장음표시 사용
871쪽
τ s Pomponatis sua,& nihil ad rcm pertinentia:quont amista determinatio nihil aliud est, o ipsa uolinatas. Qtiare si esse voLinta tiation est in potestate uoluntatis, sed sui conditoris, neq; determinatio est in porcstate ipsitis uoluntatis, sed eiusdem conditoris. Cumq3 per concessa asstus sequitur potentiam &determinatione: Lotum igitur erit a Deo.Quare uelle Scnolle totum esst a Deo, &non in pote. state uoluntatis. Accidit etiam dubitaritio , non tamen circa actus humanos;
an a Deo cognoscatur,verum etiam Uriniuersaliter circa unum quodU quod aliquando non est. Exempli gratia, De i
is nunc scit, Socratem esse: corrupto Socrate, non amplius scit Socraterii esse
se quoniam sic Socrates esset, di non esset. Cum ig: tur prius sciuit,Socratem esse,& post ca ncsciuit,ergo mutatio Laecia est in D co ex scientia in ignorantia am:5c sic in Deo esset mutatio.Quod si
dicatur, saetam esse in re,& no in Deo, quoniam cx eo quod res est uel no est, oratio dicitur uera uel falsa,certe respo-so nulla est: quoniam quando res natistatur
872쪽
tatur, remanehu eadem opinione renon uariata,opinio ipsa,etsi non essen/ti a & quoad absoluta non uariatur:Vavitiatur tamen,quoad respcctum:quoniam ubi prius erat uera opinio, postea esticitur falsa. Quare si uariata re, praecl se cognitio Dei remanet integra quoad ab toluta 8c intrinseca:uariabitur ta. men deueritate in salsitatem, uel econistra: 5c ita aliquando in Deo crit falsitam quod a Deo remotissimum est. Quare si hoc euitare uolumus, oportet oc Deum in opinione uariaruveluti ego,si te sedente credam, te sedere,ubi tu non sedeas,aut habeo praecis c eadem opiniois nem de festione tua, quam prius habeo ham,quando tu sedebas. 5c sic licet uatariatio non sit facta ex parte mei sed tui.
an opinio mea falsa incipit esse. quod si opinio mea non debet esse salsa de tui sessione, oportet quod muter de opinione una in opinionem altera: oc bre/- uiter aut Deus de necessiitate mutabitur,aut in Deo erit falsitas Horii quodlibet inconueniens est,ergo Deus mutabilia non potest r
873쪽
Petri Pompona patetic t confitentur. tertia dissicultas, quod intellectus diuinus qub nihil abstractius oc remotius a materia est,singillaria materialsa cognoscere potest,cum intellectui humario, qui est insimus in genere immaterialim non conuenit talia singularia cognoscer ratio ne imaterialitatis, ueluti comuniter disci solet. Quarta etiam dubitatio in hoc etiam adduci solet ; quoniam si intelle,ctus Dei singularia cognoscit, ista sunt
infinita. Infinitas autem excIuditur a cognitione: quoniam infinitum, qua in ii sitim, cognosci non potest. Hae itam dissicultates circa prouidetiam siuesci
entiam Dei occurrunt. caput duodecimum, quo restondetur , ad dubitationes uiasinum
FRima harum dubitationum est ines
solita, nem unquam de ea aliquid iridi. Qtiare uidetur mihi admodum difficilis. at in cum deiic conferrem caaliq ribus me peritioribus, suasm opiniones dixissent, mihi minime satista. ctum
874쪽
i ' cium est. Quare a relatione hortim diηdiorum me abstinebo, ne mihi oc caricuris isditim generem:sed tantum dicatri
illud quod ego existimo in hoc quaesi ato dicendum . quod si aliis non satisse
cero,scribant dic ipsi suas opiniones, Ut ego et alii fructu in scientia habeamus. Hoc enim humanum & pium uidetur, ut alter alteri succurrat: ec ubi uidet seaatrem errantem, ipsum reducat in uiam rectam. Dico ita Φ, ut mihi uidetur, ad primam dubitationem, quod Deus aαctus humanos,antequam fiant, intellio
git re cognoscit: 5c ip s actus cognoαWit, dum sunt, di etiam postquam facti sunt. Ucrum di semper ec uno intuitu
hos cognoscit, non tamen secundum eandem rationcm 5c modum: quoniam Deus cognoscens hos actus futuros,' qua futuri sunt,ueluti ex parte rei determinationem non habent, sic citam ex parte cognitionis diuinae non determinati sunt: quoniam res cognosci no potesst aliter, quam sit natura eius: aliter canina impossibilia sciri posscnt. Cum itaque actus. ut sui ri sunt continilentes
875쪽
τs Petripomponat' sint 5c inde termipati, nam de his titur quaestio: ideo Deus ut contingentes oc futuros cognoscit, non plus cognoscit, nisi quod possint euenire ecnon euenire. Et si unam partem deis, rerminate cognosceret, non cognosce 'ret qua contingentes ec futuri essent. Sunt enim hae rationes repugnantes. Sic ital cum Deus cognoscat Socrate Peccaturum,ut peccaturus est, re respi
cit futurum: sic Deus cognoscit ipsi ii post e peccare Sc non peccare, ec huic cognitioni qua talis repugnat Deo scis
re determinatam partem contradictio nis.Cognoscit autem Ac Deus ec in sua aeternitate actum peccati,dum a ei V est: sed hoc non est qua sternitas respicit futurrim, actus peccandi est in potesta. te peccantis,sed ut iam est in actu, 6c secundum istam considerationem Deus determinate scit partem contradictio, nis,quoniam oc iam pars contradicti nis cist determinata:&idem statuatur sudicium de praeterito . Unde sicuti nos futura cotingentia cognoscimus inde terminate,sea tantumicimus postere non
876쪽
ec non esse: sic Deus cognoscens sutura contingentia, tantum scit,q iὀd pos,
sunt esse es non osse, neque plus potest
scire. Ampli us,sicut dures eii ,uel posta quam laeta est, possumtis esse determ
nati de parte contradi filonis, quoniam iam in re est determinata: sic α Deus, ut pars est determinata, Sc ad adium eis ciuit, certus est de parte. Uerum interis est inter nos &Deum: qniam quia novin ensiiramur lcmpore, ta stimus infra tempus,non scimtis determinatam partem,nisi actu existente tempore et acha determinata parte secundum rem .Quare si cras Socrates cst disputaturus, nullus creatus thiellectus nuc certitudinaaliter scire potest de actu dispiriationis,
scd bene coniecturare ex causis nunc xistentibus lici praec dentibus talem actum:certituri in alit er autem minimc.
Deus autem ibitis hoc cci titudinaliter nunc scit, non quidem ratione futuri, quoniam iam dicium est,quod ut sic tatum scire potest, tu ὀd contingenter diri 'putabit,sed ratione temporis,in quo erit actu disputatis,ec erit extra suas cati
877쪽
ias,&non amplius in potentia. Nune autem potest afferre Deus istud iudiciatim,qtioniam non claudetur a temporenet ab aeuo,sed tantum est in sua aeteris nitate: quae aeternitas continet omnem
temporis differetiam, ec tota est simu ut dicit Boetius in s. de Consolatione. Unde homo qui est ante disputatione Socratis, Zc erit in tempore disputatio. nis actualis, & etiam permanebit post disputationem actualem, aliquando titum scit, quod potest disputare, ec non disputare:aliquando sciet,quod dispulitet, liquando quod disputanti. Quare
aliquando certus,aliquando dubius eae rit secundum diuersas partes temporis:
sed si per possibile uel imaginabile in
se oc simul haberet istas tres temporis differentias, secundum rem haberet occognoscerct illas tres disputationes. Veru hoc in re temporali, non est possibile: quoniam tempus habet partem extra partem. Quare simul esse no poς sunt, sed quoniam hoc esst de natura zeα ternitatis , quae simul in se omnes disseis rentias tςmporis cernit, occontinet, i.
878쪽
den B.urb. Cypraedest.lib.sst. Is deo simul secundum rem omnia illa cognoscit,secundum tamen diuersas rationes sumptas, oc consideratas in ipsa a ternitate. Unde cognoscit Deus Socratem peccaturum contingenter,ut suas terni tas respicit futuri rationem.cognoscit uero determinate ipsum peccatuarum,ut continet illud tempus,in quo Metu peccabit: quoniam totum tempus continetur ab aeternitate. Cognoscit eistiam quod exivit extra suas causas,pro quanto cotine taeternitas illud tempus.
Vnde quae sunt separata in tepore, sunt unita in sternitate . Ueruntamen si diis
uersa uerificantur in aeternitate roclammen est secundum diuersas rationes ecut est respectus ad tempora diuersa. in eodem enim instati temporis dicimus, quod homo cognoscit equum exempli gratia determinate 8c indetermina te, ted non secundum idem: quoniam cognoscens equum, qua animyl, inde. termina te cognosci qua autem animal hinnibile, determinate. quanto magis hoc dici potest in aeternitate quare re
Deus in aeternitate scit futurum contiti
879쪽
genter ac indeterminate, re in eadem γternitate determittatL Uerum non secadum idem,nem secundum eundem rea spectum ad idem tem pus praecise . Sic itaq; patet, qualiter Deus cognoscat actus prius qua sunto dum sunt, oc post
quam sunt. Cum igitur,antequam sint, non sint determinati, determinatio actuum humanorum a nobis sit proprie quoniam tantum isti actus dictitur nouri:cetera uero dicuntur naturs directς a Deo , ct solum naturaliter agentis: iquare locum non habet difficultas in illis quoniam Deus horum est causa, rem crito haec Deo attribum ossunt quarere cognosci. Uerum dii cultas locunt habet, ubi actus producti sunt & determinati,5c determinatio est nostra, et noDei,ut arguebatur. Stat igitur dissicutitas,quo modo hos Deus cogitoscit, cuDeus horum non sit causa:& tamen uia
detur necessarium, sic ab omnibus fere dicitur. Quod si Deus aliquod cognoα scit extra se, illius est causa, scilicet oc aαctuum nostrorum 8c non nostrorum:
sidaliter aliter. Actus ei lim ec uni/ uersaliter
880쪽
Mersaliter eras, quod non subiicitur uois luntati nostrae,habet esse a Deo: neque habet potestatem per se ad duo opposita,sed ut ei datum est a natura,sic operatur:necp dedi: coimpcdimento potest aliter operari, ut metaplaysicae dici- tur. Unde lapis est, quoad esse a generate proximo & corporibus coeles ibus, quae intelligentiis lub iciuntur. Qtiare deducta uoluntate, sic quod non conii currat ad tales adius,inetritabiliter hut, stante motu coeli , ut diximus in primo libro : quia oc motus prouenientes ab , ipsis,ineuitabiliter fiunt. de ut etiam talia futura sunt, de eiu apud Deum est
determinatio: quoniam tota determ M. natio acquum suorum est: a natura. α
non dependet ab ipsis non enim est in potestate lapidi i est sursum ec dimitatere naturae suae, quod cadat deorsum: sed istud est ine tritabile S nec est artum
stante communi cursci. Qitare in rati byest determinata Veritas, ita a latequariacta sunt,sictit quando ia icta Lini t nisi