장음표시 사용
101쪽
potest dare tutorem, ueluti mater, aut extraneus:ant tam
lis persona,cui non potest dari, ueluti pater filio non existenti in ptate: aut codicillis non confirmatis: tunc quod deficit repletur a Consulari potestate. Et pi talis tutor
iudicem confirmari. Et si quidem pater fuit qui dederit. amplius nihil inquirit qui praeest, sed simpliciter eum
confirmat sine satisdatione. siue inquisitione. Si autem alius u dederat,ttinc inquirit personam, si est apta. in coni firmadoat tutore pior inquirere debet,an patris uolutas durauerit,uel an i probitas morti ipsi' tutoris pri' ignora. ra, vel celata emerserit, uel mimicitis eu parte exarserint De legitimis tutoribiar. Legitimae tutelae sunt, quae uelatae sunt agnatis,& con angum eis. item patronas. l. his, qui ad legitimam haereditatem admitti possunt: & hi dicuntur Legitimi tutores: quia lex duodecim tabularum eos dat. & habuit,rn hoc lex sit immam prudentiam , ut hi qui sperarent siccesssionem pupilli si moreretur, i idem etiam tuerentur
bona, ne dilapidarentur. Sunt autem agnati, qui P uiritis lexus Psonas cognatione coni unet i sunt.quasi a patre cognati: ueluti frater eo. patre natus fratris filius, nepowe
ex eo. Ite patruus,& patrui fletus,& nepos. Hodie aut inter agnatos & cognatos quo ad tutesa nulla est dria. Sed ' lximior est, sicut in successione ulteriore repellit,ita S i tutelaon' siubeat dumo nullo desectu aetatis,uel morbi sint i peditn Aut . de haer.ab intest.F. Ex his. Collat. ix. De tutoritas ct curatoribus d tris ab his,c'i seu dandi . . .
habent,qui, o in quibus causisspecialiter dari possunt. De sciente tutore testamentatio uel legitimo, olim dabat tutor ex lege. Attilia per plore cum tribunis in ciuitate Romana. I n prouinciis autem ex l. Iulia,& Titia per piades q Τpterea Datiuus appellatus erat, qa spaliter a Darixis.
iudice datus: quoties etia spes erat testametitaris tutoris inire. zorte sub eoditione aut die certo deuinterim tutor dati Attilia - sin locu eius substituebatur, donee cessaret impedi. ν-.men tu testamentarii:hodie aut iure nouo desier sit tutores cari ex praedictis lWibus . Et Romae qui de psectus de G a praetors
102쪽
praetor, in proii incijsierd 'ses, S magistratus eius ius-su: si facultates pupilli no sunt magnae, dant tutores. Et si qui de facultates pupilli se extendunt usq; ad quingentos solidos, pol sunt dari tutorus a quocunque inagistratu etiam sin uisione psidum: recepta tamen cautione rempupili saluam fore. de hoc instit. de Atti . tui. per totum.
Quidam sunt, q minoribus non habentibus tutores uel curatores,qui ex legibus eorum sint defensores , ex necessitate tutores petunt ut sunt oes qui impuberi possunt succedc re,etiam mater impuberis. Et confestim est petitio tutoris facienda. i. ibi primum potuit us: hoc est, praetorix hab; it copia huic rei sedetis: nisi forte infirmitate quis detineatur,uel alia magna ca. Et idem in curatoribus impuberum, uel serio sorti, uel uentris est intelligendit Ire liberti impuberis ex netessitate petunt ei tutores: ipsi. n. de huc accusiti puniuntur, & emcndantur si appareat ps negligentiam, vel malitiam no pet ijsse tutoreS.I. eo .l. Graeca, si minores. Item ex nece ssitate petiit sibi curatores adolescentes,in lite.C.eo. l. i.& insti. de curat. f. ite inulti. Sunt &alij si petunt ex uoluntate ut cognati εἰ amnes fami yiares parentu,& amici eor ,& eduis eato res ipsorum puerorum .dicta l. si minores.Sunt at petendi tutores vel curatores minoribus in eo loco,vii ipsi Ubi tu-- ducunt origine, uel ex psiona sua, uel ex pshna patris, vel ex peran si vulgo,eocepti essent ex asona matris,& in eo loco ubi simi eorum secultates . Si etiam alibi morantur,uel habent domicilium,etiam ibi recipiunt. supra.titu.prox. l.
ro. quod de hoc. C. ubi tui. per totum. D. adminimatione o periculo mistrem', 'mel curatorem qui gerunt,uel non ,o de agentibus uti Gnueniendis ab uno , vel a pluribus .
Solent tutores cogi extra ordine.i ossicio iudici ς, adgerend si atq; administrandum tutela : & si no uoluerinte iudex eos captis pignoribus,uel in dicta mulcta , aut
anno coerceres, S. si quis ius di .no obt.l. una.&insti. de satis. tu. F. vlt. Debet at quiuis tutor uel curator admini
103쪽
. publico inuentario. & secundum se litum morem facta Imem p r:us sibi tiaditione rerum. Nisi testatores, qui substan- rium. tiam transmi tunt, specialiter inuentarium conscribi verata Crunt. C.arb. tui .l. vlt. f. vidi. Item debet adminissra re tutor uel curator pilito iuramento de rebus minoris utiliter agendis.S sithoe iuramentu, tunc cum celebra- Iuram ratior decretum, qa tradit ei cura in Authen. ut hi cob. ειώ .P.ha. res mi. . viti. uon ergo det praeti rniliteie si putaue - ris. rit utilia minori, neq; admittere q no utilia aestimauerit
C. de ep.saud. i. se creationibm te det tuc iatinare pu- Salis pillo uel alteri eius note te pupilli saluam sole, nisi sit te ris ivinis flamentarius, uel cum inqisitione datus, alioquin non Φ. potest administrare, neq; aliquid ex bonis pupilli aliena
De -οrisrae,ct consensu turorum. Pupillus ex omni contractu sine tutoris autoritate celebrato obligari non potest,ueqs ullum actum gerere,Dque conditio eius deterior fiat. Est ergo tuqiiibuida caubus tutoris autoritas necessaria pupillis, quibus dam no μην. est necessaria. Nam si quid dari sibi stipulet pupillus, no im rut est nece flaria autoritas tutoris: quia condition ' sua me- ris qua liorem facere potest sine autoritate cuiuscunq;. Si autem do neces- pupilli alijs promittant, vel parrimoniu eorum diminui laria. tur,necessaria est autoritas tutori se quia rem sua non a iter deteriore facere possunt,4 si tutoris accesserit autoritas.Et ideo nulla obligatione pupillus contrahere. ne is haeredi tate adire, neq; fideicomissum agnoscere sine tutoris autoritate pe Et tutor interponens suum colensum
det statim in ipso negotio psens esse,& approbare quod agitur post tempus vero , aut pet epistolam interposita eius autoritas nihil agit. Est autem praestare autoritate, Mummis cum quis dicit se probare id quod agitur hoc est enim rem n
autorem fieri. infra eo. l. etiam. sare, Quanti exsecto tutoris,vel curatoris minores agere, ei conmemri possunt. Si tutor uel curator cx pecunia pupilli, cuius uegoti
admissistrant, mutuo dederi ut, uel praedia suo nomin*
104쪽
Datur in emerint, datur minori. i. pupillo, cuius ea peeunia miti Ur . actio ad rem uendicandam, uel mutuam pecuniam exigendam . Dolis te tutorum pupillo neque nocere ne mprodesie debet quod uetum est,quando ex fraiae illius pupillus non est factus locupletior.Regulare inest, lex Facto alterius alteri non datur actiori .de regu .iutat. quo tutela . idem intellecturi in adulto, & curatore.' Dese pectis tutoribus, ct citraoribus. Paurem Suspectum tutorem dicimus,qui moribus talis est,ut Livi ., - Ωspecti is sit. Enim uero tutor uel curator quis paup est, si fidelis in S diliges, remouedus non est quali suspectus. infli .eo.f.uI.& seo.L suspectum.& C.co.l. i. Sic ergo i -torem suspectum non facultates.sed frauda lenta vel calida conuersatio in rebus pupillaribus commendat. Et ex ot genere tutorum,siue testamentarii sint,siue legiti-mi,siue etiam dativi, possunt tanquam suspecti remoue- ri.Et,est haec actio quasi publica,id est, omnibus patens: quin imo etiam mulieres admittuntur: sed hae solae, quae
pietatis necessitudine mouentur: ut mater,nutrix aula,
& seror, di si qua sit similis, quae sexus uerecundia non trafgreditur,ut fecit calphurnia. sed pietate quadam in- iuriam pupilli continere non potest : imo etiam tutor suum contutorena suspect.suspectum facerept. Et qui remouetur tanqua suspectus, si ob dolum remouetur,e Intimis.Si ob culpam .i negligentiam,non erit infamis.
Es tertius huius. De excusationibus, ct temporibus earnon. DXcusantur quidam a tutela in perpctuum, ut mutus,caae exeu surdus: quidam ad ips, minores, & furiosi qui ha, niloniam bent dilucida interualla. Sunt δε aliae multae caulae , Pp
useti. quas tutores, S curatores excusantur: quia tres liberi ' : Roniae,& quatuor in Italia,& quinque in prouincijs hssant excusationem a tutela. Item procurator fisci cxcuri, satur. Item absens Reipub. Cilisa a tu Aa, uel cura noua in totum excusatur: ab antiquo arero non nisi durante absentia. Item habens publicam seotestatem a tutela ex
usat:laeui habes litem cuia pupalis,deo nibus boni ,
105쪽
mel maiori parte excusatur. Ite tres tutelae onerosae no affectatae diuersorum patrimoniorum tandiu praestant
excusationem, quandiu durant.Qui probat se ita pauperem tutelae uel curae supereste non potest, het excusationem. Iteni infirmitas praestat excusationem. Item ho mo simplex.& ignarus literatu, habet excusatione.Item inimicitiae capitales, de quibus no est facta recociliatio,pstat uocationem. Maior lxx. Annis a tutela se excusat.
Minor aut xxv. ann. et uolens non admittitur. Idenrob
seruatur & in milite,& in militante. idem docens Gra-maticam. R hetorica uel medicinam It omae uel in patria inter constitutum numerum excusant .Qui aut liet multas excusationes,& unam proponit, quam non probat,pot intra statuta lya aliam proponere S probares Incra
Sunt aut tra statuta in iure,quia constitutus intra IOO. va excu-
lapidem, milliare, het soc dies ad probandum excit sat fieritione a die scientiae. Constitutu, uero ultra unam diaeta debες. 'net pro qualibet, xx. milliaria, Sc instip 3 o.dies: ita tame semper non sint pauciores quam quinquaginta dies: Ubi pupillus educaeri,uel maereri deat, de alimetis ei Diadis. Disceptatur qnq; inter cognatos, uel familiares im- FEMpuberis, uel iter quoscuq; ubi pupillus morari,uel edu apud qui cari debeat:an in domo tutoris,uel quonda paternario educa/necetiari uest plorem ca cognita id statuere. i. non apud tu. eum qui insidiaret pudicitae ipsius impuberis, A eod.l. 3pen .ite S si testator in testamento cauisset, ut filius edu '
retur apud substitutum.tri pior aestimabit 'sentibus εvinquas liberorum, an id pupillo expediat:hoc. n: curabit praetor: ut sine ulla maligna suspicione alatur partu,st educetnr,& ei concedae educationem:qui maiori aD sectione erga pupillum moueatur :& ita uel ex D sbna uel ex conditione, uel ex rpe statuet, ubi potius fit alensius:considerando qualitate conditionem persona-rni dc an eo ipe quo pupillus educatur apud te,possie in Mei succedere. I n primis in matri pupillorum education Esebet concedere si non uitricu superinduxerit eis seo. Minter e I resp.& C.eo .li I.& et . Et ne tutores, uel curatore, posita.
106쪽
L I B E R XA VII. Mentorum,q patiatur pupilli substatia. postulentur a bitrio praetoris alimenta pro modo iacultatem pupillis uel iuuenibus constituantur.C. eo. l. ul. In quo attendendum est,utrum sint pupilli egeni, an diuites,an mecii crater se habentes .Et seni; ita singulis ennis expendi iuxere,ut aliqd ex reditu supersit. l. ivsalimentoru.I. eou. De time hqrationibus di Irahcndis ,ct utilis curruinis cassa actione.
De tribus actionibus tractat hic ti. Primo de actione Assio tu tuteis directa. i nascitur finita tutela.finitur aut non so la dire tum pubertate, sed et morte tutoris,uel pupilli: S aliisam modis de qui b.insti. quib. mo. tu. finitur per totum. &quid in ea ueniat, di hic: N Qarbi. tu.per to. Secundistractat hic ti. de quadam actione,quae dr actio de ratiociniis distrahendis.de qua .ia. 1.3.de ronibus.& datur contra tutore pro his,q ubi reliquit, in duplum. Et actioneia m. d. de rationibus distrahendis nemo tenetur, nisi qui in turicinis. tela gereda rem ex bonis pupilli abstulerit dolo,uel nodolsi,ut quia credebat sibi licere,uel pupillum concessurum, g, si surandi animo secit,etiam surri tenetur.l. 2.I. Aia. eo. Tertio tractat de actione curae,id est,de actione utilio. negotiorum gestorum , quae datur in curatotem.j.eos. si tutelae. Et sunt istae actiones separatae, & una aliam tollit: nam si una est actum, non agetur alia: & econtra. traria De eontrari a,σ Milli actione tutelae. Mula. . Sicut finita tutela pupillus habet directam actionem rutuls pro mala, uel inutili, aut negligenti administratione. tutore:ita & contrariam tutelae actionem praeto
L praeposuit,induxitque in usum, ut facilios tutores ad administrationem accederente postsi scirent pupillii queaque sibi obligatu fore ex administratione .Et iuste introyuxit illac actione pior, ut d uocaret tutores,quo promptiores de suo aliqd i pupillis impendat.dum sciunt se Caicem recepturos id,quod impederint. Et competit haec actior sit. non luna tutori, veru etiam ei qui pro tutore negotia - gessit, etia si curator sit uel pupilli,uel adolescentis, uel, furiosi, uel Sdigi,uel curator uetris,& caeteris Oibus curationibus ea iisdem causis dandum est cottarium iudi-
107쪽
ςro ea tm,q in pupillum, uel in rem eius impensia sumi serum ea quae debeant alias tutori puta a patre pupillicram eis integra sit actio, non deducunt in conuarisi in dictu:nisi tutor io cessauit Gigere, a tutor erat ζ1
Dequi de truel eius securitatem l .g.an in hoc.
. Duae sunt pat tes huius tituli.una est o tutore alia o
Poturiptor actione P tutore:quia plerunq: incertu est
Pupino, utrum quis tutor uere existat, anc Vui mistor non si neue ore adininistra erit cureti Id
fastu res a viragini in ta dicetur. Saepe contrahentes decipiuntur du falsius tutor sal ι
vin danda contrahenti cum pupillo salso tenora
108쪽
lus a stiperiori pximo: quia hic cosulit cotraheticd pi 'pillo falso tutore auctore. alius ipsa pupillo ipspicit. Ire
alius Iotu habet,sive sciat se non esse tutore,siue credat se esse,cu no fit,ut dictu est. s. rubro . proxi hic autem ratum quando scit se non essed .eo. l. nouissime. in prin. Iustiletustorib. noeatoribusό haeredib.tinoria uel cic foris.' Quauix haeres tutoris tutor non sit in ea quae per desunctum tutorem inchoata sunt,i, haerede explicari de bent:& de eo ql penes tutorem suit,haeres quoq; eius reddere debet rationem. Est autem aliud ,postulare littorem aliud nominare. Na postulare tutorem ur, qui per alium postulat cora iudice,qui dare debet: Sed nominare inter absentes: sit,ut quando magistratus mittit nomina quorundam praesidi,quasi sint idonei:ut s. de tui.& cur. da. ab his.l. diuus . Na & hi tenentur insolidum : ut C. de magi .con. l. I . SA qui postulat, tenet et, nisi sit stemina. C. de admi .iut. l. f., persbnis. Sirniliter &de iusser & haei edes fideiussoris ad eande ronem tenem id qua di ipse tutor. Et hoc si ipsi fideiussotes a tutdrib. nominari, praese ut es fuerint.& non contradixerint: 8c nomina sua in acta publica scribi pasti sim t. Et in ea de .va sunt affirmatores tutorum, qui . s. tutores idoneos esse affirmauerint: hi enim fideiussorum uicem sustinent. De marimatibus conuaniendis,ct eorum haeredibat. Sciendum est, non solum tutores,vel curatorex, pu- .pillis uel adultis,cieterisq; personis ex administrati 'ne rerum teneri: sed etiam in eos,qui satisdationε accipi ut, subsidiaria actio datur. Nam si tarde negligentiae sunt ira agistraturi id est, iudex. ut cautionem omnem omitteret, quum est haberi eum loco fideiussores, ut heres eius teneatur. Et di illa actio' subsidiaria aptitudine,no actu
quiano senipdata subsidiit: sed aliqn principaliter alia qn nihil oino. Cu hac, si distinctione. ia aut statun tutor,uel curator,aut plures Primo casii eouenit prius tumr, uel curator,& postea magistratus. Si umo plures,lve Au tDes gesserunt tutela aut cura, & oes coueniunt ant8 magistratu. Rut nullus gessit , di tune ide. Aut alter im
109쪽
telae administratio p iudice vel testatore; aut no. Primo catu Psua gestio equilibet tenet:& no p alterius,& postea magiil ratust subsidiu. Fallit hoci quatuor casib qui b. unus in alterius Pte tenet,in post magistratu, C. si tutore, ut suspectu remouedu, non remouit: uel tarde re ninuit: vel remoue do iura pupilli prodidi uel no exegit cautio ine re pupilli selua fore,cum uideret eu no soluedo Sc locasu, qu tutelae ad nn mitratio no fuit diuisa, couenit primo gerens: secundo magistratus, tertio non gerens, nisi in dictis quatuor casibus, ubi conuenitur etiam qui non Ae siri ante magist ratum. Ista habetitur in l. Σ. C. de diui. tutela.& ini etia.& in l. Aemilius.in fi. S. de adnain. tutam rebus eorum,qui sub tutela, iel cyasunt , sine decreto nus abenandis,usUupponendis. Prohibiti sunt tutores, di curatores P senatuscon. Cleme tiani ,di P oione diui Seueri, pdia rustica,uel urbani eoru,quos sub tutcla, uia cura habet distrahere. i.aliena . re: vel supponere. i. pignori obligare: nisi paretes ipsoru pupillo istin testo,uel codicillis cauerint, ut id fieri pos. sit.Tunc n. licitum est ista alienare t et sine decreto iudicis, du tri seruet forma id testo tradita. Si at alias ars ali vii l. debitu ipsius pupilli tin sit,ut ςx rebus caeteris inde possit exolui. tuc pror urbanus adeat , qui S sua teligio ne aestimet,cl pnt alienari,uel debeant obligari. In quo tria sunt necessaria: Primo decretu .i. iudicis pceptii: Sc o Neossa
ca aliena di,puta aes ahenum. i. grande debitum: Tertio, ria in aistrae sentia tutoris, uel curatoris. C. si propter pub.pe. l. it. Fenati . De curatoribus furiosis, Mu etsis extra minores dandis.' ne rerum. JLege I 2.ta. interdicit S digo bonorum suorum admi pupilli. nisi ratio.Similiter&furiosi statini adueniete furore, ip- Furio . 10 iure interdicti sunt, ne bona sua administrent. Et iqlicet tales psons maiores sint. 2 s. annis in t mi ratione lWtati S, neq; tutorem neque curatore habere daberet: qa ' . tri in ea conditione sunt, ut rebus suis comi de superesset nequeant, dant eis curatores. Similiter di mente captis, Mettera di surdis,& mutis,& qui perpetuo modo liberant: quo- ΠΗια rum curatorum ossicium cellat adueniente sana mente. rdus' i cessanie furore aut morbo. uel impedimetool state
110쪽
De remmenti di qui testamentum fac rem i, σαὶ bdum resilamenta fiant. rasam Ria dicit hic tit. Primo detestamentis. Est aut test man. 1 mentum uoluntatis nostrae iusta sententia , de eo quod quis post mortem suam fieri uelit , cum tinstitutio Qui re- ne haeredis. Et dicitur testamentum, quasi testatio meim. Ita facere tis.Secundo qui testamentum sacere possunt: & quidem ritum. Omnes poliunt,qui specialiter non prohibentur: prohibentur autem certae personae,quae continentur his uersibus: Prodigus,&c cus,mutus,surdus, suriosus: Morte damnatus & carmine, menteq; captus: Impubes, & d bius,obses,& religiosus: Cui non est semus,existens cum pure natus Culq, interdictum , dico quod octo bis isti, Qui modo tanguntur testar i iure uetantur. Tertio quS. euomodo admodum testamenta fiant. Et debent fieri secundum resesiaanem gulas iuris ciuilis: tuae sunt,ut septem testes intersint, & fiam rogati , di unico contextu .i .continuatione. Et debet nomen haeredis palam dici in testamento nuncupativo. Tastamektum autem in scriptis debet fieri coram septem testibus rogatis, S subscribenti b. & sigillantib. Et et te stator uel alius pro eo scribat nomen haeredis: ut C. e.l. hac consultissima.&l.iubemus.& in auth. ibi posita. DE libisti reposithumii haeredibiti insitituendis,uel extar
' Pater faciens testamentum, debet filium , & filiam s posthumam,& posthumum,emancipatos, & in potestate,uel instituere,vel nominatim exhaeredare. Alioquin' . suus haeres.i.existens, in potestate testatoris , dicit testamentum nullum. Emancipatus uero agit contra tabulari
tatis Et,dicitur ille seus, qui in potestate, & in primo gradu,
rei. siue sit filius,sue nepos. Et cautum est, nepotem etia in non suum instituere, ne rumpat testamentum effectus Libers. suus. Et dicuntur liberi omnes descendentes in infinitu. Pψι-- l.liberorum .i.de uerbo. signi. Posthumus autem diciturn, . proprie,qui posthumationem. i. mortem partis nascitur,ia est,postqua pater datus est homo. Improprie at dicie