장음표시 사용
61쪽
3 AMPHITR UONIS Ordine omne uti quidque actum e dum apud hostes sedimus, Ediisettavit: tum tarmam una abstulit cum nomine; Neque lac lachi magis est simile; quam ille ego similis est mei. J Nam ut dudum ante lucem a portu me praemisisti domum. AM. Quid igitur 3 So. prius multo ante aedis stabam
AM. Quas, malum, nugas i satin' tu sanus esὶ So. sic sum,
AM. Huic homini nescio quid est mali mala objectum manu, Postquam a me abiit. So. fateor: nam sum obtusus pugnis
UO AM. Quis te verberavit Z So. egomet memet, qui nunc semdomi.
AM. Cave quicquam ,nisi quod rogabo te, mihi responderis. Omnium primum iste qui sit Sosia, hoc dici volo. So. Tuus est servus. AN. mihi quidem uno te plus etiam est
Neque postquam sum natus, habui nisi te servum Sosiam.
So. At ego nunc, Amphitruo, dico , Sosiam servum tuum Praeter me alterum, inquam, adveniens faciam ut offendas domi, Davo prognatum; patre eodem quo ego sem: serina, aetate item
catur in mala manu: quam Ainphitr. pr
venefica sumit: Sosia pro pugnis, sibi
molesta dc onerosa. Tatibm. 63. Uno te plus. J Id est, mihi quidem plus etiam servorum est,quam volo,cum te unum Sosiam habeo. significat, Sosiam esse servum inutilem dc nequam a de se facile eo carere posse; atque adeo optabile esse,ut eo careat.quo fit, ut multo minus velit duos habere Sosias. Lamb. 67. Forma, atate item.J Vitis doctis novum fuit ab uno aspectu Sosiam definire aetatem alterius sui: itaque conjecerunt alii, forma eadem item : alii eo sunt progressi, ut duo vocabula alato item delerent. Non ego illos, sed Terentius meliora in Eunucho II. 3. Ubi Chaerea de virgine, quam, nisi semel, oculis utar Pave nam errat n/gotii ' Merc. s. . quid negati est nam quaso sue y Gronovius. 32. Sedim-.J Id est,desedimus, con
sedimus cum exercitu. Douetoa.
s s. Nam ut, Oc. J Pendet sententia, interturbata ab irato. Tatib. 37. Sis sum, ut vides. J Sermo est hominis nee laudantis se, nec vituperantis: de existimaverim iuisse formu-Iam, qua utebantur vulgo, cum oeulis suis quemque credere juberent, ita ut sui nihil praeterea praestarent. Gruter. g. Mala obelium manu. J Nescio
quis veneficus eius mentem excantavit. Nam in veneficiis non tantum est carmini locus, sed etiam manui, id est, iis, quae fiunt manus opera: ut cum adhibentur herbae. medicamenta mala, v nena, vincula. Tu e
62쪽
Acrus II. SCENA I. ' 3sQua ego sum. quid opae si verbis 3 geminus Sosia hie factu' sttibi.
AM. Nimia memoras mira. sed vidistin' uxorem meam 37o So. Quin introire in aedis nunquam licitum est. AM. quis te
prohibuit 3 So. Sosia ille, quem jamdudum dico, is qui me contudit. AM. Quis istic Sosia est 3 So. ego, inquam. quoties dicendum est tibi εΑΜ. Sed quid ais 3 num obdormivisti dudum 3SO. nusquam gentium. sti dic dum.
AM. Ibi sorte istum si vidi fles quendam in somnis Sosiam. 73 So. Non soleo ego somniculose heri imperia persequi. Vigilans vidi, vigilans nunc te video , vigilans fabulor. Vigilantem ille me jamdudum vigilans pugnis contudi . AM. Quis homo 3 So. Sosia, inquam, ego ille. quaeso, nonne intelligis 3 AM. Qui malum, intelligere quisquam potis est, ita nugas
blatis. 8o So. Verum activum nosces. AM. quem ξ So. illum nosces servum Sosiam. AM. Sequere hac igitur me: nam mi istuc primum exquisito est opus. Sed vide ex lavi esserantur quae jam imperavi omnia. So. Et memor sum, & diligens, ut quae imperes compa
Non ego cum vino simitu ebibi imperium tuum. 83 AM. Utinam Di faxint, infecta dicta re eveniant tuai
paverat nunquam, interroganti Parmenoni anni Z resipondet, a mi sedecim.Quod& multo confidentius in adolescente praesertim, &ipso non admodum provectiore. Rursus A. . Sc. Pythias loquens de Chaerea pro Eunucho adducto, quicum sermones nulli ancillis fuerant, nisi quos ipse recenset Act. 3. scen. 3.
De hoc illa ; At iPa alter venis annos na tu siderim. Idem in Heaut. I. I. O nnos Q. natus ei aut phM eo ut conjicio. Neque
in hominibus tantum,sed etiam in signis
areas ex sorma. Cic. q. Merr. Erat ac modum amplum er excelsum fgnum tum stella e verumtamen inerat in ista magnitudine alvi, atqtie habito virginalia. Plinius I. 3. epith. 6. loquens de signo: pendent lacerti, papilla jacent, recessit ventre. tergo quoque eadem ara , ut a tergo, Oe.
Nec praeter rem est , quod in eadem Eunucho ista duo , perinde ut Plauro iunguntur : praeterea forma O ata ipsa es , facile tit pro Eunucho probe . Gronovius.
63쪽
AMPHITRUONIS A CT Us SECUN Di SCENA SECUNDA . ALCUMENA, AMPHITRUO, SOSIA, THEs SALA.S Atin' parva res est voluptatum in vita , Atque in aetate agunda. Ps. aequa in quod molestum est. ita cuique comparatum Elt in aetate hominum; Ita Dis placitum,voluptatem ut moeror comes coinlaquatur. Quin incommodi plus malique illico assit,boni si obtigit qui . N.uia ego id nunc experior domo, atque ipla de me icio, cuI
Parumper data 'st: dunxviri mei mihi potestas videndi luit
Noctem unam modo: atque is repente abiit a me hinc ante lucCm.
1 o Sola luc mihi nunc videor, quia ille hinc abest, quem ego amo
Plus aegri ex abita viti, quam ex adventu voluptatis cepi. Sed hoc me beat saltem, quod perduelles vicit, & domum Laudis compos revenit: id solatio est. Absit; dummodo Laude parta domum recipiat se: seram & perseram ut que ιJ Abitum ejus animo forti atque obfirmato: id moaoai mercedis . -
Datur mihi, ut meus victor vir belli clueat. utis Mi hi elle ducam. VIRTUS praemium est optimum os in Virtus omnibus rebus anteit prosccho. Libertas, salus, vita, res, parenteS,
I. C .Atin' parva, cte. J Hoe dicit: In Vita hominum pauca: dc rarae VO luptates sunt, si cum molestiis compa-
Ientur. Jam, res voluptatum, pro IPHS voluptatibus dictum est, 'ore Graecorum, qui dicerent, E
s. Voluptatem ut minor, c. J xiae Gruteri de Rittersitus. Edd. it. tati, ut sit Graecii mus, ἐπυθα τῆ ηδονη ut alias. Decere alicui, et Σπιν πινί. CI- ceto umili G cilino, comitari Laac vita. Similis sententia Curcul. Act. I. 3 . Merc.
μα - . de eo, qui se ipse indicat: de
64쪽
ACTus II. SCENA II 3 t Virtus omnia in se habet: omnia assimi bona, quem penes est
virtus. AM. Edepol me uxori exoptatum credo adventiarum domum,
Quae me amat: quam contra amo : praesertim re gesta bene, - Victis hostibus, quos nemo posse luperari ratust: a J Eos auspicio meo atque ductu primo coetu vicimus: Certe enim me illi expectatum optato venturum scio. So. Quid me non rere expectatum amicae venturum meae ZAL. Meus vir hic quidem est. AM. sequere hac tu me. A L. nam
quid ille revortitur, Qui dudum properare sese ajubati an ille me tentat sciens Z3 o Atque ii id volt experiri, suum abitum ut desiderem, . Ecastor med haud invita te domum recipit suam. So: Amphitruo, redire ad navem meliu st nos. AM. quae gratia λSo. Quia domi daturus nemo est prandium advenientibus.. AM. Qui tibi istuc in mentem venit Θ SO. quia enim sero advenimus.
3 J AM. Qui 3 So. quia Alcumenam ante aedis stare saturam in tellego. ΑΜ. Gravidam ego illanc hic reliqui quom abeo. So. hei perii miseri AM. Quid tibi est 3 So. ad aquam praebendam commodum
D cumo post mense, ut rationem te dictare intellego, AM. Bono imo es. So. scin quam bono animo lim a ii ii-
as . . Dνθων meo atque dωuti. J supremus ducum ipse Imperator est: Ille est, qui non diicitu in solum, sed auspicia etiam habet. Dillincta enim iita: Ductu, cum ipse intersuit, auspiciis,
cum illo mandante alius, di fortunamae deos suos commodante. I inim. Pramo es tu. Prima congressione, coitione. GI. MV. Pl. Boxia. m. Prandium.J Recte, prandium a nam domum veniunt mane. Solebat autem dari coena peregre venientibus. Tatiuem. 37. da aquam prabendam commodum addieni domum. J Nam a partu lavationibus multum utebantur. Fer. Andr. Faesae ut lavet. istae autem , inquit Dona intus , vel qua ex puerperio seruent; vel ipsa puerpera. Taubm.
65쪽
,8 AM pHITRUONI swo Nunquam edepol tu mihi divini quicquam creduis post hune
Ni ego illi puteo, si occepso, animam omnem intertraxero. A M. Sequere hac me modo, alium ego isti rei allegabo, ne
AL. Magis nunc meum ossicium facere, si huic eam advorsum, arbitror. A M. Amphitruo uxorem salutat laetus speratam suam, J Quam omnium Thebis vir unam esse optimam dijudicat, Quamque adeo cives Thebani vero rumificant probam i st in .
Valuistin' usque 3 expectatustae advenio 3 So. haud vidi magis Exspectatum : eum salutat magis haud quisquam , quam
. Et cum te gravidam, & cum pulchre plenam aspicio,
So A L. Obsecro ecastor, quid tu me deridiculi gratia Sic salutas 3 atque appellas quasi dudum non videris, Quasique nunc primum recipias te domum huc ex hostibus, Atque me nunc proinde appellas, quasi multo post videtis ZAM. Immo equidem te , nisi nunc hodie, nusquam vidi
J J AL. Cur negas et AM. quia vera didici dicere. AL. HAUD EQUUM facit, Qui quod didicit, id dediscit. an periclitamini Quid animi habeamὶ sed quid huc vos revortimini tam cito' An
o. Divini. J Iurandi & detestandi
solennes formulae. Omb. I. Ni ego istiputeo. Vult dicerer Nisi omnem aquam de puteo extraxero, di illum desicc aio: quae esset qu-si exanimatio putei. Aqua enim puteo, quod anima est animantibus. Camer. 43. Mago, GJ Deliberat cum animo suo Atiumena, obviani ne eundo, an manendo magis officium suum factura sit. Et respondet ipsa sibi. πυgis convenire ut maneat, cuin vir suus non nunc primum adveniat peregre, sed modo digressus, domum temandi sui, an qua alia de caussa revertatur. Itaque ne
salutat quidem, aut osculum O: scit, quae leviora: tantum abest, ut obviam pr cesserit. I. Gol. . 44. Speratam suam. J E puellae pro prie Sperata, quae in matrimonium destinatae orant; ut postea interposito spon:u dc pacto , Pacta atque Sponsa.
7. Haud vidi magii.J Cum Amphitruo salutasset uxorem, neque illa quicquam responderet ; quod virum a se paullo ante abiisse , seque ab illo illudi arbitraretur; jocans qui eis adstabat, servus Sosia inquit, - haud Didi metu Exspectatum squod venustissime dictum est; de excon. tiatio intelligendum. Mur.
66쪽
A c τ υ s II. s C E N A II. 27 An te auspicium commoratum est Z an tempestas continet Qui non abiisti ad legiones, ita uti dudum dixeras λεο AM. Dudum quam dudum istuc factum est AL. tentas j jam dudum , pridem, modo. . Qui istuc potis est fieri, quaeso, ut dicis, jamdudum ,
modo AL. Quid enim censes 3 te ut deludam contra tu rein
meum smi nunc primum te advenisse dicas, modo qui hinc abieris 3ΑΜ. Haec quidem deliramenta loquitur. So. paulisper mane, 61 Dum edormiscat unum semiam. ΑΜ. quae ne vigilans somniat.
AL. Equidem ecastor vigilo, & vigilans id quod factum est
sabulor. Nam dudum ante lucem & istunc & te vidi. M. quo in loco ΘAL. Hic, in aedibus, ubi tu habitas. M. nunquam
Quid si e portu navis huc nos dormientis detulit Z7O AM. Etiam tu quoque assentaris huic So. quid vis fiat 3
Non tu scis, BACCHAE BACCHANTI si velis ad
Ex insana infiniorem facies, seriet sepius: Si obsequare, una resolvas plaga. AΜ. at pol quin certa res Hanc est objurgare, quae me hodie advenientem domum Nolu
fg. .An te auspiciam. J An tibi Om.n aliquod, vel ut alibi dicit) religio objecta Ur Taubm. 6 . Deliramenta. J Lira arationis genus est , cum agricolae facta semente dirigunt suleos. inde Delissu, qui a reao ordine di quasi a sulco &lita Rationis
evagatur. Isid. 69. Dum edormisiat unum somnum. JUOT. tertius . obdormisiat. Quale in Mosteli. Ubi somnum sepelivi omnem at que obdormivi crapulam. Gronov. au
ne. e. J Quasi dicat: Quid opus est Ab umenae iomno , quae vigilans jam mniat ὶ Taiam. 7o. genta u. d Est assentari duplex : unum a sensu dictum , quod Graecis
est κολακευειν : alterum a Isimila, qua si assemitari, vel assemtari dixeris, quod Graecis est minat πάγιθα . Nec aliud proprie sibi plautus voluit, eum assentari lc adversari oppone:et hoc loco.
73. una resolva , cte. J Iloe vult: Si Bacchae bacchanti & obvios quosque, ex more, thyrso percutienti velis resistere, tanto plures ab ea plagas accipies , quanto diutius adverseris. si cedis & obsequeris, semel tantum seriet, non saepius : una plaga ipsi satis fiet. τυον. Restisti liberabis te. GsessM .Pl. B h. C s. Irria
67쪽
AL. Equidem ecastor sana ela salva sium. AM. cur igitur praedicas Te heri me uidisse, qui hac noctu in portum advecti sumus 3I Oo Ibi coenavi, atque ibi quievi in navi noctem perpetem. Neque meum pedem huc intuli etiam in aedis, ut cum
Hinc prosectus sum ad Teleboas hostis, eosque ut vicimus. AL. Immo mecum coenavisti, S mecum cubuisti. AM. quid
AL. Vera dico. . non quidem hercle de hac re, de aliis
Iob A L. Primulo diluculo abivisti ad legiones. AM. quomodo Z
So. Recte dicit: ut commeminit, somnium narrat tibi. Sed, mulier, postquam experrecta es, prodigiali Jovi Aut mola salsa hodie, autethure comprecatam oportuit. A L. Vae capiti tuo' So. tua istuc refert, si curaveris. Edi' I IOAL. Iterum jam hic in me inclementer dicit, atque id sine malo 3AM. Tace tu. tu dic, egone abs te abii hinc hodie cum diluculo Z . i
A L. Quis igitur nisi vos narravit mihi, illi ut suerit praelium ξAM. An etiam id tu scis 3 AL. quippe quae ex te audivi: ut
urbem maxumam νῆ I mi eier Implicari, involvi
i tam atram bilem. Lambis. ro 3. aeuid, Ge. l Meursim hie ve Ium, qui eit in mediis edd. relii init: Nihil tepuit, sieissa, populi inconspectum ingredi pIos. Primulo, Oe. J Mens libe est: Quia dixerat Alcumena abiisse Amphitruonem ad legiones primo diluculo: lime. colljgit Sosia, Eam narrare somnium. dicit quippe se primo diluculo experrectam
csse. Itaque non vult Sosia eam ab Amphitruone interpellari. Recte, inquit, dii cit , ne interturba': somnium, prout inmemoriam revocat sitam narrat tibi. Solebant autem, qui fabulam narrassent, dicete Iepostea experrectes esse. Pctitur.
ro . pro diali. J Id est , prodigiorum
depulsori. Turnebus. io S. Mola salsi. J Graeci hordeo non molitoan lacris, in priscae memoriam vitae, utebantur. in qua homines nondum molere fruges, sed solidis vesti solebant. Est igitur mala silsa, tanquam molitura salsa; ut molae, qua frumenta franguntur , nomen molito fati tribuatur. Taubn . Comprecatam oportuit. J Om- precari quid sit, copiose Doueta in Cent. lib. 3. s. Porro superstitionem veteram in expiandis somniis festive notat Martiat. Epigr. lib. 7. sa. Semper man mihi, Oe. Taubm.
68쪽
42 AMPHITR UONI sExpugnavisses; regemque Pterelam tu occideris ra3 M. Egone istuc dixi. AL. tute istic, etiam astante hoc Sosia. dixisti . . Audivistin' tu me narrare hoc hodie Z so. ubi ego audiverim ZAM. Hanc roga. So. me quidem praesente nunquam factum est, quod sciam. M. Mirum quin te advorsus dicat. A M. Sosia, age; me huc aspice. So. Specto. ΑΜ. vera volo loqui te: nolo astentari mihi. Iro Audivistin' tu hodie me illi dicere ea,quae illa autumat. So. Quaeso, edepol, num tu quoque etiam insanis, cum id me interrogas Qui ipsus equidem nunc primum istanc tecum conspicio simul. AM. Quin nunc, mulier, audin' illumὶ M. ego vero; ac selsum dicere.
. Neque tu illi, neque mi viro ipsi credis 3 AL. eo fit, quia mihi. I xs Plurimum credo , & stio ista haec secta proinde ut pro
AM. Tuli' me heri advenisse dicis 3 AL. tun te abisse hodieliinc negastu M. Nego enimvero, & me advenire nunc primum ajo ad
AL. Obsecro,etiamne hoc negabis 3 te auream pateram mihi Dedille dono hodie, qua te illic donatum elle dixeras λIso AM. Neque edepol dedi,neque dixi: verum ita animatus siti, Itaque nunc sum, ut ea te patera donem. sed quis istuc tibi Dixit Z AL. ego quidem ex te audivi,& ex tua accepi manu Pateram. ΑΜ.mane,mane obsecro te: nimis demiror,Sosia. Qui illaec illic me donatum esse aurea patera sciat,i3 Nisi tu dudum hanc convenisti,& narravisti haec omnia. So. Nequeris. Tute istie. J Meurs legend. Gn-set: Tute stit, scis. dixisti. Taubm. ras. Me hue aspice' Formula est paranda attentioni. Dubm. Ira. Suin nune. J Affimantis est,
pro atque etiam. T. Ego vero.JSc. aud ot& hoe etiam audio, ipsum mentiri.
69쪽
Acetus II SCENA II. 43so. Neque edepol ego dixi, neque istam vidi, nisi tecum simul AM. Quid hoc sit hominis : M. vin' proferri pateram
AM. proferri volo. AL. Fiat. tu Thessala intus pateram proserto foras, Qua hodie meus vir donavit me. AM. secede huc tu, Sosia. I o Enimvero illud praeter alia mira miror maxume,
Si haec habet pateram illam. So. an etiam id credis, quae in hac cistellula Tuo signo obsignata sertur 3 AM. salvum signum est 3 So. inspice. . Recte, ita est ut obsignari. So. quaeso quin tu istane jubes Pro cerrita circumferri. AM. edepol quin ficto est opus. r 1 Nam haec quidem edepol larvarum plena est. AL. quid verbis opu' est 3THESS. Hem tibi pateram: eccam. A cedo mihi. M. age, aspice huc sis nunc jam, Tu, qui, quae fusta, inficiare: quem ego jam hic convincam
Estne haec patera qua donatus illi Z AM. summe luppiter Quid ego videol haec ea est prosecto paterae periit Sosia.
rso So. Aut pol haec praestigiatrix mulier multo maxuma est, Aut pateram hic inesse oportet. AM. agedum, eam solve ch-stulam.
So. Quid ego istam exolvam 3 obsignata'st recte: res gesta
r 37. Iuid hae, e e J Hae secumphitruo , quasi dicat, uxorem habeo valde mirabilem. Nubm. Imo sic dii tinguedi lege: Suid ρ Hoest homum P quasidieat; Haec illa nosse non potest, nisi
per artes, quae superant humanas. Saxh. 13 3. Iut in pateram proferto. J EX Hel-Ienismi forina interpretandum, qua dicunt : λ ωτος ποτηριον : ut fiat, Proferto pateram eam,quae intus est. Douet. is . cerrita. J Cerriti O Lurvari male sani, aut cereru ira, O Larvarum incur- one, animo vexati. Nonius. circumsi
HyJ Circumfora verbum pontificale est pro , lustrare, di lustratione curare: ut notat Servivi ad illud Virgil. 6. AEneid. Idem ter scios pura circumtialit unda. eircumtulit, tu es. purgavit. nam lustratio a circumlatione dicta est vel lada vel sulphvru. Scalig. Lum facto. J Id est, circuml tione, sive laruatione est opus. BOxhornis I s. Lar rumpiana.J A Laribus laris vae: i larvis furiosa insinique vocantur.
I s 2. Obsignata est recte. J Grui. ita distinguit: ObIoata s. re te I res g. Nam recte
70쪽
63 AMPH 1 TRUONI Tu peperisti Amphitruonem, ego alium pepeti Sol Sala: Nunc si pateram patera peperit, Omnes congeminavimus. . II AM. Certum est aperite, atque inspicere. So. vide sis signi quid siet: Ne posterius in me culpam conseras. ΑΜ. aperi modo . . ,-c Nam liaec quidem nos delirantes facere dictis postulat. AL. Unde haec igitur est, nisi abs te, quae mihi dono daesta est 3
AM. Opus mi est istuc exquisito. So. Iuppiter, pro Ju
aco Mi. Quid tibi est 3 So. hic patera nulla in cistula it. . quid ego audio λ . So. Id quod verum est. M. ac cum cruciatu jam, ni appa-
Ata Haec quidem apparet. A M. quis igitur tibi dedit
A L. qui me rogat. - M. Me captas, quia tute ab navi clanculum huca: ia Via Praecurristi: atque hinc pateram tute exemisti, atque eam.
ic Huic dedisti, posthac rursus obsignasti clanculum. AM. Hei mihil jam tu quoque hujus adjuvas innamam: A in' heri nos advenisse huc 3 AI .ajo, adveniensque illico Me salutavisti, & ego te, de osculum ictuli I bl. . . Jam illud non placet principium de Olculo. per-
TO AL. Lavisti. AM. quid postquam lavi.ὶ ' AL accubuim
So. euget optime. Nunc exquire. AM. ne interpellat, perge porro dicere. ' . AL. Coena apposita est: coenavisti mecum: ego accubui
recte obsgnatam hero iam satis consta-i dant, quoi mihi, quod sit, a quo. sed bai, qui eain modo inspexerat. tantuml distinguendum: mst, abi sequa anthi σ- miratur servus , cur eam resolvete iu-j nodata, es Unde et , nitieit, quae abs beat, nisi velit signum rumpi, quod linil te mihi dono data, sifonον. nodis super in pressum Tatiuem. Reusa Isi . . teumcruciatu. Iaeit, vae tibi. est bene. t Quasi dicat: Bene habet, quod Gl. I T. PL s. horn
e simplis gemini sumus facti. Omb. is . Pstulat. J Aξιοι . aequum Pu
169. Pergam exequi. J Muret. r. lest. lib. io. c. 13 ait legendum, perge exsequi. Est autem exsilui .natine, diηγio'.