장음표시 사용
301쪽
telle 'io: reliqua uero intelligit, quoniaam omnium aliorum est cauisa. aeterae uero intelligentiae primo se per se intel- Delligentiae ligunt, Zc in seipsis intelligunt superiori quomodo inara, quoniam sunt effectus sirperiorum. telliganti inferiora uero in seipsis,non extra, intelligunt: quoniam sunt caussae inferiorv. iis c enim,ut recte sentit ditius Thomas,
suit opinio philosophorum oc maxime Peripateticoru. Vlterius dicitur ipsos exactissimam re persectissimam de u-haquaque re sublunari scientiam habeare. Vnde nulla est species in naudo,quP cunque sit illa, de qua non cognoscant quidquid de eis est cognoscibile: sunt
enim horum omnium sublunarium aratifices.artifex autem no producit suum artificiatum nisi pcr cognitionem.qua' re sapienter dixit Averroisset .metaphy ' . . sicae, scientiam immatcrialium a nostra scientia differre,quoniam ipsorum sci tia caussat res nostra autem a rebus catis
satur:unica specie, ut ita loquar,hominem uniuersaliter intelligit, se non alia Socratem,alia Platonem.Verum quod faciat hunc Ocnon illum,est ex determia se natione
302쪽
222 Petriis D, atquidi natione situs corporum coelestium, aetemporis diuersitate. nam sublunaria o. mnia aut si inpliciter atii quoquo mod, di sunt in loco et in tempore:ex quibus p. terea quae aduersiis opinionem aliora
adducta sunt, nihil ad hanc contrariarunam 5c per stias essentias intelliguntur haec inferiora,cu sint horu caussae: quod dici non poterat pro illa opinione, uni. uersalis , eorum conceptio determina tur per locum 8c tempus pro singularia ere. nec 3 opus est si Deus uel intelli εμth0ris gentia Socratem producat,ut nuc inreti opoluu ligat particulariter cratem&hoc instans, ueluti abunde diximus in nostra Apolopia . quare,breuiter hic pertraseo, ne bis idem dicaturi oppositu uero ponitur ut manifestu est, ab altera opinio- ne nam uult proprηs conceptibus intes ligere, net daemones eorum esse caussas nili secundum modum prius expost ,yn tuna.Ad secundam dicitur,quod quan quam multi ex recentioribus illud af rant, mihi tamen nullo modo uidetur hoc posse stare ad intelione Aristotelis:
303쪽
de inaniafionssu seriora sine medio agerent, tuc totus o' scopiuomctauus physicorum infirmatur,imo de uiuiripis struic. innititur enim illi medio, scilicet, sebriati quod ab agete immobilino potest pro
uenire nouum, nisi mediate motu anti . Quo hoc aute totu destruitur: quadoa dem modus antiquus secudum istos nihil proficit ad talem motione. immediate enim Deus mouet uolutate ut serui: nem est fingere quod in uolutate Oporritet dispositioem prsesse ut moueatur a Deo:quaquam no interueniat ages me . dium:quonia prima uolutatis motio est
a Deo ut ipsi serui:quare prius no debuit esse ab alio . m a Deo mota.Amplius, si, quando Deus uolutatem mouet, .uolutas debet esse disposita, utpote mota prius ab intellectu, no mouet autem uolutatem intellectus nisi cognoscens, no cognoscit nisi prius phalaua ipsummouerit,phantasia autem cum sit orga nica coelo subiicitur, ergo Deus no mouet uoluntatem nisi mediantibus poribus coelestibus.quare dicedum Aristotelem re Averroem intellexisse Deum de intelligentias mouere intelleiscium
304쪽
2 24 Pet Pomponatius ctum 5 uoluntiatem tanqua prima Mentia,non tamen sine corporibus coealestibiis: nel in praediciis locis oporteabat de corporibus coelinibus mentionem facere,quoniam libri illi supponutoctauum de Physico auditu quod auteadducebatur de ratione, primo quoniaintellectus e uoluntas non subiiciuturo uomodo corporibus coelestibus, dicitur cid qu nitellectus er quam primo per se eis non subiician. Iulia astris tur quatenus intellectus Ac uoluntas, ta sub ciantur. men quatenus humanus intellectus uel humana uoluntas subqciuntur, quoniasine corpore operari non possunt, salteut sunt unita,quoniam de animae imora talita te hic non disputo . Quod etia socundo dicebatur,quoniam uoluntas coei geretur, &de necessitate eIigeret quidquid eligeretur, huic dicitur negando
Quomodo illatum. nam quanquam uoluntas sine uosilias illis re corporali no potest in opus exire,est brevi tamen supra res corporales in eligedo: partim enim est materialis, quia line ev -- corporali operari non potest,partim estim materialis:quare supra corpus opera ri votest indiget enim corpore ut obie
305쪽
Ao,5c no subiecto:ueluti iri tractationibus nostris de inamqrtalitate animae diximus. Hic tame euet ardua difficultas
de terminante ipsani uolutatem: sed de hoc alibi. Ad tertiani autem dissiculta Ad tertiam. tem,in qua queritur de illa dispositione per quam uates,Sibyllae, ec daemoniaci oiam mirabilcs faciunt operationes: diciturprimo tales homines ut in pluribus ex sua genitura esse talis dispositos: quare eam contraxere ex principes generatiois, veru in satis remote oc quati in potentia quare cum actu vaticinatur. prsa ter illam remotam,habet aliam propin αquam dispositionem,ut manifestum est ex Sibylla a Virgilio memorata in se to Aeneidos: nili enim Deo impleretur,& surerct,resp0nsa non dabat. hoc autem erat ex illa dispositione propinis oua,per quam habilitantur ad suspiciendum diuinos astatus:cum actus yctiuoariim sint in patiente disposito: &inde rouenit ut non semper tales uates uati
cineritur, cum no sempei sint dispositu& aliquando imagis,aliquando mitius,sendum meliorem passi disbositione.
306쪽
uel corporum ccciestitim.diuersitas nataque situum,utpote coniunctionum uel
oppositionum fin eiusmodi essectibus. naultum duiersificat inectus. Vulgares
autem hoc attributit Deo irato uel pro pitio. Existimant enim cum no pomi vaticinari, tunc daemonem esse ira tum: cum adunde uaticinantur, tunc daemoαnem esse istum:ueluti essent homines is psi sipiritus,modo laeti,modo tristes. Ide quom apparet de Elisaeo, qui rogatus a rege uaticinari no potuit, nisi prius ma nu imposita super Usalteriu, ut deuenis rei ad ultimam dispositione . quavis Eliseus quo nim Elistius ex natura esset uates,no de modo ad ua ducebatur tamen ad actum illis, nisi ex ticinia dise illa immediata dispositione. 8c perinde porteretur . est ueluti aliqui homines, qui de si sint eὰ natura proni ad acts Ueneros, tame . priusquam ad illos actus deueniat, per tractant mamillas,osculatur, ut spiritus ii re sanguis calefiant, di in ultima disposi.tione fiant ad tales actus si itain cu Rus - .ritur,per quam dispositionem huiusmb'di vaticinia operentur in senere caussae materialis, dicendum est illam remq-
307쪽
tam εἴ illam propinquam esse, de
hiis diximus: quantum uero ad forma alem & effectivam, est cognitio Si similitudo rerum habita a corporibus coealestibus. Unde ueluti per quietem edin somno homines admonentur de prsteritis, praesentibus, futuris ab ipsis intelligentns, mediantibus corporibus coelestinus. sic isti uates, Sc omnia huiusmodi generis admonentur ab
eisdem,neque magis conuenit de uno 'quam de alio. manifestum est auteiri is hoc multotiens contingere in somno. Certum est enim multa experimenta in medicina secundum modum hunc fuisse reperta, Sc multas artes, multalia humano generi prosicua: quarent hil inconuenire 5c talia in his neri irati Vatunisi i bus, ueluti Plato in Ione dicit, sin D litudo dia, que dormientes, siue uidentes . Et isti uersuu uates ualde similes in dispositionibus sunt: sere enim omnes sunt melancholici: quanquam diuersilicentur secunα dum plus es minus . na inter eos aliqui . sunt qui tantum dicunt, renesciui quid dicat,et sui ueluti bestis, ut corvi uel cor
308쪽
niculae, picae ec huiusmodi: aliqui aute 'praeter quod haec dicant ec uideant sci/unt interpretari εc somnia ecoracusa.a liqui uero tantum sciui interpretari, sed non habent ut uideant uel dicant, sicut Ioseph dc Daniel fuisse existimantur: Deorum nam F dona dispersa sunt, ecnullus est qui omnia ha ala innianates autem oc uaticinantes isti sunt ueluti propinqui, ec habent fere consimiles caussas, tantum disterentes secundum magis & minus. miru* est multos horimines haec concedere de somnisecne gare de oraculis,cum caussae sint ita pro lpinquae ec tam consimiles.diximus at tem in principio ut in pluribus homiis nes tales duplici dispositione esse ast ei os una scilicet a principio natiuitatis,
altera uero ex tempore acquisita:quoniam multi essiciuntur uates post ortum,
tibi prius erat ad hoc valde indispositi: ueluti fuerut illi duo poets, de quorum
uno memorat Plato in Ibine: cisaltem -- mro stolan .srob. 3oatistaresuti sise Ierius adduximus.na primitus erat arrio rudes uald cu sanguinei e t: p o
309쪽
stea effecti mesancholici,in clariss. poetas euaserunt. Contingit ec a primaeuo ortu tales uaticinari,ueluti aves & cor. niculas nescientes aliquid, nectintelli gentes:ueluti existimandum eu de illis
duobus pueris,quorum unus natus est ante exitum Saguntinorum, alter uero
ante destructione regni paterni, de quo meminit Hali in libro natiuitatu, o deambobus sueeritis sermorae habuimus. multis oc sere infinitis modis hoc cotingere potest secundum diuersitatem sitarim corporum coelestium,& diuersitate dispositiois passi quod si sigillatim natarare uellemus,nel utile esset, ne* pose semus: iterum diligens inquisitor secundum quod sibi fuerit conueniens oc ex pediens indagabit,ec secundum proprium modum adaptabit. cunila ulterius quaerebatur, an sit in sic vaticinantium potestate sic disponi θcuaticinari, huic dicitur quod non simpliciter: est enim Anuatessi
Deorum munus & corporum coelesti/psos dithotiatum. dico tamen iuxta Vidiorini rheto- quido uolutris sententiam, sicut natura adiuuat aratem,sic o ars naturam:quare,multa CO
310쪽
suetudo,& horu sollicitudo , εἴ reliqiotariusnaodi generis, multum adiuuant se: quare, ambo simul coniuncta perficitantur,ubi reperiatur cetera paria. quod . autem dictum est, non omnino villam ,r potestate uaticinantis sic vaticinari, ma Iairestum est, cum multotiens uolunt ecnon possunt,sit:esit ex indispositione ipsorum, siue ex diuersitate situs corpo rum ccclesiium. undecit, ut illa oracula non semper reperiantur Uera: quoniam stellae non sunt temper secundum cur dem &unum motum:& uulgarcs attribuebant hoc numinibus iratis,cum Ueram caussam ignorarent. Sed iis c est co bimcr. suetudo uulgi, ascrib cre daemonibus uel angelis quorum caussas no cognouscunt. Cum Q ulrcrius inferebatur, hoc non esie possibile, quoniam cum idem . sit 'sens uidelicet corpus coeleste,idem Passum,utpote uates,temper idem esse Maticinium uel somnium, quod tamen
non est uerit. Profeci d ex his quae dicta
sunt,non est gra Ue soluere .Deus em notantum unius est caussa, uersi o mnium. quare di omnia uaticinioru caussa est, secim. .