Petri Pomponatii ... Opera. De naturalium effectuum admirandorum causis, seu de incantationibus liber. Item de fato Libero arbitrio Prædestinatione Providentia Dei, libri 5. In quibus difficillima capita & quæstiones theologicæ & philosophicæ ex sana

발행: 1567년

분량: 1133페이지

출처: archive.org

분류: 철학

1041쪽

tempore potest diuisive v tru oppositorum producere, quanquam tioliatas nostra hoc possit, ut mani felium uidetin . in non praeiudicu do veritati,& in Esubiici edo determinationi San fis RSamariae ccccsiae, dico, qd non p. test hoe Deus faeere cuius ratio mihi ineuitabidis uidetur ea qus argumentando tacta. est: quoniam si poteit Deus pro A te ii pore producere Socratem, exempli g oc pro ebdem A tempore potest nono ducere Socratem , sic quod ipse sit utri

Ust causa adaequata nullo alio coiicurrete: uel igitur iam est determinatus au vnum illorum oppositorum, aut libo 'sidetur quod non, cum in ' tempore de necinitate una pars erit illorum opi psitorum ec non erit, pisi sit Dei deter ire inato, ergo Deus in utabit de indete c minatio ad determinatum. Si Uero iani est determinatus, ec potest aliter hoc esse non potest, nisi sit alia determi riatio Cum autem illa nonsit compos hilis huic,quae est, ista desinet cita de in. i in pie Quare in Deo crit muratio; ψnon erit a rute dum. tibd si dicatui

1042쪽

s 4 retri Pomponatis quod ueluti sedes potincurrere in senici darisionis: non tamen possibile ex quod determinationem , quam habet, non habeat in sensu conreositionis. Certe i sis est ludus conustens in puris nugis, quoniam si sedens potest curre re,uc quod actualiter sedeati hoc tam in sentu diuisionis uerificari no pote nisi omittendo sessionem, oc aequirenudo cursum: sic ciuod cursus sequatur sessionem, quod de necessitate mutabitur si quod sedet, curret, ec si non curre',

sea poterit currere,non poterit currere,

nisi poterit amittere sessionem, re percpn quens uariari. Quare si Deus fiata heta is unam determinationem aliam habebit, certe mutabitur: disi alia non habebit, sed habere poterit poterit mutari. auod autem dicitur,quod noli est possibile sedentem currere, in sensu compositionis, huic dicitur, quod si re,

'feratur ad idem tempus, sic uerum est,

quod dicitur quonia sensus est quod sit naui currat oc sedeat, quod est impossi.

hile.Si tamen reseratur addaiersa temapora, sic quod sensus sit, possibile est,' quod

1043쪽

quod nunc sedeat,in alio tempore cumrat Ista est uerissima, si illa de lensu diuise est uera: oc impossibile est,unam ue rificari sine alia. Quare si in sensu cominpositionis in possibile est Deum habere determinationes ψppositas, hoc est, ut cadunt supra tempus idem. Si uero cadunt supra diuersa tempora, si illa de sensu diuise est uera, oc illa de sensu coisposito,&eco tra Quare cium illa de sen .su cpmposito est impossibilis,N illa de sensit diuiso impossibilis est, Unde si

Des determinauit absolute, telare pro A instanti, impossibile est, ut non sis P eodem Ainstanti: 5 quoniadi mus, , quod uoluntas humana potestin Apore secere unum,'c pro eodem A facei re opp0situm,diuisiue tamen:Deus au- , rem non potest. Ideo sertassis quaeritur de causa uiuersitatis,imὀuidetur hoc ei

se irrationabile Sic enim uidetur,qubdnostra uoluntas esset efiicatior, re potetior uoluntate diusna. Huic dicitur pri- mo,quὀd ratio diuersitatis est: quoniauoluntas humana est uariabilis. Daretion existens determinata potest deteris

1044쪽

,ac . , Petri Pompos a mari, E determinata ad unum potest alterum determinari Hoc autem impcdsibile estua uot unaate detima. Cumque talis con tu' gentia includat mutabit 1itatem, ideo a Deo rete ada est: non aulcm ab itona ne quod autem additur quQd voluntas humana potentiorcstet volutate diuina, illud minime sequitur, imo magis oppositum: quoniam quod sic optesi uuluntas hum/na, arguit imui erfecti nem, sicuti posse peccare, arguit imperfectionem : imo solus Deus toneo rest peccare inter naturas assiuates. Nam qngeli ante confirmationem Poterant pescare: oc sic patet de secun do dicto. Unde per haec ad argumenta respqndetur, Ad prirnum dicitur,quod raeus non contingenter agit, sic quod Pro eodem tempore possit agere & no, agere,sed tantum secundum diuersa topora . Verum secundum illa tςmpora pro quib us aget 5c non auet,ineuit ι- liter aget, quare determinatissImς ag

V nde veluti Sol faciet diem es noctera

in dii tersis teporibus ineuitabitner i i - ' ec Deus.

1045쪽

de FuLIA.arb. π Praedeshil. V sa re Deus . Cum tali enim contingentia stat ineuitabilitas, ut manifestum est. Ad secundum autem dicitur, cum quae rebatur,an Deus omnium faueorum oc fiendorum ab aeterno habuerit determi nationem,huic dicitur,quod sicmeque aliter esse potuit,nes aliter esse poterie quam ipse ab aeterno determinauit. Caque ulterius dicebatur,omnia igit quς- ventura erunt,ineuitabiliter erunt,quo niam sunt ab aeterno a Deo determina-

x ,huic dicitur, quod omnia quae ventu . τὸ sunt,uel erunt de quo non si uis de

necessitate erunt ut sunt ab eo determi nata quoniam substantia rei & eius a cidentia sunt per totum secundum dei. . terminationem diuinam: θc quoniam Deus ab aeterno determinauit ut aliqua ineuitabiliter eueniant, ideo aliqua ineuitabiliter de necessitate, es aliqua. contingenter, euitabilitercuenient. Quod si iterum dicatur, non ab aeterno Deus ordinauit,& determinauit Socratem suturum in anno futuro proximo csit ital,quod erit in anno proximo, hu ic dicitur. veluti in superiori volumine

1046쪽

ctum est, quod ista propositso est de

futuro, respicit futurum ouare D us de Socrate futuro in anno futuro no*rdinauit,neo determinaui nisi ouod c0ntingenter exit in tali tempore: Oc ab Olute non determinavit,quod Mit quare si erit in tali anno, in tali contingen ter erit.& si iterum dicatur, Deus igitur est inccrtus, an Socrates erit inanno futuro, huic dicitur, si incertitudo dicat puram negationem,concedendum est: quonia non est certus, n ecp potest esse stante continetentia. Si uero dicat positit miri,utpote dubitationem,negatur. In Deo enirn non cadit dubitatio: scitque

de Socrate futuro, quicquid sciri potest non autem quod sciri non potest. Unde si quod scitur, ut postibile est ipsum sciri, sic de illo nullo modo potest cadere dubitatio. Sicut non dubita=rrias iaci se necessariis, ne 3 de imp0s sibilibus si scimus illa esse necessiari',uel impossibilia. Scit enim Deus, qRod potest esse,oc potest non esse: ecquod noest de ei minatu δε suum esse, necF non

sile. Iod si ulterius dicatur, Deo igi,

1047쪽

sutura non sunt certa, respondetur, quod qus futura sun .non sunt certa, quae certa non futura . Quod si Deo futura sunt certa,int quatenus ei sunt2 sentia, extra suas causas:uerum, Vt uesinit necessaria,ec sunt ineuitabilia. Quare Ut sic aliter esse non p0ssunt: se in hoc Creator est supra creaturam ratione sus aeternitatis omnia ambientis: nullum vero aliud mensuratur ab aeternitate: quoniam futura no sunt his praesentia. Vnde ad illud,ςum dicebatur, si Deus potest agere dc non agere,aut est . determinatus, aut no determinatus:pas tet per antedicta, quod non potest pro eodem instati siue tempore, sed pro dia uersis , ubi ipse Deus sit causa totaIis, quod dicitur peractus voluntatis lim

manae,siue craeaig. Nam uoluntas lius

mana pro A instanti potest producere B eaectum, eius oppositum: quoni. am de non determinata potest fieri dea

terminata : oc de una determinatione potest variari in alteram determinatio Dem, quod minime de voluntate diutiva dici potest. Quare Deus ad a clima PP s uolui

1048쪽

,3s Petri pomporalibuoluntatis humanae potest concurrere tanquam causa,&ad eius oppositum. Pro eodem instanti ., erum determinatio talis actus non est ex Deo,sed ex humana uoluntate, quam Voluit esse libe sam. Unde variatio est ex parte volun tatis humanae,3c non ex parte Dei,sica

ti oc determinatio. Non enim Deus de 'terminalsed uoluntas. Si enim Socrautes peccabit in A tempore,no ideo pec ocabit,quoniam Deus sic determinati t: sed ideo peccabit, quoniam voluntas Socratis sic determinabit . Sermo auxenoster est de his, quorum Deus immeα diata causat uel est causa determinatio- inis: sic quod illa agentia non determiis

Dentur ex se, sed ex natura, veluti sunt pctus non prouenientes a voluntate:&sc argumentum non procedit. U uti quoniam diaimus, quod Deus ratione

suae determinationis ineuitabiliter, re

de necessitate agit,ut determinauit: ocprgumentum factum ad oppositum uidetur procedere con tra bo c, ideo a d is rsum respondetur. Inserebatur mini,

quod si Deus sic ineuitabiliter agerectunc

1049쪽

tunc mimd um non inchoasset,liuic dia cit , negando illationem. Nam Deus ineuitabiliter oc de necessitate inchoa Ui t mundum:quoniam ab aeterno deter minauit inchoare mundum pro tali in

stanti. Unde sequitur oppositum,oc no Propositum: quoniam ex quo sic deter minauit,stante ista determinatione, no potuit ala aeterno producere mundum. Vnde Sc si st nte determinatione necessarium fuit produci mundum pro tali

instanti non tamen pro quocun* teni Pore. Nam quanquam ab aeterno doliterminauit producere mundum, non tamen pro aeterno, sed de novo, ec prora' uo. on igitur Deus ab lute de necessitate egit,agit,et aget pro temporGrro quo determinauit ab aeterno agere.

caput tertium in quo mouentur dubι--nes aduersus ea quae dicta istu i , in priori cupitula.. A e Duersus aute hsc ρος dicta sunt, tam insurgunt arduae quaestiones, -uq d itationes:quoniam diximus Deum de

1050쪽

um de necessitate produxiste madini, pro A instanti : qitoniam ab arterno ne determinauit producere. Sed istud lio videtur verum: qubnisam sic Deus de necessitate ad Extra. Hoc aute est contra dictum commune Theologorum, qui dicunt, processionem diuinarum personarum,quar est ad Intra esse necestariam: processionem autem uniuer quae inad Extra, esse contingentem.

Sed huic sorte dicitur, quod processio

uersi dicitur essecontingens,& noni 1ecesi ita: quoniam ab lute non pro/cedit i natura,vi distinguitur a voluntaienterum procedit ex uoluntatis diui ne determinatio noe& secundum quod uoluntas diuina determinauit ab aeterno. are uniuersum procederede ne cessitate, est, prout ea determinaturi per uoluntatem diuinam. Unde si ante illa determinatione , necessarium est uniuersum procedere,non aute simpliciter. Verum istud non uidet satis tacere:quomtam illa determinatio uolatatis diuinae, aut est simpliciter necessa aut no*.oi detur,quod illa determi

SEARCH

MENU NAVIGATION