P. Gregorii a S.to P. Vincentio Opus geometricum quadraturae circuli et sectionum coni decem libris comprehensum

발행: 1647년

분량: 605페이지

출처: archive.org

분류: 수학

251쪽

C I R C V L v a. senstructis es demonstratio.

mucantur ex H lineae H I, HA, . vi K I, BA, circu- interceptae, a qR Ies sint rectis C E, GR M tactu in erit quod fuit imperatum.eum enim AB, FG sint aequales lineae , erunt arcus GEF, AIB a quales , uti&arcusCNE, Κ MI, ob IK, CE aequales lineas. ablatis igitur aequalibus arcubus K MI, CNE. remanebunt arciis ΚΒ, ΙΑ, arcubus GC, PE aequales. demisimus igitur ex II puncto lineas. &c. Quod praestandum fuit.

PROPOSITIO L V. A Dato extra circulum puncto, demissa sit per

eundem recta A B; oporteat alteram ducere

AE, quae arcus auferat C F, B E, qui simul sumpti, angulum contineaut aequalem dato D. A Construmo or demonstratis.

L Tlat angulo D, aequalis BC G: Ac ex A ponatur. li AE. quae rectam EE, aequalem lineae CG.bexhlia. H l IV - beat; eritque peractum quod requiritur: cum enimio , , CG, FE lineae aequentur . erit arcus F Bri aequalis/ l I arcui CBGi unde ablato communi CB, remaneti l NI axeus BG, aequalis duobus BE, CP. quare angulos i D, aequalis est angulus . qui duobus arcubus C R

B E simul sumptis cominetur perfecimus igitur quod peteba M.

252쪽

D--ratio. m AB sie eontili aequalia eruntquadrato A B, et se,igiturlineae D AM BD risipi analogia; sunt autem DA se aequales Ze ΑΒ media com-sr etiam primarum & Wrtia tum

Eifferentiae DE, Ri Aemonstrandum

Super ΑΒ radio quadrantis circularis ABC, eixeulus deseriptas si Α E B; ducti pe rectis AED, occurrentibus circulo in E pet L E

ponantur D F notmales ad radium A B. Oico rectis AK aequales esse A E. Demonstrauis.

atera aequalibus angatis subtensa

253쪽

Quod si rectae DF demittantur norma. inet ad hi lim Ac, sic ostendetur propositum cum DP tat τquidistan&s ΑΒ, igitur anguli B AD, A DF, aequales sunt:pro indeqi cu M anguli A E B AF D, recti sint vi milia sani de aequalia triangula ΑΒ Ε, Α D F. Ac latera aequalibus angulis subtensa, lod fuit demonstrandum.

acha diametro D CE,ponatur CB con ingens minorem a puncto quo a diametro intersecatur. Dico circulum radio B C descriptum aequalem esse annulo duabus circumferentiis intercepto.

duo quadrata BC, CR, ita circulus

manebit annulus perimetris aequit ista natium circusorum iniseceptus i circula

B M G aequalis r quod fuit demonstran.

PROPOSITIO LIX. SVper trianguli AB C, lateribus se enta circulorum s milia eonsti

tuantur, centr-- cireuli, qui superbas edistiustus est, circulus describatur qui alterutrum circulorum A E B, B F C confingat.

oleo quod be tertium quoque continget D mo ratio. T V nigrex D, Ur ista

254쪽

& cum eadem DF centra DG utriusqtie coniungat, patet circulum EF, a in F - , , contingere circulum B FC. Quod erat demonstrandum.

PROPOSITIO LX.

Iisdem politis: si circulus centro D descriptus alterutrum circulorum A E B, B F C secuerit: Dico quod & alterum secabiti & secures ab utroque auferet similes.

. s . Demonstratio.

a Ccurrat circulus centro Ddescriptus, circulo AEB in M & Ne cadet igitur infra E MED lineam secabit in I, quia M. xo rectae DE, D F b aequales limi, patet circulum radio DI descriptum, quoque infra F cadere, adeoque & circulum B FC secare in L& O.Quod erat primum. Hoc posito dico secures MEN, LFO ablatas inter se esse similes. ducta M B occurrat circulo L F Oin Ι- ostensum est propos trone I s. huius, iunctam DL, aequari rectae D M, quare cum punctum M in perimetro est circuli NL O, erit de punctum Lin

eadem perimetro. eadem ratione osteniletur, Iunctam OB communi occurrere in

tersectioni circulotum M EB , MLO in N, unde cum N B M angulo angulus L BO ad verticem insistens, qualis sit;similes erunt arcus MEN , LFo. Quod

erat demonstrandum.

PROPOSITIO L X I. SVoer ABC trianguli lateribus semicirculi describantur Α LB, A RQ

BFC quos contingat circulus centro D, descriptus, in F & L. Dico F G diametrum circuli utrumque contingcntis, aequalem esse diametris circulorum A L B, BF C.

Demonstratio. Er centra D & H ponatur recta - - FG, iungamurque centra D, Eὴ quoniam segmenta similia super trianguli Iateribus descripta, semicirculi sunt, Ac A B B C a diametris D HI Ein circulo ABC bifariam diuisae, erunt anguli DHB, DEB recti, unde AB, D H aequi dis ant& HE parallelogramum, adeoq; BE, H D, item B H,ED lineae aequales sunt. quare cum FG dupla sit DF id est dupla duarum FH, H D. id est ΒΗ. BE. erit FG aequalis duabus diametris AB, B C. Quod erat demonstrandum

255쪽

I Terum similia segmenta constructa sint super singulis lateribus trianguli ABC centroque D circuli super bali descripti, circulus describa- cur KF EI qui circulum AGII contingad interius in E. Dico quod di alterum B LC continget in F. -

. cliit Demonstratio. ' DEr cetra circulorum AGB, BL C; recta ponantur ex D, D G, DL:& DG quidem producta occurre perimetro circuli AGB in puncto contactus E 1 DL vero in aliquo puncto F circulii BL C, iungantur que BF, FE, cum igitur DL, Dotranseant per eantra cir lorum AGB, BL C, erunt LB, G B ductae . in directum i quia vero LMF diameter est circuli BL C, crit angulus L BF adeoque de G BF rectus, ac

proinde BP pertinget in E. Rursum eum L D, DG lineae sint aequales, erunt Manguli quoque BL D, BGD aequales: sunt autem anguli ad B ostensi recti', reliquus igitur BED aequaIis reliquo est L FB, id est EF D r unde M aequales linea sivit DE, DF Si punctum F perimetro circuli K PE commune: & cum M D, li-Frs, Mi . neat cr F ducta, centra doniungat D & Μ, patet et rculum ΚFE b in F continsere circuluin DLC. Quod erat demonstrandum.

Super trianguli lat ribus constructa sint segmenta similia A E B,

AD, FC, BL C. & ab intersectionum punctis D, F, ad puncta A, C ducti; lintis DA, FG, aptetur in circulo KH aequalis FG, dc parallela rectae DA: deseribatur deinde circulus IKGH aequalis circulo B L C O, transiens per puncta Κ, H. Dico hunc tangere circulum ADI.

onstratio. Rium circulorum A E R ,- - ADFC BL C centra sine S, N, T. per centra S, N dueatur recta QSINPG, occurrens circulo A F, R iu Ι, & eirculo K G H in G : per centra vero T, N ponatur recta LRTN ODccurrens circulo BL C in o. Quoniam . iungit centrahi, Si normatis ς est ad AD. a C

rallelam. centrum igitur circuli

ΚGH est quoque in linea RG. considererer iam punctum I quatenus est intersectio circuli AEB ac recta: QG. uoniam NR, est aequaIis N Ρ, & RL daequalis PG, erit N L aequalis N G. Est vero per demonstrata 63 huius, etiam ON aequalis I N. erso OL equalis est I G, quae nempe posita est inter punctum G, dc punctu I, Z in

stimentia.

256쪽

in quo cireulus ΑΕΒ secabat rectam Q G. Quare cum circuli ΚGH diameter aequalis sit recta: O L, diametro circuli BL CO, aequalis quoque erit rectae I G. circulus igitur KGH transit per I. Atqui etiam supra ostendimus centrum eius aia se in recta QM transeunte per centrum circuli AEB; ergo circulus ΚGH tangit circulum AE BC. Quod erat demonstrandum.

PROPOSITIO L X I U. CVper A BC trianguli lateribus semicirculi describantur A BL,BIR

OΑGC, quorum centra sint D, E,F, centris autem F vel B, circuli construantur H G, KN, qui circulum AG C contingant in G de K. Dico eosdem, quoque reliquos contingere in I, de L. Demonstratio.

DVeantur FE, DEG, DF. quoniam diametri AB, CB bisectae sunt in renitis E, M F , erit EF parallela AC, ergo ut ΑΒ ad EB sic AC ad EF.quare cum A B dupla sit EB , erit ΑC dupla quoque E F. Ergo AD dimidia ipsius AC, hoc est GD, aequalis erit EF.umiliter quoniam tres diametri A C, A B, B Chi sectae sitnt in centris D, E, F pateca E D, B C, dc D F, Α B esse parallelasιparallel'grammum igitur est EBFD. ergo FB hoc est FI aequalis est D E. Quare cum tota FE toti GD, dc pars FI, parti DE aequalis sie, residuum qsoque IE aequale erit residuo GE, hoe est circuli diametro GE, siue E FI. qua re punctum I, eommune est duabus peti pherijs GH N BIC siue puncta H dc I omnino eadem

sum inter se. Vnde cum EF per centra circulorum ducta per I punctum transeat, manifestum est in eo contactum fieri. eodem pacto de altero circulo centro F de scripto demonstratio procedet.

N triangulo ABC, sint in continua analogia B D, B A, B C: & per

puncta A, D, C describatur circulus. Dico eum rectam AB ςontingere.

moniam ADC, punista in perime- Biro sunt circuli, igitur si non contingat 'recta AB, circulum, ciceurrat eidem in altero puncto D igitur rectangulu AB E, aequaI: erit rectangulo DBC, hoc est per hypothesim quadrato B A, quod , est absiurdum: quare non occurret ΒΑ, Circulo nisi in A.

pta suerint, menta circulorum similia deseri- Cc x Dico Diuiti eo by Corale

257쪽

CIRCULUS. Dico AB, CB latera trianguli producta contingere in B segmenta A DB, B E C. Demonseratio.

A Ngillus ABC tam cum angulo ABF quama angulo segmenti residui in eodem cireulo duobus rectis aequalis est; igitur angulus residui segmeti, angulo F B A aequalis e str quia vero A D B, ABC segmenta sunt similia adeoque de illorum anguli aequales, erit angulus P B A simul cum an

gulo segmenti ADB duobus rectis aequalis ictu a. re angulus ABF, aequatur angulo residui areus circuli.ΑDB t unde FC eundem Contingit in B, ut ex elementis patet. eodem modo ostenditur ΑΒ contingere in B circulum BEC. Quod erat demonstrandum. EB hae conuersa undecima huius.

PROPOsITIO LXVII.

DAtis duobus circulis ABC, DEF , oporteat exhibere punctum G, per quod lineae ductae dividant circolos in similes partes.

ΘΗ vitio in demonstratis. ACta per utriusque e trax L tecti ΑΕ, diuidatur in G, veratio AG ad GE, sit eadem cum ratione A C ad D E. Dico punctum G esse quod

quaerituri ducatur enim quaevis

B G F occurrens perimetris in I M H: quoniam AG ad Gricandem habet rationem quam o C ad DR ex constructione,

missis igitur perpendicularibus KN, LM ad FB lineam, oriesimile triangulum Κ G N,ttiania

gulo G ML. quare vi K G ad GL. hoc est ΑΚ ad EL,id est AC ad DE , ita est KN , ad Μι igitur B H ad I F, est ut

A C ad DE. eum eadem pro portione distent a centris qua inter se sunt diametri circulorum.quare similia segmenta subtendunt δέ circulos si liter diuidunt.perfecimus igitur quod imperatum fuit.

258쪽

De linearum in circussi potentia. PRO Pori qTIO LX v III. Contingant sese circuli duci in A puncto, per quod acta contingens

AB , occurrat cuiuis EBD secanti perimetros in B, G, H, D. Dico GBE rectangulum, rectangulo HB D aequale esse.

Demonstratio.

I Ater, cum utrumque quadrato contingh uis A B, aequale sit.

Arallelogrammum ABC , dusam est thsahguli A B Ci sed de AC, BD rectangillum, masdem duis plum es , cum basim habeat eandem A C. & B D altitudinem , gitur parallelogrammum ABC in angulo ABC , aequale est tectangulo AG D. Quod erat

Demosis

259쪽

Demonstratio.

Cum enim EC, BD aequidistent,erunt anguli DB BCE. id est anguli DBC, BAC ob

EC tangentem aequalesi similia igitur siunt trianis gula D B C, AB C. unde ut A C ad AB , ita B C est ad B D patet igitur A B B C, S: ACBD. rectangula esse aequalia.

SEcent inuicem circuli duo quorum unus per centrum alterius transeat sic ut ducta A quae puncta sectionpm coniungit, sit diameter ci culi tranteuntis pqr centrum alterius, ad quam erigatur per B, in perimetro ABC assumptum, normalis DBG, occurrens A DC perimetro in D & G, & AC in Fr .t i 'Dico rectangulo DBG aequari A C B F rectangulum. ' DemonstratIo.

secta CBΗ, cum ei reuius ABC per alte serius centrum transeat, erit , ΗΒ aequalis ΑΒ. unde ΑΒ C rectangulum aequale est i

ctangulo UBC, sed HBC aequale est rectangulo D B G i igitur N D B G aequatur ABC id est e A C B F tectangulo. Quod erat demo

strandum.

PROPOSITIO LXXII.

. Iametrum circuli ABC, secet AB, normaliter in F, ponanturq; quae uis EH, occurrentes AB in G. Dieo EGH rectangulum una cum FG quadrato, aequari EG Hrectangulo una cum quadrato F G. Demonstratio.QVoniam ΑΒ normalis est ad diametrum C D,

erit bifariam diuisa in F , & quia non bifariam diuisia est in G, erit AGB, rectangulum una cum quadrato F G, d aequale quadrato A F. sed Α G Brectangulo aequale est EGH e rectangulum;additis igitur FG quadrato, erit E GH rectangulum una cum quadrato FG, quadrato AF aequale. igitur M E GH rectangulum , una cum quadrato FG. aequale est E GH rectangulo via cum quadrat FG. Quod erat demonstrandum.

260쪽

. M .l nil ori, uibro ' in QP Quoniam aequales sunt anguli ApE, Aste: 8t ec, Huni, angiihi, A AC milia igitur existunt triangula AFE, ABC, unde vi. AF ad AE. sie AB dA C, rectangulum igitur C AF re stangulo EAB aequale est. quare & rectangula EA B, inter se sunt aequalia. Quod fuit demonstrandum.

yROPOSITIO L X X I V. Egmento ABC inserinti trianguli ABC latdra producta exhibeantra triangula ADC, CAE habentia angulos D AC , ACE singulo,

angulo segmenti aequales. : . . i

SEARCH

MENU NAVIGATION