non est, nisi diuina illuminatio, ac inspiratio, ut quis progrediatur in operando bonum precepti, vel consili, ,& cauendo malum: has autem cogitationes , iustus cum speculatiuis scientiis,vel artibus , alijsue similibus functionibus incumbit, experitur se non habere et ergo non habet continuo , & singulis momentis; quilibet enim dosuis actibus internis, ut sunt excitatio intellectus, Se inspiratio voluntatis ad bonum opus supernaturale, potest testari. 136. Dico 6. Pie tenendum est, quod Deus gratiam sussicientem largiatur infidelibus, siue mediante Missionario, alioue externo modo; siue immediate per seipsum tantum, absque externo medio, in diuersis temporibus, pluribusque vicibus iuxta aeternam suae sapientiae, de providentiae nobis occultam dispositionem . 337. Prob. Id pie tenendum est de Deo,quoad rationalium creaturarum gubernium, quod eius iustitiam cum misericordia commendat, &Sacrae Scripturae non est contrarium; sed potius
634쪽
r undarac talis huius p ae credulitatis Tatio .
oraculo tolligitur quod pluries vocat omnia argum adduasta pro eo otin is Foea
conson ira : sic se habet hec sententia: ergo. Maior secundum omnes suas partes pio intes lectui est euidens . Nana Misericordia Domini plena est terra ; miserationes eius super omnia opera eius: &Ecclesia in suis collectis dicit, Deus , qui omnipotentiam tuam parcendo, o miserando Maximὶ manifestas i & David in psalm. Ioo. Misericordiam, e iudicium cantabo tibi Domine . Si autem pluries vocet infidelem , quamuis respuentem, magIS commendatur illius benignitas , & misericordia: ergo sic existimandum est facere . Min. prob. quod hec sententia non sit con-l traria Sacis Scripturae , sed consona , ex Christit clarissimo oraculo Matth. 17. Ierysalem , &c.QHO-ties volui congregare sistos tuos, quemadmodum gallina congregas pullos se os sub alas, oe renuini tigitur non una, sed pluribus Vicibus Deus vocat , ac illuminat infideles , quamuis isti vocationem reiiciant. 38. Prob. a. omnia loca, qui adducebantur ab ijs, qui docebant continuo homines a Deo
vocari quod reiecimus saltim verisicari possunt de multiplici vocatione . V. g. illud dictum Ap cal. Ego Ito ad ostium , O pulso , nequit intelligide vocatione simplici per modum transeuntis,sed per modum stantis , & assidue pulsantis. 339. Confirmatur ex facto pro infidelibus . Non enim pro una vice Deus in Veteri Testamento misit Prophetas ad prs dicandum Regibus , ac Populis Samariε , qui erant Apostatet a fide; sed pluries , ut ex libris Regum , ipsorumque Prophetarum patet . Neque Una tantum vice misit Prophetas ad ipso sinetReges Iuda Idolatras, ut ex eisdem libris Regiim , di Prophetarum constat. Immo , ut a lege naturae incipiamus , Diuili od by Cooste
635쪽
mus . Deus deleturus mundum per diluuium usus est Noe, ut Propheta, ex Augustino de Guiatate lib. I 8. cap. 38. praedicante poenitentiam , &mundi destructionem secuturam per diluuium , nisi poeniterent, & saluandos esse eos tantum , qui in Arca, quam sermabat, reperiendi erant: at formatio Arcae durauit per annos centu, na vi ex Sacra Scriptura docet S.Augiistinus de civit. lib. I . cap. 27. caepit eam fabricare utatis sus annoso I. & diluuium accidit anno statis suae 6oi. ut etiam Salianus notauit in Noeino. Igitur non semel, aut bis, aut centies, sed plusquam millies,& vltra, per Noe Deus vocavit ad poenitentiam totam gentem illam peccatricem in peccatis sensus habituatam.
34o. Idem dicendum de Isigiptus, ipsorumque Rege ceneres Pharaouer totum enim populum illum , ac Regem per Moisem, de Aaron ad sui obedientiam, & cultum vocavit, & vocatio nem tot miraculis, decem scilicet plagarum,confirmauit. Haec autem miracula per annum integrum patrata sunt: & ut supra dixi de Samaritis, ipsisque Iudaeis , cum Deus illos corrigendo per Prophetas ad poenitentiam vocavit, non semel ,
aut bis , sed saepissime Prophetae illis locuti
sunt as I. Idem dicendum de Regibus Caldeorum , Persarum , ac Medorum in Babilonia regnantibus, nempe Nabuchdonosore, Balthasar-re , Dario , & Ciro. Cum enim sub illis Iudgil transmigrati per annos 7 . manserint, multis miraculis Deus vocare visus est Reges illos , ac eorum populos. Etenim quatuor pueri Iudaei, Ephebi Nabuch , ne cibis immolatis contaminarentur, rogarunt nutriri leguminibus , atque I i i i aqua;
Centum annis duravit formati Arcet. ExempIum
dea giptijs Exemplum de Caldeis Diuitiaco by Cooste
636쪽
aqua; & tamen post decem dies, vultus eorradit apparuerunt pulchriores , ct eo putitatis res iis, qui vescebantur cibo regio : tres ex is stae ira DOICrates iuxta
fidem Mosaicam adorare statuam Natici Ch , iniecti in ardentem fornacem , illaeti Certa atI fiant, re lilamma combussit Ministros eam in CCndentes
qua de causa Nabuch sub poena capitis prohibuit l
blasphemari Deum Iudaeorum: & tamen inficietis, lac Idolatractim suis permansit. Daniel pluribus lsignis, ac miraculis quatuor illos praefatos Heges docuisse videtur fidem veri Dei ; primo cium cum lalijs tribus leguminibus, & aqua tantlim nutritus pulchrior, & corpulentior apparuit Us, quilcibo regio vescebantur. a. cum ex Dei reia elatione manifestauit Nabuch visionem status ex diue siis metallis compositae , quam Rex in somno habuerat, eamque illi declarauit, quod significabat lImperium , seu Dominium , quod successive diuersis Nationibus post Nabuch contingere debebat ; & quod lapis ille , qui sine alicuius opera
cx altillimo monte euulsius, cadensque super pe-ldes statue eam comminuerat, ipseque lapis cre-luerat in montem immensumsiam de Cllo sine humano opere conceptum venturum , R dominium Romanorum subiugaturum , eiusque fidem , ac potestatem totum mun-ldum peruagaturam . 3. cum eidem Nabuch explicauit aliam visionem arboris ramos expandentis per totam Asiam , fructus pulcher os afferentis,& vidit bestias terrae sub ea pascentes, Raues coeli super ea commorantes ; deinde Sanctum de coelo descendere , ac dicere fuccidite a borem , dissip ette illam ; attamen germen radicum eius in terra dimittite : Et Daniel explicauit, arb0-
rem illam eiie dominium Nabuch, quod ex Dei iudi-
637쪽
iudicio erat ei ad tempus auferendum,&post annos octo eidem restituendum . Et sic accidit ; quia mente captus , ab hominibus segregatus in desertis cum feris habitati it, tanum , ut Bos comedit ; deinde ex Dei misericordia ad se rediens, regimen reassumpsit. Propterea consilium ei dedit , ut peccata sua eleemosinis redimeret; quod non legitur secisse . Ecce quoties Deus excitauit Regem illum, suumque populum: hic omnia iam viderat, & audierat Balthasar filius Nabuch; &tamen cum suo populo in Idolatria prosequebatur : & Deus iterum per Danielem eum , Optimatesque Regni excitauit, dum in solemni conuiuio cum Regni Principibus profanans vasa Templi, quae pater suus ab Ierusalem attulerat ;in muro aut ς conuiud apparuerunt digiti scribentes, Mane , Thecet , Piares, quae iuxta Danielis
explicationem significabant si non sui Regni, sue-
que vitae, & tamen nihil ex illa excitatione profecit , sed conuiuiuin prosecutus , vino tandem temulentuS eadem nocte per Darium , vita, ac Regno priuatus fuit. Haec omnia, quae diximus, sciuit Darius successor; S alia duo vidit ex Daniele stupenda miracula; ex persecutione, siquidem aulicorum, Daniel ob veri Dei fidem bis in lacum
Leonum missus , illaesu S inde euasit: primo cum Sacerdotum Idolorum fraudem prodidit, qui dicebant ilium idolum comedere ; at ipsimet noctu in cauea sub altari cibos immolatos comedebant, deinde draconem a populis adoratum incendit. Secunda autem vice , cum contra edictum Regis, ne per certum tempuS aliquod Numen oraretur,prster Regem, accusatus fuit Daniel, quod oraret conuersus ad Ierusalem,& tunc in lacum Leonum milliis, a Deo protectus fuit, ne a Leonibus
suo populo Balthasa pluries vocatuli a
638쪽
61o DE GRATIIS ACTUALIBUS, &c. L Iisderetur, de visitatus a Propheta Abacuch,quem
Deus per Angelum capillo capitis sui asportari secit e Iudaea in Babilonem cuni prandio , quod messoribus ferebat: & viso miraculo illaesionis a
Leonibus, Rexedincto Daniele de lacu , statim in illuni immitti iussit Danielis accusatores, quos antequam ad laci pauimentum perueniren ,LeOnes lacerarunt, ac deuorarunt: alia Danielis faeta omitto . Ecce quot vicibus Deus Reges illos, populosque Caldeos, Medos , ac Persas excitauit ad cognoscendam, atque credendam Iudaeorum fidem. 3 1. Sed a factis Veteris Testamenti transeuntes ad facta post evulgationem Noui, tot vicibus noscimus, Deum excitasse Regulos, Imperatores , & omnes Gentiles Populos; quot martiria, & miracula in Dei seruis illi conspexerunt: ex quibus miri ades hominum, ipsiue iudices, atque carnifices conuersi sunt ad fidem; caeteris autem excitatis , ac inspiratis respuentibus, & in sua perfidia remanentibus. Omnes autem pri fati Reges, Principes, ac Populi, vel proprio, Vel alieno auditu, Christi, ac Sanctissimae Trinitatis fidem a martiribus illis praedicari audierunt, eamque reiecerunt. Alias autem immediatas Dei vocationes , seu excitationes, ac inspirationes infidelium eis immissas, siue per recordationem talium praedicationum , siue per sussicientiam martiriorum, ac miraculorum ab eis patratorum, siue alio modo a Deo immediate in eorum animas lina missas, ego nequeo referre; quia nescio; ipsi sciunt: hoc unum scio , & firmiter credo, quod Deus diues est in misericordia , oe miserationes eius super omnia opera eius; ideoque existimo , quod saepe infideles omnes, aliquibus modis mediate,
639쪽
ac immediate ad fidem veram excitet, *c inspiret ; ipsi autem excitationes , ac inspirationes respuant, acre ijciant: Sibi imputent. 343. Tandem quamuis de uno populo incre cluto sopissime a Deo vocato ad fidem, ac pς nitentiam) insignem locum habemus Isaiae 63. a. quo postea usus est Paulus Rom. Io. aa. IsaiaS ex parte Dei contra populum ab initio , 3c semperi Deo rebellem idolatrantem , & contumacem, ait. Ecce ego ad Gentes, quae non inuolabant uomen ineu, expandι manus meas tota die ad popuItim incredulum, Paulus loco citato addit, contradicentem, qui graditur in via ηon bona post cogitationes fuas . Populus, qui ad iracundιam prouocat me ante faciem meam semper; qui immolant in hortis , O sacrificant super lateres , qui habitant in sepulchris , oe delubris Idolorum , &c. Glos. ord. tota die, inquit, ei benefaciendo ex quo illum edtixi de AEgipto.
Incarnatus quoque infirmitates eorum curaui, momtuos fuscitaui, paucis pauibus eos paui: ipse tam e semper fuerant increduli. Glos. Lyr. tota die , ait, ab antiquo νsque ad praesens per Prophetas , poste i per meipsim : & V. expandi manus meas, dicit, volens ad me trahere ; & ideo per Isaiam cap. I. s. de eo populo sub vines nomine conqueritur, iudicate tuter me, O vineam meam: quid debui ultra facere vineae meae , oe nou feci ei l inultoties ergo , multisque visibilibus, ac inuisibilibus modis incredulam , de contradicentem Nationem ad veram fidem, de poenitentiam excitauit, & vocavit. Idem autem de alijs populis incredulis , ut supra aliqualiter patuit,circa pertinentia ad salutem puta fidem , ac poenitentiam,dicendum ess , non enim Deus fuit, aut est unius populi, aut Nationis tantum Deus, Creator, ac Pater ; sed omnium
incredulos Exprobrat Deus incredulis multas Foeatio
640쪽
De alijs Nationibus idem dicε-
nium Populorum , ac Nationum ; nullam Θανὶ Nationem sine remedio ad salutem necessario re-lliquit: ac proinde si populo Iudaico multiplicem vocationem existimauit necessariam ad salutem sita pro aliis necessariam existimasse dicendum est, eamque pro sua benignitate omnibus impe
stis, siue peccatoribus , tenendum censeo , quod dum urget obseruantia diuini, vel Ecclesiastici precepti , ut hoc po It obseruari, sicut oportet, Deus semper gratiam sussicientem impartitur. 1 f. Declaratur haec conclusio, antequam a probetur: & declaratio notanda est , quia ab ea dependent plurium dubiorum solutiones: sciendum ergo , quod contingere potest , ut precepta diuina, vel Ecclesiastica duplici modo obstruentur; nempe sicut oportet, γ' aliter qkam oportet ad falutem . Tunc obiecitantur , sicut oportet, ad fautem, quando obseruantur propter Deum, ut sciaicet obseruatio placeat Deo , sicut in suo loco declaraui; quia, ait Apostolus, finis legis est eb ritas , & hoc modo Christus Dominus 1 emper operabatur inquiens Ioann. 8. Io. Quaecumque sunt placita Patri, haec facιo semper. Tunc vero obseruantur aliter quam oportet, quando non ex fine placendi Deo , sed ex vana gloria , vel politico , alioue mundano sine positivo obseruantur. V.g. loquendo de diuinis negati iis praeceptis; aliquis non occidit, non furatur , non maechatur, dec. non ut obsequium obedientiae praestet Deo ea praecipienti, sed solum, ut apud Principem , vel populum nomen bonum acquirat, & inde ad honores , ac dignitates promoueatur: vel ea obseruat, ut effugiat pinas contra ea delicta statutas; na