장음표시 사용
241쪽
multitudo a sua est unitate. Sed totam tranerem ex eius sententia explicemus. Simplicio .ae. ν - ἰ πιαδας,τῆς του ιμ- ίου, s Hθερίου,
ti Hoc enim esse lumen, illud supra empy-
, , reum.Quod monas est, ante triadem, Em-
,1 pyret,aetherei, & hvlaei. Lumen ergo illud a sontana anima anima. tum, quod in carmine primo loco estpositum, de quo nos e muν ,. per 3otum infinitum spacium susum , supra empyreum quoque mundum chaldaei ocabant. Quod uti vidimus Philo per coeleste astrum vocavit, de Panaugiam , quae sons esset sentibilium ID detum, aqua de Sot& Luna, Merrantes , dc inerrantes istellae , quantum quaeque possit proprias haurirent luces. Et Proclus de eo
, Sol supram undanus existens, sontes emit is tit luminis. Et maxime myllici sermones. is uniuersitatem eius, in supermundanis es.., se tradiderunt. Ibi enim est solatis munis diis.& uniuersum lumen. ut Chaldaeo. - rum simae dicunt,& ego sum persuasus. . Universitas ergo tota luminis,quae de superecti estis aster,& iupramundanus lol de solaris mundus est dictus, est iupra empyieum cC .lum. Quod equidem dogma comprobauit etiam Eustathius Antiochenus episcopus, dum sacram genesin exponens, haec icripsi;
,, Extra veto coelum , esse lumen umbraeis carens. dc incorruptibile . de aeternum,4 in quo Angeli degunt . De quo Sal lis mon. Lumen iustis in aeternum. In quo is Et qui bene vixerunt,requiescunt. Intelia si liges autem huius oeconomiam ex maniis festo exemplo . Quod lumen inextingui- bile , exteram coeli regionem circata is strat. interuam vero caligo obtinebat, an is tequam lumen esset factum. is Hoc autem lumen supra omnes septem Chaldaeoriam mundos, ait Plocius, veluti unitatem, dc monadem fuisse ante Trinitatem Empyrei, aetherei, hylaei. Omnis enim: reserente Commentariis suis in Aristotelis tractatum de loco.
is Videntur autem , dc centra mundi to- ,, rius , tamquam unius in hoe esse fi- is xa. Nam si oracula, mundi materialis entra, in eo qui supra eum est, aethere,, infixere, proportione ascendendo, supre- ,, mi mundorum centra in hoc lumine diri cenaus esse stabilita. Num vero lumen ,, L hocpti inum,imago est Patet ni profundi is Et ob id supram undanum est, quoniam
n Poli aute in nonnulla haec adinngit.
is Maxime vero ex diuina traditione. Siquia,c dem & Empyreum, per aetherem,&αthe ,, ra dicit per materialem penetrare. Et si ,, quaterni ates , & hebdomadet omnes ii is tel lectuales, sontanum liabent ordinem,
is S ideo Empyream habeat praesidentiam,
, , continent ut nihilominus mundis:utpotetis empyreo per omnes penetrante. I De qua re iterum Simplicius haec habet. εν νοησών, σφαιραν, τ αἰ μ' φωτὸν ἐν-e, hy in
,, Duas cogitemus sph rasullteram luminixis Unius. Al eram ex militas corporibus, m,la quales inter se mole. Sed alteram colloc is inumul cum centro. Alteram vero in eam ,, inde: uniuersuin conspicies mundurn in ,, loco existentem . in immobili luminori moueri. Eumque secundum se totum tim,, mobilem, ut locum imitetur. Per partea M vero moueri. ut hac ratione minus ha-M bea quam Iocus. . duae a
242쪽
Et concludens hanc rem totam , haec sub
μlasi ν κέν που χωρίιεν. Quo igitur modo oracula dicunt. Septem enim in moles formauit pater firmamenta mundorum, nisi recipiat non ,, ina persectas esse sphaeras , si sic sornices,, solum, de non sphaeras. nisi utque ad cenis trum permeent. Admiranda haec dogmata, in Graecorum praeter quambPlatonicorum,scholis audita Numquam, diuinitus suisse tradita, Proesus multoties allerit, de ita esse credat. Summa a tem eorum est haec. Supra septem mundo, corporeos Empyreum, tres Aethereos,tres';
Hylaeos, este lumen ,de quo nos disputabamus antea. Quod sit Paterni profundi imago. Ideoque sit unitas ante trinitatem , Empyrei, Aelliere Hylaei. Et sit etiam supram udanum Sicuti & profundum supram undanum est. Hoc est supra omne id, quod mundicorporei oppellationem potes Huscipere. Et quod P naugia est , de sidus supracileste, & sol supra- mundanus. A quo stellae omnes,suos hauri ut fulgores.Sed praeter haec docuimus nos , ipsuper totum infinitum spaeiu elle susum.Icleoq; esse infinitum . Et hunc addimus, quoniam sit imago Prosundi in se infiniti,nec esse esse in fiani tum quoque ei Ie.Tam quia nullis, aut suis,
aut alienis finiatur terminis, necessario esse infinitum .Quod si ita est,non suetit sorte, Altera illa sphaerarum a Proclo propositarum. Hoc enim lumen supra empyreum extenditur in immensum. Sphaerae autem illae erant mole, sibi aequales a& solidae ita vi mererentur boraculis, σερεώματα firmamenta nuncupari. Neque essient, sicuti c testes creduntur esse Concauae, de fornicatae. Ita enim non ellent sphaerae, sed orbes, si soliditas eatum usque ad centrum non permearet. At quomodo usque ad centrum permeabit utraqoe nisi, sese inui. cem penetrent Attamen clare dicit.
,, Alteram luminis unius, alteram ex multis ,, corporibus aequales ad inuicem, secunx, dum molem. - Quae res rursus , si ita est, dubium vel maximum pronascitur . Nam si lumen hoc, sphaericum Empyrei cum contentis , molisphaericae est aequale, cur toties dictum est, supracςleste , de supram undanum e x - κοσμον , - ουρανιον. HSi namque supra mundum est , supra empyreum quoque
mundum est ; qui unus est e mundis ie-ptem. Si supra eum est , eum quoque inole superat. Si superat , non est ei qualis . vel haec quidem aequalitas, in lem respicit. Supram undanitas autem Illa, relpicit rei naturam excellentiorem , dcn tutae Ordinem Nimirum lumen , cum sitcns secundum, extra patris profundum , de eius imago ; etiam prius natura est, quam: calor , di quam ignis. Calor enim, non nisi a lumine. Ignis non nisi a calore, E in pyreus non nisi ab igni. Lumen , ergo uchorum causa, eis est iuperior. Omnis enim, cauta , dc superi r , de diuinior est luo es lectu. Proximior enim est diuinitati. Sed obiicient philosophi hi nostrates ; Ergo datur corporum penetratio e N an lumea ipsum uti est trine dimensum, corpus est;
α per spliaeras Empyrei, Aetherei , dc Hy-
lxi penetrat. Empyreus quoque dicitur ae thereos penetrare. aethereus hylaeos. dc em pyreus omnes usque ad centrum penetr re . Corporum ergo datur penetratio. Mia
sella philosophia , quae post solutas hasce
eius ambages , in easdem nugas recidit. Demonstratu in namque iam antea est. P ne racionem hanc corporum , vetari in antitypis corporibus, & materiatis. Haec au- Iem quae modo tractamus , corpora quibdem lunt, sed incorpora . hoc est immateriata, de antitypa minime. Rarissima supra omnem anti typorum raritatem ; tenuictima, supra omnem horum tenuitatem. Et
confesta igitur, de concella inter sapientiores illos , fuit haec corporum horum Icilicet penetratio . M usque ad centrum permeatio. De lumine qamque ita canit or calum quoddam.
ri Centro incitans se ipsum, lumine stre
De igne vero seu calore, leu Einpyreo ita
Desuper penetrantis, per uniuersum , adis oppositum is Per centrum terrae, de quintum medium inalium .is Igniserum . Unde descendit usque ad ma. M teriales canales,, vitiset ipnis .
243쪽
sed eat , iterum lumen dicimus supra
mundanum ,'cam ipsum , mundi infiniti pius melior sit ,'& sit etiam animatum. Nam de sontano animo ita canit orac
is Abunde animans , lumen, ignem, aetne
Animat,inquit, haec sontana anima , primo lumen. Deinde ignem,Empyreum mundum scilicet. aethera uniuersum in tres distimaum. vii diximus, mundos, & mundos tres alios , hosce materiales, Se hylaeos. Anima namque sui natura animat tam lumen, quam sequeri tes mundos. Esto igit ut sanὸ hae ratione lumen hoc mundanum. Priore illa esto sum mundanum. Suo enim calore , sibique proprio , Anima haec antinat cuncta. Cecinit
ia Quia animus, ignis potentia patris extinis siens ,lucidus. is Immortalis manet , de vitae dominus is est. Ai,, Et tenet mundi, multas plenitudines sit.
Haec de entibus Empyleo mundo superi ribus, satis sumo . Nunc ipsum Empyreum uti proposuimus aggrediamur. Hic quidem a Christianis Theologis, libentissime est susceptus. Non equidem uti sphaera solida , sicuti Chaldaei, sed uti orbis, qui supra coelos aethereos postus, illos complectit ut . In quo diacunt Deum , beatas Mentes s xlicetque an mas , a corpore hoc lolutas, habitare, de perpetua apud Deum scui beatitate . Neque vero Chaldaicum tantum hoe dogma, suit. Sed etiam Aegyptium. Iamblichus namque scripsit Hermerem Trismegislum , de Iti pyreis Diis, libros C. reliquis Ie. De Aetheraeis totidem . De Coelestibus i lle.
quo testimonio, inserimus nos, Herme emquoque has tres substantias inter se disserentes cognouisse & docuille . Sed modo Em-Pyreum prosequamur. Lumen illud prim cum a Dei luce suit seminibus rerum omniupraegnans. A lumine hoc suit calor primaeuus . A calore primaeuo,primaevus ignis,Empyleus scilicet mundus. Sed quis eum co struxit e Respondet Zoroaster. Nου γα ,ος ιτυ ο κο ν 7ε - μυ .is Mens namque , quae est mundi allisex,, ignei. Est quidem a mente opifice scilicet constructus,ea quae proxima est rerum conditrix . Intellectum autem hunc, qui artifex empyrei mundi fuit,vocavit sentanum . .
is Fontanum alium, qui empyreum mum
,, dum ducit. A quo proxime omnia & incorpora,& corpora sunt fabrefacta. Et a quo ipsi mundo emprteo lumen primarium est obuolutum .& quo lumine,& calore eius comite, iste intellectus eum ducit. Hoc est regit. Non enimem pyreum duci,aut moueri putamus. Sed st bilis permanet in loco, sicuti & lumen. Et quoniam illa Procli verba, quae ad hanc rem
attulimus, videntur aliter sonare, sunt exa ctuis perpendenda.sunt autem . Aλλατια, ' ἐδραπιν mis τύ κενπν. T- δε
De duabus illis sphaeris loquitur , luminis, scilicet & ea quae ex multis composita est eorporibus Empyreo, Aethereis, Hylaei
Ait igituP. . Alteram colloca simul cum centro. Alte-- iram in hanc impone, uniuersum vide.' ' bi, mundum in loco quidem existere, i.& in immobili illo lumine , moueri.' Et hoc quidem per se totum esse imm '. bile, vi locum imitetur.'Per partes ve-V ro moueti, ut hoc minus habeat, qui m
' ' Quibit, uerbis dicitur locum mundi, hoc
est spacium.& lumen ipsum replena, et Ie imis mobilem: Mundum autem in spacto lea loco,& lumine positum, totum quidem elle immobile, ut locum imitetur ; per partes vero moueri. Empyreus cum sociis, ut totus quidem est immobilis. Partes autem circundatae, ties hilleret mundi, & tres Hylaei, mouentur,& eorum paries locum mutant. In ipso lci licet Empyceo , ut creditur circun uoluit . Nam & Theologi nostri, & Astronomorum, qui ipsum pro undecimo orbe receperui, immobilem et se, coelum emtareum statuerunt. Sicuti autem ipse ex lumine,& ex calore, gnis& empyreus est sactus. Sie ipsum in causa suisse, canunt oracula ut mundus reliquus, Aethereus, & Hylaeus, sit conformatus. Nam de opifice cum loquerentur,aiunt.
244쪽
Κόσειοι Da tanλει , Ρ μη φουν τακ υ-ωδης. Factor qui per se agens sabricat in udum. is Etenim , quaedam ignis moles erat alia, is haec cuncta efficiens per se, ut corpus M mundanum euolueretur, is Mundus ut manifestus, & non appareretri membraneus. Ne scilicet omnis transpareret. Quae autem
alia haec ignis moles erat,praeter iplum Empyreum Qui cuncta in inferioribus fabrefecit
ita, Vt apparerent manifesta. In summam reducamus. et concludamus. Extra paternum
profundum ab eo, primum est disnatum spa-cium in infinitum . Deinde in spacio lamen Mox in lumine calor. E calore & lumine Empyreus mundus, inferioris faber, fuit imm bilis. Neque hie clamet Peripatus, entia sine necessitate multiplicari.Summa enim hic ne
cessitas est, uti spacili ponatur primo, in quo
entia omnia quasi in loco locarentur. Dei de iplum lumen impleret. secum serens rorum omnium corporearum primordia, quae in opus educeret per calorem, & in fluorem induceret, ex quo res omnes sormarentur.
Multiplicatae quidem sunt in Peripato, nulla cogente necessitate, intelligentiae illae coel stes, & primus motor. Et ea quae supra prumam lationem vitam degunt beatam. Quae quamquam ibi reuera sint, attamen quia sine ulla ratione , sne demonstratione ulla, illuc sunt inducta, vere sunt sine necessitate multiplicata, sicuti,& materia illa sua prima. et potentia, & priuatio, & sorma, & natura, & se tuna , & casus, & alia multa. De quibus locis suis . Sed haec Chaldaeorum illa est philos phia , quam Peripati maximus Corypheus, Atabs Auen Rois dixit, ita fuisse aliquando persectam, &absolutam , sicuti tempore Arbstotelis. Sed in hoc falsus, in illo verum pro nunclauit.
Finis Septimi Libri Pocosmiae.
245쪽
tot tacula, quaestio liaee, a mundus sit finitus, an
finitus, nobis renouatur. que non sine ratione. fiuitum enim , multos iam, non solum nomi-
struimus. Et ueterum Graecorum non pauci, mundum esse infinitum asseruerunt: multi econtra esse finitum. Qui infinitum dixere, partim quia principia ellent infinita, ipsum infinitum quoque contendere . Cuius sententiae Anaximander suit. Seleucus Vero, ipsum per se infinitum esse mundum assi mauit. Diogenes, mundum distinxit ab uni. uerso. Hoc infinitum illum, finitum esse cen
suIt. Stoici, το παν, uniuersum simul cum vacuo,infinitum esse docuerunt. το ολον,'Totum
vero, absque vacuo esse mundum, ei Ieque λnitum. Quibus autem rationibus sua dogmata firmarent, est in ignoto. Scripta namque eorum periere. Et qui eorum sententias r tulere,non plene, sed concisim retulere, l)latarchus, Aetius, Laertius,Hesychius,Stobgus. Nos uero, quid ad quaestionem hane dicemus Et ad ueritatem afferemus Equidem utrumque . Mundum videlicet,& infinitum esse & finitum.infinitum esse probemus prius.
Pronunciauit Aristoteles. Quorum contrariorum alterum est natura,&alterum est natura. Finitum est natura. Infinitum igitur, quod finito est contrarium, erit quoque natura, necessario . Natura namque ut idem ait,
nulli bi est clauda. Neque ergo in hae finiti,&infiniti contrarietate clauda erit existimanda. Et utramque'snu suo geret. Aiet Peripatus.
Falsus est magister finita omnia esse actu'NGgauit infinitum ullum actu reperiri. Et si quod
reperiatur,potentia infinitum esse reperietur. Idque in duobus solis. numero scilicet augendo ; Et magnitudine minuenda. Et tertio in motus, ac temporis successione Duo uero illa infinita, nusquam sunt, numquam erunt. Non sunt igitur potentia, qualia dicuntureisse, infinita. Contrarietas ergo haec, non es plena. Et natura,in ea est clauda. Et si sint potentia, itidem natura esset clauda, de contrarietas vana, & axioma salsum. Contraria enim . si ambo actu non sunt, contraria non sunt. Mortale, immortale. Corruptibile incorruptibile. Calidum, frigitum, humidum siccum actu sunt, ideoque contraria sunt. Si alterum actu non sit, neque contrarium esse, aut dici potest. lnseramus ergo nos, quia in uniuersitate contrarietas finiti,& infiniti conceditur, eam ex aequo, vel actu, velyotentia, reperiri. Atque ita si finitum sit potetia,etiam infinitum erit,potentia. Si vero alterum actust finitum, etiam alterum, actu sit infinitum. Et equidem infinitum, sui natura necesse est plius esse, finitum sui natura posterius . Est namque totum, natura, & dignitate, & temore, & exiliendi conuertentia prius partiaus. Finitum autem infiniti est pars. Et intanitum , infinitas in se continet finitas partes . Finitum vero nullum, continet infinitum, aut infinita,neque actu ullo, neque potentia ulla.
Continens autem contento , natura est
prius. Sicuti totum natura prius est partibus. Partes quae finitae sunt mole, infinito toto mole, esse debent posteriores.At quomodo, finiatum & finita sunt in infinitoὶLonge equidem facilius
246쪽
Deilius, & secundum naturam magis, finita sunt in infinito,quim infinitum sit in finito. Quod nusquam fieri natura. Finitum namqἰ, vi fallo creditum est, & mathematicis, & philosophis, no druiditur in infinita, aut infinitu. Hoc vero,& diuiditur in finita actu equidem
semper. de diuisibile est potentia in infinita.
Multoq; id naturalius, quam e contra, finitust diuisibile in infinita. Et finitum, quod est,
tu potentia,tum actu finitas tantum habet partes. Infinitu vero,& potentia & actu,& finitas, α infinitas habet.Nulla igitur, Aristotelicarurationu,huic dogmati obitabit. Falsum enim sumit,quando ait. Infiniti quaeque pars est infinita.Est etenim contrarium .Finita est quaeq;
infiniti pars. Sophisma deinde est quod ait. Quia infinitum diuidatur in partes infinitas
numero, in serre hinc eas infinitas elle magnitudine. Reliqua eius argumenta, recte contra
hoc sophisma ostendui, nullum corpus sensu hile eorum scilicet quae ei mundum constituunt esse posse infinitum. At non ideo ostendunt, mu dum uniuersum, infinitum ellia non posse Ridicula vero ea sunt,quae contra Anaxagoram disputat.Nam infinitus msidus, qualem nos esse asserimus, cum locum alium nulium habere queat, nemo sanae mentis dubitare potest,eum necessario in se ipso consistere, α no in alio ullo se maiore, aut minore. Haec, . ex aliena,tum ex communi quoque philos phia, manifesto demonstrant mundanae in iis infinitudinem. Nos vero ex nostra, quid adducemus ad rem eandem confirmandam e Sequentia. Deus uniuersi conditor, & hyparinxi tua,& potentia infinitus est ostensus. Infinitus quoque bonitate. Talis cum sit,cur in mudo producendo,dicendus est suisse, aut finite bonus, aut finite potens e Quis enim eius bonitatem fini jte Quis potentiae eius finitum terminum posuit vel alius ipso superior, uel par,vel inferior. Vel ipse mei, suas vites finire voluit,aut casu finijt. Et bonitati limitem imposuit. At nemo superior, nemo par, est iam
demonstratum. Inferiorem,in eum nihil posese,itidem est demonstratum. Ipse mei ergo limites suae potentiae,suae bonitati, aeque gloriae imposuisse erit dicendus e Minime. Si limitem potentiae imposuit, ex infinita, finitam
fecit.Si finitam , terminis finitam.Internis ne,
an externis e Quibus externis, si extra ipsum nihil e Quibus internis, si in ipso sunt omnia Et cur potius hoe, pro termino statuit quam illud p At ex omnibus internis quisnam hieterminus sit te si dicatur potentiae iam eam diminuit, & si hae diminuit, hyparxim etiam suam diminuit. At hoe vel suspicari,omnium est nefandissimum. Si dieatur terminus suisse
voluntatis, quia sic voluerit. Dicemus notivoluntatem, non sine bonitate esse. Neq; ipsum
quicquam velle nisi bonum. Bonitas autem eius est infinita,neque ullis terminis coarctatur. Voluntas quoque in bono erit infinita. Cur igitur hae in mundo creando, non int
grae se se dederunt in opus' Sed sponte sua sese minuerunt, Et de intinitis, facte sunt finia taee An quia finitum persectius sit infinitoὶ An
quia ex finito, maior eis gloria erat secuturae At neque finitum infinito est persectius. Et
maior eis gloria sutura erat, ex toto quam ex parte.Ex uniuerso, quam ex uniuersi porti ne una. Ex omnibus, quam ex quibusdam. Ex utroque infinito, atque finito,quam ex autero, finito tantum, minusque praeitanti. Bonitas ergo infinita,&eius comes voluntas viru-que potius infinitum, & finitum mundum, Zeproducere voluerunt, & produxerunt. Nam quo modo, infinitae vires , in finitam actione exire debeant, ne imaginatu quidem videtur esse possibile. Non per se, suique natura, non
bonitate, non voluntate . Neque etiam alio
vel cogente, vel impediente. Quis enim plus possit, potentia infinitae omnipotentia λ intanitatum ergo virium , bonitatis, voluntatis,
actionem quoque in creando mundo infiniis tam suisse est necesse. Aetio veto infinita sibi icorrespondentem parturiit effectum. Suiqudi limaginem.Ostensum namque, plusquam millies iam est, omnem effectum, similitudinem suae cause secum serre. Si id omni causae est
datum, cur primissimae omnium causae,& causarum omnium causet,id deneget ρFinitudo edictus, finitudinem arguit actionis.Actionis finitudo, virium, & potentiae arguit finitudianem .Potentiae vero finitudo hyparxeos quoque finitudinem eonvincit. At in prima causa haec admittere, & nefarium est , de contra toties demonstrata. Contrarium ergo est cocluis eludendum. In infinita hyparxi, infinitam esse potentiam. Hanc, infinitam edere actionem. Hanc quoque sibi correspondentem producere esseclum, est necesse. Infinitum nimirum. Praesertim, cum in eo, finitum comprehendatur.Et qui illud produxerit; produxerit hunc
quoque . At non vice uetia, qui finitum procrearit, infinitum quoq; procreare poterit. Summa ergo potentia, summa bonitas, summa voluntas, ad summam Dei gloriam . ad summae suae hypataeos, summum testimoniu, infinitum creauit mundum, ut in eo finitus quoque mundus comprehenderetur. Haec exprimariis nostrae philosophiae fundamentis .
necessario sequuntur. At,de ex secundis in P eosmia demonstratis hactenus,eadem sequentur. Nam si mundum,seu uniuersum id appellamus, quod omnia continet,mundus procul
dubio erit infinitus propria mole sua. Nam spacium,
247쪽
spacium , omnia continere , & incorpora, &corpora, & corporea est iam a nobis demonstratum . Si ergo spacium continet omnia, &mundus itidem continet omnia, mundus, α spatium,eadem res erunt,quo ad capacitatem
rerum,& ad locum. At spactum,hac ipia capacitate, ae loco est infinitum. Mundus ergo his conditionibus erit infinitus. Iterum. Si mun dus est reru omnium ornatus, lumen autem omnia ornat,& est infinitum, mundus hic', ut ita dicam,secundus erit infinitus e Silumen, specierum omnium, indiuiduorumque semina,& primordiales gerit virtutes, & per uniuersum secum vehit, eas quae mundum ab initio exornarunt, δe in dies amplius exornant,& replent; mundus hic idem luminarius, hac quoque ratione erit infinitus. Si rerum semina, si vires hae, per calorem infinitum mole, blandissimumque vivificantur, & germinan ,
calor, rerum corporearum proximior artifex,
mundus alius erit infinitus, quia infiniti luminis est comes,infinitumque cum eo spacium replet. Si rerum species,& indiuidua per eals
rem in fluore procreantur, & fluor est infinitus, quartus hic mundus etiam dicetur infinitus. Si empyreus mundus, primus ignis, se a primus igneus est,& omnis ignis e fluore, per calorem, in lumine ardet, empyreus quoqu*mundus, ex infinitis quatuor compositus, spacio,lumine, calore, fluore, infinitus non esse. 1. non poterit. Mundus igitur hisce omnibus, lmathematicis rationum necessitatibus,esto infinitus. Totus sphaera solida, & vsque ad centrum, spacio, lumine, calore, fluore,emPTreo. repletus. In qua locum non habeat, cauta illa. Stoicorum distinctio, eum vacuo uniuersum dici,sine uacuo dici totum. Non enim, vacua id, quod ipsi supra coelum statuebant, de nos antea cum eis, vacuum e st amplius. Sed lumine primo est repletum; calore deinde,& postmodum fluore, postremo em pyrei ea parte, quae aethaereos,& hylaeos mundos usq; ad centrum non penetrauit. Haec de mundi infinita
mole, sunto nobis philosophata.
ANNOTATIO R. P. M. IACOBI DE LUGO.
Ad probandum Misersum esse infinitum optime et ingeniost procedit auctor in Me,ex rationibus noulsoru philosophoram,quos ipse sequitur, primo,quod si datur finitum actu,dabitur etiam in initum actu, maxima illa.Posito dino contrario recessario, possitur et reliquum. Secundo Deus est pol tia bonitatis,in voluntatis insinitae,ergo Miuersum ab ipso prodiι Ium erit infinitum, per regulam. Esfectus similitudine sue cauis secum fert. Tertio mundus continet omnia, O corpora, incorpor e go erit infinitus, eum Jacium quod continet omnia sit infinitum, mundus, o spatium sint idem. ex furis libris nos docemus oppositum. Nam ex iacto illo sapientie 11. omnia in numero pondere, mensura disposuisti domine Deus creator est O terrae,admonemur omnia sub certo numero, te minato pondere, finitaque mensiura. Ex Me nee multitudo infinita esse potest, quoniam omnis multitudo es in aliqua specie multitudinis , o species multitudinis sunt species numerorum,nulla autem φ cies es infinit cum quilibet numerus es multitudo facta per Mum; Item omnis multitudo in rerum
natura exsera es creata, omne creatum sub aliqua certa intentione creantis comprehenditur, quoniam innarum agens non operatur. Ideo sub certo numero omnia creata comprehenduntur.Igitur imp sibile es, esse multitudinem infinitam in actu.gdprimam rationem re pondent Theologi, maxime Galatanus in primam partem Diui Thome in fine articuli q. Ilionis r. Quae non ex defectu diuinae potentia bonitatis, voluntatisque prouerit quin infinitum acta detur, sed ex Mpossibilitate rei factibilis: Et ad illud, quod posito uno contrarior ροπι reliquum necesse est, dicimus, modo non repugnet rei factibilii Ad Erud etiam, quod effectus similitudinem fuscaras fert secum, satisfacit D. 1 bom. q. 3 s. art. a. ad siccandum ponens disere tiam inter potentiam agentis iuoci, O agentis non iuoci, illud manifestat totam suam potentiam in suo essectu, sicut potentia generativa hominis, tota manifectatur in generatione fit a Potentia ausagentis non univori non tota manifestatur in sui effectus productione, sicut potentia solis, quod vi Mens non univocum ion tota mamifestatur in productione muris ex putrefactione generati. Manifestum modo est, Deu no esse agentem univorum ilhil enim aliud cum eo couenit, unde effectus elux es minor quampotentia.uuare non es necesse rimanifestetur sua potentia in producendo insin rum , fui icit enim quod res ast miletur Deo,ut ens per participati m. Ad tertium. cimus; udu continere omnia sus faciat ad suam perfectionem, o cum superius Ucfκm si pactum productum non posse esse in vitam, similiter nec misersum, ea etiam qua contingtur nequeunt sie in nita,neque secundu multitudinem, neque secundum magnitudinE; Nec minor , ria G proii nil ex eo, quod non datur infinitu quam si daretur, quoniam quod non es factibile, ορ Z erit ad gloriam creatoris. . .
248쪽
FERRARIAE, Ex Tvpographia Benedicti Mammarelli. M. D. XCI.
AD HIPPO LYTUM ALDOBRANDINUM S. R. E. CARD.
250쪽
e legatione tua Polonica HIPP. Attio 3 R. quae tibi fuit honorificemissima redires, Ferraria esses transiim us, litteris Horati, Capreis, viri integerrimi, atque do homi, clientis tui , e Bois
noniasum admonitus,ut Marcellum Nobilem summae eruditionis virum , bique charis um, adirem, eumque cognoscerem. Et eo Intercessorrite et salutarem, ses venerarer.Quodpori quam nos adisti, blentissimo aestiti animo. Perhumaniter me excepisti. Sed non licuit, humanitate, atque assabilitate tua diutiussus. Una enim tantum nocte, es apud nos moratus. Eas tamen mihi perire nolui. . femoria seruaui. Et mihi ipsi in memoriam inde reuocaui,
re filium S uesri e Edobrandis uisse viri, consilio, sist prudentiasingulari, Graecarum ,
Latinatrumque liticiarum, oe iuris tutarique peritissimi. qui leguleiorum barbariem inter primos exornauit . ut in Repubsumma fuit olim aut ritate . semini quoque te fratrem I annem haluisse Card. Summum Raerulentiarium . qua dignitare tu quoque nostro tempo' re , missummis meritis, es ornatus. Sed quod meae erga te obseruantiae primum caput est, in memoriam venit , Thoma fratris tui, humanioritas litteris,m Graecis, O Latinis, Ophil
Iophiae omatissimi, meo satis di Pataui, amicitia familiarissime Vis etfium, er Francisci
Serfrancisci, , qui tum apud eum vivebat, oesi memoria non fallis, te quoque eodem tempore adolescentulum adhuc cognoui.Fratrem tu posea Romaesus Paudo. IIII. vidi. Hae recordatio, animo meopos discessum tuum , semper haesi. Te semper hac fratris recordatione, menseges. Te semper toto animo colui, tibist persummasum ominatus . Quid si arebant