장음표시 사용
61쪽
I . V . . ἰς--d Glauconem,dum quaerit,cur vena Gnistri cubiti magis conseri inflammationi lienis si secetur, quam iocmori' cum ramen sit iecori vicinior & a R q*ψd ς'R Vena,non modo per venas fit attrao sanguinis, sed per meatus etiam illos: & haec ratio est cur dextra dextris,& sinistra sinistris sibiinuicem magis constenciant: quod ab Hippocrate videtur depromptum,qui,Vt nuper diximus,ait omnia esse peruia,ac deinde sibianuicem consentientia. Clarissim: etiam Gal.
in . 6. libro commentariorum in sextum Epidemiorum, statim a principio rem hanc ita esse euidentem predicat,
ut vel vulgaribus, & ut Graeci dicunt, idiotis si ipso sensu percepta. Euenit enim saepe,ut qui aestate sub ar- u ' 'ς xlx, xque inde os, totumq; corpus aridum habeat, si exiccatum,& siti valida vexetur,si in balneum dulcis aquς demergatur,statim a siti liber euadat,& os efferat, pariterq: uniuersum corpus molle, &hu- me um,Vt multi etiam in se ipsis persentiant humorem UR' ςri Πζquit,nisi per incompertos meatus.
Sed in his immorari turpe est . cum enim hoste meatus negauerimus, nescio,qui concedemus nutricationem, &augmentationem fieri posse, vel tumores praeter naturam, &crises quaeZer sudorem fiunt,aut per euacuation liae sensus effugit. Tertio his omnibus etiam posthabitis nihil tame inde a Brimoto haberi credimus:quia ncuti ille aliam rectitudinis rationem imaginatus est amathematica, quam ex flamentis,uel fibris,costitui volvit, cur etiam partium corporis aliam quadam natura- Iem distantiam, & propinquitatem, praeter mathematicam non est imaginatus, quae ex earum consensiti nar
rati,& proprietate, vel affinitatem dixeris, cosistit. sibi-vruice enim particulae omnes,quae in dextro latere sunt, magis consentiunt,& congruunt,quam cum sinistris, ita ut cursus,& recursiis,sit longe facilior inter eas partes, quar
62쪽
quae in eodem latere sint, i inter eas quae in oppositis Vt ex ε. lib. Epidemiorum colligere cuiq; licet, ex Gale.&Hippoc. Quid ergo est quod prohibeat nos,hac ipia ratione affirmare,quamuis aequalis sit mensura,& distantia mathematica, naturali tamen longe maius esse interuallum inter iocum inflammationis, si in dextro latere sit,& sinistru cubitum,st inter illum eudem,& de xtrum cum sanguis retractus ad sinistras partes non ita facilὰ recurrat iterum ad dextras,sicut si ad dextras retraheretur. Vnde qua ratione ille defendit, semper reuulsionem esse ad remotissima factam, quotiescunq; succus fuerit extra corpus detractus, quia eo sit deductus,unde reuerti nequeat quamuis hoc etia paulopost discutiemus,eadem ecia dicimus nos eo ad remotiora diuelli, quo difficilius,unde fuerit deductus, possit redire. Pari etiam pacto mihi videtur cespitare loco,vbi,ut illorum medicorum rationes euitet, concedit reuulsionem esse semper ad contraria loca faciundam,non tamen propterea fieri,ut necessarium si ad ea contraria deduci,quae extrema in eo sint genere contrariorum,neque enim tantummodo intcr extrema,sed etiam inter media, seruatur ratio contrarietatis. Quia sicut non omne interuallum, Mdistantia, reuulsoni est idonea,vt ipsemet testatur, ita etiam quilibet termini,quamuis etiam extremi star, non sunt cuicunq; revulsioni idonei: nam, sicut paulo superius exposuimus ex sentetia Gal. anterius,& posterius, in sincipite, & occipite, sunt extremi fere termini: cum tamen dolet capitis posterior pars,si secetur vena frontis,uim habet reuellendi,ut tamen remedium id sit localeo non congruum primis initiis morborum. Vnde eadem ratione suaderi etiam potest,*,& si in pleuritico sanguis missus e vena cubiti in eodem latere reuellendi vim aliquam habeat inter initia tame, cum vndiu;st suspecta,aut totius,aut partium multarum plenitudo,
63쪽
tionu Curtiti VICT. TRINCA VEL L. eumq; locale remedium illud sit,non est conueniens; sed potius quaerenda est ea revulsio,quae simpliciter ieuulso sit & uniuersaliter,ad quamcunque partem respexeri , unde possit ad locum affectum sanguis impelli. Nec id etiam sub silentio praetereundum ceseo, quod Brissolus, eiusq; sequaces,ut vim verborum Gale.& Hippoc. quibus se astringi sentiunt,effugiant,ore rotundo proferui, semper ad remotissima revulsionem fieri cu noxius su cus extra corpus fuerit ductus. Quae mihi sane ludicra
videntur,ea enim ratione,omnes evacuationes erunt Verae,& aequales,& eandem vim habentes revulsiones,Vtpote ad remotissima perducentes, neque ad remotiora reuellet secta vena humeralis,cu sinciput doluerit. st vena frontis. sed & euacuatio,quae fit per locum affectum ad remotissima detrahet,&reuellet, quia extra corpus pellit. unde in vicere intestinorum medicamenta reuel lent ad remotissima quae aluum soluen quo nihil absurdius. Haec mihi visa sunt praecipua,quae in libello Brisi soti aliqua egerent discussione: sed & multa alia, dum ea,quibus disputat Curtius tractabimus,adhuc perpendemuS,quae cum sint ambobus communia,in eum locum de industria reseruauimus.
ITδqi primum,& maximum Curtii fundametum,cui
uniuersa fere sua machina innititur, est authoritas Hippoc. & Gal. 1 .& . libris de victu in acutis morbis. cui nos eoru dem etiam sentertiam addidimus in libro. 3 . de articulis seu de membris luxatis,affirmantium Venam esse ex eodem latere secandam. Nos vero credimus nihil esse scriptum in illis locis,quod si recte, & eo modo,quo ab ipsis authoribus scriptum est intelligatur, possit communem,&inueteratam medicorum inhac re consuetudinem euertere rationabiliter. Dicimus. n. eodem modo esse exponendam eam toties repetitam ho rum authorum sententiam,quo consimilem Gale. 3 . lib.
64쪽
commentariorum in. 6. Epidem. exposuit, ea parte, qua Hippo. in hunc modum loquutus est. Sunt quibus expe- is dit sanguinem in talibus detrahi cum opportunum fue- Drit,contra vero aliis,scut istis non conuenit: em lo- ,, cum hoc modo exposuit Gal. Consere,inquit, si sanguis is mittatur alicui ex his,in quibus videlicet sanguis exube- is ret,qui etiam non sit plurimum in alium succum muta- νοtus quia si fuerit mutatus,ill s erit parcendum;vt tamen ravirium antea ratio habeatur. qua uis hoc quandoq; prae- is termittatur,praecipue,cum sermo habetur de his indica- ,, tionibus,quae a solis proficiscuntur affectibus. hic Gale. ,,
sed dicet ille,quid tum quorsum h cp Dico hanc fuisse ,,
consuetudinem illis antiquissimis authoribus ut iio Om rinia omnibus permisceant,& confundant, sed in sua unaquaeq; loca digerant,&distinguat,& potissimum Hipp. qui quantum potuit,exquisitae semper studuit breuitati. Vnde cum erat illis sermo futurus de quopiam affectu particulari,eas etiam persequebantur indicationes senseper fere, quae affectum illum particulatim sequerentur. quibus,si quando ut 'pissime fieri consueuit,a lis etiam,
, quae aliunde exorirentur indicationes,iungerentur,qu rum no parua esset Medico habenda ratio, eas seor sum,& ubi magis videbatur rei natura postulare pertractare consueuerunt,quales sunt indicationes,quae a toto prodeunt, vel ab impellentibus particulis, similiter quae a viribus,& quae ab aetate,regione,anni tepore,& aliae .quae cum his in eodem sunt ordine: quae etsi non statim ab ipso morboso affectu originem habent,tamen illum concomittantur saepissime,& quandoque eam vim habent, Vt . Medici operam totam fere ad se conuertant. Attamen cum eas indicationes docent,quae in solis affectibus exustunt,illas istis non intermiscent, sed relinquunt quasi notas,' alias alibi explicatas. his autem .ilit Hip.in libro ae succis,in libro de aere,aqua,& regionibus, in li-
65쪽
bris etiam Epidemiorum. Quaobrem,ne videamur extra propositum diuertiste, dicimus hoc idem seruatum fuisse in lib. devictu in morbis acutis, ubi particulatim de pleuritide agit Ar quibusda aliis morbis. ibi enim curare docet pleuritim ratione accepta ab illis tantummodo indicationibus,quae a pleuritide proficiscuntur, quatenus pleuritis est. Duo enim in nomine,vel ratione pleuritidis comprehensa sunt. affectus ipse qui phlegmone, vel inflammatio est; & locus affeci us quia inflammatio est membranae costis haeretis interius,& ideo statim duet etiam indicationes primae exoriuntur,qualitas enim i sus affectus. qualitatem remedii indicat. Inflammatio enim cum fiat ex sanguinis multitudine in eo loco comprehensi,ex propria ratione,sanguinis euacuatione indicat locus vero affectus,unde sit euacuanta demonstrat, qaia,ut sepe ex Gal. sententia diximus,facillime,& co- modissime per loca proxima, & affinia, fit euacuatio. V nde si has tantummodo indicationes respexerimus, dicemus proprium,& peculiare,remedium pleuritidis esse,ut sanguis mittatur: &, cum dolor ascendi e vena cubiti. qui ex eodem latere inflammatum locum respicit. Verum non ilum resiliae sese statim ollarunt medico perpendendae, sed multae aliae quae non sunt ita pleuritidi peculiares, sed communes morbis pluribus saltem, si non omnibus,quae proprias prae se ferunt indicationes, quae eriam saepissime vim eam habent, ut locum praeripiam propriis indicationibus pleuritidis,quales sunt illae quas paulo superius numerauimus,inter a lias autem, quae a toto prodeunt,vel ab aliqua alia particula,cu causa inflammationis,aut a toto,vel a quapiam alia particula impellitur. Quarum indicationum ut plurimum ordoalle est, ut quae sunt morbi propriar,& peculiares, maxime tum vigeant cum morbus factus est, quia alonde non pendent. Cum vero fit,quoniam causis generationis
66쪽
DE VENAE SECTIONE.nis maxime aliunde pendent: cum aliunde originem habeant, ideo tunc Vis maior est earum indicationum, quae ab aliis partibus depromutur,in quibus causae prima' in-fammationum resident. Vnde hoc respiciens Gal. 33. Plibro de methodo curandi morbos scuti no semel prius Vcitauimus, dixit communis omnium inflammationum ' scopus est evacuatio: verum in his quae fiunt adhuc ante ' euacuatione cohibe diis est sanguis ne fuat ad inflamma , tum locum, quod facile fiet, si causas illius nacti fueri- mus,quae duplices sunt: quia aliquando ex ipsa laboran- te particula habent ortum,aliquado ex alia,vel ex aliis,
& reliqua. Quibus longiori verborum serie docet quomodo, & via,& ordine haec ipsa pertractanda sint,multaqi de reuulsione disserit,a quibus tandem expeditus,Vt docuit de eisde aliis in libris quibus hae videbantur forsitan magis pertinere,abude fuisse pertractatum ad alia
transiturus,haec ait. itaq; ad proprios solius inflammationis sermones accedamus. Quibus indicat aperte ea, quae dixerat non esis propria,' peculiaria phlegmonae. Sed hoc etiam apertius. 4. eiusdem operis lib. colligere poteris,ubi de rone medendi reumaticis ulceribus agit,& postea et multa de reuulsionis, & derivationis ratione, caeterisq; rationibus,quibus huiuscemodi ulcera cu- rada sunt egit,in huiusmodi autem omnibus semper memineris ait) non esse has curandi rationes viceris, qua hulcus est, sed vel multitudinis,vel malitiae succoru,quq simul cum ulcere sunt. His ergo in hunc modu perpensis ni falloo facillime responderi potest & Brissolo,&Curtio nihil his authoritatibus effici cotra communem medicorum consuetudinem,ut a principio statim pleuritidis vena quaepiam in loco opposto dolenti particulae secetur puta in cubito conifariae partis, vel in tibiis in eodem latere. Quia Hippoc. theoremata ea exponit in hoc libro, quae ab illis indicationibus colliguntur, quae
67쪽
sequuntur particulatim ipsam pleuritim quatenus pleuritis, omissis aliis,vel omnino,vel magna ex parte, quae communes sunt indicationes,& aliunde nascuntur, v apropria,& determinata ratione pleuritidis: quia de illis alio loco scriptum est ab eodem Hippoc. Pro vi autem
indicationum mouetur Medicus, ut opem ferat homini laboranti. Indicationes vero quae sunt pleuritidi qua- tenus pleuritis maxime viget,cum morbus factus est,&materia vel omnino,vel maxima ex parte in luxit, aliae vero quae vel totum respiciunt,vel impellentes particulas,vel omnino causas inflammationis, statim a primis initiis morbi praeualent,cum morbus sit,& materia,quae est inflammationis causa impulsa in locum morbosum femir. Vnde cum illae sint propriae,& peculiares indieationes, istae communes,ratio autem cuiuscunque artis,
vel scientiae constat ex quadam determinatione communium per propria; ut superius ex ipsemet Gal. ostendimus,ideo,& si communium indicationum non meminerit hoc loco Gat .vel Hippoc. attamen illae non sunt negligendae; sed maxima illarum ratio est habenda. Et,s res ita se habeat,& Hipp.eas solum explicauerit indicationes,quae propriae sunt, & vigent, cum vel iam factus est morbus,& sanguis iam influxit,a quo orta est inflammatio,vel saltem circunstates,& vicinas occupauit partes,possumus facile ex verbis Hippoc. & Gale. inuicem collatis ostendere. Si enim ea omnia sigillatim perpendamus,videbimus scopum esse Hippo .in ea parte,ut materis tantum collectς in inflammatione,& loco affecto,
vicinisq; illi studeat,& morbo facto succurrat,non autedum fit,& sanguis impellatur. sed praestabit forsitan, ut prius quibusdam respodeamus obiectionibus, quibus credit ipse reprobari posse hanc nostram responsionem,&demonstrare,ad quamcunque modo partem medicinae id specter, seu prophilacticen, leu Therapeuticen,Hipp.
68쪽
DE VENAE SECTIONE. 33 non modo factam pleuritim ted & incipientem, de dum
fit ; vel materia fluit,curare docet,quod per argumentua simili olicde te nititur: in aliis enim omnibus fere morbis de quibus ille in hoc devictu acutorum morborum libro meminit,omnes indicationes prosequitur,tam quq a fluente materia oriuntur, si eas quae a fluxa, utputa in angina: primum venam humeralem secari praecipit,que causas infaminationis,& prima illius exordia respicit, demum venas sub lingua, quae defluxam materiam, &morbum factum. Dum etiam curam febris pertractat, ea omnia docet, quae a primis statim exordiis usque ad finem possimi congruere. Sed&inaphoris non modo ea remedia explicat, quae parti exactae morborum curatrici, sed etiam,quae praeuisoni possint attinere ι sicut eoaphoris.6. parti. Dolores oculorum meri potio, de . s. et aph. aphoris. 67. Dolente capitis parte posteriore vena in fronte recta incisa sanat. Nos vero respondemus, si, si Gal. credimus quartus de victu acutorum morborum non est inter legitimos Hippoc. libros omnino recessendus: multa enim ibidem leguntur, quae a Gale .non recipiuntur,quemadmodum est ea sententia,quam Cur-
eius quoque citat, ubi voluit pharmacu soluens,esse quarta die propinandum. Cum etiam de vena pleuriticis secanda agit Gal. inquit id ibi esse additum,quod fuerat in legitima parte praetermissum, quasi ea legitima non fit. Sed Ze partem eam ubi de angina agit, Gale. exponens, nunquam Hippoc. nomine appellat, quod frequentissime alibi facit, sed ait auth. qui haec conscripsit, quasi incertum si cuius liber ille authoris fuerit. Non negamus autem esse ouaedam ibi,quae sapiant Hippoc. ut etia Gal. testatur,sed dicimus veram illam,& exactam Hipp. scribendi,&docendi methodum,quae in legitimis Hippoc. libris,qui ad editionem ab eo elaborati sunt, cospicitur,
in eo desiderari, & ideo nihil mirum, si in illo diuersum si quip-
69쪽
vICΤ. ΤR INC A VEL L. quippiam a veris,& legitimis Hippoc. libris reperiatur,
sicut in quibusdam aIiis, quos tanqua commentationes quasdam ad memoriam sibi potius,quam aliis fuerat comemus. Alioquin enim si vellemus ad unguem omnia perpendere,inuenire possemus locos,unde non leuia ar gumenta depromere liceret ad corroborationem partiui nostrarum,qualis is est, ubi author ille, quicunq, fuerit, textu. I 8 .consulit, ut in inflammationibus praecordiorum eorundem tensione, doloribusq; tum iecinoris,& lienis,tum partium,quae supra praecordia sunt,utputa pectoris, nung a purgatione per pharmacum incipiendum esse ante sanguinis missionem, sed semper primum oportere venam secari. hoc enim & mediocritatem ait ille & securitatem praestare. quem locu exponens Gal. inquit. Catalogus est morborum,qui primum quidem missione sanguinis,demum expurgatione etiam egent:
ν & in fine sequentis commentarii in his, inquit, sympto- malis,de quibus nunc et agit, recte quidem censet prius D esse accedendum ad secandam vena,cum succi aliqui pra ui confluunt ad aliquam partem, & ibi colligantur 3 &paulopost in uniuersia hac sermonis serie hoc consulit, prius esse venam secadam deinde vero pharmacum dandum. Quae si vera sint,ut ea vera putat Gal.& sbi ubiq; Hipp.consentia quando censet pleuriticis esse peplion, aut nigrum veratrum exhibendum, si dolor ad praecordia descenderi supponit prius fuisse venam sectam, nec in cubito eiusdem lateris 3 hoc enim magis, cu dolor ad furculam ascendit,conuenit: ergo aliunde in parte quapiam contraria: & si quo tempore hic pharmacum prς-bet,eo ibi secat venam: &,cum hic pharmacum praebet, suisse prius venam in parte quapiam contraria secta supponit,a pari ibi quoque, cum venam in eodem latere in
cubito secat,aliam fuisse prius sectam in parte alia supponit. sed in similibus nos non facimus vim plurimam,
70쪽
qui tanqua primario fundamento innitimur antiquae medendi methodo,quae a vera ratione indicationu in morbis constituitur,ut Medici omnes rationales attestatur. Quae vero ex aphoris libro depromuntur nullam habet Vim maiorem . puta de oculorum doloribus; nos enim ea,quae diximus,sentimus ee vera,si ad ea respexerimus,
que sub certa medendi methodo,& certo ordine ab Hippocra. literis commissa limi. vi autem in aphoris. neque methodus ordinata seruata est,sed selecta quaedam medicinae theoremata,hincinde decerpta in librum illu collata sunt: unde multa ibi quae in aliis etiam libris eadem habentur, legimus,lta illud theorema de oculorum doloribus fuisse Hippoc.empirica quadam potius obstruatione,credit Galen.quam rationali methodo deprehe*sum. Aphorismus quoque.67 .quinti libri nobis potius,& plurimum,quam illi lavet: nam nos quoque theore ma illud aphoristicum,quo voluit dolorem partis posterioris capitis tolli per sectionem venae rectat in fronte,
in eodem ordine cum hoc in. 1.&. . de acutorum morborum victu ponimus, ubi pleuriticis,si dolor ad superiora stratur,venam internam in eiusdem lateris cubito secari , si vero ad praecordia ciendam aluum: v triusque enim eandem causam Gal. refert,& eadem expositionis formula utitur,cum & hic, & ibi has venas sectas prodesse censeat,quia vim, &reuellendi, &euacuandi h beant. Vnde,quemadmodum.6. Epidemiorum libro,et in libello de venae sectione Gale. ait remediu id in aphorismis expositum esse remedium locale, & particul re, quod moliendu non fit,nisi corpore non pleno,vel splenum fuerit,prius per venas brachii exinaniendum esse, ne plus fortasse ex inferioribus in caput trahatur, quam peream frontis venam sectam possit a dolente loco, vel reuelli,vel euacuari, ita & remedium hoc in pleuritide