장음표시 사용
341쪽
vieibus tanquam Rex Angens, tamen enorme delie tam admittendo, eam dignitatem adeo turpiter commaculavi. Unde concludimus Davi-
dem quidem habuis summum imperium idque Regium, verum Armare negamus Davidis verba, tam indesnitam di absolutam regibus testatem tribuendam, quas populum nul- injuria posset affeere, & eonsequenter nunquam ipsius essit animadvertendi in regem tyrannum, vel legum, quibus imperium accepit, com- temptorem. Putat Milton. in defens pro popia. s. hae verba non enunciata a Davide quas jus regium amplissimum & absolutissmum voluissit significare, ita ut ne quidem aliqua ratione possct peccare in populum , cum ita inquit Quasi υ/ra Rex David in monore Cr Iach mispem uenira in agens , sordidatus er squaliatis interea Iacens misericordiam a Deo supplieiser petens , quicquam de jure ruis cogitaverit, haec I cuius , eum se vix ure mancipii d gnum esse arbitra- ροιαν. An omnem Dei popuI- , fratres suos, usique adeo prae se comi en psit, vir eis bus, adulter is, pins, peccara in eos si non posse creseret assia rege ignorantia, vessui, vel saeimi. Tibi uiatur Ioti peccavi, procul dubio intectumaum, tibi fracipue, tanquam principali & proprio obiecto peccati, cui uni debetur obedientiati competit potestas, sive vindicandi, sive remittendi peccata. Quod attinet verberarum insictionem, eam nun quam usurpatam puto, quia ejus consuetudinis nulla sacris in literis mentio, nec ullum exem-
plum adduci potest, resis in hunc modum coe citi, & verberibus castigati. Seldenus ex Maimonide refert reges hane poenam non sponte suscepisse, sed a Syntario, cui quibusdam in eas bus de regibus judicandi facultatem fuisse e Rabbincirum turia nonnulli asserunt, fuim inflictam. Huie
opinioni quoque Baronius favere videtur , msias Annae bus. Horum namque iudicio, Herodes, ait, Rex postularus est, utrumque vero falsam flauit, Casaub. Mercisi et . ad Annal. Baron. aut Synedrium hoc jus habui M; aut in Herodem regem vim eausmodi aliquam exercui M. Herodis exempniim nullius momenti es ex eo constat, cum ipsi dicta ales sit, quando istae juvenis crpravatus esset, cum pater illius Am 'aeter viverre. 61νeanus es tinere; regnum, cum Heroaes servus regis adhue esti, cum ne sipem quiuem ullam deest regno invisendo taberet. Rcgiae summae quoque majestatis & potestatis, qua ornati fuere reges Hebraeorum, argumentum est istius legis solutio, quae labetur Deuter. 26.9.summam inurens ei ignominiam, qui illam excalceationis enam perferre deberet, ideoque ab illa immunes reges, ne summa maiestas ejulmodi contumeliae obnoxia, vilesceret, & omnem suum splendorem, aut ritatem, & venerationem amitteret. Quam-l obrem in Ta -.tras. Sanhiarim Non iudicar Rex, neque de ido jMicatur ; non dieis testim
nium, neque contra litam dicitiar. non exuit eanceum, neque pro ejus uxore qu squam exuit ca
3. Haec cum ita sint, tamen aliqua judicia arbitror regibus ademta, Mansisse penes Synedrivm Lxxx virum', quod divino imperio a Mose institutum ad Herodis tempora perpetua cooptatione duravit. Itaque & Moses & David judices Deos vocant, & judicia vocantur judicia Dei: & judices dicuntur non humana sed divina vice judicare. Imo
aperte distinguuntur res Dei a rebus regis, ubi res Dei, monentibus
doctissimis Hebraeorum, judicia ex lege Dei exercenda intelligi debent. Non nego regem J udaeorum capitalia quaedam judicia per se
exercuisse: qua in re ipsum regi decem tribuum lsraeliticarum praesert Maimonides: quod & exempla non pauca, tum in sacris literis, tum in scriptis Hebraeorum, evincunt: sed quaedam cos nitionum genera regi videntur non permissa, ut de tribu, de Pontifice, de propheta. Husque rei argumentum est in Jeremiae Prophetae historia, quem cum procereS ad mortem deposcerent, respondit Rex: Ecce in potestate vestra est, nam contra vos rex nihil potest: in hoc negotiorum genere scit secet. I mo & qui alia quavis de causa apud Synedrium reus factus esset, eum rex judicio eximere non poterat. ideo Hyrcanus judicium de
Herode scum impedire non posset in arte elusit.
Uando Me Syntarium institutum non i hoc consilium in ipso AEgypto jam caepisse. Alii conveniunt doctores, sunt qui asserunt j eias originem concilio Iethronis adscribunt, quod
342쪽
quod habetur Exsu. i3.22. Alii a Jo bate in-iper me regnant reges injudices decern t fustitiam. si itutum p Paris. I s. s. Alii vero rectius scri-lQuod autem Dii iudices vocantur id si, quia Deitire videntur, qui eius originem petunt ex Num. vice in terris funguntur, ab ipso enim summae po-xi et . 16. ubi Moses, se imparem sentiens tantostustates constitutae; sigurate itaque ipsis id digni sustinendo oncri, aquam Reipub. pubernatio <atis nomen tribuitur. Hue pertinet allocutici iustitiae administratio sbi imponebat, tum oblJosaphatis adjudices a se constitutos 2. Pinia. I s. populi pervicaciam, tum ob iuris jam nuper in-l6. Videte quid faciatis, non enim hominis exerceιιι ducti onus, a Deo petiit tanti cineris aliquod lava-ljuvicium ,sed domini, in quodcunqui iuui υσιι is,men. Deus itaque exaudiens orationem stilis in vos rediana sit. Per res Dei non secundum auia ministri, inquit, Congrega mihi septuaginta virastinoris mentem intelligenda ea quae ex divinis legi defendus Israel, qvios tu nos quod senas populi sint bus diiudicanda sunt, res regis, qua arbitrio princiae mavistri; Cr duces res ta ψιum ιabernaculi δε lpis seu regis permissa suerunt; verum per res Dei deris, Deioque ιbi me tecum, in descendam in dilintelligendae videntur res ecclesiasticae seu saetae loquar iuri Q atiferam de spirisu rus, tradamquelPer res regis causae civiles, quod probatur a Chron. eis, ursu Rement tecum onus populi, Cr non tu so- 19. II. ubi constitutum ut Ararias sacerdos prae- Ius orateris. Excquitur prompte quod praec Isderet his quae ad Deum pertinent. Zabadias auiaptum erat Moles. Egressus itaque narravit populortem Dux super opera esset, quae ad regis officium me a domini, eongregans septuaginta viros de senialpertinent, non constituuntur duplicis genetiabas Uriser, quos flarescii circa taberna rum. De-liudicia, eaque partita inter regem di pontiscem,scenditque dominas per nubem, Q lecutus est ad quasi rerum sacrarum cognitio solum spectaret eum, auferens deo risu qui erat in asse, in danaiad pontiscem ejusque adsessores, civilium pertia syrti ima viris tentoribas. Cumque requievisset neret ad regem , sed coram iisdem judicibus &is ei spritas prophetaverum, me ultra cessaverumt. causae ecclesiasticae & civiles expediebantur, cuia Illudque concilium permansi in Repub. imo subljus caput Rex seu princeps , caeteri judices con- ipsx etiam regibus suam intactam retinuit autho-lstabant tum ex personis cultui divino peragen d ritatem, regiae tamen potestati nihil derogan-ldestinatis, tum exsecularibus res civiles adminitem, ut ex Casmbono annotavimus. Consta- strantibus praesdebat vero Pontifex rebus eccles bat vero ex septuaginta viris, cujus Moses erat isticis : Rex civilibus ad Reip. gubernationem caput . in cujus locum post ejus obitum semperi pertinentibus. Quanouam vero concedat Αu- quendam Israelitae eligebant, quem tanquam Sy- thor reges jus vitae necisque habuisse, excipit ta-nedrii caput Lin. illis iudicibus non adnumera- men cognitionis quadam genera. Alii statuunt tum, vocavere concilii principem. Expresse enim iid ipsum nullo probari posse argumento, verum dicitur, ut recum sustentent onus, argumentum: ea sacris potius constare litetis regem cum concilium constitutum ex septuaquinta viris praein circa ea, quae ad civilem administrationem per ter Mosen. Fuit autem tribunal omnium, Q l tinebant, tum etiam quae sacra speetibant, po- numero, in dignitate judicum, utpote quι omnes;testatem habuisse, cui cedere etiam summus Ponerant principes populi, amphisimum in ea tiri quam lisex necesse habebat. Videtur id ipsum confir- elegit Deus, Cr caput esse sanctitaris atqvi imperii mari posse 1 Sauis. 6. 11. Sie David ordin flai uis, id est primum Silo, deinde M.rasol mis,lvit processionem illam celebrem & gaudio ple seu primum in tristi Ephraim, deinde Iuda, eo cominam , qua transferebatur area domini in civita filo constitutum, ut q- a jus citas e miraeumM-ltem David. Sic Salomon pro potestate sibi gularum, variantibus ae inefasmesententiis, a leoncessa iέ omnis generis cives, removit a mi- nisi non possem, hac demque referre,ur. Sig. nisterio , & a loco regali Abuthar sacerdotem.
de Repia. Hebri tib.6. cap. 7. constituerunt ergo i I Reg. 2. 27. ad quem locum commentatores.
hoe concilium regum tempore Rex & principes Summi sacerdotes apud Misaos , Hur a regibus populi ac Lxx. senioribus & Pontifex eum prin-Jinstituebamur, ita Cr ab iis gravi ex culpa ἀ-cipibus sacergorum. & scribis id est legis docto- silui, imo Cr morte puniri poteram; eram enim tibus. Imo Rex ipse advocabat concilium, idem subdisi, ideoquesedenter elatas siummus sacerdosque concilio superiorem fuisse non dubitandum, Insera Historia nusquam pontifices dejecerunt νι- summae enim majestatis indicium supra demon- ges; as e dimeso, ausiaritare sua Ponti es in omstravimus jus cogendi eoncilium, atque comitia &idinem reduertiit atque isjecerunt. Sed objicit populi conventus convocandi habere potestatem. Author Ierem. 38. s. ubi Rex Zedechias proce- Statuit tamen Author quadam judicia regibus ribus ad mortem deposcentibus Prophetam Jere-luisse adempta, atque quaedam cognitionumamiam, coaetiis suit cedere eorum precibus, expo- genera ipsi non fuisse permissa, ut de tribu, de nendo di tradendo virum pium ad libidinem im- Pontisce, de Propheta , unde judicia vocanturipiorum principum, nee enam, inquit Rex, contra
Dei judieia, & Moses ac David Judices Deos. vos quidquam n sum, id est non permittunt jura, Hinc illa in sacris literis distinctio qua res Deliquibus & ipse alligatus sum, in hoc negotiorum
aperte a rebus regis distinguntur,verum notandumigenere declinare quod petitis. In manibus enim illam judiciorum ti judicum appellationem mini- vestris est, cujus est judicare de Propheta vero &me inferre judicia quaedam adempta fuisse regibus,tsalso. Verum non adeo liquidum est an illa verti peculiari quodam jure Srnedrio competisse a lba de secto vel de iure interpretanda. Et puto deque permissa suisse, omnia enim iudicia Dei iudi-lsacto, nihil quicquam posse se fatetur Rex con-eia tecte vocantur, quia ipse Rex regum inquit, tra proceres, quia regiam majestatem tanta in ve-
343쪽
ineratione habebant, quin plus apud eos valeret visidiose empigo, cui sitissicere & inservire Jeremiam enixe dedi petentes, mavultis, quam regi vestro illum dedere detrectanti, debitam obedientiam & venerationem praestare, di consequenter quia experior vos me non esse restem, atque itad minari,ut velim nolim cogar vobis cedere; In m n bus ιtaque vestru est, temporibus inservire & necessitati cedere coaetus, nihιὶ quicquam contra vos
posum. De jure vero regem habuisse arbitrium liquod poscebant, vel concedere, vel denegare,
constat ex ipsa petitione proccrum, utpote cui jus vitae Ae necis competiisse constat ev Maimonide quem adducit Seldenus ae 'niar. lib. 2. cap. I Ideoque mens erat ut justi regis ad mortem raperetur Jeremias, detreetit vero Rex exequi quod poterat. Atqui Assterent regi, tradit eum in eorum potestatem addita causa sine se facile ipsi, re totum negotium perscere. De Herode iam diximus in praecedenti num.
. In Macedonia a Carano orti, ut apud Arrianum Callisthcnes
oblinebant. Curtius libro 1v: Macedones asueti regio imperio: scd in majore libertatis umbra quam caeterae gentes. Nam & judicia de civium capite non erant penes regem. Idem Curtius lib. VI: De capitalibus rebus vetusto Macedonum modo inquirebat exercitus: in pace erat puli: nihil potestas regum patebat , nisi prius patui et austoritas. Est &alterum mixturae hujus indicium alio Curtii loco: Macedontisciperegentis lude mores, ne rex pedes venaretur, Lib. Viii. sine electisprincipum amicorumve. Tacitus de Gothonibus: Regnantur uti Iam addictius quam caeterae Germanorum gentes,nondum tamense a libertatem. Nam
principatum ante descripserat anetoritate suadendi, non jubendi potestate: regnum autem plenum postea h is verbis: Tms imperitat, Is jam exceptionibus, non precario regnandi jure. Eustathius ad sextum Odysseae, ubi Phaeacum respublica describitur, ait esse φιλ mmixtum aliquid ex regis . procerum testate.
a xempla quae hie adducit Author eo solum
D tendunt, ut misturam sermarum in Rebusp. iocum sibi vindicare posse probaret; de ipsa mixtura jam egimus. Quod vero testimonia harent et , nihil aliud probant, quam apud Mac dones restium imperium non ita absolute tractatum sicuti quidem alias gentes & nationes Capitalia judicia non erantpenes regem privative, id est exclusa minoritate sive exercitus in bello, sive vulgi in pace, nee etiam exercitui vel vulgo competebat authoritas judicandi, dc exequendi judicatum sne cognitione&assensu regis. Ita enim Polγbius lib. a . Apellem Philippus orim thum juga namgare, eurita mox Mao alea fuga, cetraras quorum Dux erat Leontias , Triph liam
eum Taurionera uiam opera illorum in Atquin no
cessariare uos, minis; flarimquepost hortim al-ει- Leantium ad tuendam pecuniam pro qua sp ponderas in vincula Aet jaci. Cus rei cretiores facta cetrati per quendam a Leontio missum, regem per legaros oram, fi propter aliam aliquam causam Leontio auei j sisses, ne i s absentitas deacem sinione seius veni Ggnoscere: Hirium ρσο ingemieomtime iis fatum Phil*pis Asinas, inque om-nιns havid probaturos si e enim Macedones aqua)nre eumsuis ruitas paserant utι . Verum an Kaec mixtura regiminis dicenda, ubi summa majestas penes regem, populum vero authoritatem si
dendi, di eum rege simul deliberandi, te iudicandi de capite eivis vel militis saeuitatem habet. Non generant Philippo judicandi &cognoscendide crimine jus, sed orant regem ne se adientibus eam suscipere velit, illud enim sibi aus quaesitum, ut capitalibus judiciis interesse possent, vetusto
Macedonum modo in eo negotio se a quo iure cum rege uti posse. Majestatis enim nec summi imperii hic divisa iura, sedconjunctim exercendi jus populo, sive exercitui quodam vetusto more, &ab immemoriali tempore introducta eonsuetudiane acquisium, sine dubio permissu & consenseregis; nulla mixtura regiminis sne divisone ma-jeltatis summique imperii, ut supra demonstratum, illa enim diviso adeo mixturae regiminis propria est, ut sine illa concipi nequeat, quod enim non habetur & exercetur jure proprio, in dependenter non potest diei summum participate imperium, fle consequenter ejusmodi mixturam introducere. sed ubi ergo summa majestas' oportet enim eam rediisse vel apud vulgum, vel e ercitum in hoe ncgotii genere, apa3 Philippum resedisse non videtur, utpote qui necesse haberet agnoscere aut ritatem non solum suadendi, sed etiam decernendi potestatem: nec apud populum
vel exercitum, quia non excludere poterat cogni
344쪽
tionem regis. Resp. penes regem, quod enim ita modum coarctat, in omnibus negotiis regis sola
conjunctim exercetur, non diuidit majestatem l conspiciebatur majestas,regis ubique praedicabatur ipsam S summum imperium, sed ejus exercendi i nomen, regium exaudiebatur imperium.
1. Simile quid in Romanorum regum temporibus observo; nam tum omnia serme negotia manu regia expediebantur. Romulus nobis, ut libitum, impera rvi, inquit Tacitus. Conflat initio cipitatis reges omnem
potestatem habuiste, inquit Pomponius: tamen quaedam populo excepta etiam illo tempore vult Halicarnassensis. Quod si Romanis magis credimus, in causis quibusdam provocationem ad populum a regibus
fuisse ex Ciceronis de Republica libris, ex pontificalibus quoque libris
& Fenestella annotavit Seneca. Mox Servius Tullius, non tam jure Dist. quam auris popularibus ad regnum pervectus, plus etiam vim regni Qo imminuit: quippe ut loquitur Taci tus, sanctor legum qiueis etiam reges ob- m temperarent. Quominus mirandum quod Livius dicit, primorum nai.
consulum potestatem a regia hoc serme uno distitisse quod annua
Eipub. Romanae formam sub regibus non m mixtam, sed plane monarchicam fuisse, quis
in dubium revocare posset, oui eam diligenter examinat, di probant ipsa as Austore adducta Scriptorum antiquorum testimoniae Quod si quaedam summi imperii iura populo communic xunt, & nonnullis publicis negotiis peragendis intereste concesserint, ex eo non potest infe ii partitio summae majestatis, sine qua nulla mixtura. Aliud quid est aliquem admittere ad Rempub. secum administrandam , vel publica quaedam peragenda negotia, aliud est parilai -- perium , ita ut pars quaedam ejus eoiaeratur in latium abdicative , nullo sibi quoad illam partem, vel approbandi, ves revocandi reservato aure. Tectatur quidem Di mys. Halicarnassensis
lib. q. pag. 224. trium rerum, maximarum &
summe necessariarum, penes populum ex prisco instituto arbitrium fuisse,scit. creangi magistratus, tam domi quam militiae, leges confirmandi vel abrogandi, bellum pacemve decernendi. sed nulla inde mixtura monariniae & dem eratiae derivari potest, nam secundum priscum Romuli imsitutum haec tria plebi commissa permissu Romuli , ut conjunctim & smul cum rege decernerent de hello & pace, & magistratus crearent, i gesve conderent. Itaque non divisi cum plebe imperium , sed quarunciam rerum agministrationem
tibi soli reservat, de quibusdam deliberandi etiam
plebi conressi facultatem. Nec magis mixtam Reipub. Romanae formam probat provocatio a Rege ad populum, eujus unum tantum nobis Ro
manarum rerum Scriptores produnt exemplum
Horatii, provocantis a Rege Tullio, ad quem injus raptus ob intersectam sororem fuerat, ad judicium populi. Atqui in rebus criminalibus ejusmodi provocationem obtinuisse constat ex Livio. Verum repetendum nobis hic intransgressu quod alibi disputavimus de ratione, qua hoc pro vocandi jus nititur; qua cognita facile perspici mus, illud ipsum neutiquam summum penes reges residens imperium imminuisse vel eo partitum isse inter populum regemque. Meo judicio illa provocatio non debet considerari tanquam jus
aliquod praecipuum populo quaesitum, & ab eo
exercitum tanquam jure proprio, & authoritate independenti, verum tanquam spontaneam & ex libera regis voluntate proserum concessionem habendam existimo. Videntur paullulum circa provocandi modum dissentire a se invicem scriptores Livius ,& Dionysius, & Valerius. Tradit Liv. Id. i. Horatium ad Regum Tullum Hosti- Iium in ius vocatum fuisse, vcrum regem, ne ipse tam tristis in gratique ad vulgus iudicii, ac secundum judicium supplicii Author esset concilio populi agvoeato , duumviros , qui Horatium per
duessionem judiearem, fulse. Dionysius testitur Regem Tullum Hostilium cognitionem criminis
suscepisse, verum cum neque condemnare vellet civem, Optime de Repub. meritum, neque n
centem absolvere, eam cognitionem ad populum remisisse. Valerius sibi non constat, M. 6. eap. 3. refert enim Horatium, eum sororem suam virginem , Curatii sponsi mortem pro sos, quam illa aetas Aebebat, sentem vidisset, gladio, quo patriae rem bene gesserat, interemisse, & hoc nomine reum ad populum actum fuisse, nec regis, nec
provocationis mentionem faciens. Cum tamen Io. g. cap. i. n. I. tradat M. Horatium, interfiso sororis erimine, a Ttigo rete .amnatum, ad populum pro caro, judieis alsolutum fui se. Quibus
ex verbis perspicimus cognitionem rerum criminatium pertinuisse ad regem , verum a rege ad populum provocare potuisse reum , &idelico a populo irritum reddi vel approbari judicium regis, qui in actus summi imperii. scripse
345쪽
Scripserat quoque M. Tullus in libris de republica reserente Seneca Epist. ros. provocasionem ad populum quoque a ruibus fuisse. Et M. Fabius apud Liv. lib. 8. cap. 3 3. ad dictatorem orationem habens. u Moquiium, inquit, via te nec am
rhoruas Senatus, nee tas mea, cui orbitarem parias, nec sinas nobilitasque magistri eqvissam, a re
pso nominast, valetr me preces, quasi hostes m ιigavere, quis deorum iras placam , redumos bis appello, in prauoco ad populum eumque tibi δε- alenta Seninus jud viam , juicem fero, qui cerumnus plus quam tua di raris potest portet que, via ro cessurusne pro eatιona si cus Rex Romamus Ilia, Ho tilitisirassit. Videamus quo paeto haec omnia possint conciliari. Id vero certissimium, penes regem suisse summam potestatem, idemue & jus animadvertendi in facinorosos, sedio an illud habuerit a se ipss, ita ut etiam illud invito populo Reet ad quem reus provocaverat exercere potuerit; quod dicendum videtur. Quippe
ipse Livius tradit i. 2.Tarquinium Superbum cuna tronem rerum criministia per se solumq*e concilioexercuisse, perque eam causam occidere, in ex Liam agere, bonis multarepolus se. Itaque cum constat initio civitatis reges omnem habuisse potestatem,ut Tacitus testatur,& Pomponius I. I .de o. σ. quorsum ad populum provocatio. Si itaque diligenter examinemus, quae statim allegati scriptores de provocatione a rege ad populum tradunt, suile ex illis perspicimus, Horatiana caedis cognitionem pertinuisse quidem ad regem Tullum Hostilium, quemadmodum &sequentes reges, verum ne tam tristis ingratique judieii invidiam apud populum subiret, vel Author esset subvertendi iudicii si absolviset reum: Tubli Regi optimum factu visum cognitionis ad populum reserre. Tradit Livius regem concilio populi advocato duumviros creasse, qui H ratium secundum legem perduellionem judic rent. Quod idem est ac si ipse suscepisset cogniti nem , quippe quod ad se pertinebat, demandavit duumviris, qui sua vice sungerentur, quoὰ enim uis per alium Leit, per se fecisse viJetur. Diony-us quidem nullam 'mentionem sacit concilii al
Rege Tullo convocati, neque duumvirorum qui bus illam cognitionem demandavit, neque provocationis. Verum testatur regem ipsum primo
suscepisse cognitionem, re tandem post longam haesitationem ipsi visum factu optimum illam ad populum referre, propter rationem jam dictam. Ideoque regem criminalem iurisdictionem, s .emerum imperium habuisse privative, & a seipso suo iure, & regia dignitate, regioque imperio. quamobrem amrmat Livius statim post facinua admissum raptum ad resem in ius suise Hora tium, & in eo cum Livio consentit Dionysus. Uerum minus accurate formam judicii, habendi a Rege Tullo, observatam describit, quam eum omnibus circumstantiis, ut ita diram, describe re nobis voluit Livius. Atqui nihil interest an per modum provocandi a duumviris, vel directe a
rege ad populum interveniente provocatione causae cognitio delata fuerit. Modo probetur populum ae Horatiana caede iudicium non habuisse, tu si rege consentiente. Itaque quod Dionysus minus dicit, supplendum ex Livio. Et eo sensu inretiligenda quae tradit Valerius Io. cap. I. M. -- rarium interfinis sororis crimina a Titias rege dam natum , nullam duumvirorum mentionem faciens, quamvis Io. 6. cap. 3. de rege silens, di
cat hoc nomane apud popuIum reum a iam Hora-
rsum , id est permittente & volente Tullo Hostiatio, cujus consensus rationem statim allegavimus e2 Liuio & Dionys. Itaque sponte de volunt rio cessit Rex provocationi. Quippe constat Horatio regem authorem suisse , ut provocaret ad popuIi judicium, ex iis quae habent ali gati scriptores, acresserat lictor, injiciebatque laqueum, δε- Horatius, Auriare Tutia, esemen- relegis interpreti, PROVOCO inquit, unde concludimus quod aliquando contigit in judicio Horatianae caedis, principe volente, ex eo deduci non posse ius aliquod populo quaesitum, Ac eam summi imperii partem concessam cujus intuitu recte dici posset Romanae Reipub. forma sub regibus mixta fuisse . quoniam nulla reo ad populum provocandi licentia, nisi ex speciali co ' sensu principis.
6. Similis etiam mixtura ex populari & optimatum potentia Romae fuit tempore interregni , & primis Consulum temporibus: nam in rebus quibusdam iisque majoribus, ita demum rarum crat quod populus jussisset, si patres auctores fierent: quod postea, vi populi aucta,
speciem tantum veterem retinuit, cum in incertum comitiorum eVentum patres auctores seri coeperunt, ut Livius & Dionysius notant. Quin & serius aliquanto mixturae mansit aliquid, quamdiu, ut idem
loquitur Livius, imperium penes Patricios, id est Senatum; in penes tribunos sid est plebem) auxilium erat, jus nempe vetandi, sive in
SUpra annotavimus fini a horem, qui proba- tres amiaris, quando rem sectam probarent, itare te dicit id, quod geritur. Fiebant itaque p. t ut tum demum rata esse possent quae jusserat populus
346쪽
pulus, ii probassent patres.Quamdiu itaque hoe jus
patres sibi intactum reservare potuerunt, Omnem vim imperii habuisse dicendum est, & conserenter Aristocratiam fuisse tum temporis Reipub. Romanae formam, negari nequit. Quando vero eo crevit authoritas tribunorum, ut sacro sincticorum fore corpora lege cautum, eoque Venerunt potestatis, ut comitia consulum praetoriimve, & aliorum magistratuum habete, di nequid fieret inhibere, Senatum dissolvere, quibuscun-
que magistratibus diem dicere, Ararii curam gerere , patricios cogere, mulctam irrogare, atque Senatus decreta approbare N improbare poterant, quid summi imperii Senatui sive patriciis relis quum suit cujus resipectu posset videri imperium cum plebe partitum, & consequenter eo tempore mixturam ex populari, di optimatium potentia Romae fuisse. V ide de amplitudine huius tribunitiae potestatis, quae annotavimus ad s. Io. O. AOrigine Iuris.
. Sic & Isocrates Atheniensum rempublicam Solonis temporibus
vult fuisse ει tui Di ἰω, potestatem optimatium popula
ri mixtam. His positis quaestiones quasdam quae frequentem in hoc
argumento usum habent examinemus.
REJinica Aiberim' non uno neque eo perpe itis Reipub.genere usa est, sed pro rerum tam ditisne in temporum varιetine, iuverso. Siquidem aliaritia Vegitim, deitae popularem. aliquanda ιν ramoram, spe etiam paucorum iamininum atque imp rium periviis. Sig. de 'Repub. -heniens eap. r. Annotavit ad h. l. Doctissimus Boetier. G-aium non rese cepisse mensem Isocratis. Res ita ha-λι , inquiti Reu b. Atheniensium vere in propris Dis popalaris, sed ex instiluio Sotinis Ams
eratica temperata, non miala. Ia temperamentum tibiqua eammendaι Isocrates: videns solicet, subinde eives a boni potitia rationabus declinare ad I cenιιam popuIarem, qua is Reipub. sa splurimum perielitatur. Ita enim Aristoteles 2 de Repub cap. II. ae Solone. Sesonem, inquit, amem nonnuhi bonum legiflauorem Disse putant. Nam Q pauco rum dominatum sv Iis: Cr popuIum servientem liberamis, in patriam demorearaam recte temperata Repub. constituis, &c.
XXI. t. Prima est, an summum imperium habere possit is qui i inaequali foedere tenetur. Inaequale foedus hic intelligo, non quod inter viribus dispares initur, quomodo Thebana civitas Pelopidae tempore scedus cum Persarum rege habuit , dc Romani olim cum Massiliensibus, deinde cum rege Masinissa ; nec quod actum habet transeuntem, ut cum hostis qui sit ad amicitiam recipitur, dum im- Mai. pensas belli solvat, aut aliud quid praestet: sed quod ex ipsa vi pactio- ' nis manentem praelationem quandam alteri donat , hoc est ubi quis
tenetur alterius imperium ac majestatem conservarc, ut in foedere datolorum cum Romanis erat, id est, tum operam dare ut ejus imperium in tuto sit, tum ut dignitas, quae majestatis nomine significatur, ciconstet, Imperii reverentiam dixit Tacitus: & sic explicat Sede finibusque influa ripa, mente animoque nobisiuin agant. Florus: illi quoque tibi μ. reliqui, qui immunes imperii erant, sentiebavit tamen magnitudinem , es pictorem gentium populum Romanum reperennium Ad quod genus reserenda sunt jura quaedam eorum quae nunc vocantur protectionis, advocatiae mundi burgii : Item jus urbium matricum in colonias apud Graecos: to 3 Nam ut Thucydides ait, coloniae cum urbibus matricibus pari erant iure libertatis, sed debebant sigi; & exhibere ἀγρον reverentiam scilicet & honoris signa quaedam.
DE .ederibus & pactionibus, atque sponsi .hie tantum examinandum nobis incumbit pecunibiis infra nobis disputandi erit occasio γlliaris illa quaestio, πιμ- inaqMiaesa num ι--
347쪽
perium imminuat. poedus enim dividitur in quad. N in quale ; ex cognitione & descriptione unius descendit notitia alterius. Foedus aequale dicitur, quando utriusque partis conditio aequalis est, ita ut unus non in plus quam alter sit obligatus ad
aliquid praestandum, vel patiendum, nisi idem
praestetur a socio. Pactiones seu scedera aequalia vocat Isocrates Pan Ir. eam par Cr aequum jus utrisque ινι-itur. 2Equum enim sue aequale dictum , quod veram ex utraque parte aequalit tem habet. Et eo sensu apud Phaedrum aquae I ges dicuntur, non tantum simpliciter ut opponuntur iniquis, sed respectu ad cives, quos &saciebant a quales, & aequali jure continebant. Cicero aequalitatem juris appellat. Quo sensu qui scedere sibi juncti alter altero non superior
dici potest, si pares besti , aequo Ddere, in pacem
atque an amicitiam veniunt, ut apud Livium est. Inter quos omnia una eademque lance trutinan
tUr. Et possunt eiusmodi foedera iniri, vel circa commercia, vel bellicam societatem, de quibus
suo loco. Hue spectat quod inquit, Ioram Regi Josaphat. Sicut ego sum ita in tu: scut popuIus
meus sic populus tuus, in equites mea equites rui.
I Reg. M. q. 2 Reg. 3.7. Vox enim Hebraea Capi fgniscat aequalitatem , vel aequitatis, vel conditionis. Inaequale autem foedus dicitur, quando non pares runt conditiones scederatorum, ita ut alius alio quicquam ex contracto scedere magis minusve praestare, vel agere aut pati teneatur. Verum notandum quod hic Author observanduin admonet, se non habere sermonem es ejusmodiscedere, quod actum habet transeuntem summum imperium neutiquam imminuentem, scit . quod continet quatiam praestationes transitorias, ciuae
statim ut lolutae sunt, solutione ejus quod debebatur, perimuntur, scit . quando in pace alteri parti injunsitur alterius militibus stipendium quoddam solvere, sumtus belli restituere, vel alia quaedam pangendo scedere promissa praestare,
ut moenia arcesque diruere. Sic caverant Phiali steti foedere , ne serrarius esset in omni terra
Israel, I Gm. 33. I9. ro. Cui convenit lex quam Porsennam regem in foedere cum Romanis posuisse, ne ferroni iis agraevituram uterentur, tr dit Plin. hs. naturaei ζb. 34. cap. I 3. Verum omnis disputatio est, an imperium non imminuant praestationes ex vi conventionis, vel foederis permanentis obligatoriae a parte inseriori, quae annexam habent superioritatem & eminentiam in inferiores conjunctam cum reverentia , & veneratione quadam praestanda superiori, vel tacite,
vel evisse. Tacite sese obligasse & quidem per
consequentiam dieitur, si quis populum exterum in patronum defensoremque sbi assumpst. Eae- presse, si ipsis foederum tabulis inseratur, ut quis
teneatur alterius imperium, &maiestatem conservare, ideoque alterum dignitate se superiorem agnoscere, & in omnibus actionibus ipsi reverentiam , & venerationem quandam exhibere. Hue pertinet foedus A tolorum cum Romanis deuo Livius. 3 8. Op. 1 I. Diu iactati . toli, rastrem tit acie ditiones pacis convenirent, effecerum rfuerunt autem M. Imperium majetatemque popias
Romam gens . tolorum conservato sine dolo malo Ne quem exercuum qui a resus soc os amicoso eorum duceria ν, pre fines suos ιransire simio, nescis
Ram arm die in eos ferto. Bellumque par ιιν se-rιιος perfugas, fugitivos , captivosiquo, re ιιο. Ad quem locum Hodinus. Lι rum quidem in1- perium . tatis reliquerunt, seu iis conditi sitii, ut paulo minus quam Romano imperis subvulsiad remur. Aliter sentire Author vititur, cum luis
modi scedere nihil aliud cautum dicit, quam Ptimperium eius, qui est superior in scedere, in tu to sit, tum ut dignitas ei constet, quae majestitis nomine seniscatur. Ideoque sui iuris manet populus, summumque imperium servat sibi in
tcgrum , ea tamen conditione ut utatur ad consertavandum alienum . illudque veneretur & revercii ter habeat, non tamen agnoscat tanquam subjectus. Solent minus potentes adhaerere potentioribus, non ut sani subditi, sed ut desudantur. ad hoc genus refert quoque Author iura protectionis, Adυoratia & duisitaraeis, minus hoc est quam esse sub protectione. Et tamens pro-
tiis, in ea per milites armaque. Albertc. Gentis de M. HII. tib 3. Riaiculus, inquit, est Bariolus, Cr non nemo alius, Imatus eos in servis, dum a una μὰ ratos utine Io emittis sub os ese, non setos aut aviarentes. Imo subiectio me est dare aliquid insignum superioritatis. Ei vcre nec subjecti dicebantur Poena, Miscedones, Cr alia, qui ιrιburtim tamen pentiebam annuum. Sic quoque jus Mundiataraeis, nihil aliud quam jus defensonis di tutela ae
protectionis. Hinc Mona ν Patronus, defensor. tutor eapitis liberi. Apud Longobardos, unde hae vox originem suam videtur hinere, quaevis sceminae in m niua, id est tutela erant; puellae in mundio seu tutela parentum, vel f deessent, agnatorum t uxores in mundio maritorum. Idem
jus advocatiae, unde advocatus idem quod dekn
sor. sic olim advocati Ecesesiae dicti, qui e v, bona defendebant a potentiorum injuriis, Martini f. Epistola apud δε Chesis , reserente Anton. Matthaeo tutis in illustri Academia Lugdun Batava Antecessore , de niliri se lib. a. cap. I9. ζuoniam eum advocarus Ecclesia idem
intestili deberi 1uod defensor, &c. Dcsendebat ejus praedia&possessiones adversum vim de injuriam: in bona vero ecclesianam nihil habebat juris. Sie
etiam Laici habebant suos advocatos, erant enim& provinciarum & civitatum advocati, ut annotat uit Clariss Reae Ruseo'bus emiι jus seu a rea. tiam dominorum de Lichtoberg, quam habebant sura emisarem Araeentinensem, Annal. Colmariens ad annum ir83, Αnonymus apud Pistor. de Landgraviis Turingiae cap. 9 . Cui comes de
Xat tenet ebo en debebat venire in ad urorium in per advocatos Marchionis captus est ciam amnibus.
Vide de hac materia plura apud statim allegatum
Authorem. Hi ne advocatia tuitio & protectio. Apud Baldricum in chron. Camoac. ιιb. I. cap. Io. Abbatis advocatiam imploravit. tandum vero, quod cum advocatorum Osficium etat tu-
348쪽
tari bello res & faculta et ecclesarum, earumque milites ac vatillos in aciem educere, eorum quoque suisse ecclesarum vexilla, cum in propriis ee-Hesiarum bellis, tum etiam regalibus expediti
nibus, deserae, argumentum quod summa maiestas & imperium non penes eum sed ecclesiam residebat, cujus tutelam & patrocinium sust
1. Livius devicteri scedere inter Romanos, qui Albae jus omne acceperant , & Latinos Alba oriundos: In eo foedet esuperior Romana res erat. Recte Andronicus Rhodius post Aristotelem amicitiae inter dispares Lo. r. hoc ait proprium, ut potentiori plus honoris, infirmiori plus auxilii deseratur. Scimus quid ad hanc quaestionem Proculus responderit, L.
scilicet liberum esse populum qui nullius alterius potestati subjectus sit,
etiamsi in scedere comprehensum sit ut is populus comiter alterius po- espuli majestatem conservaret. Si ergo populus tali foedere oblligatus liber manet, si alterius potestati subjectius non est, sequitur, ut summum imperium retineat. Atque idem de rege pronunciandum est. Est enim populi liberi & regis, qui vere rex sit, eadem ratio. Addit Proculus, illud a ici in foedere, ut intelligatur alterum populum s periorem ess non ut intelligatur alterum non esse liberum. Superiorem hic intelligere debemus non potestate jam enim dixerat ta
lem populum alterius potestati subjectum non esse in sed auctoritate, & dignitate: quod verba sequentia apta admodum similitudine explicant : siuemadmodum, inquit, clientes nostros intelligistis liberos esse, etiam si neque auctoritate, neque dignitate, neque jure omni nobis pares sunt: sic Cr eos qui majestatim nostram comiter confervare debent, liberos esse intella dion es.
REcte adducit hue Author Ploculi testim
nium ad eonfirmandam foedere inaequali non imminui summum imperium ejus populi qui obligavit, se atierius mare starem omiser ean servari. sed & primaevam libertatem ae pristianam, quae ei competebat ante foedus initum illi batam & intefram retinere, ideoque jura sua maiestatis summique imperii, superioris instar, Iibere & ex proprio arbitrio exercere , quamvis enim dignitate & authoritate superiori in foedere impar, par tamen ei libertate. Liber aurem populus est is, qui Ilius alterius populi potestasi est subjectus με is faueratus est, inquit proculus i. q. f.
Ae ptav. sie libera erant foederata oppida: idemque ne lictoribus a Romanis magistratibus vise tantur. Hine apud Suet. in CasguI. cap. q. D mi finis in citatis: libera ae sederasa oppida, si- lm lictoribus Adiat. Earum Roma legatos vetuis confidere in Orehestra λ eum quasliam Idemini 1 neras mitti deprehencisset. Addit autem Jctus, etiam populum liberum manere, id est summum retinere imperium licet scedere comprehensum, ut is populus alterius populi maiestatem comiter con- lservaret. Quamuis enim dictio comιter varias habeat fgniscationes, quam reverenter, ut statim annotatum. Ipse comiser eonservandi modus h narem reverentiamque m ori debitam commonstrat,
fidei tibertinem ae voluntasem arguis, s jectionem non infert, Abretatim probas, inquit vir AmpIlias mus, ictus subtilissimus Jae. vander Graes. 'ntet jur. pub. cap. 69. unde pergit, est illa comis -- se alios a foedera. Undefaedus' a popuIa Iibero
sui juris, re qua a libertine. Liberias a tem huius non taliberrarem illius ordinisa est e sed faederis pa-s ctione eo enitur , in hic populus alterius populi m est rem eam ter conservarer; ex hoe My cstin, in inutietis. aherum superiorem esse. Eoque et haealet is quaserere butum quid, reveremia proco servatione. Ac si uae tur quod est in iuridibi. γνώhostimentumpar pars relatum, opera pro pecuma. His superior proluit, advis, malum averris Hie honorum de rear ab eo eui auxilia est, idquν secundum naeturam, qua inferiores severioribus re verentiam prae stare, comiter superioris majestatem
conservare tenemur, cum per eam consimis, ne
que author iliasse , neque dunttat. superiori pares sim. Pares tamen, ut diximus, libertate, nam ut inquit Jetus, hoc adiicitur, in intelli atin alterum populum superiorem esse , non in intelligatur ah ram non esse liberum. Quanta igitur libertas Romaniscompetit apud exteras entes, & nationes libera, ac sui iuris, suis legibus viventes. tanta vicis im his tribuenda apud Romano . sed fortas
se quia nobis obsietet illa Ciceronis, oras. pro Baiabo tibi inquit. Adjunctam viιam istuci est, quod non est ιη omnibus Diaribus: majestarem popuIι R I i di m i
349쪽
mam comiter eonservam o ; id halet hane vim, ut D ille in faedere ιnferior. primum verba Ianus hae conservandi, quo magis in legibus qkam foederibus uti solemus, imperaritu est non precantis. Deinde, cum aherius populi majestas eonservari iubetur, de altera sititur, certe ite populus insuperioνi condiri
ne eaoque ponisur, cujus majestas sederis sanctisne defenditur, die. Quippe in luperiori conditione dicitur esse quoad dignitatem & authoritatem, non quoad imperium cui inferior inscedere sese subiecisse dici posset, sum libertati renuncians. Illa itaque obligatio qua inferior tenetur comiter conservare maiestatem superioris, non descendit ex ejus potestate aliqua legissatoria, vel summo civili imperio, sed conventione, & eonditione foederi adiecta, in quam consensit inferior in singulari hoc casu , Ac peculiari in causa, scilicetia maiestarem eomiter conservandam, id est, ut Cicero ipse explicat, benigne non gravate , tanquam subjectus, sed foederis socius, id est liber populus; quod enim ex conventione, & scedere praestatur , demonstrat sibi esse aequales quo ad& libertatem, quae cum summo imperio intelligi nequit: quod enim subjecti & cives praestant, vi imperii, cui subsunt, praestare coacti, ei obtemperare velint nolint, tenentur, 3 hujus intuitu sui juris dici nequeunt. Et sic etiam populis qui sese alieno imperio subiecerunt, eadem incumbit obligatio & necessitas, quamobrem recte opponuntur populis foederatis, ut statim vi debimus. Ita ad dictari est. I. 1. de captiv. st tim allegatus Author 'Irim jurpia. Superiores his aecidentaliter appestantur , qui supra alios oconsense Ioeati , prsores sedes tenent. Simiti eriemplo principes altis praesse, Me est, aliis amere/lere , Aodprimas capiam 'e teneant sedes, prime es .im. Superior bus inferiores opponuntiar ; uoni uia hieatio superior liberrare se magas, quam commaris dignitas plebeja, da quibus licet flatu differam, amias liberi rem istibasam ac parem rei se conlat, quia flarus rei non muriat condisionem qualitatemve personae, quoad I pertialem I. -e. C. de impon. lucrat. descript. Nec superior in res inferiores, quoad hic si νιον absque magast sura, tiale inferior superioris legibus non subjectus rite eaereiacet. Cum tibertas non ex accidenta aliquo, quale esa, rem esse vel paverim, sed ex is politomate Asera ρειψα is alimetur. Non obstante superiore, inferiorem penes libertas p vam CV pristinam
3. Clientes in fide sunt patronorum ; sc populi scedere inseriores
A, Mia in side populi qui dignitate est superior. Sunt ἐώ cmmisit, inrem k,
Ἀ- L sub patrocinio, nonsub d tione, ut Sylla apud Appianum loquitur; in parte, non in ditione, ut Livius: & Cicero Officiorum secundo sancti ra illa Romanorum tempora describens , patrocinium sociorum ait penes eos fuisse, non imperium. Qui cum satis convenit dictum illud Scipionis Africani Majoris: Populum Romanum beneflcio quam metu sit gare homines malle, exterasque gentes fide ac societate Junctaου habere quam tristisiu jectas stoitio: & quae Strabo commemorat de Lacedaemoniis post Romanorum in Graeciam adventum : ιμιπι ἐαλλο -- u ὐδὲν et man erunt, inquit, libera nihil conferentes praeter operassociales. Sicut patrocinium privatum non tollit libertatem personalem, ita patrocinium publicum non tollit libertatem civilem, quae sine sum mo imperio intelligi nequit. Ideo apud Livium opponi videas, in fide esse & in ditione: Et Syllaeo Arabum regi minatus est Augustus, teste Iosepho, ni injuriis in vicinos abstineret, curaturum se ut ex mico subditus fieret; cujus conditionis erant reges Armeniae, quos inditione Romana suisse ad Vologesen scribebat Paetus, & proinde sono magis nominis quam re ipsa reges: quales Cypri aliique reges olim sub regibus Persis. --γ- subditi, ut Diodorus loquitur.
ICtus in dicta lege in sne, inquit comiser eo servare m Uinem, nihil aliud esse quam instar clientum reverenter habere majestatem ejus, cujus in patrocinium te dedisti, reservata sua libertate &potestate illibata. Uientes enim uostras intes imas libreas esse, etiam fi neqae -- rhoritate, neque dignitate, neque viribus nobis pares sum, ait Jctus: ad quae verba gloss. Cliantes Crmasam domisos licet habeam stiperiores , sumi t men lueri. Duplex autem. clientum conditio erat, prima Thessalorum &Priscorum Atheniensium, qui non adeo clementet & civiliter tra
350쪽
Etabantur, quam quos ad exemplum Graecorum Romulus instituit. Solebant enim Graecisum be elientibus suis abuti, illis imponentes negotia peragenda, liberos & ingenuos homines neutiquam decentia, & si quando imperata opera fa
cere neelement, verbera intentabant, & cet
ris in rebus tanquam mancipia habebant. DionysHalle. lib. r. id ipsum correxit Romulus, utpote cum voluerit esk amicos, institueritque ut potentiorum& humiliorum animos quasi quodam mutuae benevolentiae vinculo conglutinaret, patrem primum , proximum deinde patronum
habere iussit, id est, ut interpretatur Gell. lib. s.
cap. I 3. ex moribus populi Romam , ut primum Juxta paremes locum tenere pupillos debere fidei tutelaeque nos a crediιos; secuiatim eos, proximum
Io Hientes habere, Missa itidem in fidem parrocissamque nostrum deuiareiam. Hinc M. Cato in oratione, quem dixit apud Censores in Lentulum, reserente Gellici, ita scripsit. Quod --Ργris rimas habuerarisias pupillos, quam elim-l sumas, miιtite, qui ama, qui obsides, qui urbem rem non fallere, adversus cunasos pro cliente te- patentibus portis aecipiam: me nos mei nostra, nec flamin, restamomum a resum clientem nemo di-s Vmperii vestri paenitebit. Liv. lib. s. Samnitescis, pinrem primiam, deinde patronum proximum ut impetrarent eontra Sidicinos potestatem arma nomen halera. Ex quibus liquet si istiusmodi po-lmovendi, dicebant eos, nee m Meesepopuli Roma puli, qtis male tem comater observare, ex con- ni me in ditione esse. Lxυ.8.pr d. Andr. Gail.I. 2..entione & scedere obstricti sunt, clientum in-ieap. 34.
star habendi, eos liberos suisse & immunes ali
4. Obstare his quae diximus videtur quod addit Proculus: Et fum Lib. mri.
apud nos rei ex cipitatibus foederatis, e r in eos damnatos animadvertimus. Sed ut
haec res intelligatur , sciendum est quatuor incidere posse controversiarum genera. Primum, si subditi populi, aut regis qui in fide est alterius , dicantur fecisse contra foedus: deinde, si ipsi populi aut reges accusentur: tertio, si socii qu i in ejusdem populi aut regis fide sunt inter
se litigent: quarto, si subditi conquerantur de injuriis eorum quorum sunt in ditione. Prima specie si peccatum appareat, tenetur rex aut populus cum qui nocuit aut punire, aut ei cui nocitum est, dedere: quod non tantum inter inaequales, sed & inter aequaliter foederatos i
cum habet. Imo etiam inter eos qui nullo foedere tenentur, ut ostendemus alibi. Tenetur etiam dare operam ut damna reserciantur ;quod ossicium Romae erat recuperatorum. Gallus AElius apud Festum: ea ratio cum inter spopulum GP reges, nationesque ac ciuitates peregrinas, lex
con erit, quomodo per reciperatorem reddantur res reciperenturque, re que privatas
inter se prostequuntur. At sociorum alter in secii subditum jus prefiensiO- Lis nis aut punitionis directe non habet. Itaque Decius Magius Campanus ab Annibale vinctus & Cyrenas delatus, atque inde de portatus Alexandriam, docuit contra jus scederis vinctum se ab Annibale csse: atque ita vinculis liberatus est. s. Secunda specie jus habet socius cogendi socium, ut stet foederis legibus, atque etiam puniendi, ni steterit. Sed hoc quoque inaequali foederi proprium non est. Idem enim locum habet in scedere ae
quali. Nam ut quis ultionem sumat ab eo qui peccavit, satis est ut
ni imperii, quoniam perspicamus ex iis quae ad duximus patronum & clientem sese non habuisse , ut imperantem & subjectum , quia apud Romanos pari loeo eum liberis pupillisoue. Fuere itaque quidemsub patrocinio, non sub ditione,
illud libertatem nee potestatem adimit, hac eam aufert, non quidem in servitutem trahens popu
lum personalem, sed alieno imperio subjectum efficiem , ita ut sui iuris esse dici nequeat quat nussbi non licet exequi & sacere e quae desigerat, sed quae sibi imperantur & imponuntur a sup
riore peragenda. Quemadmodum itaque patrocinium non aufert libertatem personalem, ita nec patrocinium publieum tollit libertatem ciuilem
quae sine summo imperio intelligi nequit; ut ait Author. Hine apud Aut res saepius opponitur esse in fide & esse in ditione. Sic deditii plane erant in ditione ejus, cui se dedidissent, ejusque potest ti & imperio subjecti. Hinc legati mim a Fallia scis in senatu ita loquebantur. Ah ditione te vis