장음표시 사용
291쪽
asa De praecipuis is Ecclesia subortis harsibus
Provinciarum, siurnque mπres aureos facerent, quos darem Deo sael; fierique stiper plaustriim novum eamdem arcam remitterent, inde futurum, rati, ut cessaret illa murium plaga; ex quo ortum est, ut mures post- .
ea maximo in honore haberi, di coli coeperint a Iudaeorum nonnullis, qui ideo Musioritae fuere vocati. Puteoritae mere Idololatrae illi, qui Tuteos colebant, eo ite in altum ladientes, aquam inde hauriebant, quam salutarem esse dicebant, & exl ea reipsa quid salillis spectabant; contra quos apud Ieremiam, cap. a. veri i3. conqueritur Dominus, dicens: Dereliquerunt me fontem.assuae Mivae. O foderunt sibi cisternas, clemas dissipatas, qua continere non valent aquas, salutares videlicet; non enim istae, nec aliae quaecumque terrestres, sed solius divinae gratiae, coelestes aquae salutares dici possunt; unde de iis, quod dixerat olim per Ieremiam Dominus, iam praesens inculcat Ioannis cap. q. v. I 3. dicens: Omnis qui bibit ex aqua hac, silet iterum; qui autem biberit ex aqua, quam ego dabo ei, non sitiet in aeternum et sed aqua. quam, ego dabo ei, set in eo fons aquae salientis in vitam aeteream. Fortunatitae dicebantur apud eosdem olim hi, qui Fartunam, sive caesi, Reginam adorabant, eo diicti motivo, quod qui illam religiose colerent, magnis saepὸ incrementis se auctos ejus meritis putarent; eos vero qui minime colument, vel despectui habuissent, variis suilla amictos incomm eis crederent; ubi per Reginam Coeli, Lunam ab iis intelligi putat S. Hi ronymus, eo quod Luna haec inferiora corpora moderetur & regat; ves Militiam Caeli, de qua a. Paralip. c. 33. vers. 3. dicitur quod Manan. ad ravit Militiam Coeli, O coluit eam. Id est, inquit Hieron. Solem, Lunam is caeteraque Coeli Sidera, quae quasi milites Dei, ordinata acie incedunt, di pro Deo prenant, vibrantque in hostes tonitrua & sulmina , cu opus est. De Grtunatitis istis Dominus Ieremiae cap. 7. v. IT. loquens.
ait : Nonne vides quid si faciunt in civitatibus Iuda, oe in plattas JAufatem e Filii colligant ligna, oe patres succendunt ignem, oe mulieres conspem Funt adipem, ut faciant placentas Regina Caeli, libent diis alienis; & de
his iterum ibidem, cap. v. vers. Iq. & seqq.
Topbetitae vero apud Iudaeos pariter erant Idololatrae illi , qui filiox filiasque suas in holocaustum vivas offerebant in Tobetb , id est in itineo, live sitiva idori Moloch celeberrima , in valle filiorum Ennom prope Ierusalem sita, psallenti,is interim Sacerdotibus altissima voce, diibisque di tympanis unde ortum loci nomen Tophetb, id est Tympanum petastrepetatibus , ne miseroriam puerorum eiulatus audiretur a parentibus , vel affinibus, quibus persi indebant infantes hae via a Diis. ad aettierarapi. Contra quos Dominus non solum apud Fatechielem, cap. I 6. sed
etiam apud Ieremiam, cap. 7. vers. 27. ait e Et loqueris ad eos omnia rimba Me, o non audient te vocabis eos, o non respondebunt tibi. Et d ces ad eos: Haec est genr quae non audivit vocem Domini Dei sui. nec recepit disciplinam i periit 3des. oe ablata est de ore eorum. Tonde eapillum tuum
o projice, o sume in directum plaisum e quia pro cit Dominus r oe rei quit generationem furoris sui. quia fecerunt filii Iuda malum in oculis meis, dicit Dontinus. Tosuerunt ossendicula sua in do o, in qua invocatum est nomen meum, ut polluerent eam e ct aedificarunt excelsa To hetb, quae est in P illa filii Ennom r ut incenderent filios s. os, o filias suas igni e qua non praecepi .
nec costitari in corde meo. σα
292쪽
3 piam idola colebant. Significat autem Moeb idem quod Consiliatius, & Rmpham idem sucra Sidus illud, quod Luciferum, vel vesperum vocant, quodque dicitur Venus, septem Planetarum unus, quem Saraceni, de Saracenos imitantes Iudaeorum nonnulli colebant, de --bus S. S hanus Protomari r , Actuum cap. 7. v. qa. Rite convertit --tem Deas , σ tradidit eos ferrire militia caeli, sicut seriptum es in Labro Pr metarum i Numquid victimas ct hostias obtulistis mihi annis practavata in deserto, domus Israele Et suscepissis tabemacidum Moisis. or sistas Dei ν Mi-RImrar, quas fecistis. adorare eas. Hos inter Pohtheistas recenseri pollunt haererici multi , ut Triti ita. Ald 4-- έVulentimam . Cerdoniani, Manionista, crepocratiari . Gnostici, Apellita, usManichaei, Severiani. Albane es, Albunos, de alii, de quibus lingui tim suis locis agetur infra. Hi siquidem omnes quasi ejusdem Ioviii. duos admittebant Deos, dum duo asserebant rerum omnium principia. bonum scilicet unum, a quo bona . de malum alterum , a quo mala
Trisbella, hoc est .. haeretici illi, qui sexto cadente seculo, Darinem Natatae. Philuoniam, virum natione Mexandrinum , de professione Philosophum fecim, tres re nata divinas, tres dime mos esse , unde Tritheitae v Cati, ac proinde inter Polycteistas numerandi; δe a Britori ΣValentiruam, hoc est, Minici illi, qui ante ipses omnes, secundo E. val-. . clesiae currente saeculo, Valent τα AEgyptium e Platonico Christianum, EChristiano haereticum secuti, nedum duos, aut tres, sed triginta admisere Deos, sinis amas. Supponebat enim Valentinus ille, I. ante mundum nuhil filisse praeter nos um maris, & silantium, quod chaos dixere Poe- a. de hoe prorundo &silentio intelle m de Hinauem prodiisse; 3. de intellectu & veritate verbum de vitam; 4. de verbo dc vita hominem de Ecelesiam. de de homine de Ecclesia du-- AEOnas, sive saecula; de verbo ae vita decem alias; de intellectu & veritate octo pariter alias; sicque Eduobus illis rerum omnium principiis, videlicet & Misanis, tria cinia prodiisse ASonas, sive Deos, & tradem e trigesimo. illo linculo, sive Deo prodiisse diabolum, & Ediabeso illos asios fuisse, qui mundum istum effecere, eontendit ; Be hanc sinulosam trionia Deorum progeniem silmplicibus de immiis ut suaderet, Christum ad illam designandam Io. 'annos vixisse Acebat, imo & illitis meminisse Paulum ad Ephesios, c. a.
U. ultimo dicentem, In omnes generationes faculi faculorum, cum vox illa Gmea viis idem significet ac faculum. Sed contra fabulosam illam, sive Deorum . sive Meviorum Valan inisobolem, contra impium quemcumque alium , sive Gentilium . sive Imdaeorum , sive Hernicorum polytheisinum pugnant ubique sacrae Scripturae paginae, universa Pro et im oracula, Canonica Apostolorum, cripta, sanctorum Ecclesiae Patrum dicta, & celabrata quotquot fuere Et clesiae Concilia, tot mea pro Deo uno M. Minyriun supplicia , depugnat pro Deo uno ipsum etiam naturale retrionis lumen, dictans impugnare, de prorsus impossibile esse, plures Deos esse. i. Quia de ratione Dei est, ut sit dias omnium primum, & prima r rum.omnium caesar sed r pugnat ex inminis, dari plura emtia, qu xum quodlibet sit ens cunnium primum, & prima rerum omnium causa, ut patet; nam si essent plura, nullum ex iis esset primum re ectu alim .mam, nec causa aliorum, ac proinde quodlibet ex illis esset, de non suis
293쪽
294 praecipuis in Ecclesia subortis haeressius.
primum ens, & prima rerum Omnium causa, quod repugnat & impli cat, ergo & repugnat plures esse Deos.
a. oeia de ratione Dei est, ut sit ens illud, quo nihil persectius potest
excogitari, seu ens perfectissimum omne persectionem possibilem habens : atqui repugnat dari plura, v. g. duo entia numero diversae, qu rum quocilibet sit ens persecti illinum, omnem persectionem possibilem habens, ergo & dari plures Deos. Pr. min. Illa duo entia, qualiacumque forent, disterrent inter se per .a i quid , quod es et in uno , de non esset in alio; &ilitia aliquid, vel esset persectio, ves imperfectio: si persectio, ergo illud ens ex iis duobus quod illa careret, non citet ens perfectissimum omnem Perfectionem possibilem habens. , nec conseotienter Deus; si vero sit imperiectio, ergo pariter illud ens quod illam ha ret. non esset perfectissinium, habens omnem persectionem possibilem , sed ens econtra habens imperfectionem aliquam, ac consequenter non Deus; ergo manifeste repugnat plura dari entia, quorum quodlibet sit ens perfectis- sinatim omnem persectionem postibilem hanens; ergo repli tres dari Deos, repugnare di impossibile est: patet, & unum solum dari posse Deum sola naturalis ratio demonstrat, ac proinde merito in polythei sinum quemcumque pugnat universus sua doctrina mundus, & pugnabit in taciti rum saecula, dicens cum Regio Psalte , Psalm. IT. vers. 32. crus Deus praeter Dominum in aut quis Deus praeter Deum nostrum ρ Et alibi: Non est
Deus noster, ut Dii eorum, qui novi, recentes e venerunt, quos non colu runt Patres eorum; Deus autem noster unus est, Rex seculorum immortalis,
invisibilis, o solus , magnus , O laudes ilis nimis, terribilis super omnes Deos, quoniam omnes Dii gentium daemonia. De Antropomorphitis. Ah h b,6. Anthropomorpbita, sive Au ani, hoc est, haeretici nonnulli quarto ea.
moiphilae. dente saeculo, anno circiter 38o. sub Valente Imp. & Damasso Rom. Ponti in Ecclesia laboret , dictique Anthropomor ita a voce graeca αἰχ- , Latine significante hominem, de ιυπου significante formam , eo quod , snon circa Dei existentiam re unitatem errarent, in hoc tamen turpiter erraverint, quod rustica simplicitate delusi dixerint cum is adaes , unde Audaeani, sive Audiam vocati, viro quodam, & genere S lingua Sy ora eun. humana esse praeditum D a. ac pr-de corpus nostro simile, similiaquenositis habet e membra; illo ducti. , sed perperam intellecto diuinae Scri-
pturae textu Genes , cap. I. vers. 26. dicentis : Faciamus hominem ad imiginem o similitudinem nostram e putabant enim hominem esse ad imagunem Dei secundum corpus, ideoque Deum esse corporeum.
od sane non dixit lent, si attendissent ad illud Christi dicentis Ioan.
cap. q. vers. 2 . Spiritur est Deus. Si Spiritus est Deus, ergo non eo maeus . nec humana habens membra, cum dicat idem Christus Domunus Lucae cap. 24. vers. Spiritus caram ct ossa non habet, sicut me videtis habere; cantetque Regius Psaltes Psalmo II 4. vers. 3. Magnus
Dominus oe lati bitis nimis. O maznitudinis eius non est finis. Si magnitudinis ejus nullus sit finis , nulla allius ergo figura , nulla quantitas ., nullum corpus, ac proinde proprie dicta membra nulla , quamvis est 2 anterdum tribuantur metaphorica plura, de quibus in secundo Libro actum est supra.
294쪽
De pracipuis eirea Deum Trinum baramus. f QVotquot divetas temporibus fremuere divinae Trinitatis hostes & Cista De um pisatores blasphemi, licet numero multi, stare tamen omnes Triniim ea vel Gentiles, Iudaei. vel meretici. De Gentilibus & Iudaeis agemus insta, ubi de praecipuis circa Deum Incarnatum Meresibus disseremus; hi enim. omnes, si e Gentiles, sive Iudaei, cum Christo Iesu non credant, religio nis consequenter Christianae mysteria respuunt omnia, quorum praecispuum, & aliorum omnium origo est adorandum SS. Trinitatis mysterium. Inter haereticos vero in hoc sare sanctum mysterium blasphemos, vel in divinam aliquam Musdem Sanctissimae Trinitatis personam errantes prae cipui, Ee ad quos reduci possunt caeteri, licet numero multi, sunt se ruentes isti, videlicet, Sabelliam, Ariani. Eunomiani, Semiariani, Mace-οniani, Mahometani, Graeci, Sociniani, & alii. De Sabellianis. sabelliani qui & Proeam dicuntur a Praxea quodam Asiatico viro, si trinὶ qui omnium primus docuit, in divinis, Patrem, Filium & Spiritum Saactum, non tres distinctas, ita unam dumtaxat Trinominem esse pers nam; quae prout ingenita est, & cremdi principium, dicitur Pater; prout incarnata Filius; & prout sanctificans creaturas, Spiritus Sanctus vocatur. Praxeam secutus est Noetus vir pariter Asiaticus; & patria Ephesinus, Noetis Satellius Pentapolitanus, Sabellium Hermogenes vir natione Aser: unde Hanani a Praxea, Hoetiari 2 2-to, SAlliani is Sabellio, o Hermogeniam ab Hermo ene dicti; qui omnes, quia idem de sanctissima Trinitate sentientes, licet diversi nominis viri, non diversae
tamen sectae reputantur haeretici, S. Augustino teste. Quia tamen haechxressis sub Valeriano Imp. & Stephano I. Rom. Pont. circa annum χω.
a Sabellio viro Pentapolitano, Neotique discipulo celebrior facta, lati licque per orbem diffusa, ideo Saἶelliana, o Sabelliani potissimum dicti hujus sectae viri, lino de Putripviani interdum, interdumque Monarchici
vocati. Patripoani nempe, quia cum Filium in cruce passum ineam tur, & Patrem a Filio distinetiam es e nunt, Patrem consequenter pacsum esse tenent cum Praxea, qui ideo micitur a Tertulliano, duo Diaboli negotia procurasse, Paracletum scilicet fugasse, & Patrein crucifixisse; Monarcnisi vero nuncupantur, eo quod non tres, sed unicam in
Deo personam esse blasphement. Sed merito damnata litorum omnium tam impie blasphemantium haeresis in Alexandrina synodo, anno circiter 3 9. sicut & postea iretum eum Photimana, in Sirmiensi Concilio proscripta; contra quam pro fide Catholica pugnant varii in imoque Testamento divinae Scriptinae textus, ut constat, I . ex illo Geneseos cap. I. vers. 16. Patris aeterni alias a se distinctas alloquentis personas, & Elicentis: Faciamus seminem ad imaginem, oe similitudinem n am. a. Ex illo Psalmi 3 v. vers. 6. Herba Domiai caeli firmati junt. o Spritu oris eius omnis νirtus eorum. Ex illo Seraphico
trisagio, seu trina Sancti repetitione, unius Seraphim ad alterum dicentis
295쪽
as6 De praecipuis in Ecelesia suortis haeres tas
apud Isaiam, cap. 6. vers. 3. Sanctus, Sanctus, Sanctus Dominus Deus exemeituum; quia trina Sariati repetitione, tres sanctissimae Trinitatis personas indicari docent SS. Patres, praesertim S. Ambrosius, dicens: sibi vult sub uno nomine truia sanctitatis intitiol cur una alios ausi qiua Pater. Filius, ct Spiritus sanctus, sanctitate unum sunt; non dixit Iemel, ne Filium
seques aret; non bis . ne Spiritum Sanctum promrem, non quater, ne creae turas coniungeret, o at ostenderet unam esse Trinitatis Deitatem. -n ter diaxisset Sanctus. Sanctus, Sanctus, addidit singulariter Dominus Deus Sabaoth. q. Hanc divinam personarum Trinitatem docet, & docendam inculcat Cliristus in novo Testamento, dicens Matth. cap. 28. vers. I9. Euntes docete omnes gentes: baptistantes eos in nomine Patris, ct Filii, er Spiritus
Sancti. s. ex eo quod & Ioannes Christi discipulus Christum sequens. dicat I. Ioan. cap. s. vers T. Tres sunt. qui testimonium dant in caelo: P ter, Verbum, o Spiritus Sanctus; o hi tres unum sunt. De Arianis. Ariam sic dicti ab inio civitatis Alexandrinae Presbytero, viro natione Libyco, & dialecticae peritia claro, sed Theologo in Christi divinit tem blasphemo, qui sub Constantino Magno Imp. & Silvestro Rom.
Pont. anno circiter 3I6. vel ut volunt alii, 32α alteram a Sabelliana non minus nefandam induxit haeresim, asserens, Patrem, Filium, crvisitum Sanctum non esse consubstantiales, seu ejusdem substantiae oe naturae, ac proinde Christum non Deum, sed puram creaturam esse. Patreque
Hanc omnium primus nascentem haeresim in Alexandrina Synodo damnavit Alexander Alexandrinus Patriarchar damnavit eamdem Synodus Nicaena caecumenica prima sub constantino Magno; a quo e civitate Alexandrina poenitentiam simulans, exulat Arius, naela alia mulctat poena. Silet interim tantisper haeresis, sed e vivis sublato Constantino, Constantius successes ejus & filius rogatus Arium revocat, & cum Ario, quae tanti er sopita dormierat, revocatur haeresis; revocata exardestit,
latiusque s ens ad ipfiun quoque pertingit atam, imamque Imperatorem nedum utinarium, sed & patronum invenit; e ue perducta est Arianorum causa, ut-diem statuerit Constantius, Mo Alexander δἐ Arius de Scripturis inter se conferrent. Per noctem Deum enixὰ rogat Alexander, ne latius sei pere sinat Arianae sectae venenum . Mane dum ad statutum disputationis locum pergeret Mius, ventris onere Pressim.& ab itinere ad latrinas reversiis, cum viseeribus & lardibus haeresi 2Gdentem emisis animam. Sic miserε extincto Ario, non extingu1tur haeresis; invalescit econtra magis, Eusebium Nicomediensem Episcopum fautorem inveniens & p Ironum ; unde Eusebiam ctinceps vulgo vocati Arianae sectae viri. Conrea quos instina constantia pugnavit nedum varia prinfide Catholica passus. & variis orationibus in Arianos, & Arianam ceresim editis; sed de S. Hilarius Pictaviensis Episcopus i a. scriptis de Trinitate Dbris, S. Thadiatas II in Aquitania Minnentis Episeopus, uno pariter in Arianos edito de Trinitate libro, s-Gregorius NaZianZ. orationibus variis, S. Ambrosius, libris quinque ad Gratianum Imp. scriptis, de S. I ivus, in concione ad Uuechum os, , contra I aeos , Paganos de
296쪽
Arianos, Arum arguens Be increpans, quod Filium Patre minorem esse innatendat, illo abutens Christi textu, vini Dan. cap. I . vers. 28. Ecentis: Pater maior me est.
Sic ad illum textum, quo tamquam Achille nituntur Ariani, Arianum alloquens Augustinus ait: Ipse dixit. Pater maior me est, qu- - intelωσis, ideo tibi m. M sanat quod benὸ dixis. Vide quando Medixit. in susceptiora hinname naturae positus G dixit; tum dixis, Pater maior me es, quando dixit, Tristis est anima mea usue ad mortem; tunc dixit, Pater maior mees, quando mit, quaaedo lassatus est, quarido esurisit, quando si is .... In fusce ne homirus minor est non solum Patre, verum etiam Anelis, aequalis in forma Dei, minor in rama servi; qualis cum Fane, creara
angelos; aqualis eum Patre, homines faciens; aqualis cum Patre. novum consituras mundum; minor Patre, Nesitum reparans mundum; qualis eum Patre, vitam lamem at am; minor Patre, mcirtem suscipiens nisam rhoc est, ut paucis dicat omnia, aequaliscum Prire ut Deus, minor Patre ut homo; de se enim ut Deo, dixit Dan. cap. Io. inceto. Ego re Patre unum sumus; de se ut homine, dixit Ioan. cap. q. ver La8. Pater maior me est, ut inquiunt M. PP. Athanas August. BasT G M. Naxiana. &e. idque patet ex eo quod Christus dans rationem, cur ad Patrem v dat, ait: Quia Patre maior me Atqui Christus vadit ad Patrem ec tos conscendens, ut homo est: 'nam ut Deus est, semper est in eoelo; ergo dum rat, Vado ad Patrem, quia Pater maior me est, de se ut homine loquitur; ergo ruit ille Arianorum Λchilles, & stat Dei Filius Patri consilinantitas.
De Eunomianis. Eunomiani sie ab Eunomio cognominatis, respia erant Arimae fictim Eunomianinis & doctrinae Arianismi sectariit Arianis uidem post Arium temporis Beeessu varias in pines mere divisi, & praesertim in duas, quarum una erat eorum, qui Arianae mordicus adhaπebant haeres, asserentes Filium esse P, rei per omnia dissimilem; unde a voce graeca a M. - , significante dissimilem, Anomai fuere dicti; & quia inrer istos tua fama eminiuat Emmmius, in eo nomiam postea Here vocati. Pars altera eorum erat, qui pinim adhanebant Arianaed rinae, partim ab ea recedebant, docentes
vilium quidem esse Patri similem, sed non consubstantialem; ideo S
m, Ariani suere nuncupati, de de quibus mox agemus insear hic de Ea nomianis ab Eunonii dictis. Erat igitur Eunonitus natione Cappadox, rustis
ea de gente satus, vir epilenticus &leprosus, Aetsi discipulus, & artis S phisticae peri mus, eamdemque Qq iei Eleusio adhuc sum nite, ordin tus Episcopus, lavore & opera Eudoxii Constantinopolitani, G Ariana labe maculari Praesulis, anno circiter H9. at brevi ε sua tiae Cytic na a Cyticenis eiectin ille Eunomias, odimpia quae dissiminabat dogmata; nam pinerquam qu sertur illum adeo ruisse bonis moribus infensiun, ut asseveraret nihil cuique obesse Peccata, nec an peccato pe veram
tiam, si hos quam ille docebat, Mei particeps esset; dicebat insuper, teste August. lib. de haeres cap. 3 . Patri per omnia mitem in Filium, o Filio Spiritini sanctum. Quod quam impium sic atque blasphemum, constat ex sepradictis contra Arianos , & confim is ex illo Christi dic iis, Iovi. cv. Io. Ego O Pater unum sumus, & riv 4, ibid.
297쪽
De praeripuis in Ecdesia suortis haeremus
eap. r . verss. Fbili pe qui videt me, ridα ex Patrem mea a Si enim peltomnia dissimilis esset Patri Filius , ut vidi blasphemus ille, non duaein quo Veritas est, aeternus ille Filius, ob videt me, videt σ Parem meam. De Semi-Αrianis. Semi. Atia. Semiruariam ab Arianis ii sidem temporibus ori, circa annim se sit,ni. Constantio Imperi & tiberis L Rom. Ponti erant ii qui partim cum Mi nis convenisham, dg ab iisdon partim differebant; c veniebant enim in hoc, quod cum illis Trinitatem consubstantialam esse negarenti didi ebant in line, quia licet non consubstantialem, similem tamen in substantia dicerent; unde Filium eum Arianis ἐμύmω, id eonis, stantialem esse negabant, & tamen contra eosdem id est, simulem in substantia dicebant; & istorum duces fuere praecipuiormius Episcolnis, di Macedonius Constantinopolitanus missili sed contra istos pariter pugnat quidquid ex dietis, di dicendis pro Filio concua Λrianos militax. De Macedonianis .. 'Macedon, Mandoniani. fige Fneumatinaehi iisdem pariter temporibus orti, eirea annum 339. dictique Macedoniani amae is duce seo praesisse Constantianopolitano, & IMemnatomaehi similiter interdum vorati, quod viritionstinctum Patre Filioque minorem, nec eiusdem eum Patre o Filio sub antia, sed puram ereaturam esse dicerent; unde quia Spiritus sancti in hoe praesertim impugnatores erant, ideti a voce graeca se a significante Spiritum, & verbo significante pugno, Πν Ἀ-τορωχοι dicti.' Sed haec haeresis in Spiritum sanctim specialiter ει inseliciter orta, in Concilio tandem cecumenicoe secundo Constantinopolitano primo , antis 38 I. 4eliciter damnata, & merito damnata, cum in eam pugnent
varii Scripturae texis, Spiritum sanctum Deum, & non creaturam esse testantes; & inter alios, iste S Petri Actinam, cap. s. vers. 3. dicentis. Ananiae: Cur tentavit Satanas cor tuum, mentiri te Spiritui sancto, crstaudare de pretio am/.... . Non es mentitus hominibus, sed Deo. Qio, textu probant Sancti Patres, Basilins, Gregor. Narianχ. Ambros. Αligust. de alii, Spiritum sanctum non creataram, sed Deum Patri Fili
Uie consubstantialem esse De Mahometanis ...
Mah tam Milometam, sic vulgo nuneupantur quicumque apud Agarenor 3eracenos informem sequuntur & diabolicam Mahumetica Religionis is mam, seu religionem a Mahoniste Pseud Propheta, viro natione Ara be, &Prosessione mercatore vilissimo, praenuntio Satanae, et Antichristi' Praeci timst,. in perniciem animarum insiliciter ortam, sub Heraclio Impiadi minoris L Rom. Pont. circa annum 63o . crius. religionis serma talis erat, ut in ea, ad vitandas quascumque de fidei doctrina dissensiqnes & opiniones, & praetemussis. sublimioribus fidei sententiis & arti - .culis, sola retineretur doctrina morum . Praecepit novus ille Legislator suo in Alaorano, ne quis de sua secta disputare ausit: quae religia,
298쪽
Sin sit naturae bla idiens & amabilis, non mirum si eam statim amplexisterilit homines genere dispares, lingua dissimiles, Gentiles, Iudaei, Christianae religionis Apollatae varii; dc ita coaluerit & excreverit, ut sitae doctrinae Maeno viiiversam ferὸ insecerit Orientis plagam . Eius autem Asturmi, sive doctrina, quae est multarum haerebun colluvies, Praecipua capita sent ista i
a. Cum Ario oe nomis . . ChristMn puram esse creaturam asseris, 3. Cum carpocrate, Christum non Deum quidem esse, sed Probetam sam ctam agit M.
4. cum Cerdone, impiὸ tenet, Deam Filium babere impossibile esse, οὐ
s. Cum Au anis, sive Aur morpbitis. Deum eωrporeum esse fingis. 6. Cum Manictvis, chri in non sus erucifixum contendit, sed inu christo similem. T. cum D inaristis, euncta negat Ece De christi mysteria, seu sacramem,ta, qua a chrisi pa ne vim ct escariam habent. 8. cum Epicuro, Apremam felicitatem, seu supremin bonum in eo oris .esuptate ponit. s. cam Iudaeis σ Dionitis, circumcisionem ut Mensariam recipit. Io. cum Tatianis vini suis prohibet usum. Haec & alia similis impietistis docet ista Mahumetica Religio, quae cum nihil sit aliud , quam abominanda jam damnatarum haeresum colluvies9 tot iteratis vieibus damnata censeri debet, sive a Scriptura, sive a Conciliis, sive a SS. Patribus, quot damnatas continet haereis. De Graecis. G ei lices olim in Ecclesia sua fide clari. & doctrina eelebres e Graes . rimosi, ita tamen durae cervicis & saperciliosi, Romanaeque Eccle deinceps inobedientes, rebelles & inconstantes, ut ab illa quatuor-deeisssent. scisis, & ad eamdein toties reversos notet Husius, lib. de S
cerdotum coniugio , variosque in errores variis temporibus prolapses, uorum quinque numerantur praecipui, propter quos sunt adinc & h vite ab occicientali, seu Latina Ecclesia sejuncti. r. est. QMd Spiritum sanctum d Patre Filisque procedere negent. a. Quod Evcbaristia Sacramentum non in pane Aomo, sed in suo se 'mentato eo et ri mne dicant. . 3. Quia Purgatorium nullum esse teneant. Quod inis armam felicitatem conferri, vel damnatis aternum is fili supplura m ante diem iudicii negent... s. Quod seni3ue Romanam Pontinem totius Ecclesia eaput, beati Peui successinem, latiusque Ecclesia Primatem esse, fateri nolint. Q.iae tamen omnia, ut vera lateri coacii sunt, & in his omnibus eum Romana conum ire Ecclesia, in Florentina cecumenica Synodo congrega ti; in qua iacta eli Grae orum cum Latinis unio, de qua in incum ca nodo convicti filere Graeci ex illo eodem Christi textu, Ioannis cap. Is .
vel L 26. dicentis; cum autem venerit Paraclitus, quem Io mittam νobis
-ὰ Patre, spiritum veritatis, qui a Patre nocedit, ille testinonium perhibe-iat de me, quo niteban- adprobantaui spiritum Saniam aselo Patre,
299쪽
Ee non a Filio procedere, in convicti sunt, inquam, ex illo eodem temtu reti concludi, Spiritum sanctum etiam a Filio procedere, cum in eo Christus Filius expresse dicat, Quem ego mittam volus d Patre, ut opis time advertunt S. Hilarius, lib. 8. de Trin.&S. Augustin. lib. . pariter de Trin. Ex hoc enim quod mittitur a Filio Spiritus lanctus, procedit ab illo, quia in divinis nulla Persona mittitur ab alia, nisi procedat ab ea; unde Pater numquam dicitur mitti, quia a nullo procedit: Filius vero dicitur mitti a Patre, non a Spiritu sancto , quia a Patre procedit, &non a Spiritu sancto; ergo cum Spiritus sanctus mittatur a Patre & Filio, i P e Filioque procedit, ut ab uno spirationis principio ; quod confirmatur ex illo alio Christi textu. Ioan. cap. 16. v. M. dicentis r Omnia quaecumque habet Pater. mea sunt. Propterea dixit quia de meo accipiet. Si enim omnia quae habet Pater, habeat & Filius, habet consequenter Filius eamdem spirativam virtutem , per quam procedit a Patre Spiritus sanctus; ergo non solum a Patre, sed etiam a Filio pro it Spiritus sanctus: unde in literis unionis consentientibus Florentini Concilii Patribus, sic universa Synodus dixit : Et quoniam omnia qua Patris sunt ipse Pater unigemis Filio suo dedit, praeter esse Patrem: hoc ι um quod Spiritus sanctui procedit ex Filio, Use Filius a Patre aeternaliter bulet, a quo etiam aternaliter genitus est.
De Socinianis.s auia. Meiniani, sive 7 vi nani, hi omnes dicuntur hie a nobis, qui dudum proscriptas carii Macedoniique haereses , saeculo retro proximo sunt renovare conati; quales fuere nonnulli E Lucteri & Calvini secta Munistri, quorum duces fuere praecipui, Ioames campanus, Hebael Semetus Hispanus, Valentinus Gentilis Neapolitanus, Paulus Alciatus Mediolane sis, Laeliassis Socinas, FaUus Socinar Senensis , & alii; & unde campi lyra a Campano, Servetiani a Serveto, Valentinista a Ualentino , & SMiniani a Socino dicti; qui singuli lices plura diversa, 'ud que diverso, confise se de intricato se se explicandi modo ventilarint impia dogmata, ab anno
circiter Iss s. in hoc tamen convenere omnes, ut SS. Trinitatem ore blas.
Phemo negaverint; unde & Trinitarii vulgo vocati, & Patrem, Filium, di Spiritum sanctum , tres quidem et se dixerint, non tamen tres divinas, di e uidem substantiae personas , solumque Patrem, verum Deum esse docuerint cum iacito, unde vi Ariari omnes Ferito dicti, quamvis hodie Sociniani communiter nuncupati, quia caeteris misere vita functis, a F
sto SMino patria Senensi viro, Lalsi Sorini nepote ac discipulo, & Calvinianae Se- Ministro, celebrior facta, latiusque disseminata pestiletis haec doctrina, de ab illo per Poloniam praesertim & Transilvaniam is horum omnium de novo Arimietantium fusius propagata Secta ; unde Socinia deinceps iure nuncupata, & ejus proinde lectarii Sociniani merito dicti. Docebat autem inter impia alia miser ille Socinus. I. In essentia divina meam esse persenam Patrir. oe implicare Deum unum in dentia, σ trinum in personis esse . . a. Filium Dei, seu Christum, nec personam disinam esse, nee Deum, a pellari tamen Deum metapiaruὸ σ impropris . ob sublimem potestatem a
tre vero Deo sta, tis istatam; nimirum ut est inter Deum o homines mediator; unde fiasa omnia, qua de christi seneratione aurea ex Patris su
300쪽
stantia; falsa suae de M. dem Maritatione in Sorim s Mutuo, vel figura tiri intelligenda esse, siteque nedum Sancti a Trinitatis, sed etiam Dicaremtionis muterium eνertebat.
3. Spiritum fansium esse quidem virtutem oe escariam Dei, sed non inde sequi perfnram esse divinam.
christum ratione pisona esse hominem verum, non tamen purum, quia divina filiatione ab ortu ignitum, quatenus divini Spiritus virtute, sine uua viri ope . in His inis utero cωceptum, id ue Filium Dei propriam oe urigenitum dici, quia nullus alius sic virtute divini Spiritus ab que allo viri eo MN D in utero matris e ceptus, o ab ortu Filius Dei vocatus. s. christum ante Virginem Mariam non fuisse, σ primogenitum omnis ere tura Hia 4 Paulo vocari, quod ut di nitate, sic tempore omnium novarum creaturarum si prima; uam o conceptis ex Spiritu sancto, ct a peccato immunitas eum momum , ac consequenter creaturam n am cinstituunt, ut aiebat ille Soet s. . '6. christum Prophetam esse docebat, quia antequam Trophetico inciperet fungi munere, in caelum raptus est ad Patrem: ibique plavi de omnibus instructus, σ inde in mundum mssus, nobis ut Dei voluntatem mamifestaret. 7. Vialum dari peccatum originale volebat. 8. Animas a morte non superesse, Resurrectionemque futuram esse nullam serebat s. In is fione panis oe vini, qua fit in caena Domini, nisu praeter panemo vinum, sive a eredentibus . Me a non credentibus accipi; meramque cosmoniam esse in memoriam mortis Domini, non Sacramentum aiebat.
Haec de alia plina ciusdem impiae doctrinae capita disseminans obiit L claviciis in Polonia impius ille Socinus, anno Domini I 6 . aetatis vero siue 6s. Utinam cum eo extincta penitus iaceret haeresis, quae cum sit quaedam Sabestianae, Arianae, Macedonianae, Paulianae, Photinianae, Pelagianae & Calvi minae doctrinae veluti colluvies, tot impugnatores habet Catholicos, tot opposita Ecclesiae anathemata, tot adversantia Scripturae loea, quot &- illae dudum proscriptae per Ecclesiam haereses. Verum quia capitale hujus de novo Ariant2antis Socinianae Sectae dogma est, Filii divinitatem impugnare, juvat hic de novo, pro Filii divinit te , ex Scriptura, cum coelo, terra & inferno pugnare, exhibendo, nimiarum pro Divinitate Christi, in cujus nomine omne genu flectitu coelestium,
terrestrium , di infernorum, coelum, terram, & infernum pu8nare. r. Enim clamat de Gelo Pater aetemus, Hal. a. vers. 7. dicens: Filius meus es tu, ego hodie genui te. Et iterum, Matth. cap. a. vers. IT. Hic
est Filius meus dilectus, in quo mihi beia complacui. Clamat de Coelo missius ad Virginem Deipsam Gabriel Archangelus, dicens Lucae, cap. I. v. 3I. Ecce concipies in utero, o paries filium, oe νocabis nomen eius Iesum. His erit inagnus, oe Filius Altissim vocabitur . Et rursus, vers 3 . Et quod nascetur ex te Sanctum. vocabitur Filius Dei. a. Clamat de terra Princeps Apostolorum Petrus a Christo interrogatus, dicens Matth. cap. I 6. v. I 6. Tu es Christus, Filius Dei viri ; quam consessionem approbans Christus ait: Beatus es Simon Bah Iona r quia caro ct sanguis Mon revelavit tibi, sed Pater meus, qui in eoelis es pClamat discipulus ille quem diligebat Iesus, dicens sui Euangelii cap. I. versi. Innis cipio erat Verbum, Verbum erat apud Deum . oe Deus erat Verbum. Clamat: ex incredulo sinus MedulM di fictus Thomas Apostolus, Io . cap. a