장음표시 사용
311쪽
In Diuinati ex Sacrific. Immutatione. 1 s
poris, aut ex parte loci, & personarum, qua ratione optimi animaduer. tit Eusebius semper plus fallaciae, ac mendacia in oraculis extitisse, quam veritatis ; unde etiam probat oracula omnia Ueterum, vel a Daemonibus Ndita suisse,vel a veteratoribus, & pri. stigiatoribus calliditate insigni comtexta; quin imo ex ipsa vocum ambiguitate , ex barbaris vocabulis, ex asinsectata verisimilium textura, quae in oraculis inueniebatur,tape eorum falsitas deprehensa est, experientia testante, quam male i3s cesserit,qui oraculorum hortatu susceperunt bella, vel aliud eiusmodi peregere ς'&inde narrat Plutarchus sapientiores Philo sophos oracula semper habuisse s specta; quemadmodum etiam Lucre lius fatetur plus fidei Philosophis imis esse adhibendam, qui plura ratione philosophica nouere,quam oraculis; nam de Philosophis illud dici
- multa bene, ae disinitus inuenientes Ex a to tamquam cordis responsa d dere Sanctius, O multo terra ratione magis, quam thia, qua Tripode ex Phabi, lauro-qης profatur. ex quibus satis deprehenditur nullam fuisse in oraculis germanam vatici nandi rationem, licet ad vaticinia saepius sequerentur euentus.
In Diuinationem ex Sacrificiorum
t X varijs. sacrificiorum g neribus , quae fuerunt in usu apud AEgyptios, R
manos , & Graecos, quaedam in illis praecipuae immutationes obseruabantur, quae essent eorum suturorum notae, & indicia, quorum duuinationem per Sacrificia intentabat; ac propterea licet, ut plurimum m
seres, & gallinacei, ex haedis tamen, ac agnis praecipuas quasdam innatas qualitates praeseserentibus, putabant muliti rectius,& Deos consuli,& vem tura,quae ex sacrificijs quaerebant, facilius praenosci; censebant namque id animalium genus esse potissmii Dibs
deuotum, astrorumque confluxibus ita conformatum, ut si in mactatione quosdam motus,gesticulatione contorsiones, colores, odores, & etiam sapores ederent, inde possent quicunque euentus futuri coniectari; quemadmodum testatur Homerus quasdam immutationes apparentes in immolatione aliorum animalium suisse Diqii iam by Cooste
312쪽
ue s Animaduersio XXXV. Philosophica
fuisse omni aeuo suturorum portenta
Protinus his superi porte uta osendere pelles. Serpere humi, merubus carnes m
sataeque boum, Palis vox erata δε-
tantis; Quemadmodum contra erant laeti ominis indicia, & fauentium Numinum testimonia, cum victimae op. posita supradictis signa proserrent. In quibus obseru ationibus si naturalia tantum ex qualitatibus, aut mOtibus naturalibus ducenda sint prasagia, certum est nullos sortuitos euenia Licet apparitiones illae ex praestigijs Daemonum censeantur institutae,cum
nulla vi naturali fieri possent, neque inueniri posset agens, quod illas immutationes ex rerum natura posset inducere . Solebant vero tot varios euentus ex sacrificijs pramotare, quot erant differentiae, ac discrimina rerum, quae in sacrificijs adhibebantur; nam aut hostias ipsas, priusquam iugularentur obseruabant; aut earum exta considerabant, postquam essent mactatae, εἰ dissectae, aut rimabantur flammas, & fumos, qui ex incensis, Scardentibus victimis eu qlabat, aut d nique alias qualitates ad suas naturales formas consequentes, vel no consequentes examinabant; unde apud
ipsos mali ominis erat,si victims haud sponte suos ductores sequerentur,sed vi essent trahenda , vel si ex ducem tium manibus se proripuissent, ac profugissent, si horridius iugulatae exclamassent, si semianimes prouoluerentur in terram,& alia eiusmodi spectanda ederent signa , ex quibus ipsi significata ducebant offensi atque alienati Numinis paenas, & mala minitus potuisse in illis potiendi, ut opinabantur veteres: cum enim illi, qui spectabantur cilicetus in animalibus ante, vel post immolationes suas causas naturales indicarent, Omnem naturae finem in illis indicationibus assequebantur; neque ad aliud suisse ab ipsa natura institutos censendum est, cum reliqua omnia, quae dicebantur
praenotare, extra ipsorum naturam e
sent; Quid enim ad prosperos belli
euentus, ad felices nuptiarum exitus, . ad bene auspicata negotiorum initia
victima in sacrificio taliter, vel taliter mota, hoc vel illo modo exusta, ac cremata Θ Quid flamma celeri motu, vel tardiori victimam corripiens, his vel illis insecta coloribus, fauillas eiaculans, vel retinens id fumus in plures orbes contortus, ac multiformi vertigine voluminatus Quid deniq. aquae, sanguinis, vel vini libatio hoe vel illo modo facta, usque ad tale vel tale spatium dispersa ξ haec omnia sane, nullam cum fortuitis euentibus colligationem habent in natura, ac propterea neque naturalia eorum in
313쪽
In Diuina t. ex Victimarum exploratione. 1 7
In Diuinationem ex Viet imarum
tionem ad sutura coniectanda Graeci pariter, NLatini Extispicinam nOminarunt; in dissectis enim victimis praesertim signa qusdam fausta, vel infausta notabant,quibus ex habitu, c loreue extorum, & fibrarum, ex humorum affluxu, vel abscessu de euem tuum conditione iudicabant; sicque coniecturas sumebant, in quam partem Numen, cui sacrificia adornabatur, propenderet, quibusnam, vel laetis, vel tristibus vo lis adspiraret. Graeci vero prssertim ex inspectione Epatis suas diuinationes solebant instituere, & inde ea omnia explorabant, quae aut contingere, aut non euenire peroptarent; spectato namque Epate bene constituto, ae optime temperato pro victimae natura opinabantur Omnia laeta promitti, sicut E contra, ipso vitiato, aut mutilato aduersa portessi, cum illud per ipsis creditum sit Deos victimis illibatis maximo perh gaudere, morbidis vero, ac mala affectis offendi,& quam maxime ad iram comis moueri; & idcirco priusquam eos sacrificijet adhiberent, diligenter contemplabantur , ac forinsecus pertentabant, numquid quod immundi ciem argueret aliquam, vel labem interim
rem aduerterent. Inchoata igitur e torum conleplatione in victimis praesertim a iecore,si illud grata,& natiua purpura ruberet, nullaque inueniretur labe contaminatum; vel si caput iecinoris auctum, duplicatum lὰ, aut geminum iecur reperiretur, vel si extremae fibrae versus interiora replicatae,ac conuolutae viserentur; haec eximiae felicitatis argumenta certissima dare,& magnas accessiones, potentiae amplificatione, probatione finiu,trii, phos, summa dignitatum fastigia desi. gnare augurabantur. Sic etiam costia tutis in Epate geminis capitibus, unuhosti, alterum illi, in cuius gratia diuinatio instituebatur, destinabant; & alterutrum coru, si vel corrugatu ema cuisset, vel colore habitum q. suu quouis modo mutasset, reru ruina,& COnsternatione, aduersa q. Omnia minitari putabatur, si vero florido enituisset colore, motuq. alacri,& continuo mj- casset, victoria certi spondere, & suc-eessus faelicissimos illi credebatur, cuius nomine victima cedebatur; atq. ex hac extoru obseruatione videtur Lucanus ipse victoria Caesari renuciasse uod . nefas nullis impune apparuit
314쪽
ue 8 Animaduersio XXXVI. Philosophica
Alterius capitis pars aegra, in marcidispensset
Pars micat in celeri meras mouet im
proba pulsu. Sic denique explorato Epate ad alia
victimarum exta perpendenda gradiebantur, at q. ex reliquorum exploratione singulares diuinationes proferebant.
8o Quam tamen insulse, ac prorsus sine ratione id agerent, supe experimeta declararunt, cum plura, quae mali ominis apud ipsos habebantur, faust illima quaeque praeseserrent; nec enim causa inueniri unquam potuit,
cur ex animalium partibus euentus pendere putarentur: unum tamen vaditanii genus videtur ex extis animaia
Ium iure, ac optima ratione habetipolis, nimirum ti ex tecoris inspectio ne reliquae viscerum constitutiones in animalibus divinentur; cum enim inter viscera in aliquorum sentetia primum omnium sormetur Epar ex sanguine menstruo, qui ex praegnantum corpore in matricem attrahitur, &fons est sanguinis, si ipsum valeat, vigeatq. sanguis uniuersus gignitur purus, naturaeque conueniens, ex cuius optima distributione, optima fit in cf. teris partibus nutritio, & ex hac opti-mh compactae reliquae partes possunt diuinari, etiamsi earum exploratio Omitteretur; potest naniq. optime philosophica ratione,causa ex natura desumpta, deduci quod si in sanguinis fonte nihil viiij reperiatur, reliquae
partes omnes Epati bene congruentes deprehendantur, ea facta suppositione, quod optimum nutrimentum ad eas transmittatur, quo perfecte alantur, & reficiantur; taetera, quae
diuinantur, omnino extra rationem sunt.
In Diuinationem ex Auguriorum notationibus. 8 l
rerum inopinatarum o seruatores eo apud Uete
res suam augurijs deumuebant fidem, quod quibusdam saepe
notatis signis, atque euentibus ex illis, artem quamda diuinandi efforma rent, qua ut plurimu adbibita ea quae praedicerent,euenirent; non aliter ac
Medici, qui cosideratis in male valen tibus quibusda signis, casibusq. vitae, vel mortis,ex illis sequetibus dicuntur physica quada cognitione sua prognostica pronuciare;no aliter, ac agricolae ex quoda insueto auicularum volatu, ranaru coaxatione, situ grunnitu pra sentiunt pluere philosophica ratiocinatione ducthno aliter deniq. ac nautae ex pisciu motu, & maris colore, vel
ex alijs eiusmodi signis solent imbres
315쪽
In Divin. ex Auguriorum notationibus. Q
& tepestates etia a longe coniectare; ut ergo nemo erat, qui haec prssensi, num genera non reciperet, tamquam naturalia, ita nemo prudens,ac sapies
apud veteres habebatur qui auguri'
non crederet, atque ex illis ventura
sibi, vel alijs non praecognosceret; &licet apud eosdem ignorarentur cam se, cur ex illis signis certos illos not rent euentus,t no proPterea censebat, esse auguriis 4e trahendam fidem,cum etiam ignorantis causis quaplures admittantur effectus; cum sit satis adPhi. losophum constituendum, ut in suis ratiocinationibuseffectum deducat ex causa, licet causa illa Philosophum lateat; aiebat enim Cratipus,multa, Philosophos latere, quae tamen Philos phiam non latent,cum non sit Philo sophi cuiuscuq. munus id omne scire,
quod scit, & docet Philosophia ipsa. 8 1 inibus tam e no ita facilὲ admissis,
statuendu est, omnes, quaecunq. sint,
augurioru notationeS vanas omnino,
ac sutiles esse, utpote nulla naturalem significationem praeseserentes; neque enim in auiu volatu,in victimaru extis,
in pullorum pastu, aut ali)s eiusmodi casu cotingetibus potuit natura costituere, id quod natura ipsa non potuit efficere;atq. cu naturalis Philosophia ea tantum si,quae per causas procedit ad diuinandos essectus, no poterit ille Philosophica ratione, aut Physico duscursu procedere, qui effectuu causas,
quos praedicit,no attingit. Dicere n
que posse Philosophu effectus coni
ctare,tametsi causas ignoret, omnino absurdu, atq. a Veritate alienum; qu modo enim certu deducere potest esse euentum effectum, si certa causam ignoret talis e uetus tritum siquidem est in Philosophia determinatu effectu determinata causam exposcere, ex quo id etiam certissivi insertur certa effectus cognitione certae causae notitiam supponere; cu eodem modo doceat Philosophi res se habere ad esse, sicut se habent ad cognosci; h pcq. do.
ctrina non solii extendenda est ad amguria,&auspicia omnia quae ducuntur ex cantu,pastu, aut a uiuin volatu, sed etia ad alias quacunq. res casu incide-tes,ut quod hoc,vel illud nome audi tu sit;quod talis, vel talis homo occurrerit iter agenti, quod in mensa sal e ciderit, aut vinum fuerit effusum, atq. ad id genus alia quς omnia ea de vanitate notatur. Si quid verb in his maius euenit,quam ut casu fieri censeri pos sit,id omne Daemoni adscribendu est, non naturae, vel ipsius naturae signis,
quae natura i psa i n suis significationibus nequeunt excedere; no enim cogitabile est,quid naturaliter significet signa qusda tantum ex hominsi placito ad sigilificandum instituta, ex quibus
coiecturae ipsae, quae tumutur, sine pri dentia, ac ratiocinatione accipiuntur, cum neq. sint, ex causis, ne q. ex notis ad ea, quae coniectantur decerptae, quemadmodum dicuntur colaiecturae
illae,quibus vel Imperator in bello, vel rector ciuilis utitur in administranda Rep. vel medicus in curandis morbis, vel Agricola in mittendis seminibus, vel nauta in pramoscendo maris statu, ac ventorum incursu; qua propter math comparantur ab aliquibus con .iecturae eiusmodi, quae cu ratione n turali, ac diuturna experientia colunguntur, cum illis, quae capiutur ex amgurijs, quae nulla naturali innitetes ra tione, prorsus inanes censendae sunt.
316쪽
6o Animaduersio XXXVIII. Philo hica
In Diuinationem ex Praesensionibus
X eo Platonici, & Peripatetiei quidam diuia nationem in latuis, ac stupita esse dixerunt, quod in illis minimum sit prudentiae, & rationis, maximum vero sensitiuae facultatis; quod etiam sabula illa Tyresig diuinatoris dem strabant, qui non prilis diuinandi s
cultare a Dijs donatus est, quam caecus euaserit; qua etiam ratione in frurentibus magis,quam fans mentis hominibus, atq. in dormientibus magis, quam in vigilantibus docuere diuinam tionem suturorum contingere; quem,
admodum igitur se habent fatui inter homines ad prudentes quoad vim diuinandi, ita vorunt se habere bruta ad hominum genus, quibus longe meliorem tribuunt sutura ptaesentiendi modum ob prudentiae, & rationis de . sectum,quam hominibus ipsis, indeq. arguunt diuinandi facultatem maximae sensibus adhaerere. Mam doctri
nam, ut exemplis confirment,reserunt
pisces in mari, multb magis, quam nautas maris tempestates praesentire, Dicte nullo magis, quam agricolas, armenta quam bubulaos, greges quam pastores; quin etiam mures, sin proximam consertim abeant do mum, dicunt praemostrare incolis tul-
nam prioris domicilii. Multa etiam
alia his admirabiliora n nrrant de bruatorum praesensionibus, quas illis vide turnatura indidisse, ad varios prςnun
ciandos euentus, quarum omniu praesensionum putat causas quasdam n turales admitti, scilicet maiores quasdam brutorum compassiones cu Camfis naturalibus, & corporeiS; eaq. pintissimum adducunt causim,quod cum animae brutorum careant mente, ac
prudentia, diuinandi quadam vi pro prudentia compensentur; hincque fitqubd praeserrim Pulmones marini in pelago plurium dierum hyemem portendant, Delphini tranquillo mari lasciuientes flatum ex illa, qua veniunt parte, turbato vero mari spargentes aquam, tranquillitatem; Ranae ultra solitum vocales, imbrem; Grues silemtio per sublime volantes serenitatem, Cotui singulto quodam crocitantes ventos & sic de reliquis. At licet sutura quaedam, quae natu-Odraliter euenilint, possint bruta persen- ε tire, cum possint quamplures eisectus in ipsa 'deriuari ex causis naturalibus imminetibus,qui sint veluti signa suarum causarum, non proinde vis quaedam diuinatrix animantibus brutis a natura indita admitteda est, qua possint omnia futura etiam contingentia persem
317쪽
In Diuinat. ex Piar sension ibus Brutorum. 6l
persentire; no enim ex eo, quod bruta Artasse exactius hominibus senatiant,non propterea concedudum est etiam exactius res euenturas praesentire,aut pricognoscere, cum id sit potius adscribendum facultati ratiocinanti, quae ex praeteritis, & praesentibus melius ventura deducit, quam vis brutorum solummodo senties, & nullo pacto ratiocinans; unde in hoc decipiuntur illi omnes, qui putant meisliust longinqua, ac ventura diuinare fatuos, ac stolidos, quam prudentes, eum illi tantum cassi colliment, si tamen quandoq. collimant, hi verbex
prudentiae ratiocinio. Neque ex eo,
quod dicat Franciscus Ualec in sacra philosoph. inesse brutis, & hominibus rudioribus naturale diuinat ionis genus Per compassionem cum causis naturalibus, aut per exordia indita naturalite r rerum futurarum,colligendum
est, posse bruta, & homines rudiores, fatuos, ac stolidos diuinare, quasi ex ipsius naturae habitu; fuit namq. Ua- Iesij intentum ibi discrimen dumtaxat ponere inter diuinationem, quae sit dicenda naturalis, supposito quod sit, & inter diuinationem, quae sit dicenda prophetia, seu diuinatio supernaturaliter data, & namque quae diuinant bruta, homines satui, furentes, ac stolidi,ticet casu divinent, dicuntur tamen naturaliter diuinata, quatenus nullum lumen diuinitus immittitur, ut in prophetia superuaturali. Caeterum nullam esse posse vim diuinandi na.
turaliter inditam, preter illam quae in
causis, & effectibus naturalibus versatur, iam satis monstratum est.
Hinc Epicurus in sua philosophia ciapud Cassendum lib. t o. Meteor. lia A Fcet admiserit. no modo Cometa S, Parhelia, Irides, aliaque id genus metemra haberi pro signis variorum euen- tuum, qui partim in ipsa natura, partim in rebus humanis contingunt, Ve. Ium etiam animalium gestus, voces, migrationes , & reliquos eiusmodi motus, quibus saepe saepius denotant instare ventos, pluuias, procellas, ruinas, ac terrimotus, non propterea voluit homines, vel superstitiosis ritibus irretiri, vel in palmares errores abire, si crederent actiones illas brutorum ab indito quod1 diuino instinctu sutura praenunciante exoriri ; possunt enim animalia futuras quasdam mutationes, praesertim in aere, indicare, ac praesentire; verum non id fieri ce sendum est, quod natura quaepiam diuina hunc sensum, hanc indicati .
nem in illis faciat, sed quod illa sint ea
teperie, ut carptas moueri causas physicas illicd persenti scant; quod perinde fit, ac dum Ischiatici, aut infirma alia parte laborantes frigus, pluviam, 8t alia eiusmodi prs sentiant, quae non praesentiant validi, ac toto corpore bene sani; & hoc praesensionum naiaturalium genus in brutis philosophi-ch satis describit Virgil. i. Georg. ad illa Carmina
cum medio celeres reuolant ex aequore
318쪽
61 Animaduersio XXXIX. Philosophica.
ICET difficillima sit somniorum interpretatio circa res venturas , adeoque
immissa somnia reseruata , vel eius administris, quibus Ipse semitia reuel et, ut constat ex Sacris Literis, plerique tamen omni aeuo ex ipsorum interpretatione artem quamdam diuinandi futura instituerunt, ea ratione compulsi, quod Numina aeque vigulantibus, atque dormientibus adstarent & quemadmodum nullas sineret esse tuo fine vacuas vigilantium operationes , ita neque dormientium ;somnium namque a Platonicis dicitur quidam animi motus, & operatio suum finem intendens, S etiam asse-queos in natura; ideo pro comperto habebatur apud eostem animam iugiter in corpore operari, nec unquam sensus internos, atque intellectum s riari , licet sensus otiarentur externi; quin imo animam ipsam somno sopi- tam putabant, utpote sensationibns minimh remoratam velociori intuitu penetrare ad futura; in quorum indagatione, tametsi pluries deciperetur, ut plurimum tamen in veru collim,re; cum mentis acies sensibilium operationum veluti laxata tumultu, cirrius obiecta percipiat, quam vigiliae curis detenta; quamobrem Socratem ipsum per somnia vaticinantem mais xime mirabatur antiquitaS, quae, cum somniorum interpretes quamplures haberet mendaces, ad ipsius Socratis interpretationem pro mytherijs somniorum reuelandis confugiebat, cui tamen etiam perdifficile erat fatorum imagines,vel suturorum portemta per tenebras dignoisere; ex cuius tamen doctrina illud ortum perhibetur documentum, somnia circa aur ram esse obseruanda, in qua primum albescente putabant Veteres firmiorem fidem elle adhibendam ; cum tunc dulciori quiete sutura explorentur, tuncque emergat magis anim,rum vigor ad diuinandum iuxta illud de somnijs vulgatum oraculum Namque flub aurora ram dormitante
Tempore, quo cerni somnia mera s
licet Astronomi doceant posse omni tempore, atque omni hora obseruari somnia eorumque interpretationem quoad diuinationem euentum adhiberi ; dummodo considerentur astrorum aspectus pro eo tempore, quo res ipis somniantur. Ex his quamuis constet apud veteres adhibitam omni aeuo fuisse semianiorum
319쪽
In Divin. ex causis Somniorum. 6 3
niorum obseruationem, atque interpretationem circa euentura, testante
Iamblicho in lib. de Myst. AEgyptim rum somnia quaecunque, sed praesem tima js immissa explicante oraculo indigere, praeter ea tamen, de quibus idem exploratu sit a Deo demitti ad aliquid reuelandum, qualia suere somnia Pharaonis, Nabuchdonosor, S aliorum in sacris Ilieris, quae exponebant Prophetae, vel alij viri sanisti. tate insignes;& etiam praeter illa, quae
dicunt signa, causae, vel effectus nat rates at iquoru rerum, omnis alia somniorum interpretatio, obseruatio, vel diuinatio incerta putanda est; qua ratione docebat etiam D. August. lib. de spirit. & Anim. somnia eise se per incertiora ipsis insomnis, aiebat enim D.August. maximum versari discrime inter somnium,& insomnium, eo quod somnium illud esset, quod osset pluribus figuris rectum; atque ad Co non posset sine interpretatione imtelligi; insomnium vero esset illud, quando postquam diu res aliqua vigilantem fatigauit, tandem etiam dormienti se offert, &inde dicitur cauasam mere naturale habere;cuius generis ea sut omnia, quae Claud. describit in venatoribus, Iudicibus, & aurigis Venator defessa thoro cum membra reponit Mens tamen ad bluas, et flua lustra redit Iudicibus lites , aurigae somnia curis
Vanaque nocturnis meta caucturaquis.
de quorum tamen incertitudine, aliquid in animaduersone sequenti dicturi sumus, licet assirmet Plutarchus in vita Luculli nihil certius, nihil credi dignius esse, quam quod per insomnia suerit pnesignatum; possunt namque in somnia ipsa saepe sine causis naturalibus contingere, ex quibus sola diuinationis certitudo haberi potest, cum tamen, &ipis causae naturales nequeunt impediri.
Iv N Τ somnia, ut docet Arist. in lib. de somn. ex rerum sensilium speciebus in memoria, vel im, ginatiua, vel in sensorijs externorum sensuum reseruatis; atque ad ea excitanda praeter proprias in unoquoque spirituum motiones conserunt etiam animi affectiones, corporis tempestamenta varia; ciborum aequalitates, atatium, consuetudinum professiones, pro quarum rerum diuersitate diuer i a quo-Disilired by Cooste
320쪽
6 Animaduersio X L. Philosophica.
si quoque, & diuerss temporibus per quae ex accidenti innumerae som- omnia excitantur; isque etiam est nioru imagines excitari solet, propte- sommotum finis adiuina prouidentia rea discillimum est ex hoc somni
institutus, ut natura in omnibus otium rum genere diuinationes efformare.& torporem de uitet, ac semper ope- Ratio itaque diuinandi ex causis retur; sicque anima etiam somno - somniorum multiplex esse potest, si- Pita quoquo modo operetur, neque cui multae esse possunt somniorum
omnino torpescat; cum enim animae causae; at ea prisertim fundamentum cura corporis pro omni teporis momento fuerit demandata , necesse
etiam fuit, ut ipsa anima, velut optimus custos arci sibi ad custodiam c6- mendam iugiter inuigilaret. Cum
vero tria snt somniorum genera, quaedam, nimirum, signa eorum quae nobis eueniunt, quaedam cauis, quaedam ex accidenti nobis tantum connexa, & copulata, in omnibus his animaduertendae sunt causae, antequam
ad decerpendam ex ipsis diuinatio.. acria accedamus , quod p sertim agunt Medici, qui dum morbo laborantes de somnijs interrogant ab illis, qui somniant se per ignem transire,
signum arguunt atm bilis dominantis, &diuinant ex illa morbi incrementum, acque decrementum, &sic de reliquis corporis humoribus, & aD sectionibus, ex quibus plures euentus possunt a Medicis praenunciari, cum sint sis somnia connexa, vel tanquas gna, vel tanquam causaes vel tau .
quam effectus; Longe vero dissicilius cst ex somnijs, quae fiunt in homine ex ' accidenti diuinationes,& prognostica instituere, cum eiusmodi somnia ex innumeris causis ortu habere possint, tum intrinsecus, tum extrinsecus occurrentibus; nam licet omne somnium, ut ab origine, pendeat ex speciebus sensilium reseruatiS, attamen,
cu illis innumera alia copulari possint, in re habet quae fit ex causa diuina somnia imittente, vel per somnia albquid reuelante,& ex causa aliqua naturali, cum qua connectantur euem tus. Caeterum ex nocturnis somnijs,& visionibus nil aliud potest anima cognoscere, qua sui corporis statum,& circa illud aliquid diuinare; neq. id
omnino manifeste, sed quasi per nubem; quapropter ex rebus siepius iusOmnijs obseruatis, quae postmodum corpori superuenere, alia aduetura similia possunt somniates colligere, &diuinare, non alia tamen diuinandi vi, quam ratiocinatione, inductione, de coniectura veritati proxima; ex quo
Medici potissimum sua prognostica
solent instituere,& ad morborum prPcautionem I egulas quasda constitue. re,& remedia prpscribere, cum tamen reliquae diuinandi artes ex somnijs omnino conficts sint, fallaces,comem titiae, atque deceptoriae, &si quid eoru, quae ratione ex causis naturalibus . non colliguntur, cotingat, totum Hrtuitum, & purum cotingens putadum est; ne q. miru esse debet, quod saepe,& tam multa somniantes, aliquando
in res venturas vere incidamus, cui generis ea omnia sunt, quae refert CLcer. in lib. de diuinat. accidisse En- demo Cyprio, Ptolen o Alexandri Magni familiari, Alexandro Tyrm. no, S alijs contigisse. ANIO