Hugonis Grotii De jure belli ac pacis libri tres, in quibus jus naturæ & gentium, item juris publici præcipua explicantur. Cum commentariis Guglielmi Vander Muelen ... Accedunt et auctoris annotata, ex postrema ejus ante obitum cura; & Joan Fred. Gro

발행: 1704년

분량: 492페이지

출처: archive.org

분류:

321쪽

Diad.

22 4 LIBI

sererent, & ab aliorum invasone mutua ope se invicem immunes praestare valerent, cujusmodi securitas cum haberi nequeat nisi summo constituto imperio, ut annotavimus su p. unum vel plures societati civili tuendat praefecerunt, eumque satis valido renunciantibus proprio singulis imperio, muniverunt atque armarunt imperio, ad tuendam communem salutem securitatemque,& omnia pericula a se depellenda. obligare

itaque summum imperantem videntur voluisse, ut suo imperio uteretur ad praestandam ipsis omnem securitatem, cui intentioni s omnibus viribus suis respondere conatur, videtur obligationi satisfacere , neque alium populum poscere imperii usum & fructum. Non tamen dicendum videtur, voluisse, ut eo substaret imperium, ita ut summo imperanti eo non liceret, sine damno communis securitatis uti in proprium comm dum, de sibi eo acquirere aliquod emolumentum fines imperii longe lateque propagando armis justa tamen ex causa, & sne periculo ac damno subj ctorum,s non eorum causa bellum susceptum,cujusmodi propagatio tanquam fructus, pro cura &cultura salutis communis ipsi concessa videtur. Et consequenter de acquisito imperio eodem modo

disponere potest, quemadmodum de re propria quae in patrimonio est, quisque privatus. Exemplum quod Author hic adducit de alienatione

viginti urbium, non uno eodemque sensu accinpiunt viri eruditi, nec etiam admittunt haec omnia quae hic supponit Author. Quidam non adcoaperte constare nutant, Regem Salomonem hasee urbes abalienasse, earumque dominium transtulisse in Hiramum, moti hisce rationibus. Primo quia sacrilegium ecim misisset eas abalienando, quoniam terra Canaan Dei peculiariter suerit, &ab eo addictas Israelitis. Nulla enim pars te die promissionis alteri potuit tradi mancipio. Seeundo , quia haereditas nee ad aliam tribum, nec in perpetuum transferri poterat ob periculum confusionis in sortibus atque familiis. Tertio, quia non Rex Salomon, sed Deus erat dominus illius terrae, alienari ab eo non potuit propter prohibitionem factam de non alienenda terra Hebraeo populo a Deo concessa , atque promissa Levit

xv et . Ubi Terra non vendetur m perpetuum, quia mea est: in vos advena m eouni mei estis.

Propter Jubilatum enim nihil in perpetuum alie nari poterat, vel etiam Hebraeo, quoniam eo tempore pristinus dominus dominium recuperabat, unde sequitur multo minus , in totum vel absolute dominium alicujus terrae potuisse trans ferri in alienigenam a veri Dei notitia alienum, quia verendum erat, ne Istaelitae in possessionem

& ditionem Ethnicorum tiaditi, a vero Dei cultu deflecterent & descerent ad idololatriam. Quamobrem alii opinantur hare oppida, non data sed commutata potius suisse , adducentcs 2 Chron. g. r. ubi Hiramus dicitur dedisse Salomoni vi ginti oppida, ubi verbum dandi alii tantum valere putant quod reduere, ut di ipse Author, quam interpretationem rejiciunt,permutationem factam fuisse asserentes. Existimant enim alii hinc inde

urbes datas, ut mutua amicitia olim contracta,

magis magisque congelaretur ejusnodi liberalita tis & benevolentiae testimoniis; vel alias fortaste ob rationes quae nos fugiunt, quia de illis altum in sacris litteris silentium: Hoc tamen certissimum

vel amicitiam iam contractam, vel contrahendam, vel propriam utilitatem huic sue permuta tioni, sive donationi occasionem praebuisse. Alii

statuunt neutram interpresionem vero consenia

tineam, sed existimant non concessisse Salom nem Hiramo illa oppida, quoad dominium, sed tantum quo ad usu infructum ad aliquod annos, ut hoc tempore tributa colligeret, donec esset si tisfactum pro tot tantisque pretiosissimis rebus, quas Salomon ab Hiramo acceperat, & ad aedificandum , & cxornandum templum. Alii eum Authore nostro sentiunt dicta viginti oppida donata sitiise a Salomone Hiramo, issem revera alienata, ae ne obstaret prohibitio de Hereditate dominii non alienanda, urbes illas extra fines

Hcbraeorum, ideoque non illius terrae quam vendere aut alienare quacunque alia ratione interductum a Deo, portionem fuisse , sitas. Quippe regionem Cabiri extra terrae promisse fines, cx gcnerali terrae dc scriptione patet. Ios I9.r . ubi contermina fuisse videtur Ascheri, verum minime ad Ascherem pertinuisse, ideoque

extra possessonem a Deo definitam, quippe non inclusive sed edictusve de terra Chabul est sermo , describuntur enim limites Regionis Ascheri tributae finiisse ad laevam, ubi incipit terra Chabui,

tum etiam colligitur ex numcro civitatum Asch ris quae enumerantur, nec non ex a par. 8. 2. ubi

Salomonem Israelitarum colonias eo deduxisse legimus. Ergo ab Hcbraeis urbes in dicta terrasitas antea non habitatas, quam postquam Hiramus eas reddidit. vid. & Samuel Bochari. Geograph sacr. Sed maneat sua cuique opinio, hoc saltem constat sacras litteras manifeste affrmare oppida donatione alienata suisse , quam aliena istionem quisque pro lubitu interpretetur, ego vero eam quam ipsae litterae indicare videntur minus erroneam dicendam puto,& habet Author hie& in suis ad hunc locum notis imperii alienati tot exempla, ut alia hisce vix addi possent.

. Sic Hercules legitur Spartae bello captae imperium Tyndareo dedisse, hac lege, ut si quos ipse Hercules liberos relinqueret iis restitueretur. Amphipolis in dotem data Acamanti Thesei filio. Et apud Homerum Agamemnon septem urbes se Achilli daturum polli

cetur. Melampodi partes regni duas dono dedit rex Anaxagoras. De Dario sic justinus: Raetum Artaxerxi, Cyro cipitates quarum praefectus

erat,

322쪽

g. xii. S. x m. CAPUT III. ins

erat, testimento legavit. Sic Alexandri succetares in jus illud plenum ac proPrictatem imperandi populis, qui sub Persis fuerant , pro sita quisque parte successisse, aut etiam ipsi victoriae jure id imperium sibi quaesivisse censendi sunt. Quare non est mirandum si alienandi jus s-bi arrogarunt.1. Sic cum Attalus rex Eumenis filius populum Romanum testamento bonorum suorum haeredem secisset, populus Romanus sub b norum nomine etiam regnum complexus est. Florus de ea re: Aditu igitur haereditate provinciam populus Romanus , non quidem bello nec armis, sed quod his est aequius testimenti jure retinebat. Et postea cum Nicomedes Bithyniae rex Liv. 18. moriens populum Romanum secisset heredem, regnum in provinciae sormam redactum est. Cicero secunda in Rullum: Haereditatem crepimus , regnum Bithyniae. Sic Libyae pars Cyrenaic eidem populo ab Appione rege testamento relicta. 6. Tacitus, Annalium XIV, agrorum meminit clui regis Appi O- Dicnis quondam habiti, & populo Romano cum regno relicti. Cicero ' de lege Agraria : quis ignorat, runum C rapti testamento regis Alexandrinι Asuis.

popidi Romani esse factum s Mithridates in oratione apud Iustinum dei V

Paphlagonia loquens: quae non Pi, non armis, sed adoptione testimenti patrι ἡά ψm suo Oseenisset. Narrat idem ab Orode Parthorum rege diu dubitatum: xi uquem filiorum suorum post se regem destinaret. Et Polemo Tibare- .norum adstaeque regionis dynasta uxorem reliquit imperii h. aeredem, Strabo

quod & in Caria olim fecerat Mausolus fratres habens supersti M.

co MMENTARIUS. . .

HAbemus apud Livium exemplum Regni a

ProcaNumitori legati. Ita Pyrrhus de succe sone filiorum testamentum condidit Pausanias I I. Proselagus Icenorum Rex longa otia/ntia Uartim cis rem Hredem duasqMefitiasscripsit, ratus tali ab equis regnum CV domum suam procul injuria fora. Tacit. AB. t 4 annal. e. 3 i. sic Coctius Al-s lib. aesiati Van I. Sic etiam Rudolphus Rex pium, Polemo Ponti Reges populum Roma- j Burgundiae regnum suum testamento voluit re num heredem secerunt. vid. Flor. Epit. Augu-idere Conrado salico cognomine, quod is, eje

stus Tiberium in spem successionis adoptavit, Othone Duce belgico, Germaniae ditioni quoniam ut in tcstamenti tabulis scripserat, sni-l adjecit.

XIII. I. At in regnis quae populi voluntate delata sunt, concedo non esse praesumendum eam fuisse populi voluntatem, ut alienatio imperii sui Regi permitteretur. Quare quod Crantalus ut rem novam notat in Unguino, quod is Norvegiam testamento reliquisset, non

est quod inprobemus , si Germanorum mores respicit , apud quos regna eo jure minime habebantur. Nam quod Carolus Magnus, &Lodovicus Pius, & alii postea etiam apud Vandalos & Hungaros de regnis testati leguntur, id commendationis magis vim apud populum habebat, quam verae alienathonis. Atque id de Carolo speciatim Ado memorat, voluisse cum testamentum suum a Francorum opti-

stra fortuna C tim & Luetum sitos sibi eripit rat. Tiberius C sin mihi ex parte dimidia mpex tarite heres esto. Suet. Tib. cap. 23. quo ipso &suecessorem sibi Tiberium elegit. Girericus Rex Vangatorum succedere jussit testamento eum, quil sibi sanguine proximus di natu major esset Pro p.

323쪽

LIBER I.

216 g. XIII.

matibus confirmari. Simile est: quod apud Livium legimus, Regem

Macedonum Philippum cum Persea a regno arcere & ejus loco regem facere vellet Antigonum fratris sui filium, obiisse Macedoniae urbes, ut principibus Antigonum commendaret.

A Nnotavimus sup . imperia quae consensu po- habet, nullum autem imperium habet a se ipso a puli delata sunt, non latius patere, id est non nisi quod populu, ei detulit, ipse exerceat, er- maiorem disponendi de eo sicultatem tribuere go jus illud in alium transserre nequit. Eiusmodi principi. quam verosimile est, si non expressae sunt itaque regnis, qui per consensum deseruntur con- conditiones quaedam adjectae, populum voluissetvenit illud quod Alberi. Cranetius tib r. cap. 4. concedere. Atqui populus sibi constituendo R itanquam aliquid novi & antehac inauditi annotat gem, eum tantum sibi elegisse videtur ad regen-lin Unguimo Cothorum Rege,cum ita scribit z, dam, id est ad administrandam Rempub. pro- guimus Gothorum Rex, quem Halaa sns se ruri

curando ne quid detrimenti capiat, ergo ipsi jus moderatorem in Dama defignamit, Narissa Has illud imperium in alium transferendi concessisse mundum impulerem flatim relinquens, novam videri nequeunt. Quippe abdicare illud alienan- antehac incomperium munus testa ora ritum. do, plane eius voluntati contrarium est ,&conse-lEquidem ades, praeaea . vineas, cir hi, fimilia quenter non presumi potest qui in aliquem impe- telamento dari putavimus, regnum orem pro rium contulit ad exercendum personaliter volui D)ri charta beneficio, proa, is loca habitum est. Quam- se, ut illud abjiciat invito transserent in expresse vis iam multa olimsmilia extiterint Gempla ubi-hoe sit additum. Praeterea praesuinuntur civcs in que apud omnes sere gentes, & nationes, &aliquem conserendo imperium, ejus personae non etiam ab ipss Cermanis ustatum ut annotatum, minus rationem habuisse, quam necessitatis hu- l ita ut mirum ab Authore ut rem novam in Un-manae, quae imperium aliquod civile constit mimo notatam. Verum cum de Daniae & Nor-endum eti igit, multum enim interest in cujus di- l gia gentibus sermonem habeat Author, apud quastionem, atque tutelam se quis permittit, & i, ante Haidani tempora non in usu suisse videtve cireo despiciendi sibi administratores, &guber- summa imperia transtare ultima voluntate, penatores reservasse facultatem , nisi expresse ei re-iculiaribus hisce nationibus conveniunt, quae nunciaris. cujusmodi reservatio eripit summotait Author, & idcirco injuste taxatur ab Hore imperanti dilienandi facultatem, ita ut, quem-imanno, quia novum & inauditum appellat quod admodum imperium regi illud legitime, & iu-ljam diu in usu fuerat. Addit enim: Sia in hue ν ste tractanti invito adimi nequit, ita nec popu-4sione, nisi insegnis aut tinus aut indullata vires trito invito alius Rex obtrudi potest. Ea itaquew3 amem, adiuvissent , non est verisimis, Damaeon ditione ipsi delata summa potestas censeri de- proceres cum popuIo tam facile cessuros destineti V bet, ut ipse gubemaret Rempub. non alius, quem gas voltintini. Quod autem legimus Carolum M. populus sertasse non eligeret, si eo abdican-J& deinde etiam filium eius Ludovicum Dium ea te imperium , alius esset Reipub. agmistrationi de re testamentum condidisse, id consensu populi. praesciendus, qua lege Sipse princeps imperium vel qui eum reserunt primorum regni factum accepisse videtur eo ipso quo accipit, & ita tacite constat ev Historiis. Ita enim Egi ardus de L reciproca intercedit principi cum populo obliga-Idovico Pio in vita carati: GMIus M. Greemotio,qua populus tenetur venerari imperium, Prin- vitae tempore, cum iam morbo Crsenestire prem ceps administrationem susceptam, nisi consensu retur, evocatum isse Ludovicu Aquatania R transferentis ab/icare , licet quidem favori pro gem, coniregatis solenniter de toto rum Franc se introducto cuique renunciare , & conse- rum primoribus, eungorum consi io consortem sibi quenter etiam abiicere imperium, quod hodie totius Regni Cr imperia is nomnis hereium .nst

in summissortunae bonis habetur, ideoque non tuis. Sic Umbertus Princeps Delphinatus, cum verendum, ut quis sua sponte facile illud abdicet,lliberis destitueretur , principatum Regi Gali revera tamen maximum est onus, a quo quis se- rum detulit, ea vero lege, ut eum a imperio mel suscepto interveniente stipulatione, vel con- recognosceret, & primogenito ab ipso princi- tractu sese excusare prolubitu nequit, nisi acce-lpatu nomen imponeret ac Delphinum perpetuo dente consensu populi, atqui summa integrita- vocaret accedente consensu populi. Quippe cum iis, di virtutis argumentum quandoque est eius. animum induxisset principatum vendere Papae. modi spontanea imperii abdicandi inclinatio,Jopposuerunt omnino sese huic alienationi nobi- etiam di scite populus imperantem solvet obliga-lles itque obtinuit ut pretium de quo iam conventione, multo minus sinet alienare in alium transfe-ltum, a Philippo Valeso acciperet, cujus stio Phi-rendo. Quo enim hoc titulo saceret,nam cum illudit ippo qui primus nomen Delphini& inspniages. non habeat a se sed a populo. populum autem non sit, plena donatione regno postea Obtulit salvo iure consistet alienandi ipsi tribuisse potestatem, ergo, limperii, cui prejudicare non poterat, ut resertnon plus juris in alium transferre potest quam ipse Arniis. ex Hail. lib. a. 3. de PVat de Franis. Nec

324쪽

1. Nec quod idem ille Lodovicus urbem Romam Paschali Pontisci reddidille legitur ad rem facit, cum Franci imperium in urbem Romam a populo Romano acceptum reddere eidem populo recte potuerint , cujus populi quasi personam s ustinebat is qui primo ordinis prin

COMMENTARIUS.

AD modum dubitant viri eruditi, an unquam factam sitisse a Constantino , vel non sactam. e donatio, de qua Author hic agit, a Lu-sFactam autem fuisse non a Ludovico sed conse doVieo pio Paschali Pontisci suetasacta. Multilinatam ex ipso diplomate perspicimus. Sin auia metum fgmentum esse putant ; alii quorum initem sacta a Constantino, vel valida fuit vel non. numero celeberrimus Jctus Hottomannus uu .lsi valida fuit, quid opus nova confirmatione, illis h. tanquam insallibilem veritatem hujus do-iconfirmari utique non potuit, quod enim ab ini

nationis hilioriam amplectitur, cujus extare in-stio non valet, tractu temporis convalescere ne-

strumentum ηunt, apud Raph. Volater. Geuraph.iquit, & idcirco tonsrmatione non potuit plus a. ex Bibliotheca Vaticana prolatum ab ipso Au-ljuris transferre in Paschalem Ludovicus, quam inore. Eeshibet quoque illud Aaronius & Sigmia successoribus habuit, nam candem potestatemnius Histis. Dal lib. 4. quod sese ita habet. Egstidemque jus constantino, quam Ludovico tri-L-ουieus Imp.rator Augustus stinuom concedo buendam neminem negaturum mihi persuadeo, pis hocpassum e firmationis nostra tibi beaIo Petro quamobrem si jure donaverit urbem Romam pa-Priiseipi Apostolorum, Q per se Vicario tuo domι-lschali, sustra therum donata a Ludovico , vel .no P sita, summo Pontifici, ac universili Papa,letiam confrinata ipsa donatio quas non plena, eum succisoribus ejus in perpetuum, sicut a praede-iomnibus suis partibus esset absoluta atque perse coὴν ibiti ue nune in ve sopore se, uition/icta. Praeterea nec a Constantino nec Ludovico socii 'is, indi*ομφis civitarem Romanam cumiejusmodi donationem factam fuisse patet ex eo. Diaeisti suo, in suburbanis atque visuris omnia Quod cum mortuo stephano Pontifice, in ejus bus. er territoriis fur Montanιs, in minitimis i locum elegisset Paschalcm, cujus audaciae eo pro- Iistoritas, ac pontibus, seu euuctis risitaribus, emicesserat, ut se Pontiscem gereret, antequam sellis, oppidis, viculis in Tusciae partibus. id est ab imperatore, cujus erat approbare electionem,

Poditum, cinium restas Clara, Medais, Matur. confirmationem accepisset, Imperator eam rem

rarium, Sutrium, nuper, castellum Ga 76A, O iaegre serens, & ossensus Romanis quos hac ratio- um, pol artium, me. Et paulo post, Inscitis ne imperatoriae dignitatis iura . cui subjecti erant

Corsicam, Cr Sardιnium Q Siciliam. Has omnes violasse praetendebat,In reprimatae auae Roma supra ditias Provincias, urbes, civitates, Qv- Crtis admonera de ne plus rerοmber dans de sempida atque Casteria, victitis, in tereisoria, s uia Multis alieniat s , uti testatur Mereray. Hist. de

vi in pistrimonia; dictae ecclesia tuae beare Petret ance. lib. io. Quippe ut idem scribit, stepha Apostole per te beate vicario tuo spirituali patriinus Pontifex statim postquam electus erat suc Ddomina pasehali summo pontifici de universali Pa-lsor Leonis jussisse populum, ut Imperatori Lupa, fasquesuccessoribus usque infinem seculi eo mo-ldovico iuramentum seselitatis praestaret. Le Pado eonfirmamus, ut in suo detineant jure principa-lpe Leonestam mori Iera de ras, Est ienne Diacre tu inque ditisne. Verum si penes pontiscem, ut δει mis ense pJaee par Pelection isti orere. Il ni ipsi ratiocinantur sit totius mundi summum im- seunis print δε ι'instater Laes te pontificas, surperium, tanquam Christi Vicarium, quid opus attendre L eonfirmation de P Em Nur. ιI Iv fasti it illa donatione sive a Constantino, ut altili resis prester te serment par tis Romains, Crvolunt, facta, & eonsrmata a Ludovico, ut ex ipso urbs il le viri ireaediar a Rerens psis ius reniseses videtur constare adducto instrumento. optimosis in. Dicio quoque instrumento nnia ha jure hujus univers conditorem Deum mundilbendam sdem probat vir Nobilissimus & An Dominum appellamus, quare Imperatores Ro-lplissimus Pliilippus Mornan qui hie inspicio idus mani se hoc titulo insgniunt, &consequenter silis musteriin,q. i . Quia in eo muli terra α δνο Dei Viearii Pontisces, immediate idem habentines donantur, qua longo post tempore is donarione dominium ae imperium , quod nulli Deo soloscimus Maehtiuis comprehendu iuri 1 v. Quia aeeeptum serri debeat, & non sine majestatis suae si huic instrumento Ioeus, multas Provincias, in

vilipendio seri potest, si ab inferiori suo, & po-ὶ sulas, disiones, dominia, portus, oras, do v

testate humana, donationis titulo sibi dominium rit Ludovicus, in quibus nihil ei iuris, imo qtiis e e acquireret, quasi non omnium rerum penes stipacto eum Carolom Lud leo faso, in Imperato relideret imperium. Cui etiam accedit, quod sitrum Orientalium boniι censentur. Quippe inter alia asserant ut quidam faciunt ad Constantinum refe-lst mentio Siciliat, quod ad imperium Orientalerendam dictam donationem jure factam, quid opus pertinuit, nee unquam in Caroli, vel Ludovici vel alia donatione ejusdem rei, vel confirmati l potestatem venit. M. Quippe alte utrum statuere oportet, vel cam l

325쪽

LIBER I.

228 g. XIV. g. XV.

XIV. Quod autem huc usque monuimus , distinguendam esse summitatem imperii ab habendi plenitudine, adeo verum est ut non modo pleraque imperia summa non plene habeantur, sed&multa non Limina habeantur plene: quo fit ut marchionatus & comitatus facilius quam regna vendi & testamento relinqui soleant.

C O M MENTARIUS

A Nnotavimus sup. summum illud dici, cui

nihil alaequatum, se summa dicitur potestas

seu majestas euius amas alterius arbitrio non se sunt, ita ut nemo sibi potestate aequalis sit, si autem summain etiam plenam oportet habere potestatem, scis. omnia suminae majestatis jura, non quidem ipso actu exercenda, verum radicaliter in summa maiestate sundata. Summum imperium non dicitur quis habere propterea , quod exercet omnia m cstatis jura, verum quia nullum habet superiorem cujus majestatem , & im

perium venerari de agnoscere tenetur. Summi

tas enim imperii ut ita dicam, cum dividi nequit sua natura majestas, nec ejus jura partiti est ipsa illa plenitudo,quippe quemadmodum plenum vici nequeat quod non adsolutum omnibus suis partibus ita nec summum cui aliquid aquale, illud enim aequale est pars desciens, ob cujus defectum sum

mum dici nequit & consequenter nee plenum.

Summa itaque potestas concipi nequit,sine illa habendi plenitudine sed quidem sine exercendi plena

facultate. Et eo sensu intelligenda authoris distinctio, principes,duces, marchiones, comites,plenam uidem habent omnia in sua jurisdictione exercini summi imperii iura potestatem, verum agnO

scunt tamen Caesarem superiorem verum cum ple

rumque Marchionatus & Comitatus sunt nuda imperii, non adeo facile alienari quoque possunt, vel testamento, vel donatione, vel vendi tione , vel alio quocunque alienandi modo. Quippe cum secundum conluetudines seudales bon rum , quae in scudum alicui concessa, ut etiam resalium quae iis initarent alienatio seri nequit, nisi praeter consensum ipsus domini etiam Imperatoris, qui ea in scutam dedit, & agnatorum, qui jus radicatum in eo liabent, accedat consensus, siquidem firma N perpetua erit alienatio, multum saeptu, habet dissicultatis ejusmodi alienandi consensum obtinere, Ideoque non pleno jure talia haberi imperia videntur. Ita enim a .sua. tu. 39.& in specie 3 .sua. DL 3I. AIienatiostudi pate

ni non valet etiam domina voluntate, mi agninis

consentioribus ad quos benoscium quandoque βιν verseram. Sed GDservandum, quod licet absque domini authoritate seudum alienari prohibeatur, tamen si paternum si proximiori agnato, alioqui proximitatis jure succestum, concedi poterit, domino etiam ignorante, sive hoc gratis, Qve tali cedatur conventione,ut annuum quid pendendum si, ratione seudi, hoc in agnatum proximiorem cedens accipiat, idque rati ne conjunctonis, quae non tam alienationis speciem, quam resutationem quandam, id quod in personas tam conjunctas, sunditur, interpretari se det, ut annotavit ad h. tit. vir nobilistimus Fledrie. Schench a Tatiunberg.

XV. 1. Est & alterum hujus discriminis indicium in regni tutela , dum rex aetate aut morbo fungi potcstate sua impeditur. Nam in regnis quae non sunt patrimonialia, tutela corum est quibus lex publica, aut ea deficiente consensus populi eam mandat. In regnis patrimonialibus eorum quos pater aut propinqui clegerint. Sic videmus in Epirotarum regno, quod consensu populi ortum fuerat, Aribae m. . regi pupillo publice tutores constitutos : & a proceribus Maced xiii. num Alexandri Magni posthumo. At in Asia minore bello parta rex Eumenes Attalo filio fiatrem suum tutorem dedit. Sic filio Hieron

f mo pater Hiero in Sicilia regnans quos voluit testamento tutores assignaVit.

COMMENTARIUS.

CUm tutoris datio pendeat a patria potest te I. Iro. f. delawb is. Quamobrem lex jus dandi tutorem filio impuberi patri tribuit, mo-ldo in potestate habeat. Permissum enim inquit

Imperat r, paremibus, liberis impuberistis, quos in ροι. state habent lusores dare. inst. de tures. g. 3. Nullam video differentiae rationem, quare in re

guis non patrimonialibus Regi non esset eadem potestas

326쪽

g. XV. g. XVI

potestis filio suo, ad quem ordine successionis π-nium devoluturum eli, impuberi testamento tutorem standi, quam Author tribuit regi cuius in patrimonio regnum est. Quippe imperium diversus habendi modus ad Reipub. administrationem pertinens, non iminuere potest, vel totilere potestatem a lese naturali & civili Regi tanquam patri suorum liberorum concessa. Cui etiam accedit quod ea sit potissima regni patrimonialis, di non patrimonialis diiserentia, quod illud alienari potest, hoc non item. Verum ex prohibitione alienationis deducere quoque prohibiti nem tutorem dandi, ab omni ratioire aliena plane est consequentia,mon idem licebi t Resi quod

CAPUT III.

cum Martium Tarquinium liber testamento tutorem instituisse tradit Liv.i. I A. 3 4. non requisito consensu populi. Sic etiam mortuo AEnea, non proceres imperii Ascanio nondum maturo imperio tutorem dedisse, sed Lavinia mater, vel noverca tutelam sustepit. Nullis autem ει indiciis eonstatque AEneam in patrimonio habuisse suis mum imperium in Trojanos & Latinos, quippe qui sibi illud aequisivisse videtur foedere leto cum Latino duce, eum publico tum etiam domestico. Latinum vero Regem non Herili imperio praefuisse sui stenti vel exinde mihi constare posse videtur , quod praesentibus suisprimoribus amicitiam,& foedus eum AEnea sanxissesce scribit Livius. Deinde trivato Non lirent eadem omnibus Regibus qua ' etiam quia testatur amisso Latino duce in ectia hegibus, quippe se omnibus quoque alienandi ne adversus Turnum Regem Rutilorum,non gra- imperii facultatem tribuere necelle haberemus. i ve sed placidum admodum imperium sibi in Latiu erum qualis illatio,ii omnibus Regibus qua Re - nos assumpssse AEneam, scit .ne eorum a seanimos gibus non permisa eadem jura cireaadministra-l alienaret, argumentum quod non herili sed patriotionem civilem, emo nec eadem cirea ea quae do-lsueti erant imperio. sine vero Regem filio impu.. mesticam, ubernationem spectant. vel quae alicui beri testamento tutorem dedisse non constat, ius

permissa propter sibi inhaerentem intrinsecam naturalem , & adnatam qualitatem , Ac adtitudinem. Elconsequenter non magis ea Regi potest adimi, quam cuique privato ficultas alienandi bona privata, quia civitatis membrum est. Possiimus etiam exempla adferre quae ostendunt , lnon semperobservatum circa tutoris dationem il-llud regnorum discrimen de quo Author , Romanum enim regnum in Regum patrimonio fuisse nemincm affirmaturum credo. Et tamen Anillud ad sanguine Resti impuberi proximos, vel Zchisee deseientibus ad pHulum spectare eoncedo. Nisi aliter leges Regni fundamentales circa hanc

rem disponant. Regi autem furioso potius curatores adduntur cum vicaria adminis1andi potestate , vel proximus successor assumitur, eique desertur iaministatio. Imperii tamen dignitas atque summa maiestas penes Regem, quamvis suriosum manet propter rationes jam antea adductos.

r. Sive vero rex simul sit privato jurc landorum dominus ut Rex Lo. AEgypti post Iosephi tempus, & Indorum reges, memorante Di Lψ doro, ac Strabone, seu non sit, hoc imperio extrinsecum est, nec aliam, neque ad ejus naturam pertinet. Quare nec imperii speciei

alium habendi imperii modum hoc quidem constituit

COMMENTARIUS.

π Isputamus de iure & natura summi imperii, L/quod est Ius regendi cives, & administrandae Reipub. proprietas enim fundi seu tertitorii nullum tribuere potest ius in personas, quae illud inhabitant, nisi ipsa inhabitatio incolas vel subjectos tanquam glebar adscriptios essceret, quod sine consensu hominis liberi fieri non posse cub is notum, eiusdem juris effcere, cujus est suti l dus, & eonsequenter , nec idem imperium idem dominium in subjectos deserre Regi, quam habet quisque in rem propriam. Quamobrem eiusmodi landorium proprietas, Resti privato jure competens, non aliam imperii speciem, vel alium imperii habendi modum constituit.

XVI. 1. Tertia observatio sit, non desinere summum esse im

perium , etiamsi is qui imperaturus est promittit aliqua subditis aut Deo, etiam talia quae ad imperii rationem pertineant. Nec jam de observatione juris naturalis & divini , adde gentium , loquor , ad quam reges omnes tenentur, etiamsi nihil promiserint, seu de regulis quibusdam ad quas sine promisso non tenerentur. Vcrum esse quod dico ex similitudine patris familias apparet, qui si quid familiae facimrum se promiserit quod ad familiae gubernationem pertineat, non eo

desinet in sita familia jus summum, quantum fert familia, habere.

327쪽

13o LIBERI. g. xv I. N cc maritus maritali potestate privatur eo quod aliquid uxori promiserit.

COMMENTARIUS.

inaestionem bic movet Author, an Rex, qui

.imperasuras est, summum de in halere imperiam, sipromistat aliqvi subditis mel dio, ad. Hi rarione retinentia, de qua diversa doctorum opinio. Superius annotavimus ips imperii delationi necessario propter causam, & sine muem sibi in civitatem coalestere animum in-ucentes diversa familiae proposuerunt, inesse pactum , quo tacite se obligasse summum imperantem dicendum esse puto se ea lege imperium accipere, qua cives in eum conserunt, iam

vero manifestum est snem transferendi imperii esse, ut eo communis salus& securitas possit defendi contra aliorum injuriam & violenciam, tum etiam utilitas promoveri, unde supremam legem populi salutem dicimus, & eam imperio summo modum & regulam praescribere, populus autem imperio & voluntati ejus quem foetetati tuendae praeficiunt, promittit se obtemperaturum, & ex cuturum lusia, non tamen pure sed sub conditiones imperii actus respondeant dicto sint. Tacitum

vero noc pactum mutuam parit obligationem, qua tenentur paciscentes praestare quod promissum est. Non tamen imminuit vim imperii summi,uia de eo nihil getrahitur, neque arbitrium utent iis mediis eoque exercendi modo , quem istis ni producengo putat consentaneum. Quamvis

haec promisso semper inest susceptioni imperii solet tamen expresse fieri , adjecto jurejurando

celetisque adhibitis solennitatibus, quando e rona &sceptrum imperanti desertur, licet per successionem ad imperium perveniat. Ita Pusend. vi

Iur. niat. gent. Id. 7. cap. s. n. I . Tacita promise

lla regni bene gerendi in ipsi eiusdem susceptione inesse intestigitum etiamf nihil expresse dictum stieris. Frequent .ssimum tamen est promissionem dum fieri

expresse, non 'e iuramento, certaque rit m s Iemnasiare. Neque tu mustarum, ut in eapramisesione oscium ruis deseribas in per periphrasin, aut

C simili.ι, quae omnia tacite insunt delationi &susceptioni imperii , ideoque quamvis non presse sese promittit princeps ca prastiturum, promisisse tamen intelligi debet in se recipiendo imperii onus, quia in hisce potissimum os cium boni rcgis siue principis consistit. Haec promisso generalis vocati potest, sicundum mentem statim allegati Authoris, quia concernit universalem imperii gerendi & tractandi modum, nihil detrahens de ejus iure, & exercendi illud

pro libum iacultate, dummodo non excedat ci-

idem habenssi modum, id est repugnat sui &usui quamobrem institutum est. Est autem &promisso qudi potest dici specialis, qua Rex se

obligat observaturum quasdam regulas ad quas non teneretur sine promisso. Quippe 'dum sese promittit recte administraturum imperium, sibi reservat arbitrium quibus mediis velit civitatis saluti&securitati consulere; & omnia qua hute inservire putat, adhibendi liberam habet potestatem. In speciali pronussione certa quaedam media & modum exprimerc potest, quae in admianistrando imperio se adhibiturum populo promittit, quae vel magistratuum creationem , vel vectigalium impositionem, vel legum lationem attincnt, aliaque id genus negotia speetit. Habet enim summus imperans potestatem & leges se tendi, & magistratus creandi, de vectigalia ae on ra civibus imponendi, bellum gerendi, exercitum conscribendi, liaec omnia sunt de essentia summi imperii, & ea omnia sunt relicta arbitrio principis, si nihil aliud conventum. Verum quilis populo certas quasdam designatas personas inquas, vel magistratum conserre vel non, quid si

nova,vel certa quaedam tributa impositurum,vetera abrogaturum, bella quaedam non suscepturum, commoda in aliorum civium, vel Reipub. damnum redundatura, non daturum se promittit, non imminuitur ipsum summum imperium, nam omne, isti aetii, manent ipsi intacti & integri, verum

restringitur tantum corum exercitium ad certum

casum, neque obligat sese iisdem hisce summi im perii juribus, non uti, sed quibus iam in casibus

qui expressi sunt. Exeipitur vero nis summa Reipub. necessitas&civium salus aliter requirat, nam eo casu praesumuntur cives principem solutum voluisse promissione. Quemadmodum v lucrunt principem obligare ad ea praestanda. quia Reipub. titilla sore arbitrabantur , ita eum oblisatione mi istum voluisse praesumitur, ubi constat Reipub. salutem poscere ut promissa non serventur. Verum statuit Pusindorsus ejusmodi Regis promissonem ejus conscientiam.tantum stringere, dum civibus nullam tribuat iacultatem

sese iussa principix, sive Regis dereetandi, vel istos actus reddendi irritos quas contri datam silem, & promissionem admisses, quoniam si Rex dieat. salutem populi, aut insignem Reipub. utilitatem id postulare, scuti& ea praesumptio Regis actus

semper comitatur . nihil liabent cives quod regerant , quoniam cum Regi deserendo summum imperium, sinui ips saeuitatem, quam ante quisique privatus paterfamilias habebat in sua semilia.

concesserunt iudicandi quid necessitas N utilito Reipub. sagitat atque postulat, non postunt sibi judicium super actibus principis vindicare, de

consequenter detrectare nequit regis justi atque mandata exequi, quia ea judicant promissoni contraria. ne itaque princips hae ratione elude re pollet obligationem qua tenetur stare promK- sis, suadet ut simul aliquod constituatur concilium.

328쪽

queconcitium Jure suo, non precario seu ν assisn gestis posset cognoscere, cura σεπι eonsensum cives, sis Regis circa laesa non obligamur. Fateor hac

ratione posse praeveniri multa incommoda atque multas δscordias, quibus ejusmodi super actibus principis iudicandi facultas populo relicta occasionem posset praebere. Verum concilii alicujus eum in finem constitutionem eo necessariam arbitrari, quas super actibus principis nulla judicandi esset populo potestas. quia renunciarunt facultati juia dieandi de mediis quae Reipub necessitas, vel uti- llitas exigit, non puto adeo certo constare. Qui p- lpe princeps imperium suscipiens ea lege, ut illudiit administraturus secundum sua promissa, populo tribuit ius exigendi a se quae sacere vel non sacere promisit, non judicat de potestate princi-

pi contem, quae ipsi soli tribuit ius iudieandi quid

Reiptib. utilitati inserviat, & necessitas exigat, eaque suo abitrio adhibendi media, quae neces saria statui praesenti Reipub. maxime convenientia statuit. Verum de jure sbi reservato circa illa qua promissa sunt, illudque let sum pra tendit non praestante Rege quod promist dum de ea inquiritur facile constabit quid utilitas Reipub. flagitavit, s hoc pretextu Rex excusare velit quia non promissis steterit, licet enim euique jus suum persequi, sed non sbi dicere. Ideoque quamvis

ejusmodi concilium non constituatur, populum nihilominus Regem tanquam violatae stat re um secundum pacta, vel promissa interposti in ipsa inuigurat ne, imperium administrare ge-clinantem , & negligentem convenire posse nullus dubito. .

r. Fatendum tamen , id ubi fit, arctius quodammodo reddi imperium , sive obligatio dumtaxat cadat in exercitium actus , sive etiam directe in ipsam facultatem. Priore specie actus contra promissum factus erit injustus, quia, ut alibi ostendemus, Vera promissio jus dat ei cui promittitur: altera autem specie erat etiam nulluς desectu facultatis. Neque inde tamen sequitur, ita promittente superiorem dari aliquem ; nullus enim is aerus non redditur hoc casi ex

vi superiore, sed ipso jure.

COMMENTARIUS.

Tine Ii snes eiusmodi promissis intervenien-

I tibus coarctari certissimum, Arsiara vero cons eis. Reaeis smperiums expresse inter Ruem Crcives fi eonventum in desinum imperii, in dere- laus lues fvinciamentatis imperium ferar, ac super negotiis, eirra qua absoluta disponendi ροιι stas i non est relilya, is concirsum procerum vel popuIi referar, neque citra istius consensum quia deternat, lycus f fartum fueris nolle cisti saliam teneri. Tali modo qui retem sibi constitu ι pualus, obse quium ipsi promisisse inustetitur , non absoluta Cris ommbus, sta quasenus amperium ad evisurationem Cr leges fundamentatis congruit; absi quibus discrepantes actus ipso jure sum irriti, neque vim obtigandi eiura obtιnent. Pusend. ait . iae. supra annotavimus omne imperium , quamvis abs Iutissimum nunquam tamen esse insnitum, licet' nullae leges, nullae eonditiones , vel pr misiones ejus delationi adjectae, quia semper qu-busdam limitibus, qui ex ipsa iusti imperii natura profluunt circumscribitur. Cum enim regendi jus ad utilitatem, & securitatem civium tuendam introductum, apparet non in eorum perni ciem , & damnum oportere redundare, & eons quenter utilitas atque securitas sunt imperii limites , extra quos extendi ejus exercitium non potest nihil tamen de imperio detrahunt, sed tantum coercent ne ejus vis latius extendatur, quam ad illa qua ei vium utilitatem & securitatem conee

nunt. Absolutum itaque manet jus regendi cives summo imperanti, mi nullae aliae condit Ionea praescriptae, quam quae ipsi gelationi imperii ipso jure cotarentia Tribuit autem illud absolutumius regendi arbitrium , & iudicandi facultatem privativam quid utile sit civitati, & quanam ei media inserviant, eaque adhibendi ipsi absoluta potestas. Illa autem media varia sunt & fere innumera, ideoque describi & concludi retio numero nequeunt, seὰ omnia impetantis, di eligendi ea N applicandi pro ut necessitatem Reipub. flagitare judicat, arbit io relicta, imperii itaque mensura est utilitas & salus communis Reipub. quam late ea patet, tam late se extendit impe rium , ut jam dictum suo loco. Verum sunt di poeuliares quidam limites, quae imperii exercitium: coarctini etiam circa ea, quorum aliter jure impe rit ad summum imperantem pertinet, & arbitriumn adminis ratici eamque circumscribunt, cujus Eeneris sunt ejusmodi promissiones de quibus statim sermo, & etiam leges istae sundamentales, ciuae non omn)modam liberam dispostionem de rebus quae Reiptib. administrationem spectant, tribuunt principi, sed consilium populi vel procerum adhibendi necessitatem ei imponunt. Verum n nopus mihi videtur, ut legibus istis sundamentalibus adiiciatur expresse, cives nolle jussis ejus sta re s filiquid eorum jubet, vel imperat aut facit. quae seeundum istiusmodi leges nec jubendi, vel laetendi potestatem habet, quas ista clausula adjecta arctius constringeret imperium, quam illius -

329쪽

131 LIBERI. g. xvi.

istiusmodi promissione, de quibua jam dii tum euisnon potest afferi omnia ex sua libidine, eigono

nihil de concilio, neque de non obtemperando hei summum imperium: eraeo non remor huic in am- iussis si serus factum suerit additum, & conse-inibus parere; ergosum ipsosuperior aut quatis. Et quenter etiam majorem licentiam detrectandi ius-lun diversapum hae: ego teneoν sequi, quod hiat 'sa, atque sese obsequio exuendi populo permi splaeet, quiis pacto me ad hoc obligavi ; Cr ego reteret, qui ejusmodi stipulaticine hoc jus reserva- neor sequa huyus voluntatem, quia pro imperio mι- , ζvit, quam quando illa omissa est. Fateor illam hi hoc injungere potest, n/qua viam summiam in ab- nocere non posse tanquam abundantem cautelam,lsolutum fiant unum m irim. Alta enim notat ab- sed adeo necess tum vile nego,ut sine illa vel ratio-lsentiam super oris aut aequiatis in eodem arium: haene promissorum , vel legum sundamentalium,iauetem facultarem proprio ex jud cis marbitria qua- icivibus non esset jus obsequii denefandi summollecurique jus exercendi. Omnia enim quae gerun- imperanti contra earum tenorem aliquid jubentis tur negotia vcctigalia imponuntur privilegia con

vel admittenti,nam tacite illa elausula inesse cense-l ceduntur, bella indicuntur, regis tantum aguntur tur omni delationi imperii, quet si interuenienti-l nomine, & ab eius imperio descendunt, tanquam bus quibusdam promissis aut legi us quae standa- a summo, eui nemo nec dignitate nec potestate ae- imcntales dicuntur, quia eis nititur Reipub. admi- oualis, sed omnes subiecti. Verum quid si lege, nii iratio, imperanti modum praescribentibus quo surdamcntales principi adimam ipsam agendi se imperium suscipit, tanquam conditione, sine qua scultatem , quae de essentia est summi imperii populus in eum tractandum non transtulisset illud; summaeque majestatis, sine quibus summa maje- ea igitur conditione quoque agnoscit tanquam stis concipi nequit, an & illas servare teneatur suum superiorem & legitimum principem, cui de-lsummus imperans quaeritur,cum eo modo illud a bemus & obedientiam & reverentiam. Quicquidlcipere, & renunciare majestati voluntatis est, cu- enim contra leges imperat, iniuste jubet, Injustelius generis est potestas leges serendi, magistratus autem imperanti, iuste obedientiam recuso, quia constituendi, bellum indicendi, exercitum con- obediendi necessitas dependet a justo imperio; scribendi, pacem faciendi aliaque essentialia m omne autem imperium injustum est, quod con-Jjestatis jura, sine quibus summum imperium ex-

sensu destitutum est, quia nemo sibi jure privato erceri nequit. Contrarium enim videtur velle imperium in alium arrogare potest, atqui quod summum alicui imperium deserre,& ei nolle con- contra promissiones imperatur eonsensu destitui-lcedere easne quibus exerceri nequit,nec etiam diatur eorum a quibus imperium dimanat, ergo. Le-ici. Quamobrem qui Ama non sine ratione dicem ges enim istae sundamentales, & promissiones de-ldum opinantur regem sub hac fide& promissione, clarant quomodo, & qua ratione populus voluit, etiam jurejurando confrmata, quod tamen ex& etiam cum effectu transtulit imperium, tum cipio se ejusmodi leges majestatem ipsam quasi op- etiam quid juris sibi reservavit. Declaratio it, i primentes , & plane extinguentes , imperiumque ista voluntatis imperium transferentis simul l suscipientem servaturam, summam tamen con se habendi, atque exercendi imperii, & obedi-iculum majestatem, non obstante fide gata&inte entia praestandae modus est; quia autem obedien-lposito pacto . nihilominus legem serendarum.

tia dependet a justo imperio , justum vero im-lbelli gerendi & pacem saciendi potestatem hab

perium a consensu civium , sequitur ubi des-are. Itaque non praesumuntur regem vel civescit consensus etiam concidit imperium, tan-lse mutuo obligandi voluntatem habuisse, quia quam necessarium consequens, Scum imperiolobligationis causam quae possibilis esse debet tolia quoque evanescit Obediendi obligatio. Sed in-llunt i contrariorum enim nulla potest induci quirendum ulterius an eiusmodi leges se amen- obligatio, quamobrem dum mutuam quoque tales imperii exercitium coarctantes , non red-isdem non secuti praesumnntur , contra sdem dant summum imperium mancum, ut inquit al- datam non videtur princeps sacere , qui leges legatus statim Auctor, quod non videtur. Opti- ejusmodi sundamentales non observando, pr me enim respondit posse in tali regno omnes im-lmissa non praestat. Sed notandum nos hic se perii actus exerceri, qui in regno absoluto, sedimonem habere, ut dicere incepimus, de eiusmo-

exercendi modus tantum & ordo dissere aliquid i di legibus siniamentalibus, quae hae jura omni- ab eo qui observatur in regno absoluto. In hoe i modo ex Repub. cxterminant, non de iis qua ea enim Rex solo suo judicio utitur, sine ultimo, i populo reservant. Et eo sensu sumptis quae si ita iit si sibi elegit Senatum, cujus consito utillim diximus, applicari potest quod ait Hobias velit, illud tamen sequendum non teneatur, ni silcap. 7. n. l .ae civ. Monarcha si quidnamiseris approbaverit, ideoque sequendum judicaverit. citi, vel pluγιbus simul, propter quod per eons

In isto iero penes comitium est cognitio vetit conco-lquens summum imperium exerceri non potest. Pr mitans , non ex qua radicaliter etis imperaι depen-lmissum illud si paestim jurato ves injurata fasiam, dear, seu quasi a conditionesine quia non. Ita vero irritum est. Pactum mel juras tranfinio, quia pergit. Neque etiam in lati eιvitare existum Adiper ea quae capite a. am. 4. di usum, requirissigna voluntares, nam utique omnia qua vult civitas, idonea voluntatis in transfereme. uti, fero susia se per voluntatem Regis. Est Iimitariane ista sis, esenter signiferi voluntatem retinenda Mem s 'non existense certa condiιione, Rex quaerim nonicienter aeclaras, se non ricedere da )ure ad media posis velle aus frastra Oetit. Sed nee in rati re a ad eum inem necessaria. Iam vero ροι promisia R/x fiammum aes is habere amperium, aut concia Liquia neeessarium adsum m imperium, ipsumtium imo rege elisuperius. Non enim ρεπιιur; hicitamen imperium retinet, satis idonea sigma dat, se

330쪽

mnaeitrepromisisse, nisi a tenus βmmum ιπσ- i lentem, Vel tributorum exactionem, aliaque id . . rium FuM re retineri potest. Quandocnnque liuur genus iura summae potestatis exercendae faculta' apparuerit, id quod promissum est, pr ars non tem prohibitam arbitrantcs , talem ei vitatis a posse,salvo i mo summo, promisumpro nany - mistrationem inducere, atque constituere volue--so, id est invalidum miseri debet. Hic possit runt; non suaderem tamen iureiurando eiusmodi casus existere si qua Musmodi hominum multia promissa confirmare , ne temeritatis vel abusus

, qui bellum atque omnem Mensionem vi nominis divini poenae obnoxium se faciat.

3. Apud Persas rex silmmo cum imperio erat, α--γ.

ut de eo Ρlutarchus loquitur, & ut imago Dei adorabatur: & ut apud Justinum est, non mutabatur nisi morte. Rex erat qui dicebat pro

ceribus Persarum : Ne bladerer meo tantummodo usius conjibo, pos contraxi. L3b. T.

Geterum mementote , paraudum vobis magis esse quam Juadendi . Tamen &jurabat cum regnum adiret, quod Xenophonti & Diodoro Siculo M. ix. notatum, & leges certa quadam serina latas mutare illi nefas erat,

ut & Danielis historia & Plutarchus in Themistocle nos docent, Diodorus quoque Siculus libro XVI I, & multo post tempore Procopius ἡ, ε Persici belli libro primo, ubi insignis ad hanc rem historia exstat: H'is. I dem de AE thiopum regibus tradit D iodorus Siculus. Eodem tradente4,

AEgyptiorum reges, quos tamen ut alios reges Orienti S si immo impe- Lib. i. rio vis non est dubium, ad multarum rerum observationem obligabantur : verum si contra fecissent, accusari vivi non poterant, sed mortuorum accusabatur memoria, & damnatis abludicabatur solennis sepultura : sicut & Hebraeorum regum , qui male regnassent, cadavera extra proprium regibus locum sepulta, II Par. XXIV, 23. XXVIII, 27. egregio temperamento, quo & sanctimonia summae

potestatis maneret, & tamen futuri judicii metu reges a fide mutanda retraherentur. Epiri quoque reges jurare solitos, regnaturos se juxta leges, ex Plutarcsio in Pyrrhi vita dascimus.

COMMENTARIUS.

ΡEersarum Regum imperium absolutissimum

fuisse certum est, verum magis usurpatione

quam jure ex ipso Valerio Maximo equo destri plum dictum hoc regis Persarum Proceribus, nam praemittit Valerius, Iam Xerxes, cujus in nomine seperbia in impotentia habitas , suo jure ruamias emeratusus est, quum Graeia inuinurus Hiam Miubilis Asa principibus. Sic Rex Pet-sarum Darius eadem superbia elatus ad Alexandrum scribens se Regem Regum, & consanguineum Deorum appellat. i. a. supplem. ad O. Cura. Hinc se a suis subsectis permittebant adorari, tamquam Dei omnia conservaritis effigiem. Plut.in Themist. Quamvis vero absolutum sibi ejusmodi imperium arrogarent Reges Persarum,sas tamen ipsis non erat, mutare leges semel latas. Apud Persi religio erat, leges non servare ut semel latis Deriant. Plutareh.Md. loc. Ex qua lege argumentabantur, qui Danielem leonibus Objiciendum a Rege exigebant, Damel. 6. Cum vel Rex eum liberaria supplicio inclinare videretur, tanquam mina

citet primores& principes regni ipsum admonent

ut in memoriam revocaret edictum sive statutum, quod promulgaverat ejus esse apud Persas Medocque efficaciae, fle virtutis, ut immutari non liceat

neque quidem ipsi Regi. Quo sermone coaetias Rex etiequi quod lege statutum erat, Daniesem ad supplicium tradendo. Quat magna summi imperii limatio videtur, cum apud plerasque sere gentes & ferendi. dc abrogandi leges Regi concessam legimus suisse potestatem. De vivis autem regibus potestate sua abutentibus supplicium sumi non solitum fuisse apud gentes illas cum Persas , tum Medos, AEthiopes atque AEgyptios, nec etiam apud Hebraeos annotat quidem Author,

verum non probat; verosimile tamen est, cum

servilem in modum nationes istat regio parebant imperio, aequiori animo pertulisse principum iniurias & tyrannidem , quia nefas putabant eum

quem tanquam Deum adorabant, atque ven rabantur, ideoque supra humanam sortem,& con

ditionem evectus erat, humano iudicio & su plicio subjectum esse. Sed longe aliter morati res opinati sunt, utpote quae tyrannidis impatien-

SEARCH

MENU NAVIGATION