장음표시 사용
141쪽
alios plurimos ; & comparans hos fluuios ad inuicem ait , Τartessum quidem fluere extra columnas ; qua de re nos 2 4 disp. li. sit si us J infra ; Istrum vero per totam Europam in Pon-shJcap.33. tum Eti xj num; quod pridem etiam dixerat Ihi Herodotus in Euterpe: dicitur autem Ister per totam Europam fluere, quia fere totam ab occasu in ortum diuidit; nam solatia Hispaniam & Galliae partem non attingens, innumeras prouincias omnes Europae reliquas recto tramite ab Occi dente in orientem scindit. Aristoteles autem, cui tum iJ x, phys, fiJ quod parum, vi quam nihil distare videtur; tum D J ver ne-tia tiat h. bi μνήρ, ncq e unus Hesfacit, recte potuit fluuium cap. . intersecantem Omnes prouincias Europae ab occasu in oriatum positas,una, vel altera intacta, statuere per totam Europam fluere. Quod si hoc in loco Philosophum dieamus
IIJ . dein- usum transpositione squam alibi IIJmonet non variare ve- serpy-c-- ram sententiae significationem ; quaque utitur in libris deImJ 3. de anima ImJ Simplicii obseruatu, admonentis transtositione Πι 39 di sententiam obscuriorem) ac legendum esse sic: Ex renaeo autem hic autem mons est ad occidentem aquinoctia lem in Celtica fluunt per totam Europam Ister, se Nessus a iste quidem extra columnas, fer autem in Pontum Euxinum .
nullam habebimus Aristotelici dicti dubitationem ; quia reuera fluunt ex eodem Pyrenaeo Celtico flumina totam per Europam labentia; Tartessus quidem inde ad occasum Inidisp.II. extra Columnas, ut infra nJ demon stra bimus rister autem inde tum ad ortum in Pontum Euxinum, ut hic ait Aristoteles ; tum ad meridiem in Adriaticum, ut alibi sa-I. de adm. tis aperte foJ monet, ac probat b J Aristoteles, & nos infra latius qJ explicabimus: addit hic immedia te, Alita
cap. , a. aut m fluviorumplurimi ad Vsam ex montibus inovs r m di iput. Hi autem cr altitudine'multitudine maximi circa hunc locum sunt .vbi dicti sunt ex Pyrenaeo in Celtica deflueresu. . c. i. Tartemis A Iitcr; yt eZ bis Hercyniae montibus, qui a celi
142쪽
stisma sui parte, quae Brenner incolis appellatur, & Pyrenaeus historicis, fluunt amnes per totam Europam in omnes mundi cardines , eam diuidentes crucis instar in qua .
tuor quartas: sed praecipue ad Ursam Albis, Visurgis , Uistula , Sueuus , & alij, ut ex Cluueris descriptione constat. Vocat autem hos montes Arcynios hic, IH alibi Hercynia s Iadm querceta, quia recte scribitur Obseruatione ιJ Cluuerii
tum Arcynia, tum etiam Hercynia : probeq; monet Ari- Getae .ea. noteles hos montes circa hunc locum esse,& altitudine, 47-& multitudine maximos, altitudine qui lem quia Brennerest celsissimus omnium Europae montium in Rhaetia circa principium Hercyniae, quae vocatur etiam Nigra Sylva ab opacitate propter arborum multitudinem, ac nemorum densitatem ; nam ut ait Maginus, uJ Danubius exoritur ex is descr. monte Pyrenaeo Germania, qui vulgo dicitur Brenner, altius ex iugo Hercynia blua. ac paulo post. xl Timolis comitatus Rhae- κJ descr. :tia quondam pars fuit; montes huius tractus miranda sunt HILiudinis, qui Sylvis vestiuntur, nive operiuntur, feris abundant . multitia dine vero, quoniam Aristoteles Hercyniorum montium nomine, quos a Pyrenaeo Celtico nuper denominauerat, intelligit insignem tractum montium, in
se Noricas Alpes, Vindelicas, & alias his finitimas in longam seriem ductas apud Germanos complexum. Quos montes Arcynios nuper a Pyrenaeo Celtico denominatos comparat cum montibus Riphaeis addens: Sub ipsa autem Vrsa sever ultimam Scythiam, quae vocantur Rhipae ; de quarum magnitudine sermones qui dicuntur , valde sunt fatuosi.nim ruin Riphaei montes appellati, qui dicuntur essem ximi, si comparentur cum Hercyniis montem Pyrenaeum Celticum attingentibus & continentibus, valde celebratam , atque famosatia, & isto sensu sine fictione fabulosam habent magnitudinem, quum locati ad initium Hercyniae
prope Rauracos in Rhaetia,*vicini Gςrmaniae partibus
143쪽
vere sint omnium montium maximi & altissimi, multum magnitudine superantes Riphaeos montes, qui borealissimi stib Aristico polo sunt super ultimam Scythiam: quod ideo probat, quia ex his Hercita ijs montibus offluunt maxima & ingentia flumina praerer istium, ait enim e Fluunt igitur plurimis maxim3 post Istrum aliorum fluviorum hinc, τι aiunt. Nempe, hinc, unde Tartessum, & Istrum ploxime fluere dixerat,ex Pyrenaeo Celtico,montes Hercyniae sylvae finitimos, & alios sibi concatenatos denominante, fluunt plurimi & maximi post Istrum in omnem mundi plagam : nam Ister magnus in ortum, Tartessus in occasum , Albis, Sueuus,Vistula, Visurgis in Septentriones , Rhoda nus&Istri ramus minor in meridiem, ille quidem in mare mediterraneum,hic autem in sinum Adriaticum. Sermones autem de Ripharis montibus appellat valde fabulosos, non quia salsi sint, sed quia famosi de vulgatissimi; nam Seneca flJ dicens, Nec me Cha bdis,or Scylla,ssululosum istud fretum di terrere potuisset: quod fretum famigeratissimum est,non fictum. De quo secundo Danubij ramo duobus alijs in locis agit Aristoteles 3 primum quidem in admirandis auditionibus inquiens: -Iςρον ρίοντα τὰ ἰκ
qui ex Hercynise quercetis eoiuit, bifidum esse proditur ; or partim quidem in Pomam, partim voro in Adriaticum mare diffvn'
144쪽
fundi; argumento quod non solum hac tempestate sed antiquorum si is multo magis visum fuisse, eo quod loca innavigabilia ibi extant: etenim quum Iason ad Cyaneas nauigaret ex Ponto, nauigasse per Italiam fama est. At inter caetera signa, quae nec pauca numero sunt, altaria ab lasone conficta semdunt. Inter ιnsulas quoque AEdriae υna est, in qua Sacellum multo sumtu Midias potius ) Dianae aedisicauit. --plius Iasson freti Planctas minime iransnauigauisset di ni P nise isthinc itinera to rare carpissi. Deinde vero etiam in volumine cui titulum fecit de historia animalium Γαὶ dicens r in tractatione de natura piscium ,
Tum isaque victus, tum etiamsta turgratia Pontum subeunt rfunt enim ibi loca ad potionem aptiora; humor dulcior ae suismior faetum melius e caret sed quum pepererint, est pro
les iam adoleumi, exe uni post Ue lias statim, se se byems Austrina sit, tardius ;s aquilonia citius ,proptersecundi ius
commoditatem r prolesque adhuc patrua apud flantium capior, utpote quum longior mora in Ponto non fuerit. Sed de eat rii, r quum adeunt, quum exeant,constan Sarda autem uniquum
145쪽
quiis adit, videtur, Ur capitur: sd exiens nunquam adhuc osa est: quod siqua apud DUntium aliquando capiatur, pia, Fatores seua retia lustrant propter exitus insolentiam, curus rei
causa est, quod stia ipsae subeunt istrum amnem, unde silpo Om
mines ν abditum terrae meatum de uni in Adriam sinum: a gumento est, quod ibi contνa euenit quam in Ponto; excunies enim semper capiuntur, subeuntes nunquam. Quo quidem in loco licet Garae versionem propositam non immerito taxare videatur IaJScaliger, quas textui perperam additum sit illud ,per abditum terra meatum: quum Aristotelica verba ἀὼ 'η χίζετα, nullam abditi terrae meatus mentionem
habentia verti debeant, flumen ditur ; nihilominus Gazar versio defendi posse vidctur, vel eo quod quum Aristotelis aevo, ut nostro, non sit ullus Istri ramus supra terrae faciem pergens ad sinum Adriaticum necessarium est adesse subterraneum , per quem pisces illi seu Sardae, seu Trachiae nominandi sunt quod magis placuit Plinio &Scaligero 3 transeante Ponto Euxino in Adriam: vel eo Quod textum graecum habuerit Gaza, in quo verba illa denotantia subterraneum meatum fluminis haberentur 3 quem textum videtur legisse Plinius , qui hunc Aristotelis locum refert has plane verbis. Ibi Intrantium Pontum scinon remeant Trichiae sGraecis enim uti nominibus in plerisique pre erit, quando alijs eosdem diuersi appellauere reactus sed histi Istrum amnem subcunt: ex eo subterraneis eius venis in Adriaticum mare defluunt: itaque Cp tuic defendentes, nccv rquam subeuntes in marι vssuntur. Vt varijs in locis Aristoteles de fluminis i stri progressu varia dicat, ob variam in flumine factam mutationem ; etenim primum in admirandis auditionibus proponit nobis antiquissimam Istri sa-ciem ι qua nascens ex Hercyniae Sylvae montibus, maiorem ramum ad orientem mittit in Pontum Euxinum minorem alterum , nauigabilem tamen , mittit in Adriati. cum
146쪽
cum mare 3 per quos patentes ramos lason ex Ponto in Adriam cum Argonautis nati igauerit. At in Histor js an malium affert Aristoteles Istri decursiam recentiorem post alterius rami Adriatici absorpti a terraemotu casum intra terrae sinum. Sed in Meteoris euidentem solum fluxum Istri fluminis attingit, ad con prcbanda magna flumina e magnis montibus oriri s nam probationes fieri debent per euidentia, non autem per occulta , si vitium paralogi sinivitandum sit. At vero singulas istas Aristotelis propositiones cum ratione , tum veterum testimonijs comprobare
possumus : nam quod attinet ad priscum Istri ramum olima Iasone nauigatum in Adriam , praeter rationes desumptas abscJ Aristotele tum ex Altaribus & a Iasone confe- se I adiv.ctis, S: a Medea speciatim aedificatis in Adriae insula Dianae: tum ex nauigatione Iasonis ad insulas Planetas appellatas ; comperti stimum est Classicorum Autorum testimo-n ijs: nam in primis Eustathius ille celeberrimus Interpres
Homeri, & Iaionysij Afri, scholia texens ad huius Perie-gesu desitu orbis , citat Geographum antiquum celebratissimum Stephanum ByZantinum scui per antonomasiam Geograptai cognomen passim attribuit in de tali ramo fuminis Istri minori peragentem ita : Geographus vero alium quoque Istrum ex isto ortum habentem in Adria icum sinum in fluere testatur;per quem non pauci Argo nauem ex Euxino Pomu in Adriaticum maσe decidisse existimant, quando aureum vellus Argonautae furati , ex Colchide fugerant. Idem etiam
risuietis seniis , et bi siribit J das solum ex Ponto in Iurum natare;postea vero ubi diuiditur, in Adriaticum descindeνe Autor vero se ipsi in his alium esse Istrum innuit, idque Geo graphi sententia. Ait praeterea idem Geographus, Istrum olim
Masoam dictumstasse, quo cundum Graecos vitam significat M saepe transeuntes hunc Sothas nihilo pepassos ἐsiae quum semel in calamitatem incidiscnt, nominatum fuisse Danusium,
147쪽
mel Danubium, illo nomine accusatum ab tys, lingua tuorum me Is autorem calamitatis. Praeter hoc Geographi Ste. phani testimonium , paulo post aliorum etiam eiusdem rei contestationem adiungit apud Dionysium Eustathius in . quiens: Caterum ita breuiter de Istro quida n scribunt, Ister Parones prateriens ex Hercis,s montibus Nauigabilis exsonte oritur; qui diui spartim Pontum , partimque in Adriam suis.
Addit hac in re Stephano consentientem Dionysium Afrum Eustathius; ac sane Dionysius de Istro primum eius originem refert ex Alpibus Noricis prope Rheni sontem 3 deinde plurimas gentes memorat istro Boreales; deinceps alias gentes Istro Australes refert ad ramum Adriaticum Istri habitantes , his notis: Atque huius ad orientem conspicitur Alpis principium, Cuius per medium descendunt flumina Rheni,
Extremum adprofluuium Borealis Amphitrites. Rheno autem deinceps cooritur immensus Istir, Iper in orieniem conuersus, inque ad mame Euxinum, ubi omnem evomit undae dumam uinque vise profluus distractus circa Peucam. Cuius quidem in Boream extenta gentes habιtant Permultae ex ordine, Marotidis in ostium paludis,
Germani, Sarmataque, Geraeque simul, Bastarnaeque '& aliae plurimae, quas plurimis sequentibus versibus enumerat 3 quibus post attexit gentes australe latus Istri eo- lentes dum subdit: Ad austrum autem, Gerraque, or Norica vises munita sec. in quorum explicationem ait Eustathius, Superius virus Noricas urbes muni as, nonnulli sine N in principio scribuni; a quibus o Oricus portus: Inquit igitur Hecataeus, Postea vero Buthrotus rivitas, postquam Oricus portus . Item Apostonius, Ad Oricum peruenire: ct Polybius septimo lilro Oricum
vero inhabitantes ait, qui primi siti sunt in tetras. AH, a
148쪽
dextra ingredienti. Edridam vero Noricas cum ribuni. Sed hae de Oricijs versibus dicta sint. Geogra hus vero gentem quandam coniungens locis illis qui sunt iuxta Aquileiam, Noricos perN e re, inter alia scribens , prope Adriaticum simum, est loca qua sunt circa Aquιleiam, habitare Noricorum aliquos; est circa Aquileiam in Tauriscis Noricys aurum esse copiose huccrescens, ita visi quis ad duorum pedum profunduatem e odiat terram , statim fossile inueniat aurum. Hases itaque breuiseν disserentiam inter Noricos or Oricos; quod sicilicet Orici sent ρ- eundum Pobrium siti in principio Asy, ubi etiam est Orιcus porrus, o Buthrotus; Norici vero sint iuxta recessum ei iam sinus secundum Geographum ,-Dionysium nostrum . Quemadmodum autem hinc apparet Istrum apud Aquileiam S: Noricos in Adrij sinus initio nullum alium fuisse , quam Danubis ramum minorem a Noricis Alpibus in Adriaticum pelagus olim defluentem: ita quae de auro succrescente prope Noricum & Aquileium Istrum confirmantur ex vite non ita pridem apud Danubium aureos capreolos
serente ; de qua tum ἱδ Libavius infit: Aurum pos vitale
principium assumere vegetabile geri, serie nou Oisbitur absurdum bis, qui vites aureas natas ad Danusium credunt, in quibus clauiculior folia fuerint ex sturo auro vegetabilirium fortassis ante Libauium Baptista Fulgosius, olim Serenissimae Genuensis Reipublieae Dux inclytus, dum Valerii Maximi clarus imitator de rebus mirabilibus agit, ita
loquitur: fel Iuxta Siνmium Pannonia usi An intcrdum in viati s capreoli inesse reperti sunt vere aurei, confectaque est ex eo auro moneta; quod ipsum multi praviantes viri temporibus nostris videre; ut illud negare nimiam impudentis hominis habeatur . Cuius auri generationem alibi nos explica iiimus , agentes De Spontaneo viventium ortu . bed redeamus ad Itirum Adriaticum: Quem clare comprobat non 'no in loco, nec uno argumento Strabo , primum enim N a ait: s d J sirg.
149쪽
ait: Complura rerum ab Iasone ac Phryxo in ea militia gestarum feruntur indicia, Colchorumque Iasonem insectanti timet que in Cretam Italiam Adriam potius per Italiam & Adriam) Euorum nonnulla quoque designat Callimachus , hoc quidem A gletcn Anaphemque vicιnas Lacedaemoni 2 herae.
Et ab Aeeta istaeo Euryus ad antiquam Semidei Hermioniam nauigarunt. Et hoc de Colchis ,rii in irati ctu Illyrico amissis remigidis Apud flauae Armeniae anguem brum oppidum condiderunt: quidem quum e profugis quiddGraecus diruisset, ast eorum lingua Polas appellauit. nidam maximam Iphi partem Iasonem annauigasse comm morant: Aliqui aut m et que adflnum Adriaircum, quidam
sane μιν locorum inscitiam, alν fer fluuium frum dicunt, quia magno inchoans Istro essunditur in Adriam. Haec probabilirer, ac non incredibiliter dicta sunt. Quam probabilitatem dieiorum Aristotesis de fluminis Istri ramo Adriatico mox fuse probaturus, paulo post admonet ipse Strabo sua tem pestate fluuium Istriam originem habere , non quidem ut ponere videtur Eratosilienes a propinquis Ponto pari, hus, ubi diuidatur fluens partim in Pontum , partim in Adriaticum mare; sed or iri e longinquis valdeque dista ribus a Ponto montibus supra Adriaticum ; at cum Eratosthene & antiquioribus eonsentit olim fuisse fluuium quodam Istro cognominem, qui ab eo diuisus irrumpat in Adriam, a quo est Natio Istraper quam defertur ,appetiarionem assumpsit; o Iasonem a Colchis reuertentem hanc nauigationem secisse; statimque reddens catilam cur alteri hic Iliri ramus Italicus non reperiatur,addit. Permutationem vero talium It scilicet nunc sumina non sitat, ubi prius erant a nulla sit admia
150쪽
ratio ; inundaIionum taliumque casuum causas esse diximus, is circa oscitiam A olias in as ct Pythecusas dia Ium est. Di. Dum est or alia complura ponere, quae reliquis in locis simi. tia his sunt, fueruntque : huius enιm generis exempla ante oculos coniunctim posita praesintem sic dare stupori m potuerunt: si autem veratas sensum ferturbat, rerum natura conIingentium imperitiam cst visae totius demonstras. mittisqti e statim experimentis ostendit lauiusmodi minoris Istri italici absorptionem frinam fuisse, auia subdit: Inter Theram o Therasciam e pelago prorupere flammae , quae per dies quatuor ma- 're totum aestuans, atque ardens reddideruns: tum educta altius sensim velut machinis insiuia, or ex sui antibus terris composta exhalaverit, quae duodecim stadiorum circuitum continet rinis cssante casu, tum imperantes mari Rhodi, primum capta fiducia ad locum nauigantes, templum tutori Neptuno in insλla ad carunt. Sane multo facilius est, minusque mirabile totum fluuium, aut illius magnam partem deficere, terrainque absorberi, quam aut flama se mari prorumpere , quatriduumque totum aquas maris ardere, aut insulam stadiorum duodecim circuitu sursum e mari scandere , ac permanere super undas habitabilem. Addit illico Strabor In Phoenice quoque facto terraemotu, oppidum super Sidoniam si. tum absorptum fuisse Posidonius autor est, or Sidonis dimidista rem f. rme corruisse non uno quidem Era, unde non magnam morialium perniciem factam esse: Idem in Syriam totam emunIum est malum. At vero mediocriter penetrauit or in insemias quasdam C cladasor in Eubinam, adeo ut Arethusa qui in Chalcide fons of occaecatu vexit, ortis 'multis post diebus alio sicaturisse ore: mc ante conquassari defluisse multas insulae partes, quam in Glanto campo, aperto testuris hiatu, ignitum iuuium euomuerit. Porro facilius, certe non difficilius est fluuium integrum , vel magnam illius partem terrae hiatu