장음표시 사용
321쪽
3a a De praespuis in Ecclesia bubortis biresibus.
damnata eius opera omnia, quocumque in loco, vel idiomate scripto, vel typis mandata, & nominatim censura notato tamquam haereticae. f. spectae cy' erroneae, scandalosa, blasphema, piarum aurium issensiva, temtrariae.
christianae disciplinae relaxativae, Gesta a , res myo 6 i pr risitiones eius, in quibus tota illius & litoriam pseudo mysticoriam continetur per
versae doctrinae summa, per quam solica, pura ac semita quaeque evertunt Christianae disciplinae, pietatis, reli ionisque fundamenta, incautas deci- iunt, & varios in errores inducunt simplicium animas, easque tandem &ensim sine sensu ad turpia & enormia quaeque deducunt sensualis vitae sce tera. Sapienter itaque & merito proscripta haec tam exitialis & nefanda horum recentiprum pseud misticorum, seu cauetissariem doctrina. i. Quia ut in eius damnationis decreto sapienter innuit Summus Pon lisex Innocentius XI. est contra doctrinam ct usum a sanctis Patribus, ab ipses nascentis Eccle a primordiis receptum.
a. citia tendit nedum ad suscitanda insulsa,& phanatica Evibusiacta.
rum s omnia, diaduna ab Amphilochio Iconiensi Praestile, & a Flaviano Antiocheno sapienter olim repressa & proscripta: nedum ad renovandoaimpios simul & turpes Beguardorum & Beguinarum, atque DCrinsarum errores, cludum in oecumenico Viramos Concilio damnatos; sed etiam ad revocandam in Hispania ortam olim, proscriptam & sepultam pha. naticani Illuminatorum sectam. 3. Qitia omnis haec doctrina, cujuscumque sid, est merito damnata, utpote quia formaliter linetica, qtiae supprimit, vel supprimendos asse. rit actus in Symbolo fidei nostrae, vel in oratione Dominica enuntiatos N expressos: atqui haec recentiorum pseudo-- sticorum, sine utetissamum doctrina, dum illum unum sussicere docet actum, quo semel uniti sunt Deo, & reliquos alios ut supersuos supprimendos asserit, supprimit consequenter, vel supprimendos asserit acius in Symbolo fidei nostrae enui, tiatos N expressos, v. g. actus fidei de Deo ut uno, ut omnipotenti, ut reriim omnium Creatore, ut Trino in personis; actus fidei de Christo - Iesu Dei Filio pro nobis de Virgine nato, crucifixo, passo, mortuo, sepulto, &c. Supprimit pariter omnes septem petitionum actiis, in oratione Dominica enuntiatos & expressos, & omnibus etiam persectis imperatos a Christo dicente, Matth. cap. 6. vers. 9. Sic ergo vos orabitis r ter noster qui es in coelis, sanctificetur nomen tuum, adveniat regnum tuum, siat Ninuntas tua, cte. Ergo merito damnata, utpote quia se
maliter haeretica, lioc de actuum multiplicandorum suppressione pseu-d mysticorum, sive Quietistarum doctrina. φ Denique quia manifeste repugnat Scripturae sacrae, passim & ubique
sere hortanti nos omnes, etiam iustos S periectos, non ad quietem, non ad otium, non ad supprimendos virtutum actus, nec ad passivam de omnibus,, etiam de salute indisterentiam; sed monenti econtra, ut negotiemur, dum venit Dominus; ut Operemur bonum, dum tempus hvbemus; ut vigilemus, ut oremus, & abundemus in omni opere bono;
ut cum timore & tremore operemur salutem nostram; ut sic curramus,
ut comprehendamus gloriae bravium; ut contendamus intrare per angustam Coeli portam, ut pulsemus, ct aperietur nobis, ut petamus, & a cipiemus, ut quaeramus, & inveniemus; ut sic luceat lux nostra coram hominibus, ut videant opera nostis bona, ut quod inque potest facere manus notia, instanter operenniri ut deuique vocationem nostram per
322쪽
bonorum operum exercitium' certam iaciamus, dicente Petro Ep. a. eap. r. vers. Io. Salarite, ut per botra opera certam vestram vocationem O electio.
nem faciatis; baec enim facientes, non peccabitir aliquando. Ergo sapienterdi merito damnata haec pseudo-my'ca Quietistarum doctrina; & merito plenis velis longe citoqtie sugiendi tibi, benevole Candidate, tam insEferiantes, & otiosi pseud mystici illi, ne te muttam malitiam doreae
illorum otiositas. Eccli. cap. 33. Vers. 39.
De praecipuis circa leges, sive circa Deum at Legislatorem baresbur. Q Uamvis divinae legis praevaricantes reputentur omnes peccatores te rae, & inter peccatores iure coictyutentur quotquot in vinea Domini, hoe est, in Ecclesia Christi grassantur haeretici; ex haereticis tamen fuere, suntque sortE adhuc de hodie quampluriini, qui circa leges, sive divinas, sive humanas meditati sunt inania, locuti sunt salsa, de ere verunt ab utero; quos inter numerari merito possunt Phari , El . P aetas M. Samgrita, Pasibatita, Anomi, coelestani, Euangelici, Acamomi, Brentiani, Prodamitae, de alii.
. De Pharisaeis. Inter omnes alios qui erraverunt ab utero, id est, a lege, inquit S. Amgust. quae Christo gravida erat, fuere praesertim, suntque adhuc & hodie Iudaei, antiquos sequentes legis Mosaicae risus, & novam, seu Euangelicam respuentes latam a Christo legem; & inter Iudaeos, tres in sectas divisos, nimirum in Pharisaeos, Sadducaeos de Uaeos, occurrunt in primis, Pharisaei, sic a voce Hebraea Pharat , seu Pharase, divisit, separavit significante nuncupati, quia cuin essent in Iudaea quasi Iudaeorum Clerici, erant a reliquo populo si legati; in hoc enim de lege male sentientes e rabant isti, quod traditiones suas humanas legis divinae Mosaicae mandatis
praeferrent, quosque ideo Chrilius Dominus increpans ait, Matth. cap. I . vers. 3. Ouare oe vos transgredimini mandatam Dei propter traditionem v stram Hypocrita, Denὸ prophetavit de vobis Isaias, dicens: Popalus hic labiis me bonorat: cor autem eoνum longὸ es d me. Sine causa amem eo-ιunt me, docentes doctrinas ct mandata hominum. Quos hypocritas ideo vocat Christus, quod omnia sua facerent, ut viderentur ab hominibus, quorum exempla ne sequerentur, suos monebat Discipulos, dicetis Matth. cap. 23. Vers. a. Super cathedram Moysi sederunt Scribae oe Pharis. i. Omnia ergo quaecumque dixerint vobis, serνate, Dιite: secundis m opera νοὸ eo. rum nolite face re.
De secunda vero Iudaeorum secta, idest de Saddiuras, dictum est supra hoc eodem Libro, Artic. III. pag. 3P3. De Estaeis.
Uri, sive Essent haeretici suere quidem, de tertia Iudaeorum secta viri, X a qui
323쪽
qui elim videten Phariseos atque SaddMaos, suo honesto timiorum prartexui suas cupiditates abundi, sectari, nec sua professume digna praestare, coepere seiunctim separatis in locis habitare, ubi a matrimonio a stinentes, omnia pro victu in communi habentes, vitaeque Monasticae itasteritatem sectantes, piis lectionibus, austeriorisque vitae Iabori seu operibus vacabant; unde Emi, id est, operarii dici voluere; & in hoc isti circa legem errabant, quod Etsi castris cum Iud- rarissummarent, eum non ut Dei Filium, sed ut Tropiatam, aut iustum hominem expe rent: eum nec in lege, nec in Propiatis ut Dei Filim credentes
annuntiatum. Verum si credant legi per Moysen datae, debent &Christo per Moysen commendato credere, iuxta illud Christi, apud Ioan. cap. 3. vers. 6. dicentis: si erum crederetis Mo , crederetis forsitan mihi: de me enim ille scripsit. Ait autem Christus, Dan. cap. Io. vers 3o. Ego oe Pater κη- sumus; & iterum Ioan. cap. I . vers. m Philippe, qua νidet
me, videt σ Patrem meum. De Nazaraeis in
- - ω.. - arvi, sic 'Narareth celebei Galilaeae vico . Christique natan soco dicti, Christum quidem Filium Dei esse fatebantur, Iegem & Prophetas admittebant: sed in hoc haeretici, quod veterem legem una eam noa lege servandam, imo oe non spiritaliter, sed earnaliter servandam esse tenerent Fquodque , S. Dipta teste, haeresi i8. susciperent pios ex iosque Dei ciniores, antiquos Patriarchas, videIicet omnes in quinque Movsis Libris memoratos ad ipsum usque Moysen; quales fuere Midam, Seis, Henoch, Mathusala, Noe, Abraham, Isaae, Jaco, , Leri, oraron, dc Jos Noe is
usos tamen quinque Moysis Libros non susciperent, sed ut dipposititios improbarent; Mysen quidem inem a Deo fatentes accepisse, ted aliam
ab ea quae circumfertur longe diversam. Quis istorum haereticorum fueri auctor, non constat; nisi quis eos ipsos esse contendat haereticos, de quibus, Act. cap. s. vers. 1. dicitur, Quidam deseendentes de Irio, Deman fratres a ina my circa cidamini se dism morem Mostsi, non potestis salvari put docuere inprimis cmnitas, Ebi , & alii, perlintam asserentes legeris
veterem una cum nova servandam esse
Contra quos, ut habetur, ibid. vers. 6. cbn enere Apostoli, O semores videre de verbo Me; Coneiliumque celebrarunt, in quo, nec Circumcisionem, nec caetera legalia necessario servanda esse cefinierunt, & Amtiochiae, & Syriae, & Ciliciae fratribus, ex gentibus, conversis, scripse-τunt: Visum est Spiritui sancto, σ nobis, nitit ultra imponere vobis onerirqxam hac necessaria: ut ab=Matis vos ab immolatis simulacrorum, oe μην-ruine, oe s ato. fornicatione; a quibus custodientes vos, Mia agetis. Valete. Ab iis ergo se custodiant Vararat δέ alii ut benὸ agant; &si SS. Patriarchas m Pentateucho Mosaico memoratos suscipiant, ipsiim suscipiant M'ysis Pentateuchum necesse est, ne sibi contradicant, cum ipsos SS. Patriarchas, eorumque gesta non aliunde quam ex ipso Pentarteucho Mosaico noscanus
De samaritis. uiriliae. amarita, sive Samaris , M a Samaris Rege suo, vel ut placet assis, a
324쪽
ran; ο filio Cham nominati, solum econtra e Scripturis Pentainichuin, seu solos Mosis Libros admittunt, σ ambant; Proptutar verὸ respuunt σimprobant. imo, teste Philastrio Brixiensi , e quinque Mosaicis Libris,
quatuor dumtaxat, qui lex appellantur, seu solam legem agnoscunt 3evenerantur, nec Christum ciam escis ut Dei Filium in lege, vel Prophetis nuntiatum esse volunt, & mala; nam, ut visum est, si Moysis Pentatem
cho credant , cur Christo Domino , Dei ve Filio per Moysen scriptis
commendato non credent ait enim Christus Dominus, Joan. cap. q.
v. s. Si erederetis Mose, crederetis forsitan oe mihi: de me enim ille scripsit. t si Christo credant, cur Prophetis a Christo saepe laudatis'non rem dent λ ait enim Pharisaeos alloquens Christus Dominus, Matth. cap. rs veri. 7. H ocrita , benὸ propheta vit de vobis Isaias . dicens e Populus iactabiis me ι orat: eor autem earum longὲ est a me. De Paschalitis. Taschatitae, qui & Tegares eae decaditae, a τέ-αρες υρ δεια, quod qua- Pischinis tuor oe decem significat, sitnt hi qui inlatii ordecimani vulgo dicuntur, a
decimaquarta piami mensis Luna, eo quod decimaquarta occurrente Lu-Na, quocumque occurreret hebdomadae die, Pascha necessario celebrandum esse tenerent, eaque de causa cyrod ex veteri lege tali die celebraretur a Iudaeis, juxta illud Levitici, cap. 23. Vers. s. Me se primo, quartadecima die mem is aes vesperam, Phase Domini est. Et illud Ezechielis. c. s. v. 2I. dicentis: In primo mense, quartadecima die mensis. erit vobis Pascha solemnitas. Dum alii econtria die Dominico, ut Romanae mos erat Eccle. sae, celebrandum esse contenderent ; qua de re magna est inter orient,les & occidentales Episcopos orta contentio, sub Antonino Pio Imp. de Aniceto Rom. Pontifice , circa annum is . Aucta est controversa sub commodo Imp. & Eleutherio Romano pariter Antistite, Blasto & Florino viris haereticis pro decimaquarta Luna fortiter stantibiis, circa annum Igt. ut testis est Tertuli. in suo de haeresibus libello, viguitque contentionis calor etiam sub Victore L Rom. Pont. quo sedente , contendebat Polycrates in oriente Ephesio in Episcopus , Pascha decimaquarta mensis Luna, qta Ociamque occurreret hebdomadae die, celebrandum esse a Victor econtra solo Dominico die celebrandum esse tenebat r sed traditionem Apostolicam seqiii putabat uterque. Ritum decimaquarta Luna celebrandi a Joanne Apostolo manasse tenebat Polycrater cum Asiaticis r suurn die Dominico celebrandi mor a Tetro & Paulo Apostolis flueisse Victor asser sat cum Romanis; eoque res perducta est, ut post varia per literas monita, variaque post habita Concilia, eos excomm inicationis gi dio Victor praesciderit ab Ecclesia , cui Romanum non sequerentur cie
Dominico sestum Paschale celebrandi ritum ; quamvis id caeteri non probaverint Episcopi , re inter alios , de hoc objurῆatorias licet gelo plenas ad Vi rem scripserit Epistolas S. Irenaeus Lugdun. Episc. dicens.
non ideo excommunicandos filisse Asianos, etsi in hoc a Romana dissentientes Ecclesia; ecitdite perhibens, quod cum antiquiores etiam communionem rerum omnium inter se retinerent, & de Paschalis festi tempore variarent, nullum tamen id praeiudicium esse putarunt; ab eo men tempore pro haereticis haberi , & cuatuordecimani vocari coepere, quicumque noluere Sedis. Romanae decreto parere. -
325쪽
326 De praecipuis in Ecclesia subortis haeresibus.
sed tandem, sub Silνesbo Rom. Ponta in primo gener ali Nicaeno Co cilio finita quaestio, & dennitum, ut ab omnibus ubique terrarum die
Dominico post decimamouartam Martii Lunam celebetetur paschale se-stum, in memoriam Christi Domini resurrectionis die Do ninico peractae:& non decimaquarta Luna Iudaico more, ne quid cum Iudaeis, sceleratis nefariae Christi mortis auctoribus, commune dicamur habere ; quae decisio etsi non reperiatur inter alia, quae extant Nicaeni Concilii decreta, reperi, tur tamen in secundo Historiae Tripartitae Libro rheodoreti, cap. t r. in ejusdeni Concilii Epistola ad Alexandrinam Ecclesiam, & fratres per AEgyptum & Libyam re Pentapolim constitutos directa, his verbis: Euangevatamus autem vobis oe de consonantia sancti simi Pasia, quia vestris orati rubus ut correctum etiam hoc opus, ita ut omnes Orientales fratres, qui cum Iudaeis primitus celebrabant, cor hon cum Romanas . oe vobiscum . oe cum omnibus ab initis Pascha c odientibus. ex hoc tempore debeant custodire.
Anomi. . A i. sive no . vel Ammian . id est, sine lege viventes vIri, hae-tetici suere nonnulli, quorum duces fuisse reputantur Aelius & Eunomius; etius quidem vir natione Srrus , prosessione Antiochensis Ecclesiae Doctor& Diaconus; Eunomius vαGnatione Cappadox, Aetii discipulus, artis di, lecticae peritus, & in omnibus Catholicae fidei hostis accerram , vir superciliosus, anima & corpore leprosus, qui ambo sub Constantio Imp. de
Liberis Rom. Pont. circa ann. 3 F8. eo impinat dementiaeque venerant,
ut spretis omnibus aliis i s divinae mandatis, adererent nihil aliud a nobis Deum requirere, quam ut ipsum solum cognoscamus, cujus se tantam notitiam habere iactabant , ut se Dei naturam comprehendere blasph marent; unde erat, S. Epiplianio teste, haeresi 76. Ut ni tui soliciti essent de,ita sanctimonia, non de ieiuniis . non de mandatis Dei, non de aliquo alis ad vitam hominibus a Deo praecepto. Et si cluis in ipsos incideret, o de mam datis mentionem faceret, in promptu eis resioso erat, quod nilia aliud est quod sinat Deus a nobis, quam ut ipsum stam cognoscamus, quemadmodum chrialus dixit, dum ait a Da ipsis, Pater. ut habeaκt in seipsis vitam; haec autem est vita, ut cognoscant te solum Deum verum. quem misisti Jesum Cissum. Unde isti sine lege viri, Ammi, Anomiani fuere nuncupati. Sed contra hujus sectae viros, non audientes sacras paginas, quae divinae legis observantiam passim inculcant, nec Christum expresse dicem
rem, Matth. cap. I9. vers. IT. Si vis ad vitam ingredi, serva modata et
dici potest cum Palao ad Rom. cap. a. vers 1 a. --que sine lege pe saverum, sine lage peribuat. De Coelestianis.
Cαὶ st;- . ca iam sic a coelesto quodam haeretico incertae patriae viro , sed
prosemone Monacho, Pelagiique coaevo ac discipulo nuncupati, ori, que sub Arcadio Imp. & ocentio I. Rom. Ponta anno circiter qos. iis errabant inter alia, circa legis divinae mandata, ut assererem cumsito Coelestio duce, & Coelestius cum Pelagio, Hominem solis natura', ribus, ct secluso quocumque divinae cisim gratia auxilis, Omaia posse dis, na His implere pracσω. σ rit- aumam assequν, s vellet.
326쪽
sed hi omnes Coelestii Pelagiive errores dudum ab Ecclesia damnaiati. Primo quidem in Cartha mu' Concilio primo, deinde in Milevita no altero, & tandem in penerali Ephesino primo. Unde iure merito cum Auctore, lib. de fide Catholica dic γη in t tam casessιus oe Pelagis, iis . Em ina onodo me damnati, q- odo tolerami ista capit ua recipi, quo mdamantur auctorere Et res a quomodo recipi Posset illud, in qsio tam falso, tamque preversὸ dictat, hominem solis naturae viribus legem implere, & Talutem assimi posset tam inmunus gratiae auctor, m.
cap. I set vos: s. expresse dieate Sine rue nihil potestis fuere. - Et mus Doctor gentium, gratiae & legis Euangelicae Praedicator a. ad cor. e. r.
vers. s. clametr Non d sufficienter Mur' costare aliquid ὰ nin , , ex nobis: sed suscientia nostra ex Deo est.
Euamelisi dicuntur hic a nobis hi, a pseudo- angelista Dabero pullu- Mantellei. lantes liaeretici, sive Luthermae doctrinae sub novi Euangelii nomine pedipe ni 8e subreptiliε ventilatae sectarii, ume Euangelici dicti, tam inter lae discordes de varii, totque in sectas factionesque divisi, ut tot sere mi astane haereticae Eumamicorum sectae . quot capita, tot εαὶ Haeresiarchae. Iot sectarisi: qui tamen omnes, tres in classes ita solent distribui, uxfii dicantur rat eram, alii Semirutberant. & Antilu erant alii. Lut inani dieiinitir hi, qui genuina sectantur Lutheri dogmata; Semirutherani, qui Lutheri plieitis fici Euangelii praelevtu addidere nonnulla; exitiis aevi vero hi nuneupantur, qui ab Ecclesia ad Lutherum defecerunt, & a Litthero postea dissentientes, varias in sectas abierunt, dramata sequentes L thero 'contraria: vel int placet aliis, Euangelici tres m classes ita sunt divisi, ut Hir Anabamota. alii confessionissae. & Saerae tMii dicantur alii. Qui omnes se varias in elastes , sectasque divisi ita errarunt circa I gis divinae mandata, hi praeter innumera alia, quae' per orbem dissemianarunt sui pseudo-Euangelii eapita, docuerint et . Deum impossibilia nobis praecepisse mandata . a. Inde nihil in lege Euamelisa praeter fidem praeceptu esse civerint . . 4 Quae duo nedum aperte falsa, sed etiam haeretica, & a Co illo Tridentino sub anathemate damnata; primum quidem, sess. 6. Can. I 8. do insti f. sic expresse dicente i Si qx t dixeris, Dei nam ta homini etiam iustificato. σ sub gratia constituto. es ad obserrandum insto uia, mammama fit. Secundum vero Can. Is iri verbis conceptor Si vir dixerit,
nihil praeceptum esse in Evangelio 'praeter fidem, caetera esse indomentia , --que praecepta, neque prohibita, fied libera ς aut decem praeopta nihil permnere ad Christi os, Mathema sit. Unde non audiendi, sed vesis, remisque fugiendi Euangelici illi, qui sub novi Euangelii praetextu, Euangelium calcant, divinas & humanas
emunt leges, religionemque evertunt omnem, & quos longe ante an ineniatiχavit Doctor gentium, Uas electionis, veri Praedieaim Euangelii Paulus ad Galatas, cap. r. vers. 6. I. & 8. dicens r Miror quia sic tamelia transferimini, ab eo qui νος νωoit ingratiam Christi, in aliud Euangstium: quod non est aliud, nisi sunt aliqui, qui νει conturbant, o volunt comvertere Euaneelium Christi. Sed licὶt nos, aut Angrius de erio euangelietet vilis praeterquam quod euangelisavisas vobis, anat tua sit . .
327쪽
3a 3 De praecipuis in Ecclesia subortis haerestibus
Antinomi dicuntur, iuxta Lindanum de Insum, nonnulli de pruria Gaangelicorum secta viri Uvitembergae a Ioanne quodam Blebis Lucteri discipulo suborti, cui suum cum caeteris de similis secta viris ita essere bant & extollebant pseudoetam tum , ut ligem Dei prorsus inutilem esse, virosque Euangelicos ad bona divinae legis opera non teneri d'cerent; unde ab H io, lib. I. de haer. ntinomι prooroso nomine dicti, id est, legem impugnantes, sive legi divinae contrarii. Sed mendaces hi omnes , sicut & caeteri de Lumeri schola pseud Euangelistae progressi, quos non misit Dominus , sed mendacii pater Diabolus, qui ut praedictum olim ab Ictia, cap. I. vers. 2q. Abiecerunt legem Domini exercituum, o eloquium Sancti Israel blasphemaverunt . De Brentianis.
mentiani sie a Brentio quodam nuncupatί, ingenioso quidem, eloquenti & erudito, sed Semilutherano, & ce secunda Euangelicortura classe vicro, Vultembergensi pseudo-Theoloso, eorumque Poctorum praecipuo , qui a duce V vitembergensi ad Tridentinuin Concilium missi fuere: quilissi Carolo V. Ιmp. de Paulo ROuia Ponta circa annum Is o. asserebat I. alios inter errorcs cum Bucero , & nonnullis aliis, concupiscem tiam, seu iugem peccati, de qua Paulus se ad ROm. cap. 7. vers. 23. ait ἔVideo autem aliam legem in membris meis . repugnantem legi mentis mea. peccatum esse , & deo concupiscentiam peccatum esse tene at, quod sit contra praeceptum P 'n concupisces; cumque per Baptismum talis non Ni latur concupiscentia, consequenter post Baptismum, peccatum aliquod in baptiZatis remanere censebat. 2. Cum eodem Bucero, MelambοM . s. que duce Lutbero, de aliis Euangelium legem esse nesabat, seu Gangeli veram legis rationem habere nolebat, ea praecise de causa, quod cum
Euangelium nilut prorsus praecipiat nobis , sed Mum annuntiet; flucum nihil sit aliud, qtiam laetum ac bonum de Iesu Christo Dei Filio nuntium , nimirum quod ille solus suae passionis merito sit nostrorum
peccatorum expIator, animarumque laostrarum Redemptor unicus ; unde hac via se ab omni bonorum operitin obligatione liberos contendebant hujus sectae viri, sibi in hoc non constantes, sed contrarii; cium asserant alibi cum sim duce Lutbero, nullum esse discrimen inter conlilium & praeceptum, nec ullum esse in Euangelio consili turi, sed omnia uae nobis commendantur, este praecepta; quomodo enim sine conci ictione dici potest, nihil praecipere nobis Euangelium, seu nullum in Evangelio praeceptum esse, de tamen omnia nobis in Evangelio con, mendata, non consilia, sed praecepta ei lep . Contra quos omnes & alios, sive concupiscentiam pcccatum esse volem res, sive EuangcIium legem esse negantes, sic insurgens Tridentinum, hoc utrumque s.b anathemate damnat . Primum quidem, dum sess. s. de peccato originali, Can. s. sic ait: Hanc concupiscentiam . suum aliquando iapostolus peccatum appellat. sancta Duodus declarat, Ecclesiam catholitam numquam intellexisse peccatum appellari, quod νοὸ oe propria in renatis peccatum sit, sed quia ex peccato est. ad peccvium inclinat. Si quis autem contrarium
328쪽
siniat, anatbema fit. Secundum vero mathematizat s . 6. de iustis no. dia Canone I9. supra laudato, sed etiam 2o. dum ait: Si quis bominemi nocutam oe 3uamtumlara pei ctum dixerit , nω teneri ad observantiam mandatarum Dei ct Ecclesia, Ita tanum ain credendum, quasi vero Euang tium se nisu oe absoluta promisso vita Mema. sine conditione observatimnis mandatorum. anamem sit. Imo & Canone a I. sic expresse : si quis
dixerit, Cbristum Iesum is Deo hominibus datum fuisse ut fledemptorem cui
fidant, nin etiam ut Legislatorem eui obediant, a Gema sit. , ΑΔ illud autem cyrod dicitur Euangestum esse bonum ac Letum de Christo nuntium, ac proinde legem dici issu posse, Resp. Euangelium multu piseiter stani posse, & reipla in multi lici sensit sinu selet in Scripturari. enim sumitur interdum pro re ipsa bona & laera quae nuntiatur, ut dum Matth. cap. q. vers 13. diciture circuibat Iesus totam Galilaeam, docens o praedicans Euangelium regni. a. Pro ipsa Chruti doctrina, seu ver , ut dum Matth. cap. 24. v. I incitur et Praedicabitur hoc Euangelium regni in universo orbe. 3. Pro ipsa praedicatione, & saepe in hoc sense usurpatur a Pau IO , ut v. g. dum I. ad Cor. cae. q. vers. 1 F. ait: In Christo Jesu per Eu gelium ego vos senui. Et dentiae siunitur interdum pro historia adventus di vitae Christi ; ut dum Marci cap. I. velis I. dicitur, Initium Euangelii Iesu chri . Ut dum Paulus de S. Luca est 2.ad Cor. c. g. vers. I 8. ML simus etiam eum illo fratrem . cuius laus in Eume per omnes Ecelsus.
Quando autem Euangelium, Christi esse diicimus, Euangelii nomen' usurpamus pro Christi doctrina, pro Christi verbo, in quo est Iex Christi, lex nova, lex gratiae, lex reTa, de Qua vere dici potest illud Psalm. II 8. vers. js. Varraverunt mihi iniqui fabulationes, sed non uslex tua, de qua dicitur ibid. vers. I a Lex tua νeritas. De Deadamitis.
PMadamita dici possunt homines hi, quἱ ante Adamtun extitisse finis Raadamitaeguntur, vel hi quibus eos extitiise fingere placuit, qualis fuit recentior 'quidam anonymus, qui anno a-us est asserere, alios ante M mum extitisse a Deo creatos homines: quos ideo P adamitas disebat, edito ea de causa in lucem libro, cui titulus est, praeadamitae, sive exemeitatio super versus Ia. I 3. I . cap. 3. Epist. Pauli ad Rom. Et iterum paulo post edito altero , cum hoc praefixo titulo , Systema Theologicum ex Preadamitari pothesi. Nititur autem tam novi systematis auctor hoc
Pauli textu ad Rom. cap. s. vers. II. dicentis et Usque ad legem enim me catum erat in mundo e peccatum autem non impurisatur, ci- lex non esset. Ex quo sic arguit; vel ibi Paesus loquitur de lege Moysi data, vel de lege Mamo indita; si de lege Moysi data loqueretur, sequeretur ante Moysis legem fuisse peccata, sed peccara quae non imput bantur a Deo; quod est aperte falsum , cum ex Scriptura constet pinnitum filisse Cain , punitos fuisse Sodomitas , punitos δέ alios diluvio divinitus mio. Si vero de lege Adamo data loquatur, ergo sequitur ante. 'damum fuisse homines qui peccabant, & quibus non imputabat illa peccata Deus; sed illi sunt Praeadamitae, seu homines ante Adamum
creati; ergo dantur Praeiadamitae. Sed refellitur temerarius ille tam temerarii & inauditi systematis auctor
i. Dicendo ibi Paulum loqui eclege Mosaica, quae laxabsolute & sim
329쪽
3 3o De praeeipuis in Ecclesia s.sertis heresiἶus.
pliciter in eriptura, & ab ipso Paulo vocatur. Non dicit autem ibi Pin lus, ante legem Moysis Bisse peccata, quae Deus non imputabat; sed ibalum misse peceata ante legem Moysis , di cum Deus non imputet de cata, dum non est lex, ille inde consequenter ante legem Mo is Hisse legem aliam Adamo datam concludit. Unde perpernua S ex hoc Pauli textu infert anonymus auctor ille ante Adamum misse hominia alios.
a. Qtua hoc ex ipQ Geneseos contextu, caP. 2. vers. . falsum mania
seste patet; ibi enim expresse dicitur, quod quando formavit Deus h .minem, videlicet de limo terrae, nullus reipsa erat homo, Et homo non erat, qui operaretur terram et si nullus erat nomo qui operaretur,
quando s Q avit Adam; ergo nulli homines ante Adamum; monulli illi Praudamita, ab illo anonymo somniatore conficti
incarnatum errarunt inter alios.
De praecipvis clata Deum incarnatum haeresibur e-r, divinae Incarnationis mysterium impugnant inessabise ,' 'M ' I Oeeuriunt imprimis Gentiles atque Iudaei: isti' aclicet Messiam nondum venisse, illi vero nec venisse, nec venturum arbitrantes, dicente Paulo I. ad Cor. cap. I. vers. 23. Se praeticare Christum erucifixum, Iudae squidem 1candalum, Gentibus autem Isitiriam. Sequuntur illos S: istos plures alii non patici circa mysterium idem errantex haeretici; alii nempe Ee divina Christi natura, alii de humatia . alii de utriusque in eodem supposito unione, & tandem malε & erronee de eodem mysterio sentientes alii, inter quos numerantur Cerint ni, Ebionitae , Menandriani, Saturniani, Basilidiani, Cea doniani, ficundiant, Marcionissae . Apellitae, Themdotiani. Melchisedechiani, Opbitae, Manicbaei, , Apollinariae. Pariliani. Th tiniani, Vestoriani, Eutychiiani. Azephali, Iacobitae, cotι, Acoemetae, Agno ta, Theopasthita. Monophysita, Monothesiae, & Maronitae. qui omnes hic breviter examinandi; led prius de cursim in Gentiles &Judaeos cum s. Au gustino disputandum .. De Gentilduis ..
:i Gentiles licet noti sint proprie inter haereticos censendi, cilin non de '' secerint a fide Euangelica, cujus nondum suere himine radiati, ab ea tamen quodammodo deficere, de a Christi Ecclesia recedere dicendi, cum illam audire nolint, & ad illam renuant venire vocati . sintque de his censendi, de quibus Christus, Lucae cap. verca 3 ait: compelle invrrare; compelle, stilicet non fiistibus & gladiis; dixit enim Petro Christus : Mitte gladium in vaginam a sed inrtiter & suaviter praedicationis Euangelicae tubae canendo, vocando, alliciendo, hortando , suadendo r'eἰrvo siquidem non es cogenda, sed suadenda, inquit Tertullia Verum cum ωrtiter & suaviter cintilibus annuntiari nequeat. nec suaderi Euangels- ea Ecclesiae Catholicae fides ex Scriptiiri; sacris, quas ipsi respuime o nes, cum ipsi& agendum est humano modo , de naturalis luminis ne celsario utendum est auxiliis, suadendo videlicet eis ratione naturali legi& Euangelicae credibilitatem, seu legem Euangelicam evidenter credibiles esse,
330쪽
esse, hoc est, talem, mi prudens credere quisque possit & debeati id lautem melius fieri non posset, quam Per varia eius credibilitatis moistiva, ut sic discurrendo, V. g. . . 't. Ut aliquid sit evidenter credibile fide divina , evidentia scilicet mor ii, seu prudentiali, satis est quod motiva credibilitatis ejus , seu
motiva quae suadent illud esse credibile, sint talia, ut moraliter loquendo non possint esse nis a Deo et Atqui motiva credibilitatis legis Euangelieae, seu quae se ni legem Euangelicam esse credendam, sunt l, Ita & tanta, ut moraliter loquendo non possint esse nisi a Deo, ut vi-lam est supra, lib. I. ergo lex Euangelica est evidenter credibilis evidentia morali, seu prudentiali. a. Sic disserendo. Illud est evidenter evidentia morali credibile. quod
non credere ma na insania est et Nui, ut sapiente r notat Picus Miram dulanus, de suadet ratio, Mag nliaria est Euangelio non credere. cuistverit.ite1n samvis Martyrum clamat, Apostolica resonant νoees, prodigia probant, ratio confirmat. elementa loquuntur,s Damones confitentu ν; ergo
Christi Euangelium .est evidenter egidmtia morali, seu prudenti l credibile; ergo & nedum Incarnati Filii Dei mysterium , sed & omnia fidei nostrae mysteria sunt consequenter prudenter credibilia, illis noti
credere magna Gentilium insania est . .
1 3. Sic S. Aug. in orata de haeres arguit eos ex Hermete Ze Sibila; ex Hermete ipsorum Deo, & Sibylla eorumdem Vate, dicens r Hermes, qui ιuttia Mercurius dicitur, scripsit Lubrum, qui vellatur. id est, Verbum perfectum. Audiamus quid Mercurius de Verbo periecto dicat: D minus, inquit, de omnium factor Deorum, secundum fecit Dominum; cr alio in loco se dixit: Filius benedicti Dei atque bonae voluntatis, cuius nomen non potest humano Ore ninari. .
Sibylla Vates eorum de redem dicat: Aliam. inquit, dedit Deus fisiis hominum colendum; σ iterum alibi Sibrua dicit a Ipsum tuum cognqsce Deum, Dei Filium esse; νersus istes Paga num increpat o Iudaeum ...... said agis is Pagane e veri aures, noli esse sicut aspis furia, quae obturat aurem , ne audias vocem incautantis; non tibi meos auctores profero, tuas est
Mercurius, eui inter Deos tantus bonor cultusque a vobis allatus est, ut eis. κοmine Diem Domini vocaretis; ipsum audi. ipse te convincat, i e re expugnet, ut cam te vicerit, illi cedas, o mihi eredas: Mercurius dixit e Dilexit Deus Unigenitus situm; ipse dixit, Filius benedicti Dei atque bonae v luntatis r Increpat te silylla dicens : Ipse nituum cognosce Dominum , Dei Filium esse; ipsum tuum cognoste Deum; tuum . non alium . non Maotem, non Mercarium, sed quem co. ιetur Mercurius. - . . De Iudaeis.
Iudaei pariter licet non propriὶ sint haeretici dicendi, Iudaeorum t . . . men infidelitas & contumacia, iuria f. Thomam a. a. quaest. x. . dici ' 'potest haeretas, in eo quod Christianae fidei in figura susceptae omnino renitantur; unde est quod S. Augusti ibidem in orat. de quinque -- resibus, Iudaeos inter haereticos ponat, sicut 'e Paganos, sive Gentiles. In multis autem errant Iudaei, sed inter alia praesertim in hoc quod christum Dei Filium , verumque Messam esse negenιὴ aliumque venturum