장음표시 사용
61쪽
6 et Syntaginatis Iuris uniuersi. Pars II.
inuiginti annis. Existimauit tamen Ang lus Iacob.Cyn Goi rediis, haeredem ciuitem teneri flatim quoque mobilia totalia , soluere, nec dari annum: quamuis reclamentvattol. - Sal K. Videndus at Ludovicus I ma. Alexander, &Paul. Calicen. - qui intelligunt statim mobilia Emic restituere, nisi ex homini retentione annua urium mobilium quaedam commoda percepturus fuisset uide δ:6 Nicolaum Boetium .. secundo, i pactum nullum sit testitationis, conliderare oporiet leges muni ipales, ii q. uid ea de re stati iit in enimius lactent , si obseruatae ante suerim. Tettio, obsci uada xii doti, distinctio, iit si prosectitia, morula lilias. . in mataimonio, Patri, aut avo,1n cuius erat potestate, restituenda iit: i ne duplici damno pater, a militone inquam filia Mia o dotis, assiciatur: n E iniecta amissi
nisi oti ilino. patres a liberalitate erga liberos exercend reuocentur.' Item qu dos alii nemorum clusa a patre data videtur, ut ex Oibus te alta ct iis ustumario mortuo , ullis.
scite iis ad propitetatis Dominu redit. rQuosque, si dolent eum Bariolo aliis in loeum is
tis filiae,quae nepotum sit, si dixerit x no sti; sed auo quae: i, scilicet patri filiae relinsontis liberos quod tamen receptum rure est. Pom-do item Paulum Iurisc onsultum, dum est, mulierem filiam Amil. etiam posse repetere a in alitos undo dotem, ut egentibus sili sex alio viro susceptis, subueniat: quia inquit,luna ct honesta causa est. Eam autem talem irim censerem, si patri filiorum fauor postponere tuc audd si licet uiuenti, ciat non liceat motienti non video: uel committi in legem Fusiam Caniniam . uae si blata ut inuida a iure est hEstque singulariter constitutum ut quod uiueti licet in rebus dotalibus, idipsunt liceat m lienti. Succurrit qiidd filiae dos proprium pa- iii monilini dicitur, &tanquam aes alienum patris, nec amplius censetur in patris boniselle, postqitam ccm stillita est. ' Proinde cum hodie mulier habeat haeredesinire nouella rum. ei si clim addubitatum si ei itinerius esse iudico filios in dote matti,ac in reliquis bonis,
ii et lini tua siccesti miscimi S Tessylj ni id afferente. ' Potior quippe deleederitium, quam ascendemiuin in hingiitate inlisa' nul
gitima si iece te credamus,' praematura sit te. IO sa obseruata differentia rotestatis.' Verumta men placuit Senatui Gratianopolitano, in dinte repetenda,aduenior te casu iblutionis, adi .cto ab extraneo dotem dame,non impediri re- . Petitionem a susceptis ex matrimonio libe ris, anno a q6 sic enim & ius ciuile adimit sitimae datio ante mort cmyatiis . Neque iram iure Pandectarum hinebat filiasamitata
p. git autem hic dii bitari,num filia mil decedo
te in mammonio eum liberis, ad patrem re deo dos, an uero relinquatur Penes liberos. In qua quaestione duo ant nani pugnantes, Bulgatus & Marcinus aliis dii putandi dia runt causas: ille namque Bulgarus, pertinere
is xi de haeret ab intest ueni inaui, intri at de tuis reieritic
haeredi exceptionem extraneo pacisc nii dedo is , te soluto matrimonio, ' quo casu restringitur 9 accedit,l uni. se rei uxor. . Et tradic de pro ' n
socii iii dictallis: de de dotes liae in pote istate
ad patieno obstantibus quoque putat liberis, II constitutae. Si autem de dote adueu:ia aetatur,
e Liucundum natura. ivt. vii n. vi. deum iii ieeun.
quem sequuti Ioaim ea, de Azo in Summatit. sol matri. Martino,& Placentino.& alijs diuersum sentientibus. Agitatur S: sustis me peri ter tetes,in laeos a patre, selut mare C in L post dotem,e .litii l .in P. Et inibi reperitione. omnium copiosa Benedicti de Plumbino, quis teitiam & mediam adiecit sententiam. Ego aut, ni liabens accedo semetitiae Martini, & filio,
impedire repetitionena patri concellana arbi trini per d. l. post dotem: alioquin si rediret ad patiem , peri eram statutum fuisset nepotes. nimiis dotem teneti conserte palmis in iuccessioneaui: cui enim conferte dicerentur, ii non traberentὶμ Atque inuenio in iure cautum, dotem, quae ad patrem redui mortua filia, praecipuam relinqui nepotibus in divitione hae t ditatis, iiel familiae, ut eis quaesitam desineta matre,non patri audeam dicere: teni inesse ter praecipuam dixeris illist Et Scaeuolaridi . sum indiealle uidetur, dum reseri filiam posse grauare Patrem de dote sua restituenda lil is, scilicet nepotibus. Neque quisquam ambigit siliuni partem viseecum matris elle: tenetur autem pater diuortio uel morte iri aliis Ibluto filiae matrimonio, eidem filiae reseruate dotem acceptam δε testituere iterum nubenti: cog tur quoque Ze eandem flijs ei as,id est, suis nopotibus restituere uel reseruare. Non eua quis inficiabitur, ut opinor, dotis causam pratipui esse, liberos:h qiiamolirena soluto in alti moti
morie filiae cum liberi sequa itur patrem no r3 moda propria laborat. ν verum haec obtinete
viue dominium transseratur : hoc enim ille
nationis nomen hic si iiificat, & alibi, quod in 1
ce usucapionem complectitur.' Res quippe illud. ut nul rusubiectae restitutioni,non possunt alienati, ii rohibitae pes legem alienari,contractum m - s i ii radium. aesti ei reddunt in inutilem, usu eapionem : inhibenti Api. Neque igitorare id debilit es, uel usucapiens. uel si ignorauit, iuris fgno mes P. .. r initia non Ged i. Hoe autem stagilitati na- D.
tutae mulier uinconcessit Iustituanus, ne ob ea a LLssa iis in tepentinam deducantur inopiam.s sie eme 3 i nundata in fauorem uxorum Iulia, inqtia, ut m c minit Iulius Pauliis lib. r. selectarum sententiti tui. ra. de dotibus, Lige Iulia dea lustram, inquit, cauetur,ne praesum, minitiis inuita xore aliene ubi notanda uerba, multa uxo , ut
intelligamus non prohibitum ea lege, uinpostea,s consentiret, maritus alienare possit. vi A la lenis, fit mat .h Addere possimus fragile esse mulierum constitim, quδdc5tra tunc si hi hil de eius redditione cautum ut, nec municipaleius adu rietur, mulieri uel eius haer 2 redibus reddi debet. Ex omnibus autem superiotilsus collige, dotem selutis matrimonio reddendam a marito, uel ab eius saeredibus esse: proinde pendente matrimonio maritum Moroile tem dotalem obligare uel alienare, ema consentientibus coniugibus. Quod legi Iuliae si de sendo dotali suit additu iri, ea prorogata ad res non italicas. r Et inhibitus actus omnis, permnlusamiliam nil ait aequius nulli uidetur,
quam apud maritiam&libeios, dotem rem nere, eodem remanente Quere S causa apudemn namque esse debet dos, Penes quem on
ia sum: i alioquin boci urinatiua piis ualet, existimandridum de immobilibus infirmatis datis
62쪽
datis in dotem agitur, uel de aestimatis: in quia bus electio in tepetitione an pretium uel res in east, ad uxore pertinet,alias contra.' Quia, ut supra diximus, tune res aestimata emptionis iure in plenum traiit mariti dominium in m
bilibus etiam dotalibus. Quidam hanc saeuititatem adimunt distractionis marito,' nisi agatur de libet late praelianda seruis dotalibus, ia-uote libertatis: ut qssidem liceat illos, dotales
quamuis,marito manumittere,' alia alienare
non liceat. Alii permittunt, dummodo pretia mulieri saluum sit:quum lex Iulia,& eius prorogatio, te rebus seli agat nominatim, ut come ': zr i sequentet in alijspecini illim censeatur. ' Ego permissioni subseribo,cum id potius sit in uti litatem uxoris, si maritus solliendo sit, uendi mobilia, quae eruando seruati non Pollunt:
argumento bonorum minorum, quorum immobilia distrahi non debent sine decreto: at mobilia possunt,ea ratione. Atque ut facilius intelligamus, haec se distinguo, an mobilia in
dotem data, sint eius naturae,quq in suo genere unctionem accipiunt,in pondere, numero, S: mensura, consistentia. de tunc periculo mariti dati uidentur, ut ea distrahat, de tantundem sis luto matrimonio reddat, nec puto ideo remorati eorum soliuionem,qubd lbluendo maritus non sit,cum nee fideiussio eius dotis nomia
ne peti possit. Aut res mobiles alterius gen iis sumμ tune si aestimatae simpliciter sunt,uedi possunt a marito,qui pretium tantum ten tuc reddere si aestimatae ut reddantur , non utique ueneunt sine reuocationis licentia vinia permissa,nisi ea consentiat uel confirmet. Aut inaestimatae mobiles sunt, ciuo casu non licet uendetrinis quae peritura runt. etsi sit soluendrici si do: quia dc culpam praestat Se dolum maritus eo. Is in his. sed de in immobilium dotalium alisi natione responsum est, eam ualere ex conse se mulieris,s alienatio si necessaria. firmatur quoque,si mori auxore maritus qui uendidit,dotem Lictetur,ut ait Martianus. Item si dolos ὀ muli et uersata fuerit, nempe quia obligante marito rem dotalem praesinas patietiam pratarit,ut quasi suas res maritus obligaret,decipere uolens pecuniam dantem, ut ideo Velleiano non restituatur.' Excipiitiat dei is -tifici aut horas consensum iuratum uxoris, ut si is in alienatione libet interuenerit, non vi, non metu praetiam te, fimi et alienationem: equamuis Accursus contrarium seripserit,' tus contra prohibitionem legis contractus no firmati iuramento. Cui rationi plures aliae annectuntur a glossan c. cum comvisat, de iur iurat pud Greg. Quae tamen uetae sunt, quando contractus habet perpetuam de absolummptohibitionem, quae tamen in hoe contriabinori inuenitur: nam&muli et 'nest Vellei no tenticiare. Et si iterato post biennium quod antea gesserat firmauerit, non potest amplius I 6 pinnuere, sed ratum est negotium. I inuit aut ni .i teiri testitutio dotis, peractionem exstinulatu, II in quam trans iaest rei uxoriae actio. Et quaquam praedium dotale alienatrum Gsensu su sistente mulieris reuocari non possit, tamen i perit proculdabio pretium eius ab haeredibus mariti, mu quatenus in utilitatem uxoris co uos iari haeredes docuerint, ut notant De latori Geminiantis, Bariolus, y de Chalane d
di de t bis in in qui sub in P.
dotalium: de Ludovicus ita Romanus se eonis suluisse tradit. Forum autem proprium hule repetitioni placuit esse eius iudicis,in euius territorio maritus debitor domicilium habebat,
assente uxore: exigente autem extraneo, qui
sibi restitui pollicitus sit, non utique uenam, ut notant Felimis, η Baldus, Boetius.
Quando non est locus restitutioni dotis, uel in toto, uel pro pa te. Cap. XXIII.
sit i. is Q alid si ex pietio alia res immobilis emptam in sit, illa etsi uideatur subrogata, tamen dotalis Hem u is uoti est: sed tanquam pro rebus mobilibus am us expectandus est, exemplo rerum mobiliui Doris repetitionem impedis pactis de lucranda
dote, nisi maritus uxorem occillat, uel occisam non vindicaueris. a Dos non retiituitur,si eam lucretur maritur exstituto mumicipali. 3 mus partem non lucraris maritus, de qua uxor
niptitatu Hisbi licere tenari,etiamsi non testa
4 Dos permissa Aresoluta, aeque lucro mariti, Mylata est .s messaumentum praemortuo uiro Tolost media pars est. 6 Augmentum integrann deberis Otiris dorsu rissoluta, natiscriet Dotem blata, nam debetur Imentum, etiam
si fidei de dote habitast, in quo docetur contrarias sibi Giudo Papor.
s Dotis lucrum agmentio mortua tanta in re, uti uiroma concubitum, o C Ioue filia bilinare. 9 Doralium rerum, O tantundem amariisfactam Gallia communi tis. Io Dotem amittebat ea, cuius cisspa Euostium fe-
ii Datum marito tun repetitur solutor trinum αir Dor adoreae uxoris comina pertinet ad maritum'donatio propter notas ad uxorem ex
13 Dotem nummis tui propter osci iura, Moerint a.dultera. I Dorem non amittit impia, Miseris manis ni anzerioris alterius non accusara.
is Dorem ob adulterium uxoris petere non potenuis,qui etiam ad Ier eR. iis mi reto ob malos mores uxoris. Dotalis res DisIii Ud ais marito,cum reperi ris ab uxore cunsumptu, a res utineturas haeredibus inriti. is mi reddisa pendente matris xvo sutilo Perum repetiue Lis Dos ex quibus cassis pendente matri tuo, ab
ao Dotem num tenearur marisus, vel haeredes eius
renituere,quam non accepit, uri mn petit a pa
tre uxori vel alioqui dirut esse sola b.
2i Instrumensa dotem datam occiuia, non faciunt fidem, nisi docearm. 22 Dotem qus impense minuant, ut laterra non rectituatur.Tritata rerum dotarium marito tum frumsus perceptis compulorum, nec minus id
Dotes m iret lane quomodo Meteiluendum
Asus alinum ope prelisi est annotasse,quinus ces at restitutio dotiti
Piimus, si ham iam si de luctan
63쪽
64 Syntaginatis Iuris uniuersi. Pars,II.
ris, tunc casu contingente, retentio fit: nisi is uxorem occiderit,' uel occisae segniter necem ultus fuerit,' nee praetextu lucti,etiis uitae insidietur: quo tempore ab eo dos in fiscum,nsi in proximos uxoris,ut ab iudigno,transferretur 4 Secundus, si consiletudo approbata statuat ubro superii uenti uxosi, dotem lucro fore, se ii Tolosae receptum est moribus & statuto mu
nicipali , nisi aliter prospectum pacto suetit '
monasterium.Sie enim tradsit interpretes Balbdus, Ludovicus ' Bolognetis,& alit,quos uid bis apud Nicolaum Boerisi relatos. Boetius tamen refert iudicatum die a 3Aug. i s 3η durdegat .senatu Sc Pariliens, ruta si uxor qu pacto non tenebatur, nisi post qui nouenniuMOte
dare, decellerit ante, malitiam ut uat uti non lucrati dotem,ut notant Angelus, & Iasin, v de tamen uxore, decedente marito inita terminu,
Elide obsiniati dixit Cadurci Guillelmus do se luctati adian camentum. Sut moti sita luen nedictus. fHie tamen nou ommittendum censeo,' mulierem posse testari de ea quantitate dolis,de qua stipitiata est a marito, uel in pactis matrimonialibus, ut sibi liceret:imo si non tostatur,eam quantitatem vel partem stipulatsi,
lucrante marito morie uxoris dotem, tr ansfert
ad sibi ab intestato succedentes.s Meminit de similis cuiustam statuit salicetus. h Placet Ze
luetum mediae pallis dotis, uel totius, Pr m I o tas superiorum temporum raritae. Qitatius, silente uxor maritu in quaerere, etsi dos soluta pendente matrimonio, non fuerit, sed tantum . promissa: quia ex sola promissione mulier do tem habere uideatur. Et cautionem dare, de cautionem accipere, pro eodem habetur. sic etiam praemoriente marito ex consuetudine Tolosana, mulier quς per annum luxerit vitu, luctatur pro additamento dotis, quod uocamus adian camentum, tantum, quatum est me
dia pars dotis suς: ut si in dotem mille libras dederit, restituantur illi mille quingentae. Et ita
ob niatur ex consuetudine non scripta,ut om I 2 tito, Bluto matrimonio non repetitur . . Se - tus,si mulier in adulterio deprehensa de conuicta sit, dote priuatur,ut innuit Horatius, dum
de adultera loquitur. --'ve passida lictonsiliat mulis inseram se conscia clamet, inritas Me inerim Ati,deprehensa, Nempe si mulier adulterium comittat, & eius
erimimis expers sit maritus: dotem enim tunc lucratur libeti ex eo matrimonio non fuerint. Nam si lint, illorum dotis erit proprietas, usus ructu tantum ad uirum pertinente, ut i innes Tolos norit t. denotat Ioannes de Calaue
teri in quo salsus est Guill imus Benedicti,
dum ait, ' mulierem supet stitem marito, uiduam agentem uitam per annum,lucrari tantum tertiam partem dotis supra eius summa: nam media non tetita est, tertia tamen Cadulci.Vera nihilominus sunt reliqua que subqcit, ita demum lucrum hoc deberi uxori luperstiti, dos soluta ex integio sit: alioquin pro modo solutae, mediam partem lucri, non ratione tintius promissae,esse perpendendam.Vel nihil lucrari si nihil atrii terit,eisi fides de selitu ne ba I 3 tat Ioannes Andi M. Sicuti de luctat ut donan Iaein sene. . supra. uule
bita fuerit: quo casu senatus Tolosani placita inter Rarmundum Page se& Annam de N ne uiduam scatris Rarnisnili, prolatum 26. Aprilis i sos. singulate est ab eodem annota-t mn,' cui adstipulatur ius ciuile. ' Et in haequςstione valde incertus, nec satis costans Gui
cio i'apriis mihi uidetur, siquidem sibi ipsi ad
uersutius est: in qu stione namque 3 o. asserit se in ea opinione fuisse, ut non debeatur augmentum, si dos non fuerit soluta. supra inquit,a 7 .icti, quae ter augmentum dotiis, διe donatis propter nuptias, fam uxori contem aes e matri nonis non debetur, ut 'Mesoluta ,sedpone M. Et paulo post tamen ait, ex forma instrument rum,que, inquii ides sit de dote, uxor lucratur dotem,siae maritus ter avos sunt ei us uerba dederit adsoluendiam dolem, siue non. Eadem Postr ma firmat &in qu st. 16s quibusdam rationitionem propter nuptias uxor, si maritum reum
adulterii peragat. Porrigit &Balduss amissionem dotis, ueluti ob adulterium, si uxor las Guioia de turpiter palla sit se oscillat naut manus amatorias ad mammas admoueri. subscribit Ioan. de Ripa, & alii,quos ipse reserti putat ut namque ea ceruissima e praeludia ad adulte. tium, potissimum apud Itilos & Hispanos, ut ait Ouid., os a si dederis Ammanismus amator, Est momeasin auma ueniam Pirmant de has suspiciones glossae iuris esuilis, & pontificti: in uerumtamen ego non exustimo hoc uerum in Gallia, ct se sequor Diunum: ita milietum,& Alciatum. Adult riumque hie factum non faciendum considero,cum has inter motas faciendi poenitetia cogitationis possit reuocari a crimine, ut de falsibus. Adstipularer ego lubentissime, ut debea- I moneta dicitur.' Atque Eri quoque in adul
tur augmentum etiam non soluta dote,si dilationem dederit siluendi dotem maritus, intra qua mortuus suetit, prout quet adducit Papeus intelligi possunt. Et habita consideratione, ut multet fuerit traducta in domsi maliti, ut de lucro etiam dotis consuetudinest intelligunt, terio commissis tempore esus matrimonij, de quo agitur, intelligere par est: nam qui alitimeretricem,uel adulteram, impudicamve duxerit, ob id repudiare non potetit,nec dotem surpare. Sicuti iudicatum a QMario elaetore, pro Fannia uxore Ticinis Mintuonensis, apud exceptaque causa ut dicemus adulterii. Sed dc II Valer. Maximum, reotiua Ticinium. Sed de
reqiiii itur in traductione, tu aetatis sit nubilis, antequam luctetur morte eius dotem uir, uel
cum ea concubuerit in domo uel alibi, uel per eum non steterit,ibi per illam,puta ingresiam obseruandum hic quoque , ut ab adulterio alienus sit maritus, qui lucrum quaerat, id estitu neque ipse adulterium cum alia commisesuit: nam tunc non luctaretur, ' sed delicta tionum de locorum perpendendi. seminit antiquae consuetudinis Gillo tum Iulius Caesit hae dere,ijssemque,quae sequuntur,uribis, rixi quantus pecunias acceperunt ab uxori seu citis nomine,tantas ex suis bonis Himatione facta cum dotibus co unicant Huius omnis pecuniae conum eum ratio habetur fucitis uesertiamur uter eorum vita supcrarit, ad cum pars utriusque cum fruti, culpa uxoris diuortium factum fuisset, luctabatur maritus dotem, quemadmodum de illa donationem propter nuptias, si culpa maliti: uidelicet quando aliter uxori reddenda doses set, tacui autem si alius praeter illam quae dedit, cauerit sibi adueniete diuortio ues mortea Iulenamque nullo modo nocet culpa uxoris diuulentis,' neque etiam filia D. repudi iam patri in dote pros tia pridiudicatet.' Quintus, si donationis purae titulo, at te matrimonium, uel pendente,aliquid datum a patre ues matre mar ini re.
a 1 dubi in 'e. de rearitis iis ii de diuo α
64쪽
mutua e xpensatiotu tollerentur. 'Neque etiam mores uxoris corrupisse arguatur, uel l nocinium admisit se: pari enim modo a lucro ui imonia. submoueretur, de ab accusatione, &indignus
Iec I 6 lucro, poetis assiciendus esset uterque. h Olim
ob malos mores uisiis Eluto matrimonior tinebatur dos, quam uxor iudicio de moribus perdebat scut Cn Domitius iudex pronunci uti, mulierem uideri plus uini bibissit, quam ualetudinis causa posceret, uiro inscienten dote multauit, teste Plinio' Hoe tamen postea iure expunctum, vetita ob id solutione α rei et 37tionedo ΑΑlius casus etia notabili seu quo
'tae α. tidianus, ut si mulier bona habens mobilia,ea det marito cum inuentatio uel repertatio, si ea consumantur pendente marsimonio, haeredes maliti non tenentur ad aestimationem, v n tat Baldus&Chasianeus,' nisi aestimatae da-enua taeessent res: quia tunc consumptio nominuitis dotem. Cessat etiam seluto matrimoniod ira in vim tu intrata repetitio, si iam anticipata seluti
aaiari Lamia ne maritus rei titilem: Bona lades enim repu-ta nat,ut idem bis exigatur, ut ait regula itim fri bona fido. Ist nonae fidei autem actio emice repetitio. sunt quippe pliues causae, quae permittunt e re
gulam genetalem, , singulari quadam hum
nitate dic aequitate dotem anteiblutum matri, monium tepetere: ut si alterius toti liberos legitimos sanie perestes, uel ab hostibus captos, ovibus subueniendum si, habeat aut si alend. sint eius paroites, uel fratres, uel aliae neees riae persenae, uel si marisus ad inopiam uer- ω L4--ui, g I,&declinent eius facultates . t de iudie M LV eis)- tum in Senatu Parisiensi I;. Febr. i 97. Itemr. -- L aos uis deporteriri manente matrimonio. sed
rix fit d. inti num decedente uxole uel marito, cum dos r
peti potest a marito. posmi impediri, diecte marito uel haeredibus eius, se non eam accepisse patre promistam. Et erite quidam dicunt hae negligentiam nocere marito de eius haeredibus, non uxoti, quae petit, ac si accepta suisseti quia promissione sacra in maritum transse tur periculi contrasium tamen uerius, nec
testeti maritum: nisi ipse remi se it dote sine io Dotisprivile alia uitio nequeat. conseia su uxoris, aut consessus fuerit se recepis ii Domni eris . Eis nimis ea stipulam- se . quam non recepit, quia uidetur donaremn de resii Misne ij; actio pro rato fidor
conemde . . a m docuimus xi. ει ι quod
dignum hie exissimo cum Paulo Iurist cinui quod dicitur, tu pensas necessarias dotem ipsis hire minuete, non eo pertineat, ut si se te sundus in dotem sit, desinat aliqua ex parte dotalis esse: sed nisi impenset reddatur,aut pars
fundi, aut totus retineatur: sed si tantum insundum dotalem impensumsister palles,quati fundus est, desinete eum dotalem esseScaevola dicebat, nisi mulier sponte marito intra annum impensas obtulerit. Quod notabile d eo, Pro repetitione doris,cui incremqntum assiancamentum pro modo de quantitate eius accedit, ut impensae non minuam constit sionem primam dotis, sed retentionem lueri, uel dotis pro rara parte inducant, tua consti .
De priuilvjs dotis in hypotheca
ni ira oris Impothecapriniluum nodaIur extraneo repselemi dotem. 9 Hποι beta, ιν mulisHpro dote repetenda prioritatis compto,non darin ei pro additamenta repetendo. uel nisi mortuo patre promittente, neglexeruperere ab haerede eius, tunc enim impulsi xi tui. sed &dos in striimentorum tantum tenore conscripta, de quae non probatur eorporaliatet tradita, non repetitur a muliere, ut data, si maliti bona fiseo addicta sint: nee etiam si iij et editotes sint mariti, quirr seruntvt. Nec ereditur instrumentis, quae quotidie ea formula fiunt, dotem datam suisse dinis doceatur des marium babeas noti me incerta cola adi
Rivilegia dosis r . enumerantur& probantur a Ioanne P. de Ferrarijs, & pet interpr. in L I.sel. matu in Pandectis. Ea paucis c plectar,deinpto priuilegio hypotheca.de quo cum frequens de utilis, varia & dissicilis sit qui reali datione secudum sinsularem unam glosi . stio, paulo latius aga i,quim de eaetetis: atque 11sam. v Minuunt etiam alia dotem, ut integri et ab eo,initium ideo faciemus. sicuti bona ux non restituaturumpenset sinet in res dotales v-tiles,& necessariae: non uoluntari , y uel modicet necessaric: sicut nec tributa pro rebus dotalibus soluta, utpote cum fructibus cons renda. An autem minuant dotem in castrum expens prodesensione eius pro lite ad rem ;nrationem rerum dotalium,Iasen late explib. t. h Minui defuneris impensa dotem, ut su-ς coetum hoe obseruationeris pro dotis praestatione tacitξ obligata censentur, sic de uirilio restitutione: ε quod priuilesium,& in eorum succestates transit. ε ut Piosmiatur conseruationi & repetitione d Uumaiypothecas tu plus cautionis namouein rem quam in personam Placuitque Iuliiniano mulieres,quae dotes tradiderunt malitis sue res illore extent, siue dissipatae sint, habere ius repetitionis & h heca potiore in bonis maris, septa oes ereditores marit in hypotheca etyriotes&anteriores ratione'; ad- eisitur,quia de se l. non de bonis uxoris iati siciendu creditoribus. Cui si te, quod uxor pro marito no teneac: & inter alios acta aliis non pia iudicem. Dehine dotis natura est
65쪽
66 Syntaginatis Iuris Universi. Pars II.
sunt casiis, quibus mulier potior est in hypotheca, Cepressi in iure: ueluti in eo, qui prior
in tituatiat pecunias inarito, emedae militiae causa, inprimipilati causa, hi illi dotales res e tem, quas repereis concurrat uxor cum alia
repetitione dolis eiusdem priuilegis , in quilius iure communi & praerodaliua utendum est. inalienabilis 3 ut rem suam semper non mariti tetinere uideat ut mulier, de pro de alimentis sitis. Accedit& liberorum Duor. dique habeant mulieres, unde nubete possint:siastilitas mulierum insuper, rariendi pericula. Et antea quidem concessatuit praelatio mulieribus pio rebus dotalibus, extantibus creditoribus in hypotheca praecedentibus V tempore. veiure communi di praerogatiua Si tamen liquido con stet tes secundas uxoris esse, & extare illas recte aduersus omnes fia uen
itim postmodum,&Iustinianus idem etiara . . non extantem dotalem rem, & pro ea ei esse a in li e praelationis etiam dotis in hy-hoe priuilegium ut creditoribus pro dotis rere pulli a priuilegio, diuosngularia annotanda. titione praeserantur habentibus tempore ante imum,qubd hoc quod datur mulieri, compudriza. P 4 1iorem livpothecam. ivertim non sine contro tat suo haeredi, non autem extianeis, si eas uersa est tum S: praelitauit habentibus priui restituenda sit , ut ait Iacobus Feliariensis.lesium expresse anteriori, hypothecae: in qua se Al ς rum , qu priuilegium pro dote iure hoc re uoluit Accuri non praeterii expresse an w- praelationis competens, non datur pro don ii otia ed antelior tacitae, uel generali, quod se. qiiuntur loan. Faber. Bartol. haldius, Iacobus Burrigarius, Ansel. Saliceius, seu ita decisum quoque sun iii Capelta Tolosanae: praeseri ut
ergo mulier tantum habentibus tacitam anie.' ' 1 tiocem,dummodo dos data si urit Namsi con- eis - sessata ei set tantum nec numerata, non gaude
tione propter nuptias, seu adianc amento, uel dotis inclemento repetendo, sed indo iuris αiem potis in eo sequendus est. s Sed haec hactomis de prioritate hypothecae, dotisque primo priuilegio, nempe ii bd ratione Duoris rius, in ani biguo praecedere dotis obligatio cens: LL, ut debi; una alterius genetis, quod datum re
ctet contrariu inius, ut pisc5sest ara habeat qubd inalienabilis sit, quos lipta diximus. locum priuilegium,si renuitatum se excepit 'II a citium, ut suppleatur omissio stipulationis, ni non numeratae pecuniae,uel biennium elap d i Oxe ipsi tuenda, quod etiam transit in qu
r cunque alium succesti,tem. Quartum, ut oe ut
actio bonae fidei, contia naturam stipulati nis. Quintum, quia summarie si in ea proc dendum , in circunciss dilationibus Sextum qu dos in cena, arbitrio tet iij possit certa orreddi. septimum, qudd muli et dotem promittens,non restitii itur Velleiano. Octauum, resin alienabiles subiectas restitutioni, causa dotis posse alienati. r Nonum , quia pater cogitur filias dotat ut dictum in oneribus matrimonij, oilicio iudicis . ' Decimum, quia repetenti mulieri non possit obi jes compens fio uel rerum amotatum uel aliorum debit rum quod priuilegium non transit in haer des eius.Vndecimum, quod in dote adueniitia, filiasami l. sne patre in iudicio esse possit . Duodecimum, qudd dos non praesumitur communicata in societate generali, excepta potest tamen si placuit. 'ε Adde decimum te
uum, ut laudemia non debeamur, si res emisphyleuticaria sine aestimatione in dotem detur: quia dominium tune iure naturali remanet penes uxorem. I Quamnis iure ciuisti essiciatur dominus maritus pendente matrimonio,& eum conditione , tamen, Iam si animata: quia tunc facitastimatio empti
sum si,quo ea exceptio opponitur. Quidam, ut Ioarab Immola, Ans Aretinus, ' Baldus
dicunt Accursj sententiam procedetri indistin
, quando mulier concuriit cum alijs creditoribus probanti litis uetam debis numeratio nem, ut praeserant ut tunc mulieri, quae tantum habet solam consessionem vel reminciatione exceptionis nonumeratae pecunie, uel lapsem temporis biennij,& idcirco fictam numerationem. Tunc enim causa onerosa creditores, qui certant de damno euitando. praeseruntur mulieti quae lucrum aucupatur.' Pr sumitu que ista consessio, si secta constante matrimonio,de receptione dotis, etsi de numeratione non doceatur, in si audem, & donatio inter ii tum d uxorem .e Quo casu laimim Angelus Aretii: us ' uetam elle putat glossam Lassiduis, idi potior. C. ut tunc non praeserantur uxores ex prelsam hypothecam anteriorem habentibus:concia autem si consessio sacta se erit ante
in atrimonium, quo casu pro expressa numeratione consessionem habeti tradit. Idipsum ii rum,si creditores morosi suetat in opponendo exceptione,& lapsim fuerit tempus bi ponen- Austerius autem cum saliceto resbluit distinguendo, ut si ci editor Z: uxor habeant vietque exprellam hypothecam in bonis mari-ii. potior si iure qui prior tempore si autem v . . . . . ri
tetque tacitam, mulier priseratur etiam poste in donationibus inter uini modux
Iior tempore, pro dote data:excepto sisto, qui si tacitam habeat concurrens cum tacita muli ris,praesertur inter eos qui tepore potior.Quia si altet horum habeat explestam, alter tacita, ex prelsa pr sertur tacitet etiam anteriori ' Hoeunum notabile tamen, hypotheeam mulieris initium sumere, non solutione dotis tantum, sed a tempore initi de consiminati matrim ni,quamuis tune tradita non stetit.Quod diluribus firmat rationibus & authoritatibus Nicol Boetius: ut etiam exoressa postea hypotheca non abroget praeceo ente tacitam generalem, sed utraque maneat. r A traditione etiam
ante sam, quam matrimonium sequatur, in-- cipit: quare&in sponsa locum habet pituit rivi sium, dotem repetente. Neque omittendi
1 continuatio thus adsuperiora. a In donati Irus inter coniuges tria tempora m-spicienda, ente, o pHi nuptias, O nupti
3 minarisnes inter uiri ct uxorem nee d rem, nec indisectὶ ualent.
Donationes causa mortis into coniuges, ci'ax lens.s Donationes Derco ges revocantur tantum id,
reto fili pro soli in Rx iis in L 3 p. q. di deri,
66쪽
Mnalia: i fructus e sumpti non remsum
tininee minuta rimata. 6 7omm musicium exhauris bona amantium. τ mirata et insuavis mutilitas prohil . 1 D iniones assectiorus in meretrices valent .
s Amoris fisore nihil uehenuntius, dignus ideo
Io Donatio inserem ges non prohibetur, ut intra mala os sed ut inter coniunctos. it coaefractus inrer coniuges aeq quam citrarionis,
1 a mnationes fecunda inter eoniuges probitara, ne uenalium matrimonia. 13 Amor uerus solis animis, e pretio constat.14 Mucio ingenu flexibile voci riti. Is Donationes interco tes item probi bis neci a Iultitudo amitterentuΥ.r6 Donationes ante matrimonium fam , tantam tempus marrimonis improbae inter coniuges. I Donatio huerco muges prando uatiarine Misi plebeias marisus uxori det nobio Mesenex puella, o rationes horum. Is Dorationes, quae donanti confisum aliquam utilitas Aestiti remunerataria, uadens inter conium
ges, ut is devitarem, inroectionem Amas exustae omlia, Amenta. ist Vestes pretiosae, alia a marito uxori donatae, an marito uel uxore mortuis renissia debeo. ao Donata monilia milisatas uxori, quomodo uxoris sint, quando retiituantur. a I statutum quo lucraetur uxor donata, monilia, utiles inuessigitur de non pretiosis. nationes, quae inter uiciunde uxorem si int, accedunt considerati ni nil pti arsi, sine qnibus imisum -- Perse plicari neque int .Qtiocirca de illis pauca, quae experisnarum, coniugusti licet qualitate, nobis personas eoni tinctas 2 magis ac mapis explicem. In primis autem tria tempora in istis persenis perpendenda moneo, ante nuptias, matrimonii constantis, de soluti: Tempus ante nuptias,si donationem admittat,quq urma ut& posteanista,' ad donationes Propter nuptias, uel inter simnsos sacris pertinet: uel si constante matrimonio sa , ad dotis a qualitatem, ut remuneratoriae ualidet erunt, h
oe quibus iam in sponsalibus diximus. TU Gluti iam matrimoni j, aliam quoque conci
rationem quam uiri de uxoris nabere uidetur, Bluta tunc uxore a lege ulti,ut ait D.Paulus I. Cotintho. Neque itaque tractatio de donati nibus inter uiruin-uxorem, ad haec duo tempora, sed ad medium, quo eonstat coniugium 3 periin t. Proinde de eo sic constituamus mio m donationes inter uirum & uxorem non posse subsistere, siue in directo, siue per interpo- stas persenis fiant.' Quod de donatione inter uiuos intelligimus: nam causa mortis inter illos non sunt inhibito si te ipsa scilicet traditi ne fiant,non ibia promissione, ' etsi in uoluntate perseuerauerint usque ad mortem,qua ratet fiunt,& confirmantur moriente eo,qui donauit ante donatatium,ut etiam reuocat et censentur pigmoriente donatatio ei qui donau rat cania' mortis, s uel una ambobus morientibus.h Item secundo,illh donationes inter coniuges inter uiuos prohibit tantum eensemur, per quas donatarius inuenitur factus locupletior:alioquin minui illa,quq donantur, de alia
donata consumpta, cum reuoeari oportet do
nationes non rinituuntur: visi in quantum lo
eupletioris sacras fuerit. Φ Quoeirea nee stu
ctus rerum ita donatarum precepti&consum
pti restituuntur, si is qui dedit, non iactus sit
pauperior,nec is qui accepit itioci alias con-6 tratium statuendum esset .i Hoc autem receptu est,ut ait Ulpianus, ' donationes inter coniuges,inter uiuos non ualere. ne mutuo amore inuicem spoliarentur, donationibus non tem
perantes , sed profusa liberalitate erga se abu
tentes: nam ut est in antiqua parcimia, πρψ eυλλω et ἐρήσων διδοται Graiotis, id est, pom
solis ligantur m sumammium.Alcliuetoninus,' donationes in Focarias iactas per milites, improbat: ne fictis adulationibus spolient ut bonisquippe, ut ait Ouidius,'
Fimilia,sua cupidi captas amantis opes. Et Plautus PVelia meretrix meum herum miserum, sua blan
ditia intulit Iapaverim: priuauit bonis, luce, honoreasque
Sie accommodat E Luxuria apud eundem, ' LS liam se dixit habere Inopiam. Etsaflectionis gratia in alias,etiam meretrices ualeanti Et inpari turpitudine melior si possidentis causa,ut idem Antoninus rescripsit, aliis nomoth tis placuit. Valde itaque suspecta habita sunt
delinimenta uxoria, utpote quae cepe cogangparentes iudicium ferre contra proprium famguinem: neque eisdem assentiendum putauits Caius. Nihil sutore amoris, uehementius, quem retinere tantum est philosephim pedi sectὰ monentis, instameni & inhaerente concupiscentiam taxnantis . ut ait Iustini
Et sicut mulierem uiri, se de uirum uxori , prouocare liberalitatein saei lὰ blanditiis credi. tur. Quomodo enim arbitrabimur iacultates denegaturos coniuges mutuo, qui cupidinis illecebris petulcti propria concedunt mutuo corpora i Et extra matrimonij sanctam cassit tem,infelix cupiditatis cetia captio, quae de propriam persenam, pecuniis multis chariorem, prostituere saepe persuadet, quaeres Nauxilio Io de misericordia idcirco digna habetur. Proinde ii istu prohibet illas liberalitates lex ,&ante obsiet si lubricas in paupertatem uias: satiusque uisum se iuueniles coercere calores, ne eupiditati dediti tristem exitum sentiant.h Ne re enim inhibetur, ut inter malevolos, uel infestos donatio, sed ut inter eoniunctissimos: ri ne essem nimio fiat alter paupetior . Reliqui namque contractus, praeter donationem sine staude prohibitionis iniri, permittuntur coniugibus , ex quibus pauperiores non redis raduntur. 4 Acceditqubd, ut ais Sextus Cecialius suturum incidiscuti manimonia, si qui. donare pollo, detrectaret coniugi: atque tandem uenalia soce matrimonia , nempe quia his donationibus, ueluti pretio retinerentur: actaeque ellent metu diludii donationes aduersum pio iam naturam : quae liberalitatis&extra coactionem sunt. Neque enim in I a necessitatibus liberalitas constititit ut .pMinus que libera matrimonia, quam eortim exigit natura,essent .h Atque antiqui amorem honestum solis animis, sine tace hae liberalitatis constare aestimarent : Φ amor etenim quispiam suiritale, qui simoniam uel gratiam pi mercalem no habet, ut notat Panormitanus.
67쪽
68 Syntagmatis Iuris Universi. Pars II.r Adijciam puellitum lesie de facile ingenitim,
fraudibus uel metu uel uoluptate maritorum expositum, Suolubile, cor par tenerum.' mens infirma puellis . ius ingenium suspicor esse uisu. Si e Tibullus, de Neaera loquens,
Sed litanterrimens es mutabiis illi. Et Virgilius, Vanam ct mi. bili semper,
fieri nequit meum, cum Domi ilium, non nisi ex tina caiisa ad nos pertinere posset,eis in possessione diuersum statuatur.' Vipsumatur tantum,concessio huiusmodi facta uxori, usus,nodonatio,iuris ii rgentissima praesumptione:qua neminem suum iactate uoluisse colligitur: hao idem eum sit donare ac perdete Haec eadem& de totquibus, armillis,bullis, alijsque monilibus, quae uxori ornamenti causa conceduntur , dicenda censeo , obseruata eadem distinctione: nisi municipalis lex, uel conuentio in matrimoni) Pr ludiis, uel in trachatione aduecut liberorum contemnetetur citra, aduersum a I ietur. Dummodo de illud singulare Battoli notetur: statutum municipale uel mores quibus luero huiusmodi elle dicuntur uxoribus, non este intelligenda depretiosis, s de vulgaribus monilibus, o uestibus:quod quamuis subobscurξ notet Battolus, tamen Nicolaus Boetius secundum eam sententiam iudieatum suisse scribit. Quae aequitatem eam habete mihi uidetur, quia municipalia statuta, quoad seri potest, imi communi sint concilianda, ct quia quae iuris singularis non trahantur Acilὰ ad cons uentiam, utque stricti tutis non prorogentur adsimilia s
ae inoff. teua. Is Ad extremum .u hae donationes simplices pe mitterentur, arbitrati sunt nomothetae suturii,
praescriptum legis, quo mandatur, ut quisque.,h re tii 4. 60bolem nutriat Hinc sequitur,don
tiones paci calculo esse improbatas, quae ante matrimonium quidem fiunt, sed quae conseru-t i quoa smri r I tur,ut ualeant eo secuto. ε Demunt tamen ali -δ quos casus interpretes, ii su ct motibus ratione aliqua receptos uetuit si maritus sit plebius diues, qui uxorem cui donat, accipiat nobilem: si senex de capularis, uxor adolescet illa. ' Quia haec non uidetur simplex, sed iemuneratoria donatio ob alia, quam ob matrimoni j affectionem: ta remunerationes aliam habent vim, quam simplices donationes, ualentque inter
per Ionas, a quibus simplices reiiciunt r. Et De s undis nuptiis
i ii nobilem uxorem ple ius coiiserens dona- tionem, non tam eam uxorem munerare cem
set ut, quantum sibi assinitatem proximorum eius comparare: eum Principium ais nitatis uxor sit. In iuuene alia utilitas qtiam matrimonij smi aeeedit, nempe qubd quodammodo iulienescat calore illius: sicut legimus conquisi-
iam Dauidi Abisai i puellam pulchram Su
namitidem, ut cum eo dormiret, & calefaceret eum. Alioquin enim satis comm E propter senect item retineri matrimonium non I otest sine largitione . quae ideo expresiὰ permittitur,m C,in . vel 18 ne diuortium fiat, ut expresse notat Caius. ad 44 Valebunt itaque& donationes, quae de donan-
Lib. s. tit. y. Lib. Decreti sit vita
ti aliquam adierunt utilitatem , quibus pauperior fieri non uidetur: ueluti si ad dignitatem comparandam uiro donet uxor, exprimaturque re dignitas,oc quantum donetur. Ex ea enim uxor conssequitur utilitatem dignitatis, cum radi jς mariti resulgeat. ' Compari etiam adueniensibus casibus,& infortuni js conii igis non est alienum a tute : P de ideo in resectionem aedium exuitatum uxoris aliquid Hati Nuptiae secundae nonfunt improbae. Tertullianus male secundas reprobat nuptias. 2 2 ut secundi cur non benedicantur.
3 7 .ptus candi plures, repetitae diciamir. ptinum primarum, orc tirarum dissere
Nuptiae secu 'da quamuis permissa, vere larem
s Squptia secundis inremerata habita Ethnicis. 6 Nubebant uiduae publicis finis , non uirgines,
iri legitimaee tertias me cavisa non premst Irquartas a Christiano albenas putant. a repetitae p. ando omodo ni in semper issa in Oriensali ecclesia: repetentium poma. Nuptia prima benefetimur secundia. i o Vxor Dindutis Iudsomo Di hic rum esse nequibus sacerdos non reptri .giti permittitur.' Multa etiam uxori donata te Pig μην, P vi am ait in risu prom nent,ut uestimenta, monilia, structiis alimena veri sacros ora es. ia vlidium snon nupseritu duae, prolatins sim uisine uini preta etiam comiario .i; Mater adsco das transiem nuptias, non reuocardonariones filii facias pro Ur in Irati Enem, paucis exceptu causu. quae, si praemoriatur uir,uel ea praemoriaturuis Iss Pecunia a d irae maritandis pauperibus, noro, mariti haeredibus, uetipsisu pristiti restitui debentur pro maritandis hidrus,sed pro modebent, quotidianis tantum uxori relictis : ui. nubentibus. delicet quando simpliciter concessae sitiit pro Is contributio taleae, quae debetur pro maris disstiolae uestes uxori, de pto usa.Alioquin autem si liabus ebetur torumpro filiabus in primo, non eo animo ut perpetuo uxoris essent, sint datq& in secundo matrimonio. raditae, nec mortis tempore reuocatae, mulier, I 6 Biganus non Mitispriuilegio clariti.&eius haeredes eas retinent: scuti de quando i 7 Secundam is punita imprimas in ra amomseruo uestimentum datur, ea distinctione uti- Leius sext. mur. Siquidem nisi ex ptimatur clare donatio I 8 Ansela olym I more Iam sum. uxoris causa, comparata ad ii sum tantum,non is Numa repetita infra annuM ructus, sus Anem donationis causa, censentur in proinde ea mor habenis iuram. tua, subnistiti sunt dispositione. R Ut non in- ao 2 ubens ante annum linus , sacrificabat uaccam utile legatum earum si iactum uxori, quod praegnantem. nullum alioquin est aciesq- eius esset, iam ai Vir iura tenetur lugereti rem . eidem legaleuuJ Semel enim meum mplius 2a Parisinum capis Io. II. II. se. totum causa,& liniusmodi plaraque, quae non iure donationis selum, sed osticium malita, ni iri L=.. iς, in ad C tenetur,ut ad onera, sustinentur.
si si qui uxoru Is Aunorandum tamen Obiter moneo, interdumi. i. νώc uciles Pretiosas de plures comparari a marito,
68쪽
dem ratione . 2 nnbeluinus mira an luctus iure citatim sitae,iure muscis resublatae.
33 2Puerealia detinimmu D ruant parentes cum tra liberos propriss . 3 ouercale odium maiori. 3s inmissbe idonMenses cons mini bona omlam tiberoruin prinas matrimonis, amore se --ssimaeriri. 36 Sems Tractatorum matris num ecimo, erus testamentum , ct contemptos priores liberos, mprobata.
37 Nuptiarum quos e reperi rum tauria ad miritum 'minuum pertinet. Morgiscap. Phadosum. 3Iandium. 3s Ninevisminis, habens ex primo filios, amittis proprietarem lucrorumqus habuit a priorem rito piscimque tisiilo. ε' 793-st do, necta piaris remugii est surrent est inter liberos prioris matrimoniis obitris, uel electione: d in uiro re rate matrimoniis locum habet. Ingrati Dy amrtunt lucra prioris matris
M. 4t Uidus, qumptias non repetunt proculam sinuare ponunt M. Viduus uel uidua, si non repetunt nuptiati partiuntur pro uirili eum sibi illius matrimonis, oris sita donationis propter nuptiar seu a enti &era inproprietare, de lucris alijsigere dis
a mur mater e transtantes ad secundas nuptias, ηι decedentibus prioris matrimomi, p. omo
stum uti proprietate. 4 Marer non petritatore is pupillo,cotruolans ad secundus nuptias ut non resta ratione tui Q, ei non succedis. 3 Lucra prioris matrimo semetirogenera ter haerede extraneo a parente,censentur reseruata liberis prioris murmonis. 6 Lucra Ps paler atit mater consep untur ex modite morum prioris matrimonis , decedentium ab imoato,unemur reseruare morientes aliis Sirriusdem matrimonii, non autem si illis ex testamento successe l. 7 Sona Ps coniunx transiens ad secundas nuptiarbara per successonem niteIIati, a filio mortuo prioris matrimonii insta per illum aliunde, quim ex prsmortuo emine, sunt in illitis libera disposivionedecus si ueniam a pumortuo coniuge
o D r aliquando facta, rus transiret ad secumdas nuptias, si haberet liberos. y mptis repetist non priuant dote sua mutuum,
si in boris pro se transtumum ad se, das
nuptiar, nem lex bis re queu uxori, urima uouul vitrico, plus quam um exl beris pri ris matrimomi reliquerint. a Mas pareris repetenter nuptin, Geia possunt
4 FHypν toris matrimonis consenes'ret secundis parmitum nundisinon utuntur postea nisileaiore seruaraonis superioris. 33 An re ιιι misit pana imposira lentilia intra annum lisur.
3 6 non possuntpos Liae edictaei, desecim.
c. 17 Doriareusa amarito exsatum, uesino evium seu augmentum lucratum .il uxore, illis narr-seuntibus adulterins matrimonium, reseruatur Enstar illius maremonii, unde lucra Minmortem parentum. r seeundas detestandas non
ANGἀ Me ut improbas de prohibita eo
elusa Meet catholica: 'reijcitque in eo Tertulliam sententiam, quia eas ut stuprum detestatur. Permittit enim eas Deus, de melius et se nubere quam uri tradit, etsi melius sit uidusi castum permanere , quam nubere & non utiaeee quia non benedicuntursreundae uel ulteriores postptimas,' ideo imis pit sent: nam semel benedicit cum sint, uid 3 turbenedictio dii rariaquptiarum secundarum appellatio repetit tantum, non immutat se, stantiam matrimoni j: seeund di ' ratione proximEdefit lentis matrimonij, etsi pluries repetit sint: ' Et ideo omnia quet antea explicata sui de sponsalibus, de primis nuptijs , dote de alijs, secundis conueniunt: exceptis quibuciam titibus &priuilegiis, qui speciali calculo signa- buntur. Interest namque primum inter primas unicasque,A: repetitas nirptias: qubd primς seu
melius unies nupti commendentur,&laudentuCrepetitς etsi permisi , secundum ueram rationem uere fornicationes sint ut ait Dchrysost. N ad remedium incontinentie conces .
Quod pluribus lationibus docet D. Hieron. sEt tutius uisam est mi bere in Domino uni λ-s ii, quam inhonestὰ multos admittere . h vale rius Maximus , si tibit, eas quς uno content matrimonio suerant, corona Pudicii iet honoratas apud Romanos qubd existimarent in precipue matron , syncera fide incorrit pisi esse animum, qui post de tet uirpinitatis cubile, in publicii egredi nesciretimultore matrimonimium ex rientia,quas legiti euiusta intepes ranti lignum est e cia mes. Et Plutarchus, Q dcti, inquis, quod publicissistis, ueteri more, sargines non nubunt, indus nul ea et Fodia ximbus decorum , .iduis uero multis yrnentibus foedum bere miser namque ac a s nos M me, secundsuero trisu ac detinunt. detem uiuina vieris, qui rea nupserant, alios accipere, mortuos autem lugent. Quo fit, is magis qiaet . quamstrepitu deducentium misitudine d lectentur. Dies uera mi adeo inhirudinem dis
69쪽
Ita. numerus magos tune in honore fuis. seu quia tot digiti, per quos numerare solemus, Seuria bis quino finivina mense pMit. Et paulo post.. suetos igitur mi eris struauitia amor Hoc luget spatiisseminam lauarum. Is suspicant ut iura aliquid sinistri contra ux
rem,quae hoc tempus non expectauerit, uel uiuae iam uiuente marito cogitauerit de uiolana pudicitia, elee eritque litium liasidum, quePtiore cotempto haberet. Vnde etsi prolis natae consideratio nulla sit, intempestilias tamen cohibent iura nuptias infamia. Persuasum habeo hoe anni spatii im luctus habuisse prolii bitionem de poenam infamiae, potissimiliti ratione prolis,quae posset esse concepta ex commi tione prioris matrimonii Siquide ex lege Go diani φ tristior atratusque habitus remisiam habuit infamiam in luctu uerum accelerationuptiarum eandem retinuit, inustaque labes perpetuo edicto pii doti non solum nubenti intra id tempus, mei qui eandem sciens prudens-zoque duxisset. quadet de facii scium indicium lecundo nubentibus intra ea tempora a Numa Pompilio,' ut quaecunqtie ante cecein menso a uici morte nupsisset, uaccam praegnante im-2I molaret. In rem illa luctus necessitate,aequalis facta est uxor uiri pii iii legio, qui insaniis non est, si uxorem non elugeat at remansit et ollis miscedae periculum,quod cum natura ipsa immineat , nulla tutis lictione potuit honeste uel
: et legitimὸ obliterari. Aulus Gellius susEdispu
tat ex Plauti Cistellaria, lenadro, Caecilio,M. Varrone, Aristotele, Homero,& usii obseruato, constitutioneque Adtiani Caesaris,partum posse edi in decimo Id undecimo mea a coitu. Sed & mirum quod ex Plinio refert,h ereditum suisse S decimo tertio mense posset citaturque Masuritis author,qui scripserit. L.Papyriu P torem, secundo haerede lege agente, boliorum possessionem contra eum dedisse cia mater partum tredecim mensibus tulisse se diceret, quo niam nullum certum tempus pariendi statutii ei uideretur. laci obius etiam, i dum ibi utiquet monem eiit in compedibus uincitetiit Sauit nus Romae in templo, resest Apollodorum dixit se Saturnum alligari per annum laneo uin
culo, & solui ad diem sibi festum, id est, mense
Decembri, Sgnifieare aute semen decimo mense in utero animatum, in uitam grandeseerri quod donee erumpat in lucem, mollibus nat se uinculis detinetur. Iustinianus tamen hue patium post II. mensem a morte mariti edi tum, non existimat legitimum, sed aliundemiam a marito sui Oenam: eam quae ita P moti subi jcit poenis nubentis intra annum ductus . Narrat&Sindas, eum Demarati natiabias suisset denuntiata Aristoni patri Aristonem subducta ratione qubd a nuptiis nondum et psi essent decem menses, negaile hunc suum
ei te filium,atque ut nothum abdicasse. Verum hic inter uiuos e iuges potuit coniunctionis dia anticipatae haberi certior obseruatio. Quare cum intra haec tempora anni a morte mariti,
parius conceptus nasci pessit, per id tempus abstinendum praetore suit:a nuptijsin ad tempus, Iluo solet lugeri, se retulit propte turbationem sanguinis,urnotat Vlpianus. Probatque sententiam Pomponii eam, lugendi se lemnitas remissa est, quaeve intra legitimum tempus patrum ediderit,posse se statim nuptijs coli Oeare, non aliter. Sic enim familiae diue situm multor uni de bona ini ulia, reique BD
blieae damno, commisceretur, & secundo marito conceptus ab alio succederet,& natus sub altero marito ut eius filii is habitus, patris haereditate priuaretur: quod certe ualde iniquum est. Atque hae menae respiciunt maxime sau
rem libetorum nondum natorum, non nuptiarum eontemptum uel improbationen .
r Remissae tamen hodie iure pontificio, permisitaque nuptiae inua illud lugendi tempus,' ad
euitandam delinquendi occasionem: fatius Gni inuisum est permittere acceleratas nuptiau, quibus homo, nempe liberi nondum nati&familia commixta offenduntur, quam peccaridis in Deum. Desiderat namque coitum mulier, etiam quae concepit. Sie enim Aristoteles admonet , e solam animalium mulierem,& equamauidam, coitum pati. Immo enim, inquit, sua naIura perfac dum animal es: ilip id etiam in utero tum spari , tum excremeniti supereII, piam quam non tantum, ut vel asterum po alere: --26 lio itaque ob eam causam costum recipit. Quanquam non me latet Odostedum,' & alios existimasse, poenas has nec iure canonico esse correctas in nubentibus intra annum luctus, di ita obseruati in Italia: neque ideo minus uerum esse&le timum matrimonium, quia non matrimonium periura,sed acceleratio puniatur: Sed de illis accederet, tu ex causa etiam matrimonium contractum suspendi possit in concubitu, ueluti donec a mensti uis purgata sit uxor, de recens editus partus ablact tui. Cui sententiae lubens subscribetem, nisi me remoraretur delinquendi occasio, cui uia aperiretur, si mulieres continere non ualentes, metu ne amitterent Slucra, de metu poenarum,ad tacitam de secretam pollutionem &scotiationem declinarent. Qua ratione arbitror melius reipubl consultum iri, si remittan-27 tur. Vtarque hac in re contra I iistinianum rescripto eiusdem dc sanctione,' per quam licet, sublata lege Iulia Miscella, mulieribus uiduis
etiam maritora suorum interminatione spi ta, quae uiduitatem eis indicit, de non dato 1 et amento,ad secundas migrare nuptias: & nihilominus ea percipere, que maritus dereliquit, poena cessante, sine habeat liberos .siue nohabeat πω dium, inquit, an Cis nonnam rempublicam, o multis hominibus legitisne progenis is frequenta i , φιὰm impiis poturi tussici, g us. 28 Caeterum ali sum panac secundo nubentibus imposite, nee in odium quidem nuptiarum, sed ad utilitatem liberorum iam ex piloribus mi piijs susceptorum, de ut prospiciant leges, ne iniuriatis secundis nuptijs insciatur: quς certe nullo modo sub latet sitiat, pertractati in I. semine, de sequentibus legibus,de secundis
nupti: f. C. Idcirco h p Pnς communes sunt, tum mulieribus, tum Ditis secundoni bentibus: uterque enim it rogare damnum libet isas secundo matrimonio uidetur. Nam qu bd ad uirum pertinet, qui nouercam sero in diicitii-lijs,quantum noceat uulgo cognitum est, de exprobis aut horibus constat:ut Menander abso
3osibaritis tulit legem Charundas, ut qui tib
nouercam sit perinduxisset, a cosilio senatus&partis submoueretur: nunqua ab eo existim spatriam recta ac salubria cinitia sterate posse. 3 I qui liberis olim proprijs male colu luillet. Dixerunt antiqiliorum quidam nouercam, quasi noua arcim dici Melius tamen meo iudicio,
70쪽
88 Syntagmatis Iuris uniuersi. Pars II.
quasi ri, noua uel recens princeps: ea. n. in domum tradiim mariti,prioris matrimoni j
liberis nititur abrogare impetiit, ut sibi & suis arroget: statim instituens bellum de odium irreconciliabile in eos, quos suis impedimenio es; 2 se arbitratu r. Vt Agrippina a Ct audio Cesare superinducta liberis, ii tenue protinus dedit mperam, ut sui is filius Domitius Nero a Caesare adoptaretur, ct id consequuta ei imperium patens, statim e cospectu patris subduxit Germanicii m E ptima uxore natum: atque uerita, ne contra, tuam moliretur,accideret, immedic bile uenenum malito, Locustae ueneficς ope, in
boleto pollexit. ' Dehinc & Germanicum ,&eius sorores iri tersecti,abscondito mariti testa-33 mento. V Et tape nouercalibus delinimentis in saluati mariti, coguntur iudicium serie coiise
tra proprium sanguine, di filios ex haeredare. ς Euripides ψ illud ipsum insigni per expi imit,
1' ' ἀ-οῦ πιαυτα μ' TMς π irae, , id est, Immica enim in subim nouerca uberos Pristes, viperae nilato mitior. 3 3 Abiit in Proueibiam, pro truci inimicitia .no uereale odium: N apud Cornelium Tacitum nouercales manus. Et pro insigni malo, ito
Dies tiarandoque parens pundos e noverca. Nec potuit Canidiae ueneficae odium supremit exprimere significantius Horatius, squam illo uel sic illo, Qt d, ut Duma,me inti eris ζ31 Nee selum liberis alienis nouerca nocet, ueru
ct saepe quae nuptias repetit, propiti osticit: &
foeminae immoderatae ct intemperantes pleruque nouis maritis,non solum res filiorum, sed etiam Duam addicunt,ut ait Constantinus Cae; 6 sar. Ideo cum Septitia mater Trachalorum, flijs irata,& in contumelia in eorum,cum iam parere non posset, Publio seni admodum nupsitset, postea quoque utrumque testamento Printeriistet: aditus Augustus, ct nuptias mulieris,
ct sui rema iudicia improbauit. , Nec halitur etiam Iustinianus, genitotes qui sese Iecudis Duplijs detiouerint, it rationale odium ad priores libet os forsitan habentes,sine iusta ratione ingratit iidinis,insimulare: neque innocua pr ite ii ae inlut ijs afficere.Nuptiarta quoque i
cundarum etiam iniuria uisa est pertinere Iustiniano ad maritu mori usi,cuius animam pereas c5tristari ratus est: ut opinor,quia animis constat amor verus coniugalis, y de animi sunt immoriales. Et proinde,indiuiditu amore pet- petitu esse existimamus: ut & Langobardi,qui redimendam uxore, ab haeredibus prioris mariti, per secundum maritu pretio statuerant Sic
enim lex apud illos sancita per Rotharia te, in haec vel Li: ' Si quis filiam suam, sit quamlit parentem in coniugis alii dederit, o contigerit c susint ici nuritur moriatur potestatem ha at illa, si uoluctis, ad alam marisum ain Lindi tiberti tuutum: Secundus autem marisus,qui eam tusscre isto ut, debuis propiis bonis me im prat'. quantum fuerit ictum,quando maritus primus Gum de pomssauit,pro iis meta dare debet ei, qui es proximi maliti pris ii esse inuenit tir: et si Aetit accipere habeas ipsa mulier. Morsrecap d de Mentibus eiur ad axerit δε est, P OD Parenses uero ous potestatem habearu eam duces adisum vis ritum. tibi ipsi Oidi uestinint. Et Mundium eius prioris mariti no babeant pardies, pro eo quia denegarunt uoluntarem1uam ideo rectat Madium eras adpareues proximos, privis eam ad mar, trem dederint. etsi parentes ritu no fuerint turrimi. tunc Mundium eius msueris, ad oriens regu pertinea Et si talis Dos miler,qua muritu non vis, cur non possit habere :st in eius maestate, ad Fem Mund rem de eo piit εLEt si icte eam male habu rit,vel tractauera, a probasum fue u unc Iceas ei ad patentes phor reami. 2 si patentes tinn habeas, ad quos ipsa reticitatur, ad curtem regis habeat re- ugium, O' Mundiam eius regis sit, haec apud Lari 30 gobardos lex. Iure ciuili mulier, quae susceptas ex priore matrimonio liberis superstitibus, trist ad secundum, etiam post annum luctus, mittit proprietatem ieiuna, quas ex facultatibus , priorum maritorum perceperit, siue iure spontalium, aut ibi emnitate nuptiarum , aut donatione causa mortis, uel legati, vel fidei coniissi titulo : easque vel ad omnes liberos pii ris matrimonii. vel ad unum illorum, conser Data aliis legitima,tenetur relinquere, solov- suscitctu penes illam remanente, quamdiu uixetit, sublata alienationis potestate, ut sanxe-39 rut Gratian.Valent in.&Theodosius.' Deinde Se illi inhibita halii rerum inter liberos distributio, uel electio alicuius ex liberis:atq; omnibus, quia omnibus aeque irrogata iniuria:repetitione matrimonii, per legem suerunt disti ibuta. ' Qitae de in marito repetente nuptias lota
habet, ut amittat lucra oia quae ex priore matrimoni de uxore,cuius extant liberi, siue nomine dotis, uel alio titulo coseouutus est δε ea teneatur relinquete ijsdem Ii is, nee eligere quem litani ex illis piast: e scit illi a lege uocati, etsi haeredes non fuerint pyr Mea consequa-ες tur. Nisi ingrati sitit parentibus. In sauorem quippe liberorum haec donata uel relicta croduntur. Et quanquam speciem indi uiduitatis, hoe uideat ut habere improbatam: tamen cum magis cura liberorum,quam uiduitas iniungi uideatur, aequissim E recipitur, ut ait T remitis Iurisc. Remittitur namque haec Irionaqk sublatis liberis prioris matrimonij. Atque optiinum. laudabile, S: dignum uisem est Iustiniano,* ut mulieres ita honeste se habeat, qua tremis quae semel ad uirum uenerunt, sementinuiolatum morientium torum: Ethuli modi, inquit mulierem O miramur, O laudamus parta imo non procia a tiirginitatem minus: AEn raram ut ideo secunda inbibe tur nuptiae idiri quin comi--δxere conplura. ut d si non eon uolei ad secuda nuptias maritus superstes, uel uxoi in his crodotis,&donatiminis prortet nuptias . via cum liberis patiem iii ccedet do faciet in .se pri et ire quoque. It potest libere eadem qu ex lucro prioris matrimoniis capit abstinens at micio, li ero alienare. uel liberis, uel e tr neis distribuere. Neque possunt liberi reuocare iei petete alienata, nis intestatus intestatave deeesserint:quo cisii uuae non alienata re qῖ riuntur,pei sit lilii,&exillis nepotes. Et ex s se Theodosiana, ira demum mimpleno iure,
Lecedebat, si post mortem filii non rνeIebat nuptias:at lege Iustiniani, succedit, etsi secudonti Dat, in usustinis, ut diximus, si alij fili j sint
prioris matrimoni , S in proprietate, si n5 sinu siue fit prioris matrimonii mortui sint ante secundas nuptias, siue post secundas matris nusorias.' Dumodo transiens ad secudas nuptias, si legitimam suscepi ii et tutelam filiolu,prouideat dari tutores filii, alioquin eoru successi
qyriae priuaretur.h Fauore liberori m receptu iam uel lana iure est,ut instituto hqrede extraneo gelieraliterino censeant ut ea lucra illii elictari
tranata, nili expressὶ talios ua spolitio fiat, sed