장음표시 사용
791쪽
Petri potis' intellectum 5c cognitionem, aut non si non,quomodo ei potest fieri ostesiors vero includit, hoc esst dicere intelle/ ictum intellectui ostendere: quin volunias in hoc nullam habebit nece Litatem et osti civ. Pi sterea quantui iracuno homo uideat, ΘΓ non potenti Laisua, echomo sit, qui discernat inter sensititia se suum exteriorum: tam en ψp.rtet prae ter hominem sic distingvetem inter se sbilia diuerserit sitaseum exterioru pornere unam potentiam, in sensiim conia munem, quo ut principio homo exeracet tale opus, ut ost9adit Aristo t. . de ρnima, in capithiis sensis communis: homo primo sensu communi, tandyrincipio, quo discernit inter sensibilia, per talem sensum c0mmunem trans fertur operatio ad ipsum hominem tanquam quod sic Et quamuis homo sit ibiud cui ostenditur: oportet tamen assis enare principiu,quo i. st ostensio ale autem est uolyn as. nullum ςnim aliud
fingi potest . quare positis reddi urin/μalida . Terti' quo ppinio no minus inualida st . namWhabet aliqua pro Pria
792쪽
ritia aduersus semetipsa tn, N aIiqua Minunia cum duab. primis. Propria quiadem habet: quoniam uult uoluntatem
eum obiecto ita se habere ad uolitionE,vesuti intellectus cum specie intelligi.hili se habet ad intellectionem. Nam primum causans intellectionem est in. tellectus, ec causat substantiam actua intellectionis:verum intellecto specia turper speciem intelligibilem, quia ecuosuntas causat substatiam actus uolitionis, oc obiectum specifica actum. verum similitudo non uidetur esse conveniens, neop in se absis similitudine dictum istud uidetur esse uerum. Non enim pars est similitudo: quoniam spe--.cies intelligibilis subiective est in intaiectu, quia potest contin gere quod dicitur de intellectu : ast obiectum non est in uol late sed in ipso intellectu, ndisingatur quod obiectum existens in inatellectu producat in uoluntatem speciε sui , oc postea ipsa uoluntas sic insoris
mala tali specie reducat se ada fium velitionis,eo modo quo dicit opinio tua istud non uidetur uerisimile, quoniam
793쪽
speclas non uidetur poni nisi ny r comtioncm: S ita pota tur per positionein, quod uoluntas non cognoscit. Propterea si obiectum in intellcctu & non
in uolum alc,obsectum uidetur esse inostrumentum intellectus ec non uoltin latss: qiuia uoluntatis non est mouere
tale 'biecitum sed ipsus intellectus ossicium esse uidetur. Secundo deficit ista opiniQ: quoniam ςbiectum cognitum pomtur ob ista opinione non haberellam causalitatem supra U0hiton clara, nissi quoniam speciscat actum: ast secuda Aristotelem σ. ytsic'rum obiectu ipsum se habet ut consiliarius ει osten,
dens quod est bosi Vm, re quod est ma
non tantuni ut specificans acta. Propterea ponitur obiectum secadii minam 'pinipnem,non ut moueat uoluvitatem . Dd ut motum 5 directum a ii Iuntate causat uolitionem sic enim spe icies intelligibilis existens in intellectu, non mouet intellectum sed intellectus mouet speciem intelligibilem: vel tui in sim monitim mouetur ρ suo principali ad ca usandamin llec tione in Ve i Umut inru
794쪽
inquit Commentator ia . Metaph. Com. ισ. balneum, ut est in anima effective mouet desiderium balnei. Habetes haec opinio communem difficultate cum prioribus: quoniam quaquam adactum uolendi concurrat uolutas di obiectum, primo tamen concurrit uolunatas secundum opinionem, oc in ea est potestas suspendendi actum uolendi et nolendi. Sed pariter, ut priores opiniones ponunt, vult voluntatum esse caeca nihil. ab ipso obiectio imprimi inu luntate ipsa nisi uolitionem uel nolitionem. quomodo ital intelligibile est, quod uoluntas sic nuda oc sic caeca haabeat potestatem faciendi illos tres acto, uidelicet suspedere actum, uellere nolle,& si non sit tanquam quod, tame, ue luti ostensem est, tanquam quo &pri mo principio praeter haec ego non uideo,quin secundum positionem u0luntas non possit uelle, quod nunquam ab isto intellectu cognitum sit: quadQq; sedem nem ipsa uoluntas aliquid produincit in isto opere in ipse intellectu, ne intellectus in ipsam uolutatem, nisi for- Vr s lassis
795쪽
ratas dicat intellecist producere speira uolitionem, ut ipsa uolitio est ab obitacto,obiectum autem sit ab ipso intesta, ctu nam uolitio est specificata per po. stione ratione obiecti) quia intellectus est necessarius, ut uolutas uesit aliquid. Verum istud non satisfacit tum quonias per possibile ubiectum fieret ano 'gnoscente, Voluntas tunc posset exire in actis per tale obiectum K per ipsa mismet. Quare posset esse uolitio abis cognitione. Amplius, secundum politio item obiectum non mouet, nisi ut in lirumetum potentiae uolitiuae,actio auatem instrumeti praesupponit actionem principalis,etsi non tempore de necessitate,tamen natura.Quare potentia uolitiva prius natura est i potestate exercere illos tres actus, saltem quantu ad ilibistatiam actus,quam exigatur opus ipsi itis intellectus. Non enim exigitur nisi secundum specificationem actus. Pruus autem, ut dicit positio, est actus stantia,quam eiusfpecificatio. Quare essentialiter primo uolutas non pra,
supponet operytionem intellectus: ecsic omni
796쪽
sc omnisa' caecum imo insensatum ocimmemor habet Liberum arbitrium.oc sic prima ratio libertatis no erit ab intellecti quod tame multis repugnat. Vim de quae adducta stat aduersus primam iniquem, pro maiori parte procedsit motra tertiam Sc contra secudam.qua reisu modi amenon recipiuntur. caput furtis aquo ponitur vi
mpter igitur ea quς adducta simi aduersus priores politiones, mihi
aliter dicendum uidetur.& dico, quod si astos eirores euitare uelimus, Oportet alterum duorum dicere. aut quod intellectus oc uolutas sint una ec eadem potentia,aut quod, si sint diuerss potetis, intellectus est ille, in quo proprie consistit actus Liberi arbitrii: quoniain in cotanquam in effciente, in uoluntate uearo improprie Sc executive, quonia mein re palsiue concurrit ad istos actus: Iibertas autem magis cosistit in auere quam in pati . Primi parti fauet i errois in tertio
797쪽
tertio de Anima, qui ubicuno post
intellectum diuolsitatem esse,nam eceandem rem, oc ex intentione in o.
Comm. tertη de Anima, dicit necesse esse eandem uim intellectivam ec desidarativam, re quod impossibile est, ipsas diuersificari rhemiuius quom in Haraphrasi 3.de Anima capitulo . illud isdem ex intentione contendit ostendore.Eustratius quo s. ec α Ethicorum υuIt unam 5c eadem esse uirtutem,qus
consillit*eligit, sic quod electio apud Qtu dicit formaliter cognoscere Θc deniarare.Uerum ambo suntunius potentiae: ueluti ordinans praemissas oc collia gens conclusiones. V idetur 5c non mirinus haec esse sententia Aristo t.6. Ethicorum, eum dicat electionem esse in ite,ctum appetitiuu, vel appetitum intellectivum,quanquam 3. Ethicorum uidea tur magis dicere, esse appetitum intellectivum, cum ponit ipsam esse desideri. um eorum quae sunt ad finem. Secta stiam nominalium uidetur huius opinionis. Ponit nairam disserentiam inter intellectum di uoluntatem, non ratione subi
798쪽
subiecliuae potentiae, verum ratione neris diuerti. Secundum itam modum hunc dicemus quod ubi intellectus sue rude aliquo,utrum expediat uel no expediat, quonia hoc est opus intellectus practici, ut dicitur 6. de Anima, ta thicorum ipse intellectus sie dispositus causan si seipso negociato uolitionem uel nolitionem,dicitur uoluntas acti quod ut recipi dicitur uoluntas passioua,magis libertas consistit in ipso, duactive cautes tales actus,quam dum passive recipit eos actus, ec ipsemet ad sieuelle, uel nolle disponitur per cosilium prscedens, sic quidem quod ipsemet intellectus,qui causat uelle θc nolle, haohet ante te negotiationem factam per consilium,& non est diuersus ab eo qui consilium fecit. quare sapieter dixit Aristoteles electionem esse intellectum 'ppetitiuu id est intellectus generas des
derisi, vel appetitus intellectivus .i. de siderans perluasum ab intellectu. Si v ro teneatur . secunda opinio, quae communius tenetur,scilicet qditellectus reuoluntas sint duae potentiae realiter diastinctae
799쪽
sinclar,dsccndum est,quod in IIectu, consilium inducit in uoluntatem uestea in nosse, sic quod intellectus concrirrit mere active, uolutas aut mere passive. Sapropter cu libertas uerius satiuetur in agendoqtiam ua patiendo, in tius libertas stat in intellectu qua 'i in DPia uoluntate. 8c haec dicta sunt ad euia Ida argumenta,quae adducta sunt ad
muliae occurrunt dubitatione ei primo aduersus primum modum dicendi in quo dictum est, quod intellectus sunt una oc eadem potentia,quae 5c coa. sulit ec in seipsam producit actum uolia tionis. Hoc autem non uidetur esse uorum. Primὁ,quoniam α. de Anima potesim distinguuturoeractus; sed actus in
800쪽
tene 's qui intellectus ei est apprehen
dere S intestigere,actus uoluntatis ei vellere nolle,qui non sunt apprehesio. 2 communiter dicitur: ergo intellectyre voluntas non sunt eadem potentia. Secundo, quoniam Arist. a. de Animaequa distinguit appetitiuam potetiam aliis potentiis.dic tenim quinin esse potias, vegetatiuam scilicet, Sensitivam, Intellectivam,'secundum locum mii in re Appetitiuam. At membra co
tra disiicta es coincidunt, ut dicitBoe
tius in libro Diuisionu: eigo ide quod prius. Terno,quoniam sic idem ageret in seipsum realiter, quod uititur cotradeterminatam' . Methaphysic o in multii alijs Aduetuis secundum
modum dic di sunt etia multae instan. Prima quidem, quoniam dictum est, Liberum arbitriu verius esse in poα Entia intellectiva, quam inuoluntate. Hoc non uidetur posse sare: quoniam
In quo coi stir primo peccatum es me
Iitum, millo primo consistis Liberum ibitriummi dicitur 3. Ethicortim,di Manne cophyem . Red inuoluntate