장음표시 사용
51쪽
3o De Fide adhib. Divin. ex Deo.
I Omnis verb certitudinis ratio, qua diuinae praedictiones innituntur, dupluci praesertim sonte petenda est, quorum alter est ipsa in fallibilis veritas praedicentis, qui nulli p aedictorum defectui subesse potest; alter vero est ipsa diuinae prs scientiae certitudo;quae ex aeternuatis specula etiam e longinquo aduen
tantia sne consu sone prolpicit, ac dignoscit; neque fieti potest, quod ulla
unquam ratione, vel ullo unquam secundarum causarum impedimento, vel interpositione erroris halucinationem patiatur, tametsi causae secundae agendi libertate praepolleant;s quide ita omnia eueta etia libertate don ita dispicit,Vt licet oppositis actionibus, atque agendi facultatibus subiecta sint, certam ramen futuritionis existentiam in aeternitate rotineant, quae ibi nulla latione desinere potest. In qua re non est audiendus Tullius apud D. August. v de Cruit. Dei cap.9. ubi docet aut fati certitudinem omnino explodendam Hle, aut diu ianam futurorum liberorum praenotionem saltibilitatis Oile notandam; etc D meiusmodi doctrina grauis est a Theologiae veritate despientia, ubi diuina prἴ- scientia, & humana libertas quamaxime cernuntur cohaerere; licet e nim Dcus praenouerit, quid homo libere voliturus lit, idque certo ex diuino, & num a Do tuto certo euentulum dignoscat, non pioincient, hominem ipsum d minae Voluntatis decreto quodammodo necessiarib agentem, ad oppostum etiam expeditam non habere facultatem, & porentiam , quae tamen neque eurnius certitudinem, neque agentis libertatem quoquo modo laedit, vel imminuit. ut salso quidam etiam ex Theologis prater Ethnicos sunt opinati, docente S d uinam praescientiam ad liberam voluntatem perinde se habere, ac si esset in luctabile fatum, cuius praeicita omnino non esse, vel euitam non pollan ς cum tamen compertissim una sit id habere voluntatem liberam humanam a volum late libera diuina, vi semper libere se moueat, ac liberh moueatur, licet eiusmodi liberrimus motus si a Deo certo praefinitus, atque praecognitus; no enim censendus est Deus velut purus rerum nostrarum coniector, & inspector, sed etiam earumdem author, & opifex ; ne dicatur esse velut alter Vlyilas, de quo ait Max Tyriusser. i. cum access set ad ignotam terram, velletque hominum incolentium mores scrurari, id agebat per ascensum in specuum, unde omnia a longe pollet facile prospectare, nimirum, ut de ipse canit Hom. Num fera gens, nullasque et/nquam mollita per artes
Iullitiamne colunt, CP Saneti ιura merentur Hospitij, ac numen caelestum mente cape cuui.
Providet enini non solum Deus sua piaescientia omnium hominum suturos euentus, sed etiam ad eos suam piaestat agendi vim, prout vuο, vel alio modo in suis ipsorum disponuntur natu sis. Ratio itaque potissima, cur diuinis praedictionibus sit fides adhibeda dum vere diuinitus ferantur, est ipsa diuina praescientia prorsus infallibilis, ataque eiusdem cssicacissima voluntas, quae omnia in sua tempora dii posita, atque ordinata abique ullo impedimento conlequitur; in eius namque voluntate ,
Praescizntia, atque potestate positum est, quod praedicta, ac diuinitus re uelata
52쪽
contingant, nec sui e praescientiae, voluntati, aut praedictioni potest unquam deesse Deus, qui nec fallere, nec falli potest. Neque diuinae suturorum praenotiones, aut praedictiones ex eo fallibilitatis notari possunt, quod futura ipsa contingentia sepe saepius liberae agendi facultati sub sint, quae etiam praescita, N a Deo praedicta in lucem euocare non potest, si libuerit; etenim id apud Τheologos exploratissimum est, humanam libertatem nulla ratione posse diuinae praescientiar, atque praedictionis infallibilitatem infirmare, cum ea, quae Iibera sunt, ut talia ab ipso Deo praenoscantur, & etiam praedicantur, ita nimirum, ut licet contingcre non possint ex facultate, & potentia, quae in rebus liberis remanet ad oppositum rei, quae contingit, necessario tamen ex diuina Praescientia, ac Voluntate contingant, ea, scilicet, necessitate, quae Vocatur a
Τheologis necessitas suppositionis, S inulabilitatis libertatem ipsam potius adstruentis, quam destruentis. DI
53쪽
V L L O aruo propheticas praedictiones defuisse omnibus satis compertum est; primus siquidem hominum parens, idem primus Propheta D.t, qui nomina filijs indidit singulorum fata praenunciantia ι Noemus quoq. Abrahamus. Isaacus, lacobus, Moses,& alij quam plurimi prophetico spiritu suere donati, & quemadmodum yci hibetur Adamus connubium Christi cum Ecclesia in suo cum Eva praenouisse , atque praelignasse, sic sertur Noemum diluuium pia dixisse, Abrahamum de filio multa euentura praenunciais', Mosen de pluribus, quae ventura erant, Hebraeos sibi commissos pist monuisse, & sic de reliquis; inter quos potiorem videntur obtinuisse locum Prophetae illi, qui maiores dicti sunt, nimirum Istias, Ieremias, DanieI, de Egechiel, qui diuino luminet, ac spiritu semper amati, videntur sublimius in propheticas piardictiones abiisse. Sic ad serendas propheticas praedictiones erat apud veteres Iudaeos institutum oraculum quod Ephod, seu Epomide appellabatur; l ectorale etiam, seu Rationale a Septuaginta Interpretibus dictum ex duodecim gemmis conflatum, in quo Urim, &Thumim adscripta erant, nimirum declarationes, Se illustrationes, quae ex liquido, aut nubilo lapillorum splendore sutura piae notabant; cuius Oraculi reuerentia id tantum patiebatur, ut non leuia priuatorum hominum negotia, sed grauiora tantum, ac publicum contingentia bonum reuelarentur, qualia erant de bello suscipiendo, de ineunda pace, de sanciendostdere, & smilibus; applicato enim eiusmodi oraculo Sacerdotes Dominum consulebant, & responsa non tantum ex fulgore gemmarum accepta, sed etiam ex indito a Deo lumine ferebant, rerumque gerendarum modos prophetica enunciatione aperiebant. Forma vero eiusmodi Ephod erat unius palmi, textura instar Pectoralis ex filo aureo, de varia alte confecta, in medio habebat auream stellam, utrinque duos smaragdos, Dissiliaco by Cooste
54쪽
ragdos,quibus erant inscriptae duodecim Tribus; Adamas quoque dicitur in ter duas smaragdinas gemmas locum obtinuisse; pendebat e collo Pontificis Deum contulentis; si res istae sperandae erant, fulgurabat adamas; si res Deo parum accepta, in priore manebat statu; si futura caedes, sanguineus appar bat; si laethiserum aliud,niger fiebat. Plura alia de Epomide enant apud l seph . . apud Philonem Iudaeum in vita Mosis, apud Anastasium Episcop. Nicen. & apud Suidam.
Erat itaque eiusmodi propheticis praedictionibus fides adhibenda, quod 36.
eas gemmas Deus inseri voluerit pectorali, ut per tam lucentes perfecto'. lapides ipse omnis lucis, & perfectionis author interrogaretur, interrogatus summo scientiae, & veritatis candore responderet, respondens sacerdotes, Principes, & Populos sua luce illustraret, ac perficeret, euoluens inuoluta, en planans ambigua, & docens quae facienda, quaeue omittenda serent; perhibetur namque ad lapidum splendorem semper Sacerdoti lumen propheticum accessisse, quo semper vera enunciabantur, quod lumen dabatur ipsis,
quemadmodum etiam caeteris Prophetis, non per modum habitus, quo cum vellent, pro libito uterentur, ec futura praedicerent, sed per modum cuius
dam diuinae motionis transeuntis actualis, seu diuini cuiusdam amatus eos per interualla corripientis, atque illuminantis; licet enim quandoque veteres it Ii Prophetae praedictiones suas perobscurE proponerent, atque ex eo enygmatice loquentes magnas tenebras alienis mentibus persaepE offunderent, reuelationes t En illas tamquam a Deo obiectas, & imissas effundebant, eascerib scientes a Deo tantum prouenire, easque etiam optime intelligentes, sue verbis tantum, siue etiam versis prophetarent, quod Montanus Herae. ticus non admisit apud Diuum Hieronymum, cum existimauerit ipse Pro. Phetas mente alienata, & emota, ut in ebrus accio te, prophetias suas pronunciatis, quid loquerentur ,-ave quid agerent prorsus ignorantes; Cumia men ex sacris literis constet Isaiam spoliationem, & nuditatem Egypt ij, &kthiopiae prae nouisse, cum illam nudo incessu praesignificauit; &leremiam Babylonicam captiuitatem, cum vincula, & compedes collo gesta ret, & sic dae reliquis. Deus igitur ita Prophetatum animos assiciebat, ut imagines quasdam rerum futurarum immitteret, deinde lumen infundebat, ut ima. gilves illas intelligerent, diiudicarent, interpretarentur; quod si lumen
Illuc de suilset non erat proprie iudicanda prophetia, sed visum; Phaia ni enim, εc Nabuchodonosori visa, & imagines in quiete sine lumine, &intelligentia visionis suere ; atque adeo aduocati sunt Iosephus , N D niel, qui lumine a Deo accepto visa illa interpretarentur, quemadmodum etiam isalta harus literas in pariete exaratas interprete Daniele inteulexit; & Calsandra ipsa videre se ait, quae praedicit apud Senecam in Aga
Anime causarge, eae rape pretium furoris ram iam nunquam proauia mentis furor
55쪽
34 De Fide adhib. Diuin; ex Prophetis.
a s Cum vero visiones eiusmodi; ex quibus propheticae praedictiones eruuntur varijs contingant modis, modo se ilicet, per imagines quasda pure intellectiles vel meti inditas, vel mente ipsa efformatas; modo per imagines ministerio facultatis imaginatricis, ac sentuum exterioru adiumento inuectas,ijs varia quoque ratione fidem adhiberi contingit; varijs namq. instrumentis utiturDetis, cui praedictiones illae diui me sunt, ad mentem illustrandam,atq. imaginibus stcundandam, quibus propheticas reuelationes exerceat. Sic etiam Deus Angelis
administris propheticas predictiones instituit, non modo in pijs Prophetis, sed etiam in profanis adhibito im illarum imaginum miniae pio, quod de praehem sum est tum in Mose, Dauide, Salomone, Hieremia; & Nabuch donosore,tum etiam in Sybillis, alijsq. vatibus Ethnicis, qui plerumque interuenien te ipsus Dei afflatu vera pr dixerunt. At ubi de propheticis pridictionibus agitur,qui imaginibus innituntur, ae per visiones, sed per intimas mentis,& animi illustra.
tiones feruntur, maxime cauendum est , ne credulam. nimis adhibentes fi)em alienis erroribus decipiantur,licet enim tam in veros, tum in nouo testamenisto memoretur mulieres quaedam, quae spiritu prophetico ex Dei amatu sutura praedicerent, quarum albo praesertim adscriptae sunt Maria soror Mosis,&AMronis Prolatissa Exod. I F. Debora Dd. q. Holda q. Rest. Beatissima Virgo Maria, ut ex illius Cantico constat Eligabet Mater lo. Baptistae, denique Anna illa,c ius mentio est Luc. cap. a. ubi etiam Prophetissa vocatum ratio tamen eiusmodi visionum, ac praedictionum propheticarum in aliis mulseribus accuratissime
perpendenda est; neque ita sacile omnes prophetici spiritus admittendi sunt, Omne'. mulierum vision es, ta metsi pibi simae sint, promiscue recipiendar, cum saepissime Angelus Satanae in Angelum lucis se transfiguret; quo spectat sapienti ismum illud D. Ioannis monitum, I'robate spiritus, num ex Deo sint; non enim est iudicium in eiusmodi rebus, quae palmaribus erroribus subesse posIunt, nimia celeritate perimendum, cum sit negotium diligenti scrutinio examinandum; hocque suadent plura in sacris literis exempla, in Iacobo I sephi patre, qui filium somnia sua narrantem acriter increpat, licet rem ipsem tacitus consideret; In Iosue filio Nun, qui Angelum specie viri armati appareotem interrogat, quis sit, nec adorat incognitum In Samuele,qui nec Deo vocanti respondet, sed Heli Sacerdotem consulit, ut accipiat quid agendum; in Helia, qui tu ibinem, commotionem, ignem, auram leuem prudenter pem pendit , ut dignoscat in quo illorum se mana sestri Deus, denique in sacratissima Virgine, quae priusquam Archanget responsimi. setat cogitat diu, qualis sit illa salutatio, maturo, scilicet, voluens examine sui ait Euthymius virum salutatio illa a Deo esset, an a Daemonς. 6 6 Caneriim licet non verosimile sit permittere Deum ut mulieres praesertim deuotiores inanibus vision ibus, spectris, aut fallacibus praestigijs decipiatur, cutame perplures omni arvo in is suerint, quibusDsmon per eiusmodi visiones
56쪽
sillust, maxime cauendum est, ne leui quadam credulitate ijsdem fidem adhi. beamus caeterisque paribus semper plus fidei virorum, quam mulierum reuelationibus tribuendum est, cum mulierum sexus longe imbecillior sit, quam Virorum, ut pote qui stpius etiam naturales, ac daemoniacas suggestiones pro diuinis habeat, multaque sibi fingat somnia, quae velut visa, ac diu mitus reuelata profert; quin femineus sexus ad eiusmodi imaginarias visiones ita procliuis est, ut ne dum se ipsum fallat, sed suis illecebris viros quoque eruditos, & doctos in errores trahant, teste doctissimo Tertulliano, qui eorum tandem immemor, quae ipse prius doctissimh, ac verissime scripserat, visionibus mulierculam nimium fidens, in absurdissima deliramenta prolapsus est . modsi quam plures sanctissimi viri, ac notae sanctitatis olim inuenti sunt,qui eiusmodi Visiones, reuelationes, ac propheticas praedictiones magni fecerint, id eo factum esse constat, quod eas vere diuinas esse nouerint; oIim namque visiones diuinae frequentiores erant, quia magis necessariae; at nunc quo minus neces sariae,eb in frequentiores sunt, & suspectiores habendae, cum cauti veteratoris
eo Potior Collimet obtutus, ut incautum muliebre genus sub ementita deuotionis specie fascince, arca. ira miserandas dCCCp itanes propellat, cognita mu
lierum narura in novas, ac superstitiosas religiones quammaxime proclinante.
At ob eiusmodi mulierum mentibus saeph offusas errorum caligines non est 37
hominum mens omnino a fide visionum, reuelationum, aut propheticarum praedictionum auuertenda; cum in Der Ecclesia praeter veteres Prophetas, quibus sutura praenunciare diuiniths datum cst, prophetici spiritus veritas se ctissimis viris N mulieribus concessa clarissime innotescat; quemadmodum
e nim fidei constituendae, & propagandae Christus Dominus Apostolis, & duscipulis suis vim,& gratiam miraculorum attribuit, ita etiam pleros'. prophetiae dono insignivit, quod per initia tam frequens erat in Ecclesia, Vt non solum viri pietate, ac vitae integritatis Ma gnes donarentur, sed etiam praestantissimae quadam, ac pijssimae mulieres, inter quas potissimum recensentur
in Aet.Amst. eap. 1 f.quatuor illae virgines Philippi Euange Iish filiae, Mas S Lucas prophetantes appellat; tanta enim in illis primis Ecclesiae rudimentis suit fidelium sanctimonia, ut passim Christiam Prophetae existerent,& nominarentur ; scribit namq. D. Bisilius ad Neocaesarienses epist. 5 . prophetiae gratiam emicuisse semper inanimis impollutis, arq. omni sorde vacuis; cum raro p tiatur Deus mana, & mirabilia ab indignis praedici; qm argumento utitur D.Chrysost. in Geues m. χ i. violendit dissi ei lius este a nobis adhibendam ficiem propheticis praedictionibus, quae ieruntur a viris similibus Balaamo, &Sauli, quam ab illis. qui indes fuere loanni in Egypto Astetae propbetanti, vel alijs eiusmodi sanctissimis viris, ac mulieribus; quare in eiusmodi praedictionibus praedicentis vita,probitas, & lanctimonia potillimum spectanda est.
57쪽
praedicere posse, quae quoquo modo eorum praescientiae s bijciuntur, siue certo ea pramouerint, siue tantum coniecti raliter; qua ratione apud omnes Theologos in confesso est, Angelos sutura omnia praenunciare posse, quaecum sui Scam sis naturalibus connectuntur, exceptis liberis, vel quomodocunque ab ipsis pendentibus, nisi h aec quoq. ipsis diuinitus aperiantur ἡ quemadmodum etiam Theologiae decretum est, omnia cordis arcana, retrusasqueta abditas animorum cogitationes prorsus ignorare, cum suapth natura id obtineant, quod actus sint immanentes, & occulti, ac soli Deo pateant: Hocq. Ioci ea omnia adaptanda veniunt, quae in pia missis memorata sunt de praedictionibus Diabolicis, cum in naturali rerum cognitione nullum sit inter Ang 1os, & D;mones vel agnoscere, vel inuenire discrimen ,tum ratione specierum intelligibilium, quae omnibus aeque inditae sunt, tum ratione actuum, & potemtiarum, quae eamdem in omnibus praeseserunt persectionem; eo tamen inter Daemones,& Angelos intercedente discrimine quod Angelis saepe utitur uxtamquam ministris ad plura, quae alias laterent reuelanda, ac praediceda, quod ministerij genu non conceditur Dpmonibus; qui si quando ventus a praenum ciant, eb tantum suis salsis coniecturis, atque diuinationibus collimant, ut homines perdant, aut decipiant: Non tamen facile negotium est eax reuelati nes dignoscere, quae Deo annuente ab Angelis aperiuntur, cum Ope saepius etiam Daemon in Angelum Iucis transferatur ad congerenda mendacia; quain propter in hac re quam maxime illusiones, ac deceptiones caueta sunt, ipsorumque Angelorum,quae creduntur, futurorum reuelationes, ad trutinae exa men spiritus discretione sunt reuocandae; Neque, cum agitur de suturorum
notitia, ita facile etiam sanctissimis viris, qui ecthasim patiuntur, hoc lumen 1
58쪽
Deo communicari putandum est, cum a Theologis suturorum praescit nita ilia ter Dei proprietates, & attributa connumeretur, quo fit, ut in quolibet diuinationis genere suspectar habendae fuit eorum praesensi DeS, praenotiones, ac praedictiones. asoniam vero quaplura hominibus reuelata Angelis ipsis adscripta commemorantur, quibus etiam fides prudenter adhibita recensetur, ideo hic quε- nam sint ea, quae cerib prienosci, ac praedici potiunt, inquiren 1 a sunt quinam quoq. inter Angelos hoc praedicendi munere decorentui; Atque cum res eiu modi oon ita obiter sit attingenda, quaedam de eiusmodi spiritibus praedictoribus praemittenda sunt, quae caeteris, quae c icturi sumus de fide Angelicis praedict onibus adhibenda facem, ac lumen piaritabunt; Appellantur si quidem eiusmodi spiritus vati diei in sacra Scriptura familiari voce Angeli, qui cum palum natura diuina in seriores existimentur, etiam Dij, vel Deorum fili j plerumque nominantur; hosque veteres Ethnici Genios fatidicos si lebant apellare, velut a Deo genitos, atque ad sutura praenuncianda caelitus ad nos demissos; putabant enim eiusmodi validicos spiritu quos multiplici nomine recolebant, idco omnia vcntura in m Mnd. Prxsgi ς,atque praed cere posse,quod
essent ipsi pars, seu particulae quartam Animae Nundi, quae ubique praeesset; opinabantur si quidem hanc Animam toto orbe diffusam, sed regione Ethe. rea praesertim insidere, atque adeo in ipsis amis,&maximξ omnium in Sole,
a quo omnia inferiora seuentur, veluti per radios animae vivificantis transmis. sos; ex quo etiam existimarunt subitantias huiuscemodi compostas ex compore tenui, quale est aereum, & ex particula Animae mundanae esse Angelos,Dsmonas, &animas; quas subitantias ait Apuleius, in aerea mundi regione esse constitutas, ut comercium facilius inter Deos, & homines constituerent, faciliusq. Deorum arcana panderentur; hosque etia iussin ratar veter S Poe- τε Deos quosdam hominum amatuti v errem 'cit it S quotidie surgentes se dula placiditate sedantes, atque illas ox pisulsi an cog n tas Φpe etiam auue tentes; quos propterea etiam apud nos ii iratare, nostrosque moderatores in terris esse voluere iuxta illa, quae prost rc lupiter ipse apud Ovid. I. Met. de rusticanis quibusdam Numinibus
Sant mihi Semidei sunt rustica Numina Fauni Et 'Omphae, Satyrique in Montic ia Siluani auos quoniam Cis nondum dignamur honore uas dedimus ereti terras habitare sinamus.
C terum quidquid sit de Poctatum, ac Veterum Philosophorum erroribus
circa Angelos, eorum dignitatem, atque incorpra ream subitantiam, qua Omnibus corporibus piaesunt,& homin bus ipsis op:tulant ut tamquam Dei adminii tri, non proinde ex diuina prouidentia, quae omnium rerum curam gerit etiam interposito Angelorum famulitio, inserendum est Angelos cuncta, quae in mundo euentura sunt, poste praenosse, aut piardicc re, cum id neque spectet
d Angelorum officium, neque ad ipsius diuinae prouidentiae institutum, quo plura Duiliaco by Corale
59쪽
3 8 De Fide adhib. Divin. ex Angelis.
plura latere decreuit, ipsi soli nota; ac propterea non omnibus praedictioni bus, quae putantur Angelicae, fidem unam esse adhibendam, nisi alias constet de diuina reuelatione per suos Angelos lata, vel serenda ; licet enim Deus ministris utatur pro condito rerum statu in pluribus perficiendis, ijs tamen non utitur in omnibus, cum plura, & plura se ipso agat, pluraque libere agenda dusponat, in quibus Angelorum ministerium non admittit; quo fit, ut neque rationi consentaneum sit, omnia Angelos praescire, cum non in omnibus Ange- Iicam operam impendant; spectat enim ad summum ad generalem prouidentiam, praeter ea, quae docet Aristoteles de substantijs separatis, se intelli. gentijs mouentibus caelos, ut ille sit ordo in natura constitutus, quo inferiora omnia per superiora regantur, & per quasdam etiam intermedias substantias ut tradit Doctor Angelicus in prima parte; sitq. ideo demandata Angelis singulorum generum,& cunctarum specierum cura,vt in ijs constantemq quem. dam ordinis cursum, ac tenorem seruent, foueant, ac dirigant; neque credam
tur Angeli soli adstricti celo, aut regioni sidereae: quos ideb quam plures appeIlarunt etiam Genios quosdam generales, & speciales; generales nimirum,
quod praesideant uniuerae generihmas Vci . ----eora populo, ει nati
ni ; speciales vero, quod cui q. homini, & cuiq. rei subiectae sint destinati; alio quoque nomine compellati, tutelares, scilicet,& custodes. Perspectum igitur sit diuinationem aliquam Angelis esse tribuendam, sed
eam quam Deus voluerit exerceri cum praesertim plura voluerit Deus in sacris litteris ex Angelorum reuelatione contingere. Caeterum cum in praeductionibus uniuerse plurimum superstitionis, di imposturae semper fuerit, labor etiam semper fuit in discernendo, quandonam facta suerit praedictio, aut Amgelorum reuelatione, aut Daemonum interuentu, aut vatum vasticie, aut rogantium credulitate; nam reuera quidem, ut Deus per Angelos multa praedixit, quae in libris sacris Agiographiique continentur, ita passus est apud Ethn,
eos multa extare vaticinia Daemone praestigiose susurrate,ac decipiente; qu, re in hac re cautam esse adhibendam fidem ab omnibus monemus, ne in errores impingant. Certioro tamen omnium rerum coniectationes Angelis ad . scribendae sunt, quam hominibus, cum S ipsi omnium praeteritorum mem xiam selicius retineant, & praesentia melius rimentur, S de futuris ipsis multuplici experimento firmatis perfectius ratiocinentur,quam homines; quemadmodum etiam longe melius, ac certius ea praesentiunt, ac praedicunt sutura, quorum naturales, atque necessariae sunt causae impedimenti incapaces, veluti Eclypses, ortus siderum, caeteraque huiusnodi, quae ex rata dispositione 3 constantique motu corporum caelestium dependent; nec non etiam eorum omnium coniectationem ob causas verisimiles, quas etiam homines ipsi, si se rint sagaces, valent subodorari; quo sensu resert Plutarchus illud Euripidis sui eisucit bene ille Vates optimus quod Cicero a. de diuinat. interpretatum reliquit Fene qui coniiciet, 'Mem hunc perlabeto optimum . cuius Diqiliam by Coral
60쪽
cuius ordinis memoratus est Thales, qui ex signis quibusdam terrestribus olearum prouentum praesagi jt;&etiam Pherecides,cum aquam ex puteo haustain
conspiciens, terraemotum praedixit instare. Si quae vero esset diuinandi ars,quae superstitione careret,atque veritati eo- 62rum quae praediςuntur, cohaereret, eam optime callerent Angeli, atque longe excellentius caeteris hominibus, cum excellent tori modo eorum Omnium no . titia expetientia, atque obseruatione utantur, quae ad eam exercendam in axime conferunt ; Sic diuinationem illam artis participem, quae se iactat experientia partam,quaeque eae volatu, cantu, pastu avium sutura praedicit Auguribus, quae ex Caesarum hostiarum extis Haruspicibus, Sortilegi ex Sortibus, Interpretibus somniorum ex somniis longinqua prinunciat, si inquam quae esset, Veritatis iundamento innidia, Angeli ipsi non solum non ignorarent, sed cael is omnibus professoribus, facilius pertractarent; essentque insuper persecti fulgurum, ostentorum, portentorum, prodigiorum interpretes, perfecti Physiognomi, Metoposcopi, Chiromantes, Geomantes,Hydromantes, Neromante , Pyromantes, Astromantes, seu Astrologi, cum eiusmodi artes, facultates,& scientias perfectissime norint inditis habitibus ab istieio. atque speciebus re
in in&rstrinalibus propriae cuiusque naturae persectione apprimε respon. dentibu ac conformatis. Verum cum Ieuissima sint in his omnibuFveritatis RURMenta, cirea haec non ita facile putandum est sis Angelos exercere , cum i Jjse zmendis h mines ipsi decipiantur, atque a Sapientioribus istideantur; scitum namquo eli illud Catonis sapientissimi viri, qui Cicerone referente aiebat sppe mirari se,quod non rideret Haruspex Haruspicem cumus derer; quem admodum etiam tritum est illud Annibalis de Haruspicina, cui apud Regem Prusiam exulanti, cum pugnare placeret, & ille se audere, quod exta prolii.
berent, negaret, An tu, inquit, carunculae vituli mauis, quam perito Imperatori credereὸ Illud etiam Caria quicum assummo Haruspice moneretur, ne in Africam ante brumam transmitteret, transmisit tamen; quod ni fecisset inquit Tullius unum in locum omnes aduersariorum copiae conuenissent. Itemque circa Auguria, tum P.Claudio pulchri, qui cum bello Punico primo prae lium nauale committere vellet, atque auspicia more maiorum per ijsset,& pul- Iarius non exire cauea pullos nunciasset, abi jci eos in mare iussit, dicens, quia esse nolunt, bibant; Tum M. Marcelli, qui dicebat, si quando rem agere vel- Iet, ne impediretur auspicijs, lectica operta facere se iter solere; Tum deni que de alijsquam plurimis quos omnes recensere nimis longum esset; Cum igitur haec omnia sapientissimi viri, ac praellantissimi duces semper contempserint, licet hinc satis inferre in iss nullum esse veritatis standamentum, v numque omnino esse eisdem artibus adserenda spmlictiones uti; ac propterea neque Angelos ex illis quidquam certi praedicere, ac praenunciare posse, praesertim si interueniat quomodocumque agendi libertas. Quod si diuinatores ad praecipua diu in attonis fundamenta confugiant, Amqui tales illae innituntur, scilicet, ad experientiam, quae omni ratiocinio