Hugonis Grotii De jure belli ac pacis libri tres, in quibus jus naturæ & gentium, item juris publici præcipua explicantur. Cum commentariis Guglielmi Vander Muelen ... Accedunt et auctoris annotata, ex postrema ejus ante obitum cura; & Joan Fred. Gro

발행: 1704년

분량: 492페이지

출처: archive.org

분류:

291쪽

LIBER I.

f. VIII.

3. Neque vero non multae exstare possunt causae, cur populus justorum imperandi a se abdicet, aliique tradat, puta quia in periculum vitae adductus alia lege qui se defendat reperire non potest: aut quia inopia prestus aliter nabere non potest copiam unde se sustentet.

Nam si Campani olim neces state subacti populo Romano se si1bjece

runt in hunc modum: populam Campanum, uirbemque Capuam, agros, δε- lubra Deum, divina humanaque omnia, in pestram P. C. Ationem dedimus: &

quidam populi, cum Romanorum ditioni subjicere se vellent, ne recepti quidem sunt; quod narrat Appianus: quid obstat quominus& uni homini praepotenti populus aliquis eundem ad modum dedere

se possit 3 Apud Virgilium legimus: Nee cum se flab leges pacis in μης ,

Accedere etiam potest, ut paterfamilias latifundia postidens neminem alia lege in suas terras habitantem recipere velit: aut ut quis magnam servorum copiam habens eos manumittat sub imperii serendi & censuspendendi legibus: quae suis exemplis non carent. De servis Germanorum apud Tacitum cst : Suam quisue fidem, suos penates regit. Si

menti modum domnus, aut pecoru, aut estis ut colono istingit, . 'pus hacts

tenus paret.

C O M MENTARIUS

SI quis in necessitate constitutus coactus si vel panus cum sese daret in ditionem populi Romatii

vita conservandae causa, vel ad inopiam si, ea lege ut Iopulus Romanu desentionem sustiμ- levandam seque sustentandum, imperium a se ab- ret adversus Samnitus bdicat summum imperium dicare in totum null= sbi parte reservata tamen illa quod habebat cum circa sacra tum etiam proiana. renunciatio imperii non latius extendenda quamlimo & in semetipsos ac liberos, quatenus quae pri- voluntas abdicentis, cujus latitudinem perspici-ivatorum sunt ad publicam utilitatem debent remus ex necessaria Imperii delatione , scit. quia ferri, & consequenter summi imperantis po- ipse se nequeat tueri vel periculo eripere, aut in-ltestati subjacenti unde Plautus Amphitr. Aes. I. opiae tuae subvenire, necesse habet, si salvus esse ve- Gen. I. lit de propriae saluti consulere, sese in alienam tu- Diauntque se . distura humanaque omnia, ti telam & fidem permittere, juri suo renunciando, bem Critiaras, ea lese, ut sbi obligatio imponit, qua tenetur ex- In diastionem inque aia trinum , curis a The- sequi quod alter imperat, quamvis quae ipsi faci- harii popu)..enda imponuntur, cum suo non conveniant de- l Sic quoque sol)b. in excerptis tuis. I 1. sivistitio & appetitu , tamen non amplius sui juris, Pop. Rom. δε ιιriose suaque per trunt, ii agria rised alieno imperio subjectus est, prompete nul-lprimo illis dam omnem quem talem, Cr uises ν

laque interposita mora obtemperandum. V icumque sunι in illo: a ac viros pariter Crsam ram quemadmodum sui conservatio fuit causa nas, CV quotqκοι in agrisfuerint; amnes, pontis,s- abdicandi imperii, ita etiam ea debet esse mensu- ' cra, monumenta ciensque e ita ut omnium dominis

sa imperii in alterum Alati, abdicavit in quantum i fani Romani. Quia autem ejusmodi deditio s e dieare potuit & etiam debuit, in totuin tamen, l ob defensionem S sui conservationem, eorum- quatenus nihil mi juris reservavit aut imperii l que quae ad vitam tuendam pertinent, non de cὶ rea gubernationem societatis & negotiorumlbet verti in perniciem & incommodum dedentis, publicorum administrationem, verum ea omnia quamobrem non tam late extendendum impe- arbitrio summi imperantis teliquit, ita ut nec jus rium quamvis absolutissimum, quod propter deliberandi nec quicquam statuendi de publico S ejusmodi causam delatum est, utomnia quaaeu communi bono facultatem habeat , imo nec deique crudelissima dedititii aequo debeant set privatis bonis disponendi ius nec iis utendi nisi re animo, ita ut non habent jus di saeuitatem quatenus legibus permissum , nec agendi quic- cuique a natura tributam se tuendi, coerceti quid libet facultatem. sed ei leges vel voluntat im- do dominatoris saevitiam crudelitatemque , est perantis agendorum norma est. Sic populus Cain cnim hoc imperium omni imperio potius, juri

292쪽

S. v m. CAPUT III. iss

perpetui 3e immutabilis , quod abdicari nequit ineque abdicatum praesumitur nisi se conservandi

causa, qualis conditione Omni imperii vel ex necessitate , vel libera voluntate transati, delationi inest si non cxprect saltem tacite, qua non praestita ad transferentem reverti dicendum , quia ipso iure eo excidit, ut sup. annotavimus. Concedimus Authori populum aliquem ad eundem modum se dedere podie, quemadmodum populus Campanu, se subjecit ditioni Romanorum, homini alicui praepotenti, verum illa subjectio non ius nita est , quamvis enim libertati & imperio

suo renunciant, justos tamen dominos volunt, ut

ait Salustius: suas enim cautiones habet, salus p puli in quacunque regiminis forma suprema imeM debet, quae Ee siimmam porcstatem obligat

imperium ejus e servandae intuitu acceptum huic convenienter tractarei ad eam enim in omni

delatione, deditione, atque subjectione respicitur; unde & mutua imperandi 8e parendi Oblieatio,

ejusque modus atque latitudo metienda. Omnes omnι principatus, regna, imperia, pol Intus, Iegitimos , legum, Cy hominum, ob pulticans ipse

rum civιum inditatem, non etiarm ob ruentium commoda, inventos, creatos, receptos, in Amisos fui se ais, Vasque ristu D. controv. c. I. n. IO. Vc

rum caute haec interpretanda de sano sensu inreuligenda, ut ante dictum.

. Adde quod, sicut Aristoteles dixit quosdam homines natura esse servos, id est ad servitutem aptos ; ita & populi quidam eo sunt ingenio ut regi, quam regere norint rectius; quod de se sensisse Cappadoces in videntur, qui oblatae a Romanis libertati vitam sub rege praetulerunt, negantes vivere se sine rege posse. Sic Philostratus, vita Appollo- .nii, stultum esse ait, Thraces, Mysos, Getas in libertatem vindi- ΡΥΦΗ

care, qua non gaudeant.

COMMENTARIUS.

OUamvis quosdam homines natura adeo stu- l alteri submittunt. Ex consensu itaque omne sum-pidos secerit, ut videantur ad semetipsos i mum imperium deducendum, cui quidem O regendos alieno opus habere imperio, quia tamen i casionem praebuit naturale quorundam tardum in- ejusdem conditionis de generis, cujus illi, quos adigenium, verum non ipsa natura alterum alteri ob regendum natura snxit magis idoneos, ejusdem quoque libertatis naturalis participes , quae cui- lque dat imperium in semetipsum 3e bona sua re- lgendi di administrandi prolubitu , quo imperio nequit prixari nisi ipse illud abdicando transferat

in alium, quippe cum natura romines sibi sererita quales non capacitate sed conditione Ee jure, hemini sibi jure aptitudinis, qua prae caeteris gaudet , in socium quas minus aptu in imperium vindicare potest , nisi excipiamus maritalem de patriam porestatem , verum perperam exinAeuxor serva de liberi servi vocarentur, spectat enim magis ad administrationem familia quam servilem subjectionem, ideoque nec ea perpetua in liberos, nee plane herilis vel regia in uxorem. Quippe quemadmodum est stoli socia, ita etiam plerumque si administrationis regiminis cum in servos tum etiam liberos consor dependens vero a potestate viri tanquam samiliae principis. Si qui- noxium genuit, scit. ipso actu. Et eo sensu accipienda quae apud Aristotelem legimus PMis. r. car. 3. idem itaque jus idem imperium ipsis est , quod omnibus hominibus summum aliquod imperium elegintibus tribuimus. Quia omnibus illud commune qua homines, in qu rum numero de servus quoque habendus. Audiamus hic Horatum de civit. lib. I . cap. 3. naturalem illam servitutem reprobans: Demisso autem homina imperium naturale adsignare, cr ratistum ac minus cassidum in semitutem naturalem detra-ὰneti id iero poliricum doeIrmam omnem, in diaserimen dominorum ac servorum eximia turbat.

Da mihi hominem, tam stupidum ac fatuum, in Seneca joco, runare etiam possit : hune foliatim regem, sumo ma potesatefruentem, in ergastulas miorum compinges. Cui associandi omnes proceres, rotusto corpore, exili luento decorata. Conrea om

nes servi castidi, qui dominio alterius subdiιi reve-dam natura factos ad serviendum videntur, non ta- ra erunt, si sagacitate pestium, in classem domi-men eo ipso desituti sunt jure & impetio a natura norum evehes. Ita contraria tantributo cuique ad coercendos & puniendos eos qui sibi gravi injuria assciunt,aut vim aliquam vita & corpori eiusque membris inserunt. Servi natura , quia magis propter naturalem stupiditatem quibusdam adnatam ipse magis expedit al.

t tandem Mem βεestim inhabitabiant, Cr dominus erissemus, servus in dominiam evadet. Nemo tam vacuus est in is nis , quin sibi regenda sufficiens videatis: accessin te hae δερνina, illicitis etiam modis , injustum sed. dom/natum esurius exemist. A ituri in

te ius regimini subessi, quam sui iuris manere, perium nullum nodiacit; hic in servis utem raminem quamobrem perspicientes , ex re sua de usu eti ldrirudis radior illa in stupidior simplicitas. regi potius quam regere , sponte Ee libenter se

1. Neque vero non aliquos mOVere potuerunt exempla gentium, Mi

quae per saecula plurima sub imperio plane regio satis feliciter vixerunt. B b r. Urbes

293쪽

LIBER I

g. VIII.

Urbes sub Eumene , ait Livius , nullius liberae civitatis fortunam

cum sua mutatam voluisse. Est & interdum is civitatis status ut vide

atur nisi sub libero unius imperio salvus esse non posse; quod de Romana , qualis erat Caesaris Augusti aetate, multis prudentibus visum est. His ergo similibusque de causis accidere non potest tantum, sed&solet, ut se homines subjiciant imperio alterius ac potestati; quod& Cicero notat Osciorum secundo.

COMMENTARIUS.

Mperium Monarchicum sive Regium omnium s vocamur, qui tam semetipsos quism βbditos iam

optimum esse sup. statuimus, i, que&pri- ruenda moviscare noverunt. Isid. de summa bono inum suisse inductum, quia concordia & tranqual-llo. 3. Arbitrabatur Cyrus nemini convenire ii litas sub eo potissimum conservare posse videtur,' perium, qui non subditis esset melior. vid. Xe&consequenter seliciter sub eo vitam transigi, at-.noph. de inst. Or. Olim oraculum soloni reddi oue etiam multos populos vixisse testantur Hi- l tuin suit. Urbecula estfelix , quapraconem dissoriae, quoniam olim obtinuisse testatur Julii- unum. Sic non inseliciter vixerunt Romani subnus, in ad fastisium huius majestaris non ambitio . Romuli , Numae Pompilii caeterorumque re- popuIaris, sedspectatis inter bonos moderasio reges gum, excepto Tractuino Superbo, imperio principesque provehebat. Et ut inquit Cic. 2. olf. Et quemadmodum sub imperio regio nata Resp.

cap. I 2. Mihi qti iam non via Medos, ut ait -- ita quoque sub unius imperio renata, A: ad prist i-νodottis , sed eraam apud mayores no ros jughsi . num splendorem vigoremque reducta, cum enim fruenvi caras vid πιώr olim bene morati reges cim perpetuis discordiis bellisque civilibus misere di Arist. Nam cum premeratur inops mutiat o ab istracta atque concussa ruinae jam videbatur proris, qui majores opes habesant, ad unum L quem xiina non aliud discordantis patriat remedium suis consulebant siriale pris stantem, qui cum prohibe se, inquit Tacitus, quam ut ab uno regeretur. G, Hl afuria tenuiores, aequitare constituenda summos Iuliandum ramen in tanta perturbatione est, quoucum infimi spari jure retιnebat. Quamobrem Ari- potissimum ad octoium Cisarem Augustum stim stol. polii. 3. Quapropter eris Q disciplina ea- marerum radiis: quisapientias , inquestertiis, dem Cr mores haem ferme, qui virum bonum I.- l percussum undique, CV perturbarum , Ordis, is etiant, Qqtii faciunt Reipub. iaministranda ido- i imperii corpus. Quod ita haud dubie nω ω - eo reneum. Rege a recte agenuo vocat s sumte ideoquerecte in consentire potuisset, nisi unaus praesidis nisti , faeιendo Regis nomen meretur. Recte euo illi reges quasi anima in mente, regeretur. Flor. Lb. 4 cap. 3

6. Jam vero bello justo, ut ante diximus, sicut acquiri potest do

minium privatum, ita & dominium civile, sive jus regendi non aliunde pendens. Neque vero haec tantum pro unius imperio, ubi id receptum est, conservando dicta censeri debent: nam idem jus eademque ratio est procerum qui plebe cxclusa civitatem regunt.

Quid, quod nulla respublica adeo reperta est popularis, in qua non

aliqui aut valde inopes aut cxterni, tum vero & foeminae & adolescentes a deliberationibus publicis arceantur PCOMMENTARIUS.

inemadmodum occupatio est iussus acqui-i mitatur, quam quos victor sibi ipsi statuere pla-

.rendi dominii modus eorum quae nul-lcet, tamen non institium est , principi siculta-lius sunt, ita etiam victoria vel jure belli acquiri- l tem tribuens quaecunque libuerit populo jure bel-tur dominium non solum privatum earum rerum ti in potestatem redacto facienda imponere tan- quae capiuntur ab hostibus, verum etiam in ipsis: quam suo mancipio, quo, dum suo arbitrio uten- captivos eorumque bona dominium nancisti 'At jus habet, nunquam abuti posse videtur , itatur summus imperans, cujus nomine bellum su- ut etiam ea quae tibi maxime nocitura videntur sceptum geritur, idque civile vocatur, quia il- exequi teneatur. Quasi Regi magis liceret im-lud ipsum pertinet ad ius regendi, quod quamvis perio suo abuti in bello captos quam caeteros ci- hoc modo acquisituin latius patet, vel majus esse i ves ς abutitur autem quoties non utitur ad videtur imperio consensu acquisito, quia nul- tuendam salutem, S securitatem subjectorum,lis conditionibus aut legibus praescribitur vel tu quorum in numero licet, durioris sit conditionis

294쪽

trinis 3d fortunae, etiam belli iure subactus po-itribuit coercendi principem salutis 8d securitatis

putu sed intolerabilem exercendam tyrannidem suae hostem. Eadem necessitas, qua alieno impe- cum in corpora tum etiam aliquando in conscie trio sese subjicere fuere obligati, ipsis saeuit tiam, ita ut vita notius tanquam supplicium bel-ltem tribuit propriae salutis defensionem susti-I servatis conceda videatur, quam adversae semipiendi, quemiamodum eam non abiecerunt, itatunae solatium & clementiae ae humanitatis, qua nec imperium abdicarunt nisi ejus tuendae causa. in victos uti decet victorem suo cedentes imperio,iIdem jus idemque imperium, quod habuit popu- testimonium, suique patrocinii adetersus omnemitus,antequam in dominium de potestatem victoris vim & injuriam tesseratnam ea mente servantur utiredactus fuit, ad depellendam a se vim 3d hostiles conservantur qua conditione etiam se dedisse vide-limpetus, recuperat in principem, cujus injustari debent. Qui enim se moriturum videt alteriusldominatio quique hostilem se nondum exuis manibus, vel incommoda morte peiora perserenda,lse animum testatur, cui sese opponere omnia per- ille sane suam defensionem obstinate potius susci imittunt jura, vel ari ieiendo non imperium, nam piet,quam se hosti tradendo acerbo saepissime mor- id nomen justae tantum gubernationi convenit, iis genere vitam finire, aut vitam morte pejorem i sed injustam dominationem, vel alio eum coeragere innumeris incommodis& mesis expositam. l cendi modo. Optime Cieero 3. os . Nasta enim Verum quia propriae tuendae saluti contra vim fle nobis societas inm tyramnis, seu potius summa dia impetum adversarii se imparem vidit, de tamen structio est: neque est contra naturam , spoliari eum, salvum esse cupit, potius necessitati cedere volait Ospossis, quem honestum est mearer atque loe omquam extrema tentare, quamobrem satius duxit i ne genus pestiferum atque impium ex hominum

tanquam unicum salutis obtinendae ac conscr- communitare exterminandum est. Etenum, Qvandae remedium victoris imperium agnoscere, de membra quaedam amputantur, si cir ipsa semiuina ad ipsum transferre quae ipse eousque summae ma- in loquam spirisu earere estperant se ista inriti jestatis habuit jura, quam ea tuendo vitam 8e eor- l ra iaminis feritas cir immam eas bellua eommuni pus inevitabili periculo exponere. Et non alia i tanqκ- humanitare eorporis se aerer da e . Rei, conditione, licet non expressa, tacita talem, vi- addit Auilior idem jus eanoemque majestatemctor sibi dominium eivile acquisivisse videri po- & summum imperium etiam apud plures resdstest, cujusmodi conditio mutuam obligationem re, ut proceres, de eonsequenter quamvis formaeontinet, qua Ae summus imperans populuml giminis magis popularis videatur, attamen p sebactum fle suae ditioni adiectum tueri Se rege-l puto non competit major potestas in eos quam

re, ut bonum & justum decet principem, tene- l reges imperium male utentes. Quippe nihil doturAE populus victoris imperium agnoscere, iussis i rogat majestati vel imperio personarum plurabia

hiemperare, Zc mandata legesque ab eo latas tan-llitas, sed tantum jus de publicis deliberandi nequam agendi normam 8e vitae instituendae regu - gotiis eaque administrandi dividitur. Omne enim Iam sibi praescriptam observare, & ut paucis dicam, imperium tanquam causa proxima derivandum a jam plane alieni juris facto populo libertate amissa consensu de voluntate civium, tum etiam forma jure belli, principis est imperare quae optat, ei administrationis, itaque idem ius, quod principajussa sacessere fas est. Verum quemadmodum sive uni domino & regi eoncessum, quoque com-

non omnia oportet optare, ita nec imperare decet. petit pluribus ad Reipub. regimen voratis. V

optare debet salutem de securitatem populi sal-lde sequitur si populo nullam habet potestatem e vam, imperare itaque quae tale inservire viden-lercendi & puniendi principem vel Regem m rur, optat idem populus dum contulit imperiumile utentem imperio, ergo nec etiam proceres, si& alieno se subjicit arbitrio, vel voluntate, velluero in proceres ejusmodi potestas ei competit, necessitate. Quare de imperata facere se obligat, ergo fle in Reges . Quamobrem: Apostolus vult quia obedientia&exsecutio eorum quae imperanslut omnis anima indistinete quibusvis potestatu jubet est medium necessarium conservandae salutis bus supereminentibus subjecta si, quia omnibus& obtinendae securitatis, quam sibi pollicitus fuitldem imperium ab eadem prima causa Deo com- dum abdicavit imperium de libertatem quae sibilpetit ejusdem ordinationis sunt. Illustriori qui- competebat, vel naturali, vel civili jure. Prin-lidem modo conspicitur majestas in unius pers eipis itaque officium est consulere saluti &ς -ina, sed non major vis imperii. Summum ubi ritati civium, quocunque modo sibi acquisveritique imperium ubi societas civilis, quia sne hoe imperium, ciuium officium est obedientiam gebi-ssundamento consistere nequit, summum autem tam prestare. Nodus dominii acquirendi potest vocatur, quia nullum agnoscit superiorem illud illud quidem vel limitare, vel ampliare , ve-lhabens, & consequenter sive penes regem siverum non potest summum imperantem suo osscici l proceres resideat sMietatis civilis administratio, Ee obligatione, non solum imperio consensu de-l utrique idem jus, eadem civilis potestas. Forma lato, sed & iure belli aequisto in tente solu-' itaque gubernationis, unde de diversa imperii ratum efficere, ita ut ipsi liceret eo abuti. Eadem lio, non mutat ejus naturam & vim, utpote quae omnis imperii tramndi Se moderandi ratio, quia nihil ei addat vel detrahat. sed idem manet im- idem snis esse seopus esse debet, qui est commu- perium, eadem majestas, licet diverso modo re nis salutis Ze securitatis ae utilitatis procura-.ctetur, & idcirco conclugendum populo non plustio. Qua neglecta a principe , omnibus civi- ejus in proceres, quam in principem imperio a bus quocunque modo ad imperium agnoscem utentem tribuendum, sed utrumque posse eo receia tam eique obtemperandum obstrictis idem jus ri quando legitimum imperium mutant in dram

295쪽

198 LIBER I.

g. VIM

nidem. &injustam & perniciosam omnibus civi-lbus ti su ediis dominationem. Tyrannum enim

non ferendum dictat vulgus, apud Com. Nep. nata Dion. Sic olim Tarquinius regno a Romanis expulsus. sic etiam patriam suam a triginta tyrannis oppressam in libertatem vindicavit Trasybulus. Idem in Winvisa e 8. Quod alterum A thoris argumentum attinet pro conservando summi imperii inviolabili jure adductum, desumptuma quarumdam in Repub. personarum ab administrationis civilis exesusione, ei responderi potest, hoc fieri, vel quia suspecti sunt non bene de Rebantur, nec responsa negligebant, teste Tacito. Cognita etiam quae de Amazonum imperio re dunt scriptores. Verum prisca illa omittens, pr vima & superioris & currentis huius seculi exempla proferre satis duco ; quorum foecunda fuit Britannia: citare postum Clarisiunas rerum gestarum magnitudine & gloria insignes, ad trium regnorum imperium tractandum quas naturae manu formatas reginas, illustris limam Elisabetham.& incomparabilem thori & imperii magni CULI ELMI quondam sociam & consortem MΑ-

RIAM reginarum Britannicarum immoratale pub metituri, vel etiam sui non sunt juris, vel decus & ornamentum, cui rerum publicarum gi immaturi ad tractandum imperium, vel etiam ire capaces. Prioris generis sunt inopes & exterii illi enim praesemuntur sepe privatum commodum publico anteponere. Hi sulpiciuntur tanto ardore tantaque vigilantia & fide communem Reipub salutem& securitatem non procuraturi, quia is- . l . bicit flerendarum prudentia,& tanti imperii administra di sapientia non quidem ullam sceminam, sed nee masculini sexus aliquem secundum,vel antiqua vel provima nostris temporibus monumentare runt,

nec sertasse posterior seret aetas, nis GUILIEL MO superstite: sic neque hodie Hispani, Itali,

Surei, Belga sceminarum imperium declinant. pissisne proprium interesse alibi habeant ubitares suosae penates constituerunt,uel transferendi ob peculiares itaque quasdam rationes ab imperio animum luisent, quamobrem& hodie apud nos arcentur persenae, quas Author adducit, quae po- receptum, ut nulli aditus ad Reipub. administra- pulum, a quo ipsum imperium, scit quod ad ejustionem vel cujusque civitatis magistratum pateat, delationem & electionem imperantis, tanquam nisi suerit prius in civium numerum cooptatus, & ex suo sonte derivamus, spectare nequeunt, quem- consequenter domicilium suum constituerit ubi N admodum quisque homo habet jus se conlao inagistratum ambit. Hinc in usu apud AEgyptios di, & imperium ea sibi vindicandi & acquirendi

fuisse traditDiodor. Sicul. Hi . lib. i. agrorum portionem militibus assignare. Quia ab1urdum ducebant, s utem omnium committe e iis, quι λ-h I in patria, pro quo dimacarens, cara inpurissi haberent. Pouerioris genetis sunt neminet Radolescentes, hi, quia immaturi imperio, illae, quia plerumque ejus imperiis, vel saltem impares tot laboribus perferendis de suscipiendis curis, quas Reipublieae administratio emagitat, vel etiam quod varium di mutabile semper scemina, non ea qua oportet constantia publica tractaret negotia. Non tamen novum est & inauditum sceminas ad Reipub. gubernacula admotas fuisse. Sic Germanos nee consilia sceminarum aspernaquae sibi prodesse & conservationi inservire at bitratur, tum etiam arcendia se mala, &mercendi atquc etiam puniendi qui sibi nocendi animum inducunt, vel ipso facio iniuriam de damnum in tulerunt , ne vel amplius noceant, vel reparant damnum, ita penes populum idem jus idemquo residet imperium naturaliter, sed ut magis commode communi saluti consultum seret, uni vel pluribus ejus curam demandarunt & impe tum in alium transtulerunt, huic fini convenienter ute dum, ut jam diximus, quod revertitur naturali Ordine ad transferentem, si eventus non respo det exspectitioni& intentioni

Lis lib. r. Jam vero & populi quidam alios stib se populos habent, non minus addictos sibi quam si regibus parerent: unde illa interrogatio, Lis. Estne populus Collatinus in hapotestate ' & Campani cum se Romanis dedidissent, facti dicuntur alienae potestatis : Acarnania ut & Amphi-k kil. lochia dicuntur fuisse juris AEtolorum : Peraea & Caunus ditionis Stris. Rhodiorum: Pydna a Philippo Olynthiis data. Et quae sub Spartanis fuerant oppida, postquam eorum ditioni exemta sunt, Eleuther

I xv I. laconum nomen acceperunt. Cotyora urbs dicitur fuisse Sinopem

sium apud Xenophontem. Nicaea Italiae ad judicata Massiliensibus Ev. J- apud Strabonem, & insula Pithecus e Neapolitanis. Sic Calatim

oppidum coloniae Capuensi , Caudium coloniae Beneventanae ad-Lo... judicata cum territoriis suis apud Frontinum legimus. Otho pro-mst. r. vinciae Baeticae Maurorum civitates dono dedit: quod apud Tacitum

est. Quae omnia convelli necesse est, si id recipimus, jus regendi semper si1bditum esse eorum judicio ac voluntati qui reguntur.

296쪽

S. VIII.

COMMENTARIUS.

Non indiget probatione populos quosdam credi poset tilium populum aut hominem devique insbi etiam subiectos eoiam i te habuisse:ra eanditione, etijus eumpaeniteat, Lutatis qtiam ne alios populos , quo regibus labiecti sunt cives. cessat is mansuram, apud Livium in lib. 8. cap. et r. Sed & iplis idem ius eoncedimus in populam ma- optime Antoninus philosophus apud Herodiale imperantem, quod tribuimus civibus in oran- m Iib. I. eap. 4. A demum ius diroque imperant, num. Nam populus sui juris eodem modo do-lquι mn metum ex cruaesitate, sed bonitinis suad minium civile sibi aequirit quemadmodum Rex,ssiriritim animis suorum iri runt, neque enim quos vel princeps, sed eodem etiam uti debet modo. servire nece trisae enistis, sed quos obtemperare suis Quinti mediis, quibus sese tueri adversus inju- quemque voluntas adegit, ii sunt in agendo patiemstam dominationem polluniae handi ,eaque adhi-lcisque a stispicione amna a solarion in vacui, nuben.li suo habent rure fi tuliatem, & consequenter unquam ιπσιa detrectant, mi vissentiae in Mimperio vix parituri, ut patet ex iis quae ad praecen-tria au Me adduciamur. dentem s. annotavimus, quae huic applicanda. An

8. At vero esse reges qui populi etiam universim sumti arbitrio non subsint, tum sacra, tum profana historia testatur. Si d eris, inquit Deus populum Israeliticum alloquens, Statuam supra ust regem: dc ad 'Samuelem: Indica eis jus rellis quι regnaturus e ver eos. Hinc rex unctus idicitur super populum, sueer hereditatem Domini, super Israelem: Solomo rex supcr totum Israelem. Sic David Deo gratias agit quod i populum situm ipsi subjecerit. Et Christus, Reges, inquit, gentium in

dominantur eis. Notum illud Horatii: , Regum timendorum iu proprios greges, λ' Reges in ipsos imperium est Dans.

COMMENTARIUS.

Concedimus Authori Reges populi arbitriori estatem sacrosanctam ac inviolabilem habetis vel judicio non subesse,quippe id ipsum & r Idam, ideoque intacta ac illibata conservanda acta dictat ratio, desecietati, fabrica exigit, atque populo cujusest eam venerari, &summi impera. etiam de natura semini esse imperii demonstra- tisse subjicere arbitrio,ejusque jussis obtemperare. vimus , nullum habere superiorem . idque ip-lti mandata diligenter exequi. Quippe a Deci s lam indicat voeis signiscatio, ut dictum. V lper populum constitutus δέ unctus, ut populi sal tum quaeso qui potest inde inferri, summum il-ltem securitatemque tueatur, cujusmodi defensio&lud imperium, quod eon stit in iure cives regen-lprocuratio exigit, ut ab ejus consiliis& mandatis gi, id est eorum viribus ti bonis, tum etiam perimipendeat & obsequatur. Ita enim inquit Dominis utendi as communem salutem & securitatem,lnus I Sam. eap. 9. Et Aries eam ducem sevis cujus conservatio fuit causa imperii delati alicui elpopulum metim Issaer, scis. Saulem. Sed quem in civitatis membris, tuendam & procurandam, sinem. salvet populum meum da manu Phial adeo infinitam cistibus seu populo universim sum-inorum. Et cap. Io. I. Ecce tinxsι te dominus smpto obediendi obligationem imponere, ae Om-ina haerediarem suam in principem. Bh rasisne prorsus in se imperium eripere, ut si Rex inspopuIsm suum da manibus inimicorum 6M, ityrannum degeneret, & populum crudelissime,lis circuMu ejus sunt. Eι hos tιιι sim m. ω omnia divitia & humana iura socci faciens, b iunxit te Dominus in rincipem. Hic est finis tibeat, patienter tamen serendus sit, & consequen-lscopus imperii tibi a Regum rege delati, hac de falce non posse coerceri vel puniri a populo a Icauia tibi Lbjecit populum, Sobstrinxit ut oia furentem summo imperio, Hanc plus quam ser-atemperent. Cominaberis ita a populo tus, sis. vilem stiriectionem , nec ratio , nec divina vel in officio continebis . coercebis ne mali quid humana iura exigunt. nec probant. Et quid s4perpetrent vel admittant, quo vel socius laeder de facio quibus tim tam durum servitatis πι- tur, vel commonis tranquillitas perturbaretur. gum impositum, ex eo non ius quod populus s-'aut publicae saluti& securitati noxium esset. Do. bi vindieare pratest metiendum , seu ex ratio- minari igitur hic est legitimo & justo modo im ne εἰ atquitate. Exempla ab Aut re adducta j perium in populum uti ad communem sal quid aliud inserunt, quam Regi in populum esse tem de tranquillitatem tuendam ac conserva

regium, id est sudunum imperium , ejusque t iam, cui obedire itaque di lab; ici summope.

297쪽

Flamin.

re populi atque civium interest, si propria salus. sibi curae est. Non unctus itaque tyrannus super populum , cui & subiectos esse eodem ju

ris vinculo tenerentur cives aut universus populus.

Justa itaque intelligenda dominatio quae Regibus tribuitur unctis super populum Israiii Non e

dem sensu occurrit dominandi vox Luc. 22. v. 2 s. ideoque male allegatur ab Authore ag eonfi mandam suam opini vim. Eorum Urborum sensus petendus ex Matth. cap. et .v 2 s. ubi inquit Christus: Scιιis principes gentium in eas vim

nari, Cr magnatespoularem exercere in Ma, abia utendo imperium, non eontenti legitimi imperii exercitio, cujusmodi abusum damnat Christus Ideoque ad hanc dominationem non pertinent illud Pauli, omnis Mimapotestinabussupereminen tibus subdita esto. Quia nullae nisi ordinatae a Deo. Qui autem posset approbare Deus tyrannidem, quam injustam dominationem vocamus,

qui nihil velle potest quam quod justum aca quum

est.

V. Tres gubernandi formas ita describit Seneca: Interdum populus es quem timere debeamus: interdum , si ea ciuitatis disi lina es, ut plurima per ste-

natum inrisigantur, gratis in ea timentur Piri; interdum singuli quibus potesai populi es in populum data est. Tales sint quos Plutarchus ait, ut si isse νονουν

ἁνον, ω κ ramo Ruis , imperium habere nou ex legibus modo, sed . in leges. &apud Herodotum Otanes singulare imperium sic describit: α, L Aωι μέμ- βουλε : facere quod quis Pelit, ita ut alii rationem non reddat. Dioni quoque

Prusae ensii regnum definitur: -- ἡ--ο-ι, ita imperare ut alii ratio non reddatur: Pausanias Messenicis opponit --c vi , rem gnum potestati tali quae rationem .ictuum reddere debeat

Concedo Authori quod tanquam argumentum ex Senecae verbis profert, qui , cum sermonem habet de triplici gubernandi Arma, Monarchicam describit eam, quando singulis sive Regibus sive principibus potestas populi R in populum data est. Sed qualis 3 quam nauit populus, quippe cum jam demonstravimus omne imperium a consensi di voluntate populi derivandum , ejus mensura di latitudo ex eo metienda, &ex ea iterum Obediendi obligatio & subjectioni, necessitas, atqui non solum praesumatur, sed etiam certo inci possit neminem propriam carnem Odio habuisse,eon ludendum populum non injustam in semetipsum exercuisse dominationem & Wranni dem, sed justum imperium,ergo nec eam exercendi jus transtulisse diei potest in summum imperantem , sed legitimam & sibi tautarem potestatem, qua de ipse usus est. Nec etiam aliam transferre potuit, quia non habuit, quippe lex illa sundament Iis, cujus obligatione nemo solutus esse potest,quae cuique injungit sui conservationem, non ampliorem potestatem homini concedit in semetipsum, quam hule inservientem. Ita ut quamvis populus potestatem absolutissimam contulisset in princi-ipem, ea tamen secundum dicta legis tenorem explicanda & commensuranda esset, & dicendum quod ea eircumscribitur conservationis & saluti, societatis eonservandae snibus Ideoque si huic non inserviat, videtur quasi ipso jure excidere summa majestate summoque imperio princeps, quali contra leges introducto, quod autem contra leges stipso jure nullum est. Et quid si expresse delationi addiderint, quamvis in se saeviret, veneraturos t men ejus imperium, omni itaque coercendi & puniendi facultati quae in ejusmodi necessitate eonstituti possent uti, renunciarunt, non eo ampliorem iure nanciscitur princeps in cives potestatem, quippe talem potestatem ips non habentes etiam, ut diximus, in alterum transferte nequeunt, quia nemo est dominus membrorum suorum, nisi qua- tenus utatur ad consequendum quod sibi utile est,& conservationi propria & saluti eonducit, ita ut in sese ipsum sevire nequeat, & e sequenter eam alteri defore. Ita ut absoluta eiusmodi potestas in populum, quae non posset eoerceri, seti & cerebrina est, quippe etiams expresse id pastiam es.set inter Regem & populum, nullius tamen ensectus esset, quia semper possit ab eo resilire, veluti contra leges inito, adeoque nullam pariens Obligationem, quae populum privaret facultate princi pem cogendi, ut convenienter legibus administret Rempiab. Quamvis imperium in leges h

beant, non tamen omnibus lolutam legibus p testatem vel imperium habent. Vigore summae maiestatis ac universalis iurisdictionis, qua decorata est summa majestas quemadmodum summus imperans leges condit & interpretatur,ita etiam publica suadente utilitate, vel exigente ne cessitate eas mutat vel abrogat, quam potestatem etiam populus habuit, unae verba Romuli apud Halicar. lib. 4. Popiatis lues scissuma. Quemadmodum non idem semper Ladet communis utilitas, quia res humanae multis mutati nibus o noxiae sunt, ita quoque Reipub. interest leges ad praesentem eius statum aecommodare, quam vis crebra mutatio non semper usui futura, ideoque nisi necessitate exigente leses mutandas si

derem. Quamobrem optime disserit L. Valerius in

298쪽

in orationecontra M. Catonem apudi Livium lib. ' 3 . Ego quemadmodum ex hiiugibus, quisnon intemptu aliquod, sedperpetua utilitatis cosa in Memnum latae sunt, nudiam abrogari debere fateor. msi quam aut usus coarguis, aut status Reipa. inutilem fecιt, sequas tempora aliqua desiitae runt leges, mortales ut ita dicam in temporibus ipsiu -- rabiles esse video: quae in pace lata sint plerumquabellum Erogat; quam bello pax; uι in navis Mimi

mum imperium , nisi uni reddatur ratio eorum quae constituere vel agere placet summae maiestati, omnia e Repub. gesturus praesumitur juste imperans, cui populi salus & Reipub. utilitas leu est. Verum ea plenitudo potestatis non tam late ex tendendaM etiam quaevis vel absurda vel impia admitti possent extra omnem poenam: nec enim p testatis plenitudo ad malum & injuriam extenditur. Illa enim non potestatis , sed tempestatis nistrariam Aia in se nais, adιa in adversa tempe- plenitudo seret. Vasqueet iliastr contro. I. I. cap. sine usus sunt. Quoniam itaque natura quotidieis I . non domι rorem Cr servos sta rectorem novas properat edere formas. 2. Asia. tu, 23. s. st crves coptare debessi. Tacit. annae. Nulli igitur et ires sed qui sapientissimo legissatori incum- subsunt cui rationem reddere coguntur principes, bit naturae varietati ejusque machinationibus an i quamdiu regunt ut oporiet; abutentes autem p scere, &instar prudentis naucleri Reipub. et itestate, di mutantes in tyrannidem justum impe-vum, prout ipsi proscuum erit, ducere Nov. q. randi modum, populi coercitioni subjecti dicendi Quod olanis, Dionis, Pausaniae dicta attinet, &4videntur. nos quoque statuimus nullum posse constare sum-l

Io. Aristoteles reges quosdam esse ait cum eo jure quod alibi habet ipsa gens in se ac sua. Sic postquam Romani principes imperium Vere , i. regium usurpare coeperunt, dicitur populus in eos omne sivum impcrium & potestatem contulisse, etiam in se, ut interpretatur Theophi- ,

lus. Hinc illud dictum M. Antonini Philosephi: Nemo nisi solua υι is .

judex principis eo potest. Dion. l. L i I I . de tali principe: αὐ-λῆς LYMe se g. sed in

Liber est, hique ac legum potens , ut ex quod pulifaciat quod non vult nou D- 'π'

ciat. Tale regnum jam antiquitus erat in Graecia regnum I nachidarum Am. l. .

Argis: nam in Argiva Tragoedia Supplicibus, sic populus Regem ase fatur apud Aesschylum:

Tu res populi, tuque urbs tota es,

Mn judiciis siubditus ullis, Remii ylio fultus ut ara,

Unoque regens cumeta aruris.

SI non majorem sbi summi imperantes Dotestatem vindicarent . quam unaquaeque riabet gens seu populus in se ipsum ac sua. iustam & r tioni & aequitati eongruam potestatem exercerent , satis etiam absolutam , id est nullius imperio nec arbitrio subjectam, nisi delationi leges & conditiones quaedam adjectae imperanti modum di tegulam praescribentes. Verum de ejusmodi imperio hic non est sermo , sed abs luto, quale ipse habet populus nullum nis semetipsum agnoscens superiorem, ideoque nemini nisi sibi ipsi rationem gubernationis, & administra tionis reddens. Quemagmodum homines in naturae statu in se familiam ac bona absolutissimum habent imperium. Ejusmodi imperium revera usurpare Romanos Imperatores coepisse inquit Author, postquam populus omne linum imperium & potestatem in eos contulisse tradit, &l quidem in se, idque lege Regia eujus meminit Justinianus In . Ajur. naidem. civ. g. s. Sed quodprincipi placuis, legis habet vigorem: quum l lega Regia, qua de ejus imperio Iara es, populus ei in in eum amne imperium fluvim Cr potestarem contulit. Item Ulpianus I. .is de constit. princip.& iterum Justinianus I. r. s. 7. Coae de vel jur. E cI. Cum enim antiqua lege, qua Regia nuncupabasur,omne jus, omnisequepotestas popula Romani in Imperasoriam sit translata potestatem. Quam legem vehementer dubito an unquam fuerit in rerum natura, sed figmentum potius esse Tri-C e boniani,

299쪽

2 2niani credo, quia exceptis hisce textibus nuspiam,

quod sciam apud antiquos scriptores eius fit meniatio, vel ullum extat vestigium, quod & mecum quoque sentit vir summae eruditionis, &judicii acumine excellens Connanus elmment. juris eisi-ιis. cap. I s. n. 3. ubi ita disserit de hac lege Regia. ne judicari νιψ, quam vera Cysan ista tiae Regia est, quia bibi RomaNi principes fiammam in Repub. potentiam, etiamsi diis, placet, jurisco sutiis nostris a roboribus, introinam esse tiam ω ι I Iegem ae nivimus totius putili passum Crconvenisonem quam esse, istis autem, qua vi in

coactu fum, meras est consogasi lex illa Regia lex

non est, neque ista Iuι papulus Romaenus tam eon

cessit potentiam fluam principi, Pam ea se per vim spoliari magno suo dolore passus est. Qui post , ω-

LIBER I

g. V I. potestatem, quam in se & sua habebat populus, in

Imperatores contulisset, quorsum opus suisset ad is sibi vindicandum, paruiatim ansurgere, munia senatus, magistrat m, legum in se ιν eis, ut idem testatur. Ita ut postea sibi potestatem arrogaverit retractandi Ae quasdam de integro sanciendi leges, in sumtu Nam, CV de adusseriis, in dapudicitia, de ambitu, de minitandas oriundias. Id. a. cap. 3 3. non consensu populi, sed quia nemo sese auderet opponere imperio quod sibi usurpabat, eum feracissimi per Mira, aut proscriptione

cecidissem, catera nobilium, quanto quis servaraa promptior, vitas er honoribus exto Ieremiar. Et quamvis vere regium tenerer imperium, nomen

tamen declinavit, imperium sub nomine principis accipiens , qui, invidiosum regis nomen pr gustumsecurisunt primipes, plus aut minuspotesta- pter nimis liberam & Molutam dominati ris Hi vιndicarum, pro sua bonitate auι aquitareinem, quam fmiscare videtur. Sic etiam &qusque, nemo tamen non ramum quantum voluit. l domini appellationem , ut maledictum & o νa 3 tu cas u l probrium, temper exhorruisse testatur Suet. lis. a.

cap. 3 3. Ne populum, qui libertatis specie egregie sibi serviebat. odioso hoc imperii titulo a se

arienaret. Certissimum documentum, Augu-Id enim eorum voluntaris fuit, non popuIi. Sed dumhre populi concessu volunt viaera facere, occasionem hujus Iegis Ruia invenerunt, quam tyrannida suae obienaerem sub ejus obtentu omnιa gererem no ibi ne animi sui. Ias itaque populo reddere i sium non concessisse ferri legem, quae dicta sit si quoque caverunt, credo quod avicissem primos illos gia, neque etiam liberrimam & absolutam illam Morbis reges operam in eo suam credas dedi se, tum pene ἰns nitam Imperatorum quorundam Roma Sera in aquabalitare decernenui, Cr Maenas lenia j norum dominationem adscribendam esse eiusmo- rasegratias ι omnium conciliarent, emi uerent- di delationi, sed usurpationi. Quippe nec ipsis re vi pristina libertatis desiderium: eqvi formamigibus infinita aut libera potestas suit quamvis re- Panuum er speciem aquιιate con uenaa nab loa. Marci Antonini dictum ostendit. majestirent. Verum hujus loci non esse arbitror hane tem & shmmum regiae atque imperatoriae dignita- quaestionem ex professo tractare , cuius sortasse tissastigium, quantum supra vulgum sit elatum, nobis alias dabitur Deo volente occasio. Hic tan- ita ut nullum agnoscat judicem superiorem nisitum de ejusmodi transsatione imperii in Romanos solum Deum, coram quo omnes se homines si- Imperatores sermonem Author habet agendum.istere habent necesse, I reddere rationem vitae Neminem negaturum credo licet Augustus vere , transactae & administrationis. Potest summus imperium regium usurpaverit, populum tamentimperans praescribere subicctis agendi normam, neque lege, quae R ia dicitur, imperium illud quaint sequendam omnibus incumbit qui ejus transtulisse,nee Augusto placuisse populo superi limperium agnoscunt, vel f secus faciant rati rem se gerere, quamvis rcvera iam in servitutem traxisset, idque ex multis probari potest indiciisti scriptorum testimoniis. si mobrem nec L purum , licet magna vi queerente popuIo , genibus

nixus, driem ab humeris tua, nudo pectoreae e- carus est ut testatur Suet. lib. r. cap. 3 2. fortasse

quia infaustum fuerat hoc dignitatis nomen parenti Iulio , utpote quae populi libertatem tiimperium maxime imminuebat ,ideoque invisus ei qui hoe sbi imperium arrogando, omni pol

quam id ipsum tantum imago quaedam erat & v na speetes pristinae libertatis, eum in finem callide concessa populo,ne videretur uno ictu sata imperii in se vertendo populum tyrannide opprim re , quod sbi verendum non fuisset summo imperio populi consensu ad eum delato. Haee sunt illa imperii smulacra, speciosa verbis, remam , ain s desae quamoque majore liberialis imuine Velamin, tanto eruptura infensus au servulum nem exposcere suae inobedientiae, eamque puniare. Idem facere subjecti nequeunt, cum propria voluntas principi agendi regula est, & consequenter nullum agnoscit judicem qui posset exigere sa-ctorum rationem, deque iis judicare an bene vel male facta. Nain quamvis legitimus imperans . Omnia tamen non adeo legibus S justo gubernam di modo stricte respondent, quin aliquando quidam admittantur excessiis, quorum judicium si penes populum resideret, summum quoque rerum liaberet arbitrium. Praeterquam quod princeps etiam homo natus ut ceteri, ideoque & suis urge tur vitiis,quae vindicari possunt secundum leges civiles a principe in subjectis, verum non a subsectis in principe, quo sensu etiam legibus solutus gici potest, quia oporteret hoc concesso singulis sere momentis imperium ab uno in alium transferri. Verum quamvis humano non subsit iudicio, divinae tamen justitiae subjectus est, corvin qua ®es&cives sibi aequales. Verum quid si omnia diVina & humana jurasusque deque habens tanquam immanis bellua in civium corpora & bona grassatur, Rempublicam suis iandatam legio I bus evertit, suo arbitrio religionem inducit, eam ut inquit Tacit. I. annal. es. ωι. Imo si omnem que amplecti cives emit, aliaque praecipit faci-

300쪽

g. VIII. C A P

enda, quae humani non sunt imperii; sui est iudeὰ populus & vindex injuriae illata, imo justitiae divinae,cui aliquando & poena temporali principum malefacta hoc messici punire placet. Subiecit Deus populum regi tanquam duci & ductori, rectori & consuli, & quamdiu ipsi placet populus

Regi obsequitur di veneratur , verum cum sese imperio aliquando suis meritis indignum reddant, excitat aliquando populum ad vindicanda principum peccata de admissa vitia. Quamobrem David divinae imputat benevolentiae, quo populit, sibi erat subjectus&obediens, quamvis vitiis non vacuus divina puniri justitia dignus. Eodem modo possent interpretari quae ex Dione asseruntur , scit. principem quidem habere facultatem praeseribendi justam & tectam vivendi civi

bus regulam, quibus etiam eorum actiones ad communem civitatis tranquillitatem tuendam diriguntur, tum etiam conservatur ordo civilis, ut

omnia peragantur legitime ordine sant, cujus summopere interest totius Reipub. fabrica S regiminis semia, quibus tamen ipse non subsicitur summus imperans, nisi velit sua sponte semetipsum iis alligatum esse. Ea omnia suo permissa arbitrio, de consequenter, quod vult facu, quia non Diai non Deit. Vel si ad Augusti potestatem. de qua semonem habet Dio, ideoque etiam allegari solet ad legis Regiae lationem allirendam, verba referre placet; dicendum videtur . non adeo absolutam potestatem delatam fuisse Aususto, ut nullis legibus alligatus quidvis sacere ipsi libuisset in populum, sed tantum quibusdam ritibus & solennitatibus solutus csset, neutiquam vero ullam reverentiam erga rationis dictamina& naturales leges habens, pro libidine imperitaret, nulla populo relicta coercendi de jure etiam ips, &factis exequenda potestate iniustam dominandi licentiam. Qui mos iam, & antequam Augustus imperium usurpaverat, forente adhuc Repub. obtinuerat. Hine Suet. in Iur. f. cap. 38. Cumediaetis jam comitias ratio eyus haberi non posset, ams pravarus intra ori urbem , ambienta vi luistis solveretur multa contraicerent, coactus est triumphum , ne consularia exesiae Itir, antermittere. Et

Cic. oras. pro lege mami, de Pompeio: Quia Limsutilare, quam us ex S. C. DIoas solusus consulante fieret, quam utrum alium magio sum per legem capessere licuist. Sic quoque dictatoribus summo imperio ornati md bellum ituri legibu, solvebantur ad tempus. Hinc T. Quintius apud Liv. lib. q. I9. Opus esse non solum forti viro, sed

etia, libera ex solutoque leaeum vinculis, isque sea Effurorem L. Quintsum acturum , iba animum parem tantipote ιι se. Cum itaque Caesar Au- stus belli, intestinis Repub. distracta atque mi-lere iactata multa sine dubio ab eo admissa erant adversus leges & auspicia, cum in persequendis percussoribus patris, tum etiam subjugando Antonio, Lepidoque exuendo, de consequenter vereretur, ne quandoque haec ad animum posset revocare senatus populusque R. promisso populo congiario, antequam ingrederetur urbem, ut legibus solv

UT III.

retur per senatum impetravit, ut constat ex Di ne I. 3 3. cusus ita sese habent latine verbat Augusto X. C. Norbano Cossealendas iam σιιι Seninias iuramento confirmavit se eius acta appotare: quumque Jam urbs appropinquare diceret ν nam propter n orbum diutius a fuerar ) ac potiicitus popul la siritim centenos esset denarios , negassetque se prsus id progcraptiirum quam Senatus assensisses, omni eum legum necessitate Seninus Iderosi, ut , --

luta demonstrarum a me es, vere eum plena Potesta-u perfectique sus uris, legibusque solutus, agere t non facere Ommaposset suo artario. me absenta constiti deerata. Sed quibus legibus solutus p ii, quae civiles vocantur, populi Romani propriis, solemnitates vel ritus quosdam, aut ordinem civilem spectantes. Ulterius nec ipsa Senatus p testas extendi poterat. Imperium itaque summum 3e regium legibus quidcm solutum pronunciamus, sed eivilibus tantum, neutiquam vero naturalibus , quae principi imperii tractandi de re gendi subjectos norina est , quemadmodum le- sciviles sunt regula agendorum civibus, quius sese quisque tueri potest adversus quoscunque earum violatores. Verum quamvis legibus soluti sint, impius tamen in memoriam revocare oportet bonum principem, quod optime rescribit Imperator Aletiander Severus I. 3. Cod. det flam. Ex imperfecto testamento nec Imperatorem haereuitarem vindicara spe const insum est 1 Iacet enim Iex impeνιι , solemnibus Iuris Imperatoremisiaveriti m hil tamen tam proprium imperia est, quam legibus vivere. Atque, licet IVibtis sortiti sumus, attamen vivamus legibus, aiunt Imperat res Severus & Antoninus 6. D. Inst. quab. mia. testam. intum. Nam ut Paulus Ictus inquit La 3. . de Dr. q. Decri tantae mayestata eas servare I ges , quibus ipse solutus esse videtur. Et ut Impp. Theodosius & Vesentianus ajunt: Duna vox es majestare regnantιs, Iegibus, nimir. civ 1libus, aLigatum se principem profiteri, revera malus imperio est , submittere legibus principarum. Optiis mam gubernandi Ae summo utendi imperio regulam principi praescribit Theodoricus Rex apud

Cassiodorum lio. I. eap. 12. uuanquam pol

stari nostra , Deo favemι , subjaceat omne quod

volumus , voluntatem tamen n6bam vi ratione

metimur, in ilitia magis aeshmemur eluisse , quod cunctos dignum est approbare. Quae ex Aschylo Author profert non magni ponderis sunt ad confirmandum ejusmodi absolutum, ut statuit,

ius Regium. Quippe ibi non populus, sed peregrinae sceminae AEgyptiae morum Graeciae ignarae, regem alloquuntur ae si applices orant , se velle earum defensionem suscipere. Non sollicita de iure quod Regi competebat in subditos. modo auxilium precibus implorarent. Rex vero non ignarus sui juris, rem, quam a se implorabant , non sui judicii esse, sed cum populo .sibi

communicandum dixit , argumentum sibi tam amplam non esse potestatem qualem illae ipsi tributam arbitrantur, ut respondet ad hunc locum

SEARCH

MENU NAVIGATION