M.T. Ciceronis Philosophicorum librorum pars prima tertia, id est, Academicarum quaestionum editionis secundae, liber primus, ad Varronem. ... Ex Dionysii Lambini Monstroliensis emendatione

발행: 1557년

분량: 666페이지

출처: archive.org

분류: 철학

31쪽

M. TVLL. CICERONIS

AC ADEMICARUM

quaestionum editionis primae, Liber II.

Seu potius,Ῥt eum enumerat Nonius, IIII. qui inscribitur.

A G N V M ingenium L. Luculli, fili magnumque optimarum Cnium

studium, tum omnis liberalis, σdigna homine nobili ab eo perce i pta doctrina, quibus temporiabus florere in foro maxime potuit,caruit omnino rebus Vrbanis. Vt enim admo dum adolescens cum fratre, pari pietate, ct industria pudito,paternas inimicitiaa magna cum gloria est persecutus Numam quaestor profectus, ibi permultos annos, admirabili quadam laude prouinciae praefuit:deinde absens factus aedilis, continu3 praetor: sicebat enim celeritis legis praemispes in Asticam inde ad conlulatum:quem ita ges ist,ut diligentiam admirarentur omnes,ingenium H cognosterent. PMad Mithridaticum bellum misi sua a sienatu, non modὸ opinionem vicit omnium, quae de virtute eius erat, sed etiam gloriam superiorum. Idi eo fuit mirabilius, qu)d ab eo laus imperatoria non admodum erilectabatur, qui adole-

32쪽

L I B. I.

Rentiam in forensi opera, quoiura diuturnum te-pua, Murena bellum in Ponto gerente,in pace consum ierat. Sed incredibilis quaedam ingeni, magnitudo non desiderauit indocilem usius dissiue plinam. Itaque cum totum iter nauigationem .

consumsisset partim in ' percontando a peritis , b AihI 'partim rebus gestis legendis in Asiam factus imperator venit, cum esset ma profectus rei mili- ueEuid ita

raris rudis I abuit enim diuinam quada memoria illo reri perbo maiore Hortensius. Sed, quo plus in negotijs gerendis res, quam Verba, prosiun hoc Grai memoria illa praeuantior . quam fuisse in Themistocle, quem facile Graeciae principem ponimus, singularem ferunt. Qui quidem etiam pollicenti a s cuidam se artem ei memoriae, quae tu primi/m pr ferebatur,traditurum, respondisse dicitur, obliuia sci se malle discere:credo, qu)d haerebant ' in m si ' iis

moria quacumque audierat, aut Niderat. Tali im memoria

genio praeditus Lucullus adiunxerat etiam illam, ria: n. Oao quam Themistoclest reuerat disciplinam. Itaque, WςMQUANt litteris consignamus, quae monumentis mand re volumis: sic ille in animo res insculptas habebat . Tantus ergo Imperator in omni genere belli

fuit, proelijs, oppugnationibus, nauallibus pugnis, , ι totiusque belli instrumentu, ct apparatu, Ni isti rex poli Alexandrum maximus hunc a se maiore ducem cognitum, quam quemquam eorum, quos legisse fateretur. In eodem tanta prudentia fuit in con stituendis, temperandisque ciuitatibus, tanta. 6 squilo, Vt hodie flet Asa Luculli institutis se

Mandis, et quasi voltu persequendis. Sed, etsi

magna

33쪽

vellem,tanta Nis Nirtutis,atque ingen ,peregrinata abfuit ab oculis fori, ct curiae. Quinetiam, cum victor a Mithridatico bello reuertisset, inimicorum calumnia triennio tardius, quam de- sbuerat, triumphauit. nos enim conbules introduximus paene in Nrbem currum clarissimi viri. Cuiusmibi consilium, o auctoritas quid tum in maximis rebus profuisset, dicerem, nis de me ipso dicendum estit: quod hoc tempore non es necesiecitaque ioprivabo illum potius debito testimonio, quam id cum mea laude communicem. Sed, qua populari gloria decorari in Lucullo debuerunt, ea Ierἐ sunt Graecis litteris, ct Latinis celebrata. Nos a tem illa exteriora, cum multis: hsc interiora,cum s spaucis ex ipso sepe cognouimus. maiore enim Liu. dio Lucullus cism omni litterarum generi,iumphilosophia deditus fuit, quam, qui illum ignorabant, arbitrabantur.nec Nero ineunte aetate solῖm,h sedeor pro quanore aliquot annos, oe in ipso bello: in ici quo ita magna rei militaris se occupatio solet, Ni non multum imperatori sub ipsis pellibus otii relinquatur.Cum autem ἐ philosophis,ingenio,scientiaque putaretur Antiochus, Thilonis auditor, excellere, eum secum questoη habuit, cr post ali i ,

quot annos, imperator. cumque set ea memoria,

quam antἐ dixi easspe audiendo facilὰ cognouit. qua vel semel audita meminisse potuisset. Delectabatur autem mirifice lectione librorum, de quibus audiebat. vereor interdum, ne talium persona' , cirum, cisin amplificare τelim, minuam etiam gloriam.

34쪽

L V C V L L V S. 34riam. Sunt enim multi , qui omnino' Graeco non a l. v. e. non

ament litterres:plures, qui philosophiam. reliqui,

qui etiam si hec non improbent, tamen earum re- Graecas non rum diPutationem prιnc ibus cruriatis non itas decoram h putent. Ego autem, cum Graecas litte- bH.putant,

ras M. Catonem in senectute didicisse acceperim, P. autem Africani si toriae loquantumn legatione illa nobili, quam ante censuram objt, Panetiu unum omnino comitem fuisse nec litterarum Grsio carum, nec philosophia iam νsium auctorem requi . iro. Restat, Ni ijs respondeam, qui sermontibus eiusmodi nolint personas tam graucis illigari. Quasi

Nero clarorum viroru aut tacitos congressus se , oporteat, aut ludicros sermones, aut rerum coli

1 - quia leuiorum. Stenim, si quodam in libro veri ess' a nobis philosophia laudata, profectὸ eius tractatio optimo atque ampli mo quoque dignissima est:

nec quidquam aliud Nidendum est nobis, quos E L est jid populus R. hoc in gradu collocauit, nisi ne quidpri nobi . q. uatis studi s de opera publica detrabamus.s, cum Iungi munere 4 debeamus, non modo op ram nostram numquam a populari coetu remou mus,sed ne litteram quidem ullam facimus,nis forensem: quis reprehendet nostrum otium:qui in eo . . non modo nometipsos hebescere, ct languere n in lumussed etiam,vt plurimis prosemus, enitimure Gloriam verὸ non modo non minui, sed etiam augeri arbitramur eorum, quorum ad popular eis, illustreisque laudes,bas etiam minus notus, minusq. peruulgatas adiungimus.Sunt etiam, qui negent,

in js, qui in nostris libris diPutent, fuisse earum

rerum,

35쪽

veror, de quib- di putatur, sicientiam. cui miui . . ,-dratur non solum νiuis sed etiam mort his inui - dere. Restat Vnum genus reprehensorum, quibus Academie ratio non probatur. Θod grauius ferremus,se quisquam Nilam disciplinam philosophis sprobaret, preter eam, quam ipse sequeretur. Nosa al. eontra a te , quoniam ' contra omneis dicere, qui sciresi: ut iden n iur, solem , bis dissentian recusare. quamquam nostra quidedic, non ri. causa facilioren, quiverum inuenireme vlla controtentione volumus:idque summa cura sudioq. con-b ibest 1 q. quirimus. Etsi enim omnis cognitio h multis est ob- v. vox, ut discultatibus, s eaque est O in ipsis rebus c L eiaque in obscuritas, ct in iudiciis nostris infirmitas,ut no

r'. ..is doctissimi, antiqui mi inuenire i ,

uissimi , di seposse, quod cuperent , di sint: tamen nee illi i. fecerunt, neque nosstudium exquirendi defatigati relinquemus, neq. nostrae dissutationes quide in . iram . quam aliud agunt, ' nisi Ni in νtramque partem. cicendo, audiendo,eliciant, ct tamquam expriacio: ita V.e. ' mant aliquid, quod aut Nerumst, aut ad id quam

proxim8 accedat. Neque inter nos ct eos, qui se sci re arbitrantur, quidquam interes, nisi qu)d illi 'non dubitant, quin ea Nera sint, quae defendunt: nos probabilia multa habemus, qus sequi facil8, 1 emrmare Nixpossumus. Hoc autem liberiores, O solutioressumus, qu)d integra nobis est iudicandi potessas:neque, Ut omnia, qua prascripta, ct quas imperata sint, defendamus, nec tale Nilatarit ceteri primum ant/tenentur adflaim, , o

, quam, quid esset optimum , iudi re spotuerunt: deinde

36쪽

LVCVLLVS. 33 deinde infirmsimo tempore aetatis aut obsecuti amico curdam, aut Nna alicuius, quem primum alaeuipiam. audierunt, oratione capti, de rebra incognitis iudicant, ,ad quanici que sunt disciplinam quasi a tempenate delati, ad sem, tamquam ad saxum, adhaerescunt. Nam, quod dicunt omnia se credere et, quem iudicent Disbesapientem: probarem, si id ri ipsum rudes ct indocti iudicare potuisent, Statue

re enim, di quid si sapiens, vel maxime Nidetur esse , o sapientis: F 'Sed νt potuerunt omnIbus rebus ari- & ita ditis, cognitis etiam reliquorum sententi's, turica . uerunt: aut re semel audita ad Nnires se auctorita- iuerint potem contulerunt. Sed nescio quomodo plerique cr

rare malunt, eamque flententiam, quam adamave- auditis , co-

i ue runt, pugnacissim8 defendere, quam sine pertina- U. .cia, quid constantissimὰ dicatur, exquirere. Quibra sententiis.. 'de rebus O alias sepe nobis multa quaesita disputata sunt, est quondam in Hortensii Nilla, quae nies audita ιes ad Baulos, cum eo Catulae , Lucullu , n0squeio ipsi postridie venissemua , quam apud Catulusvis dat . a nobi siem . Quo quide etiam maturius venimus, quod S' erat confitutum, si se Nentus esset, Lucullo in Neapolitanum , mihi in Pompeianum nauigare. Cum igitur pauca in ullo locuti essemu , tum eodem in spatio consedimM. His Catulus,Sis heri,in qui id, quod quaerebatur,pane explicatum est, ut tota fe- re quaeIlio tractata Nideatur, tamen exspecto ea, . quae te pollicitis es, Luculle, ab Antiocho audita, dicturum. Equidem, inquit Hortensius , feci plus, quam Nestem. totam enim rem Lucullo integram ,

seruari oportuit. θ tamen fortasse seruata est: a

37쪽

a L. si non

fuerint VeIa, non F.

3q LVCVLLV s. re enim, quae in promtu erant, dicta sun&ὰ Lucullo autem reconditiora desidero. Tum ille, di on δε-n inqui Hortens, conturbat me exspectatio tuares nihil O hs, qui placere Volunt, tam aduersarium: sed quia non laboro, quam Naide ea, qua dico,probaturus sim, eo minus conturbor. Dicam nim nec mea, nec ea, in quibus, 7 μ δε non fuerint, non vinci me malim, quam vincere. Sed mehercule,ut quidem se nunc causa babet, etsi hesterno sermone labefactata est, mihi tamen videtur esse veris a. Agam igiturscut Antiochus agebat. nota enim mihi res est. nam ct vacuo animo illum audiebam, magno sudio, eadem de re etiam saepius:νt etiam maiorem exspectationem mei Dcia, quam modo fecit Hortensius. Cum ita esset exo' i uesus,ad audiedum animos ereximus. At ille,'Cum Alexandrie pro quaestore inquit essemiuit Antio 1 ai. Cum A chus mecum, erat iam antea Alexandria fumi

Α: ab ἡ ζ Antiochi Heraclitus Tyrius:qui et Clitoma

quit, in &α chum multos annos, Philonem audierat, homo

sanἐ in ina philosiophia, quae nunc propὰ dimissa re

uocatur, probatus, ct nobilis: cum quo Antiochasaepe dissutantem audiebam : sed utrumque leuiter. Et quidem isti libri duo Philonis, de quibus heri dictum a Catulo ess, tum erant allati Alexan 1 sdriam, tumque primum in Antiochi manus venerant:ct homo natura lenissimus nihil enim pol rat feri isto mitius omachari tamen coepit. Mirabar. neque enim Nmquam antea Nideram. At ille Heracliti memoriam implorans, V quaerere eμ eo, τiderenturne illa Philonis, aut ea num vel ἡ Phi- ' .lones

Alexandriae 'u stor

38쪽

lone,vel ex Nilo Academiso auditi set aliquando' , negabat: Thilonis tamen scriptum agnoscebat:

e . enim id Qui

nec id quidem dubitari poterat. nam aderant meι dem dubita

familiares, docti homines, P. C. Lelii, VTe Ibita 1 iruius ς Rogus: quise illa audisse Romς de 1 lone, e M. Trogua O ab eo ipso illos duos libros dicerent descripsisse. Tum ct illa dixit Antiochus, quae heri Catulus commemorauita patre suo dicta Philoni, ct alia plura: d nec se tenuit, quin contra suum docto- :hui' u ,1 o rem librum etiam ederet, qui, Sosus, inscribitur. contra suum

Tum igitur o cum Heraclitum Budiose audirem x. ζζί',

contra Antiochum disserentem, O item Anti chum contra Academicos,dedi Antiocho operam diligentius, ut causam ex eo totam cognoscerem.

1 ue Itaque complareis dies, adhibito Heraclito, doctis , que compluribus, ct in his Antiochi statre Arbprsterea Arinone, Dione. quibus ille se- . cundum statrem plurimum tribuebat multum t poris in ista una dissutatione consumsimus.Sed eaeto qua contra Philonem erat, praetermittenda est.minus enim acer se aduersarius is, qui ista,que sunt heri defensa, negat Academicos omnino dicere. etsi enim mentitur, tamen es aduersarius ς is '

nior. Id Arcesilam, Carneademque Neniamus.

, , sive cum dixisset, sic rursus exorsus est Primum .imihi videmini me aute nomine appellabat cum . veteres physicos nominatos, facere idem , quod seditiosi ciues solent cῖm aliquos ex antiquis claros tros proferunt, quos dicant fuisse populareis, Ni s L. Repersie, o eorum ipsi similes esse videantur. ' f Repetuntiam P.Valerium, qui, actis regibus,primo anηo rimus.. c a consul

39쪽

M. TVLL. CICERONIS

quaestionum editionis primae, Liber II.

seu potius,ut eum enumerat Nonius, III Lqui inscribitur.

A G N V M ingenium L. Luculli, magnumque optimarum retium studium, tum omnis liberalis, σdigna homine nobili ab eo perce i spta doctrina, quibus temporia bus florere in foro maxim/potuit,caruit omnino rebus N anis.Vt enim admodum adolescens cum statre, pari pietate, ct indu-sria pudito,paternas inimicitiaU magna cum gloria est persecutus: in Asiam quaestor profecitus, ibi permultos annos, admirabili quadam laude prouinciae praefuit:deinde absens factus aedilis, conti- nud praetor: sicebat enim celerius legis praemis post in Asticam inde ad conjulatum:quem ita gese ist,ut diligentiam admirarentur omnes,ingenium in cognosterent. TV ad Mithridaticum bellum misi sua a sienatu, non modὸ opinionem vicit omnium, quae de virtute eius erat, sed etiam gloriam superiorum. Idi eo fuit mirabilius, quod ab eo laus imperatoria non admodum exspectabatur, qui adole- . ' scenitam

40쪽

19 sientiam in forensi opera, quUura diuturnum topus, Murena bellum in Ponto gerente,in Asia pace cons ferat. Sed incredibilis quaedam ingenus magnitudo non desiderauit indocilem Uus disciue plinam. Itaque cum totum iter nauigationem consumsisset partim in ' percontando a peritis, partim rebra gestis legendis:in Asiam factus imperator venit, cum esset foma profectus rei militaris rudis abuit enim diuinam quada me orias O reruJP exbNA maiore Hortensius. Sed, quo plus 'in negoti s gerendis res, quam Verba, prosiunt,hoc G

rai memoria illa praeflantior :. quam fuisse in Trasmistocle, quem facile Graecia principem ponimus, singularem ferunt. Qui quidem etiam pollicenti

, a 3 cuidam se artem ei memoriae, quae tu primilm pr ferebatur, traditurum, respondisse dicitur, obliuia sci se malle discererere , quod haerebant d in memoria quacumque audierat, aut Niderat. Tali imgenio praeditus Lucussus adiunxerat etiam illam, quam Themistoclesspreuerat disciplinam. Itaque,

Ni litteris consignamin, quae monumentis mandare volumws: sic ille in animo res insculptas habe- . bat. Tantus ergo Imperator in omni genere belli fuit, proelijs, oppugnationibus,nauallibus pugnis, j totiusque belli instrumentu, ct apparatu, ut ille rex post Alexandrum maximus hunc a se maiore ducem cognitum, quam quemquam eorum, quos legisse fateretur. In eodem tanta prudentia Dit in constituendis, temperandisque ciuitatibus, tanta

. 6 squilo, vi hodie flet Asa Luculli institutis se

Mandis, ct quasi modiis persequendis . Sed, etsi

magna

v. c.

. v. e.quoahabebat inmemoria

afor.in eius memoria

SEARCH

MENU NAVIGATION