장음표시 사용
221쪽
2Iq. JoΗ. I. OCCENII scunt. At magnae narti Americanorum Raliis Bari, aris incerta sede vagantibus , unde fer tas & barbar es magis crescit, quam ex vaga & instabili vita, praedationibus deditat Adde, quod munitis urbibus iuncti, contra vim hostilem firmiores & validiores sunt, &fructui civilium per imperium commodorum percipiendo prompt ores ac securiores, quam praesidiis ac propugnaculis nudati, separati ac diversi : quo fine Cain primus urbem condidisse putatur, & alii ad ipsius deinde exemplum.
De situ, structara, commoditate loci urbium, a disiciorum, platearum s viarum. uanto ea sit usui s ornamento urbibus. De sede regia, de . munditie urbium, umque utilitate.
SEdes apibus commoda locari solet, certe debet; quae sit ad exortum solis, non ejus modi ventis exposita, quibus auferantur pa
bula domum reportantes; nec oportuna noxiis animalibus, quae melliflui fundi calamitas si ni ; sed in loco quieto & innoxio is ubi Iimpi -
222쪽
REsrua LICA ApuM Iimpidi staturiant fontes, ubi obvia umbrarum & florum copia, atque omnia circumjacentia sint apibus amica; quemadmodum rei rusticae scriptores fufius docent. Ita conditori urbium, situs & commoditatis loci ratio habenda est , ut urbes aequali& salubri loco exstruat, magis ad orientem &boream: unde ventus purior & salubrior spirat; quam ad meridiem & occidentem. Ne sint etiam umbes proximae paludibus , quae stando putrescunt, & humoreS graves & noxios emittunt. Si vero vicinae sint, curandum est, ut exitus habeant profluentes ; aut crebro retentur ac purgentur: Insuper adsit copia recentium & mundarum aquarum & fluviorum. Si non aret, cisternis & tubis excipiatur, atque exemplo regis Hishia: i) in urbem ducatur ut partim ad valetudinem 3c quotidianum usum, partim ad necessitatem in hostili obsidione suppetat. Jericho pulcra quidem urbs fuit, sed ob aquae pravitatem teriata istic sterilis erat; donec Elisaeus prophetani raculo meliorem redderet. ob inopiam aquae dulcis ac potioni aptae,& copiam aquae marinae & salsae in urbe Ravenna, sitiisse viros, natasse sepultos, scribita Sidonius h Lysimachus olim oppidi. in Thracia siti coactus est deditionem facere. Hausta tandem aqua, ob quantilia, inquit, voluptatis inopiam, quanto sumus affecti detrimento. Ipsos quoque ho-
223쪽
iid Io M. Lo CCgNIT stes, castra metantes, talem investigare locum scimus, a quo prope absit undar non solum ad militis, sed iumentorum quoque usum &potum; quod Homerus etiam in Clypeo Achillis adumbravit. Praetera urbeS commodum & armenum terra marique adspectum habeant: terra, ut agro, campo & silva tu fru-: mari, ut navigationi di commere Us apta sint. Utrumque si bene munitum.& cc m. modo portu instructum, concurrat, a G rLrum copiam & potentiam haud parum valet ceteterum quum non omnis ferat omnia tellus, &nova incrementa finitimis lui pecta esse soleant, vicinos amicos. habere vel facere expedit: ne sint metuendi; & ut mutum commerciorum usus & promptior & felicior esse
Alveari a api um ita conscrunturiit an gustos habeant aditus. Glutine ex arborum succo, gummi, resina tectoria stipant noes, tam ad aeris iniuriam arcendam quam ad vespas, scarabaeos, stelliones, papilioneS, aliOS-que mellis populatores avertendUm. Ita urbis situs ad civiles actiones & negotia accommodus, oppidantv exitu facilis, hostibus aditu dissicilis erit. Urbs etiam probe ad hodiernum modum circum vallabitur : ne subito hostium incursui ac torment
Domos & cellas plebeiis & sibi primum
224쪽
exstruunt apes, & quidem sexangulas atque inaequalia spatia distinctas; dum hinc inde commeantes, eas sex suis pedibus artificiose concinnant. Ovidius l):
Nonne vides, quos cera tegit sexangula fatus P . Meliferarum apium P Artem & usum earum hoc modo describit Varro m In favo sex angulis cesta, torIdem, quot habet ipsa pedes. Euod geometra μνον fieri morbe rotundo ostendunt: ut pluriamum iocι includat r. Item Basilius n Disce,
quantum obtine i qeometrica inventionis vel
ea quae sine acetisoria Dr εργα, ut ect in Graco J Iapientis mae istius apicula. Favorum enim Muta omnes cera compactae enis angulis aquatibusque lateribus praedita sunt. Non in directum aliaesuper alias jacent, ne fundi vacuis intervalis lis accommodati defatigentur ; sed sexangulorum anguli serisIuperiorum refundamenta sint: ni tuto elevent ac seustineant pondera ; seorsum humor in unum quemque sinum suscipiatur σcontineri queat. Domus etiam, ad harum exemplum in urbibus, ordine iuxta rectas & laxas urbium viaS ex arte, concinnae,spatiosae & capaceS exstructae, magno sunt usui civitatibus, in commeando, vehendo, habitando, & recondendo necessari .et urbisque faciem pulchram Sc conspicuam reddunt. Thebas ter dirutas esse accipimus, quod regiones & vici non recto
225쪽
aag Io A. LOC CENII ordine secti, domos etiam deformabant , at. que vias impeditas transituque difficiles &angustas reddebant; ideo que latius &directius instaurandi erant. Quid nostra aetate
plerisque Suetiae urbibus, &istic vicis, regionibus ac aedibus, concinno ordine distinctis,& affabre exstructis, regio auspicio, bono. que fato contigerit , omnibus notum est: ut quam deformes antea aspectu & irregulares, propter simplicem& confusum exstructionis modum, erant, tam elegantes, nitidae ordina. tae &rectae nunc factae sint ' 'Regi vel duci suo apes domum & cellam in una vel gnedia par ealisi separatam, tu . herculo eminentem & reliquis cellis ampliorem exstruunt: Seneca : o Apium regi ampliusimum cubile est , medioque ac tutissimo loco.
Ad huiux rei' imaginem, cives publicas domos, & inprimis regiam, in sublimiori loco, & quidem amplissimam, ad splendorem& magnificentiam , honoris Regi debiti causa, exstruunt. Plerumque vero aedificant aulam in umbilico regni, non modo, velut in tu .
tiori loco ; sed ubi in omnia circumject. regimen , & quod passim in regno geritur, facilius cognosci,& populo commodior ad Regem aditus esse potest. Hoc natura monstrasse videtur non modo in apibus, sed tiam in aranea, quae in medio casse a se contexto sedens, omnia filorum exordia pedibus tangit : ut, quum
226쪽
quum quid ex animalculis , muscis & aliis huiusmodi plagas involarit ex quacunque parte, de proximo sentiat, & occurrat capiatque. Quum autem apes munda loca ament,& faetorem non ferant λ excrementa in Unum
congerere locum ac per otiUm egerere solent. Cauti apum custodes maceriam optario quoque circumdant, qua graVem coeni &sterquilinii prohibent odorem Civitas etiam studiosa munclitiae erit, quae, praeterquat quod ad nitorem & elegantiam urbis facit, eandem a lue praestat liberiorem : praesertim si sordes per fluenta aut eloacas emittantur, in quibus extruendis olim Romani magnos quidem, sed utiles publico sumtus fecerunt. In urbis Hierosolymitanae latere orientali fuit porta stercorum ita dicta: quod urbis foedes, aquis pluviis detersas, in torrentem Cedron rivus e piscina
veteri, quae in foro rerum Venalium erat, ortus, per istam portam exonerabat p) sialutare sane opus. Illuvies enim & sordes platearum nisi in tempore egerantur, facile tetris exhalationibus aerem impurum &pestilentem reddere possunt. Apud Romanos inter alia etiam AEdilium ossicium erat, ut vias &vicos luto purgari curarent, & munditias a
populo exigerent, Caius Caesar Vespasianum AEdilem,
227쪽
tto , Jo A. LOC CENII AEdiIem, propter curam verrendis viis non
adhib*tam, luto conspergi iussin. q)
De ordine imperandi s parendi. salutaris reipub. sit. Rex uniciu eso. De modis consit uendi Regem aut magistratum. inum teste Aristotele tb nulIus grex duce
careat, tamen prae caeteris animalibus
brutis inter apes fingulare agnoscimus simu-Iacrum ordinis imperandi & parendi, quo si Cietatem inter se suomche conservanti. Instar imperantis ac regis habet apum dux,& tantum unus. Hieronymus s) In api,in princepsanin e L. In reliquis obsequendi quandam similitudinem experimur , de qua ita cap.VI. plura Certum ordinem imperandi & parendi divinitus inter homines institutum esse, scimus ν Qui si non esset, societatis humanae vinisculum in omni statu cito dissolveretur, & ferarum, non hominum vita esset; aut, si hominum, non alia , quam Cyclopica vita : ubi
228쪽
quilibet quidvis pro lubitu agere pergeret,u bi nemo ullius imperium vel audire posset, vel sequi vellet. At legitimus ordo regeu-di & obediendi est vere regia omnem statum, &, de quo nunc p ecipue agimus, civilem in suo vigore ac felicitate tuendi via.Monarchi cum vero statum, vel unius imperium ratio &experientia hodie reliquis praefert; quod utrem manifestam, pluribus exsequi nihil necesse est. Natura ipsa illud suadere uidetur; ut in grege N apibus ἱ velut ante dictum est. Natura monstrante etiam rex apium tumi dicitur, & qui ceteris forma ac lenitate praestet; uti Basilius &Eustathius st) loquuntur. Nostris moribus vel creari vel succedere
regem, constat: di habere eum,quam quaerere, certius ac tutius habetur.
lib. Vm. hist. animal. cap. XIII. s) epist. IV. ad Rusicum monachum.
t Horiemer VIII. CAPUT IV. Me notis bonat malique R egis. Symulate
bonum , sed reapste improbum , ρωι
nocere Reipub. quam apertὸ malum. Duo genera regum sunt in apibus, inquit
Plinius, u melior νυμε, quam niger, Pamri usque. Omnibus forma semper egregia duplo quam cateris major, Penna Heriores,
229쪽
ara Jo H. LOC CENII crura recta, ingressia celsior, in fronte macula
quodam diademate candicans ; multum etiam nitore a vulgu disserunt.
Dignitas corporis venerabilem quidem facit rectorem populi; longe tamen magis animi praestantias qua si cunctos ante redat, qui cunctos honore superat; eo gratior erit, quo ista parte excellenti or. Talis autem vult magis esse, quam videri bon is, ut de Catone Sallustius scripsit; non tam purpura sua, quam animi decore pulcher ; & qui suum cum publico coniungere bonum cupit. At niger moribus, & varius in omni genere vitae, non est aptus sceptro. Catullus quidem, more suo facetus ac liberae linguae, non mulis tum laborat de Caesaris moribus sive candidis sive nigris, dum scribit e Nil nimium studeo Caesar tibi pesie placere, . Nec scire, utram sis albus an ater homo. Sed seriar probaeque mentis viris Princeps aistris moribus non probatur : quia, ut verbo dicam, regni macula est,& ad se praecipua,nihil vel parum ad rem publicam refert. Minori tamen periculo est reipub. aperte malus, quam simulate bonus, & callide fallax. Illum, quod manifesta vitae labes eum statim ostendit, vel in electione praeterire possunt subditi ivel, si successsionis beneficio fruatur, legibus regni, in quas iurat, intra metas ossicii se suo di communi bono tenebit.Illius pravas arteS,
230쪽
quia patent, magis etiam subditi,quantum in illis est, cavere possunt. At qui boni regis imitatorem agit, & tamen pidogestat sub pectore vulpem, atque adrepit ad fastigium imagine virtutis, eo nocentior est, quo magis ea lpecie imponit credulis ac simplicibus ; secundum illud P. Syri : Malus cum se bonum simulat, tune ectpessimus. Exemplo sit Pisistratus, qui, apud Athenienses, blandus in colloquio, studiumque iuvandi pauperes prae se ferens, imitatione eorum quae natura ipsi non inerant, effecerat, ut probitatis ac modestiae opinione eos etiam, qui revera tales erant, vinceret,& videretur prassentis status amantissimus. Sed his artibus dominatum invadebat. Ita Tiberius sub larva simulationum tanto pejor erat, quanto melior Verus Princeps in suo vultu rectoque animo, qui cives suos simpliciter amat, & salutem publicam bona fide
CAPUT. V. De boni Regis ac magi atin officio, per
partes comparationis desicristo. Ex apum non nisi emigraturo examine provolat foras cxo quum ita usius postulat. Si veroille non una provoIet, apes dissipantur ;