장음표시 사용
411쪽
eorum est certus. Sed quidam dixerunt , eum esse certum formaliter, sed iion materialiter : ut puta, si diceremus certum esse , quod centum , vel mille sal ventur , non autem , quod hi, vel illi. Sed hoe tollit certitudinem pridestinationis, de-qua di-ἔximus. c aiu praeci , Et ideo oportet disero , quod numemr praedesina- rerum se eeνtus Deo non sol-ν sormalisori IIed et αν iam materialiter . Sed advertendum. est , quod nusmerus praedestinatorum certus Deoi dicitur , honium ratione cognitionis , quia scilicet scit , quin sunt salvandi : sic enim Deo certus est etiam numerus guttarum pluviae, & arenae maris: sed ratio- ne eiecitonis, & definitionis cuiumni'. -- Ad cu as evidentiam est sciendum , quod omne agens intendit facere aliquid. finitum, ν ait ex supra
Quicunque autem intendit aliquam determinatam mensuram in suo effectu , excoquat aliquem numerum In partibus essentialibus, eius , a quael per 'se' reis quiruntur ad Iaersectionem totius . . Non ἔ enim per. se eligit aliquem numerum in his , qino non principaliter requiruntur, sed solum propter aliud. Sed in tanto numero accipit huiusmocii, iraquantum sunt necessaria propter aliud . Sicut aedificator .. excogitati determinatam mensuram domus ἡ & etim dete 3
minatum numerum mansionunt , 'quas vult facere in domo , R determinatum numerum mensurarum 'parietis , vel tecti . Non autem eligit determin tum numerum lapidum , sed .aceipit tot., quot suDificiunt ad explendam tantam mensuram parietis. Sie igitur considerandum est in Deo respectu totius liniversitatis , quae est eius essectus . Praeordinavit anim , in qua mensura deberet esse totum unive sum , & quis numerus esset eonveniens essentialibus
partibus universi ; quae scilicet habent aliquo modo ordinem ad perpetuitatem , quot scillaei sphaerae ,.quot stellae , quot elementa , quot Dcies t rerum. . Indiuidua vero corruptibilia non odi Gur ad b .irum universi , quasi principaliter , sed quasi secun-: dario , . t uantum in eis salvatur bonum speciei Unde , licet Deus. sciat numerum cunnium indivuduorum , non tamen numerus uel boum , veI culliacum , vel aliquorum huiusmodi est per se praeordinatus a Deo. Sed tot huiusmodi divina providentia producit , quot sufficiunt ad specierum conservati
nem . Inter omnes. autem creaturas Princ lius o dinantur ad bonum universi creaturas rationales
quae , in qu nium h usmodi ,: incorruptibiles sunt,
412쪽
8e potissiime it Iete , quae beatitudinem consequuntur, quae immediatius attingunt ultimum finem . Unde certus est Deo numerus praedestinatorum , non solum per modum cognitionis, sed etiam per modum cujusdam principalis praefinitionis. Non sic autem omnino est de numero reproboiarum , qui videntur esse praeordinati a Deo tu b Rum electorum , quibus omnia cooperantur in bo
' De numero autem omnium praedestinatorum hominum , quissit, dicunt quidam , quod tot ex hominibus salvabuntur , quot angeli ceciderunt. dam vero , quod tot salvabuntur , quot angeli r manserunt . uuidam vero , quod tot ex hominibus salvabuntur , quot Angeli ceciderunt , R insuper tot , quot fuerunt Angeli creati . Sed melius dicitur , quod soli Deo es cognitus num 'tis Hectorum in superna felieitate locandus. ἐAd primum ergo dicendum , quod verbum illud Deuteron. est intelligendum de illis , qui sunt praenotati a Deo respeει praesentis iustitit . Horum enim numerus & augetur , & minuitur , & non numerus pridestinatorum.
Ad. secundum dicendum , quod ratio quantitatis
alicuius partis accipienda est ex proportione illius partis ad totum . Sic enim est apud Deum ratio , quare tot stellas fecerit , vel tot rerum s cies, iaquare tot pridestinavit , ex proportioue partium principalium Q honum universi. Ad tertium dicendum , quod bonum proportion tum communi statui naturi accidit ut in pluribus , Ze defieit ab hoc bono ut in paucioribus . Sed b num, quod excedit communem flatum naturet , i venitur ut in paucioribus, R deficit ab hoc bono ut in pluribus. Sicut patet, quod plures homines sunt, rui habent lassicientem scientiam ad regimen vitaeus I pauciores autem, qui hac. scientia carent , qui moriones , vel stulti dicuntur ; sed paucissimi sunt respectu aliorum , qui attingunt ad habendam profundam scientiam intelligibilium rerum . Cum igiatur beatitudo sterna in visione Dei consistens excedat communem statum naturs , & preteipue secum dum quod est gratia destituta per corruptionem mriginalis peccati, pauciores sunt, qui salvantur. Et in hoc etiam maxime misericordia Dei apparet, quoa aliquos in illam salutem erigit , a qua plurimi d ficiunt secundum communem cursum, & inclinatimnem naturet.
413쪽
EX artita habes mimo : quomodo per rationem ostendas , esse recte dictum a regulis catholicet fides, 4dest, in Ausin. lib. de me ad Petrum e. 32.
quod nullus a Deo pridestinatus potest finaliter a viis utemi consecutione deficere , & e contra depret scitis , idest reprobis . Verba eius adducta vide upra art. 6. Item recte dictum a Christo Dan. 1 o. Nemo potes rapere oves meas de manti mea ' Item 'ab Apostolo 2. Tim. 2. Firmum fundament- Dei
sat, habens signa tam hoe . N it Dominu3, qui
sunt ejus. ibi. Ne autem hac veritate male tetido cadas in hqreses a. s. narratas , addidit imis ,
mediate , oe disredat ab iniquitare omnis , qui invocat nomen Domini . masi expresse dicat : Signaculum pridestinationis continet numerum formaliis ter etiam certum , ideo dicitur ibi di μυit Dominus, qui fune eius, continet , R modia cooperante libero arbitrio facta ad certitudinem illam assequendam , ideo ibi connectitur r Discedae ab iniquitata
omnis , qui invocat nomen Domini . si ergo prid sinatus iton discederet ab iniquitate , idest, si non faceret bona opera e mimia pridestinationi , vel si faceret opera mala difBrmia illi, non salva tur, quia signaculum ambo illa simul continet , nec mmuri sine altero ibi esse- potest. Alioquin si de qualitate operum quis rationem non habeat, ut Prin minati heretici, an 6. appen. corrumpit , seu falsificat illud signaculum . Integer ergo legatur Iiber , mori mutilus, seu falsus , & tunc nullus error ὁ sed omnia catholico sensui erunt consonata Pridicta nihilominus hypothetica stante vinissima , adhuc c tegorica pariter vera est scilicet quod nemo inpiet συο de manu mea , quod numerus prmestinatorum si aliter fit certus. Nec illa opponuntur ad invicem , quandoquidem diversorum senerum sunt cateis sorica, & hypothetica propositio . Meundo habes equomodo per rationem concordes varia superficie t nus scripturarimi dicta circa numerum bonorum mne preiudicio coirelusionis , 8c regularum fidei. Te sis vicies: quomodo, R
414쪽
TU EST. XXIII. ARΥ. VIII. sv ARTICULUS VIII. a s ,rum Peridesinatio possis rumari praeibus Sanctori .
AD OEtavum sic proceditiu . Videtin' , quod Prg- destinatio non possia iuvari precibus Sanctorium
Nullum enim sternum impeditur ab aliquo temp. avii. Et per consequens non potest temporale iuvare ad hoc , quod aliquod aeternum sit : sed praed Minatio est aeterna . Cum igitur preces Sanctorum sint temporales, non Possunt iuvare ad hoc , quod aliquis praedestinetur . non ergo praedestinatio iuvatur precibus Sanctorum. a. Praeterea . Sicut nihil indiget consilio , rufi
propter defectum cognitionis , ita nihil indiget a xilio , nisi propter defectum virtutis: sed oeutrum horum competit Deo praedestinanti . Unde dicitur Rom. II. stura admis Spiritum minini I aut quis conmiarius ejus fuie Z ergo praedestinatio non i vatur precibus Sanctorum. 3. Praeterea . Eiusdem est adiuvari , R impediri et sed praedestinatio non potest aliquo impediri u ergo non potest aliquo iuvaris et Sed Contra est, quod diditur Gen. as. quod Isaaerogavit Deum pro Rebecca uxore sua, α dedit miseceptum Rebeccae. Ex illo autem conceptu natus est acob , qui praedestinatus fila Non autem fuisset impleta praedestinatio , si natus non fuisset . aenopimestinatio iuvatur precibus Sanctorum. Respondeo escendum , quod circa hanc quaesti nem cives errores fuerunt . sesidam enim attendentes certitudinem divinae praedestinationis dixerunt , supernuas esse orationes , vel quicquid aliud fiat ad salutem auernam. consequendam e quia his factis , vel non factis , praedestinati consequuntur, reprobati non consequuntur 4 Sed contra hoc sunt omnes admonitiones saerae Scri urae. exhortantes in orationem, a ad alia bona opera. Alii vero dixerunt , quod per orationes mutatur divina praedestiis natio . Et haec dicituri fuisse Unio AEgyptiori m , qui ponebant ordinationem divinam , quam fatum Milabant, aliquibus sacrificiis, & orationibus pediri posse,. Sed contra hoc etiam est auctoritas
sacrae 1cripturae. Dicitur innim. I. Reg. Id Porro re
vimphator Uraia non parcet, neque poenitudine Medi
415쪽
ruν . Et Rom. II. dicitur, quod sene paenisentia tine dona Dei, oe vocatis. Et ideo aliter dicendum , quod in praelestinati ne duo sunt consideranda, scilicet ipsa praeordinario divina, & effectus ritis. stuantum igitυν ad primum nulla modo praedes malis juvatur precibus Sanctorum. Non enim prectibus Sanctorum fit, quod aliquis praedestinetur a Deo. . Quantum vero ad secundum , dieitur praedesinatio μυari meritas Sanctorum , in aliis bonis operibus , quia providentia, cuius praedestinatio est pars, non
subtrahit causas secundas : sed sic providet effectus, ut etiam ordo causarum secundarum subiaceat providentiae . Sicut igitur sic providentur naturales effectus , ut etiam causae naturales ad illos naturales
effectus ordinentur, sine quibus illi eflectus non provenirent et ita praedestinatur a Deo salus alicuius , in etiam sub ordine praedestinationis cadat quicquidiaminem promovet in salutem , vel Orationes proin priae, vel aliorum, vel alia bona, vel quicquid li 3usmodi , sine quibus aliquis salutem non consequiatur . Unde praedestinatis conandum est ad bene , Ierandum, & orandum : quia per huiusmodi praede iliationis effectus certitudinaliter impletur. Propter mcd dicitur a. Pet. I. Satagite , ut per bona vera certam vesram vieationem, oe Hectionem faetatis .
Ad primum ergo dicendum quod ratio illa msendit , quod pridestinatio non iuvatur precibus Sanctorum quantum ad ipsam prso dinationem. Ad secundum dicendum, qucra aliquis dicitur adiuvari per alium duplieit . Uno modo , inquantum αb eo aecipit virtutem , S sic adiuvari infirmi est: unde Deo non competit , & sic intelligitur illud e
Muis adjusit Spiritum Domini J AHo modo dicitur
'uis adiuvari per aliquem , Per quem exequitur auam operationem , sicut dominus per ministrum. hoc modo Deus adiuvatur per nos , inquantum exequimur ' an exeqtiitur .t suam ordinationem .serundum illud I. ad Cor. 3. Dei enim adiutores in
xntis. Neque hoc est propter desectum vivins virtulis , sed quia utitur causis mediis , ut ordinis pulis
chritudo servetur, in rebus , & ut etiam creaturis dignitatem musasitatis comminicet.. Ad tertium dicendum. Mi quod secunde caula non romunt egredi ordinem causs prime liniversalis , ut
supra dictum est , cis I9. an. 6. 9 sed ipsum exequuntur . Et ideo pr destinatio per creaturas potest adiuvoi, sed non impediri. .
416쪽
EX artic. habes 'mo : quomodo per rationem interimas h reles prςdictas artis. 6.Joannis Hadicentis , praedestinatum a Deo ad vitam , etiamsi mala agat, numquam posse esse membrum diaboli,& prsdestinatum ad mortem , quantumcunque ipse bene vivat , nunquam posse esse membrum Eccle- sis ; & alias similes ibi, cuiuscunque sint, numera ias. Adde & hanc illis ejusdem Joannis Hin dicenistis, gratia pretdestinationis est vinculum , quo compus Ecclesit , & quodlibet eius membrum iungitur Christo capiti indissolubiliter . Sub ly indissolubili-υν enim latet venenum aliis suis positionibus simile, idest quod sive bonum , sive malum faciant pride stinati, salvabuntur. Taceo, quod in solis prideminnatis ponit Ecclesiam militantem , quod per scri- .pturas est proprium solius Ecclesis triumphantis, iaconsequenter blasphemum est , & hqreticum . Hoci, enim suo loco , Deo operante , condemnatum d monstrabimus. Secundo habes : quomodo ostendas , Concilium Consantiense illas omnes iustissime da mnasse. Vide supra a. 6. 7. & locis ibi citatis, quin& Concilii verba reperias , & ab aliis quoque huiusmodi prophanas voces damnatas fuisse comperias. Tertio vides : quomodo ex ' his vicissim conclusio stabiliatur.
s Einde considerandum est de libro vitet. Et eirea hoe queruntur tria. Primo. Quid sit liber viis. Secundo. Cuius viis sit liber. Tertio. Utrum aliquis possit deleri de Iibro vitet.
, Psil. 39. or Phil. 4. AD Primum sic proceditur . Videtur , quod liberviret non sit idem, quod pr destinatio. Dicitur R. 3 enim
417쪽
ν γ QUAEST. XXIV. . AR T. Lenim Eccles. 24. Hae omnia liber sit . Glos c interiineaνis idest. notum , ω vetias inamentum . hoc autem non est prsdestinatio . ergo liber viis non est Hem, quod erraestinatio .. 'Σ. Ρrlterea . Aug. in lib. 2o. de Civit. Dei , c αμ. a medio m. s. 3 ait, quod tallo vitae es Maedo vir dirina, qua fui, ut cuicumque ope . Da bona, vel mala in memoMiam, redueamus : sed uis divina non vitetur pertinere ad prsdestinationem, sed in ad attributum potentis . ergo liber vitet non estitam, quod p estimatio. 3. Petiterea. Pr destination. opponitur reprobatio. Si igitur li r viis esset pridestinatio , invenireturi hex mortis, sicut liber vitet.
Sed Contra est , quod dicitur in Glis oMina. V sumitin ex Cassiodora super illud Ps 68. D
seantur da libro ωisentium . Libo/ ψε es nostitia Dei, qua p-issi vis ad istam, quos ρκ cimit . a Respondeo dicendum, quod Iiber vitet in Deo di-
itur metaphorico securrum similitudinem a rebus Mimanis acceptam . Est enim consuetum apud homines, Modi tui, qui ad aliquid eliguntur, conserutantur in libro, utpote milites, vel confitiarii, qupolim dicebantur patres con ripti . Patet autem ex primissis, a. 4. q. praer. quod omnes rigdestinati eliguntur a Deo ad habendum vitam Mernam. Ipsa ergo prinest maiorum conser tis dicitur fiaher viis . Dicitur autem metaphorice aliquid conscriptum in intellectu alicuius . quod firmiter inmeia oria tenet secundum iIIud Prov. 3. 2 oblis faris legis meae , or praeeum mea cor tuum euis
diat. & post pauca sequitur 2 mscribe illa in tabu-
is tardis tui . nam & in libris materialibus aliquid conscribitur ast laccurrendum memoriet .. Unde ipse
Dei notitia, qua firmiter retinet se aliquos praede
nasse ad υitam aeremam, dicistir liber vitae. nam sicut scriptura libri est signum eorum , quet fienda sunt ; ita Dei notitia est quoddam signum apud i-ν ra eorum. . qui me perduce , ad vitam ne nam , secundum illud 2. Timoth. 2. Firmum fundamentum Des Itast habens segmaeulum hoe : novit Dominus qui sunt eius . Ad primum ergo dicendum , quod ii P viis potest dici duplicitis Uno modo conscriptio. eorum , qui sunt olecti ad vitam, & sic loquimur nunc de 'libro viis istis modo podest dici litar vitet conscriptio eorum, qus ducunt in vitam . Et hoc duplis αν ; HI sicut agendorum ; 8t sic novum , 82 vel
418쪽
xum; ti sic illa vis divina, qua fiet, ut cuilitat inmemoriam reducantur facta sua, dicitur liber vitet. Sicut etiam liber militis potest dici , vel in quo cribuntur electi ad militiam , vel in quo traditur ars militaris , vel in quo recitantur facta militum. Unde patet solutio ad secundum. Ad tertium dicendum , quod non est cohsuetum conscribi eos, qui repudiantur, sed eos, qui eliguntur . Unde repriaiationi non restraudet liber momtis, sicut pretdestinationi liber viis. Ad quartum dicendum, quod secundum rationem differt liber a proestitiatione . Importat enim notitiam pretdestinationis , sicut etiam ex glossa iise ducta apparet. c in argum sed contra i ,
EX articulo habes primo: quomodo per rati vem. interimas hsresim impiissimam Crisini dicentis r Deum creasse genus humanum ad perpetuam damnationem , & interitum potissime . Dicit enim litera, quod prsdestinatio dicitur. in Deo liber viis,; non mortis, eum tamen secundum hujus impii blal phemiam , dici deberet potius liber mortis , quam viis . Secundo habes : quomodo per rationem demonstres , hanc iustissime fuisse dant natam a stris pluris per hoc , quod librum vitet Deo attribuunt
non autem librum mortis. Item per hoc, quod dicitur EZech. I 8. Nunquid voti taeis mea es mors impii, dicit Dominus, oe non magis, ut conbertam. tών, cs' si ι8 Notato verba: Impius, ut impius, est mortis filius, genus humanum , ut sic , ab impietate abstrahit , & consequenter ipsum , ut sic , non est mortis filius. Rursum . Impius, ut sic, es: singulare quoddam genus humauum , ut sic, sin Iaria fere infinita complectitur . Si ergo voluntatis Domini non est, quod impius moriatur, utique sequetur a sortiori, non esse voluntatis Domini, quod genus humanum perpetuo moriatur, & adhuc a sor-tiori , Deum non creasset genus humanum potissime ad damnationem perpetuam , ia interitum . Ru sum . Si voluntatis Domini est , quod impius co uersus vivat, & ut vivat, vult Dominus, quod conuertatur : latebimur utiquae a soletiori , voluntatis Domini esse , quod genus humanum vivat, & si imimpietate est, quod convertatur, & vivat. Deum iagitur creasse genus humanum ad vitam potius, quamia mortem, cum Ezechise dicentes, Caluinis acam Masitatem toto corde detestabimur tu eterinam ἀ
419쪽
Hane detestationem eontra perditos homines 4 qua diis Calvinus est , olim factam a sacro Conestio P rasse is vide q. 3. m. I. ad s. ubi, in ρ. I aen 6. multa contra desperatum hunc hominem eo 4icies. Tertio villas: quomodo, Sc.
AD Secundum sic proceditur. Videtur, quod liber vitet non sit solum respectu viis gloris predestia natorum. Liber enim vitet est notitia viis: sed Deus
per vitam suam cognoscit omnem aliam vitam . eringo liber vitet precipue dicitur respectu vitet diving,& non solum rei ctu viis prσdestinatorum. a. ri terea . Sicut vita gloris est a Deo , ita vita, naturet . Si igitur notitia viis gloris dicitur liber vitae, etiam notitia vitae naturae dicitur Ither vitae. 3. Praetera. Aliqui eliguntur ad gratiam, qui non
eliguntur ad vitam gloriae , ut patet per id , quod dicitur Io. 6. Nonne duo eim vos elegi , . unurex vobis diabolus es ρ sed liber vitae est conscriptio emonis divinae , ut dictum est. c prae. e go etiam est respem vitae gratiae. Sed Contra est , quod liber vitae est notitia prindestinationis , ut dictum est. c. ibid. sed praedestia natio non respicit vitam gratiae , nisi secundum qim ordinatur ad gloriam . Non enim sunt prsdestinati , qui habent gratiam , & deficiunt a gloria. Liber igitur vitae non dicitur, nisi respeetia gloria. Respondeo dicendum, quod liber vitae, ut diEhim est , c ibid. importat conscriptionem quandam,
sive notitiam electorum ad vitam . Eligitur autem aliquis ad id , quod non competit sibi secundum suam naturam. Et iterum id, ad quod eligitur alia quis, habet rationem finis . Non enim miles eligitur , aut conscribitur ad hoc , quod armetur , sed ad hoc, quod pugnet : hoe enim est proprium οὐ ficium, ad quod militia ordinatur. Finis autem supra naturam existens est vita gloriae , ut supra dictum est . c ς. 23. ar. I. Unde proprie liber vitae respuis visam gloriae . . Ad primum ergo dicendum , quod vita divina , etiam prout est vita gloriae, est Deo naturalis. ut de respectu eius non est olectio , & per consequem
420쪽
neque liber vitae . non enim dicimus , quod aliquia homo eligatur ad habendum sensum , vel aliquid eorum, quae consequuntur naturam . Unde per hocietiam patet solutio ad secμndum. respectu enim vi tae naturalis non est electio, neque liber vitae.
Ad tertium dicendum , quod vita gratiae non habet rationem finis, sed rationem eius, quod est ad finem . Unde ad vitam gratiae non dicitur aliquis eligi , nisi inquantum vita gratiae ordinatur ad gloriam . Et propter hoc illi , qui habent gratiam, excidunt a gloria , non dicuntur esse electi simplficiter , sed secundum quid . Et similiter non dicii tur esse scripti simpliciter in libro uitae , sed secundum quid , prout scilicet de eis in ordinatione, Mnotitia divina existit , quod sint habituri aliquem ordinem ad vitam aeternam secundum participati nem gratiae.
APPENDIA. Hinc habes primo : quomodI ex ratione intelliin
gas recte factum , quod in sacris literis liber vitae respectu gloriae dici perhibetur : ut psal. 3 Dan. II. Apoc. I 3. & a I. Luc. Io. Philip. 4. In
psalmo enim praedicto dicit Christus in prophetac ut exponit Apo. Heb. 9. In eapite libis c scilicet vitae scriptum es de me , hoc , tum, qui Christus est caput omnium praedestinatoruM , tum αquia ad gloriam tanquam Christi cohaeredes ibi striapti sunt . In Daniele autem manifeste ad gloriam refertur liber , cum ibi dicitur ; DIoabitur populus suus omnis , qui inυentus Derit seripsus in libroc scilicet vitae . In Apocalypsi , Ex liber vitae ve baliter exprimitur , & ibi scriptus in gloriam aeis nam tandem reducitur . Nomina c inquit Christus in Luca b infra scripta stina in iraelis . cui dicto si iunxeris illud ad Philippenses , scilicet quorum n mina scripta Bnt in Isbro vitae. , clarinime perspiacies , quod liber vitae respectu gloriae dicitur se cundo consequenter vides , M.