장음표시 사용
51쪽
Nondum venio ad virtutes animi, R ingenii , quibus homini cum Deo manisella cognatio est . Nonne ipsius corporis status& oris figura ε declarat, non esse nos cum mutis pecudibus aequales ς λ Illarum natura in humum, pabulumque prostrata est , nee habet quicquam commune cum cacto , quod non intuetur 4 . ΗΟ-
a Homini eum Deo manifesta cognatio. Al. qui- Ius bomini festa cognatio. Al. manifesta cogitatio . Al. manifesta cognitio.
b corporis status , O oris figura . vide L. II. ea.
Al. O omnis figura .c 2 con esse vos eum mutis pecudibusaquales 3 Al. Το nos non habent. Al. aqualem λ Notant heic singu- Iarem iuncturam Philologi i aequales eum aliquo sed sane miror ἔ quum Cicero saepe aquare cum alis dixerit ; nec Caesar , & alii boni ab hae iunctura abhorruerint. Ille siquidem in Laelio ait: ut igitur. ri, qui sunt in amicitiae , eo unc ionisque necessitudine superiores , se aequare eum inferioribus debent . Idem I. de lavent. dixit i cum iis se pateretitur aequa re . Similia habet L. III. de Leg. &e. Caesar de Bello Gall. cap. v I. inquit: uuum fuas quisque opes cum potentismis aquari Qideat. Sallust. Orat. II. ad caesar. de R ubi. ordin. sive quisquis sit Author eiusdem rTametsi domi , militiaeque praeclara facinora egissi e tamen gloria tua cum multis viris fortibus aqualis
d om caelo, quod non intuetur. Al. intuentur. Vide L. III. cap. x. si g. Io. seq.
52쪽
Homo autem recto flatu , ore sublimi, ad contemplationem mundi excitatus , confert cum Deo vuItum - , & rationem ratio cognoscit.
confert eum Deo multum. Waleh. Mallet eonis fert ad Deum. Vide L. II. c. II. a seg. 23. seq. Bunem. Laetantium dicit, a Seneca hanc phrasim aecepisse Epist. xxxi . ubi ait: Alius jam io tantum profecit , ut eontra fortunam audeat attollere oculos ἔsed non pertinaciter ; eedunt enim nimio splendore praestricti ; alius in tantum , ut possit cum illa eou- ferre .ultum. Sed expresse idem legitur L. c.
Propterea nullum es animal ut ait Cicero practer hominem , quod habeat aliquam notitiam Dei. Solus enim sapientia instructus est , ut religionem solus intelligat. Et haec est hominis, atque mutorum vel pr cipua , vel sola distantia . .
Nam a ait cicero Vide L. III. Cam x. Inst. Divi Nar. ubi seg. 7. eadem haec habentur'. b HI praecipua , .el sola distantia. Vide L.II. c. I. seg. I. & II l. seg. 34. e) ubi ista sunt a nobis illustrata, & iterum illustranda ex cap. v. seg. ic. eiusdem libri.
53쪽
Nam caetera , quae videntur esse homini propria μ , etsi non sunt talia Φ in mutis , tamen similia videri posIunt. Proprius est homini sermo ; est tamen & in illis quaedam similitudo sermonis ς . Nam & dignoscunt invicem se vocibus . , & quum irascuntur , edunt sonum jurgio similem : R quum se ex intervallo vident , gratulandi officium voce
declarant. NO- Esse homini propria . Al. hominis . Al. homi num esse . b m non sunt talia . Quod placet pleum anno. Al. sint . Leo Allatius vir non facile cum aliis sui temporis in eruditione comparandus, diff. de Erroiarib. Mun. Viror. in dicendo. Cap. I. hocce Laetintii lucum indicat, quasi in eo non longe ab ludat a Porphyrii opinione . Verum quantum inter utrumque distet ex collatis locis apparet dissi nostra xxv.
e Proprius est hominis sermo ; est tamen O illis. quedam similitudo sermonis. Al. est homini. Al. proprius homini Iermo est. An onymus quidam libellumi cripsit de Simiis , in quo etiam de aliis animalibus
loquens, quaedam narrat, de hirundinibus praesertim, quae hoc demonstrare videntur. d Et dignoscunt inoicem se .ocibus . Bon. de το cibus . Vide Lib. III. c. x. seg. a. & L.VI. c. A. seg. 2.
54쪽
Nobis quidem voces eorum videntur inconditae o , sicut illis fortasse nostrae : sed ipsis, qui se intelligunt Φ, verba sunt : denique in omni affectu ε certas vocis notas 4 exprimunt , quibus habitum mentis ' ostendant.
a VHentur Incondita. Al. incognita. b Sed ipsis, qui se intellig*nt. Aldus A l. sed ipsis, qua dec. Bon. quia .c Denique in omni assectu : Fulvius Ursinus se legendum iudicat. Al. asseetum . Al. assectione. In Bon. Codice habetur Dei, qua pro denique .d certas vocis notas . Bon. certas Soces mutas .e Habitum mentis . Horat. L. I. Sat. Ix. ρ. 2O. Iniquae mentis asellus . Virgil. L. Iv. Georg. aia. de Apibus ait r Mens omnibus una est.
Risus quoque est homini proprius : δctamen videmus in aliis animalibus qiredam signa laetitiae, quum ad lusum gestiunt μ , aures demulcent , rictum contrahunt , frontem serenant, oculos in lasciviam resolvunt .
a Quum ad lusum gestiunt. Scholius et ad ludum. Vide ad I. ib. III. cap. X. seg. 2.
55쪽
Quid tam proprium homini , quam ratio , S providentia futuri ξ Atqui sunt animalia , quae latibulis suis diversos , & plures exitus pandant, ut si quod periculum inciderit , fuga pateat obsessis: quod non facerent , nisi inesset illis intelligentia , & cogitatio O .a Intelligentia , σ euitatis . Intellige cognitionem ad sui tutelam necessariam , ut Lib. & cap. superius laudato seg. 7.
- ' in ii. . . Alia providentia in futurum , ut:
. . O Ingentem formicae farrit acervam reum populant ' , Demis memoreI , iectoque reponunt. Ut apes,
: a si um populant. Sic vireti. L. Iv. AEn. Aor etiam in Cod. Mss. Uatiean. , & Mediceo . Bon. eoπ-d '' populaΓt. Al. perperam et comportant. Servius L. C., notat apud antiquos Populo pro Populor usurpari consuevisse.
. b Quae patriam sola r Versus itidem Virgilian.
56쪽
Experiuntur: ct in medium quo Iaresonant.
Longum est , si exequi velim , quae a singulis generibus animalium fieri soleant humanae solertiae simillima . Quod si horum ompi una, quae adscribi homini solent, in multis quoque o deprehenditur similitudo : apparet solam esse religionem , cujus in mutis nec vestigium aliquod , nec ulla suspicio inveniri potest .
a uua adscribi hominibus solent, in multis qxoque . . . . cujus in mutis. Sic omnino legendum cum melioribus Cod. ubi Al. in mutis .... in mutis . Vel in mΠltis . . . . in mnitis . Vel in mutis multis .
Religionis enim est propria justitia , quam nullum aliud animal attingit φ . Homo enim solus impertit . : caetera sibi conciliata sunt
a Quam nullum aliud animal attingis . Al. quam PIdem Lib. III. cap. xit. seg. s. de immortalitate loquens ait: qua nec aliud auimal attingit.b Homo enim solus impertit. Al. imperat. Aldus secundam vocem delet.'
57쪽
46 De Da Deing. I 3. Iq. IS.έunt. Iustitiae autem Dei cultus adscribitur rquem qui non suscipit, hic a natura hominis alienus , vita pecudum ε sub humana specie vivit .c pecudum . Al. virum , quae lectio impro
Quum vero a caeteris animalibus hoc pene solo differamus, quod soli omnium divinam vim , potestatemque sentimus , in illis autem nullus sit intellectus Dei μ. Certe illud fieri non potest , ut in hoc vel muta plus sapiant, vel humana natura de si piat: quum homini ob sapientiam , & cuncta quae spirant, & omnis rerum natura subjecta sit .
a latellectus Dei. Cognitionem intellige , quia Deum intelligant, & venerentur naturali institutione. Vide infra cap. XII. seg. 2.
Quare si ratio , si vis φ hominis , hoe praecellit,& superat caeteras animantes, quod
a Si ratio, si Ois. Al. si ratio, si tui .
58쪽
LM. Sing. Cap. VIII. Seg. Ι3. i. 47 solus notitiam Dei capit: apparet, religionem nullo modo posse dissolvi . .
b Posse dissoloi. Ultimum verbum in Bon. Cod. est omissum di in praecedentibus legit: Quod solus notitia decapit apparet e c.
D Issolvitur autem religio , si credamuS Epicuro ' , illa dicenti:
Omnis enim perie divum . natara , ne
Immortali ar summa cum pace fruatur, Semota a nos ris rebus , sejunctaque longe : Iam privata dolore omni , privara n
a Epicuro . Al. Lucretio . Nam Epicurus apud Lucretium loquitur Lib. I. a V. 17.b DIvium . Hocce verbum in nostro Cod. punctis est distinctum .c Semota a noseris rebus . Praepositio in Bon. Cod. deest , quam alii omnes habent . Scholius 4 nostris oeulis.
59쪽
ufa fuit pollem opibus , nihil Ad ga
Sie Lucretii libri ; at in nostro Cod. nam privata periclis r legitur ex vocis repetitione , iis quae mediant, omistis , ut saepe nostro amanuensi librario contigisse deprehendimus. e Vibit indiga nostri . In Bon. nihil indiget nostri . Al. nil indigna . Al. indiga nobis .f capitur, nee tangitur. Primum verbum Punctis distinguitur, in nostro Cod. , & pro nec legi
Quae quum dicit, utrum aliquem cultum Deo a putat esse tribuendum , an evertit omnem religionem p Si enim Deus nihil cuiquam . boni tribuit , si colentis obsiequio nullam gratiam reseri , quid tam vanum , tam stultum , quam templa aedificare , sacrificia facere , dona conserre , rem familiarem minuere , ut nihil assequamur ς ta Aliquem eultum Deo. Haec ultima vox deest in nostro Cod. BQ n. b Nihil cuiquam. Al. nihil umquam . Al. nihil
c Γηam Templa adimare, sacrificia facere, dona
60쪽
. conferre, rem familiarem minuere , ut nibit assequa muri Sic in nostro Bon. Cod. , & in omnibus M ss.. quos vidimus habeturr in editis vero, praesertim in Subiacensi, & Veneta apud Simonem Bevila quaman. Iq97. quatuor verba desunt: scilicet et suerseia facere, dona conferre, quae ex Bunem anno de lunt etiam Emmanuel. , Cant. , Reim m. , Rost ἔ & Venet. an. Iq93. Homo autem Lutheranae sectie professor quamquam non dubitet, haec esse genuina Lactantii verba, addit tamen et Templa enim non semper, nec ab omnibus aedificabantur; Derificia vero, in dona ad cultum omnium , oe omni tempore pertinebat 3
de quo cap. l6. a. Dona, oe sacrificia offerunt. Laist. vi. cap. 2 S. Apud istos , qui nullo modo rationem diminitatis intelligunt Sc. O L. v I. c. s. Epitom. C. LUID.
Sc. quasi de solis paganorum sacris heic Noster loqueretur ἔ At non de Ethnicorum tantum ; sed etiam de Christianorum Templis , Sacrificiis, & Oblationibus heic Lactantius agit ; quod demonstrat verbum illud assequamur , scilicet quotquot fumus , qui Templa aedificamus , qui sacrificia facimus &c. Unde optimo jure Isaeus ex hoc loco ad cap. II. L. II. colligere potuit, frequentari tunc a fidelibus consuevisse Sacrosantum Missae sacrificium , quod heic fabulo fum , ac nefarium, impudentissime appellat blasphemus Gallaeus, cuius saepe audaciam fregimus , &penitus suis locis in Dissertationibus nostris Pr