장음표시 사용
31쪽
CAMERARII. HUjus comoediae argumentum est in granditate quadam adna
dum ridiculum. Traduxit enim Pocta Tragicum argumentum in Scenam Comicam. Atque est Fabula illa nota , Jovem adamas se Alcumenam , quae esset nupta cum fratre patruele Amphitruone. Fuit
enim , secundum poetas, Jovis & Danaes filius Perseus, N. cum hoc nupta Andromeda Cephei filia. Horumque filii Alcarus, Sthenelus , Mestor, Electryon, & silia Gorgophone. Alcaei autem filius Amphitruo ,& Electryonis Alcumena ex filia Pelopis, quam fuisse ajunt appellatam Lysidicen. Cum autem intersecisset Electryonem clava in bovem missa invitus Amphitruo, contulit se cum uxore Thebas, desponsa quidem sibi; sed cui promisisset juratus, se prius velle ulcilci car-dem fratrum ipsius , quam nuptiis ejus potiretur. Ii fuerant a Taphiis, qui S Telenoae, interemti. Adversus hos prosectus, qua nocte, bello
consecto, rediit; ea concubuerat cum Alcumena Iuppiter; de quo Hercules; concubitu autem viri, Iphicles conceptus fuit. Sed Plaurus tempora & rem commiscuit, & fabulis involvit. Nam apud hune decimo mense post nuptias revertitur Amphitruo, relicta gravida domi uxore. Iuppiter autem tribus noctibus in unam congestis, qua nocte Thebanum solum attigit Amphitruo, eadem ex Alcumena voluptatem capit, quam praegnantem fecisset mense ante septimo: atque ea uno postea partu & humanum & Jovialem scelum enisa fuit. Haee autem habent in uertas. varias ac multiplices ludificationes & frustrationes & errores, quibus cum singulari sestivitate dilatatur argumentum.
Et est fabula Dcc inprimis referta facetis dictis atque jocis. Res agiatur Thebis.
32쪽
T vos in vostris voltis mercimoniis Emundis, vendundisque me Letum lucris
Assicere, atque adjuvare in rebus omnibus: Et ut res, rationesque vestrorum omnium
3 Bene expedire voltis, peregreque & domi, Bonoque atque amplo auctare perpetuo lucro, Quasque incepistis res, quasque inceptabitis:
Et uti bonis vos vostrosque omnis nuntiis Me assicere voltis: ea afferam, ea ut nuntiem, I o Quae maxime in rem vostram communem sient:
Nam vos quidem id jam scitis concessim & datum Mihi esse ab diis aliis, nuntiis prρesim& lucro:)Haec ut me voltis approbare, annitier Lucrum
x. oltis. JMargini adseripsit bis. Pa-V lat. teit. Lingua Umbrorum vertit V. in o. Hetrusca contra A. in v. 2. Latiam.J Lati dii, sunt propitii: ut, omina Ec exta lata, quae secunda. contra tristes dii, irati, apud Propert. Unde patet, Iarum inercurium significare propitium, hoe est, bono publico lubentem, ae laetificantem suos. I. Guliel. 6. Et ut res, rationesque, Oc.' per Rεi, negotia domestica de rem familiarem intestigit: per Rationes, nomina, &citiae in codicem accepti de expensi referuntur. Iam, expedita rationes , liquidae sunt & minime conturbatae : contra, impedita, ubi plus aliis debemus, quam alii nobis. Lamb. I 2. Nuntiis proim, ore. J Duo pra ei pua Mercurii munera sunt, nuntium Deorum agere, & lucrum mortalibus, imprimis mercatoribus, afferre . A quorum illo σπῶν, Deorum nun tius, hoc, κηρα , lucri datur, Graecis dicitur. Lamb. I 3. Vultu approbare. J Et mutant male, nec bene, qui retinent, explicant.
Habet autem verbum duas haud usat,
tias significationes, quae utraeque huc congruunt. Opprobant opus perfectum susceptores vel redemptores probantibus censoribus, vel privatis, qui id locave- Iant. Huc respicit &Phaedrus de sim nide: opus adprobavit. Aput ejus lib. 6.
ante istam vesteram opus expeditum a probato mihi. l. a . D . locat. Si in lege locati nis comprehensum sit, at arb tratu domini opus adprob.tur. Sic foret igitur, hac adprobare, haec rebus Sc opere vobis printare ac repraesentare, qualia optatis. Altera approbare proprie dii dicuntur, quibus nutum numenque benignum praestant; quae prosperant ac fortunant. Cic. lib. s. in Verrem : t enim idcirco naisma amertinis non imperasti, quia sunt fa-derati, dii approbent. Idem 2. fami l. I s.
Suod actum est, dii approbent. Ad Atticum 6. 6. famosum utra socer. id quidem , inquis, dii approbent. Livius lib. io. Hi approbent, quod agitu acturique estu, sui-rιtes. Metellus Numidicus apud Geli.
I. 6. Dii immortales Dirtutem approbare, non adhibere debent. Noster Poenul. s. A. Ea tu es aqvum gratim nos agere sempi- remm . cum nostram pietatem approbant
33쪽
ς ΡROLOGUs Lucrum ut perenne vobis semper suppetat: 11 Ita huic facietis Fabulae silentium, Itaque aequi & justi hic eritis omnes arbitri. Nunc cujus luilii venio, & quamobrem venerim , Dicam: simulque ipse eloquar nomen meum. Jovis jullii vcnio: nomen Mercurii cst mihi.
2 o Pater huc me imisit ad vos oratum meUS,
Tametsi pro imperio vobis quod clictum seret, Scibat facturos: quippe qui intellex crat Vereri vos se & metuere, ita ut aequum est, Jovcm; Verum prosecto hoc petere me precatio A vobis jus Iit leniter dictis bonis. Etenim ille, cujus huc julsu venio, Juppiter, Non minus quam vostrum quivis sormidat malum:
Humana matre natus, humano Patre,
Mirari non est aequum, sibi si praetimet. 3O Atque ego quoque etiam, quiJovis stati filius,
Contagione mei patris metuo malum:
Propterea pace advenio, & pacem ad vos allicro,
deestrant qu . pertinet eodem Catulli :Dextram fiernuit ad probationem. Optimus Gruterus suspicabatur legendum , ad- pro perare: nec intelligebat, ante oculos csie , quod velut amotum conjectura quaerebat. G orim. Iq. Lucrum ut peremte. J Q misi dicat, Haec ut vultis me approbare, hoc est, vobis dare atque anniti, ut vobis eveniant: nempe ut perpetuum lucrum suppetat: ita huic facietis fabulae silentium. Tatis.
r6. Orbitri. J Spectatores, iudices. 23. Tameis pro imperto, vobM. t Mutan- . da clistinctio : Tames, pro imperio νοbu quod dicti m fordi, Seibat factia ros. Eii enim dilium pro imperio, non rogatum.
sed imperatum, iiij unctum jure impet
2 3. Vereri υ s se se metuexe Vereri ut patrem de beneficum : Metuere, ut ma ximum ec potentissimum. Donatu Veretur liber, metuit serum. Taubna.
26. Etenim iste. J Hactenus Mercurius de se & Jove locutus est, lanquam VeIis Diis, quos vereri homines di metuere aequum est; nunc vero tanquam de Diis, ut erant i cernicis N perio uatis, di serrilis conditionis hominibus, qui soli olito rei nicenicam tractabant, & male tractantes servilibus pinnis assiaieban
. v. Prat: meri Q iidam lite in trudunt pert et , quod nullo modo admittendum : pertimere enim est valde timere : arimere autem eii ante timere,quod hic fuit Iupiter iste scenicus. I. Grtit. 31. Malum. l Maliam hic utrobique serviles poenas interprctatur. Tatibm. 32. Propterea pate advenis. J Recte Acidalius interpretatur per pacem, ut scena se ilienti v. 232. sic Ovidius: Tu- tim es aptumque magu discedere pace. Et Lucanus : s jure υιnitis, Si cives, huc inque licet. Gion Ov. Tace. J Bona vestra venia.
34쪽
IN AMPH. ITRU ONE M. Iustam rem & facilem esse oratum a vobis volor
in juste ab justis justus sium orator datuS. 31 Nam INJUSTA abjustis impetrare non decet: Justa autem ab injustis petere, insipientia 'st. Quippe illi iniqui jus ignorant, neque tenent,
Nubcjam huc animum omnes ea quae loquar advortite Debetis velle quae velimus. Dieruimus ' o Et ego & pater de vobis & republica. Nam quid ego memorem , ut alios in tragoediis Vidi, Neptunum, Virtutem, Victoriam, Mortem, Bellonam, commemorare quae bona Vobis secillent 3 quis benefactis meus pater, qJ Deorum regnator, architectus omnibus. Sed mos nunquam illic suit patri meo, Ut exprobraret quod bonis faceret boni. Gratum arbitratur elle id a vobis sibi, Meritoque vobis bona se facere quae facit. SO Nunc quam rem oratum huc veni. primum proloquar ;Post Argumentum hujus eloquar Tragoediae. Quid contraxistisfrontem i quia Tragoediain Dixi suturam hancὶ Deus sum: commuta rotandem hanc, si voltis: faciam, ex Tragoediai 13 Comoedia ut sit, omnibus iisdem versibus. Utrum sit, an non, voltis r sed ego stultior,
uia. nam iuste ad au nos uiti.
st. Ani inviniae 'ut. sed ille mos nunquam.
venia. Formula antiqua & elegans; Pace vestra, tua, venio, ago, dico, &c. Lamb., 34. Orator. J Orare hic rogare est. Tatib.
ne factorum tamen omnium meus pater, ut verus Iuppiter, & rex Deorum , auctor atque opifex est. Sic Stobci architem verborum Ciceroni. Lam-ιin. g. Gratum arbitratur. 4 Non ceperunt cum suis datum, gratum, ra rum. Nec qui interpretantur, prodesse etiam sibi , & beneficium ad se redire. Non homines modo grati dicuntur, sed di beneficium gratum, quod
gratis datur. Contra Terentius Heaut. s. I. Ignosces tamen post, ct id ingratum. Scena sequenti: quoniam bene qua in me fecerunt . ingrata O habui atqua
irrita. Asinar. I. 2. Ingrata atque irrata
esse omnia inte ira , Adua dedi O quod bene feci. Igitur arbitratur esse id sbi gratum , id est, bene positum vel col locatum. Seneca lib. a. de beneficiis cap. i. Gratissima sunt beneficia parara , facillime occurrentia, in quibus m ra nuda fuit, husi in accipientu verecunia. νοbu, id est , a vestra parte, quantum a vobis gratiae recipere vult ae
35쪽
Quasi nesciam vos velle, qui divus siem. Teneo quid animi vostri super hac re siet. Faciam ut commista sit Tragicocomoedia: 6O Nam me perpetuo facere ut sit Comoedia, Reges quo veniant & Di, non par arbitror. Quid igitur 3 quoniam hic servos quoque parteis habet, Faciam, sit, proinde ut dixi, Tragico comoedia. Nunc hoc me orare a vobis jusIit Juppiter,
6J Ut conquisitores singuli in sibi ellia
Eant per totam caveam, spectatoribus. Si cui fautores delegatos viderint, Ut bis in cavea pignus capiantur togae.
Sive qui ambissent palmam histrionibus; 7 Q Seu cuiquam artifici Neu per scriptas literas, Sive qui ipsi ambissent, seu per internuntium, Sive adeo aediles perfidiose quoi duint,
Sirempse lagena jussit esse Juppiter;
Quasi magistratum sibi alterive ambiverit. 73 Virtute, dixit, vos victores vi re, Non ambitione, neque perfidia . qui minus Eadem histrioni sit lex, quae sina imo viro: VIRTUTE ambire oportet, non favitoribuS. Sat habet favitorum semper, qui recte facit: So Si illis fides est, quibus est ea res in manu. Hoc
6 s. conquisitores, e e. J Sensus es: ut speculatores de quasi 5: auri. cularii ut citossur. vertit spectatoribus appositi in singula subiellia per totam caveam erant: sicut histrioni fautoret an
signatos animadverterint, ut ab histo- eae auferantur in pignus. Et notum est,hiitiiones invicem de victoria certasse, victoremque muneratum esse. Quae victoria quia interdum non virtute sed favore parabatur, laborat Mercurius. , ne fiat id in hae Comoedia. Fruter. 66. Caveam. In amphitheatro ultimus iocus , in quo populus sedebat , cavea dicebatur i a suIma, quia
o. isci. J se. Scenico. Gubman. r. αuοι duint. J Id eit, dederint. Iurabant autem radii s qui Ludis praeerant, se illi, qui optime egi; se
vitias esset, palmam daturos. Lambm.
3. Siram ,οι. id est, similem re ipsa legem justit esse luppiter. Sensu est:
Qua poena alliciuntur , qui magii iratum largitione dc cousiimili pacto ad Iticuntur: eadem poena assici voluituppiter dc eum histrionem, qui sibi palmam ambivelit, dc eum spectat rem, qui histrioni palmam ambitione conciliarit. Lamb. 79. Sat habet favitorum, Oe. J pro
36쪽
Hoc quoque etiam mihi in mandatis dedit, Ut conquisitores fierent histrionibus, Qui sibi .mandassent, delegati ut plauderent;
Quive, quo placeret alter, secillent, minus, 83 Eis ornamenta & corium uti conciderent.
Mirari nolim vos, quapropter Iuppiter
Nunc histriones curet. ne mirem Ini.
Ipse hanc actumst Juppiter Comoediam. Quid admirati estis 3 quasi vero novum 9O Nunc proferatur, Iovem facere histrioniam. Etiam histriones anno cum in proscenio hic
Iovem invocarunt, venit: auxilio eis suit. Praeterea certo prodit in Tragoedia.
Hanc Fabulam, inquam, hicJuppiter hodie ipse aget,
9 J Et ego una cum illo. Nunc animum advortite, Dum hujus argumentum eloquar Comoedia .
Haec urbs est Thebar: in illisice habitat aedibus Amphitruo, natus Argis ex Argo patre, Qui cum Alcumena est nupta, Electri filia. Io O Is nunc Amphitruo praesectu it legionibus: Namdus eum sequenti, in hanesententiam: Satis habet fautorum, qui recte facit; si fidi lint, Jc integri alienae virtutis aesti matores ii, quorum est praemia & hon
82. Conquiserores , cte. J Superiores conquisitores addendi sunt spectatoribus, ne quid gratiae causa tribuant histrionibus t hi vero histrionibus , ne qui histriones mandent certis spectatoribus, ad eam rem data opera hic de illie dispositis , ut sibi plaudant quasi palma dignis: aut inalitiosis consiliis perficiant, quo minus alter histrio placeat. Et vult, ut conquisitores in horum uno deprehensum vestitu spolient, de orium, id est , tergum, lotis discindant.
9 I. c.m in prosicenio. J Nannio Philelphus debleuis ius , Nano pelitus: frustra. Nec anno est olim sed πιρυσ1,ahao praeterito, vel ante annum, MIecte acceperunt dudum interpretes. Me
naechm. I. 3. Puatuor minu ego emii ι anno uxori mea. Trucul. I. . aut quasi
uxorem sibi Me habebat anno, dum hic fuis. Intelligitur το abhinc. GIOnov. 2. Iovem invocarunt, O J Θί e- ψακανης, Scaliger. Poetae in inextricabilibus actionibus, finem miraculosum imponunt, de solutionem a Deo petunt, cum nihil non dissolvi siepossit. Unde usus machinae apparet. Heinsus. 93. Certo prodit in tr Hia. J sine eontroversia de sine cujusquam reprehensione. At haee Fab. Tragicocomoedia est. Lamb. 98. Ex uo patre. 4 Id est, patre de ipso Argis oriundo. Male plerique omnes Orgo interpretantur Argivo. Est enim Argo ab Osrgas, ut chao a chaos, pelago
a pelagus: dc similia. Vide A. Observ, 17,
37쪽
Nam cum Telebois bellum est Thebano poplo.
Is priusquam hinc abiit ipsemet in exercitum, Gravidam Alcumenam uxorem fecit suam. Nam ego vos noville credo jam, ut sit pater meus Io J Quam liber harum rerum multarum siet; Quantusque amator siet, quod complacitum est semel. Is amare occoepit Alcumenam clam virum, Useramque ejus corporis cepit sibi, Et gravidam secit is eam comprellis sivo. I Io Nunc, de Alcumena ut rem teneatis rectius, Utrinque est gravida, & ex viro, & ex summoJove. Et meus pater nunc intus hic cum illa cubat: Et haec ob eam rem nox est facta longior, Dum ille, quacum volt, voluptatem capit:
os Sed ita assimulavit se quasi Amphitruo siet.
Nunc ne hunc ornatum vos meum admiremini,
Quod ego huc processi sic cum servili scia ema,
Veterem atque antiquam rem novam ad vos proferam: Propterea ornatus in novum incessi modum.12o Nam meus pater intus nunc est, eccum, Juppiter: Inros. Suam liber harum rerum multarum Hl J Id est, quam libere moechetur. Harum rerum δεικτratae adul- retia de stupta significat. Multarum, id est, quae vulgo fieri lent. Lam- hin. 2uam liber harum rerum mHlta rum. 4 Quam multa ejusmodi licen.
rer agat. Male likrartim rertim: male liber ae mialierum multarum et ma-
Ie rersem multarum. Quasi non infra sicen. 3. Na ira se su rebuου te stat operam dare. Milite a. s. Si sic alium his far, minin his machorum fet ;Mogis metuant ; minus has res sudeant. Arnobius lib. . Si quidem vobM dem Hercules natus est, qui in rebuι hujusmodi pa tris sui transiret exsuperaretque vrrtutes.
Ios. Usuramque. J Id est, ea usus est 3 usum eius corporis cepit. Hincmtilier usuraria, quam quis ad usum habet tantum , idque ad tempus Μulier quasi fundus eis ue in ea proprietatem alius habet, interdum alius u- sum: proprietas mariti est, veluti legitimi domini, usus adulteri. quod ad fructii in attinet, semper marito imputatur. Salmasai 7. Schema. J Est penulat servilis genus. Matiger. Nomina neutra tertiae declinationis . antiquissimi secundum ptimana declinationem sape protulerunt , declinaveruntque ut foeminina. Priscian. II S. Mntiquam rem novam. J ntia quam tempore, olim gestam; novam Comica hae repraesentatione. Iro. Eccum. J NOtetur, Eccum etiam accommodari absentibur. Grui. I 23. Ros-
38쪽
Ιu A MIHI TRUONE M. illa Amphitruonis vortit sese imaginem , Omnesque eum esse censent servi, qui vident: Ita versipellem se facit, quando lubet. Ego servi sumpsi Sosiae mihi imaginem,irue Qui cum Amphitruone abiit hinc in exercitum: Ut praeservire amanti meo pollem patri:
Atque ut ne, qui essem, familiares quaererent, Versari crebro hic cum viderent me domi. Nunc cum esse credent servum, & conservum suum,
is o Haud quisquam quaeret qui siem, aut quid venerim.
Pater nunc intus sitio animo morem gerit: Cubat complexus, cuj us cupiens maxume est. Quae illi ad legionem facta sunt, memorat pater P N Meus Alcumenae. at illa illum censiet virum I 33 Suum esse, quae cum moecho est. ibi nunc meus pater
Memorat, legiones hostium ut fugaverit: Quo pacto sit donis donatus plurimis. Ea dona, quae illic Amphitruoni sunt data, Abstulimus: facile meus pater quod volt facit. i o Nunc hodie Amphitruo veniet huc ab exercitu, Et servus, cujus ego hanc sero imaginem. Nunc internosse ut nos possitis facilius; Ego has habebo hic usque in petaso pinnulas;
Tum meo patri autem torulus inerit aureus
i ue Subpeta se: id signum Amphitruoni non erit.
Ea ligna nemo Eorum familiarium Videre poterit: verum vos videbitis.
Ir 3. Versipedem, cre. J Constat D. vem nulli unquam puellarum vim intulisse , sed astu semper iis potitum.
Mi. Morem 'erit.' Suae libidini servit: τη Cistell. ac .
I 3 3. Isti. J pro istis, frequentissi Plauto, Terentio, aliis. Idem. I 3. Petas.' Petalus a mτάννυριι:pileus estviatoribus solem defendens. Aput ejus pilei umbractitam vocat Taubm. Pinnula. J ornamenta quaedam erant ex nobilibus pennis, quae aureis acubus petasis affigebantur. Langol. rq . I rutio. J Metim. corrigit , rortulus .' quod a torquendo. Et torti sunt lora contorta, qui multiplicati & coagmentati funes dicuntur. Vult dicere, eum Atheniensium more,capillum habere congestum in conum, & τετ γγ φορουν ταe,
atque inde dignosci ab Amphitruone germano debere : qui, eum Thebanus esset, alio capitis ornatu incedebat.1 I. des.J
39쪽
Sed Amphitruonis illic est servus Sosia,
A portu illic nunc cum laterna advenit. iso Abigam jam ego illum advenientem ab aedibus. Adest: ferit. Operae pretium hic spectantibus Jovem atque Mercurium facere histrioniam.
Is I. Odest. Palm. Adeste e erit opera, CN. Meursin retinet frit: quas sit ἀρχαiσμω ς , pro , fuerit. Castalio tamen nihil mutandum censet: praesertim cum ad Sosiae adventantis celeritatem dc
cupiditatem, sese in aedes domini recipiendi , exprimendum mirifice pertineant duo illa vel ba , adsi ferit. Licet enim nondum propius accesserit, neque si res pulsaverit, tamen Mercurio trepidanti ne quid tale accideret, adesse jam Sosia, dc pullam videbatur.
QUI me alter est audacior homo ξ aut qui me confidentior ΘJuventutis mores qui sciam et qui hoc noctis solus ambulem rQuid faciam nunc, si Trcsviri me in carcerem compegerint ZInde cras e promptuaria cella depromar ad flagrum s Nec caussam liceat dicere mihi, neque in hero quicquam au
es illi si et ZNec quisquam sit quin me omnes esse dignum deputent: ita Quasi incudem me miserum homines octo validi caedant: ita Peregre adveniens hospitio publicitus accipiat ὶ
Ha mT T Oe mctu. J Δε H κζα, est dictum LI nocte tam sera atque intempe-sio. vide Tii num. AE . 3.3. Tresviri. 4 Apitur hie de Trium-Visis, qui Noctuini dicuntur, dc nD-ctu excubias agebant, adversus grassa-xores , de pacis publicae turbatores. Patisius libro secundo de Orge. Pro Vigil. D. Me in carcerem, cic. J Tanquam grassatorem nocturnum; sicarium puta , aut qui vecticulariam vitam colat. Ad legem aliquam Pop. R. iocus hie espicit, qua cautum luit, ne cui noctis conticinio per Urbem iter facere licerct : praestatim plautinis de Belli Punici secundi temporibus. Taubm. . Cras e promptuaria cera. J Iocus scivilis, quo carcerem compatat reno i. Nam cella promptuaria est, inquam penus aut utensilia conduntur, dc unde ad usum familiarem promuntur. Ejusi modicellae qui praesunt, promicondi di
. P ec laussam liceat die. J Nee mihi liceat reculare aut verbis purgare, quominus caedar. Lamb. 7. IIOmιns ocio. J octo enim lictores habebant Triumviri isti capitales, qui eorum iussu in damnatum animas
g. Ita peregre cAdveniens hospitia publicitus auitiar. 4 Alludit ad eos, qui peregre venientes, honoris caussa, publice aecipiuntur hospitio: aut fortasse ad id, quod civibus in patriam redeun. tibus coem dabatur. Lams. s. Hac
40쪽
Ac τυs I. SCENA I. t Haec heri immodestia coegit, me qui hocio Noctis a portu ingratis excitavit. Nonne idem hoc luci me mittere potuit opulento homini hoc servitus dura est Hoc magis miser est divitis servos: Noctesque diesque asIiduo satis superque est,
rue Quo facio, aut dicto adest opus, qui ctuS ne sis. fiat. ει. Ipse dominus dives operis, S laboris expers, Quodcunque homini accidit libere, polle tatur: AIquom elle putat: non reputat laboris quid sit: Nec, aequom anne iniquom imperet, cogitabit.
ao Ergo, IN SERVITUTE expetunt multa iniqua:
Habendum & ferendum hoc onus est cum labore. ME. Satius est me queri illo modo fervitutem, hodie Qui fuerim liber, eum nunc potivit pater
Servitutis: hic, qui verna natus est, queritur. Sum vero verna verbero. SO. numero mihi in mentem fuit, Dis advenientem gratias pro meritis agere, atque alloqui.Naes. Hac heri immod. J Haec omnia quae dixi, lieri procuravit immodestia, qui me, &c. Excitavit a portu. hoc est, portu exegit , nee ibi quietem ducere passus est. Taubm. II. Hae luci. J adverbium est scit
plura prista, pro, hue, Gititer. Pro luci, scribendum, lucu, ut notita. Terent. delph. cum primo lucu. Meursius. Stiacunque nomina E littera, ablativosngulari, terminantur, I littera finita, ad υerbia fiunt, mi inani. Charis. Hoc. J Hoe, notat hic, diversii sequente, ob hoc, sive, ides. Gruter.
I a. opulento homini servitus. J Servitus opulento homini, est servitus quam quis servit opulento. Hoe, id est , ob hoc, ideo. Tati . 1 f. ctuosam. id est. ubi facto. Glossa ME. Plaut. Cod. Boxborn. I 6. Dives operis. 4 Explicant servis, s Ne operariis. Immo dives operis est qui multum operis habet faciundi atque imperandi, Ut, Nasameniaci, Daulin ditis imin agri, lives agra Dorylas , apud Ovidium lib. s. metam. Grono .r7. Occidit, Oe. J Cum libere alias sortuitum quid denotet . accedente ver bo attidit, libidinem hominis extra mnem rationem caussamque ostendit.
ut sit sensu: Quicquid accidit, ut ii mini allubescat, id retur se posse : nec reputat, quid laboris aliis afferat. PL
zo. Expetunt. J Id est , accidunt.
22. Hodie J Hodie demum id muneris delegavit mini Iuppiter , ut servus eI-
se in , aut esse me. alli mularem. 2 3. Eum nunc potivit pater servitutis
Μὴ , qui fuerim Iiber, pater pro suo
jure compotem servitutis secit. Taubm. Potitiis in actione hic usurpavit. Turnis. 2 . 'ur verna natias est. J vili Monati servi, quam tacti. Lips Cerna, sec. Iocus est in verberonem vernam: quasi non tantum servus sit, sed etiam vap Iet. Turneb. Palat. 6. & Vulgat. legunt, verba. quasi dicat: non re, sed titulo tantum ; sum enim Mercurius. T.
's. Quidem, cito. Mihi in mentem fuit. J Ita hacch. i. a. ecquid im