장음표시 사용
261쪽
, , ridiem, & sse ait ut ad aquilonem. L ,, strans uniuersa in circuitu pergit Spiri-
,, tus,& in circulos suos reuertitur.
Liberum hic locus facit solem , & nulli tabulae fixu. Quem & spiritum ideo vocat,quia spiritus,siue ignis sit, siue aer,sive ventus, siue qui in animantibus est, liber est omnino ; de natura sua, neque infixus vlli rei est , neque infigi potest. Huic loco, quaedam Loro altrioracula contrarium dicere videntur.5 πολά hυλὸν αςέρων ἀπλανοῦν. , , Compegit vero multuru c um astrorumis inerrantium. Sed verbum hoc πηγνυμυ, πηγνύω, πηγνυμ i, non tam figere, quam componere, concrescere, coagmentare,congelare, & condensarx,de
alia istiusmodi significat .Qualem autem cbm pactionem vellet ipse significare alio loco expressit.
,, Compegitque multum coetum astrorum δε inerrantium.
I, Ignem ad ignem cogens. Compegit inquit altra, ignem ad ignem
eoagmentando , & ignem cum igni componendo. Quia scilicet astra ex eius sententia snt ignes. Ignem autem quis umquam vidit
uti nodum in tabula,tei vili infixum3Haec igitur astrorum fixio,ex Zoroastri dogmate, nihil est aliud , quam ignis compactio, & coagmentatio. Quem locum si Chaldaei eius succellares, a quibus videtur, omnis Astro logia. in Aegyptios , ac Graecos deri ualle , recte in tellex illent, nequaquam tradidissent, stellas coelo esse infixas . Si tamen ab eis haec opinio venit.Sed suerit haee vel non fuerit Chaldaeo. rum lententia,ad prasentem rem haud multa
facit. Res est ad suam naturam reuocanda, a
que ea discutienda, utrum reuera stellae sint coelo fixae,velut nodi in tabulis, vel alio modo ullo.Hanc igitur disquisitionem ingrediamur, dicentes, Aetheris, siue coeli corpus necessatia diuisone,vel liquidum corpus est vel solidum, vel inter utrumque medium. Haec omnia membra discutiamus. Sane si liquidusit,uti poetae quidam cecinerunt, ad fixionem omnem est ineptissimum. Quo enim modo quis,vel fingere mente possit, in aethere. ipso, ut viaetur aere puriore, tenuioreque,aliquid posse infigiὶ quod perpetuo , undequaque arcit E coactuin vinciatur e in aere hoc notirat: in fimo, aeris totius parte classissima, quis unquam quicquam in xum vidit Neque'et illi nebula interueniente fiat crassissi inus λ id dico in aere qualicumq;,quando nec in aqua, nebuloso aere, longe crassiore,&densiore, nihil vel a natara videmus ipsxum , vel hum ino ingenio, aut artificio ullo infgi posse Oleum concretius est aqua. Lac, oleo,mel lacte, pix melle. nihil tamen eis infigi potest Neque enim haec & talia te ipsa vilis terminis
continere pollunt, nedum alia contineant. Imo sit necesse, si consistere debeant, ut ipsa alolidas corporibus contineantur. Si ergo nec aer aut tenuis aut cratius, nec aqua, liquida corpora, neque crassissimi humores, oleum, lac,me Pix,Bitumen, qui inter liquida, & lida, naturam videntur tenere mediam, sbi infigi , solidiora corpora patiuntur , ita Vt eis manendi in se vim afferant, quid dicenduerit de aethere, si aere etiam purior esse comperiatur'Si talis sit,quo modo,extima illa,quam putant sphaeram,vel octavam, vel nonam, vel etiam decimam in mundum empyreum qui extra aethereum cassum est, non effundetur Quo modo, etiam ad nos non decidet, si inter liquidum & solidum sit medium λ Quo ite
modo, tam vehementi, ac eitissimo rotatu, letam perenni non dispergitur e Quo modo ingentia tot corpora tetra etiam,vt asserunt maiora, tam liquidum & inconstans, & fluidum corpus vel paruum aliquando per aera serat,
haud multo post dimittit;illud decidit,& suu
locum petat. Follibus aer diverberatur; flatu etiam oris pellitur; illa ineliabili, incogitabilique rotatu, atque perpetuo infixa rei aere tenuiori, permanebunt λ Lapilli in aquam iactus, in circulos eam dimouet innumeros, ta is tamen ille, ibi non figituro Itaque cum in quidam apud nos rem, & in mediam quoq; fixio nulla fieti possit, in liquido aethere quomodo fiet Quomodo in perpetuum perieue rabit ZDuobus ergo prioribus membris nullo modo stellae coelo infixae esse possunt. Tertio inquient pollunt.Quia cxlum, non liquidum, non mediiim, sed solidissi nitim est corpus. Quod Orpheus, de post eum Homerus sunt i
stati, quando χαλκεον ευρανόν, aereum seu se reum dixere coelum. Hanc quoque positione considetemus. Supputant Astronomi tantam esse firmamenti in aequatore velocitatem , ut hora una conficiat nulliaria 42393437 cum dimidio. Quam celeritatem,inquiunt, si apud nos, Avis aliqua nanciscatur, unius horae spa-eio, totam sub aquatore terram I 88 .vicibus circumuolabit. Et plusquam septies, circuibit, tanto tempore, quanto una salutatio angelica peroretur. Quae velocitas prosecto, ita ingenii humani captum omnem superat, ut nece iaci sit,eam impossibilem haberi.Attamen si vera sit , quae nam aerei, aut serrei coeli soli aditas tanta sit, ut tam rapida & continua vertigine non disrupatur, se in scusta non abeat eQuae tanta coeli fuerit vel aerea, vel plusquam centies millies serrea,que tanta commotione,
262쪽
non perfringatur e non disperdatur. Si noluerunt nos credere , extra cisum ei se vacuum,
quod locum corpori possit dare, cur haec tanto impossibiliora proponunt, de uerissima esse leontenduntρSed praeter haec, nos ab eis quae-xemus Unde coelo sit tanta vel grea,vel serrea soliditas At istoteles enim suus,dum coctos in figura sphaericam consormaret, satis molles esse confirmauit, quando sibi iuuicem cederent,& imprestaris figuram reeipetent. Quid vero si uisum sit soliditatem omnem,uεI teris Tam, vel terream esse. vel aqueam concretam dicemus ne,in coelo,& aquam,& tetram esses Orphei sane, & Platonicorum maiorum sen- Lentiami iam antea retulimus, non haec sola duo ibi esse, sed duo quoque reliqua aerem,&ignem .Plotinum autem diximus,coelum igne elle statuere . Si haec lola vera sit, iam coelum non est solidum Si quatuor ibi esse, uerum sit, non poterit ibi tanta esse soliditas, quin t1. Celeritamque perenni rotalione non frangatur.Aristoteles,a si ipso,ut semper varius, quinetam quandam essentiam, ab elemetis quatuor Ionge aliam, nullis aue horum praeditam qualitatibus , elum esse asseruit. Sed qualis, de quae,ea quinta essentia, neque aperuit, neqReaperire potuit. Sed qualiscumque tandem east, tam mollem secit,ut figuram sphaericam s-hi imprimi si passa non dissiculter, quod iam est ostensum. Sed & hac alia methodo, rem
eandem contemplemur. Coeli corpus, vel smplex est, uel mistum. Si dicamus ede mistum , dicendum quoque erit, ex quibusnam sit mi- sum. Vel ex quatuor scilicet omnibus elemen is, gne, aere, aqua, terra, vel ex eorum stim- ratibus,ac veluti storibus. At Peripatus & Mstronomi hoc ipsum negant . Omnia namque elementis mista , vel persecta, vel impersea in elementis habitare asserunt. Horum nihil Hluc ascendere. Si vero ex nostris sundameniis , e spatio, ex lumine , ex calore , ex fluore
tamquam ex communibus rerum Omnium elementis,cclum dixerimus eme compositum,
verum equidem dicemus, sed non tanta pota se esse duritie ac,oliditate,ut tam vehementia rotatu,non dispergatur Si vero canum, quod Chaldaei docuerunt, solum est lumen ,lumini,
nulla est soliditas, illid ritiesEi vero calor
aut ignis est,ut plotini; s contendit,absque vula est oliditate. Si vero flii rest solus , queml uoles aquam,Helmes sol te, humidam dixit
naturam,omni etiam caret,& soliditate, & daritie. Atqui haec assemel uiit, coelum, non iam
milium corpus esse,sed simplex crediderunt,& uti simplex considerarunt. Utronis modo id cnt contemplati,duri ae solidi in eo , nihil compererunt. Si nihil in coelo eth durum, si nulla est in eo soliditas, nullam profecto si-xionem, vel nodorum, vel ilellarum potuit suscipere.Omnis enim fixio,ut sensi is ipsi contestantur, fit solidi in solidum, seu duri,in durum . Tales enim tabularum nodi sunt. Hac ratione claui, lignei aerei, serret,in ligna, in lapides sorte aliquos; in metalla omnia, in terras varias figuntur; in carnes animalium , in olla. Atque huiusmodi alia si quis reperiat Lxionem heri ullam, duri corporis, in durum corpus, eam fieri cognoscet. At coequm nulla esse potuit, aut potest esse, vel soliditate, vi duritie. Stellae,quia ignes, quia flammae sunt, ut mox.demonstrabitur nulla sunt duritie ni la solidi tate. Nulla ergo inter cassum & stellas, aut accidit iam olim, aut modo est,fixio. Neu ue igitur,stellae,coelo sunt infixae. Neque coelum stellis. Neque coelum stellas sibi fixas
gerit, aut circumuoluit. Toto ergo errarunt
coelo de Philosophi,& Astronomi omnes, qui stellas coelo fixas, uti nodos tabulis esse co
263쪽
is cumeunt manifesto ,& quicumque appa- ,, rent Dii quantum volunt, gene iacionem , habuerunt. Deos enim vocat, sicuti prius,animalia dia uina ipsa astra.& voluntate ni eis tribuit de incessum in circuitum. Aristoteles quoque sere manifestius, stellis,N animam,& actionem, ut animalibus tribuit,quando scribit.
Ideo oportet existimare, astrorum quoqἰ 'actionem esse talem, qualis est animalium, , He stirpium. Actionem autem animalium, nemo nescit esse incelsum liberum . Sed ut est varia huius viri philosophia, addidit actionem stirpium aquae fixae in solo manent. Ita ut videatur, Uno eodemque dicterio, stellis motum liberum &ded ille . & ademisse. Stirpes enim actionem nullam habent, praeterquam vivendi, sese n triendi, &sibi simile generandi, ut & anim Iia,quae praeter haec, & sensum,& progrediendi motum habent. Sed vivere quidem astris,
etiam nos tribuimus. An vero eis, nutrIlion
α similis generationem concedat ipse viderit. Quae tamen astra eadem longa ante disputatione statuerat.
ri Relinquitur,orbes quidem moueri.Astrari vero quiescere,& alligata orbibus seni. Sed rationes eius paulo post discutiemus. Nunc historiam apparentiarum Q I φαιναρι- νων prosequamur. Hermes vero si loca omnia in quibus hae de re loquitur, in unum conserantur, non plus affirmabit, quam negabit, stellas esse coelo infixas. Non possiimus ergo, vetustissimis sapientiae patribus, dogma hoc Astronomorum adscribere. Qui id, vel non docuerunt,uel in dubio reli querunt. Sed A. stronomorum, proprium est hoc inuentum. Quod, quibus rationibus excogitarim pergamus summatim reddere manifestum. Ex ain parentia hac una,quod stellae, quas in octauo orbe dicunt esse,semper in eadem inter se appareant distantia,eas illi orbi fixas esse statuerunt. Non enim eandem seruare posse credui, si per se mouerentur.Apparentiatum secundavistur,quhd stellae omnes ab oriente per meridiem in Occidentem serri videantur. Ergo inquiunt stellae omnes.quae nobis oriuntur,&occidunt, infixae sunt cado. Et ad eius mouentur motum. tamquam clauus ad motum ro--,vel nodus ad motum tabulae . Huic appa- Lenti experimento rationem addunt. Quia si stellae per se mouerentur . non essent semper in eadem distantia, & ordine, de situ inter se. neque uniformi semper motu procederent. Sed aliquando una,praecederet aliam, praesertim cum ipsae inter se sint inaequales, & circulos describant inaequeles . Huic rationi adduis aliam . Quia scilicet, temere viderentur asset
rere, minores stellas,eande vim motricem ha Ie, quam maiores,eo nimirum Aristotelismo, in maiore quanto , maior est virtus. Sed ne confusio , ex apparentiarum , ac rationum
sermoni nostro , ossiciat . singulas singilaritim perpendamus. Verae sunto,quas recensuimus apparentiae. Sed rationes sunt infirmissi,mae. Cur enim, si stellae per se munerentur, noeandem distantiam, & ordinem, de litum inter se seruarent e Aristoteles quidem hanc R'stronomorum hallucinationem, & illatione , volens nolens soluit quando scripsit.
is Sed nos tamquam de corporibus solum, , , ipsis,& unitatibus, ordinem quidem h
,, bentibus, inanimatis tamen penitus co .is, gitamus.Oportet vero, existi inare ea paseis iticipare actione & vita. Sic enim nihiliis praeter rationem esse videbitur, quod a
Astronomi igitur de astris ita cogitant quasi
inanimata essent. Quod si cogitarent, ea parmticipia esse, & actionis de vitae, absurdum minime videretur, ea per se moueri, & tametaeundem stum, de ordinem, & distantiam se uare,& in gurum moueri. Haec enim tanta cu ratione iacta,non fortuito, non casu,ab inanimis corporibus fieri sunt existimandar sed a motricibus substantiis ratione praeditis non errante. Adiuinis ut Plato vocat Astrorum animis eorum animorum intellectibus. Probatum,est enim testimonio Zoroastri planetas esse animalia. Hermes autem eos διοικη- τας, rectores, &administratores appellauit. Haec vero munera,non sine ratione, non sine intelligentia possunt obiri. Demonstratum
autem iam est,Ordinem omnem,ortum a mente habere. Si ortum, cur non & medium de finem ordo igitur inter sedera, δc situs, Se distantia, ab ato, ab intellectu, syderum, & no ab ulla eoru in coelo fixione venit. Quia animalia sunt,& quidem diuina . Animo scilicet,& ra tione,& mente praedita. Et quia sunt, vitae, dc actionis,ut reliqua animali participia .Quod apertissime Plato de Aristoteles docuere.Sese
ergo mouent.Et eo motu errare nequeunt. Evper suos motus regunt reliqua. Tum quia conditor eorum Deus, spiritus & ignis uti He mes uocat.eum situm ordinemque de motum
eis ab initio indidit. Et in posterum permis Ee a vii
264쪽
uti circulo reuoluerentur. A quo impulsu , de
permissione, neque opus habent recedete, neque a Conditoris voluntate discedere. Hae igitur, Splures,& potiores sapientissimo tum hominum,causae sunt quam ulla, Alironomorum infixio,cur stellae eas quas diximus appa
rentias edant. Temere autem huc illata est maior vis, in maiore stella.Nihil enim ad te in saiavit.Tamen im minima,quam maxima,propria
sibi habet,& animum,& vitam, & mentem,&actionem , & proportionatum sibi vectorem spiritum. His nostris rationibus , non solum haec prima astronomorum, sed & reliquae o manes,quas asserunt, pessum eunt. Eadem enim
opera, secunda eorum soluitur ratio, per qua aiunt. Stellas iuxta polum Arcticum, uniformiter circa ipsum continue moueri,describe-do circulos, in eadem semper & a polo,& a se inuicem aequali manere distantia. Voluit. n. Conditor ab initio eas ibi esse. Neque locum mutare umquam.Quia scilicet ita rerum expediret uniuersitati. Et ipsae rationali animo, &mente ab eo donatae,non errante,motum suu eodem loco exercent petennem. Sed videntur Astronomi, astris obsecitandis nimium in
tenti , idem passi, quod in Thalete ancilla risit sua. Qui ea quae ante pedes et sent, non animaduertisset. Videre Spartani,videre Thebant,videre Atheniense videre Macedones, via de reque Romani, ordines exercituum suoru , recta regula institutos. Qui quamuis ex hominibus constarent, quorum voluntates, &ani mi pavores sunt mutabiles , attamen singuli milites,a loco,in quo a Lochago,a Centuri ne suo erant ab initio locati, stando,incedendo, reuoluendo,circumuoluendo, pugnando,
non dimouebantur. Quid dico de hominibus, qui rationis sunt praediti e quando vid
mus grues, quae ratione imitamen habere videmur,dum per aera longum iter volant, o
dinem ad amussim, & constituere, & seruare,&restituere. Elephantorum, & Ceruorum greges, ordinatim ducem sequuntur suum,
Thynni in mari,& Pelamides & alia quaedam piscium genera,ornatissime natant, & sua itinera peragunt. Quid igitur boni Astronomi
dubitarunt, ne mundi ordo in Chaos reueria teretur , si stellas uti clauos in tabulam, coelo non infigerent aut eas inanimes potius quam animatas cogitarent, & rationales, & intellectuales Aut timuerunt, eatu animos in flammis illis combustos irin vivere non posse de eis memoria excidit,& Pyrausta, & Salamandra e Fatuitates profecto sunt hae, & non m thematicae aut philosophicae, vel obseruati
nes,vel argumentationes.Tertium experi m tum,recentior quidam assert, viae quam vocat lacteam, quae uti credunt, est infinita minuta.
rum stellarum multitudo. Eam totum coelum circundare aiunt.Cuius motus tegularis ab ortu in occasum, ad motum coeli essicitur. R tione eadem nimirum,quia per se moueri, in.
quit ille, nequit .Et nos rationibus ijsdem, stellas illas si stellae sunt,quae lacteam conficiunt dicimus animis rationalibus, di intellectitaliabus, a Deo conditore ei te praeditas, & spiritu vectore, in gyrum volui. Tam facili responso,
inuictum ut putat argumentum , eluimus. Isidem author,quarto experimento in idem nititur; quod scriptum ut a quodam Peruanae habitatore.Prope polum Antarcticum nigro rem quendam, plerisq; in locis creti apparere ac si coclum quodammodo eitat perseratum. Quos putat rariores esse coeli palles: quae λmul cum aliis stellis ab ortu in occasum unusormiter serantur.Quod seri non polle exist Nmat,ni fili nigrores vii stellae in coelo sint infixi . Huic dicimus primo, Neque Americum vespuccium,neque Andream Corialium,neque alios nautas,qui diligentes res Amat licinotarunt, vitam de his nigroribus secisse mentionem. Sed sunto ibi. Astronomi omnes, s tentur in coelo,nebulosas stellas esse quinque obscuras novem. Non est igitur mirum,si nigrores ij stellae quoque obscviae esse dicantur.
Et ijsdem animis suis & spiritibus sicuti & alit
circuserri. Quam aut ratione pro Achille suolducut est omnibus rideda magis. At ut videri planetas, cotrariis octav sphςiς, moueri motibus.NG posse,aut corpus vilia idem numero, eodem tempore diuersis motibus cieri,& prisertim oppositis, nisi ad motum variorum Orbium in quibus sunt infixi, deuehantiir. Nos
vero negamus, planetas, aut in opposta, aut
in diuersa agi, sed videri id, non cogitantibus
velocitatem, S tarditatem eorum variam in causa esse, cur alius ante, vel tetro videatur, praecurrasse, vel recurrisse. Tarditatem autem,& velocitatem hanc, & motus alios planet rum animi, atque mentes variis temporibus conficiunt, quia intelligunt, naturae rerum
tunc ita expedire, & tunc se se ministros,summi Dei prouidentiae, obsequentes praebent. Haec Astronomorum fixionis stellarum in eoelo strues, eis visa est validissima. Quam nos nullo negocio deiecimus. Quae vero figmenta, huic strui superedificauerunt ostendere
prosequamur. Eaque a memoratu vetustissimo ordine pergamus recensere.
Inter Graecos igitur Astronomos Thales,&Pythagoras primi omnium sunt habiti. Ille ab Amptiis hic, es ab his, & a Zabraco Alli .rio, ea sapientia fuere imbuti.Sed Thaletis libet de sphaera,videtur simul cum ortu, interitum sensisse,iam nihil de eo memoriae remanst. Pythagoras & eius sectatores, cum in e dem
265쪽
dem essent sententia stellas omnes etao elle fixas, viderent tamen atras tarde, alias veloci. ter moueri. has praeire, illas retrocedere, de
quandoque state loco,& alias ad nos quasi descendere,& maiores videri solito, iterumque a nobis altius attolli, & videri minores, per suasique essent, stellas ipsas, per se eos motus facere non posse, beneficio coelorum in quibus ellent lixae,fieri sunt arbitrati. Ideoque ante alios omnes memorantur, eidem planetae orbe non unu,sed plures tribuasle,mudo ecce tricos,& in ei idem . orbes quosdam respectu maiorum exiguos,quos ea de causa epicyclos nominarunt, in quibus planetae corpus esset
fixum, & ab eo deferretur. Post hos viros Eudoxus, simul cum Platone in AEgypto apud sacerdotes Astronomiae operam dedit; sed ecce tricos, Sc epicyclos risit, ipse plures mundo
concentricos cuiq; planetae assignauit orbes.& ad X X U I. numero adauxit.Callipeus paulo post, concentricos,& ipse addidits eptem, ut omnes numero essent XXXIII. quos de serentes appellauit. Ari stoteles Callippi amicus, his XXII. addidit, quos reuoluentes nominauit. Quorum ossicium esset,ne deserentium superiorum motus, ad inferiores petueniret . ne confusio inter omnes oriretur aliquas effecitque hac additione, ut omnes coeli orbes numero essent L V. Sed haec animi dubius protulindixitq; standum esse eorum sententiae, qui exactius haee fuerint contemplati.
Sed hanc totam Eudoxi, Callippi, Aristoteli Due traditione Hipparchus repro bauit, deine Sosigenes multis argumentis consutauit. Et Pythagoreorum tacentricos, & Epicyclos
in usum reuocarunt. Quos Ptolemaeus est secutus. Qui cum vel rotos integros orbes , vel altera tu pei ficie ecce niticos secissent, cum epicyclis, XX X. consecerunt orbes. Quos tam pro planetarum numero septem tantum n uis merant quasi alii, horum essent partes.Ptolemaeus vero praeter hosce, octauae sphaerae, nonam superposuit. Eo quod tibi vitiis est ob. seruasse stellas,quas vocant fixas, non persectu circulum suo motu circumscribere. Neque ad idem redire punctum in ortu secundo, a suo in primo quaeque fuerat digressa, ut quasi in spiras circunduci viderentur,& spacio annorum. C. gradu uno ad latera mouerentur.
Qua ratione. XXX v I. annorum millibus totam istius modi complerent reuolutionem,
uam magnum anuum vocavere., Atque ita
uos octauae sphaerae motus esse conclusit, alterum diurnum in longitudinem alteru hunc
obliquu in latitudinem. Sed eum vi alterius superioris sphaerae fieri existimauit qui esset
nonus quia orbis unus tui natura non nisi motum unum cieat. Sed Proclus, & ipse mathematicus ingens, commentario suo in Timaeli tertio. & hunc motum, de hanc sententiam cosutauit. Tebit ius vero quidam Arabs, supra nonam sphaeram, obseruationibus quibusdasuis persuasus, decimum orbem supra nonufabrefecit, & iplum mobilem.Sed Auen ROis philosophus uti habetur magnus, haec omnia figmenta risit, & est conatus profligare, asse.
ruitque non nisi octos esse cados eosque concentricos omnes,& tot esse propter stellas eis infixas. Post hunc, alius Arabs,nomine Alpe- tragius, sustulit,&ipse eccentricos & epicyclos,& octo coelos , eosque concentricos esse docuit , negauitque stellas fietas in spiras vo lui. Posuit attamen nonam, quς octo in serio
S, tamquam anima,& mens v mue Ili,circumuolueret in occasum. Post hos vero omnes nostra aetate, tres surrexerunt nouae de sideriabus opiniones, valde tum a veteribus,tum imter se differentes. Namque Aristarchi Samii
reuocans opinionem Nicolaus Coponicus,
re vetustiorum Astronomiam uniuersam, π& uniuersi ordinem in uertit. Posuit namque solem in mundi centro, circa quem Mercurium, supra hunc Venerem. Supra hanc or. bem quendem magnum qui, terram, & elementa ,& lunam circumserret. Martem, I uem, Saturnum, O mirum, uti alii Et dum
haec ille vir sabricat, duo veronenses Ioella
lista Turrius, et Hieronimus Fracastorius,h mocentricos illos veteres in memoriam atq:
viam reuocauerunt , sed eos ad numerum L XX v l I. orbium adauxerunt. vivit adhuc ni fallor.Vir Damis,nomine Tychon Brae.qui aliam ex propriis, modo sactis obseruationi. bus uniueisi instituit hypotyposin, a Cope nico diuersam. Octauam & tres superiores , eodem Ordine collocat,sed eccentricos. Sed Martis orbem , intersecare ait orbem solis duobus locis.Supra Solem uero ponit Mercurium,deinde Venerem in paruis circulis duobus,hoc maiore, illo minore. qui ambo circa solis corpus reuoluantur,es solis orbem, utemque duobus interiacet punctis.In centro vero uniuersi collocat terram . circa quam si orbis lunae. a solis quidem orbe circundatus , sed quem orbes Mercuru Sc Veneris non circum.
His sunt Astronomorti ut nobis quidem videntur delitia, summatim huc relata. Necesse enim est, vel omnia esse vera, vel omnia falsa vel quaedam veta,quaedam falla. At vera esse omnia, tam inter se discordia, tam rebus repugnantia, tam solutu facilia. Falsa igitur
omnia erunt potius,quam vera omnia. Sicuti omnia sunt monstruosa. Fatetur enim coelum
esse simplex corpus. In corpore simplici, unde
tot ac tantς diuersitatesὶSi vero ea partiamur,
266쪽
ut quaedam vera esse dicamus , quaedam salsa, videndum erit, quae sit ea, quam veram esse affirmare audeamus. Si ad motuum calculos, si ad tabulas, atque ephemeridas respiciamus, vetustiores omnes, iam sunt obsoletae, neque ullae praetentibus respondent apparenti js. nullis noliis obseruationibus. Quibus una tantum Copernici politio calculorum regulas, recentiores isti astronomi omnes supputant, de veras tabulas se se ex eis conficere contendunt. Sed sit Tychonem hunc nouum astrorum i pectMorem audiamus, in multis illa quoque manca est&dissectuosa . Quam ipse co rigere videtur esse aggrelliis. Et tamen nullae vetustiorum positiones tam sunt monstru is , quam hae duae. Cunctae tamen, & hae duae Millae veteres,ex unica illa positione. Quod stellae in caelo, ut in tabula nodi aut claui sint infixae, ortum habent. Ad hanc enim fixi nem, re orbes octo primo sunt excositati. Et quia non iusticerent apparentiis salvan dis , addita tot deliramenta tot suere mo stra . Et totius orbis, susque deque pertu
batio , & quasi nouum aliud Chaos. υς una&vana,& impossibilis positio, si ex Astro
nomia dematur,omnia erunt plana. Et libet per coelum sideribus cursus dabitur, & appe tentiae omnes salvabuntur . Si intelliganiue astra, ut reuera sunt, spiritu proprio vehi, nimo moueri, intellectu ordine regi:Et conditoris obsequio, quia ita rerum uniuerstati in dies expediat, vel nonos ciere , vel trantactos repetere, atque renouare motus. Non
enim, corpora, ut appellat antiquitas, diui na, line animo esse e lt possibile.At neque solo mundi animo,elle animata. Sed de hoc,&suo quaeque itella proprio . Et ita propria & communi vivere vita , & proptio ,& communi intelligere intellectu. Et proprio, & communi vehi spiritu . Cuius, quia iam sepius mentionem iacimus, suo loco, tractationem instituemus. Concludendum igitur, sidera, quia sint animalia, & quidem diuina,&diuinum animum, & diuinam vitam,& diuinii mintellectum habere esse necesse . Qui intellectus cum si mundi intellectui coniunctus Jc in eo sit. Et sit ite in primo intellectu, ne cel- se est, ut a superiorum nutu , omnis eorumpendeat voluntas , neque ab eo diste dat unquam, omniaque ordine exsequantur, quae illum vel voluisse ab initio , vel in dies velle intelligant . Atque ita, si uerae temen sint om nes quas reserunt apparentiae, & non sint in strumentorum errata quod non pauci ex ipsam et Astronomiae Schola , contenderunt i terdum velocius alias tardius incedere aut
regredi, stare loco , attolli, demitti videantur . Et triplex ille octaui orbis stellarum m tus , si tamen verus sit, quod Proclus , & at magni viti pernegarunt,easdem ob causas fiesti est credendus. Sed maximopere , & contendunt, & clamant Astronomi , stellas non elle possibile petia moueri. Argumentaque non pauca, neque ut uidetur inualida deducunt in hune agonem. Ea igitur,& recenseamus, & pe pendamus. Primum potentissimumque aiunt,non posse unum corpus, contrarijs motibus moueri, nisi altero eorum , a vectore aliquo vehatur Quae res in planetis visitur, qui eo rariis , oibi stellato motibus mouentur. Sed huic argumento , iam respondimus , videri eos: ita serti, sed reuera non ferri. Verum vel in diore , vel citiore ipsos proprio moueri,& videri vel anteisse,vel a tergo esse relictos.Huic ergo tanto argumento tam facile fit satis. Sed& Aristotelem pro se propugnatorem, in agonem hunc afferunt. Eius igitur rationes expendamus . In disputationis ingressu, asseue. rati, Sc astra & coelum totum,loco mota conspici. Id fieri necessatio, uel quia ambo qui
scant, vel ambo serantur , vel quia alterum seratur,quiescat alterum.Sed si in hoc ingressi ei occurramus, & alterum fateamur, udera scilicet mutare loca, alterum negemus , loca mutare totum coelum. Quo modo vel ipse ,
vel suorum aliquis id comprobabit e Coelum
enim visus noster non cognoscit, astra tan Ium conspicit. Qua igitur ratione , vel ipse vel astronomorum ullus,cognouit coelum mutare loca ρ Nisi per hanc falsam imaginati
nem,stellas quas moueri cernunt,in coelo esse fixas . Hanc deponant, astra mouebantur,cς
tum quiescet. ita de fallis salsissima nectere non desinunt. Deinde subnectit . Si &astra& ccelum moueantur, absurdum erit,eadem velocitate, Fc astra moueti, & Olbes. Eadem laborat falsitate . Quis enim vidit unquam .
Orbium velocitatem Et salsissimum est quod addit.
Φαινεται γαρ αμια τοῖς κύκλοις παλιν
is Apparent enim simul cum orbibus redite, , rursus in idem. .
Non re apparent, simul cum orbibus, redire. non enim uisuntur orbes, aut redire , aut non redire. sunt enim inuisibiles . Astra cernunt ut sola redire in idem . Quamobrem
quae hinc inseri satis multa, omnia sunt falsae
Aliam deinde diuiso nix partem sumit.
Vel orbes , quiescunt , astra uero mouen
Absurda eadem , hanc quoque sequi ait
Scilicet citius moueantur exteriora. Et Vel citates
267쪽
eitates esse iuxta orbium magnitudines . At quo modo, hoc absurdum est, s est necessarium neque alii et fieri possit,quam,quae astra maiora spacia obeunt, velocius ea obire, qua quae obeunt'spacia minora,& eodem tempore in idem redeant 'Neque ex hoc sequitur quod infert. Non
esse Iationabile , viAutraque moueantur ,
ct non alcerum solum . Et ideo Ielinqui, ut orbo mouetitur, astra quiescant,& oi bibus alligata serti. Nam si alterum tantum moueri noest rationabile, quo modo alterum orbes : cilicet movebuntur, astra quiescent. Inaudita haec est, inde usque a logices initio omnibus logicis conlecutio. Abluidum est, alterum inoueri. Igitur orbes mouentur , Infert deinde, hoc tantummodo fieri ut coelum non scindatur , quod totum est continua. At continuus est etiam totus aere continua, est tota aqua . Scinduntur utraque,ille ad auium volatum, ad corporum proiectum . Haec ad piscium , ad hominu ui, brutorumque nat aeum . Ad nauigiorum quoque nauigatum, &remigatum . Nullum tamen eis accidit velam possibile,vel absurdum. Neque uniuersum de salute periclitatur; neque philosophia itaressum. Recurrunt enim scissa in se illico,&scissuram temetipsis resarciunt, &redin grantur partes quae discesserant. Cur ergo & astra,
modo eodem per coelum, aut non volent,aut non natent, aut ad horum instar,loca no inu
tens, quiescente coelo pNusquam enim isti vel philosophi , vel Astronomi probarunt , coe Ium esse durum aut solidum ita, ut scindi n5 queat. Et si scindatur, partes in se non redeat; aut abeant in frusta.Hoc enim ante omnia probare et at necesse . Et donicum non probent; si nemus nos sidera per liquidum volare Ium.Sed annectit magister icientiarum idem. Astra elle Sphaetica. Idque nulla ratione, nullo argumento ostendit.Sed ait,ab aliis diei,&ibi conlellam ἐπιλνγου λαν. Hanc non probationem, nos non probamus. Sed astra iun-rosphaerica.Tune infert. Sphaericorum duos
esse motu. -M- δiremν , volutationem
seu rotulationem , de vertigine uterentur, in eodem manerent.'At locum mutant. Est utrunque. Sed neque volutari ea inquit, esse mani ibam. Nam suod rotatur, volui oportet. At lunae facies semper apparet non ergo voluitur. Non ergo reliqua uoluuntur. Negamus utrumque Facies enim in luna n5 sem-Per apparet. Et in coniunctione a nobis est
Sed esto,appareat semper. Quae ratio haec haec est in reliquis,quorum nullum est lunae simile. Et umbram in se nullam habent, quae in astris diuersitatem subitantiae ostendat, de volui possunt,& volutio non comprehendi , quia tota sint sibi similatia . Indi uimili ergo
luna, locum similitudo nullum habet . Sed sphetrica,cur non sine volutatione ,& vertigia ne,possint moueri praesertim si sint animata , Sc luper eodem sui puncto incedere Cur huc tertium motum astris ademit,que actionis,&vitae secerat participia, ut animalia 'Sed ridiaculum Est absurdum quod subinfert.Naturam inris nullum ad motum dedisse organum . Qui eniti ipsis in tanta distantia id recognouit.Sed& cur orbibus motum ipse donat,quibus nullum natura organum dedit ad motionem 'Et si dediti et iam de Orbibus non orbes essecisset.Sed ratio eadem astris fauet, quam ipse orbibos addit; Ideo res moueri, ga sphaerica figura sit ad motum utilissima. Astra enim& ipse sphaerica vult esse. Et falsum est, figura hanc ad motum ad anteriora esse inutilem. Eadem enim utilitate in hanc mouebit ut sphaera, qua in partes alias', quamuis ei nihil promineat , sicuti quae per se mouentur corporibus . At cur vel cadum, uel astra animalibus nostratibus conferuntur e aeterna mortalibus 3 simplicissi ina compositis Sed huius viti hic mos in argumentando, omnia cofundendi.& de genere in genus contra leges suas transiliendi,esta nobis saepenumero profligatus Sed non minus bella est totius huius quaestionis conclusio postrema, in qua scribit , , Postea quam oportet coelum moueri motu , , in eodem,alia vero astra no progredi peri, se, rationabiliter uminaque fuerit sphaeri
, , cum . Sic enim maxime alterum mouebi, , tur,alterum quiescet.
Quia ambo inquit sunt sphaerita, alterum scilicet coelum mouebitur, alterum scilicet stadera quieseent.Si sphaerica figura alterum impellit ad motum,cur eadem,& alterum admotum non impellet Cur impellet ad contrariam quietem Eadem eausa eiusdem respectu eodemque tempore contratios Aristoteli proferet effectus Res tantopere, totiesque ab eo reiecta,& consutataὶ Aristoteles ergo Astronomorum propugnator,& Achilles, tam argutis tamque validis arsumentis, Astronomis nihil profuit nihil cones usit,vel orbes moueri, vel
astra non moueri. Cum tam magno igitur protectore,iam magno coelorum numero , Iam magnis contra dictionibus. tam magna uni. uel si in uersione, M peruersione,tota haec tam magna Astronomiae Obseruatio,& lcientia,rideatur,& det ideatur.
Eius duodecimi Libri Tunc mire.
268쪽
ni ii otii Erum nos qui Astronomorum
tot homocentricos tot eccentricos,tot epicyclos,tot tydereos, tot syderibus caerentes,
seu orbes, seu coelos, uti deli diri a sumus ridere ausi,quid de nostro ingenio, in hanc philosophiam afferre audebimus: quod illi non rideant,&quod reuera non si ridendum λ Res sorsan temere derisa,est nobis vel restituenda , vel compensanda. utrumque ut apparet perardui laboris. Sed est nobis labor Omnis superaendus, ne leuitate animi, sed vetitatis studio,illa risisse ideamur. Quid igitur agendum e Non assentiris inquient, in tot orbes cadum esse diuisum ἰ Id ne, ratione numeri, an rati Q ne diuisionis natione equidem utraque . Neq; enim
numerum coelorum probamus. Neque c*lum elle diuitum contentimus. Vnuin igitur
cst coetu in Unum prosecto. Nam quod Theologi pollent ob acere,in iactis Bibli Is,legi,c
li coelorum. Aquae quae super coelos sunt, & similia. Theolosi fidem facile diluunt. Hebraiacam elle phrasin. Eo quod sacra lingua, singulari coeli numero careat. Et semper plurali praserat. Itaque hos te reamur. Cum philosoflphis modo agamus. Non octo esse cdi orbes, non plures contendimus . unum tantum esse coeluin assie ueramus. illudque integrum,& t tum sibi continuum, in nullos diuisum Orbes. Id autem ex nostris demonstratis: exque ii possibilibus, quae diuisionem consequuntur,& absurditatibus aliis, in probationem ded semus. Ac primo ex nostris fundamentis ita dicimus. Mundus corpus est. Id fatentur Omnes . Corpus omne, suis constat principiis intrinsecis,vel vii vocant elemetis. Talia principia, a que elementa corporum omnium, ei Iequatuor, &posuimus, & demonstrauimus. Spacium , quo trino, omne corpus constat Lumen, quod corpora omnia se ipso inficit, Fluor qui corpora omnia constituit. Et calor. qui corpora omnia e fluore constituta ,& se mat,& vivificat. Haec singulis suis locis omnia fient manifesta. Quatuor haec, ad extera, esse infinita demonstrauimus, ad intera atque ad centrum esse finita. Spatium uniuersa occupat. Tria teliqua uniuersum occupant spacili, Ad centrum omnia pertingunt. Ad extera pers pactum totum, quiaquauersum extenduntur. In spacio hoc,e fluore per calorem lumenque primum corpus probauimus suisse constitu. tum, Empyreu in mundum. Qiii omnia qua tuor haec esset. Quatuor haec totus essent ei n- pyreus mundus,qui ea in seveluti ablorbexet. Et illis sese,&constitueret,& nutriret, Sc et seruaret.Et illa itidem in se aleret, leruaret Et mutua sese,& nutritione,& conseruatione uerent. Et scuti spacium sui natura, α paret cibus & toto, est immobile lumen quoque calorem, & fluorem uniuersos immobilia etale fuit necesse. Quoenini abirent Et ideo Ei pyreum quoque eme loco immobilem eth necesse.Nullus enim locus alius superest, in quo transeat. Nam si moueretur vel in se, vel extra se moueri esset necessianu. At ut extra se abea est impossibile. Locus.enim nullus est, ad quem moueatur, aut ad quem peruenir polit. Totum enim jacium occupat. Spacia
autem Occupat omnia. In se vero cur moueantu faut quomodo Partibus ne,an Ioto. Nor
toto.Vbi enim in se, toti sibi locum inueniate Non partibus. Quae aut toti , & sibi ipsis sunt similes: aut sunt a toto , & inter se dis miles. At quomodo sunt dissimiles in primmua empyrei natura, quando adhuc nihil in eo
269쪽
.liud sit, quam ipse solus. Sunt ergo partes,&toti.& sibi inuicem smiles Omnes. Si limites, altera in alteram agendi nullas habet vites. Si in se inuicem non agunt, neq; se se pellut, neq; se se trahunt, aut vehunt, aut proi sciunt. Si haecialiae non agunt,aliae non pariuntur nullae a loco sbi proprio discedunt. Si nulla discedit, nulla etiam mouetur, aut dimouetur. Immobiles ergo lunt omnes. Immobilis ergo totus estem pyreus, ct ad exterae, de ad intera
ad cetrum usq; . Quod si sorte rationes dena strent e tu siue aethere Chaldaicu. snam de Oephi eo iam constat et se idem cum empyreo esse empyrei partem, demostratum quoq; erit,
eum non moueri, eum ego immobilem. Et si immobilis sit, non moueri in circuitum. Non moueri ab oriente, in occidentem a Non trepidare. Nullis contrariis motibus cieti ab oecasu in ortu me Non velociter, non tarde Non antrorsum, non retrorsum: Non praece,
de re, non regredi,non stare loco. Non deprimi, non attolli. Et siquid tale in coeli regi ne fieri appareati id stellatum, non li, ne que aetheris esse opus. In id igitur, totis me eis viribus incumbamus, si quo modo vestigare possimus, coelum, in quo astra diximus habitare,parte aliquam empyrei esse. In id opus, hac ingrediamur. Si coelum,empyrei pars est,
ea necessario est, vel toti empyreo continua ta. & quo loco est, ei coniuncta. Uel in toto,
est a toto separata, & ab eo disiuncta. Si dica
mus eam separatam ab eo esse, tunc necesse erit, vel casu a toto suo esse auulsam: vel vi
aliqua aliena: vel propriis viribus, se se ab eo separasse; vel ab empyreo veluti reiectam, ab eo discessisse:vel deniq; a Conditore Deo,scissam esse seorsum in se stare,& in empureo locari. acumq; de causa id euenerit, necesse est,coelum propriam habere supeficiem, & insupero,& in insero,quibus terminetur.Omne enim corpus finitum, superficie terminatur.
Necesse quoq; et tempyreu ipsum , qua parte
Coelum zthereum contingit, esse propria sua superficie finitum,& quasi clausum. Sed prius effectrices, quas attulimus, sep
rationis huius causas expendamus. Casu non esse factam constat. Calum enim ex uniuersitate iamdudum expulimus. Vis vero aliena,quq nam potuit esse tanta, quae immensum opus,
in immesis eorporibus emceretὶSi tamen fuit aliqua,ea necessario, vel corporis suit, vel in
Corporei.Sed incorporea, i natura nulli vim inserunt. blandὰ omnia trilinant, a suo mune. nere no discedunt. Corporis ergo oportet ea sui Te.Sed corpora,vti multoties est iam demostratumagunt nihil, patiuntur tatum.Neque
igitur a corporis vi ulla, ea scissio est facta. Et M a corpore fieri potuit, a quo nam corpore λeum adhuc non nisi unum empyrei eorpus esset, inter corpora illa quatuor incorpora, &anti upe quasi medium. Ipsum ergo si bi, vim nulla attulisse ratio dictat Et si attulit. aliena vis non suit,sed propria. Si igitur vis ulla allata est, propria vel empurei, vel aetherita vel utriusq, est allata. Sed ab utro vis, aut ab utroq; , cur dicatur e Te allatae Vel quia inter ipsos dissidium sit ortu me vel animo concondi ,eam secerunt diuulsionem ρ Sed di seordia
nulla inter eos intercessit,quado adhuc tot partibus erat similare,& partes toti inter similia vero nulla umqua oritur dissensio. Sed c cordi animo, cur dissidium sectant, eum unieme, longe sit melius,quὶm multis.Dum enim una,entia sunt, effemiam obtinent.Si in multitudinem scindantur, si ea talis sit, ut quaque
eius pars uno caret, in nihilum abeant omnia.Si unum retineant, media inter nihilum,& unum remanent. At longe satius est, sumis unum esse,qu m aut medium, aut postremuisi Satius ergo est empyreo,summu unum esse,&primissimi unius,quasi imaginem,quam se in multitudine i ecari. Ad solum ergo res redigitur Conditote. Ea scilicet voluisse,vel separaritos eos creare,vel creatos iam,dissecare. Hanc causam conleplemur.Est iam prouerbio inter
philosophos dictatu. Deu,& Natura nihil frustra sacere. aecuq, faciunt, ad optimum fino dirigere.Si igitur Deus Conditor empyreum,ae coelum,uel creauit separatos, vel creatos distinxit,id nimirum voluit. Voluntatem .n Dei sequitur necelsitas. At volutas finem aliquem
respicit.Ob fine igitul alique, eos voluit seiunctos. Finis hic, bonus eli necessario.Dei namq; voluntas,& bonitas eadem res est, & non nisi bonii vult. Boni ergo alicuius causa CGditoneos se gregauit.Bonum hoc, & finis hic, quisna fuit An quia unirierso, ita expediit Eilo. Ad qua ratione expediit 3 Quid enim haec seri
iunctio,vel est operata,vel etiam num in diei operatureForte,ut coetu moveri posset per se,& empyreum non traheret secum ,& partis eius senderet, confunderet .Traxissiet aut,&consedis let, si continui ambo, & continuati perseuerassent. At motus hie cui fini, cui rei. inseruire debuit a Nepe, ut vel sibi cςlum aliquid acquiteret, vel ut aliis prodesset, vel untruq; efiiceret beneficium. Vel neutru. Hqc. n. plena,ac necessaria est diuiso. Si ne ut tu dicamus, iam is motus frustra est.Frustra aut Deus
nihil facit. Ergo trium reliquorum aliquod. Primum prius expedamus. Motu suo, quid sibi coetu acquirat ta se ne ipso, an aliundeὶ A seipso, ne fingi quide potest. Oia. n.sua, in se habuit,& het .Et ipsu in se ipsu ageret.& idem esset respectu eius de,& ages,& pati cs. Si Psectio ei deerat aliqua,vel a stipis suis causis, vel a se
270쪽
uel ab inseris necesse habuit petere. Sed ab inseris imperfectioribus, quam acquirat persectionem e A se quoq; ipso, quam nam potuit
nancisciὶVel enim eam habuit, uel no habuit. Si habuit, non erat quaerenda. Si non habuit, sibi ea dare non potuit. Nemo enim dat quod non habet. A superis ergo quae reda erat. Esto. At cur per motum potius, quam per quiete eQuies,liatus e st. Status idelitas. Identitas persectio est. Motus, indigentiam,& sentit,& in dieat, & in alteritatem tendit. Alteritas a suo esse dimouet: A pei sectione ergo in impersectionem cadit. Coelum , si in sua natura pers ctum est, qui et cet. Si imperfectura, mouebi istur, non ut a se ipso eam persectionem quae rat,quam non habens, nec sibi, neque aliis date potest. Sed ut aliunde eam adipiscatur. Noob inseris, ergo a superis. At quo modo permotum potius, quam per quietem adipisce tui Forte, net quia uici ius sat superis, net
quia ad id per motum se se preparet. & ad suscipiendum aptius fiat e At uicinius quIm sit,
superis non accedit.Deus erram e lt ubiq;. N que per motum se se praeparat. Praeparatio. n. Omnis per alie rationem e suscepto omnis petpassiόnem est; At iamdudum antea,qui philosophi coelum in motu elle docuerunt, inali rabile, impasibileque esse contenderunt. Sed nos, cur coelum imperfectum se ille creatum concedemus 3 Qui scimus, quaecumque conditor Deus secerat, fecisse in sua quaque specie, ualde bona. Coelum igitur, moueri non elt dicendum eum eo motu sibi acquirat nihil . Neque quod possidet, per eum motum,
aut tuetur ut conseruat,aut adauget. Qui s. n.
ei uim inserat, ut quae habet, uel surripiat, uel in eo corium pate Sui ergo causa nulla,coelum est in motu . Sed S motus repetitio, cur ei est tribuenda e An ut semper se se repat et de eo,
ruod ei nunquam periit An ut iugiter,impetectionem temper uertar, quae ei accedit numquam Cur perpetua uertigine, infinities petit id quod numqua nanciscitur Frustraneus hic motus, qua ratione dicetur, a conditore, qui fiuitia nihil facit, ei tributus e Si tantarum absurditatum nulla philosophi ea reddi ratio potest' Cur tantopere, in hoc vano motu, loce do, persuadendo, philosoplia Omnes labor xunt e Concludendum igitur, coelum, tui uel persciendi, uel reparadi, uel tuendi, uel serus si, uel adaugendi causa, nullo modo,ullo cie ti motu . Sed sua sorte contentum, perpetuo quiescere. Si igitur hoc primo, nihil esscit,ne- ue Vtroq; , eluci et quicqua, quod tertita erati uisionis membrum. Secundum igitur perui dedit. An scilicet motus ei si ilibutus, ut aliis prodesse queat. Si id sit, ne cellario vel superis proderit, uel aequalibus, vel inferioribus. Sua
peris quid proderit, corpus ineorporeis e esse.
ctus, causi si productum productoribus A quales coelum nullos habet. Proderit ne ergo inserioribus e Hanc partem tutatus est Atilio teles quando dixit. Eum motum veluti vita esse omnibus natura constantibus. Atq; iterum. Mucidum hunc neces Iario continuu esse superis la. tionibus,& omnes eius vires inde gubernati.
Idem tutati sunt philosophi alij plerique oes. Sed Atilio telis duo illa loca, nulla coeli factu ementionem. Eos motus, dclaiiones sideribus nos damus. Et si quid haec inferiora a superio tibiis lationibus beneficij nanciscuntur, asseremus nos, non a coeli, sed a siderum motibus id nancisci . Colligamus rationes superiores. Coelum neque sui, neque aliorum beneficio moueri. Sed&quod reliquum fuerat consideremus. Qua superficie alter coram, em pyreus.
alter convexa aether propria continerentur,& concluderentur, si sint a se inuicem seiuncti. Empyreum diximus esse totum sbi smilare. An ergo superficies eius illa qua ab aethere seu coelo separatur,smilaris est cum partibus reliquis,an dissimilitis' Si dissimilarem dixerimus, unde contra demonstrata ea venit disis militudo e A se ne, an ab alio At quid
In em Pyreum possit, praeter Deum condit rem e Praeter eius animum 3 At Conditor, nullii inseri cuiquam maleficium. Animus a Conditore vitae&conseruationis causa entiabus tribuitur, & simplicibus , & compositis. Si igit ut superficies ea non est reliquis dissimilaris, sed limitatis. eiusdem ne saltem cum partibus reliquis erit natur , vel diuersae e Sidiuersae, unde ea sit diuersias nec eae eth dicere. Si ei iisdem, cur ei contigit elle superficiem, reliquis esse internam, trinamq, dimensione. Vtraq; haec absurd a sunt. Nulla est ergo in empyreo verius ritum superficies. Si nulla in eo, nulla quoq; erit cetio versus empureu. Sed cω
Inuuiri, atq; unu sunt corpus necellario, quando te imi nos corporii nullos habent. Sed si dicatur, coeli aliqua esse. tunc ijsdem quaestionibus perquiremus: A se ne ea habet,an ab alio Si ab alio dicatur,authorem rogabimus exhibeant. Conditore, rationibus allatis minime Proserent. Neq; empyreum. Quia nulla hab re est modo demonstratu. Par coelo nullia habent. In serius nulla tanta vi afferre pollunt. Ase igitur habebit,s modo habet. At coetu cor
pus aiunt esse simplicissimu . Si simplex, necessario similiare. Vnde ergo illa superficiei ab aliis partibus dissimilitudo ἰSi aut hole proserre no habent, nulla ergo in coelo uersus empyreu est furiales,qua ab eo disseparetur. Quod si ibi nulla est, cur intra coeli corpus, tot coc