L. Cslii Lactantii Firmiani Diuinarum institutionum libri septem. De ira Dei, liber 1 De opificio Dei, liber 1 Epitome in libros suos liber acephalos. Phoenix. Carmen de dominica resurrectione

발행: 1515년

분량: 834페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

191쪽

borum, uel certe,ut ipsi philosephi suis armis

num,quibus placere consideresblent,opprimerenturae nobis. sed quotuam Deus hanc uoluit rei esse naturam,ut simplex, nuda uerires esset luculentior, quia satis ornam per si est, ideoq; ornamentis extri vis additque βιαία oorrumpitur, mendacium uero sterie placet aliena, quia per se curruptum uian sat, adde it, nisi abunde ornatu quaesito arcumhrum fuerit,ae politum , aequo animo fro,inynrum hi mediocre βι se concessum . Uerum π non eloquentiae,sed ueritatis Ad scia subnepi hoc opus, 'NUse maius, quam post meis uiribus subneri, quod ει-

men etiam si ego deficer- , Deo, cuius est noc --ς, adiuuante, uerires ipsa complebit. Etenim cum sciam maximos quoque oratores ae causidicis mediocribus saepe uictbr, quod tantae est potentia ueritatir, ut stipsam,quamuis in rebus exiPu,sua claritate de-

findat, cur banc ev is maximis musa ab inuniosis quidem illis,ae diserris uiri; ,sed tum n se a dicentibus oppressum iri purem' ac non illa,si minus or tione nostra,qliae de tenui fonte admodum exilis emanat, lamine tumen suo clara, re illustris appareati Neesi philosephi doctrina histrarum mirabiles ex-riterint , eu etiam illis scientiam ueri, odi fovim sconcessierim, quam nemo cuprendo, i disturendo siqui potest. Neque enim nunc reprehensso eorum studium, qui uemitatem scire uoluerunt, quia naturam

hominis Deus ueri adipiscendi cupientissimam ficit,sid id amo id reuisso, quod honestim illorum,

optimum uoluntutem non sit simius escisis, P

192쪽

LIB. III paneque quid es tuerim ipsiim sciebant, neque quomodo, aut ubi,Mιt qua nunte quaerendum. Ιει dum succurrere humanis erroribus cupiunt se ira plae'ores maximos induxerunt. Adhoe intur

ordo ipsi desixit. Nam cum error omnis aut ex V

ligone falsa oriatur, Gu ex sapientia, neo odnuincendo necesse est utrunque sabuertere. Cum enim sit noublue diuinu literiue traditum,curretiones omnium phi-

μις, aut inanis eloquentiae stlendore dereptus, humanis malit quam diuinis credere, quae quidem tra-dire sam breuiter,ae nude. Nec enim deabat aliteΥ, ut cum Deus ad hominem loqueretur, ardvuntis asstreret βιMuοας, tanquam Ades ei non naberetur, sed,ut oportuit,est locutus, quasi rerum omnium ma-xmus iudex, cuius non est ammenturi ,sed pronuntiare uerum, ipsi ut Deus . Nos autem , cum ad res

vias testimonia diuinae uocis habeamus, prosi monstraumus, quando artioribus ammenns pos sine uera dfηri, cum etiam fisa site definiantur, ut uera seleant uideri, quare non est, quodphilostpbis rentum honoriue habeamus, ut eorum eloquentiam pertimessemus . Loqui enim bene potu runt, ut homines erudin, veme avitem liquι nullo modo, quia ueritatem non didicerant ab eo, qui eius boaens est Nec sata' magnum aliquid effoemur,quod illos ignorantiae redamemus, quam ipsi suismo silentur in eo stlo,Poniam non eis creditur Ps

193쪽

DE FALs A SAPIENTIA

FIo credi debuit , conabor ostendere nunquam illos rem veridicos fulse, φιam oem sententiam de salvinariotae dixerunt. Od ipso nomine philosephiae conuincitur, imim fuerit mribterpbilosephannu occupano. Cap. II Vnc quoniam duobus sperioribus librun relinonum filius Uemonstratu est , nec mn origo ipsi totius erroris exposim/μ- ius fibri munus est philosephiam quoque μηdere , quam inanis sit,ut omnil errore sibIam ιeri rus patvim claresau. ordiamur ires a comuni phit phia nomin ut ipse stipitu dest rufis festor nobis

aditus pateat ad excindendi omne corpus, si dimen potest corpus uocuri,cuius partesarmebra discordet,

nec ulla compav inter se cohaereans sid quasi disii dissipam pa*rrere potius quam uiuere uideantur. ilosephia est ut nomen indicit)ipsi s desinium , studium sepientiae. Vnde intur probem Is philostphiam non es sapiennam,Pam ex ipsius mo vis significatione ' Qui enim sapiennae studet, unque non dum sapit,sidui saperepost studet. In caeteris artibus struditin quid efficiat, σ quo)tendat, apparet, quas cum discendo aliquis aspretus est,iam non Dd οβις aram' ,sed ar x nominatis . A trium uerecundiae musa studivis si sapiennae onm

hoe primus nomwn inuenit, cum paulo plM Be-rat, quam illi priore , qui si septentri ροαμerunt,

194쪽

LIB. III

Ditellexit nullo humanosiadio posse ad sapientis per

Memri. Et ideo non oportere incompnehense,atq; rei perferisum nomen inponi. cum ab eo quaereretur,quem nam se proteYemr, Restondit

philosophis, idest quaesin rem lapjentiae. Si eryphilosophia sapientiam qsaerit,nec ipsa sapienna est, ganec pest ali d esse,quod qsaerit, aliud, quod quaeritur,nec quaesitio japientiae rem est, quia nihil potest insenire EP uero ne stilo ῖς quidem sapientiae philosephor esse concesserim, quia illo stidio ad sapie

tiam non peruenitur. Nam si facultπς inueniendae ueritans huic Iliadio μbiaceret, si esset id frudium tunquam iter adspientiam,aliquando esset inuere. Cum ureo tot temporibus,ret inuniis in eius inquisitione contritisonon sit onmprehensa,apparet nullam esse ibi saubi,aut quale sit seunt.Sive erysapient ae frudent, siue non sirudent,sipientes non Di,quia nuάqui veruperiri potest quod aut Non re, qMatri Lautomm-no non Daritu T.

Ex quibus rebuspbi,sophia constet,Et quis fuerit authoraciae eae sectae, Paenihil certe definit, so- Iam s opinionem esse in philosephia untium, qui

ideo plus audent,quia errores eorum non ami nisi Deus. Caput IIIu Idea ς tumen idipsum, possisne hoc μι- dio reperiri aliquitan ninu . Duabus re

195쪽

tiorae, nec ulla alia re. scientia ab mymouemre non

potest, nec Ommtione comprehendi , quia in seipso bavere propriam scientiam, non hominis ed Dei est.

Mortalis autem natura non capit scientiam nisi qua ueniat extrinsecus Imrco enim oculos,m aures caeteror sensus patefiat in dorpore diuinaselertia .utr eos assitur scient a perueniret ad mentem .hgam musas naturalium rerum disquirere,aut Greuelle si mr- ne tantus,quantus uidetur, an mutns partibus maior si qκam omnis haec terra. Item Luna globosa sit,an conmua, stillae utrum 'ne cubaereant coeli an per aerem libero cursu Frantur,coelum ipsem γα magnitudine,qua materia constet, utrum quietum fiaan mobjle,an incredibili celeritate uoluatur. Quan-

re sit crassitudo, i quibus fundamentis libram siis ense ,haec inquum it urendo, σ cvni 'ru uelle comprehendere, tuli est prosirila, quale si disserere uelimus, qualem es arbitramur cuiusti;

remoris ae vnns urbem, quam nunquam uidimus cuiusq; nihil aliud,3 nomen aululanus . si nobu ea rescientiam uendicemus,quae non potest sciri, Une insanire uidemur,qui id affirmare audeamusquoreuma posmuse Quanto mains qui naturalia,

quae cirr ab homine non possunt,scire se pMmnt, iosi,dementers sunt iudicanό.Recte ergo socrater euvistrati academici Gentiam sustulerunt, quae non 'urentis,sed diuinitis est.supest ut opinatio in phtα μphias.&sit Nam inde ab Helia, id totum possedit opinario.Id enm opinatur quilis, quod nesta,

196쪽

LIB. II so1lli autem, φιi de rebm raturalibus d 'litum, omnantur ire es , ut d stulant. Nesiu ut inner ueritatem, quomam Henna creties opinatio incerti. Redeam

ad illud Aperius ex pima. A se opinemur destim, et ei'alitate urbκjllius nobiue rebus omnibus praeter nomen ignore est. Verisimile est in plano strem lapideis moenibus, aedifcῆς siublimibus uujs pluribus, magnificis, o marius delubris. Describamus , si plaeet, res,habitum s ciuiu sed cum haec dixerimus,

alius contraria disturebit, ν cum hic quoq; pcrorauerit,*rvi σ ternM,σ alij deinceps, se opinabiltur multo distaria,quam nos sum; opinan. Qid erv erit ex omnibus cernase yrtuse niihil. At omnia

sunt disti,quam rerum natura m Glit massistit aliquid eorum esse uerum, At nescietur, quis uerum dixerit. Potest feri , ut omnes ex parte aliquia errauerint, ex parte altivrintueritutem. Stuin em sumus,

si hoc Aburetione quaeramur Potest enim superuenire aliquiue,qui opiniones nostras derideat, uos s pro avis habeat, qui uelisus id, quod ne stimus, quale sit opinari.Vσwm non opus est senu posita oonquirere, unde nemo 'rt se uenia 3 nos reda at. Age opjnemur,qd nunc in pro matur, quid in curia, longum ej id Fos, dimmus, interposito uno pariete sdpat, nemo potest id scire, nisi qui audiuerit, aut uι derit. Nusim enim audet ad Acere, quia ibinm non uerbis , sed re ipsa praesenti resumbitur. Atqui hoc

idem fidunt philoseophi, qui disturenim coelo qμid

197쪽

DE FALSA SAPIENTIAssimarent descenseram ese aliquem,qui eos delirare, ac mentiri diceret,nunquam quicquam de iis rebus , 'a scire non possunt,dilutarent.Nee dimen ideo seimor μιrenda est eorum impudentia, audacia, ga

s entiam pro Amma stultitia computat, Q modo Zeno, Socrater forem philostpbiam β'derunt de medio,quae quasi quodam ciuili bello sim est. Caput IIII EG intur Zeno,ae 'ici opinationem repur Harunt. opinari enm te scire, quod nesci-M,non est sepietis,sed temeraris potius, ac 'M,Errsines sciri quicquam potest ut Socrates docuit nec opinari orset ut Eenritore phil phiasiibiam est,m id,q non tantumab his duobus euerti π,qsi philosephiae mapes Iuerunt ed ab omnλ-bus,ut iam uideatur iampridem fis armis es in m. In Imrse Hil phia diuisa est,ta omnes

uaria sentiunt. In quammmur uerimremim omnibus mae non potest,designem; quamlibet.nempe in caeteris omnibus apientia non erit. Transeamur ad DFG. Eodem modo quicquiduni dabimur,eateris au fememus Unaquaeq; en simi omnes alias eueYnque sectas confirmet Nec ulla alteri sapere cooedi ne de

198쪽

LIB.Ιo 81uers,ueram dixeris, a pbiIosophis uituperatur, ut fit a. Credet she iptur uni doctrinam danti,an multis unius alterius ignorantiam culpantiabus Rectius e Ut necesse est,quodplurium sentiunt, quam quod unM. Nemo .n potest de si recte iudicure, quod nobilis poemaestitur. Ire n. comparatam es bomi uom naturam omnim,ut aliena melius uideant, et diiudicen quam siua. Cum iItur omnia incerta sine, aut omnibus credendum sit,i t nemini. Si me ni ,sapientes ergo nosum,quia 'Pli sapietes ese si putum, si omnibus aeque raon sens sapientes, a Pti ab oι--bus ese nuntur sapienter. Pereut iItur uniuersi hocnu do, tanquam Sparti illi poemr- ,sic si inuicemimiam, ut memo ex omnibus resist. Mod eo sit,sa gladium haben scutum non habent. Si ergo sinPia sectae nMIrerum siclammiud icto stultitiae cunumcunnc omnes iItur uanae,atq; manes reperiuntur. Ire si ipsam philosephia oonsiimit,et conficit Mod cum mrellivret Arcessitas Academiae cundito reprehensiones

omniwm inter se a=llent, confisonem s ignorantiae clarorum philosephor , armulis se aduersus ore. itu con lituit nonam non philosephandi phil Dba. Eo intur thore duo philosephiaevnera es coepe-mne.Vnwm istud uetus, quod Gentii sibi uendiora, alterum uoum repAgnans,s eam distrahit. In his duobus uneribus video disiuim, quasi ciuile beta I sapienriam, να distrahi non potest,in qua parte

ponemus si natura reru sciri potest haec tironum meter interibi si non potest ueterani conficietur. si pares fuerint,nihilo minus Isribit dua omnim philo

199쪽

rituμosibi esse contrarium. Si autem ut docui nulta. Ia polr' ese in homine interna, propria scientia, obstantiretem condinoms humanae, Arcesilae munus

Contra acride cos,s od mire scire natura revi ,σuitae necessitas mIt. Caput VVtu enm multa,quae natura ipsa nosscire, s σusus frequens, uitae nec pres onyt. Ires pereundum est, iscias quae aduris sunt utilia,ut appetur,quae perimissa ut sisIas,et uites .Praeterea mire sunt,quae usius inuenit. Nam solsae linae uaris cursus, et meatus oderim,re ratio temporum deprehensa est, natura corporis ae medicis herbarwm s uires, 'agriculis natura i raru, nee non inbriwm futurorwm,ac tempestatum signa collem siuiis. Nulla denis ars est,quae non scientia Gnstet Debuit ergo Arcesilas,siquid saperet, di linguere, sis sciri possent,quae ue nesciri sed si id ipse se in popul- rede sit Nam M.; interdis pius sapit,ga rentum,quantum op est,sapis.se quo si quaeras utrusciat aliqdan nihil,dicer se Ore quaescia fitebitur se ne*re quae nesciat. Rem ervallorus, trubi disciplinas,sia non remfundauitsius. Ignorasto in rerism omnim non potest esse sapienna,cuius est sare proprium Ire cum philosephos expugnaue ..Hit,ac docuerit, eos nihil sor ipsi quos nomin rhilo

200쪽

LIB. III 81

merdidit inlisia doctrinae- est nihil scire. NAI 7s reprehendit qκod nesciant,ipse debet sciens esse. Cum autem nihri sciat,quae peruersires,quaeue m flentia est,οbidinum se philostphnyn con*tuere,propter quod Geteros tollatiPossunt enm sic restondere, 9 nihil nos sare conu:ceris,σ ideo non es e sipientes, quia nihil stamur, ergo ne tu q idem es sapiens, quia te quos cnuiteris nihil scire. id ergo promouit Ar

Pos eodem mucrone transfixiit QAomodo sapientia in medio errantium fuerit. Etamdemici contra pissimς, π physici contra academicvς dimicusserint. Et quae sine ab laturum exempla quae isonum. Et quod rationes ciae hu sue natur

ιium fari non possint. Caput V IVsquam 'ne intur apieria est Immo uero inn ter philosephos fuit,sed nemo uidit. Alij p reserunt,sciri pose omnia, hi sipientes uti pison fuerunt. Alui nihil, ne hi quidem sapientes fuerans I lli,quia plus homini dederuns,bi,quia minus. Vm sitim utrans partem modus defuit . ubi ergo sapientia est,ut neq; te omnia sare putes,ql Dei est, somnia nescire,quod pecudis. Est enim aliquid mediu, quod sit hominis id fiscientia cum igmoratione conisi

Ela, et temperatae scientia in nobis ab amma est,qum oriture coelo, ignorario altiorpore, quod est Z terra. Vnde nobaue et cum Deo,et cum animalibus est aliqua

munitas. I tu quonii ex bis duobus consemus elamq

SEARCH

MENU NAVIGATION