장음표시 사용
171쪽
Huc tandem concede: haec ara tuebitur omnes, Aut moriere simul. Sic ore e sata, recepit Ad sese, et Sacra longaevum in sede Iocavit. Ecce autem, et apsus Pyrrhi de caede, Polites, Unus naiorum Ρriami, per tela, Per hostes, Porticibus longis sagit . et vacua atria lustro tSaucius: illum ardens infesto vulnere Pyrrhus Insequitur, jam jum cie manu leuet, et premit hasta Ut tandem ante oculas e rasit et ora Parentum, Concidit, ac multo vitam cum sanguine fudit. Hic Priamus, quamquam in media jam morte tenetuE, Non tamen abstinuit, nec voci iraeque pepercit :At tibi pro scelere, exclamat, pro talibus ausis,
Di si qua est coelo pietas quae talia curet
Persolvant grates dignas, et praemia reddant Debita, qui nati coram me cernere letum= Feoisti, et patrios foedasti funere vultus lAt nota ille, satum quo te mentiris, Achilles
Talis in hirite snit Priamo; sed jura fidemque
Supplicis erubuit, eorpusque exsangue sepulcro Reddidit Hectoreum, meque in mea regna remisit. Sic satus sevior, telumque imbelle sinu ictu Coujecit, rauco quod protinus aere repulsum, Et summo clypei nequidquam umbone pependit. Cui Ργrrhus: Referes ergo haec et nunti as it,is Pelidae genitori: illi mea tristia facta ,
Degeueremqtie Neoptolemum, narrare memento. Nunc morere. Hoc dicens, aliaria ad ipsa trementem
Traxit, et in multo lapsantem sanguine nati; Implicuitque comam iuva, dextraque Corrificum. Extulit ac lateri capulo tenus ahdidit ensem. Haec finis Ρriami fatorum; hio exitus illum Sorte tulit, Troiam incensam et Pr hapsa videntem Pergama, tot quondam populis terrisque superbum Regnatorem Asiae. Iaret ingens littore truncuS , Avulsumque humeris caput, et sine nomine CorPDS.
172쪽
At me tum primum saevus circumstetit uorror: obstupui: subiit eari genitoris imago, Ut rogem aequaevum crudeli vulnere vidi Vitam exhalantem; subiit deserta Creusa, Et direpta domus, et parvi casus Iuli. Respicio, et quae sit me circum copia lustro. Deseruere omnes desessi, et corpora Saltu Ad terram misere, aut ignibus aegra dedire. Iamque adeo super unus eram; quum limina Vestae Servantem et tacitam secreta in sede latentem Tyndarida adspicio: dant clara incendia lucem Erranti. passimque oeulos per euncta ferenti. Illa sibi infestos eversa ob Pergama Teucros, Et Poenas Danaum, et deserti conjugis iras, Praemetuens, Trojae et Patriae communis ErinnD, Abdiderat sesε, atque aris invisa sedebat. Exarsere ignes animo; subit ira cadentem Ulcisci patriam, et sceIeratas sumere Poenas.
scilicet haec Spartam incolumis patriasque cena Adspiciet, partoque ibit regina triumpho pGnjugiumque, domumque, patres, natoSque, Videbit, Iliadum turba et Phrygiis comitata ministris pocciderit serro Ρriamus p Troja arserit igni pDardanium toties sudarit sanguine littos pNon ita, namque etsi nullum memorabile nomen Feminea in poena est, nec habet victoria laudem, Extinxisse nefas tamen, et sumpsisse merentiSLaudabor poenas; animumque explesse iuvabit Ultricis flammae, et cineres satiasse meorum.
Talia jactabam, et furiata mente serebar; Quum mihi se, non ante oculis taIn clara, videndium obtulit, et pura per noctem in luce refulsit , Alma Parens, consessa deam, qnalisque videri Coelicolis et quanta solet; dextraque PrehenSum Continuit, roseoque haec insuper addidit ore rNate, quis indomitas tantus dolor excitat iras p
173쪽
14α AENEI DOS v. 5m . Quid furis p aut quonam nostri tibi cura recessit pNou prius adspicies ubi sessum aetate Parentem Liqueris Anchisen p superet conjuxne Creusa, Ascaniusque puer P quos omnes undique Graiae Circum errant acies; et, ni mea cura resistat, Jam flammae tulerint, inimicus et hauserit ensis. Non tibi Tyndaridis sacies invisa Lacaenae, Culpatusve Paris; divum inclementia , divum , Has evertit opes, sternitque a culmine Tmam. Adspice: namque omnem quae tinne obducta tuenti Mortales hebetat visus tibi, et humida circum Caligat, nubum eripiam: tu ne qua parentis Iussa time, neu PraeceptiS Parere recum. Hic, tibi disjecias moles, avulsaque saxis Saxa vides, mixtoque undantem pulvere fumum , Neptunos muros magnoque emotR tridenti Fundamenta quatit, totamque ab sedibus urbem Eruit. Hic Iuno Scaeas saevissima Portas Prima tenet, sociumque suxena a navihor agmen
Jam summas arces Trii Ouia, respice, Pallas Insedit, nimbo essulgens et Gorgoue Sae a. Ipse pater Danais animos viresque secundas Sufficit; ipse deos in Dardana suscitat arma. Eripe, nate, fugam, sinemque impone labori. Nusquam abem, et totum patrio te limine sistam. Dixerat, et spissis noctis se condidit umbris. Apparent dirae facies, inimicaque Trojae Numina magna deum. Tum vero omne mihi visum considere in ignes Ilium, et ex imo verti Neptuuia Troja. Ac veluti summis antiquam in montibus ornum Quum serro accisam crebrisque bipennibus instant Ernere agricolae certatim; illa usque minatur, Et tremefacta comam concusso vertice nutat; ulnerihus donec paulatim evicta, SDpremum
174쪽
Is, Iv. 63o. LIBER II Congemuit, traxitque jugis avulsa ruinam. Descendo, ac, dueente deo, flammam inter et hostes Expedior: dant tela Iocum, flammaeque recedunt. Atque ubi jam patriae perventum ad limina sedis, Antiquasque domos, genitor, quem tollere in altos Optabam primum montes, primumque petebam . negat excisa vitam producere Troiae Exsiliumque pati. Vos O, qtiibus integer arvi
Sanguis, ait, bolidaeqΠe SNn stant robore vires , Vos, agitate fugam. Μe si coelicolae voluissent ducere vitam , Has mihi servassent sedes: satis una SuperqNe Vidimus excidia, et captae superavimus urbi., Sic o sic positum affati discedite corpus. se manu mortem inveniam; miserebiluc hostia, Exuviasque petet: facilis jactura sepulcri. Iam pridem invisus divis, et inutilis, annos Demoror, ex quo me diutim Pater atque hominum rex Fulminis afflavit vetatis et contigit igni. Talia perstabat memorans, si X Usque manebat. Nos contra effusi lacrymis, conjuXque Creusa ,
Ascaniusque, Omnisque domus, ne Vertere secum
Cuncta pater, latoque urgenti incumbere, Vellet. Abnegat, inceptoque et sedibus haeret in isdem.
Rursus in arma feror, mortemque iniserrimus opto.
Nam quod consilium aut quae jam fortuna dabatur pΜeue efferre pedem, genitor, te posse relicio Spexastip tantumque nefas patrio excidit ore psi nihil ex tanta superis placet urbe relinqui, Et sedet hoc animo, perituraeque addere Trojaε 'Teque tuosque invat; patet isti Janua leto: Iamque aderit multo Priami de sanguine Pyrrhus, Natum ante ora patris, patrem qui obtruncat ad aras. Hoc erat, alma parens, uesiod me, per tela, Per ignes, Eripis, ut mediis hostem in penetralibus, utque Ascanium, Patremque meum, juxtaque Creusam,
175쪽
Alterum in alterius mactatos sanguine cernam PArma, Viri, serte arma: vocat lux ultima victos. Reddite me Dauais, sinite instaurata revisam Ρroelia: numquam omnes hodie moriemur inulti. Hinc ferro accingor rursus, elγpeoque sinistram
Insertabam aptans, meque extra tecta ferebam.
Ecce autem complexa pedes in limine coniux Haerebat, parvumque patri tendebat Iuluin: Si periturus abis, et nos rape in omnia tecum; Sin aliquam expertus sumptis spem ponis in armis, Hanc primum tutare domum. cui parvus Iulus, Cui pater, et conjux, quondam tua dicta, relinquor Tatia vociferans, gemitu tectum Omne replebat; Quum subitum dictuque oritur mirabile monstrum:
Namque, manus inter maestorumque ora Parentum,
Ecce levis summo de vertice visus Iuli Fundere lumen apex, tactuque innoxia molles Lambere flamma comas, et cirsum tempora pasci. Nos pavidi trepidare metu, crinemque flagrantem Excutere, et sanctos restinguere sontibus ignes. At pater Anchises oculos ad sidera laetus Extulit, et coelo palmas eum voce tetendit. JuΡpiter omnipotens, precibus si flecteris ullis, Adspice nos; hoc tanthm: et, si pietate mere nor, Da deinde auxilium, pater, atque haec omiua firma. Vix ea fatus erat senior, subitoque fragore Intonuit laevum, et de coelo lapsa per umbras Stella facem ducens multa cum luce cucurrit. Illam, summa super labentem culmina tecti , Cernimus Idaea claram se condere silva, Signantemque vias: tum longo limite sulcus Dat luem, et late circum loca sulcire fumant mo vero victus genitor se tollit ad auras, Assaturque deos, et sanctum sidus adorat. Iam jam nulla mora est: sequor, et, qua ducitis, udSum.
Di Patrii, servate domum, servate nepotem:
176쪽
V. Oa. LIBER I. Vestrum hoc augurium, vestroque in numincΤroia est. Cedo equidem; nec, nate, tibi comes ire recuso.
Dixerat ille; et iam per moenia clarior ignis
Auditur, propiusque aestus incendia Volvunt. Ergo age, care Pater, cerVici imponere nostrae; Ipse subibo humeris, nec me labor iste gravabit: Quo res Cumque cadent, unum et Commune periclum, Ina salus ambobus erit. Μihi parvus Iulus Sit comes; et longe servet Vestigia coniux. os, famuli, quae dicam animis advertite Vestris. Est urbe egressis tumulus, templumque vetustum Desertae Cereris, juxtaque antiqua copressus Belligione patrum multos se ala Per auu S:
Hanc ex diverso sedem Veniemus in unam. Tu, genitor, cape sacra manu, Patriosque Penates: Me, bello e tanto digressum et Caede recenti, Attrectare nefas, donec me nomine rivo Abluero.
Haec datus, latos humeros subjectaque colla Veste super fulvique insternor pelle leonis, Succedoque oneri: dextrae se parvus Iulus Implicuit, sequiturque patrem non passibuS aequis', Pone subit coniux. Ferimur per opaea locorum :Et me, quem dudum nou ulla injecta movebant Tela, neque adverso glomerati ex agmine Graii,
Nunc omnes terrent aurae, sonus excitat omnis
Suspensum, et pariter comitique onerique timeuvem. Jamque Propinquabam portis, omnemque videbar Evasisse vicem; subito quum creber ad aures Visus adesse pedum sonitus: genitorque Per umbram Prospiciens, Nate, exclamat, fuge, nate; pr inquant zArdentes clypeos atque aera micantia Cerno. Hic mihi nescio quod trepido male numen amicum
Confusam eripuit mentem: namque avia cursu Dum sequor, et nota excedo regione ViΗrum,
IIcul misero coniux fatove erepta Cre a
177쪽
v. 7 3. L 1 B E R. II. 14 obstupui, steteruntque 'omae, et vox faucibus haesit. Tum sic assari, et curas his demere dictis: Quid tantum insano juvat indulgere dolori, o dulcis coniux non haec sine numine divum Eveniunt: nec is hinc comitem asportare Creusam Fas, aut ille sinit superi regnator olympi. Longa tibi exsilia, et vastum maris aequor arandum e Et terram Hesperiam venies, ubi indius, arva Inter opima virum, leni fluit agmine riseris. Illic res laetae, regnumque, et regia coniux Parta lihi: lacrymas dilectae pelle Creusae. Non ego Myrmidonum sedes Dolopumve superbas Adspiciam, aut ratis servitum matribus ibo,
Dardanis, et divae Veneris nurus :Sed me magna deum genetrix his detinet oris. Jamque vale, et nati serva communis amorem. Haec uhi dicta dedit, lac mantem et multa volantem Dicere deseruit, tenuesque recessit in auras. Ter conatus ibi collo dare brachia circum ;Ter frustra comprensa manus Mugit imago, Par levibus ventis, volucrique simillnna somno. Sic demum socios, consumpta nocte, reViSo. Atque hic ingentem comituIn amuxisse novorum Invenio admirans numerum; matreSque, Visoriue,
Collectam exsilio pubem, miserabile vulgus. Undique conVenere, animis opibusque parati , In quascumque Velim Pelago deducere terras. Iamque iugis summae surgebat Lucifer Idae, Diacebatque diem; Danaique obsessa tenebant Limina portarum; nec spes Opis ulla dabatur. Cessi, et sublato montem genitore netivi.
178쪽
Post qua Μ res Asiae Ρriamique evertere gentem Immeritam Visum superis, ceciditque An rhum Ilium, et omnis humo fumat Neptunia Troja,
Diversa exsilia et desertas quaerere terras
Auguriis agimur divum; classemque sub ipsa Antandro et Ρhrygiae molimur montibus Idae, Incerti quo fata ferant, ubi sistere detur; Contrahimusque viros. Vix Prima inceperat statas , Et pater Anchises dore fatis vela iubebat; Littora quum Patriae lacrymans portusque relinquo , Et campos ubi Troja fuit: feror exsul in altum
Cum sociis, natoque, Penatibus, et magnis dis. Terra procul vastis colitur Μavortia campis , Thraces arant, acri quondam regnata lacurgo; Hospitium antiquum Τrriae, sociique Penates, Dum fortuna fuit. Feror huc, et littore curvo Μoenia prima loco, fatis ingressus iniquis :Aeneadasque meo nomen de nomine fingo. Sacra Dionaeae matri divisque serebam Auspicibus coeptorum operum; superoque nitentem Coelicolum regi mactabam in littore taurum. Forte mit juxta tumulus, quo cornea summo
179쪽
Virgulta, et densis hastilibus horrida myrtus. Accessi; viridemque ab humo convellere silvam natus, ramis tegerem ut frondentibus arati, Horrendum et dictu video mirabile monstrum: Nam quae prima solo ruptis radicibus arbos VeIlitur, huic atro liquuntur Sanguine guttae , Et terram talio maculant. Μihi frigidus horror Membra quatit, gelidusque coit formidine sangUis.
Itursus et alterius lentum convellere vimen IuSequor, et causas penitus tentare latentcs ;Αter et alterius sequitur de cortice Sanguis. Multa movens animo, NSmphas veneraba P agrest .
Gradivumque patrem, Geticis qui praesidet arvis, Rite secundarent visus, omenque Ie arent. Tertia sed postquam majore hastilia nisu Aggredior, genibusque adversae obluctor arenae, Eloquar, an sileam' gemitus lacr3mabitis imo Auditur tumulo, eh vox reddita fertur ad aures: Quid miserum, Aenea, laceras p jam parce Sepulto Parce Pias scelerare manus. Non me tibi TrojaExternum tulit, aut cruor hic de stipite manat. Hent fuge crudeles terras, fuge littus aVarum. Nam Polydorus ego: hic confixum serrea texit Telorum seges, et jaculis increvit acutis. Tum vero ancipiti mentem 1 Ormidine pressus obstupui, steteruntque comae, et vox lauribus haesit. Hunc Polydorum auri quondam cum pondere maguo Infelix Priamus surtim mandarat alendum
Threicio regi, quum jam dissideret armis
Dardaniae, cingique urbem obsidione videret. Ille, ut opes fractae Teucrum, et sortuna recemit, Res Agamemnonias victriciaque urina secutuS, Fas omne abrumpit, Polydorum obtruncat, et auro
Vi potitur. Quid non mortalia pectora CNiS, Auri sacra fames p ΡOstquam pavor ossa reliquit, Delectos populi ad proceres, Primumque Parentem,
180쪽
Μonstra deum resero, et quae sit Sententia posco. Omnibus idem animus scelerata excedere terra, Linqui pollutum hospitium, et dare classibuη austros. Ergo instauramus ΡOlydoro funus, et ingens Aggeritur tumulo tellus; stant Μanibus arae , Caeruleis maestae vittis atraque Cupresso Et circum Iliades crinem de more solutae. Inferimus tepido spumantia cymbia lacte, Sanguinis et sacri patera,; animanique sepulcro Condimus, et magna supremum VOCe CiemUS.
Inde, utii prima fides Pelago, placataque Venti
Dant instria, et leno crepitans vocat auster in altum , . Deducunt socii naves, et Iittora complent. Ρrovehimur porta; terraeque nubεSque recedunt. Sacra mari colitur medio gratissima tellus Nereidum matri et Neptuno Aegaeo; Quam pius arcitenens, oras et littora circum Errantem, Gymo celsa ΜFeonoque revinxit, Immotamque coli dedit', et contemnere Ventos. Huc feror; haec fessos tuto placidissima portu Aecipit. Egressi Veneramur Apollinis urbem. Rex Anius, rex idem hominum Phoebique sacerdos, Vittis et sacra redimitus tempora lauro, occurrit: veterem Anchisen agnoscit amicum. J ungimus hospitio dextras, et tecta subimus. Templa dei saxo venerabar structa Vetusto: Da Propriam, Thymbraee, domum: da moenia sessis, Et ganus, et mansuram urbem: serva altera Troiae
Pergama, reliquias Danaum atque immitis Achilli. Quem sequimur p quove ire iubes p ubi ponere sedespDa, Pater, augurium, atque animis illabere nostris. Vix ea fatus eram; tremero omnia Visa repente , Liminaque, Iaurusque dei, totusque moVeri Mons simum, et mugire adytis cortina reclusis. Submissi phtimus terram, et vox sertur ad aures: